BESLUIT. Besluit van de Raad van Bestuur van de Nederlandse Mededingingsautoriteit als bedoeld in artikel 51 van de Elektriciteitswet 1998.

Transcriptie

1 Nederlandse Mededingingsautoriteit BESLUIT Nummer /31 Betreft zaak: Geschil Lek Rozen v. N.V. Continuon Netbeheer Besluit van de Raad van Bestuur van de Nederlandse Mededingingsautoriteit als bedoeld in artikel 51 van de Elektriciteitswet I. Verloop van de procedure 1. Op 13 juni 2008 heeft HF Lek Rozen, gevestigd te Ter Aar (hierna: HF Lek Rozen) zich middels een fax tot de Raad van Bestuur van de Nederlandse Mededingingsautoriteit (hierna: de Raad) gewend met een klacht over de door N.V. Continuon Netbeheer, door een naamswijziging overgegaan in Liander N.V. (hierna: Liander), in rekening gebrachte systeemdiensten. 2. Bij brief van 26 juni 2008 is HF Lek Rozen verzocht de geschilaanvraag door middel van het formulier Aanvraag Geschilbeslechting Energie in te dienen. Dit formulier is op 9 juli 2008 door HF Lek Rozen aan de Raad toegezonden. 3. Bij brief van 18 juli 2008 is Liander in de gelegenheid gesteld te reageren op de door HF Lek Rozen ingediende aanvraag. Op 1 augustus 2008 is de reactie van Liander ontvangen. 4. Voorafgaand aan de hoorzitting heeft de Raad per brief van 29 augustus HF Lek Rozen een aantal vragen gesteld die door HF Lek Rozen op 11 september 2008 schriftelijk is beantwoord. 5. Op de hoorzitting op 20 oktober 2008 zijn partijen verschenen. Tevens zijn vertegenwoordigers van TenneT verschenen, die als derde belanghebbende bij het geschil voor de hoorzitting was uitgenodigd. 6. Van deze hoorzitting is een verslag gemaakt dat op 20 november 2008 aan partijen is toegezonden. 1 Openbaar

2 II. Het geschil 7. Tussen HF Lek Rozen en Liander is een geschil gerezen over het in rekening brengen van systeemdiensten over elektrische energie, opgewekt door een tweetal warmtekrachtkoppelinginstallaties (hierna: WKK-installaties) van HF Lek Rozen. Deze zijn vanaf april 2004 door Liander in rekening gebracht. 8. HF Lek Rozen kan zich niet verenigen met het feit dat Liander systeemdiensten bij HF Lek Rozen in rekening brengt. De WKK-installaties kunnen bij uitval namelijk geen gebruik maken van het openbare stroomnet van Liander. III. Het wettelijk kader 9. Een partij die een geschil heeft met een netbeheerder over de wijze waarop deze zijn taken en bevoegdheden uitoefent, dan wel aan zijn verplichtingen op grond van deze wet voldoet, kan op grond van artikel 51 van de Elektriciteitswet 1998 (hierna: E-wet) een klacht indienen bij de Raad. 10. Ingevolge artikel 1, eerste lid, sub p, van de E-wet worden onder systeemdiensten verstaan de diensten die de netbeheerder van het landelijk hoogspanningsnet uitvoert om het transport van elektriciteit over alle netten op een veilige en doelmatige wijze te waarborgen, om grootschalige onderbrekingen van het transport van elektriciteit op te lossen, en om de energiebalans op alle netten te handhaven of te herstellen. 11. Ingevolge artikel 30, eerste lid, van de E-wet heeft het tarief voor het verrichten van de systeemdiensten betrekking op: a. het reserveringsvermogen en regelvermogen; b. de black-start-voorzieningen en; c. de overige systeemdiensten. 12. Ingevolge artikel 30, tweede lid en derde lid, van de E-wet wordt het tarief, bedoeld in het eerste lid in rekening gebracht bij iedere afnemer die elektriciteit verbruikt en een aansluiting heeft op een net dat wordt beheerd door een netbeheerder. Het tarief wordt uitgedrukt in een bedrag per verbruikte hoeveelheid elektriciteit in kwh. 13. Ingevolge artikel 30, vierde lid, van de E-wet kan bij algemene maatregel van bestuur worden bepaald dat het tarief in rekening kan worden gebracht bij de afnemer, bedoeld in het tweede lid, en bij iedere afnemer die een hoeveelheid elektriciteit opwekt en op het net invoedt, dan wel verbruikt op de eigen installatie. 2 Openbaar

3 14. Artikel van de Tarievencode Elektriciteit (hierna: Tarievencode) is een uitwerking van artikel 30, tweede en derde lid van de E-wet. Uit dit artikel volgt dat onder verbruik in dit verband verstaan dient te worden het totale verbruik, dus zowel de afname van elektrische energie van het net alsmede het verbruik dat wordt gedekt door het bij de aangeslotene opgestelde eigen elektriciteitsproductiemiddel, doch exclusief het bedrijfsverbruik van dit productiemiddel. 15. Ingevolge artikel van de Tarievencode is het verbruik in kwh de tariefdrager voor het systeemdienstentarief. Voor het berekenen van de omvang van de tariefdrager in kwh (hierna ook: Esys) geeft artikel van de Tarievencode een formule: Esys = Ein + Egen Etbv Euit Waarbij: Ein Egen Etbv Euit staat voor de comptabel vastgestelde afname van elektrische energie van het net in kwh; staat voor de comptabel vastgestelde opgewekte elektrische energie aan de klemmen van de generatoren; staat voor de comptabel vastgestelde omvang van het toelaatbaar bedrijfsverbruik elektriciteitsproductiemiddel in kwh; staat voor de comptabel vastgestelde invoeding op het net in kwh. 16. Ingevolge artikel van de Tarievencode wordt bij of krachtens de aansluitovereenkomst tussen een netbeheerder en de aangeslotene bepaald op welke wijze Esys comptabel wordt vastgesteld. Daarbij kan worden overeengekomen dat de onder genoemde elementen niet alle afzonderlijk behoeven te worden gemeten, uitgezonderd Egen bij netaansluitingen groter dan 3*80 A, deze dient altijd comptabel te worden vastgesteld. 17. Ingeval de aansluiting een elektriciteitsproductiemiddel betreft, wordt de voor eigen verbruik opgewekte energie gemeten met toepassing van de daaromtrent in de Meetcode vastgestelde regels. 18. Ingevolge artikel wordt het systeemdienstentarief door alle netbeheerders geïnd bij aangeslotenen, niet zijnde overige netbeheerders. De netbeheerder maakt hiervan expliciet melding in de aansluitovereenkomst met de aangeslotenen en verklaart zijn algemene voorwaarden mede van toepassing. 3 Openbaar

4 IV. Feiten 19. Op grond van de stukken en het verhandelde ter hoorzitting stelt de Raad voor zover voor de beoordeling van het geschil van belang de volgende feiten en omstandigheden vast. 20. Liander brengt het systeemdienstentarief voor het gemeten volume kwh van het totale verbruik in de installatie vermenigvuldigd met het geldende tarief per kwh in rekening bij Lek Rozen. Liander doet dit ten behoeve en ter afdracht van TenneT op grond van artikel van de Tarievencode. 21. HF Lek Rozen is een kwekerij die voor haar bedrijfsvoering onder andere een tweetal aansluitingen met een capaciteit tot 630 kva op het net van Liander heeft, te weten een op Lange Schilk 8 en een op Lange Schilk 12 te Ter Aar. HF Lek Rozen voorziet de installaties die zijn aangesloten op het net van Liander middels eigen decentrale opwekking van elektriciteit met een aantal WKK-installaties. 22. Een WKK-installatie kan ofwel aangesloten zijn op het openbare net, ofwel een WKKinstallatie draait in eilandbedrijf. 1 HF Lek Rozen beschikt over vijf WKK-installaties, waarvan er twee een aansluiting op het net van Liander hebben (hierna ook: de in deze zaak relevante WKK-installaties). Lange Schilk Op Lange Schilk 12 te Ter Aar 2 zijn drie WKK-installaties aanwezig waarvan er twee in eilandbedrijf draaien. De derde WKK-installatie (hierna: generator 1) is rechtstreeks aan het net van Liander gekoppeld gedurende de teruglevering van elektriciteit aan het openbare net. Generator 1 produceert elektriciteit voor een assimilatiebelichtingsinstallatie van 316 KW/350kVA 3. Op het moment dat generator 1 elektriciteit produceert, is generator 1 niet gekoppeld aan het net van Liander. Lange Schilk Op Lange Schilk 8 te Ter Aar 4 zijn twee WKK-installaties aanwezig, waarvan er een in eilandbedrijf draait. Voor de andere WKK-installatie (hierna: generator 1B) geldt hetzelfde als voor de generator 1 op Lange Schilk 12. Deze WKK-installatie is aan het net van 1 Tweede Kamer , 26303, nr. 3, pag. 25: Onder eilandbedrijf worden die gevallen verstaan waarin de voor eigen verbruik producerende afnemer geen aansluiting heeft op een net dat wordt beheerd door een netbeheerder. 2 Zie tekening van het perceel op bijlage 1. 3 Zie onderdeel B op de tekening van bijlage 1. 4 Zie tekening van het perceel op bijlage 2. 4 Openbaar

5 Liander gekoppeld gedurende de teruglevering van elektriciteit. Op het moment dat generator 1B elektriciteit produceert, is deze niet gekoppeld aan het net van Liander. 25. Voor beide aansluitingen ontvangt HF Lek Rozen maandelijks een factuur van Liander, waarin het systeemdienstentarief wordt vermeld. Bij de berekening van het systeemdienstentarief wordt uitgegaan van de comptabele meetdata die van het erkende meetbedrijf, dat door HF Lek Rozen is ingeschakeld, worden ontvangen. V. Standpunt van partijen Standpunt HF Lek Rozen 26. HF Lek Rozen is van mening dat Liander ten onrechte kosten van systeemdiensten in rekening brengt over de hoeveelheid opgewekte stroom van een tweetal WKK-installaties, daar zij bij het uitvallen van deze installaties, technisch gezien, geen stroom kunnen onttrekken aan het openbare stroomnet. De verzekeringsgedachte die ten grondslag ligt aan de toepassing van het in rekening brengen van het systeemdienstentarief, is hier volgens HF Lek Rozen niet van toepassing aangezien hij geen profijt kan hebben van de reservecapaciteit zoals beschikbaar gesteld door de netbeheerder. 27. HF Lek Rozen geeft aan dat generator 1 op de locatie Lange Schilk 12 op het moment dat zij elektriciteit produceert, niet aan het net van Liander is gekoppeld. Wanneer de assimilatiebelichting via een PLC (Programmable Logic Controller) is uitgeschakeld, kan generator 1 via het sluiten van schakelaar A echter elektriciteit aan het net van Liander terugleveren. 28. HF Lek Rozen stelt dat de in randnummer 26 aangehaalde assimilatie belichtingsinstallatie op Lange Schilk 12 alleen elektriciteit via generator 1 kan betrekken. Dit is volgens HF Lek Rozen niet mogelijk uit het net van Liander. Enerzijds omdat de WKK-installatie met generator 1 niet aan het net gekoppeld kan blijven en anderzijds omdat er een inkoopoverschrijding en een overbelasting van de transformator zal plaatsvinden wanneer dit wel gebeurt. De oorzaak hiervan is gelegen in het feit dat er nog een tweede assimilatie belichtingsinstallatie aanwezig is. 29. HF Lek Rozen heeft tijdens de hoorzitting, in tegenstelling tot hetgeen door hem is beschreven in de geschilaanvraag, gesteld dat zowel op Lange Schilk 8 als op Lange Schilk 12 voor wat betreft de twee in deze zaak relevante WKK-installaties, sprake is van een eilandbedrijf. Als er sprake is van uitval van stroom, kan HF Lek Rozen Lek niet terugvallen op het openbare net. Ook wenst HF Lek Rozen niet terug te vallen op het openbare net, omdat bij uitval van generator 1 of 1B, een van de andere WKK-installaties 5 Openbaar

