Ouderdomsslechthorendheid

Transcriptie

1 Ouderdomsslechthorendheid

2 Ze voelt zich aan de kant gezet Mevrouw X, een 82 jarige vrouw kijkt er naar uit om een bezoek te brengen aan haar grote familie. Maar, ze voelt zich vaak buitengesloten tijdens deze visites. In gezelschap zit ze vaak alleen terwijl de jongere generatie om haar heen rent. Ze bereiden de maaltijden voor, vertellen grappen aan elkaar, en praten volop. Zij legt uit aan de familie, ik hoor niet meer zo goed. Voorheen was mevrouw X een gezonde actieve vrouw, en zou zich graag mengen in dit gezelschap. Maar nu vermijd ze dit, ze verklaart; ik versta niet meer wat ze zeggen, het is veel gemakkelijker voor ze om mij maar te laten zitten. Ze vindt dit een van de moeilijkste dingen om te accepteren in haar ouder worden. 2

3 Herkent u zich in dit verhaal? Het beleven van slechthorendheid op latere leeftijd is een probleem. De goed horenden onder ons vinden het vanzelfsprekend dat een ouder persoon niet meer goed hoort, het hoort er toch immers bij! Alles wordt minder dus ook het horen! Bij ouderdoms- slechthorendheid is er meestal sprake van hoge tonen verlies. Men merkt dan wel dat er iets gezegd wordt, maar men kan niet goed verstaan wat dat dan is. De oorzaak wordt dan al gauw gezocht bij anderen, namelijk in het onduidelijk spreken. Het verstaan van een gesprek in een rumoerige ruimte is dan al gauw een probleem dat echter ook niet direct als een vorm van slechthorendheid wordt ervaren. Immers leeftijdgenoten vinden ook dat de muziek te hard staat, en dat er veel teveel lawaai is om te praten. Door het langzaam ontstaan van de slechthorendheid (met name in de hoge tonen) sluipt een isolement in het dagelijks leven. Men wordt eerder vermoeid, onzeker, afhankelijk en het dagelijkse praatje wordt een probleem. De gevolgen kunnen zijn dat er, in verhouding tot gezonde goed horende leeftijdsgenoten meer depressiviteit voorkomt en het gevoel dat men de greep op de situatie verliest. In een gesprek is niet alleen relevant WAT er gezegd wordt maar ook HOE het gezegd wordt. Dit kan een storend gedrag veroorzaken. De dan onverwachte reactie vanuit de omgeving kan de slechthorende onzeker maken en oorzaak zijn van het zich terug gaan trekken. 3

4 Behandeling. De enige behandeling bestaat uit het aanpassen van geluid aan het niet goed functionerende gehoor. Het gebruik van een hoortoestel kan een zeer waardevol hulpmiddel zijn. Eenvoudige geluiden zoals het tikken van een klok of het kraken van een deur zijn dan weer goed hoorbaar. Een gesprek met een of twee personen zal beter gaan. Maar in situaties met storend lawaai versterkt het toestel in principe alle geluiden, zodat het verstaan van anderen er niet door wordt verbeterd. Daarom moet er goed aan een slechthorende uitgelegd worden wat wel en niet van het toestel verwacht mag worden. Het selecteren van het meest geschikte hoortoestel zal veel aandacht vragen en goed begeleid moeten worden met uitleg en training. Een goede luisterhouding is essentieel. Van de gesprekspartner mag verwacht worden dat hij/zij rekening houdt met het gehoorverlies. Door langzaam, duidelijk en naar de slechthorende toe te spreken krijgt deze extra hulp bij het herkennen van spraakpatronen. Het goed kunnen zien van de gesprekspartner is belangrijk voor het optimaal benutten van visuele informatie zoals mondbeeld, gezichtsuitdrukking, lichaamstaal e.d. 4

5 Andere hulpmiddelen Naast hoortoestellen zijn er ook andere technische voorzieningen te verkrijgen zoals geluidsversterkers voor huisbel en telefoon. Met een kleine installatie kan het verstaan van vergaderingen of gesprekken vergemakkelijkt worden. Het geluid van radio en TV kan direct en vrijwel zonder storing vrij naar het hoortoestel overgebracht worden door een magnetisch veld ( ringleiding) of door onzichtbaar licht ( infrarood apparatuur). In vele grote zalen als schouwburg en kerken zijn deze technische faciliteiten al vaak aanwezig. Ook bestaan er voorzieningen om de slechthorende te waarschuwen, zoals een flitslicht, vibratie-instrumenten en wekkers. De audicien in een speciaalzaak kan u hierover uitvoerig informeren en adviseren. Referenties: Gehoor en leeftijd. (presbyacusis) Kapteyn, Lamore, Tange. Journal of Gerontology, Social Sciences 2006, Vol 59b, no.3 S190- S196. 5

6 6

7 7

8 Heeft u nog vragen? Deze brochure is niet bedoeld als vervanging van mondelinge informatie, maar als aanvulling daarop. Hierdoor kunt u alles nog eens rustig nalezen. Heeft u nog vragen over de behandeling, neem dan contact op met de polikliniek KNO, telefoon: Met medische vragen kunt u terecht bij uw behandelend specialist. vragenvoordepolikno@st-anna.nl U kunt ons ook en voor: het maken of verzetten van een afspraak korte vragen mededelingen aanvragen voor herhalingsrecepten Vermeldt bij uw altijd uw naam en geboortedatum en mailadres. Nuttige websites: