Inhoudsopgave. Colofon

Transcriptie

1 Inhoudsopgave Voorwoord 3 Het Land van Borsele, een aangename ontdekking 5-7 Bruisend Borsele, land van muziek, cultuur en sport 9-20 Vijftien dorpskernen in het Land van Borsele Baarland 21 Borssele 22 Driewegen 23 Ellewoutsdijk 24 s-gravenpolder 26 s-heer Abtskerke 27 s-heerenhoek 27 Heinkenszand 29 Hoedekenskerke 30 Kwadendamme 30 Lewedorp 31 Nieuwdorp 31 Nisse 32 Oudelande 33 Ovezande 33 Een dagje uit. De leukste attracties van het Land van Borsele Nationaal Landschap Zak van Zuid-Beveland Cultureel Erfgoed, de poort naar het verleden Wandelen en fietsen, in het mooiste decor Streekproducten uit het Land van Borsele. Dat smaakt naar meer Droomnachten in Borsele Neem eens een kijkje bij onze buren Evenementen en activiteiten de kalender Wie, Wat, Waar Routes en legenda overzichtskaart 76 Overzichtskaart omslag Colofon Uitgever gemeente Borsele en Stichting Land van Borsele (project Borsele op de kaart) Teksten en redactie Annet van de Ree (TekstCase) Sandra Dekker (D ART Communications) David Pieters (Pieters Media) Vormgeving en drukwerk Voici vormgeving en Drukkerij Driedijk Kartografie Anyway Productions Foto s Archief gemeente Borsele - Culturele Raad Borsele - Annet vd Ree (TekstCase) - Joke Schippers - Interdelta - Beeldbank - Zonder toestemming van de uitgevers is het overnemen van gegevens niet toegestaan. Aan de gegevens in deze gids kunnen geen rechten worden ontleend. 1

2 Een authentieke reis met een echte stoomtrein door een prachtig landschap. Combineer uw rit met andere leuke attracties langs de lijn! Leuk voor alle leeftijden. Meer informatie Folder bij de VVV Albert Plesmanweg 23, Goes Kijk voor de dienstregeling op onze site of in onze folder. Bij De Buffer kunt u terecht voor een hapje en een drankje, maar u vindt er ook allerlei leuke attracties. Bijvoorbeeld een echte minitrein die door het park rijdt! Een mooie bestemming voor uw treinreis, fiets- of wandeltocht. Meer informatie Geopend op rijdagen van de stoomtrein Meer openingstijden op Ook te reserveren voor uw vergaderingen, feesten en partijen Waardweg 4, 4433 RW Hoedekenskerke of info@sgbdebuffer.nl / 2

3 Voorwoord Welkom in het Land van Borsele Zeeland kent vele mooie plekjes en in ons Land van Borsele vindt u er nog meer! Met dit gidsje in de hand kunt u het Land van Borsele optimaal ontdekken en beleven. U zult verrast worden door het unieke landschap, waar het soms lijkt of de tijd heeft stilgestaan. Onze inwoners koesteren het landschap en de unieke dorpen. Veel energie is gestoken in het in stand houden van de polders en dijken en het opknappen van oude pandjes en boerderijen uit vervlogen tijden. En nu steken we opnieuw tijd en energie in het promoten van het Land van Borsele, zodat we het met u kunnen delen! Dit landschap is niet voor niets erkend als Nationaal Landschap Zak van Zuid-Beveland. Al wandelend of fietsend kunt u dit zelf ervaren. In 2016 viert de Borssele polder haar 400e verjaardag met allerlei feestelijke activiteiten. Ook paardenevenement Jumpin de Weel bestaat 15 jaar. Dit evenement is enorm populair bij ruiters uit de subtop van Nederland en België. Het kunstproject Dijken van Wijven eert met een openluchtexpositie rondom de Zwaakse Weel, de liefde voor ons mooie landschap. Wij nodigen u van harte uit om bij deze of één van de vele andere evenementen langs te komen. Plan ook eens een dagje uit bij een van onze leuke dagattracties zoals de Tropical Zoo, de Stoomtrein of het Bevrijdingsmuseum. Het Land van Borsele bezoeken, betekent genieten, ervaren, zien, voelen, ruiken en proeven. Wij wensen u dan ook een plezierig en energiek verblijf! Burgemeester Jaap Gelok Gemeente Borsele Sophie van t Westeinde Voorzitter Stichting Land van Borsele 3

4 Bevrijdingsmuseum Zeeland hét museum over de Tweede Wereldoorlog in Zeeland Het Bevrijdingsmuseum toont de bewogen geschiedenis van Zeeland tijdens de Tweede Wereldoorlog. De Slag om de Schelde, met als doel de Atlantikwall te doorbreken en de aanloop naar de havens van Antwerpen vrij te maken, neemt een prominente plaats in. Na 85 dagen van intensieve strijd, die van Zeeland de zwaarst getroffen Nederlandse Tarieven provincie maakt, kan het eerste schip de Volwassenen 7,00; t/m 6 Westerschelde opvaren. Daarmee kan het jaar gratis; 7 t/m 12 jaar vastgelopen geallieerde offensief weer in 4,00; Museumkaarthouders beweging komen en komt ook het einde gratis entree! van de Tweede Wereldoorlog in zicht. Coudorp 41, 4455 AH Nieuwdorp Tel.: info@bmzeeland.nl Geopend: di t/m vr uur, za uur, van 6/11 t/m 29/4: alleen op wo en za 4

5 Het Land van Borsele, een aangename ontdekking Het Borselse polderlandschap stamt al uit de 12e eeuw en vanaf die tijd werd het de regio waar de rijke stedelingen hun buitenhuizen bouwden. De slingerende dijken damden de krachtige stroom van het zeewater in. Nu markeren ze de routes van wandelaars en fietsers. Bij elke bocht wacht weer een nieuw, lieflijk doorkijkje of adembenemend vergezicht. Meidoornhagen, bloesem en wilde bloemen kleden het landschap verder aan. Het grootste deel van het grondgebied van de gemeente heeft tegenwoordig de status van Nationaal Landschap. Het Land van Borsele is met haar talrijke boomgaarden met zwarte bessenstruiken en appel- en perenbomen, de grootste fruitproducent van Nederland. Zelfs groter dan de Betuwe. In het voorjaar zorgt de bloesem voor lieflijke taferelen. In de zomer en het najaar is het fruit te koop via stalletjes langs de weg en bij boerderijwinkels in de typische Bevelandse zwarte schuren. 5

6 Het Land van Borsele Het Land van Borsele telt vijftien karakteristieke dorpen, waar verstilde straatjes en nieuwbouw elkaar afwisselen. De moderne industrie, gevestigd aan de haven in de zuidwesthoek van de regio, zorgt voor veel bedrijvigheid. Het staat in groot contrast met de rust en ruimte van de cultuurhistorische omgeving. Juist die combinatie zorgt voor dynamiek in Borsele. Een vitale omgeving waar het heerlijk wonen, werken en recreëren is. Boulevard aan de Westerschelde De drukbevaren Westerschelde vormt de zuidgrens van het Land van Borsele. Het getij bepaalt hier het ritme, altijd in beweging en altijd energiek! Buitendijks is er een mooi fiets- en wandelpad van Hoedekenskerke tot aan Baarland. Hier kunt u even pauzeren en onder het genot van een drankje en een hapje genieten van het geweldige uitzicht. Het openwater, de slikken, schorren en de vogels vormen steeds opnieuw een uniek schouwspel met wisselende kleuren en prachtige wolkenpartijen. 6

7 Baden in Baarland of jutten op De Kaloot? Het Land van Borsele heeft twee strandjes. Het strandje van Baarland bij Camping Scheldeoord is er voor de zon- en zeeliefhebber. Het andere strand is De Kaloot. Dit bijzondere strand, gelegen aan het havengebied bij de kerncentrale, is vooral bekend als vindplaats van fossiele schelpen en haaientanden én de perfecte stek voor strandjutters! Stichting Land van Borsele zet zich in voor een vitaal en aantrekkelijk Land van Borsele. Ze promoot de streek en ondersteunt projecten en initiatieven van inwoners, ondernemers en gemeente. Wilt u ons initiatief ondersteunen? Word dan Fan, Action Hero of E-Baron! Meer informatie vind u op 7

8 Winnaar Passief Bouwen Award 2015 categorie Renovatie innovatief in duurzaam bouwen Architecten Alliantie BV Albert Plesmanweg 1-B 4462 GC Goes F: E: W: architectenalliantie.nl 8

9 Bruisend Borsele: Land van muziek, cultuur en sport Ook op cultureel, muzikaal en sportief vlak heeft Borsele verrassend veel te bieden. Een actieve Culturele Raad Borsele staat garant voor een aantrekkelijk aanbod in amateur- en kleinkunst. Vergader- en sportcentrum De Stenge in Heinkenszand biedt in het theaterseizoen diverse voorstellingen. Deze zijn te boeken via Daarnaast zijn er een aantal grotere muziekfestivals en bijzondere evenementen, die u niet mag missen! Pastorale au Parvis, Nisse Pastorale au Parvis betekent letterlijk herdersspel op het dorpsplein. Op dit festival, in het 2de weekend van juli, variëren de muziekstijlen van folk tot klassiek en van tango tot skiffle. Ook jazz en akoestische liedjes komen voorbij. De keuze voor pastorale muziek past bij Nisse en haar omgeving. Het versterkt het gevoel van samen iets beleven. Daarbij mag gedanst, gedronken en gegeten worden! Het festival is grotendeels gratis. 9

10 Bruisend Borsele Klomppop, Ovezande Het popfestival Klomppop staat al 36 jaar garant voor geweldige muziek. Het is een muziekfeest van formaat met nationale en internationale muzikanten. Op zaterdag 7 mei 2016, staan de festivaltenten opnieuw op het sportcomplex van Ovezande. Het festival is laagdrempelig en een event voor iedereen! Het publiek varieert van pubers met hun ouders tot oude bluesrockers. Straatfestival Ovezande Het straatfestival van Ovezande is één van de leukste familiefestivals van Zeeland. Dit populaire straatfestival is aantrekkelijk voor alle leeftijden. Een grote braderie, met kindermarkt, dient als decor voor het komische straattheater, acrobaten, zonderlinge loopacts en een heuse poppenkast. Op zondag 8 mei 2016 start vanaf 11:00 uur de braderie en kindermarkt. Vanaf 13:00 uur tot 17:30 uur is er straattheater en aansluitend muziek in de muziektenten op het sportcomplex. 10

11 Bluesfestival Kwadendamme Ieder jaar in mei wordt het landelijke Kwadendamme een weekend lang Bluestown. Dit festival in het 2e weekend van mei, geniet internationale bekendheid en telt mee in het Europese bluescircuit. Niet alleen vanwege de geweldige sfeer en kleinschaligheid, maar ook door de internationale line-up! Duizenden bezoekers uit heel Europa weten de weg naar Kwadendamme te vinden om te genieten van de pure blues! Wilt u de sfeer beleven van dit bijzondere festival? Bestel dan snel kaarten of ga op de bonnefooi voor die ene last minute kaart naar Kwadendamme! Oeljebroelje, cultuurfestival aan de Schelde Op zondag 4 september 2016 organiseert de Culturele Raad Borsele weer het sfeervolle cultuurfestival aan de Schelde. Op de binnenplaats van Fort Ellewoutsdijk wordt dit knusse festival als het ware omarmd door de kazematten van het fort. Ook deze 6e editie is het weer genieten van live muziek en kunst van Zeeuwse bodem. Daarnaast kan het fort worden bezichtigd. Van tot uur. Entree is gratis. Het fort is rolstoelvriendelijk. 11

12 Bruisend Borsele Kunstmanifestatie Dijken van Wijven Er was eens De tweejaarlijkse kunstmanifestatie Dijken van Wijven keert na een tournee door Zeeland weer terug naar de Zak van Zuid-Beveland. Terug naar de plaats waar het avontuur zo n tien jaar geleden begon; in het fraaie gebied van de Zwaakse Weel. De vijfde expositie van het collectief Dijken van Wijven heeft als thema Er was eens De Zwaakse Weel is een prachtig natuurgebied van Natuurmonumenten, midden in de Zak van Zuid Beveland. Er was eens.. ; is het thema waarmee de kunstenaars gebruik kunnen maken van deze verrassende omgeving. Bezoekers worden op hun beurt verrast met beelden en installaties die iets geheimzinnigs in zich hebben, die een alliantie vormen tussen natuur, kunst en cultuur en de ontmoeting van de mens met kunst en cultuur. Tijdens het openings- en slotweekend is er zang, dans, poëzie en muziek met talenten uit de omgeving. Het terrein van De Zwaakse Weel en de 12

13 manifestatie is vrij te bezoeken. Neemt u de Stoomtrein, stap dan uit bij Station Langeweegje. Ook vanuit dagattractie Tropical Zoo wandelt u zo via het station richting Zwaakse Weel, zodat u uw dagje Land van Borsele ook een cultureel tintje kunt geven. Van 16 juli tot 11 september

14 Bruisend Borsele Cultuur, vriendschap en levensbeschouwing in Ellewoutsdijk Cultureelcentrum t Kerkje van Ellesdiek in Ellewoutsdijk Van Hattumstraat 5, biedt het hele jaar door een uitgebreid en gevarieerd kunstzinnig programma. Het Zeeuwse dialect krijgt daarin een prominente plaats. Elke 3e zondag van de maand (behalve juli en augustus) is er een oecumenische dienst in het Zeeuws met muziek, zang en voordracht. Deze laagdrempelige bijeenkomst is voor iedereen toegankelijk. t Kerkje organiseert nog veel meer o.a. om de twee maanden een wisseltentoonstelling. Werk van professionele kunstenaars wordt afgewisseld met het werk van amateurs. Op de website vindt u het totale culturele programma en de openingstijden. [foto Ellewoutsdijk?] 14

15 Borssele400 De polder van Borssele bestaat 400 jaar en dat willen de inwoners van Borssele niet ongemerkt voorbij laten gaan. Vanaf mei t/m september 2016 zijn er in en om het dorp tal van activiteiten, die een link leggen naar het verleden, o.a.: een dorsdag, een jaarmarkt, excursies met de Heemkundige Kring, een roofvogelshow en wandelingen met een gids. Het markante rechthoekige dorpsplein krijgt een eigen panaroma route, waarop het oude dorp te zien is. Kijk voor meer informatie op 15

16 Bruisend Borsele 16

17 Topsport bij Jumpin de Weel 2016 Jumpin de Weel is een populair paarden sportevenement, dat ieder jaar duizenden bezoekers trekt. Het evenement bestaat al 15 jaar en het trekt ieder jaar meer ruiters uit de subtop van Nederland en België. Twee weken lang kunnen paardensportliefhebbers hier genieten van spring-, dressuur- en menwedstrijden. Voor een groter publiek zijn er in de weekeinden aantrekkelijke activiteiten zoals een streekmarkt en oogstdemonstraties met oude landbouwmachines en trekpaarden. Voor kinderen is op het terrein een grote kinderboerderij met veel aaibare dieren, zoals ezels, konijnen en alpaca s. Met het 15-jarig bestaan wordt er naar verwachting als extraatje een streekproeverij georganiseerd. Het is genieten en beleven tijdens Jumpin de Weel. De provincie Zeeland heeft Jumpin de Weel aangemerkt als topsportevenement. Het niveau start bij de jongste deelnemers die wedstrijden rijden op hun pony s tot de boeiende wedstrijden voor de internationale subtop. Het wedstrijdterrein van Jumpin de Weel ligt aan de Ambtsherendijk tussen Nisse en Ovezande, een unieke locatie in het prachtige Land van Borsele. Toegang gratis! juli Dressuur paarden en pony s + springen pony s 31 juli Spectaculaire menwedstrijden 3-7 aug. Springen paarden 17

18 Bruisend Borsele EPZ Omloop van Borsele Voor de 33e keer wordt de EPZ Omloop van Borsele georganiseerd vanuit s-heerenhoek. Zo n 500 renners uit 20 verschillende landen verschijnen aan de start. Voor de juniorvrouwen is dit een unieke driedaagse koers binnen Europa. 18

19 Driedaags wielerfestijn van 22 t/m 24 april met tijdrit op vrijdag avond, internationale wegwedstrijd op zaterdag en op zondag ruimbaan voor de junioren! Starttijden op Van harte welkom bij de start en finish in s Heerenhoek! Bij de elitevrouwen verschijnt de wereldtop met voormalige en toekomstige nationale, olympische en wereldkampioenen. Dankzij de 200 vrijwilligers en verzorgers is s-heerenhoek en het Land van Borsele het decor voor een prachtig internationaal sportevenement. Van 22 t/m 24 april

20 Bruisend Borsele Highland Games in Driewegen Higland Games? Jazeker! Op zaterdag 23 april 2016 strijden ca. 16 teams uit België en Nederland om het Championship van Driewegen. Highland games vinden hun oorsprong in de Schotse clancultuur en stellen kracht, vaardigheid en uithoudingsvermogen op de proef. Er doen zowel heren- als damesteams mee. De sportvelden van Driewegen dienen op 23 april even als Hooglanden met volop activiteit en gezelligheid. Aftrap van de zomer in Heinkenszand Op zaterdag 9 juli de Langste Braderie van Zeeland! De lange dorpsstraat van Heinkenszand staat vol kramen, er worden demonstraties gegevens en er is kermis! Zondag 10 juli is Heinkenszand solexcity dankzij de jaarlijkse solexrace midden in het dorp. Volop spektakel met de ludieke solexrace en minibike rondes, afgewisseld met muziek, entertainment en veel bier! Kijk op Brocante route; de leukste bric-à-brac van Zuid-Beveland De eerste Bevelandse brocante route in het laatste weekend van oktober 2015 was een groot succes. Zaterdag 29 oktober 2016 is de tweede editie gepland met nog meer deelnemende brocante winkels en horeca verspreid door het Land van Borsele en Zuid-Beveland. Op deze zaterdag is de Westerscheldetunnel tolvrij! 20

21 Vijftien dorpskernen in het Land van Borsele Baarland Baarland is een dorp met een lange historie. De veertiende-eeuwse Nederlands-Hervormde kerk en de oude woonhuizen uit de zeventiende en achttiende eeuw herinneren daaraan. Het gezellige dorpspleintje met muziektent wordt omringd door prachtige lindebomen die in het voorjaar en zomer het sfeerbeeld bepalen. Aan de weg richting Oudelande liggen de fundamenten van het 14e eeuwse kasteel Hellenburg. Dit kasteel is, naar verluid, bij een stormvloed in 1477 verdwenen in de golven. Met losse oude stenen zijn de fundamenten opnieuw opgemetseld. Zo zijn de afmetingen van dit stoere Middeleeuwse kasteel met donjon en voorburcht zichtbaar gemaakt. Achter de kerk vindt u het ommuurde kasteelterrein van het voormalige slot Baarland. Het slot dateert waarschijnlijk al van voor

22 Vijftien dorpskernen Borssele Een opvallend dorp in een rechthoekige polder. De Borssele polder bestaat 400 jaar en dat is aanleiding voor tal van activiteiten deze zomer. De geometrische opzet en het rechthoekige stratenplan zijn uniek in Nederland. Het markante ontwerp van de Goese burgemeester Cornelis Soetwater, maakte het dorp in de zeventiende eeuw al modern. Tegenwoordig draagt Borssele de titel beschermd dorpsgezicht. Het dorpsplein is omringd door bomen, perkjes, mooie oude huizen en een kerk. De vaete, een drinkplaats voor het vee, is aangelegd na de herstelinpoldering in 1616, verder zijn hier het Viskot uit 1832 en een muziektent te zien. Ommetje Borssele polder & Hans Warren - 13,3 km. Startpunt: Kwekerij Sluishoek, Jurjaneweg 5, Borssele Meer dan 13 kilometer poëzie is vereeuwigd via de pennenvruchten van Hans Warren. Ommetje Land en Zeezicht - 6 km Startpunt: Kerk op het dorpsplein Mooi tocht o.a. langs de Westerschelde Buiten het dorp staat de Berg van Troye. Deze terp is een overblijfsel van het kasteel uit 1234 van de eens zo machtige Heren van Borselen. Bij deze vliedberg wordt in het voorjaar de officiële opening van Borssele 400 ingeluid. Hier staat ook korenmolen De Hoop en Verwachting uit circa In de oude polder tussen Borssele en de Westerschelde is een nieuw natuurgebied aangelegd met een natuurpad. In dit gebied broeden o.a. lepelaars. Absoluut de moeite waard om uw wandelschoenen hiervoor aan te trekken! 22

23 Driewegen Driewegen is gebouwd op vruchtbare grond. Dit ziet u terug in de vele fruitteeltbedrijven in de directe omgeving. Bijhorende monumentale boerderijen getuigen van een rijk verleden. De inrichting van het dorp kenmerkt zich door het gevecht tegen de zee, waar men dankzij veel strijdlust, welvarend uit is gekomen. Het bloeiende verenigingsleven waarborgt de leefbaarheid van deze kleine kern. Naast het voormalige gemeentehuis heeft het een hervormd kerkje uit Dit is één van de eerste reformatiekerken van Zuid-Beveland. Een fietstocht of autorit in de omgeving van Driewegen is een must bij een bezoek aan het Land van Borsele. 23

