Integraal horecabeleid 2010

Transcriptie

1 Integraal horecabeleid 2010

2 Inhoudsopgave Pagina 1. Inleiding en aanleiding Doelstellingen 4 2. Analyse van horeca in Culemborg De horecastructuur in Culemborg Centrumgebied Horeca buiten het centrum Vestiging nieuwe horeca in bestaande wijk en buurtwinkelcentra Vestiging horeca in nieuwe verzorgingsgebieden Vestiging van horeca langs de hoofdinfrastructuur Vestiging van horeca in het buitengebied Vertaling in bestemmingsplannen 3. Exploitatievergunning en Drank en Horecavergunning Exploitatievergunning Duur Voorschriften Uitzondering op exploitatievergunningsplicht Nadelige beïnvloeding van de woon of leefsituatie / openbare orde of veiligheid 3.2 Drank en Horecawetvergunning Tapontheffing Leeftijdsgrenzen verstrekking alcohol / alcoholmatigingsbeleid 4. Beleid Sluitingstijden Sluitingstijd paracommerciële instellingen Venstertijden Venstertijden eetgelegenheden Veiligheidsplan 4.2 Paracommercie Voorschriften en beperkingen Exploitatievergunning Regels voor paracommerciële instellingen De Instructie Verantwoord Alcoholgebruik (IVA) Bestuursreglement 4.3 Terrassen Terrasruimte Sluitingstijden Terrasseizoen Winterterrassen en buiten laten staan terrasmeubilair Drankverstrekking op terrassen Locatie Aparte terrasvergunning

3 4.3.8 Terraskaart en afbakening Uiterlijk aanzien 4.4 Geluid Standaard geluidsnormen horeca inrichtingen Collectieve en indidentele festiviteiten Aanwijzing collectieve festiviteiten Kennisgevning incidentele festiviteiten Sluitingstijd collectieve en incidentele festiviteiten Terrassen Evenementenglas tijdens collectieve en incidentele festiviteiten Weigeringsgronden 4.5 Evenementen Coffeeshopbeleid Portiers Drugs Uitstallingsbeleid Horecaoverleg Wet op de Kansspelen Eén aanspreekpunt Convenant Communicatie Handhaving Juridische sanctiemiddelen Bestuursrechtelijke sanctiemiddelen Strafrechtelijke sanctiemiddelen 5.2 Drank en Horecawet Drank en Horecawet paracommercialisme Exploitatievergunning Overschrijding geluidsnormen Geluidshinder tijdens collectieve en incidentele festiviteiten Coffeeshopbeleid Terrassenbeleid Wet op de kansspelen 41 2

4 Bijlagen Bijlage A Horecastructuurvisie BRO (afzonderlijk bijgevoegd) Bijlage B Indeling horecacategorieën Bijlage C Stroomschema exploitatievergunning Bijlage D Voorschriften exploitatievergunning Bijlage E Stroomschema Drank en Horecawetvergunning Bijlage F Voorbeeld bestuursreglement 3

5 1. Inleiding en aanleiding Integraal horecabeleid kan een bijdrage leveren aan het creëren van een woon en leefklimaat waarin een evenwicht wordt bereikt tussen de belangen van onder meer de horeca, bewoners, gemeente en politie. Dit beleid is daarom niet alleen gericht op het voorkomen van overlast, maar juist ook op de ontwikkeling van de horecasector. Al enige tijd wordt er door de ondernemers gevraagd om meer duidelijkheid te geven over de horeca in Culemborg. Daarom is het van belang om te komen tot een actueel integraal horecabeleid. Het is noodzakelijk dat in het horecabeleid duidelijkheid wordt verschaft op een aantal essentiële onderdelen. Denk onder meer aan het ontbreken van een terrassenbeleid, beleid ten aanzien van paracommercialisme, portiersbeleid en 14 dagenregeling. Een geïntegreerd horecabeleid voorkomt tegenstrijdige voorschriften en een ad hoc beleid ten aanzien van de horeca. Bovendien is integraal horecabeleid gericht op de verhoging van veiligheid en veiligheidsgevoelens en het verminderen van overlast. Een uitgangspunt is ook dat de gemeente streeft naar een alcoholmatigingsbeleid. 1.1 Doelstellingen Op de horeca is veel uiteenlopende regelgeving van toepassing. De gemeente, politie en natuurlijk de horecaondernemer hebben te maken met vele regels en voorschriften. Het horecabeleid is ontwikkeld in de kaders die worden aangegeven in de Gemeentewet, Algemene wet bestuursrecht, Drank en Horecawet en de Algemene Plaatselijke Verordening (APV). Daarnaast zijn andere wetten ook van invloed geweest op de ontwikkeling van dit horecabeleid. Voorbeelden hiervan zijn Wet ruimtelijke ordening, Wet Milieubeheer, Opiumwet en de Wet Op de Kansspelen. De veelheid aan regels op diverse terreinen heeft als gevolg dat horecaondernemers contact hebben met verschillende afdelingen binnen de gemeente. Dit leidt tot onduidelijkheid. Het voeren van een goed horecabeleid begint dan ook met het verschaffen van duidelijkheid. In dit horecabeleid zal mede vanuit bovengenoemde invalshoek o.a. aandacht worden besteed aan de ruimtelijke ordeningsaspecten, openbare orde en het woon en leefklimaat, overlast, sluitingstijden, terras en exploitatievergunningen en het drugs en coffeeshopbeleid. Aan de hand van het bestemmingsplan wordt beoordeeld of de vestiging van een horecabedrijf op een bepaalde locatie is toegestaan. Daarnaast is de regelgeving in de APV het aanvullend beleidsbepalend instrument voor horecavestiging. Het in de APV geregelde exploitatievergunningenstelsel is vooral gericht op de openbare orde en veiligheid. In een exploitatievergunning kan per inrichting o.a. worden geregeld: - het treffen van maatregelen ten aanzien van het voorkomen van overlast voorzover niet geregeld in hogere wetgeving; - de voorwaarden waaronder terrassen worden gehouden; - opneming van een venstertijd; Een andere reden voor dit horecabeleid is de behoefte aan een beleidskader voor een juiste toepassing van het exploitatievergunningenstelsel zoals opgenomen in de APV. Het doel van een exploitatievergunning is om te beoordelen of de exploitatie van een horecabedrijf op een bepaalde 4

6 plaats zoveel overlast voor de omgeving met zich meebrengt dat het woon en leefklimaat en de openbare orde hierdoor onaanvaardbaar worden aangetast. Doelstelling van het integraal horecabeleid: Komen tot een integraal beleid dat de ontwikkeling van een aantrekkelijk horecavoorzieningenniveau stimuleert én de openbare orde, milieu en veiligheid bewaakt. Duidelijkheid verschaffen over de landelijke en lokale wetgeving op het gebied van de horeca met een sluitend handhavingsbeleid voor naleving van deze regels. De gemeente streeft naar een aantrekkelijk horecavoorzieningenniveau. Dit kan betrekking hebben op het aantal horeca inrichtingen, de verscheidenheid van de horecagelegenheden en op de geografische bundeling van deze inrichtingen. De gemeente heeft zichzelf de vraag gesteld: Willen we op het punt van kwantiteit, kwaliteit en locatie een beleid ten aanzien van horeca gaan voeren?. Deze vraag wordt in hoofdstuk 2 uitgewerkt. In hoofdstuk 3 komt de regelgeving rond de exploitatievergunning en Drank en Horecavergunning aan de orde. In hoofdstuk 4 wordt ingegaan op het beleid voor de gehele horeca in Culemborg. In hoofdstuk 5 wordt aandacht besteed aan de handhaving. Belangrijke instrumenten van het horecabeleid zijn: - alle betrokken partijen (horecaondernemers, gemeente, politie, bewoners, e.d.) inzicht te geven in het toekomstig gemeentelijk beleid en de diverse regelingen ten aanzien van de horeca (hoofdstuk 4); - een juridisch toetsingskader te bieden voor de beoordeling van aanvragen om exploitatievergunningen en andere vergunningen door of met betrekking tot de horecainrichtingen (hoofdstuk 3); - een richtinggevend kader te bieden voor de verdere uitwerking van beleidsonderdelen die betrekking hebben op de horeca (hoofdstuk 4); - een richtinggevend kader te bieden voor de activiteiten van verschillende afdelingen binnen de gemeentelijke organisatie, zodat een interne afstemming bereikt wordt (hoofdstuk 4). 5

7 2. Analyse van horeca in Culemborg Zoals vermeld in hoofdstuk 1 is het ontwikkelen van een optimaal horecavoorzieningenniveau en een daarbij behorend horecabeleid één van doelstellingen van de gemeente Culemborg. In het kader hiervan heeft de gemeente het adviesbureau BRO opdracht gegeven een horecastructuuronderzoek uit te voeren om op basis daarvan een ruimtelijk en weloverwogen, optimaal horecavoorzieningenniveau naar omvang, aard en locatie te ontwikkelen en aanbevelingen te doen omtrent de vertaling van deze visie in beleid. Uiteindelijk heeft dat geleid tot de Horecastructuurvisie. Deze structuurvisie benadert de horeca vanuit een ruimtelijk/planologisch perspectief. Feitelijk is het onderdeel gebiedsindeling al geheel verwoord in deze Horecastructuurvisie. In dit horecabeleid wordt echter een relatie gelegd met de uitgangspunten van deze visie. De belangrijkste onderdelen uit de Horecastructuurvisie worden vermeld en de conclusies worden uiteengezet. De gehele Horecastructuurvisie is opgenomen als bijlage A. 2.1 De horecastructuur in Culemborg Passend bij de lokale situatie in Culemborg kunnen voor de ontwikkeling van de horeca drie scenarioʹs worden geschetst: A. Lokaalverzorgende functie Elke gemeente heeft voor de leefbaarheid en levendigheid binnen haar centra een bepaalde massa aan voorzieningen nodig. Horeca is daar een onderdeel van. Op dit moment is het horeca aanbod in Culemborg centrum toereikend om in de (minimaal) vereiste mate van leefbaarheid en levendigheid te kunnen voorzien. Op termijn kan het wenselijk zijn om, bijvoorbeeld door toename van de bevolking, op beperkte schaal uitbreiding van het aanbod toe te staan om dit niveau te kunnen handhaven. B. Versterken van toeristische functie Gegeven de toeristisch recreatieve potentie van Culemborg kan de gemeente ervoor kiezen zich sterker te gaan profileren op dit gebied. Bij een sterkere toeristische functie hoort ook een passend voorzieningenaanbod. Een verbeterd horeca aanbod maakt hiervan onderdeel uit. C. Versterken van regionale plus toeristische functie Als het de ambitie van de gemeente Culemborg is om ook een centrumfunctie voor de omliggende plaatsen te ontwikkelen, moet de oriëntatie van de regioconsument op het centrum omhoog. Versterking van het horeca aanbod in het centrumgebied is daarbij noodzakelijk. Als Culemborg zich regionaal meer gaat profileren zal zij daarbij ook gebruik moeten maken van haar toeristischrecreatieve potenties. Scenario B is naast een zelfstandige ontwikkelingsmogelijkheid daarom ook onderdeel van scenario C. Uit de Horeca structuurvisie blijkt dat er in de huidige situatie (scenario A) alleen ruimte is voor uitbreiding van het aanbod als de gemeente een ambitie uitspreekt die past bij scenario B of C 1. Als de gemeente kiest voor behoud van de huidige functie is er geen ruimte voor uitbreiding van het horecaaanbod. 1 Zie Horecastructuurvisie, tabel 2.5 op pagina 15. 6

8 Tevens blijkt dat er in de toekomst (bij toename tot ongeveer inwoners) in kwantitatieve zin nog steeds geen ruimte is voor uitbreiding van het horeca aanbod als de gemeente het behoud van de huidige functie nastreeft 2. In overeenstemming met de Horecastructuurvisie wordt de komende 10 jaar ingezet op scenario B. Belangrijkste redenen hiervoor zijn: - Het centrum van Culemborg moet worden versterkt. Op dit moment wordt de toeristische potentie namelijk niet volledig benut. Ontwikkelingen in de horecasector moeten wel passen bij de schaal en het karakter van Culemborg (kwantiteit). - Momenteel geen autonoom uitgaansgebied. - Bij versterking van het horeca aanbod tot een voor toeristen aantrekkelijk geheel (meer terrassen, meer eetgelegenheden van verschillende aard), neemt ook de trekkracht op toeristen en recreanten toe. - Met de verscheidenheid aan horeca de kwaliteit te verbeteren. - Uitbreiding van het horeca aanbod dient vooral plaats te vinden in Culemborg centrum. Elders in Culemborg moet vestiging van nieuwe aanbieders niet worden gestimuleerd, tenzij er sprake is van een aanvulling op de bestaande horecastructuur (locatie). - De Markt aanwijzen als belangrijkste horecaconcentratiegebied (locatie). 2.2 Centrumgebied Overeenkomstig de aanbevelingen, zoals weergegeven in de Horeca structuurvisie, worden de volgende aanbevelingen gehanteerd 3 : a. Horecaconcentratiegebied in Culemborg centrum De vestigingsmogelijkheden van horeca binnen de verschillende deelgebieden binnen het centrum heroverwegen en overgaan tot een meer gedifferentieerde indeling in gebieden van het centrum. Uitbreiding van het horeca aanbod dient vooral plaats te vinden in Culemborg centrum. Elders in Culemborg moet vestiging van nieuwe aanbieders niet worden gestimuleerd, tenzij er sprake is van een aanvulling op de bestaande horecastructuur. Binnen het centrum kunnen de volgende deelgebieden worden onderscheiden 4 : Markt (met een deel van de Oude Vismarkt) Tollenstraat Kattenstraat Varkensmarkt Elders centrumgebied 5 Een analyse van het centrum laat de Markt zien als het gebied met veruit de meeste potentie: De aanwezigheid van de kerk, het oude stadhuis en de oude stadspoort zorgt voor sfeerverhogende factoren in het gebied. De plek voor een terrasbezoek wordt vaak om reden van de gezellige omgeving gekozen. De historische panden aan de Markt bieden voor de ondernemers de mogelijkheid zich in een passende ambiance te vestigen. 2 Zie Horecastructuurvisie, tabel 2.6 op pagina Deze voorstellen zijn op eenvoudige wijze en zonder het systeem aan te tasten door te voeren in het voorontwerp bestemmingsplan Binnenstad. 4 Zie pagina 28 van de Horecastructuurvisie voor indeling van deelgebieden aangegeven op kaart. 5 Dit betreft veelal woon of aanloopstraten in het centrum van Culemborg met slechts op enkele locaties een horecabedrijf. 7

9 De markt ligt midden in het kernwinkelgebied en de wisselwerking tussen horecacluster in het winkelend publiek en de toeristen is dan groot. Als er openlucht evenementen worden georganiseerd, gebeurt dat in de meeste gevallen op de Markt. Ook hier is dan wisselwerking tussen het winkelende publiek en de zittende horecaondernemers. Hierbij opgemerkt dat bepaalde drukke evenementen voor de zittende horeca problemen oplevert (verkleining van het terras of in het geheel geen gebruik kunnen maken van het terras). De Markt is een langgerekt, breed plein dat goed kan worden gebruikt als terrasruimte. De andere gebieden in het centrum van Culemborg beschikken meestal ook wel over enkele van de genoemde kwaliteiten. Door ofwel een excentrische ligging, een smal straatprofiel of een beperkte functionele invulling (het ontbreken van bijvoorbeeld detailhandel) zijn de Kattenstraat, Tollenstraat en de Varkensmarkt minder aantrekkelijk dan de Markt om te ontwikkelen als horecaconcentratiegebied. In de Horeca structuurvisie wordt een onderscheid gemaakt in Markt Noord en Markt Zuid. In dit horecabeleid hebben we ervoor gekozen om dit onderscheid niet te maken. Bij nader inzien is dit niet noodzakelijk. De markt is een overzichtelijk geheel en een onderscheid in Nood en Zuid is niet nodig. Bovendien kan een onderscheid in Noord en Zuid leiden tot interpretatieverschillen (waar is precies de scheiding in Noord en Zuid op de Markt?). b. De Markt aanwijzen als belangrijkste horecaconcentratiegebied Uit het profiel per deelgebied blijkt dat de Markt de geschiktste locatie is voor horecaconcentratiegebied: Het zuidelijk gebied van de Markt ontwikkelt zich in het wensbeeld tot een terrassengebied met bedrijven die zowel een dag als avondfunctie hebben. De levendigheid van het gebied, die nodig is om bezoekers blijvend aan het centrum te binden, is daarmee gewaarborgd. De omgeving van het oude stadhuis biedt vanwege de omgevingskwaliteit ook kansen om te ontwikkelen tot horecaconcentratiegebied. De oude panden dragen bij aan de belevingskwaliteit van de horeca die er zich in de toekomst kan vestigen. Hierdoor genereert het gebied een zekere autonome trekkracht. In combinatie met de gewenste ontwikkelingen genoemd in het vorige punt levert dit op horecagebied een sterker Culemborg centrum op. De Tollenstraat is een aanloopstraat voor het kernwinkelgebied in Culemborg. De horeca die in het gebied is gevestigd past in deze functie. Dat de Markt meer geschikt is dan horecaconcentratiegebied bepaald eigenlijk de ontwikkelingsrichting voor de Tollenstraat. Nieuw horeca aanbod zou wellicht passen bij het profiel van de straat, maar de voorkeur gaat uit naar de Markt. Het is vanwege de beperkte marktruimte daarom niet gewenst de Tollenstraat als horecaconcentratiegebied aan te wijzen. Om de functiemening in het gebied in stand te houden is het wenselijk het bestaande aanbod in het gebied te handhaven. In de Kattenstraat en op de Varkensmarkt is het door de beperkte uitbreidingsruimte niet mogelijk om meer horeca te vestigen. Belangrijk verschil tussen deze gebieden is dat de Varkensmarkt beeldbepalend is als entree voor de binnenstad komende vanuit het zuiden. De Kattenstraat ontbeert een dergelijke functie. Het is op de Varkensmarkt wenselijk de bestaande horecafunctie te handhaven om een levendige entree komende vanaf het zuiden voor de binnenstad te behouden. 8

10 c. Onderscheiden horecacategorieën In het huidige bestemmingsplan zijn verschillende horecacategorieën onderscheiden. Echter heeft BRO in de Horeca structuurvisie geconcludeerd dat de horeca in de onderscheiden deelgebieden in de huidige situatie in sommige gevallen niet goed past in het wensbeeld. Er wordt een onderscheid genaamt tussen de volgende categorieën in de horecabranche 6 : Winkelgebonden daghoreca (categorie I) Maaltijdverstrekkers (categorie II) Logiesverstrekkers (categorie III) Spijsverstrekkers (categorie IV) Drankverstrekkers (categorie V) Discotheken en nachtzaken (categorie VI) Coffeeshops (categorie VII) d. Uitbreiding horeca op de Markt Op de Markt is plaats voor nieuwe horecagelegenheden. Er wordt geen concreet aantal genoemd, maar per aanvraag / situatie bekijken of vestiging mogelijk is. Dit in overeenstemming met de Nota Detailhandel gemeente Culemborg (5 april 2005) waarin is opgenomen dat er geen actief beleid wordt ingezet op het actief werven van ondernemers en verwerving van panden in de binnenstad voor detailhandel. De bestaande horeca op de Markt blijft bestaan en via vrijstelling wordt ruimte geboden voor nieuwe horecabedrijven (binnen het horecaconcentratiegebied). Een van de afwegingscriteria voor nieuw te vestigen horecabedrijven is de openbare orde en nadelige beïnvloeding van de woonof leefsituatie. Als de openbare orde door vestiging van een nieuw horecabedrijf in het geding komt dan kan dit leiden tot afwijzing van de aanvraag. e. Huidige regeling in het bestemmingsplan en analyse voorontwerp bestemmingsplan Het bestemmingsplan is een belangrijk publiekrechtelijk instrument voor de regulering van horeca. De gemeente kan in een bestemmingsplan neerleggen waar de vestiging van horeca is toegestaan en waar niet. Bovendien kan zij voorschriften opnemen over het aantal en soort horeca inrichtingen dat in een bepaald gebied is toegestaan. Dergelijke voorschriften zijn overigens alleen toegestaan wanneer deze ruimtelijk relevant zijn. BRO heeft in de Horeca structuurvisie geconcludeerd dat het voorontwerpbestemmingsplan te weinig middelen biedt om goed te sturen. Om de gewenste horecaontwikkeling optimaal te kunnen sturen dient het voorontwerpbestemmingsplan Binnenstad enigszins te worden bijgesteld. Voor de (horecaconcentratie)gebieden, waar de ontwikkeling van horeca gestimuleerd wordt, moet de bestaande horeca op een kaart worden aangegeven. Het is van belang de kaart met het horecaconcentratiegebied een juridisch bindend karakter te geven met het oog op handhaving en sturing. Dat is bijvoorbeeld mogelijk door alle bestaande horecabedrijven binnen het gebied van het bestemmingsplan aan te geven met een differentiatievlak of medebestemming, waarmee is aangeduid welke specifieke horeca (sector) op die plek, naast de onderliggende bestemming (b.v. Centrumdoeleinden), is toegelaten. Daarnaast dient binnen de bestemming Centrumdoeleinden een aparte aanduiding te worden opgenomen voor de horecaconcentratiegebieden voor een optimale (gebiedsgerichte) sturing. Een andere mogelijkheid is om alle bestaande horecabedrijven, die op het moment van de tervisielegging van het ontwerpplan in het gebied aanwezig zijn, aan te geven op een aparte kaart (inventarisatiekaart). Op deze inventarisatiekaart kunnen alle afwijkende 6 Zie bijlage B voor een volledig overzicht indeling horecacategorieën. 9

11 gebruiksvormen, die niet passen binnen het opgenomen functieschema voor de verschillende gebieden, worden opgenomen. Het horecaconcentratiegebied wordt vervolgens opgenomen in de beschrijving in hoofdlijnen en de plantoelichting. Het in kaart brengen van de bestaande horeca is vooral van belang met het oog op handhaving en sturing. Wanneer op termijn verplaatsing of terugdringing van horeca op een bepaalde plaats wenselijk is, moet worden bewerkstelligd dat bij vertrek van een horecabedrijf de bestemming kan worden veranderd. Afhankelijk van de situatie en de kans op planschadeclaims kan worden gekozen voor het opnemen van een wijzigingsbevoegdheid of voor een gedeeltelijke planherziening. In de toelichting bij de planvoorschriften duidelijk aangeven dat aan de hand van ruimtelijke criteria onderscheid wordt gemaakt naar aard en omvang van horecabedrijven en dat op grond van ruimtelijke criteria tot differentiatie van het centrumgebied is overgegaan. Daarbij ligt het uiteraard voor de hand dat wordt aangesloten bij de Horeca structuurvisie. Initiatieven die niet passen binnen deze gebiedsindeling en horecadifferentiatie (en dus ook niet passen binnen het bestemmingsplan) kunnen alleen worden gehonoreerd als daar een goede onderbouwing onder ligt. Voorstelbaar is dat een horecaondernemer op een bepaalde plek, bijvoorbeeld de Tollenstraat, een initiatief start dat zeer goed aansluit in de bestaande voorzieningenstructuur en waar voorts niet of nauwelijks bezwaren tegen zijn. In zo n geval kan via een partiële herziening van het vigerende plan toch medewerking worden verleend aan het initiatief. 2.3 Horeca buiten het centrum In dit horecabeleid is het zwaartepunt gelegd bij de binnenstad van Culemborg. Uitbreiding van het horeca aanbod dient vooral plaats te vinden in Culemborg centrum. Elders in Culemborg moet vestiging van nieuwe aanbieders niet worden gestimuleerd, tenzij er sprake is van een aanvulling op de bestaande horecastructuur. Voorop staat dat vestiging van drankverstrekkers (categorie V 7 ), discotheken en nachtzaken (categorie VI) en coffeeshops (categorie VII) niet wordt toegestaan. Dit omdat deze horeca een bijdrage kunnen leveren aan milieuoverlast (bijv. geluid) of verstoring van het woon en leefklimaat en de openbare orde. Opgemerkt dat de mogelijkheid voor vestiging van een discotheek buiten het centrum wel mogelijk is 8. Dit omdat een (grote) discotheek niet wenselijk is in het centrum en/of woonwijk in verband met het woon en leefklimaat. Een dergelijke beperkte stimulering van nieuwe aanbieders wil zeggen dat vestiging van nieuwe horecabedrijven buiten het centrum van Culemborg in principe wel mogelijk is. Er wordt geen concreet aantal genoemd, maar per aanvraag / situatie bekijken of vestiging mogelijk is. In ieder geval mag een eventuele uitbreiding van de horeca buiten de binnenstad niet leiden tot vergroting van overlast voor de omgeving Vestiging nieuwe horeca in bestaande wijk en buurtwinkelcentra (buiten het centrum) Uitgangspunt is dat de horeca gesitueerd dient te zijn binnen de buurt en wijkwinkelcentra en dat eventuele uitbreidingsmogelijkheden ook alleen binnen deze centra gevonden kunnen worden. Het dient dan te gaan om bedrijven die horecaproducten aanbieden welke zich met nadruk richten op, en daarmee een versterking betekenen voor, de functies van de dag verblijfsrecreaties (categorie I, II en IV). Hieronder vallen onder andere restaurants, lunchrooms, hotels, campings, gemeenschapsvoorzieningen, buurthuizen en winkelondersteunende horeca e.d. Nieuwe 7 Zie bijlage B voor een volledig overzicht indeling horecacategorieën 8 De locatie Beesdseweg 1a op het bedrijventerrein biedt de mogelijkheid voor vestiging van een discotheek e.d.. 10

12 horecabedrijven, die weliswaar deels een dag of verblijfsrecreatie herbergen maar die qua karakter zich voornamelijk op de avondrecreatie richten (cafés, discotheken e.d.) vallen buiten het beleidsvoornemen. Restaurants en lunchrooms dragen ondanks hun publieksaantrekkelijke werking nauwelijks een bijdrage aan milieuoverlast of verstoring van het woon en leefklimaat en de openbare orde. Daarom is uitbreiding in de vorm van de dag verblijfsrecreaties beperkt toegestaan op de winkelcentra. Tevens moet het gaan om een aanvulling van de bestaande horecastructuur. Winkelcentrum Chopinplein en Parijsch Naast het huidige aanbod is vestiging van nieuwe dag verblijfsrecreaties toegestaan op winkelcentrum Chopinplein en op winkelcentrum Parijsch. Per aanvraag / situatie wordt bekeken of vestiging mogelijk is. In ieder geval mag een eventuele uitbreiding van de horeca op deze winkelcentra niet leiden tot vergroting van overlast voor de omgeving. Een van de afwegingscriteria voor vestiging op winkelcentra is de openbare orde. Als de openbare orde door vestiging van een nieuw horecabedrijf in het geding komt dan kan dit leiden tot afwijzing van de aanvraag. Bij (forse) uitbreiding van de winkelcentra is het toegestaan nieuwe horeca te vestigingen. Dan komt er ruimte voor winkelondersteunende horeca. Veerweggebied In het ontwikkelingsplan veerweggebied 9 is ruimte gemaakt voor ontwikkeling van verenigingsgebouwen en horeca. Vestiging van nieuwe horeca in het Veerweggebied wordt toegestaan en tevens ruimte bieden voor de ontwikkeling van verenigingsgebouwen. Door horeca toe te laten ontstaat er een aantrekkelijke ʹstedelijkeʹ rand van Culemborg. Nieuwe vestiging van horeca buiten de bestaande wijk en buurtwinkelcentra wordt in principe tegengegaan. Op deze algemene beleidslijn zijn een drietal uitzonderingen mogelijk Vestiging horeca in nieuwe verzorgingsgebieden Een eerste uitzondering betreft het beleid ten aanzien van horeca in nieuwe verzorgingsgebieden. Wanneer sprake is van een nieuw woongebied van voldoende omvang, zal bij de plannen voor dit gebied aangegeven worden welke ruimte geboden wordt, en zo ja waar, voor de vestiging van horeca. In de regel gaat het hierbij om vormen van dag verblijfsrecreaties Vestiging van horeca langs de hoofdinfrastructuur Een tweede uitzondering op de algemene beleidslijn voor horeca buiten de binnenstad is gemaakt voor de vestiging van dag verblijfsrecreaties indien deze worden gevestigd langs de (stedelijke) hoofdinfrastructuur, zoals de provinciale weg. Indien voldaan kan worden aan voorwaarden betreffende ontsluitingsmogelijkheden, parkeergelegenheid, waarborging van de openbare orde en woon en leefklimaat, geen overlast naar achterliggende (woon)gebieden e.d. kan besloten worden medewerking te verlenen aan dergelijke initiatieven Vestiging van horeca in het buitengebied Een laatste uitzondering betreft de vestiging van horeca in het buitengebied (buiten de bebouwde kom). Hiermee wordt een mogelijkheid geboden om wensbare en toepasbare horeca initiatieven toe te staan. Deze horeca kan een belangrijke versterking van het toerisme met zich meebrengen. Bij de vestiging van horeca in het buitengebied is ook één van de afwegingscriteria de openbare orde en 9 Ontwikkelingsplan Veerweggebied, bureau Nieuwe Gracht i.o.v. gemeente Culemborg, eindrapportage / februari