6 deze uitval kan overnemen. Werknemers van Liander hebben volgens HF Lek Rozen in informele gesprekken aangegeven dat HF Lek Rozen Lek hierin gelijk heeft en dat hij inderdaad niet afneemt van het openbare net bij uitval. 30. HF Lek Rozen geeft aan dat een ingrijpende aanpassing van het bedieningspaneel nodig is om elektriciteit te kunnen onttrekken aan het net. Zij stelt voor dat de netbeheerder in het geval van discussie over het wel of niet kunnen onttrekken van elektriciteit aan het net, bij de afnemer achter de aansluiting komt kijken. Standpunt Liander 31. Liander betwist, wegens gebrek aan inzicht in de bedrijfsvoering, de stelling dat het voor HF Lek Rozen onmogelijk is om bij uitval van de twee WKK-installaties voor het volledige verbruik terug te vallen op de aansluitingen op het openbare net. Mocht dit echter toch het geval zijn, dan voert Liander subsidiair aan dat dit voor eigen rekening en risico van HF Lek Rozen zou moeten komen. HF Lek Rozen doet er in dat geval verstandig aan verzwaring van de aansluiting(en) te overwegen, opdat de aansluitingen voldoende transportcapaciteit hebben om in het op dat moment benodigde (te contracteren) transportvermogen te kunnen voorzien. 32. Voor zover voor dit geschil van belang merkt Liander op dat in tegenstelling tot hetgeen HF Lek Rozen stelt, het een feit is dat indien er door een volledige uitval of afschakeling van de WKK-installaties op iedere installatie voor het volledig verbruik moet worden teruggevallen op de aansluiting op het net van Liander. Het is voor Liander niet te beoordelen of het piekvermogen dat met de aansluiting kan worden afgenomen voldoende is voor de bedrijfsvoering bij een volledig terugvallen op verbruik van elektriciteit via het net van Liander. 33. Omdat HF Lek Rozen niet volledig kan terugvallen op het net voor zijn volledig verbruik, meent HF Lek Rozen dat hem niet het bedrag in rekening kan worden gebracht dat gebaseerd is op het door hem verbruikte volume ex artikel Tarievencode Elektriciteit. Naar het oordeel van Liander voert zij echter de Tarievencode uit zoals de Energiekamer dit heeft toegelicht in de brief van 30 maart Ter hoorzitting heeft Liander opgemerkt dat generator 1 en generator 1B zowel gekoppeld als ontkoppeld aan het net kunnen zijn. Deze generatoren zijn dus voor wat betreft het betalen van systeemdiensten geen puur eilandbedrijf. Wanneer generator 1 of generator 1B de door hen opgewekte energie volledig terugleveren aan het openbare net, zijn deze gekoppeld aan het net. Generator 1 en generator 1B draaien dan parallel aan 5 Brief van 30 maart 2006, kenmerk /592.B Openbaar