24 Nieuw! Bijzondere Overnachtingsplaats Borsele medio

25 Ellewoutsdijk Een getijdenjachthaventje, een stoer fort en mooie natuurgebieden; Ellewoutsdijk mag dan het kleinste dorp van de gemeente Borsele zijn, het is zeker niet het minste. Ellewoutsdijk ligt in de meest zuidelijke punt van Zuid-Beveland. Gezichtsbepalend zijn twee herenhuizen in parkachtige tuinen. Achter de hoge Westerscheldedijk liggen de natuurgebieden Zuidgors, de slikken van Everingen en de inlagen van 1887 en 2005, alle in beheer bij Natuurmonumenten. Ommetje Zeeuwse Riempjesroute - 2 km Mooie natuurgebieden met Startpunt (+folder): Saartjes Theetuin zilte schorvegetaties en vele of Kerkje van Ellesdiek. Route met op 13 plaatsen Zeeuwse vogelsoorten o.a. steltlopers. Riempjes (gedichtjes). Pal achter de zeedijk ligt Fort Ellewoutsdijk met daarachter buitendijks het jachthaventje. In de zomer trekt het haventje watersporters uit de omgeving, waardoor er een levendige sfeer heerst in dit rustieke dorp. 25

26 Vijftien dorpskernen s-gravenpolder s-gravenpolder ligt centraal in het Zeeuwse landschap en wordt omringd door boomdijken en boomgaarden. Het forensendorp is één van de grotere dorpen en geliefd vanwege de ligging dichtbij Goes en snelweg A58. In het centrum staat de gotische Nederlands-Hervormde kerk uit de veertiende eeuw. Typerend is Ommetje: Vlietberg - 3,3 km de vierkante onderbouw en de Startpunt: Trekkersmuseum, achtkantige bovenbouw. Palmboomseweg 3, Nisse Aan de rand van het dorp staat Door hobbelige weilanden met meidoorn langs een oud spoor. een prachtige oude korenmolen De Korenhalm. Op vrijdag en zaterdag (mei tot september) is de molen geopend voor bezoekers. In het winkeltje zijn streek- en bakproducten te koop. Het moerasgebied van de Zwaakse Weel loopt door tot bijna aan het dorp. Vanaf deze kant kunt u een mooie wandeling of fietstocht door dit gebied starten. 26

27 s-heer Abtskerke s Heer Abtskerke is vernoemd naar de Abten van de abdij in Middelburg, waartoe het dorp in de Middeleeuwen behoorde. s-heer Abtskerke ligt in het natuurgebied De Poel aan de rand van het zogenaamde ganzengebied. In het ganzengebied overwinteren tienduizenden ganzen. De kerk, een rijksmonument, staat centraal in de mooie dorpskern. De monumentale bakstenen kruiskerk en de toren van 33 meter bepalen al sinds de Middeleeuwen het silhouet van het dorp. Verscholen Ommetje: tussen het groen van hoge Schrabbekerkcke - 2 km bomen trekt ze al van verre Startpunt: Op de Kerkring Loopt buiten het dorp om langs antieke de aandacht. boerderij en oud boerenlandschap. s-heerenhoek s-heerenhoek is één van de grotere kernen van de gemeente Borsele. Het dorp is, vooral bij jongeren, bekend om zijn uitgaansmogelijkheden. Het heeft diverse horecagelegenheden. Wie carnaval viert in het Land van Borsele, kan dit dorp niet overslaan. Naast enkele (eet)cafés is partycentrum De Geveltjes een regionaal bekende feestzaal. Ook pannenkoekhuis Spek Mie Stroop is beroemd in de streek. s- Heerenhoek is als woonplaats ontstaan na de inpoldering van de Borssele Polder in Het heette toen Calishoek. In het centrum van het dorp staat de uit 1870 daterende neogotische Rooms-katholieke kerk. 27

28 Fietsverhuur: Elektrisch, Stad, Tandem en Kinderfietsen Verhuur van Fietsen vanaf 5,- per dag Vakkundige en snelle reparaties (leenfiets beschikbaar) Nieuwe, 2e hands fietsen,onderdelen accessoires BLIEK Stationsweg 10, Heinkenszand, Ook op maandag geopend Restaurant en Frituur SamSam Dorpsstraat 115, 4451 AA Heinkenszand Telefoon: Restaurant Frituur Openingstijden Restaurant: Woensdag t/m zondag keuken open van uur tot uur Vanaf 1 mei t/m 31 augustus geopend vanaf uur Frituur: Woensdag t/m zondag van uur tot uur Annet van de Ree TekstCase Postbus AB HEINKENSZAND T M info@tekstcase.nl 28

29 Heinkenszand Heinkenszand is de grootste kern van gemeente Borsele en het bestuurlijk centrum van deze gemeente. Het is een dorp met ruime nieuwbouwwijken waarvan de inwoners uit alle delen van Nederland komen. Velen van hen werken in het haven- en industriegebied, kortweg Sloegebied genoemd. Heinkenszand vervult, onder andere door het royale winkelaanbod, een regiofunctie. De langgerekte Dorpsstraat start aan de westkant bij de fraai gerestaureerde molen De Vijf Gebroeders. Aan de andere kant het authentieke gebied van het oude buiten Landlust. Heinkenszand herbergt één van de laatste klompen makers in Nederland; klompenmakerij Traas. Nieuw is het 6 km lange Sloepad. Dit langgerekte wandel- en fietspad is het oude tracé van een spoorlijn. De Roomse begraafplaats, Ommetje: naast de Heilige Blasiuskerk in het centrum, t Ouweland - 6,5 km heeft een kleine Lourdes grot. Aan de toegang van de kerkdreef staan twee hekpijlers Startpunt: Molen de Vijf Gebroeders Langs het Sloepad, over met schilddragende leeuwen van voormalig dijken, langs oude polders Slot Barbestein. en de Stelleplas. Bij de Stelleplas, aan de oostkant van het dorp, vindt u een buitenzwembad, camping en vakantiepark. Vergader- en sportcomplex De Stenge biedt ruimte aan sportverenigingen en er zijn jaarlijks diverse tentoonstellingen, feesten en popfestivals. In de theaterzaal staan diverse voorstellingen geprogrammeerd. Kijk hiervoor op 29