13 nadelige beïnvloeding van de woon of leefsituatie. Als de openbare orde door vestiging van een nieuw horecabedrijf in het geding komt dan kan dit leiden tot afwijzing van de aanvraag Vertaling in bestemmingsplannen De in dit hoofdstuk genoemde voorstellen voor horeca buiten het centrum in Culemborg dienen wel aangepast te worden in de bestemmingsplannen. Het bestemmingsplan is een belangrijk instrument om gewenste ontwikkelingen te stimuleren en ongewenste ontwikkelingen tegen te gaan. Bij een toets of horeca op een bepaalde locatie mogelijk is, geeft de geldende bestemmingsplanregeling de doorslag. In dit beleid is gekeken naar de kwaliteit van het woon en leefklimaat en de openbare orde. Met inachtneming van dit beleid zien wij daarom het bestemmingsplan als de primaire beslissingsgrond om de vestiging, uitbreiding en functie van horecabedrijven te reguleren. Daar waar noodzakelijk dienen de bestaande bestemmingsplannen te worden aangepast om de gewenste beleidsvoornemens te realiseren. De ruimtelijke ordening is dus in onze optiek het primaire kader om horeca activiteiten te kanaliseren. 12

14 3. Exploitatievergunning en Drank en Horecavergunning 3.1 Exploitatievergunning De vestiging van horeca inrichtingen is geregeld in de Algemene Plaatselijke Verordening (APV) Culemborg. Artikel 2:28 van de APV stelt dat het verboden is om een horecabedrijf te exploiteren zonder vergunning van de burgemeester. De exploitatievergunning is primair een overlastvergunning: zij biedt de mogelijkheid preventief te toetsen, of de exploitatie van een horecabedrijf en bijvoorbeeld een (sport)vereniging zich al dan niet verdraagt met het woon en leefklimaat en de openbare orde ter plaatse. Daarbij is van belang in welke mate van het bedrijf zelf overlast te duchten is, maar ook in welke mate de komst van het bedrijf de leefbaarheid en het karakter van de buurt zal aantasten. In Bijlage C is een stroomschema opgenomen waarin uiteen wordt gezet welke procedure er gevolgd wordt bij een aanvraag van een exploitatievergunning Duur Momenteel wordt een exploitatievergunning voor onbeperkte tijd verstrekt. Hiermee wordt een controlemoment uit handen gegeven. Omdat niet telkens nieuwe vergunningen moeten worden aangevraagd, zullen vergunningen kunnen verouderen en zal het bestand kunnen vervuilen. In het kader van een juiste controle en ter voorkoming van situaties waarbij leidinggevenden werkzaam zullen zijn die niet zijn gecontroleerd op moraliteit en zedelijkheid is het verstandig om toch een controlemoment te hanteren. Als een exploitatievergunning wordt verleend voor een bepaalde tijd dan moet de ondernemer zelf het initiatief nemen voor een nieuwe aanvraag en daarbij steeds nieuwe leges betalen. Hiervoor wordt niet gekozen; de gemeente gaat zelf het controlemoment uit voeren. Middels het Vergunningen Informatie Systeem 10 wordt elk horecabedrijf om de 3 jaar administratief gecontroleerd. Daarmee wordt voorkomen dat het bestand ʺvervuildʺ raakt. Als blijkt dat een exploitatievergunning niet meer klopt dan dient de ondernemer een wijziging van zijn vergunning aan te vragen Voorschriften Volgens artikel 1:4 van de APV kunnen voorschriften worden verbonden aan de exploitatievergunning. Deze voorschriften dienen betrekking te hebben op onderwerpen, waarmee wordt beoogd de openbare orde of de woon en leefomgeving te beschermen. Aan de tot september 2006 verstrekte exploitatievergunningen hingen geen voorschriften. Voor een houvast betreffende handhaving en duidelijkheid tegenover de exploitant is het noodzakelijk aan de exploitatievergunning enige voorschriften te verbinden 11. Er gelden een aantal standaard voorschriften, welke ook noodzakelijk zijn voor de lex silencio positivo (zoals vermeld in bijlage D). De Lex Silencio Positivo houdt in dat een vergunning wordt geacht te zijn verleend bij het uitblijven van een antwoord binnen een gestelde termijn door het bevoegde bestuursorgaan op een aanvraag van een vergunning. Dit wordt ookwel het van rechtswege (ofwel het na verloop van de beslistermijn automatisch) verlenen van vergunningen genoemd. 10 Het Vergunningen Informatie Systeem is een computerprogramma van Berkeley Bridge. Dit systeem beheert de gegevens over de gemeentelijke horecabedrijven en ondersteunt het werkproces voor het juridisch correct verlenen van de drank en horeca vergunningen. Tevens ondersteunt dit systeem bij het nemen van (juridische) beslissingen binnen het gebied van de Drank en Horeca wetgeving. 11 Zie bijlage D voor de standaardvoorwaarden van een exploitatievergunning. 13