7 het net waarbij de assimilatieverlichting uit staat. 6 Deze bedrijfsvoering is een van de vele varianten die Liander tegenkomt in de praktijk. De gebruikende installaties 7 kunnen aan het net van Liander gekoppeld worden, afhankelijk van de instellingen van het schakelpaneel. 35. Bij de berekening van het systeemdienstentarief is het volgens Liander niet van belang of de installatie wordt overbelast op het moment dat de assimilatielampen worden aanzet. Wanneer enkel de assimilatiebelichtingsinstallatie van rail B wordt geactiveerd, is er niets aan de hand. Als de andere systemen ook worden geactiveerd (waarover reeds systeemdiensten betaald worden) dan wordt de installatie inderdaad overbelast. Dit is echter het geval bij alle aansluitingen in Nederland, ongeacht of daar wel of geen opwekker achter zit. Een netbeheerder kan nooit de capaciteit leveren voor de situatie dat alle installaties op een aansluiting tegelijkertijd worden ingezet. Standpunt TenneT 36. Tennet sluit zich aan bij het standpunt van Liander. De vraag is of er sprake is van een eilandbedrijf. Voor de beantwoording van die vraag gaat het om het kunnen afnemen, niet om de vraag of er daadwerkelijk wel of niet is afgenomen. VI. Beoordeling van het geschil 37. Volgens artikel 30, tweede lid, van de E-wet, gelden voor het in rekening brengen van systeemdiensten twee nevengeschikte eisen. Ten eerste moet sprake moet zijn van een afnemer met een aansluiting op een net van een netbeheerder en ten tweede moet sprake zijn van een afnemer die elektriciteit verbruikt. VI.1 Is sprake van verbruik van elektriciteit? 38. Artikel 30 van de E-wet bepaalt dat er voor het betalen van systeemdiensten, sprake moet zijn van verbruik van elektriciteit. Wat onder verbruik van elektriciteit wordt verstaan, is nader uitgewerkt in artikel van de Tarievencode: het totale verbruik, dus zowel de afname van elektrische energie van het net alsmede het verbruik dat wordt gedekt door het bij de aangeslotene opgestelde eigen elektriciteitsproductiemiddel, doch exclusief het bedrijfsverbruik van dit productiemiddel. De formule in artikel van de Tarievencode bepaalt hoe de tariefdragers van de systeemdiensten worden ingevuld. 6 In het geval van Lange Schilk 12 betreft het de assimiliatiebelichtingsinstallatie die aan rails B hangt. 7 In het geval van Lange Schilk 12 betreft het de assimiliatiebelichtingsinstallatie die aan rails B hangt en in het geval van Lange Schilk 8 betreft het de assimilatiebelichtingsinstallatie die op bijlage 2 wordt aangeduid met het symbool B. 7 Openbaar

8 39. Volgens de formule in artikel van de Tarievencode is het totale verbruik als volgt ingevuld: de comptabel vastgestelde afname van elektrische energie van het net plus de comptabel vastgestelde opgewekte energie aan de klemmen van de generator minus de comptabel vastgestelde omvang van het toelaatbaar bedrijfsverbruik elektriciteitsproductiemiddel en minus de comptabel vastgestelde invoeding op het net. De Raad overweegt dat het tarief van de systeemdiensten zowel wordt bepaald aan de hand van de afname van de elektrische energie als de opgewekte energie. Bij HF Lek Rozen is sprake van verbruik van elektriciteit omdat HF Lek Rozen elektrische energie opwekt door de in geschil zijnde WKK-installaties. 8 VI.2 Heeft HF Lek Rozen een aansluiting op het net van Liander? 40. Volgens de Raad is in dit kader van belang of hier gesproken kan worden van een eilandbedrijf. Van een eilandbedrijf is sprake indien een afnemer geen aansluiting op het net van de netbeheerder heeft, maar geheel zelfvoorzienend is. In dat geval hoeft door deze afnemer geen systeemdienstentarief te worden betaald Voor de beantwoording van deze vraag kijkt de Raad naar de feitelijke situatie. Ter hoorzitting is uitgebreid ingegaan op de tekeningen die zijn verstrekt door HF Lek Rozen waarbij men zich voornamelijk heeft geconcentreerd op locatie Lange Schilk De Raad verwijst naar het verslag van de hoorzitting en zal voor de verdere beschrijving van de situatie onder andere gebruik maken van de ter zitting toegevoegde symbolen. Lange Schilk Op de tekening van Lange Schilk 12 zijn van links naar rechts drie railsystemen te zien, A, B en C. Generator 1 hoort bij de assimilatiebelichtingsinstallatie die aan railsysteem B hangt. Aan railsysteem B is een schakelaar A verbonden die op zijn beurt weer verbonden is met railsysteem A. Railsysteem A is via een aansluiting verbonden met het net van Liander. Onderaan de tekening zijn nog twee generatoren te zien, G2 en G3. G2 en G3 zijn door partijen onbetwiste eilandbedrijven. 43. Ter hoorzitting is geconstateerd dat over het railsysteem A en railsysteem C, beiden verbonden met een aansluiting op het net van Liander, systeemdiensten door Lek 8 Zie ook de uitspraak van het College van Beroep voor het Bedrijfsleven van 25 juli 2007, AWB 05/779 (Elsta/Delta): Naar de tekst van de wet is duidelijk dat bedoeld tarief uitsluitend is verschuldigd door een ieder die beschikt over een aansluiting op een net en tevens elektriciteit verbruikt in de zin van door eigen gebruik tot ontbinding brengen. 9 Tweede Kamer , 26303, nr. 3, pag. 25: Uitsluitend in die gevallen waarin de voor eigen verbruik producerende afnemer geen aansluiting heeft op een net dat wordt beheerd door een netbeheerder (een zogenaamd eilandbedrijf), is het redelijk dat niet wordt meebetaald aan de systeemdiensten omdat deze afnemer ook geen voordeel daarvan kan hebben. 10 Zie de tekening van Bijlage 1. 8 Openbaar