30 Vijftien dorpskernen Hoedekenskerke Startpunt: Station Stoomtrein restauratie Dit dorp is het eindpunt van de stoomtrein De Buffer Geniet van het uitzicht over Goes-Borsele. Het dorp ligt direct aan akkers en de Westerschelde de Westerschelde. Vanaf de dijk en het en loop terug door een perenboomgaard. buitendijkse havenplateau ziet u Zeeuws- Vlaanderen liggen en de contouren van de haven van Antwerpen. Het drukke scheepvaartverkeer van en naar Antwerpen vaart hier dicht langs de kust voorbij. Door een dijkval in 1782 ontstond een natuurlijke haven, die tot 1979 in gebruik werd als veerhaven, en nu een jachthaven is. In het oude dorp is een bezoekje aan t Wienkeltje van Wullempje, een must! In dit ouderwetse winkeltje kunt u zien hoe mensen begin vorige eeuw woonden en werkten. Nu is het een snoepwinkeltje met Oud-Hollands snoepgoed! Aan de westkant van het dorp vindt u molen De Kouter. In park De Pluimweide, naast het museale stationnetje, rijdt een heuse minitrein op een spoor van 800 meter. Er zijn diverse speeltoestellen en een midgetgolfbaan. Een ideale plek voor kinderen om een leuke dag te beleven. Kwadendamme Ommetje: Het Odekijnspad - 2 km Kwadendamme ligt midden in een landschappelijk gebied en is omgeven door polders met mooie boomdijken, welen en plassen. Vooral natuurgebied De Zwaakse Weel is schilderachtig gelegen net buiten het dorp. Deze weel is het overblijfsel van de vroegere zeearm De Zwake, waar u verderop in onze gids meer over kunt lezen. De neogotische Rooms-katholieke kerk uit 1902 domineert het dorp. Deze kerk heeft een bijzonder fraai interieur en een authentiek kerkhof. De kerktoren heeft sinds de bouw maar liefst vier gedaantewisselingen ondergaan. Stoomtrein Goes-Borsele heeft in Kwadendamme een halte in het buurtschap Langeweegje. Hier is het leukste uitje van Zeeland te vinden: Berkenhof s Tropical Zoo & Vlindertuin, een feest voor jong en oud! 30

31 Lewedorp Als u Lewedorp binnenrijdt, ziet u op een sokkel een bronzen beeld van een schaap. Wie goed kijkt ziet iets ongewoons aan het schaap. Wilt u weten wat dat is? Ga dan eens kijken. In ieder dorp van de gemeente Borsele staat overigens een kenmerkend kunstwerk. Hoewel Lewedorp het jongste dorp van Borsele is, behoort het met ruim inwoners tot de grotere kernen. Het dorp kwam tot ontwikkeling aan het begin van de vorige eeuw. Als u bij Lewedorp richting Veerse Meer aanhoudt, komt u bij vliegveld Midden-Zeeland en bij recreatiegebied De Piet. Nieuwdorp Nieuwdorp bestaat uit een schilderachtige 17e eeuwse dorpsring met een gereformeerde kerk uit In Nieuwdorp is het Bevrijdingsmuseum Zeeland te vinden. In het museum staat de Slag om de Schelde centraal. In het najaar van 1944 staken de Geallieerden de Westerschelde over om de toegang naar Antwerpen in handen te krijgen. De geallieerden landden op de Sloedam waar ze op hevig verzet stuitten. Bevrijdingsmuseum Zeeland besteedt ook aandacht aan het bombardement op Middelburg in mei

32 Vijftien dorpskernen Nisse Nisse is één van de kleinste, maar ook één van de mooiste kernen in het Land van Borsele. Nisse heeft een prachtig dorsplein omgeven door fraai gerestaureerde woningen. Op dit plein, met een vaete uit 1750, staat de muziektent en de oude dorpspomp. De eerste vermelding van het dorp dateert uit Het oudste deel van het dorp is het voormalige kasteelterrein. De bij het voormalig slot Ter Nisse behorende achttiende-eeuwse poort staat aan de Zuidweg. De tuinen van het kasteel zijn al lang verdwenen, maar de contouren van grachten en waterpartijen zijn nog zichtbaar in het landschap. Het huis aan Dorpsplein 25 is de voormalige kasteelhoeve. De gotische kerk dateert uit de 15e eeuw en heeft een prachtig interieur. Nisse ligt midden in het oude heggenlandschap van De Poel. Dit gebied is een absolute aanrader voor een fietstocht of wandeling! 32

33 Oudelande Oudelande wordt omringd door boomgaarden, akkers en dijken. Karakteristiek voor het dorp zijn de leilinden langs de straten. Bij de 15e-eeuwse kerk staat een oude kastanjeboom met klapbanke. Hierop worden van oudsher de dorpsroddels uitgewisseld. In het dorp staan nauwelijks verkeersborden, behalve enkele voor de maximum snelheid en doodlopende straten. Het mooie dorpsgezicht is hierdoor nog mooier! Ovezande Een typisch dijkdorp met huizen naast en op de dijk. Aan het kerkplein staat een mooi kerkje. Dit Witte kerkje, oorspronkelijk een Nederlands-Hervormde kerk uit de 15e eeuw, is gekocht door een particulier en nu in gebruik als ruimte voor trouwerijen en kunst- en cultuurprojecten. Tegenover de kerk staat een oude herberg uit Ieder jaar wordt Ovezande tijdens het Hemelvaartsweekend een festivaldorp met o.a. Klomppop en het Straatfestival. Ommetje: Ommetje van Ovezande - 8,6 km Startpunt: Witte kerkje aan de Hoofdstraat Kom meer te weten over de cultuur en historie van Ovezande en omgeving. 33

34 De enige klompenmakerij in Zeeland De klompenmakerij is zeker een bezoekje waard. Een kijkje in de fabriek en lekker shoppen in de klompenwinkel met: - klompen - souvenirs - streekproducten - gifts Kijk op onze site naar mogelijkheden voor: Rondleiding door de klopenmakerij met de klompenmaker en kom alles te weten over het klompenmaken. Klompenmakerij Traas Westdijk RD Heinkenszand tel: info@klompen.com Boonman s Wijnmakerij. We zijn geopend woensd. Stoofweg 10 van 13:00 t/m 17:00 uur 4455 VR Nieuwdorp zaterdag van 10:00 t/m Tel : :00 uur De maanden Juni Juli en Mail: info@boonmanwijnmakerij.nl Augustus iedere middag Verkoop van zwartebessen- geopend behalve zondag. streekproducten o.a. sappen en wijn. Voor meer info bezoek onze site Excursies vanaf 15 personen op afspraak 34

35 Een dagje uit! De leukste attracties van het Land van Borsele! Bevrijdingsmuseum Zeeland - Nieuwdorp De Slag om de Schelde heeft een prominente plaats in de expositie van het Bevrijdingsmuseum in Nieuwdorp. Tijdens deze vergeten slag in de herfst van 1944, waren de gebieden rond de Westerschelde het strijdtoneel van de gevechten tussen de Geallieerden en de terugtrekkende Duitse troepen. Een open vaarweg naar Antwerpen werd na het mislukken van Operation Market Garden bij Arnhem, van cruciaal belang. Via Antwerpen moest namelijk de troepenmacht van de geallieerden worden bevoorraad. De bevrijding van Zeeland werd zo de sleutel voor de bevrijding van heel Nederland en het einde van de Tweede Wereldoorlog. Het bevrijdingsmuseum in Nieuwdorp vertelt het verhaal van deze slag en de hevige strijd die geleverd werd o.a. op de Sloedam, de verbindingsdijk tussen Zuid-Beveland en Walcheren. Ook is er aandacht voor Bataljon Zeeland. Dit bataljon bestond grotendeels uit vrijwilligers die meevochten met de bevrijders. Achter het Bevrijdingsmuseum Zeeland wordt hard gewerkt aan een Bevrijdingspark met daarin een noodkerkje en oorlogsmaterieel uit die tijd. Opening wordt voorjaar 2017 verwacht. Geopend dinsdag t/m vrijdagmiddag (mei t/m november), zaterdag vanaf Op maandag, zondag en christelijke feestdagen gesloten. In laagseizoen ook dinsdag s gesloten. Bevrijdingsmuseum Zeeland Coudorp 41, 4455 AH Nieuwdorp