15 In paragraaf 4.3 wordt ingegaan op het terrassenbeleid. Het terras maakt onderdeel uit van de exploitatievergunning. Voor houvast betreffende handhaving en duidelijkheid tegenover de exploitant is het noodzakelijk om aan de exploitatievergunning enige terrasvoorschriften te verbinden (bijlage D) Uitzondering op exploitatievergunningplicht Het is niet nodig om alle bedrijven waarin horeca activiteiten plaatsvinden, onder de exploitatievergunningplicht te laten vallen. Op grond van artikel 2:28 lid 4 van de APV zijn de hieronder vermelde bedrijven uitgezonderd van de exploitatievergunningplicht. Het gaat daarbij om bedrijven waar de restaurant of caféactiviteiten van ondergeschikte betekenis zijn, te weten: 1. Hotels waar uitsluitend voor hotelgasten dranken worden geschonken en/of eetwaren worden verstrekt. Deze bedrijven vallen wel onder de definitie van het horecabedrijf waarvoor een exploitatievergunningplicht geldt, maar gezien de beslotenheid waarin het horecabedrijf wordt uitgeoefend, behoeft niet te worden gevreesd dat de exploitatie van een dergelijk bedrijf zal of kan leiden tot verstoring van het woon en leefklimaat. Als ook anderen dan de hotelgasten toegang hebben, dan vallen de hotels wel onder de vergunningsplicht. 2. Horeca activiteiten in winkels Hiermee wordt gedoeld op winkels die aan de volgende drie criteria voldoen: waar het horecagedeelte als dienstverlening wordt gezien voor het winkelende publiek; waar het horecagedeelte door dezelfde ondernemer wordt geëxploiteerd, en waarbij men voor de horeca activiteiten geen andere openingstijden claimt dan voor de winkel. Voorbeelden hiervan zijn de horecagelegenheden in warenhuizen. 3. Prostitutiebedrijven waarvan een deel voor horeca is bestemd. Voor het exploiteren van een seksinrichting (een seksbioscoop, een sekstheater of een seksautomatenhal) is een andersoortige exploitatievergunning benodigd, en wel op grond van APV. Een dergelijke bijzondere exploitatievergunning heeft weliswaar betrekking op de exploitatie van de seksinrichting, en niet op de exploitatie van een horecabedrijf, maar gelet op het feit dat het in dergelijke situaties additionele (ondersteunende) horeca betreft, zijn deze bedrijven uitgezonderd van de exploitatievergunningplicht zoals bedoeld in de APV. Het toetsingskader met betrekking tot een exploitatievergunning voor een sexinrichting ziet er, net zoals het toetsingskader voor horecabedrijven op toe dat met de aanwezigheid van een dergelijk bedrijf het woon en leefklimaat in de omgeving, de openbare orde of veiligheid, niet nadelig wordt beïnvloed door de aanwezigheid van het prostitutiebedrijf. Dat impliceert dat een aantasting van het woon en leefklimaat in de omgeving of de openbare orde of veiligheid als gevolg van het verstrekken van alcoholhoudende dranken kan leiden tot intrekking van de exploitatievergunning van het prostitutiebedrijf. 4. Sauna s en zonnecentra Horeca activiteiten in dergelijke bedrijven vallen niet onder de exploitatievergunningplicht, voor zover uitsluitend aan bezoekers van de sauna en zonnecentra faciliteiten drank worden verstrekt en wanneer de exploitant beschikt over een milieuvergunning. 14

16 5. Bedrijfskantines Horeca activiteiten in dergelijke kantines vallen niet onder de exploitatievergunningplicht, voor zover de kantine uitsluitend door personeel wordt bezocht. 6. Kerken Horeca activiteiten in kerken vallen niet onder de exploitatievergunningplicht, voor zover de consumpties uitsluitend kunnen worden verkregen voor of na de kerkdiensten. 7. Bed & Breakfast Iemand mag kamers in zijn eigen huis verhuren en dus een Bed & Breakfast beginnen zonder dat hier een exploitatievergunning voor nodig is. Wel gelden de volgende voorwaarden: - Tegelijkertijd mag aan niet meer dan 4 personen in maximaal 2 kamers Bed & Breakfast worden aangeboden. Vanaf 5 personen is inschrijving bij het bedrijfschap Horeca & Catering verplicht. - Het aanbieden van Bed & Breakfast moet gemeld worden bij de gemeente. Het feit dat geen aparte exploitatievergunning is vereist betekent overigens niet dat voor deze additionele horeca, genoemd in de punten 1 tot en met 7, geen drank en horecavergunning benodigd is. Wanneer bedrijfsmatig alcoholhoudende drank worden verstrekt voor gebruik ter plaatse, moet daarvoor een drank en horecavergunning worden aangevraagd Nadelige beïnvloeding van de woon of leefsituatie / openbare orde of veiligheid Bij een aanvraag voor vestiging van een nieuw horecabedrijf moet allereerst beoordeeld worden of er geen sprake is van strijdigheid met het bestemmingsplan. Als er strijd is met het huidige bestemmingsplan dient de aanvraag op grond van de APV te worden afgewezen. Soms dienen zich in een bestemmingsplangebied ontwikkelingen aan die gewenst zijn, maar in strijd zijn met het bestemmingsplan. Dan is de gemeente bevoegd om ontheffing van het bestemmingsplan te verlenen. Als de aanvraag niet in strijd is met het bestemmingsplan of er is ontheffing verleend dan moet vervolgens worden bezien of er sprake is van een nadelige beïnvloeding van de woon of leefsituatie in de omgeving van het horecabedrijf en/of van de openbare orde of veiligheid door de aanwezigheid van het horecabedrijf. Voor de beantwoording van de vraag of hiervan sprake is, wordt gekeken naar de omschrijving zoals die is vermeld onder de in paragraaf 2.2 genoemde horecacategorieën I t/m VII. In de situatie dat de vestiging van een horecabedrijf wél past binnen het bestemmingsplan of ontheffing is verleend, maar een nadelige beïnvloeding van de woon of leefsituatie in de omgeving van het horecabedrijf en/of de openbare orde of veiligheid tot gevolg zal hebben, kan de vergunning in principe worden geweigerd op grond van de APV. In dit horecabeleid staat aangegeven in welke delen van de stad welke typen horecabedrijven zich al dan niet kunnen vestigen, waar uitbreiding van bestaande typen horecabedrijven al dan niet is toegestaan en waar consolidatie plaatsvindt. De aanvraag moet aan de uitgangspunten van dit horecabeleid worden getoetst. 3.2 Drank en Horecawetvergunning Voor het verstrekken van alcoholhoudende drank is een vergunning van het college van burgemeester en wethouders vereist. Een vergunning ingevolge de Drank en Horecawet wordt verleend indien aan drie hoofdeisen is voldaan, te weten zedelijkheidseisen door de leidinggevenden, 15

