Huis Vol Geluk. - je eigen huis ontwerp je zelf -

Transcriptie

1 Huis Vol Geluk - je eigen huis ontwerp je zelf -

2 HUIS VOL GELUK - je eigen huis ontwerp je zelf - Colofon: Meer op: Een productie van DIY architecten mei 2016 Inhoudsopgave Gelukkig zijn 3 Omgevingspsychologie 4 Je eigen huis ontwerp je zelf 6 Aanpak bij het realiseren van je eigen huis 7 Stappenplan 8 Droom je droomhuis 10 Bepaal je ruimte behoefte 13 Budgettering 14 Woonwensenplan 16 Indeling van je kavel 17 Globale indeling van je woning 19 Uitwerking van de indeling van ruimtes 22 Relatie tussen binnen en buiten 25 Wanneer schakel je een architect in? 28 Vormgeven van de ruimtes 29 Materialen kiezen 31 Technische uitwerking 35 Fases ontwerp en bouwproces eigen huis 33 Bouw jouw droomhuis 38 Realiseer je droom 39 Over de schrijfster 40 HUIS VOL GELUK - je eigen huis ontwerp je zelf - 2

3 Gelukkig zijn Geluk. Wie wil er nou niet gelukkig zijn? Een prettig leven hebben, in goede gezondheid met warme en fijne relaties. De dingen kunnen doen waar we het meest blij van worden. Werk doen waar we voldoening uit halen. Wonen op het mooiste plekje op aarde met onze familie en vrienden om ons heen. Er zijn veel aspecten die maken of je gelukkig bent. Niet de minste daarvan is hoe jij zelf tegen de dingen aan kijkt. Ik geloof dat de gebouwen waar wij in verblijven, invloed hebben op hoe wij ons voelen. En dus op ons geluk. Dat een gebouw dat een positieve invloed heeft op hoe jij je voelt, jou kan helpen om positief in het leven te staan. Een gebouw kan nooit een slecht humeur voorkomen. Een gebouw kan wel je basis gevoel positiever en meer harmonieus stemmen. Zodat dat slechte humeur misschien minder vaak voorkomt. Wanneer jij in balans bent en goed in je vel zit, heeft dit zijn neerslag op alle andere gebieden in jouw leven: je werk, je relaties en je gezondheid. Het gebouw waar jij het meeste invloed op kunt uitoefenen, is je eigen huis. Waar je woont. Hoe je woont. Welke sfeer er in je huis hangt. Je kunt kiezen of je nabij natuur woont, of in de stad. Welke buurt en type mensen die er wonen spreekt je aan, of nabij welke mensen, vrienden of familie zou je willen wonen? Je kiest de vormen, de architectuur en de materialen van je huis en hoe de inrichting is vormgegeven. Zeker wanneer je van plan bent om je eigen huis te laten bouwen en zelf het ontwerp vorm te geven, heb je hier een grote invloed op. Je kunt op die manier een positieviteits- Geluk = de mate waarin een individu voldoening schept in het eigen leven als geheel - Prof. Dr. Ruut Veenhoven Erasmus University Rotterdam, Faculty of Social Sciences - bron van je huis maken. Een plek waar je je écht thuis voelt. Waar je op je gemak kan zijn. Samen met je familie en je huisgenoten. Alleen of met vrienden. We shape buildings and then they shape us - Winston Churchill - Ik geloof dat iedereen het in zich heeft en kan leren hoe je je eigen huis kan ontwerpen. Het gaat om het vertalen van je behoefte. En wie beter dan jijzelf weet waar jij behoefte aan hebt? Ik geloof dat wanneer jij je eigen leefomgeving ontwerpt, deze beter aansluit op jouw behoeften. Alleen al hierdoor zul jij je goed voelen. En daardoor je balans vinden en veerkrachtig zijn. Dit betekent dat jij door het ontwerpen van je eigen woning, niet alleen jezelf gelukkig maakt. Je draagt ook een steentje bij om een positief effect rondom jou te creëren. En daarmee maak je de wereld een stukje mooier. Hoe pak je dat dan aan? Welke vragen stel je jezelf en je huisgenoten om tot een passend ontwerp te komen waar je gelukkig van wordt? Wil jij je eigen gelukshuis ontwerpen? Lees dan snel verder. HUIS VOL GELUK - je eigen huis ontwerp je zelf - 3

4 Omgevingpsychologie Om goed te begrijpen hoe gebouwen invloed hebben op hoe wij ons voelen, kun je kijken naar de gedragswetenschap omgevingspsychologie. Deze wetenschap baseert zich op de evolutietheorie en van daaruit hoe de mens van oudsher zijn gebouwen vorm heeft gegeven. Eigenlijk stammen de meeste gedragsaspecten die overgeleverd zijn, van nog voordat de mens huizen bouwde. In de evolutie van de mens is het nog relatief kort dat wij in gebouwen wonen. De mens is gewend om buiten te zijn. De mens is een diersoort dat zichzelf moeilijk kan beschermen tegen andere diersoorten: we hebben geen klauwen, gif of harde stekels en kunnen ook al niet heel hard rennen, of hoog klimmen. Dit maakt dat er een aantal elementaire behoeften zijn die nog steeds aan de basis liggen van ons menselijk gedrag. Evolutietheorie De evolutietheorie is gebaseerd op de gedachte dat altijd de beste karaktereigenschappen zorgen voor de beste overlevingskansen. Aangezien dit de soorten zijn die overleven, heeft overgeërfd gedrag of behoefte steeds de beste overlevingskansen. Natuurlijk evolueren nieuwe ontdekkingen mee, maar hier gaan vele generaties overheen. Er zijn een heel aantal van dit soort basisprincipes in ons gedrag terug te vinden, zoals onder andere het fight or flight principe. Zo heeft men ontdekt dat in de architectuur het principe 'refuge and prospect' een grote rol speelt. Toen de mens nog redelijk onbeschermd in de natuur leefde, was het van groot belang dat men wist hoe en waar een beschermde omgeving te vinden. Deze bescherming was zowel tegen naderend gevaar (andere stammen en dieren) als weersomstandigheden bedoeld. De bescherming varieert van een beschutte plek diep in het bos, tot een grot of een gebouwd object. Nog steeds is de belangrijkste functie van onze gebouwen de bescherming tegen weersinvloeden en gevaar (roof). Daarnaast speelt privacy ook een grote rol (bescherming tegen vreemde blikken). De beschermende omgeving is wat we noemen 'refuge'. Omdat de mens voedsel en water nodig heeft, is open ruimte wenselijk, waar water stroomt en waar dieren zijn om te vangen. Dit wordt 'prospect' genoemd. De meeste kans op overleving geeft een combinatie van een beschermde plek die uitzicht heeft op een wijde omgeving. Dus vanuit de veilige plek kan de mens op zoek naar mogelijkheden en producten die hij nodig heeft om te overleven. Aangezien degenen die het beste deze elementen weten te HUIS VOL GELUK - je eigen huis ontwerp je zelf - 4