36 Een dagje uit! Stoomtrein Goes-Borsele: Allemaal instappen! De meest originele manier om het Land van Borsele te bezoeken is door in te stappen in de Stoomtrein Goes-Borsele! U maakt een sprong terug in de tijd met dit rijdende museum. De trein rijdt van Goes naar het historische station netje van Hoedekenskerke. Er is een tussenstop op station Langeweegje, vlakbij Kwadendamme. Hier kunt u uitstappen voor een bezoek aan Berkenhof s Tropical Zoo of een wandeling door natuurgebied De Zwaakse Weel. Op het eindpunt Hoedekenskerke zijn leuke attracties te vinden in en rond De Buffer. Binnen is een modelspoor te zien, een kleine tentoonstelling over klederdracht en u kunt hier terecht voor een kopje koffie. Een extra leuke attractie voor de kids is de minitrein, waarop ze mogen meerijden. Wandel even naar het dorp en bezoek het authentieke Wienkeltje van Wullempje met het lekkerste snoep uit grootmoeders tijd! 36

37 Dieseltrein Naast de stoomtrein, rijdt er op bepaalde dagen een compact dieseltreintje. Deze dieselwagon stopt op de kleine stations van s-gravenpolder - s-heer Abtskerke, Nisse en Baarland. Hierdoor heeft u meer mogelijkheden voor een bezoekje aan andere kleinschalige attracties of voor een fraaie wandeling via het regionale wandelnetwerk. Vanaf station s-gravenpolder - s-heer Abtskerke kunt u bijvoorbeeld via onverharde paadjes en weilandjes wandelen naar de gerestaureerde Hoeve van Van der Meulen. Of stap uit in Nisse en bezoek het naast het station gelegen Trekkermuseum. Rijdagen In juli en augustus rijdt de stoomtrein vrijwel dagelijks (met uitzondering van de vrijdag en zaterdag). In het voor- en naseizoen geldt een beperkte dienstregeling en rijdt de stoomrein vooral op zondag. Kijk voor de exacte vertrektijden en dagarrangementen op Landbouwhistorie voor liefhebbers In de begin jaren van de landbouwmechanisatie, direct na de eerste Wereld oorlog, werden trekkers eerst als aanvulling gebruikt op het werken met paard en wagen. In het Trekkermuseum kunt u, naast de oldtimer trekkers, de historie van de mechanisatie bekijken aan de hand van foto s en een videopresentatie. Het trekkermuseum vindt u aan de Palmboomseweg 3, Nisse. Open van 5 mei t/m 30 oktober In de zomerperiode is dit museum per oude motorwagen te bereiken. Kijk op 37

38 38

39 Klompen van wereldfaam! De klomp is een oer-hollands product dat al eeuwenlang het beeld van Holland bepaalt. Het oude ambacht van klompenkapper is in Nederland bijna uitgestorven, maar hier in het Land van Borsele hebben wij Klompenmakerij Traas! Via de webshop gaan zijn klompen inmiddels de hele wereld over. Het bedrijf is gevestigd aan de Westdijk in Heinkenszand. Hier kunt u kennis maken met het oude ambacht van klompenmaker. De eigenaar vertelt u graag alles over het maken van de klomp. Rondleidingen zijn alleen mogelijk na reservering vooraf voor groepen van max. 15 personen à 50,- per groep. En al is de klompenmaker een echte Zeeuw, hij kan zijn verhaal ook in het Nederlands, Duits en Engels vertellen. Een goede reis met de Zomerbus Hop-on-hop-off / Fun Vervoer / Sightseeing tour Ontdek met de Zomerbus wat het Land van Borsele en haar direct omgeving u te bieden heeft. Stap uit waar u wilt en neem één van de volgende bussen om weer verder te gaan. Wandel door het natuurschoon naar een halte langs de route. Daarna gaat u weer lekker zitten in de bus en laat u zich rijden. Bezoek Goes of uw favoriete attractie met de Zomerbus en maak er een compleet uitje van. Beleef het Land van Borsele door de verhalen die te horen zijn in de bus. Bepaal zelf uw programma en uw bestemming. Het ritje met de cabriobus is al een attractie op zich. Van half juli tot eind augustus kunt u op vertoon van de ZeelandPas gratis mee met de Zomerbus. Kijk voor alle info en de dienstregeling op De ZeelandPas geeft u naast gratis vervoer met de Zomerbus ook voordeel bij attracties, horeca en andere belevenissen in het Land van Borsele en de rest van Zeeland. De pas kost 4,00 p.p en geeft meer dan 400,00 voordeel. Te verkrijgen bij diverse verblijfsaccomodaties en VVV. Voor alle info kijk op 39

40 Een dagje uit! Tropisch avontuur in de polder Berkenhof s Tropical Zoo is een overdekte tropische oase waar een spannend avontuur op u wacht. U betreedt hier even een andere wereld, een wereld waar oerwoudgeluiden en junglegeuren u letterlijk tegemoet komen. van kleurige kameleons tot wandelende takken, van toekans tot gifkikkers in de meest spectaculaire kleuren. Tussen het bladgroen fladderen grote vlinders. De dieren in Berkenhof s Tropical Zoo vormen samen een bont gezelschap en het mooiste van alles: u staat er gewoon middenin! Metershoog groeien de jungleplanten boven uw hoofd, waterpartijen met stroompjes, watervallen en vijvers maken de beleving als een echte jungle compleet. 40

41 Van Kids Jungle tot Fossielenmijn In de overdekte speeljungle van 1200 m 2 kunnen kinderen klimmen in touwbruggen en klimtorens. Ze spetteren door de junglerivier en spelen op het zand en aan het water. Mega spannend is de oude mijngang waar ze fossielen kunnen vinden met behulp van een speurtocht. Het leukste uitje van Zeeland! Berkenhof s Tropical Zoo is keer op keer de winnaar van de ANWB verkiezing voor het leukste uitje van Zeeland. Kom zelf genieten van al dit tropisch vertier. en kijk gerust al eens op de website voor meer informatie. Berkenhof s Tropical Zoo & Restaurant Langeweegje 10A, 4434 NE Kwadendamme / Een energiek bezoek! De naam Borsele is onlosmakelijk verbonden aan de kerncentrale. Maar weet u ook dat er een hoogwaardige opslag van het Nederlands radioactief afval gevestigd is in het Land van Borsele? De COVRA is de organisatie die verantwoordelijk is voor de opslag van laag en middellaag radioactief afval. In het feloranje gebouw met daarop Einsteins beroemde formule E = MC 2 wordt het radioactief afval verwerkt en opgeslagen. Een bezoek aan het opslaggebouw van COVRA is mogelijk onder strikte voor waarden. Dit is een interessante excursie waarbij u zonder gevaar bovenop het nucleaire afval kunt staan! De groep moet min. 10 personen zijn, waarbij u zich minimaal 5 werkdagen van te voren moet aanmelden via De hal van COVRA is vrij toegankelijk. Hier kunt u op weekdagen een expositie bezoeken tussen uur. 41