9 worden betaald aan Liander. Dit is tussen partijen niet in geschil. Ook het aan railsysteem A hangende eigen verbruik, waarover systeemdiensten worden betaald, is onbetwist. De Raad constateert dat het geschil voor wat betreft Lange Schilk 12 ziet op de opgewekte elektriciteit door generator 1 voor railsysteem B. 44. De Raad overweegt dat generator 1 volgens de tekening via schakelaar A een verbinding heeft met de aansluiting op het net van Liander bij railsysteem A. Volgens de Raad kan daarom niet gesproken worden van een eilandbedrijf. Lange Schilk Locatie Lange Schilk 8 is niet ter zitting besproken maar de Raad constateert dat hier, gelet op de door HF Lek Rozen verstrekte informatie en tekening, sprake is van een vergelijkbare situatie. Generator 1B 11 is verbonden met het openbare net van Liander via de aansluiting op het afgebeelde railsysteem en daarom kan niet worden gesproken van een eilandbedrijf. Generator 2 op deze tekening is een eilandbedrijf, hetgeen onbetwist is door partijen. 46. Nu de Raad constateert dat er geen sprake is van een eilandbedrijf voor wat betreft de onderhavige WKK-installaties, overweegt de Raad het volgende. 47. HF Lek Rozen heeft voorts gesteld dat de desbetreffende WKK-installaties bij uitval geen gebruik maken van het openbare net van Liander. De WKK-installaties zijn niet gekoppeld aan het net als ze elektriciteit produceren, doch enkel als ze elektriciteit terugleveren aan het net. 48. De Raad merkt op dat een systeemdienst moet worden gezien als een verplichte verzekering. Ook zelfopwekkers dienen systeemdiensten te betalen. 12 Alleen wanneer het risico waartegen men zich zou verzekeren zich nooit zou kunnen voordoen, is er geen plicht de premie te betalen. Dat is het geval bij een eilandbedrijf. In het onderhavige geval doet deze uitzondering zich echter niet voor. 11 Zie de tekening van bijlage Tweede Kamer, vergaderjaar , 26303, nr. 3, pag. 24 en pag. 25: [ ] In zekere zin heeft dit tarief het karakter van een verzekering. Er is geen reden waarom één soort afnemer, namelijk de zelfopwekkers, niet zou hoeven te betalen voor deze verzekering waarvan zij evengoed profiteren als de andere afnemers. [ ] De kosten verbonden aan deze systeemdiensten zullen dus gelijkmatig verdeeld worden over een ieder die van de voorzieningen profijt heeft omdat het profijt niet geïndividualiseerd kan worden. Dat betekent dan ook dat alle eindverbruikers, ook de zelfopwekkers, die slechts incidenteel gebruik maken van het net als hun eigen elektriciteitsproductie ontoereikend is, moeten bijdragen aan deze verzekering. 9 Openbaar