5 kiezen, juist ook degenen zijn die overleven, worden deze eigenschappen versterkt in de evolutie. Het gaat hierbij om de balans tussen 'refuge' en 'prospect'. Nog steeds zie je dat deze behoeften onze keuzes beïnvloeden. Kijk maar eens naar villa's die op het mooiste, hoogste punt neergezet worden om van het uitzicht te kunnen genieten (prospect). Of woningen die aan de rand van het bos gesitueerd worden. Ook het feit dat de meeste mensen zich opgesloten voelen in een ruimte, die weinig tot geen zicht heeft op de wijde omgeving. Aan de andere kant voelen we ons 'exposed' in het midden van een grote open ruimte: de bankjes aan de randen van een groot plein zijn wel bezet, die midden op het plein staan en geen 'rug'-dekking hebben, zijn vaak niet of nauwelijks in gebruik. Deze aspecten kun je meenemen in het ontwerp van je eigen huis. De balans ligt van persoon tot persoon anders. De behoefte verandert ook door de dag heen. Het is van belang dat je verschillende schakeringen in het ontwerp van je huis opneemt. Regionale architectuur Door de eeuwen heen bouwde iedereen zijn eigen huis. Het is pas sinds de 15de eeuw dat er een opleiding voor nodig is om een woning te kunnen ontwerpen. Arbeiderswoningen werden nog tot de komst van de woningwet in 1900 zonder architect gebouwd. Opmerkelijk is dat de gebouwen in een regio erg op elkaar leken. Deels komt dit door de lokaal beschikbare materialen. Deels lijkt het alsof er een soort gemeenschappelijk regionaal gebonden bewustzijn was, waardoor de gebouwen een vergelijkbare opzet en materiaalgebruik hadden (hierboven afgebeeld Afrikaanse hutten). Inmiddels laten de meeste mensen zich minder leiden door een dergelijk gemeenschappelijk bewustzijn. Juist het zoeken naar uitingen van het individu is terug te zien in de architectuur van nu. Het mooie van de historische, regionaal gelijkende gebouwen is dat de gebouwen makkelijk een geheel vormden, als een soort familie van gebouwen. HUIS VOL GELUK - je eigen huis ontwerp je zelf - 5

6 Je eigen huis ontwerp je zelf Juist omdat ieder mens anders is in zijn behoeften en voorkeuren, past het zo goed om je eigen huis te ontwerpen. Ik merk dat wanneer mensen intensief betrokken zijn bij het ontwerp, en hun eigen keuzes maken, dat het ontwerp steeds meer voor hen gaat leven. En dat het uiteindelijke resultaat helemaal aan hun wensen voldoet. De gedachte komt voort uit ervaringen die ik heb gehad, gedurende mijn werk als architect. Eeuwen geleden bouwde men ook zijn eigen huis, dus waarom zouden we dat nu ineens niet meer kunnen? Dat de keuzemogelijkheden groter zijn geworden, wil niet zeggen dat we ineens niet meer weten wat goed voor ons is en bij ons en de omgeving past. De trend geeft aan dat in de afgelopen jaren het aantal zelfbouw woningen toenam. Je mag vrijer bouwen op zelfbouwkavels, de regels worden soepeler. Gemeentes zien ook wel dat in de huidige tijd deze vorm van bouwen meer gebouwde woningen oplevert, dan via een projectontwikkelaar. En toch durf ik een stap verder te gaan door te zeggen dat je niet alleen als opdrachtgever een nieuwe woning neer kunt laten zetten, maar dat je je huis ook zelf kunt ontwerpen. Ik geloof zelfs dat hierdoor het resultaat nóg beter aansluit op jouw wensen. Ik geloof dat wanneer jij je eigen leefomgeving ontwerpt, deze beter aansluit op jouw behoeften. Alleen al hierdoor zul jij je goed voelen. En daardoor je balans vinden en veerkrachtig zijn. Ik geloof dat wanneer jij je goed voelt in je eigen huis, dit zijn weerslag heeft op hoe jij in de wereld staat en hoe je mensen tegemoet treed. Door jouw positieve impuls, zullen de mensen om je heen positief reageren. En zo creëer je een soort olievlek van positieviteit. Ik geloof dat uiteindelijk, door onze gebouwen beter te laten aansluiten op onze behoeften de mensen minder stress ervaren en gelukkiger zijn. Daarom wil ik mensen helpen met het ontwerpen van hun eigen huis. Ik help je op weg door het inzetten van een stappenplan, dat je alleen, of met hulp kan doorlopen. In dit E- book staan de stappen globaal omschreven. Voor elke stap is er verdieping nodig, die je zelf kunt zoeken, kunt laten uitvoeren door iemand, of door middel van de online omgeving van DIY architecten of workshops je eigen kunt maken. Het ontwerpen van je eigen huis is vooral weggelegd voor mensen die bewust in het leven staan. Omdat je je bewust bent van hoe je wilt leven en wonen, of bereid bent daar achter te komen, kun je de passende keuzes maken om tot een ontwerp te komen dat jou en je gezin of huisgenoten gelukkig kan maken. HUIS VOL GELUK - je eigen huis ontwerp je zelf - 6

7 Aanpak bij het realiseren van je eigen huis Des te beter jij weet wat je wilt, des te beter je keuzes kunt maken die daarop aansluiten. Het resultaat is uiteindelijk een woning die naadloos aansluit op hoe jij wilt leven en wonen. Daarom is dit ook het begin van jouw traject: het helder en duidelijk vaststellen van jouw woonwensen. Bij DIY architecten noemen we dit het Woonwensenplan. En DIY architecten heet niet voor niets DIY (Do It Yourself), dus je kunt dit helemaal zelf doen. Aan de hand van dit E-book lees je de beginselen hiervan. Deze kun je verder zelf uitvoeren en mee aan de slag gaan. Wil je hier iets dieper op ingaan en je wensen grondig, helder en duidelijk opstellen, dan kun je via de online ontwerphulp of workshops hier verder mee aan de slag. Het Woonwensenplan is jouw startpunt. Vandaar uit kun je verder werken door je een beeld te vormen van hoe jouw huis eruit gaat zien. Je bedenkt alvast een indeling en geeft een voorkeur voor materialen aan. Wanneer je van plan bent om met een architect aan de slag te gaan, dan kan de architect jouw wensen beter vertalen wanneer hij/zij weet waar jouw voorkeuren liggen. Tevens is het goed om over een indeling na te denken, omdat je dan jouw eigen wensen en voorkeuren gaat ontdekken. Een voorkeur is lang niet altijd logisch te beredeneren. Vaak is het gebaseerd op een gevoel. Het stappenplan van DIY architecten, waar dit E-book over gaat, kan je helpen doordat het je vragen stelt en laat nadenken over opties en mogelijkheden. In deze korte versie beperkt, maar in de online versie kun je hier uitgebreid mee verder werken. Daar worden ook mogelijke varianten en indelingstips besproken. Het resultaat van het DIY Ontwerp-plan is dat jij je eigen huis kunt ontwerpen, of je nu uiteindelijk naar een architect gaat, direct naar een bouwbedrijf stapt of je huis helemaal zelf gaat bouwen. Je houdt automatisch rekening met alle elementen die van belang zijn in het ontwerp. Een bouwkundig tekenbureau kan direct jouw tekeningen uitwerken tot een bouwvergunningsaanvraag. Het DIY Ontwerp-plan kun je naar wens zelf online volgen, of onder begeleiding uitvoeren. Het voordeel van individuele begeleiding is dat een ontwerpprofessional met je meekijkt of dat wat jij wilt wel mogelijk is. Daarnaast geven de sparring sessies je de mogelijkheid om je ideeën te toetsen en door het stellen van vragen kom je er zelf achter waar jouw diepste verborgen woonwensen liggen. Aan de slag met het Ontwerp-plan? Lees dan snel verder. HUIS VOL GELUK - je eigen huis ontwerp je zelf - 7