42 Nationaal Landschap Nationaal Landschap Zak van Zuid-Beveland Het Nationaal Landschap Zak van Zuid-Beveland ligt midden in het Land van Borsele en is het best bewaarde stukje cultuurgeschiedenis van Nederland. Hier geen monumentale grachtenpanden, maar een fantastisch bewaard gebleven landschap, door strijd gewonnen uit zee: Luctor et emergo! 42

43 Het Nationaal Landschap Zak van Zuid-Beveland (deelgebied van Nationaal Landschap Zuidwest Zeeland) kenmerkt zich door kilometerslange dijkjes en authentieke polders. De meeste dijkjes zijn aangelegd in de vroege Middeleeuwen. De eerste dijken werden rond 1200 opgeworpen rond de eilanden van Borssele, Baarland en het oude Zuid-Beveland. Zo ontstond één van de oudste polderlandschappen van Nederland. Weelderige bloemdijken en weiden met meidoornhagen De eeuwenlange strijd tegen het water heeft hier geleid tot een dicht stelsel van slingerende dijkjes. Ze vormen het patroon van een fraai geschakeerde lappendeken. Het hart van dit landschap ligt tussen de dorpen Heinkenszand, Driewegen, en s Gravenpolder. De dijken en dijkjes, veelal in beheer van Natuurmonumenten, zijn rijk bedekt met (zeldzame) bloemen en planten. De grote biodiversiteit maakt een tocht over de dijken een waar avontuur. In het voorjaar een weelderige bloemenzee van roze en witte bloesem en in de zomer lommerrijke wegen vol fluitenkruid en ruisende bomen. De geur van meidoorn, een zachte zeebries, zoemende bijen en geen wolkje aan de lucht.. de Zeeuwse idylle. Het najaar heeft hier een geheel eigen karakter. De bermen worden dan gedomineerd door zwammen en paddenstoelen, die het erg goed doen op stobben en dood hout. 43

44 Nationaal Landschap In het informatiecentrum bij schapenboerderij De Schaapskooi aan de Nieuwkamerseweg, tussen Nisse en Heinkenszand, is een kleine tentoonstelling ingericht met informatie over de Zak van Zuid-Beveland. Heerlijk struinen door de Zwaakse Weel Het natuurgebied Zwaakse Weel, tussen Kwadendamme en Nisse, is één van de pareltjes van het prachtige landschap van het Land van Borsele. In dit veelzijdige natuurgebied van Natuurmonumenten is een mooie rondwandeling uitgezet, die grotendeels autovrij is. Het is moeilijk voor te stellen hoe het vroeger was. Over de oude Zwake voeren handelsschepen richting Middelburg. Nu rest er niets meer dan een kreek met wuivende rietkragen. Hierin leven kiekendieven, blauwborsten en soms een roerdomp. Ook de steltloper is te bewonderen. Voor de kerkuil, steenuil en vleermuis zijn er voldoende aantrekkelijke schuil- en broedplaatsen te vinden. 44

45 Wandelroute Rond de Zwaakse Weel loopt een wandelroute van 4,5 km. Deze route is te verlengen tot 7 km. Startpunt is het infopunt Zwaakse Weel van Natuurmonumenten, aan de Zwaaksedijk bij Kwadendamme. U kunt hier wat drinken, informatie krijgen over de omgeving en er is een toilet. Op het terrein is een parkeerplaats. Kijk voor informatie en/of excursies met de boswachter op 45

46 Cultureel erfgoed Cultureel erfgoed de poort naar het verleden Forten, kastelen en vliedbergen uit roerige tijden Het Land van Borsele kende roerige tijden. Er zijn hier oorlogen gevoerd, linies verdedigd en helden geboren. Sporen in het landschap, ruïnes en gerestaureerde monumenten verwijzen naar deze heftige tijden. Fort Ellewoutsdijk Fort Ellewoutsdijk is gebouwd in 1830 en is nog geheel intact. Het fort is in het bezit van Natuurmonumenten. Fort Ellewoutsdijk werd gebouwd nadat Vlaanderen zich afscheidde van Nederland. De partijen kwamen overeen dat Antwerpen een vrije vaarweg moest behouden. Het fort moest, samen met Fort Rammekens bij Vlissingen en de stad Terneuzen, de Westerschelde verdedigen tegen vijandelijke schepen. Deze overeenkomst geldt overigens nog steeds! In 2011 kreeg het fort een grote opknapbeurt en in de kazematten is er nu ruimte voor wisselende tentoonstellingen. Op 4 september 2016 is het feest op de binnenplaats vanwege het jaarlijkse kunstfestival Oeljebroelje. Slot Baarland Kasteel Baarland moet in zijn gloriedagen een groot kasteel zijn geweest, afgaande op oude prenten, die een groot gebouwencomplex met grachten, bijgebouwen en tuinen laten zien. In de 17e eeuw zien we nog een aantal 46

47 ronde torens, maar op latere prenten is er behalve een ommuring, alleen een groot vierkant gebouw afgebeeld met een koetshuis. Dit koetshuis is bewaard gebleven. Kasteel Hellenburg Van Kasteel Hellenburg zijn alleen de fundamenten nog zichtbaar. Het terrein is goed onderhouden en heeft mede door de contouren van de gracht een bijzondere uitstraling. Het kasteel, een imposant gebouw met een hoofdburcht met torens en slotgracht, werd rond 1325 gebouwd. Mogelijk is het slot tijdens een stormramp in 1477 verwoest. Begin 17e eeuw stond er nog slechts ruïne. In 1957 werden funderingsresten gevonden. Het terrein is nu vrij toegankelijk en in beheer van Het Zeeuwse Landschap. 47

48 Cultureel erfgoed Vliedbergen Het Land van Borsele kent circa 15 vliedbergen. Bescherming tegen overstroming was niet de hoofdreden voor het opwerpen van deze heuvels. Het waren vooral ophogingen voor het plaatsen van een verdedigingstoren, een zogenaamd mottekasteel. Hierdoor kon men vanuit de hoogte de vijand bestoken. Een vliedbergencomplex is nog te zien in het buurtschap Baarsdorp. De meeste vliedbergen dateren uit de 11e en 12e eeuw. Net buiten het dorpje Borssele ligt De Berg van Troye een goed bewaarde vliedberg uit de Middeleeuwen. Molens op volle toeren Zonder molens is ons landschap niet compleet. Ze bepalen de sfeer, stralen karakter uit en vormen een herkenningspunt. Borsele is trots op zijn molens en op de mensen die het oer-hollandse molenaarsvak in ere houden. Voor een leuk en educatief uitstapje met het hele gezin zijn onze molens zeker de moeite waard. 48