17 kennis en inzicht omtrent sociale hygiëne door de leidinggevenden (deze eisen zijn dus op de persoon gericht) en tenslotte de inrichtingseisen (deze betreffen de lokaliteit van waaruit het horecabedrijf wordt uitgeoefend). De persoon van de leidinggevende zal allereerst moeten voldoen aan zogenaamde zedelijkheids of moraliteitseisen (artikel 8). Dit houdt concreet in dat de leidinggevende niet onder curatele mag staan, dan wel uit de ouderlijke macht of uit de voogdij ontzet mag zijn, niet in enig opzicht van slecht levensgedrag mag zijn en tenminste de leeftijd van 21 jaar moet hebben (ontheffingen hiervan zijn niet mogelijk). Voorts zal de leidinggevende over een diploma sociale hygiëne dienen te beschikken. Hierbij staat kennis en inzicht over alcoholgebruik centraal, mede in relatie tot drugs, geneesmiddelen en alcoholmisbruik. Het pand of de lokaliteit waaruit de horeca activiteiten worden ontplooid dient (ingevolge artikel 10 Drank en Horecawet) te voldoen aan zogenaamde inrichtingseisen. Hierbij dient onder andere gedacht te worden aan eisen wat betreft oppervlakte, hoogte, verlichting, ventilatie en gescheiden toiletten. Nadere uitwerking van bovengenoemde eisen staat in een aantal algemene maatregelen van bestuur, te weten het Besluit eisen zedelijk gedrag Drank en Horecawet 1999, het Besluit kennis en inzicht sociale hygiëne Drank en Horecawet en het Besluit eisen inrichtingen Drank en Horecawet. In Bijlage E is een stroomschema opgenomen waarin uiteen wordt gezet welke procedure er gevolgd wordt bij een aanvraag van een Drank en Horecawetvergunning Tapontheffing Op grond van artikel 35 van de Drank en Horecawet kan een tapontheffing worden verleend. Aan iedereen kan deze vergunning worden afgegeven, mits de verstrekking geschiedt onder de onmiddellijke leiding van een persoon die voldoet aan de moraliteitseisen (zedelijk gedrag) en tevens in het bezit is van een verklaring sociale hygiëne. De ontheffing wordt verstrekt door de burgemeester en kan voor een aaneengesloten periode van ten hoogte 12 dagen worden verleend. Aan een ontheffing worden beperkingen en voorschriften verbonden, onder ander over het toezicht dat een ondernemer dient uit te oefenen, aanduiding dat aan personen beneden de leeftijd van 16 jaar geen alcoholhoudende drank worden verstrekt, wering van personen die kennelijk onder de invloed van alcoholische drank verkeren en er dienen steeds alcoholvrije dranken aanwezig te zijn. Er is geen tapontheffing nodig zolang de buitentap op het terras staat waarvoor een drank en horecavergunning is afgegeven en de alcohol uitsluitend op dat terras wordt geschonken. Als een ondernemer op een ander stuk grond (buiten zijn eigen terras) alcoholhoudende drank wil verstrekken dan moet er een tapontheffing op grond van artikel 35 van de Drank en Horecawet worden aangevraagd. Op grond van artikel 12 lid 1 van de Drank en Horecawet is het verboden alcoholhoudende drank te verstrekken voor gebruik ter plaatse anders dan in een in de vergunning vermelde horecalokaliteit of anders dan op een in de vergunning vermeld terras. Met een tapontheffing op grond van artikel 35 van de Drank en Horecawet mag alleen zwakalcoholhoudende drank worden geschonken. 16

18 De belangrijkste criteria voor het verlenen van een tapontheffing op grond van artikel 35 Drank en Horecawet zijn: - publiek toegankelijk (niet op uitnodiging, geen besloten feest); - waarborgen rond veiligheid (verantwoordelijkheid voor het verstrekken van alcohol); - schenken van de alcoholhoudende drank anders dan om niet Leeftijdsgrenzen verstrekking alcohol / alcoholmatigingsbeleid De gemeente hecht grote waarde aan een goed alcoholmatigingsbeleid. Overmatig alcoholgebruik kan leiden tot o.a. uitgaansgeweld, overlast, huiselijk geweld, ziekteverzuim, hart en vaatziekten en verkeersongelukken. Het beleid is erop gericht dit matigingsbeleid zoveel mogelijk te handhaven. Een horecagelegenheid is o.a. verplicht om: - Aan jongeren onder de 16 jaar mag geen alcoholhoudende drank worden verstrekt. - Voor het verkopen van sterke drank (gedistilleerd met 15% alcohol of meer) geldt een leeftijdsgrens van 18 jaar. - Bedrijven die alcoholhoudende drank verstrekken, zijn verplicht bij twijfel de leeftijd van jongeren die om alcohol vragen vast te stellen aan de hand van een leeftijdsbewijs (paspoort, rijbewijs, identiteitsbewijs, brommerbewijs, OV studentenkaart) - De leeftijdsgrenzen gelden ook voor indirecte verstrekking (verkoop aan jongeren via personen die de leeftijd van 16/18 jaar wel hebben bereikt). - Het is verplicht de leeftijdsgrenzen te vermelden. - Actuele drank en horecavergunning. - Dronken mensen de toegang weigeren tot de inrichting Dit zijn verplichtingen die voorvloeien uit de Drank en Horecawet. 17

19 4. Beleid 4.1 Sluitingstijden In Culemborg worden er momenteel géén sluitingstijden gehanteerd. Een argument voor geen sluitingstijden is, dat daardoor onder meer de verstoring van de openbare orde (nachtrust) aanzienlijk kan worden beperkt. Er is sprake van minder geluidsoverlast doordat cafébezoekers niet langer tegelijk maar geleidelijk aan huiswaarts keren. Tevens is de politie beter in staat voldoende toezicht uit te oefenen. De jarenlange ervaring van geen sluitingstijden is zowel voor de politie als de gemeente positief. Dit regime, van geen sluitingstijden, blijft gehanteerd Sluitingstijd paracommerciële instellingen Zoals hierboven weergeven wordt er voor de commerciële horeca geen sluitingstijd gehanteerd. Paracommerciële instellingen hebben een andere doelstellig dan commerciële horeca. Paracommerciële insgtellingen richten zich namelijk op activiteiten op het gebied van recreatieve, sportieve, sociaal culturele, educatieve, levensbeschouwelijke of godsdienstige aard 13. De schenkingstijden van alcohol in paracommerciële instellingen zijn beperkt, dit ter voorkoming van oneerlijke concurrentie (ten opzichte van de commerciële horeca). Een kantine van een paracommerciële horeca inrichting, zoals een voetbalvereniging, hoeft niet tot laat in de nacht geopend te zijn (alcoholmatigingsbeleid). Daarom wordt voor paracommerciële instellingen een sluitingstijd van uur gehanteerd. Tot dit tijdstip mag er alcohol worden geschonken. Deze sluitingstijd heeft alleen betrekking op de kantine c.q. de plaats waar alcohol wordt geschonken, (sport)activiteiten mogen altijd plaatsvinden. Op dit sluitingstijdstip is een uitzondering. Voor paracommerciële instellingen is het toegestaan om maximaal 4 maal per jaar geopend te zijn tot uur (en is het schenken van alcoholhoudende drank tot deze tijd toegestaan). Als een paracommercieel horecabedrijf gebruik wil maken van deze mogelijkheid moet zij een verzoek indienen bij de burgemeester Venstertijden Ondanks het feit dat er geen sluitingstijden zijn in de gemeente Culemborg is het hiernaast wel van belang dat er een venstertijd wordt gehanteerd. Aan de exploitatievergunning wordt een voorschrift te verbonden dat er na uur geen nieuwe bezoekers meer toegelaten mogen worden in de horecagelegenheid (deurbeleid). Op deze manier wordt o.a. het toezicht door de leidinggevenden op overmatig alcoholgebruik verbeterd doordat hij vanaf uur een vast publiek binnen zijn horecabedrijf heeft. Tevens wordt voorkomen dat er heen en weer wordt gelopen van kroeg naar kroeg. Bezoekers moeten voor uur kiezen in welke horecagelegenheid ze willen blijven tot het tijdstip van weggaan. De politie heeft zo meer controle op straat Venstertijden eetgelegenheden Het voorschrift genoemd in de vorige paragraaf geldt overigens niet voor avondeetgelegenheden (nachtshoarma zaken en cafetaria). Deze mogen gewoon geopend blijven voor komende bezoekers. Een eetgelegenheid kan wel of niet beschikken over een drank en horecavergunning. In het ene geval mag er wel alcohol worden geschonken en anders dus niet. Wel is de horecaondernemer verplicht om bezoekers die in kennelijke staat van dronkenschap verkeren te weren uit zijn bedrijf. Ook is het de 13 In paragraaf 4.2. wordt nader ingegaan op paracommercie. 18