8 Stappenplan: Ontwerp je eigen huis Dit stappenplan gaat over het ontwerpen van je eigen huis. Het ontwerp is een (niet onbelangrijk) deel van het realiseren van je eigen huis. Om aan te geven waar het ontwerp past in het gehele proces, en om de andere aspecten niet te vergeten, staat achterin dit E-book het gehele proces kort omschreven. De stappen zijn zo ingericht dat het opeenvolgende stappen zijn, die ervoor zorgen dat de uitwerking van je eigen huis steeds concreter wordt en steeds meer in detail. Het is belangrijk dat de keuzes van eerdere stappen bewust gemaakt worden en de contouren vastliggen, zodat de details uit de volgende stap de eerdere keuzes kunnen vervolmaken. Op het moment dat je gaat wijzigen, kunnen alle keuzes die je erna gemaakt hebt anders uitvallen en is het verstandig om deze nog eens langs te lopen en in het licht van de nieuwe beslissing te heroverwegen. Als je de stappen bewust neemt en afsluit, dan zul je merken dat wijzigen helemaal niet nodig is. De stappen zijn zo ontwikkeld, dat je huis als vanzelf steeds verder uitgewerkt wordt. Beslissingen uit een latere stap behoeven geen wijzigingen in keuzes in eerdere stappen. Dit werkt vooral wanneer je met de verdieping van de principes behorende bij elke stap gaat werken. Deze principes zijn een uitwerking van de ontwerp keuzemogelijkheden binnen een stap. Ze bestaan uit vragen over jouw behoefte op een specifiek onderdeel en de mogelijke oplossingsrichtingen. De stappen kunnen echter ook zonder de principes gevolgd worden. In dit E-book worden de stappen in grote lijnen omschreven en ga ik niet verder in op de achterliggende principes. In basis gaan de ontwerpstappen er vanuit dat je al een locatie hebt. Indien je nog op zoek bent naar een kavel, dan kun je stappen 1 t/m 4 gebruiken om een beeld te krijgen van wat voor kavel je nodig hebt: de grootte en de ligging. De ontwerpstappen zijn ook heel goed toe te passen bij het in gebruik nemen van een ander type gebouw als jouw nieuwe woning. Bekijk welke keuzes voor jou al vastliggen en welke je nog zou kunnen en willen aanpassen. Het is goed om alle stappen eerst door te nemen voordat je begint met de uitwerking. Zo weet je wat er nog komen gaat en kun je daarop inspelen. HUIS VOL GELUK - je eigen huis ontwerp je zelf - 8

9 Stappenplan: Ontwerp je eigen huis Eerst het formuleren van je wensen en de randvoorwaarden 01 Visualiseer je eigen huisontwerp door het maken van een moodboard En dan aan de slag met het ontwerp van je huis 02 Stel een lijst op van de gewenste ruimtes en de globale oppervlakte 05 Ontwerp de globale indeling van je woning 03 Stel je budget op aan de hand van het gewenste niveau van afwerking 06 Werk de ruimtes uit op basis van de activiteiten die er plaats gaan vinden Vervolgens de randvoorwaarden van de locatie 04 Bepaal de ruimtelijke indeling van je kavel (bebouwd gedeelte en tuin) Geef de relatie tussen binnen en buiten vorm Werk de ruimtes uit tot meer in detail 09 Kies de materialen en afwerkingen 10 Stap naar een bouwbedrijf en werk het ontwerp met hen technisch uit HUIS VOL GELUK - je eigen huis ontwerp je zelf - 9

10 Droom je droomhuis 01 Begin met het verzamelen van goede voorbeelden van sfeer en inrichtingsoplossingen die je aanspreken. Deze vindt je bij vrienden, in tijdschriften of in reclamefolders. Hierdoor gaat je woning voor jezelf leven. Wanneer je je eigen huis wil (laten) bouwen en zelf het ontwerp wil maken, ben je eigenlijk al begonnen met het visualiseren van het eindresultaat. Je ziet jezelf bij wijze van spreken al rondlopen in je eigen mooie huis. Deze eerste stap helpt je op weg naar het concreet maken van jouw woonwensen. Het draait om het sterk visualiseren en in afbeeldingen vastleggen van jouw ideeën over hoe je zou willen wonen. In deze stap geven we je een idee hoe je dat kunt doen. De start is een moodboard. Maak een plek vrij, digitaal dan wel op een echt prikbord, waar je al je ideeën en beelden naast elkaar kunt zetten. Het gaat hier vooral om sfeerbeelden en materialen. Het kunnen ook oplossingen of eisen zijn die je belangrijk vindt. Probeer alles zo concreet mogelijk te krijgen en er een plaatje bij te vinden. Vind je duurzaamheid belangrijk, dan kun je afbeeldingen zoeken van zonnepanelen en misschien een windmolen bijvoorbeeld, ook duurzame materialen geven een beeld. Soms zijn het ook gewoon woorden en zijn ze niet in een beeld te vangen. Plak dan ook deze woorden op je moodboard. 1. Je kunt tijdschriften kopen en hier plaatjes uitknippen, die aansluiten bij jouw eigen idee. Als je met een digitaal moodboard werkt, kun je ze inscannen of er een foto van maken. 2. Je kunt foto's maken van situaties en woningen die jou aanspreken. Bijvoorbeeld door in wijken rond te lopen en te zoeken naar voorbeelden die passen bij jouw idee. Of een oplossing bij je vrienden thuis. 3. Wanneer je meer een gevoelsmens bent of als je goed bent in tekenen en schilderen, dan kun je ook zelf beelden creëren. Dit kunnen zowel functionele tekeningen zijn als heel abstracte gevoelsbeelden. 4. Op internet kun je ook veel afbeeldingen vinden. Wanneer je de juiste zoekwoorden intypt in google en zoekt op afbeeldingen, dan vindt je er meestal vele. Deze afbeeldingen kun je printen op de door jou gewenste schaal en op je prikbord plakken, of je kunt ze direct op je digitale prikbord plaatsen. Het verzamelen van afbeeldingen van internet, kun je heel goed doen via Pinterest. Pinterest is een omgeving waar je afbeeldingen kunt 'pinnen' op digitale prikborden. Bekijk ook eens de verzameling van je eigen huis ontwerp je zelf (op jehuisontwerp). Je kunt op veel verschillende manieren aan afbeeldingen komen om je eigen prikbord mee vol te hangen. Hieronder 4 mogelijkheden om afbeeldingen te verzamelen: HUIS VOL GELUK - je eigen huis ontwerp je zelf - 10