49 De Vijf Gebroeders, Heinkenszand Molen De Vijf Gebroeders was in slechte staat toen een aantal dorpelingen zich het lot van deze molen aantrokken. Niet alleen werd de molen gerestaureerd, maar ook het hele omliggende terrein onderging een metamorfose. Het is nu een van de mooiste plekjes van Heinkenszand. Hier start het Ommetje van t Ouweland een tocht over het 6 km lange Sloepad. Op zaterdagen van 1 april tot 30 september is de molen van tot uur open voor publiek. Op 14 mei en 9 juli van tot uur wordt er aan de voet van de molen een gezellige boerenmarkt georganiseerd met kraampjes met streek- en molenproducten, oude ambachten, brocante en biologische lekkernijen. 49

50 Cultureel erfgoed De Koutermolen, Hoedekenskerke De Koutermolen uit 1874 is een ronde stenen grondzeiler. Vroeger werd er graan mee gemalen. In de zomerperiode is de molen op woensdagen open. Als de blauwe wimpel wappert, dan is de molenaar aanwezig en kunt u gerust even een kijkje nemen. Er is een leuke wandelroute samengesteld vanaf het station van de Stoomtrein via een boomgaard en het dorp naar de molen. Vanaf de molen loopt u dan door het dorp, via de kerk en het Wienkeltje van Wullempje, terug naar het station. De route is bewegwijzerd. Meer informatie op 50

51 De Hoop en Verwachting, Borssele Op een kilometer ten zuidoosten van de dorpskern Borssele staat op een heuveltje molen De Hoop en Verwachting. Deze schitterend beschilderde molen, in geel, groen en wit, dateert waarschijnlijk uit Ze is prachtig gerestaureerd en één van de weinige typisch Zeeuwse achtkantige korenmolens. Uniek zijn de authentieke lichtgewichten. Deze originele molenaarsgewichten zijn zeldzaam en uniek in molenaarsland. De namen van de molenaars uit 19e eeuw staan erin gegraveerd. De molen is open op zaterdag van tot uur en op afspraak. Andere molens in het Land van Borsele zijn: De Poel in Nisse, De Korenhalm in s-gravenpolder en De Blazekop in Ovezande. Diverse molens zijn opgenomen in kinderfietsroute Wenkende Wieken. 51

52 Dorpsstraat BD Heinkenszand Tel BIJ ONS KUNT U OOK TERECHT VOOR (ELEKTRISCHE) FIETSVERHUUR! eeterij - spelerij 52

53 Fietsen en wandelen in het mooiste decor In het Land van Borsele kunt u schitterend wandelen en fietsen. U komt over kronkelende dijken en door waterrijke natuurgebieden, over nieuw aangelegde fietspaden maar ook over onverharde landweggetjes. Fietsen In het Land van Borsele zijn diverse mooie fietsroutes uitgezet, waarvan we er hieronder een aantal opsommen. Op de kaart achterin deze gids vindt u ook een drietal routes aangegeven met daarbij vermeld de knooppunten. Kijk voor alle fietsroutes op of ga op pad met een FIKS-kaart. Bergen en kastelen Bij bergen en kastelen denk je niet aan het Land van Borsele, maar eerder aan Oostenrijk of Tsjechië. Toch zijn er bergen, de zgn. vliedbergen, door mensen gemaakt en maar enkele meters hoog. Op sommige plaatsen zijn de restanten van kastelen te zien. Deze fietstocht hierlangs neemt je mee naar het Middeleeuwse Zuid-Beveland. De totale route is 58 kilometer lang. 53

54 Fietsen en wandelen in het mooiste decor Bloesem & Fruitroute De Bloesem & Fruitroute is een prachtige route langs de talrijke boomgaarden. Op deze tocht kun je genieten van de bloesem in het voorjaar en van heerlijk vers fruit in de zomer en het najaar. Deze en andere streekproducten koopt u uit de stalletjes bij de boerderijen onderweg. Kronkelende kreken en koele kazematten Natuurmonumenten heeft een gevarieerde fietsroute uitgezet, die start bij het infopunt van de Zwaakse Weel. Deze tocht loopt ook via fietsknooppunten van het VVV. De route is 37 km lang en slingert door een lieflijk landschap van dijkjes, monumentale boerderijen, akkers en boomgaarden. De routefolder is verkrijgbaar bij Infopunt Zwaakse Weel, waar u de auto kunt parkeren) of bij de VVV Trappen als Jan Raas Deze route van 101 kilometer is een echte wielerroute die voor een groot deel door Borsele loopt. Jan Raas was de Nederlandse klassiekerkoning met maar liefst 14 overwinningen. Hij kreeg de bijnaam Amstel Gold Raas omdat hij vijf keer de Amstel Gold Race wist te winnen. Ook won hij Parijs-Roubaix, Milaan-San Remo en tweemaal de Ronde van Vlaanderen. In 1979 werd hij wereldkampioen en 1978 droeg hij het geel in de Tour en een dag de bolletjestrui voor de beste klimmer. Een echte klimmer is Raas nooit geweest, al won hij wel de noordelijke klassiekers! Wie weet dankt hij zijn kracht wel aan zijn fiets jeugd op Zuid-Beveland. Al die dijkjes in dat mooie landschap dwingen je tactisch door te trappen. 54

55 Rij mee in het wiel van Jan Raas op deze stevige fietsroute door het Bevelandse land! Fietsarrangement Via Kwekerij Sluishoek in Borssele kunt deelnemen aan een volledig verzorgd fietsarrangement. U start met koffie en thee en een toelichting op de 35 km lange route en het gevarieerde landschap waar u doorrijdt. Onderweg zijn er drie stops waar steeds iets te ontdekken is. Kosten 18,50 p.p. inclusief lunch en 2x koffie/thee. Te boeken van juni tot half september op dinsdag t/m zaterdag. Minimaal 4 personen en een week voordien aanmelden. Meer info: 55

56 Fietsen en wandelen in het mooiste decor Oplaadpunten elektrische fiets Er zijn verschillende oplaadpunten in het Land van Borsele. Onder andere bij de theetuinen en fietscafés. t Wienkeltjespad: de leukste winkelroute door de polder Een mooie tocht maken en toch een beetje shoppen? Dan is het t Wienkeltjespad een aanrader. Theetuinen met brocante, kaas- en schapenboerderijen en andere unieke winkeltjes; De uitbaters van deze winkeltjes en horeca hebben gezamenlijk een route uitgezet die u per fiets (of met de auto) langs de mooiste plekjes en leukste winkeltjes van het Land van Borsele voert. t Wienkeltjespad is in totaal 45 km. De route en deelnemende bedrijven kunt u terugvinden op of in de folder. Deze is gratis verkrijgbaar bij deelnemende bedrijven, VVV en verblijfsaccommodaties. Wandelen Wandelen over Sporen in de zak Met de knooppuntenkaart Sporen in de Zak beleeft u het Borselse platteland van dichtbij. Dit netwerk verbindt ruim 180 kilometer aan wandelpaden. U wandelt afwisselend over verharde en onverharde landwegen en nieuwe (natuur)wandelpaden. Kris kras over dijken, langs akkerranden en wuivende rietkragen. Stippel uw route uit langs sporen uit een ver 56