10 49. De Raad constateert dat bij de twee in deze zaak relevante WKK-installaties sprake is van een gekoppelde en een ontkoppelde toestand aan het net van Liander. Het feit dat er twee standen mogelijk zijn, heeft volgens de Raad geen invloed op de verplichting tot het betalen van systeemdiensten. Een afnemer is verplicht het systeemdienstentarief voor zowel zijn kwh-verbruik in gekoppelde toestand als voor zijn kwh-verbruik in ontkoppelde toestand te betalen. Beide kwh-verbruiken worden bepaald aan de hand van de formule in artikel van de Tarievencode. 50. De Raad merkt op dat in de wet en in de wetsgeschiedenis geen aanknopingspunten zijn te vinden die het mogelijk maken om onderscheid te maken tussen schakelbare eilandbedrijven of hybride terugleveraansluitingen. HF Lek Rozen heeft zelf gekozen voor de constructie van gekoppelde/ontkoppelde toestand en niet, zoals bij zijn andere eilandbedrijven, voor een volledige ontkoppelde toestand. Ook kiest HF Lek Rozen ervoor om op dit moment geen gebruik te maken van de mogelijkheid om via de gekoppelde toestand elektriciteit van het net van Liander te onttrekken. 51. HF Lek Rozen heeft aangegeven dat een ingrijpende aanpassing van het bedieningspaneel nodig is om elektriciteit te kunnen onttrekken aan het net. De Raad acht dit in het kader van de betaling van systeemdiensten niet relevant aangezien het in de macht van HF Lek Rozen ligt deze aanpassing uit te voeren. De wijze waarop een installatie functioneert is aan de afnemer zelf. Na een aanpassing van het bedieningspaneel, zal HF Lek Rozen wél elektriciteit van het openbare net kunnen onttrekken. 52. De Raad overweegt naar aanleiding van de stelling van HF Lek Rozen in randnummer 29 van dit besluit het volgende. Van een netbeheerder kan niet worden verlangd dat zij bij de discussie over het wel of niet kunnen onttrekken aan het openbare net achter de aansluiting van dat net kijkt. Het is voor de aangeslotene immers mogelijk om de situatie tussentijds te wijzigen. 53. De Raad acht in het kader van dit geschil niet relevant dat Lek Rozen, daargelaten of de stelling juist is, met de bestaande aansluitingen gelet op de aansluitcapaciteit niet volledig terug zou kunnen vallen op het net van Liander voor verbruik van energie. Het is aan HF Lek Rozen om bij Liander om een grotere aansluiting te verzoeken. 54. HF Lek Rozen voldoet gelet op het vorenstaande aan beide nevenschikkende eisen van artikel 30, tweede lid, van de E-wet. VII. Conclusie 10 Openbaar

11 55. De Raad concludeert dat met betrekking tot de locaties Lange Schilk 8 en Lange Schilk 12 met een aansluiting op het net van Liander, met uitzondering van de generatoren die in eilandbedrijf draaien maar met inbegrip van de in geschil zijnde WKK-installaties, door HF Lek Rozen systeemdiensten dienen te worden betaald. De in geschil zijnde WKKinstallaties dienen te worden meegenomen in de bepaling van de tariefdragers in de formule van artikel van de Tarievencode. VIII. Besluit 11 Openbaar

12 De Raad van Bestuur van de Nederlandse Mededingingsautoriteit: I. Verklaart de klacht van HF Lek Rozen ongegrond. Datum: De Raad van Bestuur van de Nederlandse Mededingingsautoriteit, namens deze, Wg. Drs. P.J. Plug, Directeur Energiekamer Tegen dit besluit kan degene, wiens belang rechtstreeks bij dit besluit is betrokken, binnen zes weken na de dag van bekendmaking van dit besluit een gemotiveerd bezwaarschrift indienen bij de Raad van Bestuur van de Nederlandse Mededingingsautoriteit, Juridische Dienst, Postbus 16326, 2500 BH Den Haag. In dit bezwaarschrift kan een belanghebbende op basis van artikel 7:1a, eerste lid, van de Algemene wet bestuursrecht, de Raad van Bestuur van de Nederlandse Mededingingsautoriteit verzoeken in te stemmen met rechtstreeks beroep bij de administratieve rechter. 12 Openbaar