11 Doordat je zelf vooraf een duidelijk beeld maakt, gaat je huis voor je leven en is de kans dat je huis er inderdaad zo uit komt te zien groter. Er zijn verschillende visualisatietechnieken die je kunnen helpen om te realiseren wat je wilt. Visualiseren kan je helpen om te maken dat je huis er ook werkelijk uit gaat zien zoals jij in gedachten hebt. Het helpt je om je wensen en je gevoel goed samen te laten vallen en naar boven te halen. Omdat je met het vormen van een beeld bij wijze van spreken jezelf al voorstelt in het huis, zul je je ook elementen realiseren dat je toch anders wilt dan je eerst gedacht hebt. In feite ben je al een beetje aan het 'proefwonen'. Ook voor meer nuchtere mensen werkt het goed om toch een moodboard te maken. Het maakt dat je alvast met verschillende keuzes bezig bent, waar je later in het proces voor komt te staan. Het moodboard kun je gedurende het gehele proces inzetten wanneer je voor een keuze staat: je kunt checken of je keuze past met de uitgangspunten die je gekozen hebt. Het helpt je om je focus te bewaren. Want gedurende het ontwerpproces zal het je nog wel eens kunnen duizelen aan de keuzes die je allemaal kunt maken. En sommige oplossingen zien er heel logisch en fantastisch uit, maar het blijft steeds de vraag: past het bij jou en je gezin of huisgenoten? Deze technieken kun je ook goed inzetten als je nog op zoek bent naar een locatie. Behalve de aspecten van de woning zelf, neem je dan ook heel expliciet de omgeving mee. Als je al een bestaand gebouw hebt, dat je wilt gaan verbouwen tot jouw woning, dan is het goed om eerst hiermee te beginnen. Later zul je dan bekijken welke aspecten werkelijk mogelijk zijn in het bestaande gebouw. HUIS VOL GELUK - je eigen huis ontwerp je zelf - 11

12 Of je nu zelf aan het ontwerpen gaat, of hiervoor een architect inschakelt, het moodboard kun je hierbij als uitgangspunt nemen. Naar een architect toe werkt het moodboard als een communicatiemiddel, omdat sfeerbeelden vaak lastig te omschrijven zijn. Zo krijgt de architect al een goed beeld van de elementen die jij belangrijk vindt in je huis en kan dat als uitgangspunt nemen bij het voorstel dat hij/zij voor je maakt. In dat geval is het verstandig om je uitgangspunten ook te verwoorden, omdat sommige beelden voor meerdere interpretaties mogelijk zijn. Denk hierbij aan duurzame uitgangspunten zoals een energieneutrale woning en een hoog wooncomfort en wat dat voor jou betekent. Afbeeldingen van Pinco zoals op de vorige bladzijde en hiernaast, zijn een verzameling van afbeeldingen vanaf Pinterest. Op vind je een omschrijving en een link waar de afbeeldingen vandaan komen. HUIS VOL GELUK - je eigen huis ontwerp je zelf - 12

13 Bepaal je ruimtebehoefte 02 Stel je wensen pakket (globaal) samen: welke soort ruimtes en hoeveel en hoe groot zijn die ruimtes. Ruimtes kunnen efficiënt, ruim of royaal van oppervlakte zijn. Aan de hand daarvan heb je een idee van de totale benodigde oppervlakte in m 2. Als je een beeld hebt van welke sfeer, welke materialen en ook al een beeld van hoe je huis eruit komt te zien, dan is het tijd om naar de concrete wensen die daar uit voortkomen te gaan kijken. Dat is het doel van deze tweede stap. Om een beeld te hebben van de totale grootte van je huis, dat je wenst en het budget dat daar bij hoort, ga je in deze stap een globaal programma van eisen samenstellen. Ga ervan uit dat dit in de loop van het ontwerpproces, en door de vragen die je in de vervolgstappen tegen komt, nog gaat wijzigen. Zoals eerder genoemd, is het van belang om eerst het gehele stappenplan door te nemen. Dat geldt vooral bij deze stap: omdat je met de ideeën en ontwerpvragen uit stap 5. en 6. nog wel eens op ander soort ruimtes kan komen, dan je nu in eerste instantie denkt. De stap nu is bedoeld om een idee te krijgen van de grootte van je woning, hoeveel m 2 je ongeveer denkt nodig te hebben. De m 2 uit deze stap zijn meer richtinggevend, dan dat je je nu al vast moet leggen hierop. Het geeft je in combinatie met stap 3. een realistisch kader om in te werken, vanuit financieel oogpunt gezien. Om de gewenste oppervlakte per ruimte te bepalen, kun je kijken naar waar je nu woont. Je kunt ook ruimtes bij vrienden opmeten om een gevoel van de ruimtes te krijgen. Bedenk goed welk oppervlak je nodig hebt voor de functie van de ruimte zelf, zoals de zithoek in de zitkamer. Een gezellige zithoek heeft een minimale en een maximale maat. Hoe ruim je ook woont, de zithoek zal niet groter worden, de ruimte er omheen wel. De maximale grootte wordt bepaald door een fijne praat- afstand tot andere mensen in de zithoek. Natuurlijk is dit ook deels afhankelijk van smaak en behoefte. Meet maar eens uit wat je prettig vindt in verschillende situaties. Vervolgens heb je nog ruimte nodig om er omheen te lopen en kun je andere functies toevoegen die jij belangrijk vindt zoals een kinderspeelhoek, een plek voor de box, of een aparte hoek met een tafel waar je kunt schrijven of achter een computer kunt zitten. Zo ga je alle ruimtes af die je in je huis wilt hebben. Als je de oppervlaktes van alle ruimtes hebt, kun je die optellen tot de totale oppervlakte. In het huis heb je ook ruimte nodig om van de ene naar de andere kamer te komen. Of je dit nu door een kamer heen doet of door een gang. Neem hiervoor ongeveer 10% tot 15% extra oppervlakte voor. Dit heet de netto vloeroppervlakte. Want daarnaast heb je nog ruimte nodig voor de wanden en dergelijke. Neem hiervoor 15% over het totale oppervlakte. Deze totale bruto vloeroppervlakte heb je nodig voor stap 3. Ook is het goed om dan te weten of je in één bouwlaag of meerdere bouwlagen wilt bouwen. HUIS VOL GELUK - je eigen huis ontwerp je zelf - 13

14 Budgettering 03 Maak de keuze van het afwerkniveau (keuze van materialen). Deze is indicatief onder te delen in budget, modaal of luxe en aan de hand daarvan kun je een m2 prijs aan je wensenpakket koppelen. Hiermee krijg je inzicht in de totale prijs en of dit op je budget aansluit. Is dit niet het geval, overdenk dan je keuzes in stap 2 en 3, of vind een manier om je budget te vergroten. De keuze van materialen en of je luxe afwerkingen toepast, bepaalt in hoge mate wat de kosten voor je woning zullen worden. Het kan lastig zijn om die inschatting nu al te maken, bedenk dan bij jezelf wat voor soort keuzes je altijd gemaakt hebt. Je kunt het budget ook als taakstellend kiezen. Aan de hand van die keuze wordt het budget van je woning bepaald. Bedenk dat bij het realiseren van je eigen huis, er meer kosten zijn dan alleen het huis zelf. Denk aan de grondaankoop, tuininrichting, inrichting van je huis en bijkomende kosten als adviseurs en bouwleges. Houd er rekening mee dat duurzaam bouwen op dit moment nog wel eens in aanvangsprijs wat duurder kan zijn. Om te voorkomen dat je ontwerp bij een uiteindelijke financiële berekening tegenvalt, kies dan nu een iets hogere m 2 prijs. Dit komt omdat duurzaam bouwen nog geen integraal onderdeel is van de bouwwijze van veel bouwbedrijven en zij hierin nog niet de meest voordelige balans hebben gevonden. Soms moeten zij het zelfs nog leren. Weet wel dat een duurzaam huis je in het gebruik veel kan schelen. Een duurzaam huis levert meer waarde voor je doordat het een prettiger leefklimaat heeft. Daarnaast zijn er weinig tot geen kosten voor energie. Wanneer je er voor kiest om een deel zelf te bouwen, of het huis alleen casco te laten bouwen en zelf de afwerkingen aan te brengen, dan kun je weer op je budget besparen. Omdat het dan om specifieke situaties gaat, kun je HUIS VOL GELUK - je eigen huis ontwerp je zelf - 14

15 hiervoor beter een specifieke inschatting vragen. Vervolgens is het aan jou om te bekijken of dit plaatje past in je budget en of je dit op kunt brengen. Wat te doen als je beschikbare budget veel lager is dan het budget dat nodig is voor je wensenpakket? Dan ga je terug naar je wensenpakket (stap 2.) en maakt daar een aantal keuzes anders, zodat het wensenpakket wél past bij je budget. Of je kiest voor een minder luxe variant. Of je zoekt een manier om je budget te vergroten. Zodra je de wensen hebt afgestemd op je budget, kun je verder met de volgende stap. Ga er vanuit dat er een ruime marge zit op het genoemde budget, omdat de uiteindelijke werkelijke keuzes in het ontwerp qua materialen, vormen en indeling en hoeveel je eventueel zelf wilt gaan doen bepalen wat de kosten zijn van je woning. Het zou namelijk jammer zijn wanneer je een heel ontwerp maakt waar je heel graag in zou willen wonen (een groot kasteel), dat je vervolgens nooit kunt realiseren omdat je het niet kunt betalen Globale prijsindicatie Vanuit kengetallen kun je de volgende globale m 2 prijzen aanhouden*: Budget 800,- /m 2 275,- /m 3 Modaal 1100,- /m 2 375,- /m 3 Luxe 1500,- /m 2 450,- /m 3 Houdt er rekening mee dat deze prijzen heel globaal zijn om je een indruk te geven waar je aan moet denken. Pas wanneer je al je keuzes gemaakt hebt, dan kun je een echt juiste prijs laten uitrekenen. Deze inschatting geeft wel globaal aan of je binnen je budget zal blijven, of dat je een aanpassing zal moeten maken. Prijzen zijn namelijk van een heel aantal factoren afhankelijk: kies je luxe of standaard sanitair, valt jouw smaak in de dure of de wat voordeliger geprijsde materialen, hoeveel doe je zelf, hoeveel bijzondere details en hoekjes wil je in je ontwerp. In sommige materiaalsoorten gaat dat makkelijk, in andere vraagt dat om een extra bewerking. Daarom hierbij een echt globale opgave. Deze opgave is gebaseerd op de analyse van vrijstaande woningen met verschillende bouwstijlen en bouwmethodes. *Prijsniveau 2016 HUIS VOL GELUK - je eigen huis ontwerp je zelf - 15

16 Woonwensenplan Ik kan niet genoeg benadrukken dat het helder en duidelijk formuleren van je woonwensen essentieel is wanneer je je eigen huis wilt realiseren op zo n manier dat het naadloos past op jouw woonstijl en levenswijze. Vaak kom ik mensen tegen in mijn workshops die denken dat ze hun wensen wel kennen, maar aan het einde van de workshop verzuchten ze vaak: Ik dacht dat ik al veel verder was, we zijn al bezig met de indeling van het huis. We zien nu dat we beter even goed stil kunnen staan bij wat we nou écht willen en wat we belangrijk vinden bij hoe ons huis aansluit op onze leefstijl. Het voelt dan soms als opnieuw beginnen, gelukkig is dat niet echt zo. Doordat je al bezig bent geweest met een indeling en met kiezen van materialen ben je ook onbewust bezig geweest met je woonwensen. Het enige wat nog nodig is, is dat je jouw wensen helder en duidelijk weet te formuleren. Doordat je het zo concreet maakt, krijg je ook juist je wensen en keuzes helder. Wanneer je je wensen helder en concreet maakt, geeft dit ook ruimte om hierover met je partner te praten en keuzes te maken waar jullie beiden gelukkig van worden. Het Woonwensenplan wordt jouw leidraad naar het realiseren van jouw droomhuis. Doordat je je wensen vastgelegd hebt, wil dit niet zeggen dat je er gedurende het ontwerpproces geen veranderingen in mag maken. Het geeft je houvast in het maken van ontwerpkeuzes, of je nu zelf gaat ontwerpen, of met een architect aan de slag gaat. Om jouw Woonwensenplan echt concreet uit te werken, kun je naar keuze gaan werken met de online versie, of eerst naar de Woonwensenplan workshop gaan. Hier worden structuren, tools en vragen besproken die maken dat je jouw Woonwensenplan goed kunt opstellen. Lees hier meer over het Woonwensenplan. HUIS VOL GELUK - je eigen huis ontwerp je zelf - 16

17 Indeling van je kavel meente in het bestemmingsplan vastgelegd, zoals ook de maximale grootte en de hoogte van je huis. 04 Bepaal de ruimtelijke indeling van je kavel: waar komt de tuin, waar de woning, hoe kom je je terrein op, waar parkeer je en waar zou dan de entree moeten zijn? Is het woonoppervlak verdeeld over meerdere verdiepingen? Hoe ziet de vorm, het volume van het huis er in grote lijnen uit. Het kan ook zijn dat er een beeldkwaliteitsplan is opgesteld. In een dergelijk plan wordt aangegeven welke materialen en/of kleuren je mag toepassen. Of er wordt aangegeven wat de nokrichting van je schuine dak is. Zorg dat je de voorschriften goed kent, en neem deze als uitgangspunt bij je verdere overwegingen. Een afwijking kan soms goed beargumenteerd door de gemeente geaccepteerd worden. In ieder geval maak je het jezelf een stuk gemakkelijker wanneer je ontwerp straks binnen de randvoorwaarden past. Bij het ontwerpen van je huis werk je het beste van binnen naar buiten. Het gaat bij het realiseren van je woning ten slotte om hoe je wilt leven IN je woning. In die zin is het ontwerp binnen in je huis zeer belangrijk. Hiermee bedoel ik naast sfeer en materiaalgebruik ook de functionaliteit en je comfortwensen. Het is echter van belang voordat je hier aan begint, dat je de randvoorwaarden van de buitenkant van je woning goed in beeld hebt. Zodat het ontwerp van binnenuit past in de omgeving en op je locatie. In deze stap gaat het om de aspecten van je locatie. Het is dus van belang voordat je echt een ontwerp maakt van je huis, dat je een locatie hebt en weet hoe de situatie daar wordt. Hopelijk weet je dit ook al van de buren, anders kun je nog wel eens voor verrassingen komen te staan. De wettelijke voorschriften zijn hierbij van belang. Deze voorschriften bepalen o.a. waar op de kavel je mag bouwen. Ben je gebonden aan een rooilijn (lijn waarop de voorgevel van je huis moet komen te staan)? Hoe ver van de zijgrenzen mag je bouwen? Een groot deel hiervan wordt door de ge- Bij voorkeur bekijk je het volgende op je locatie en loop je over je kavel om de situatie vanuit verschillende hoeken te bezien. Bekijk je stuk grond eens goed: hoe kom je aan op je kavel vanaf de openbare weg? Wat wil je dan zien? Staat je huis straks dicht langs de straat, met een uitnodigende entree? Of staat je huis wat verder achter op de kavel en loop je eerst door een stuk tuin naar het huis toe? Zit je het liefste achter je huis in de tuin, helemaal beschut? Of heb je er de voorkeur voor om beschut buiten te zitten met ruim zicht op de straat? Denk hierbij aan de balans tussen 'refuge' en 'prospect'. Zie hiervoor Omgevingspsychologie op blz 4. Zonnepanelen en het beeldkwaliteitsplan Voor het aanbrengen van zonnepanelen kun je het beste een schuin dak naar het zuiden hebben voor het hoogste rendement. Als dit anders staat aangegeven in het stedenbouwkundige of beeldkwaliteitsplan, dan kan dit een reden zijn om bij de gemeente langs te gaan om te praten over de mogelijkheden om af te wijken van de randvoorwaarden. HUIS VOL GELUK - je eigen huis ontwerp je zelf - 17

18 Een en ander hangt natuurlijk ook af van wat er aan de achterkant van je kavel is. Heb je een mogelijkheid voor een achterom? Waar zullen de kinderen (als je die hebt, of in de toekomst wil) buiten gaan spelen? En wil je daar enigszins zicht op hebben? Hieruit volgt de globale plek van je entree en het pad naar de voordeur, de plek van de garage en waar je je fiets neer zet (schuur, overkapping). Houdt bij het indelen van je kavel goed de stand van de zon in de gaten. Plaats het huis zoveel mogelijk op de noordkant van je kavel, zo heb je het grootste effect van de zon. Wanneer je buitenruimte ten noorden ligt van je huis, dan moet je altijd een schaduwrand overbruggen van je huis naar de buitenruimte toe. Het wordt dan moeilijker om een doorgaande levensruimte van binnen naar buiten te creëren. Realiseer je dat de meest prettige ruimtes in een huis voorzien zijn van veel licht. Om dit te kunnen realiseren kun je je huis het beste vormgeven als een langwerpig, smal huis. Vaak wordt een gebouw op het mooiste plekje van de locatie geplaatst. Bedenk eens het volgende: je wilt juist vanuit je huis het zicht op het mooiste gedeelte van je kavel hebben. Bovendien kun je dan van het mooiste gedeelte gebruik maken in de aanleg van een tuin, in plaats van dat je er een gebouw bovenop zet. Bekijk goed het geheel van je stuk grond en waar het huis dan het beste past. Bedenk hoe je van de entree van je kavel naar de entree van je huis wilt komen. Het mooiste is wanneer de vorm van dit pad je als het ware naar binnen begeleidt. Bedenk hoe deze weg eruit ziet als je lopend, met de fiets en met de auto aankomt. Doorloop dit pad ook in het echt op je kavel. Beeldt je in hoe dit is als gast en als bewoner. Waar zet je je fiets en je auto neer en hoe loop je van het voertuig het huis in? Is het ook handig als je zware boodschappen bij je hebt? Ga je met de fiets achterom? Ga jijzelf en ook goede vrienden achterom, of komt iedereen via de voordeur binnen? Wat heeft je voorkeur? Hoe plaats je dan de entree ten opzichte van je kavel? Een zonnige buitenruimte De hoogte van je eigen huis en de gebouwen om je heen bepalen voor een groot deel hoe de zon op je kavel valt. Zo kan het voordelig zijn om met schuine daken te werken (anders zou daar toch schaduw vallen). Daarnaast kan het goed zijn om de randen van het huis lager te maken dan het midden. Hierdoor krijgt je huis de vorm van een hoger midden en lagere randen en krijgt hierdoor een vriendelijke uitstraling. Op één van de lagere, platte gedeeltes zou je bijvoorbeeld een dakterras kunnen plaatsen. HUIS VOL GELUK - je eigen huis ontwerp je zelf - 18

19 Globale indeling van je woning 05 Ontwerp de globale indeling van je woning. Houd hierbij rekening met de zoninval, de mate van privacy, de relatie met de buitenruimte (je tuin) en het uitzicht vanuit de ruimtes op de (directe) omgeving. Ook de doorloop van de ene naar de andere ruimte. globale grootte, maar je weet nog niet de exacte vorm en afmetingen. Een grote ruimte krijgt een grote vlek en een kleine ruimte een kleine vlek. De exacte vorm van de ruimtes en de wanden tussen de ruimtes in komen aan de orde in de volgende stappen. Bij het uitwerken van de verschillende ruimtes is het goed om te weten hoe zij in verhouding en in relatie staan met de andere ruimtes. Wanneer je al op je kavel kunt komen, dan kan het je helpen om op je eigen grond de vragen en de mogelijke oplossingsrichtingen te onderzoeken. Je kan dan ter plekke op de grond uittekenen hoe het gaat worden. Ontwerp de specifieke ruimtes op hoofdvormen: welke activiteiten vinden er plaats, hoe is de relatie met de andere ruimtes, welke vorm krijgen de ruimtes en hoe groot worden ze. In deze stap wordt de basis van de indeling van je woning gelegd. Je bepaalt hoe je de ruimtes ten opzichte van elkaar wilt situeren en ten opzichte van de zon. Je gaat hier helemaal vanuit je woonwensen bekijken hoe de vorm van je huis eruit gaat zien. Houdt in je achterhoofd de basisvorm die mogelijk is op je kavel. Wanneer je een bestaand gebouw opnieuw gaat indelen, dan geeft dit gebouw de contouren aan als uitgangspunt. Het gaat hierbij nadrukkelijk om de globale indeling. Alle ruimtes die op je wensenlijst staan uit stap 2. geef je met deze stap een plek in je huis. Je ontwerpt de plattegrond als een soort vlekkenplan: je geeft de ruimtes een plek en een In het echt testen Wanneer je op je eigen kavel de ruimtes uitzet, kun je in je toekomstige keuken je lunch eens nuttigen. Zo kun je ervaren wat de zon met die plek doet. Je kunt zien wat je uitzicht straks gaat worden. Misschien wil je daarom die ruimte wel net even anders plaatsen. HUIS VOL GELUK - je eigen huis ontwerp je zelf - 19