20 horecaondernemer niet toegestaan om alcoholische drank te verstrekken als redelijkerwijs wordt vermoed dat dit tot verstoring van de openbare orde, veiligheid of zedelijkheid zal leiden Veiligheidsplan Een veiligheidsplan heeft tot doel om de wettelijke verplichtingen op het gebied van veiligheid en openbare orde in en rondom de horecaonderneming te bundelen tot een samenhangend en overzichtelijk geheel. Daarnaast stelt het nadere regels gericht op de verantwoordelijkheden en plichten van de horecaondernemer ten aanzien van de veiligheid van bezoekers en personeel en inbreuken op de openbare orde in en rond de horecaonderneming. Het is niet nodig dat elk horecabedrijf een veiligheidsplan moet overleggen. Op grond van verstoring van de openbare orde en het woon en leefklimaat in en/of de directe omgeving van een bepaald horecabedrijf kan aanleiding zijn om een veiligheidsplan op te stellen. Incidenteel kan een horecaondernemer verplicht worden, naar aanleiding van het voorstaande, om een veiligheidsplan te overleggen. Het veiligheidsplan verplicht de horecaondernemer maatregelen te nemen waarmee: De openbare orde en het woon en leefklimaat moet worden gewaarborgd. Dealers buiten de zaak worden gehouden. Wapens niet mee naar binnen genomen kunnen worden. Discriminatie wordt tegengegaan. Geweld in en om de zaak wordt voorkomen. Diefstallen worden verhinderd. Overmatig alcoholgebruik wordt voorkomen. De ondernemer is zelf verantwoordelijk voor zijn bedrijfsvoering en veiligheid in het horecabedrijf. Hij bepaalt zelf de aard, inrichting, het niveau en de organisatie van zijn veiligheidsmaatregelen. In het veiligheidsplan staat hoe de ondernemer de veiligheid in zijn bedrijf organiseert. Daar moet hij zich vervolgens aan houden. Als de burgemeester van oordeel is dat een horecabedrijf onvoldoende beveiligd is, kan hij de eis opleggen dat bepaalde veiligheidsmaatregelen onderdeel moeten zijn van het veiligheidsplan. Tevens kan hij daaraan verbinden dat er een verplichte risico inventarisatie wordt uitgevoerd door een erkend bedrijf. 4.2 Paracommercie Artikel 4 van de Drank en Horecawet is ingevoerd ter bestrijding van paracommercialisme (concurrentie op ongelijke voorwaarden tussen bijvoorbeeld clubhuizen, sportkantines, verenigingsgebouwen en reguliere horeca; bijvoorbeeld een sportkantine die geopend is op dagen dat er geen sportactiviteiten worden gehouden). Artikel 4 van de Drank en Horecawet is niet van toepassing op N.V.ʹs, B.V.ʹs, V.O.F.ʹs en natuurlijke personen. In de praktijk houdt dit in dat het artikel alleen betekenis heeft voor: verenigingen, kerkgenootschappen en stichtingen; die zich richten op activiteiten van recreatieve, sportieve, sociaal culturele, educatieve, levensbeschouwelijke of godsdienstige aard; Van paracommercie is sprake als, onder ongelijke voorwaarden, de gewone horecabedrijven ongewenste concurrente van bepaalde instellingen ondervinden. Het betreft instellingen die weliswaar bedrijfsmatig of anders dan om niet alcoholhoudende dranken verstrekken, maar dit doen als nevenactiviteit. De hoofdactiviteit ligt op een ander vlak. Het gaat daarbij om hoofdactiviteiten van recreatieve, sociaal culturele, educatieve, levensbeschouwelijke of godsdienstige aard. 19

21 De activiteiten waarop de in artikel 4 genoemde instellingen zich richten, blijken uit de doelstelling en/of daaruit voortvloeiende activiteiten, zoals omschreven in de statuten, een beleidsplan, een werkplan of de feitelijke handelingen. Als blijkt dat er commerciële bijeenkomsten worden gehouden, is er sprake van commerciële activiteiten door een paracommerciële instelling. Dit is dus niet toegestaan. Bijeenkomsten moeten een direct verband hebben met de doelstelling van een instelling (zoals omschreven in de statuten) Voorschriften en beperkingen Op grond van de bepaling in artikel 4 van de Drank en Horecawet zijn burgemeester en wethouders bevoegd aan een Drank en Horecavergunning die wordt afgegeven aan een rechtspersoon die zich richt op activiteiten van recreatieve, sportieve, sociaal culturele, educatieve, levensbeschouwelijke of godsdienstige aard voorschriften en beperkingen te verbinden. De gedachtegang hierachter is het beperken van de concurrentie tussen bovengenoemde rechtspersonen en reguliere horeca. Het betreft hier een bevoegdheid van het gemeentebestuur en geen verplichting. Voorschriften en beperkingen zijn alleen maar noodzakelijk indien de plaatselijke situatie daartoe aanleiding geeft en de mededinging uit oog van het economische verkeer als onwenselijk moet worden beschouwd. Deze criteria houden in dat het gemeentebestuur bij verlening van elke vergunning de belangen van de al gevestigde horecaondernemingen in ogenschouw neemt. Niet in alle gevallen zijn voorschriften en beperkingen nodig. Bij iedere aanvraag dient in principe een belangenafweging gemaakt te worden of het noodzakelijk is voorwaarden en beperkingen te stellen gezien de plaatselijke en regionale omstandigheden in het kader van het voorkomen van oneerlijke mededinging. De resultaten van dit onderzoek worden schriftelijk neergelegd en meegewogen bij de beslissing. Daarom is er voor gekozen om als er geen aanleiding voor bestaat geen voorschriften of beperkingen te verbinden aan de Drank en Horecavergunning. Bij het niet opnemen van voorschriften of beperkingen is er altijd nog het bestuursreglement. Een bestuursreglement heeft als doel een waarborg te bieden dat de verstrekking van alcoholhoudende drank in de inrichting gedurende de openingstijden vanuit een oogpunt van sociale hygiëne te allen tijde geschiedt door op dit gebied gekwalificeerde personen. Een paracommerciële inrichting moet in haar bestuursreglement o.a. artikelen opnemen die paracommercie moet voorkomen. Een paracommerciële inrichting moet opnemen dat er geen horeca activiteiten zal worden uitgeoefend ten behoeve van bijeenkomsten die worden gehouden wegens gebeurtenissen in de privé sfeer van leden (bijvoorbeeld een bruiloft) en bijeenkomsten voor niet leden en dat er slechts horeca activiteiten zullen worden uitgeoefend ten aanzien van personen die bij de activiteiten van de paracommerciële inrichting in de ruimste zin van het woord betrokken zijn. Bovendien dient een paracommerciële inrichting zich bij het vaststellen van het bestuursreglement te houden aan het model van de NOC NSF 14. Ten aanzien van het bestuursreglement hanteert het college dit modelbestuursreglement als uitgangspunt van de beoordeling of een vergunning op grond van artikel 4 kan worden verleend. Te zijner tijd kan bekeken worden of het alsnog noodzakelijk is om standaard beperkingen c.q. voorschriften aan de Drank en Horecavergunningen voor paracommerciële instellingen te verbinden en/of het instellen van een Drank en Horecawet verordening. 14 Zie bijlage F: voorbeeld bestuursreglement. 20