20 Ruimte voor jezelf Voor mensen met kinderen is het soms lastig om ook een eigen ruimte, een volwassen ruimte zonder kinderspeeltjes te creëren. Hierbij willen we het belang benadrukken om dit bewust te ontwerpen. Uiteindelijk heeft iedereen er behoefte aan om van tijd tot tijd zich terug te trekken in een eigen sfeer, waar even niemand je komt storen. Hiervoor kan heel goed een deel van de ruimte in de ouderslaapkamer ingericht worden. Denk aan een makkelijke stoel, of een nis met een zitje bij het raam. Als je op papier werkt kan het handig zijn om van elke ruimte een ellips of wolk uit te knippen die ongeveer correspondeert met de oppervlakte die je in gedachte hebt voor die ruimte. Op die manier kun je blijven schuiven met de ruimtes tot je een indeling vindt die past voor jullie. Leg je verschillende varianten vast door er een tekening of een foto van te maken. Dan kun je gaandeweg vergelijken en ook voor jezelf helder krijgen waarom je bepaalde keuzes maakt. Bedenk voor alle ruimtes die je hebt op welk moment van de dag het t meest belangrijk is dat de zon naar binnen schijnt. Voor de meest intensief gebruikte centrale woonruimtes, de keuken en de woonkamer is zon gedurende de gehele dag prettig. Andere ruimtes behoeven een bepaald gedeelte van de dag zon. Je hoeft hierbij nog geen rekening te houden met ruimtes die je direct naast elkaar wilt hebben liggen. Het gaat hier echt alleen om de beste positie ten opzichte van de zon, het is nog geen echte indeling. Ook kinderen hebben behoefte aan een eigen gedeelte, waar zij helemaal los kunnen gaan. Waar de hut die gebouwd is kan blijven staan en waar vriendjes uitgenodigd kunnen worden om geheimpjes mee te delen. Dit kan heel goed bij hun eigen slaapruimte ontworpen worden. De uitwerking hiervan komt in de volgende stap, maar houdt bij het plaatsen van de ruimtes hier rekening mee. Plaats de ouder- en kindergedeeltes nabij elkaar. Zorg dat je vanuit de ouderslaapkamer zonder langs andere ruimtes te hoeven gaan de badkamer in kan komen. Overigens zijn de algemene leefruimtes (keuken, woonkamer) duidelijk ruimtes van zowel ouders als kinderen. Hier mag gespeeld worden, maar moet het ook leefbaar zijn voor de ouders en hun gasten. Een belangrijk indelingsprincipe in je woning, naast de zon en het ouder- en kindergedeelte, is de intimiteitsgradiënt. Met intimiteitsgradiënt bedoelen we het verloop van de meer publieke ruimtes in je woning, zoals de entree, tot de meest intieme ruimtes. HUIS VOL GELUK - je eigen huis ontwerp je zelf - 20

21 De entreehal is het gedeelte waar iedereen die aan je deur staat direct zicht op heeft. We trekken vaak de deur van de woonkamer achter ons dicht, om de bezorger of collectant geen blik te gunnen in het privé binnenste van ons huis. Misschien doe je dit onbewust, maar ga het maar eens voor jezelf na. Het meest intieme gedeelte van het huis is voor de meeste mensen de badkamer en de slaapkamer. Hier vinden de meest intieme activiteiten plaats. De meest ideale situatie in een woning is wanneer het meer publieke gedeelte, waar je gasten en vrienden ontvangt, nabij de entree is gelegen en de meer private ruimtes wat dieper in de woning. Ook is het fijn wanneer de looproute van slaapkamer naar badkamer niet langs de voordeur hoeft. Welke ruimtes het meest publiek zijn, hangt af van hoe jijzelf en je huisgenoten in elkaar zitten. Voor sommige mensen geldt dat iedereen die binnen komt in de zitruimte wordt uitgenodigd, voor anderen geldt dat dit de keukentafel is. Om dit goed vorm te geven, is de eerste stap alle ruimtes die je als ruimtevlekken had uitgeknipt, op volgorde te leggen van openbaar tot meest privé. Hierbij begin je bij de entree en ga dan verder. Maak ook hier weer een tekening of een foto van, zodat je dit principe mee kan nemen in het verder vormgeven van je indeling. Uiteindelijk kun je met de hierboven omschreven elementen samen met de functionele relaties tussen de ruimtes een vlekkenplan ontwerpen dat aansluit op jouw wensen en rekening houdt met de mogelijkheden van de locatie. HUIS VOL GELUK - je eigen huis ontwerp je zelf - 21

22 Uitwerking van de indeling van ruimtes 06 Ontwerp de specifieke ruimtes op hoofdvormen: welke activiteiten vinden er plaats, hoe is de relatie met de andere ruimtes, welke vorm krijgen de ruimtes en hoe groot worden ze. De volgende stap is het uitwerken van de verschillende ruimtes in meer detail, zodat de vorm en de afmeting van de ruimte vastgesteld kan worden. In deze stap geef je al je activiteiten een plek in de verschillende ruimtes. Soms betekent dit dat een ruimte groter of kleiner wordt dan je eerst gedacht had. Soms kom je erachter dat je een extra ruimte nodig hebt, omdat die activiteit toch niet past in één van de vooraf bedachte ruimtes. Houdt hierbij steeds de totale oppervlakte van je huis in de gaten, omdat dit een rechtstreekse relatie heeft met je budget. Iedereen binnen een huishouden heeft recht op een eigen plekje. Dit kan een bednis zijn, die visueel af te sluiten is met een gordijn voor kinderen, een hoek in de ouderslaapkamer voor jezelf of een geheel eigen werk- of hobbykamer. Ga bij jezelf na wat dit zou kunnen zijn voor al de gezinsleden en bespreek dit ook met hen zelf: wat verwachten zij, waar hebben zij behoefte aan. Zoals eerder besproken is het goed om een gedeelte van het huis toe te kennen aan jou zelf en je partner. Kinderen zijn hier te gast, dit is geen speelruimte. Hier zou je ook jullie eigen privé ruimtes een plek kunnen geven. Dus ook voor een stel geldt dat zij ieder behoefte kunnen hebben aan een echt eigen plek. Kinderen slapen niet zo graag in hun eentje. Dat merk je al aan de behoefte van een lichtje op de gang en de deur op een kier, zodat zij de volwassenen elders in het huis nog horen. Een oplossing zou kunnen zijn om de kinderen een gemeenschappelijke, grotere speelruimte te geven, waarbij ieder kind een soort nis heeft waarin hij/zij zich terug kan trekken. In deze nis zouden minimaal een lekkere hangplek (fauteuil), een bed, een kast en een bureautje moeten staan. De nis kan worden afgesloten met een gordijn of iets Geef je activiteiten de ruimte Ga goed na welke activiteiten je in je huis doet en welke ruimtebehoefte die heeft. Waar ontbijt je? Waar lunch je? En waar eet je je avondmaaltijd? Doe je dat alleen of met meerdere mensen? Eet je meestal in de keuken aan tafel, of zie je je zelf 's ochtends eerder zitten aan een ontbijtbar. Nuttig je je avondeten in de keuken, of liever aan een eettafel in de leefruimte, of misschien op de bank voor de tv? Al deze aspecten bepalen hoe jouw ruimtes vorm gegeven worden. HUIS VOL GELUK - je eigen huis ontwerp je zelf - 22

23 stevigers. Zo kan ieder kind kiezen voor zijn /haar privacy en toch ook heel gemakkelijk deel uitmaken van een groter geheel. Bedenk als ouder dat het kindergedeelte ook echt voor de kinderen is, en dat er natuurlijk opgeruimd moet worden, maar dat de aankleding en dergelijke door de kinderen gekozen wordt, zodat het echt hun eigen ruimte is. Respecteer ook als ouder de privacy van je kind. Met de opkomst van Het Nieuwe Werken, gebeurt het steeds vaker dat we ook thuis werken. De werkplek thuis is een ruimte die goed op de begane grond gesitueerd kan worden. Het contact met buiten is van belang om onderdeel te blijven uitmaken van het dagelijkse leven. Zorg wel voor een afscheiding van het gezinsleven, om ongestoord te kunnen werken. Ook voor eventuele zakelijke bezoekers is het prettig wanneer zij niet door het gehele huis hoeven te lopen (intimiteitsgradiënt). Voor de levendigheid op straat is het goed dat men kan zien dat er gewerkt wordt in de huizen, het helpt een slaapstadbeeld te voorkomen. Werken kan hierbij heel veel verschillende vormen hebben: van het zichtbaar iets creëren, tot werken achter de computer. Hoogteverschillen Een entresol kan een mooi ruimtelijk effect geven aan een woning. Hier een voorbeeld waarbij in een hoge ruimte een tussenverdieping is geplaatst. Let ook op de lichttoetreding langs de onderkant van het plafond. In de loop van de tijd zal het gebruik van de ruimtes in je huis gaan veranderen. Je werkt niet meer thuis, of je bedrijf ontgroeit de ruimte aan huis. Je kinderen worden groter, vragen meer zelfstandigheid in hun leven en huis en uiteindelijk gaan ze zelfs het huis uit. Misschien hebben je ouders behoefte aan zorg en willen ze bij je in komen wonen. En je wordt zelf ook een dagje ouder en misschien wil je daar op inspelen door het mogelijk te maken om te zijner tijd gelijkvloers te wonen. Al deze toekomstige wijzigingen in je leefstijl hebben hun weerslag op de indeling van je huis. Met een aantal aspecten kun je makkelijk rekening houden, met andere wat minder. Aan jou de keuze. HUIS VOL GELUK - je eigen huis ontwerp je zelf - 23

24 Denk hierbij bijvoorbeeld aan het verzelfstandigen van het kindergedeelte, zodat je het later apart kunt verhuren. Ga alle ruimtes die je wilt realiseren stuk voor stuk langs en bedenk welke activiteiten er plaatsvinden en hoeveel ruimte die in beslag nemen. Nu ga je ook werkelijk de ruimte indelen, zodat de ruimte zich vormt om de activiteiten heen. Houdt ook voldoende ruimte over om langs de activiteit te lopen, in plaats van er dwars doorheen. Een zithoek werkt niet, wanneer de looproute dwars door de zithoek heen loopt, dat doorbreekt de samenhorigheid die een zithoek maakt tot een plek om met elkaar te praten of tot rust te komen. Plaats de deuren zoveel mogelijk in de hoeken van een kamer, zo ontstaan de natuurlijke looplijnen langs de wanden van de kamer, in plaats van er midden doorheen. Doorloop vervolgens verschillende scenario s om te voelen of je nog ergens aspecten mist of anders zou plaatsen. Een scenario zou kunnen zijn: je staat op, gaat douchen, je aankleden en ontbijten (of in welke volgorde jij dat ook doet). Wat kom je tegen, wat zie je, wat mis je dan nog? Is de indeling die je nu ontworpen hebt handig en passend bij het beeld dat je had? Leg ook telkens je moodboard ernaast: komen de keuzes die je gaandeweg in het ontwerpproces maakt overeen met het beeld dat je van te voren had van je woning? Of heb je inmiddels een aantal uitgangpunten bijgesteld, nu je meer weet? Afbeeldingen van Pinco zoals hiernaast, zijn een verzameling van afbeeldingen vanaf Pinterest. Op jehuisontwerp vind je een omschrijving en een link waar de afbeeldingen vandaan komen. HUIS VOL GELUK - je eigen huis ontwerp je zelf - 24

25 Relatie tussen binnen en buiten 07 Geef de relatie van binnen en buiten vorm: waar en hoeveel ramen en deuren komen er in de gevel? Hoe is de gevel aan de buitenzijde gevormd, hoe is de aansluiting met het terrein? Zijn er balkons en of dakterrassen? Nu je weet hoe de ruimtes in je huis eruit gaan zien en hoe zij ten opzichte van elkaar geplaatst zijn, kun je gaan kijken naar de aansluiting van de ruimtes op de buitenruimtes. Je kunt nu de relatie tussen binnen en buiten goed vormgeven. Het meest waardevol is het wanneer er vanuit de leefruimtes waar men het vaakste is, een directe relatie is met een buitenruimte. Het liefste door middel van openslaande deuren of een grote schuifpui. Een buitenruimte wordt het meest gebruikt wanneer deze in de zon ligt, dus bij voorkeur schijnt de zon op deze gevel. Wanneer je leefruimte op een verdieping ligt, kun je de buitenruimte op een groot balkon of een dakterras vormgeven. Buitenruimtes worden het meest gebruikt wanneer zij op een zonnige plek zijn ontworpen. Ook op warmere dagen is het vaak prettiger om onder een zonnescherm of parasol te zitten dan in de harde slagschaduw van een gebouw. Of gebruik planten zoals leibomen of overhangend druiven als zonwering. Ontwerp de buitenruimte als een buitenkamer, met wanden en eventueel een suggestie van een dak. Omdat mensen graag een 'rugdekking' hebben, kun je je huis gebruiken om de buitenkamer tegen de gevel aan te plaatsen. Dit geeft meteen een aanleiding in het verbinden van de buitenruimte met de leefruimtes binnen. Zorg voor een goede balans tussen omsluiting (heg, schuur, schutting, struiken, pergola) en uitzicht op de omgeving ('refuge' en 'prospect'). Ontdek aan de hand van voorbeelden die je kent wat jouw behoefte en die van je huisgenoten is in de balans tussen refuge en prospect. Bepaal aan de hand van de plattegrond en de activiteiten binnen waar je dag en zonlicht en uitzicht wilt hebben. HUIS VOL GELUK - je eigen huis ontwerp je zelf - 25