LEIDING KENNIS. Nieuwe wetenschappelijke. voor kunststof leidingen. MAGAZINE over Kunststof LeidingsystemenAAN

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "LEIDING KENNIS. Nieuwe wetenschappelijke. voor kunststof leidingen. MAGAZINE over Kunststof LeidingsystemenAAN"

Transcriptie

1 najaar 2013 KENNIS MAGAZINE over Kunststof LeidingsystemenAAN LEIDING Nieuwe wetenschappelijke milieudata voor kunststof leidingen bis werkt... en zo werkt BIS sita en bis samen goed voor 100% CO 2 -neutraal inzamelen kennisdossiers over functionaliteit en duurzaamheid

2 inhoud 4 SITA en BIS Samen goed voor 100% CO 2 -neutraal inzamelen 8 BIS in de praktijk in 5 stappen SITA blijft ook bij BIS innoveren 6 BIS werkt en zo werkt BIS BureauLeiding stelt zich met BIS garant dat alle aangeboden kunststof leidingafval wordt ingenomen. Uiteraard gelden hier wel de nodige spelregels voor. 9 BIS: Wat mag wel en wat mag niet in de container? De spelregels van het Buizen Inzamel Systeem 12 Nieuwe wetenschappelijke MILIEUDATA Duurzaamheidsaspecten kunststof leidingen vastgelegd

3 Uit ons onderzoek blijkt dat de milieuprofielen van kunststof leiding doorgaans beter zijn dan die van concurrerende systemen op basis van traditionele materialen. Colofon AANLeiding is een uitgave van BureauLeiding, informatiebureau kunststof leidingsystemen. Met informatieve interviews en artikelen geeft dit magazine een veelzijdig beeld van de innovatieve en duurzame wereld van kunststof leiding systemen. AanLeiding verschijnt in een gecontroleerde oplage, voor een brede doelgroep geïnteresseerden bij overheden, bedrijfsleven en wetenschap. Wij zijn uiteraard benieuwd naar uw mening over dit magazine. Heeft u opmerkingen, suggesties of wilt u dit magazine ook ontvangen? Laat het ons weten via aanleiding@bureauleiding.nl. Aan dit magazine werkten mee Concept, vormgeving en realisatie: V1 Communicatie, Ermelo. Eindredactie: BureauLeiding. Foto s: met dank aan SITA, Edco Eindhoven B.V. en BureauLeiding. 13 CE-markering voor kunststof leidingsystemen zit in de pijplijn Er wordt in Europees verband hard gewerkt aan geharmoniseerde normen voor kunststof leidingsystemen. 14 Nieuw record voor VinylPlus In 2012 ruim ton PVC gerecycled in Europa 17 Kennisdossier over functionaliteit en duurzaamheid Overname van teksten, foto s, illustraties en onderwerpen is toegestaan onder het uitdrukkelijke voorbehoud van bronvermelding. Aan de inhoud van deze uitgave kunnen geen rechten worden ontleend. Kunststof leidingsystemen. Duurzaam besparen. Postbus AD Leidschendam Telefoon: Fax: info@bureauleiding.nl BureauLeiding bundelt belangrijke informatie over kunststof leidingsystemen najaar

4 Duurzaamheid Francis van der Schoot, Manager Marketing SITA: sita en BIS: samen goed voor 100% CO 2 -neutraal inzamelen De containerlogistiek in het kader van BIS wordt uitgevoerd door de internationaal en nationaal georiënteerde afvalspecialist SITA. Op verzoek van zogeheten ontdoeners, zoals grondwerkers, sloop- en bouwbedrijven, plaatst SITA via BureauLeiding containers op locatie om kunststof leidingafval in te zamelen. SITA verzorgt vervolgens ook het transport van de volle containers naar de eindverwerker, waar het materiaal geschikt gemaakt wordt als grondstof voor nieuwe leidingen. Retourlogistiek SITA doet dit werk al geruime tijd en heeft in opdracht van BureauLeiding speciaal voor dit doel de retourlogistiek voor kunststof leidingmateriaal opgezet, vertelt Francis van der Schoot, Manager Marketing bij SITA. In de praktijk ontvangt het BIS-team dagelijks opdrachten van ontdoeners om containers te laten plaatsen of af te laten voeren. Bij SITA krijgen we deze opdrachten dan meteen door, waarop wij actie ondernemen. SITA Green Label Standard Met SITA Green Label wordt de CO 2 -uitstoot van het afval 100% geneutraliseerd. SITA en BureauLeiding kijken bij het inzamelen en verwerken van het afval naar de optimale en meest duurzame mogelijkheden. Hiermee reduceren we de CO 2 -uitstoot en verminderen we de druk op het verbruik van primaire brandstoffen. Toch komt er bij het ophalen en verwerken van het afval nog wel een hoeveelheid CO 2 -uitstoot vrij. Francis van der Schoot: Daarom bieden wij onze klanten de mogelijkheid om met het SITA Green Label Standard het overblijvende 4 AAN LEIDING

5 SITA blijft ook bij BIS innoveren, maar garandeert nu, samen met BureauLeiding en het SITA Green Label, al de volledig CO 2 - neutrale inzameling van kunststof leidingafval. deel CO 2 -uitstoot, te compenseren. Hiervoor betaalt de klant op elke factuur een bijdrage waarmee SITA via Climate Neutral Group (http: /climateneutralgroup.com) duurzame, gecertificeerde energieprojecten financiert. En daarmee wordt de laatste CO 2 -uitstoot 100% geneutraliseerd. Kortom, een prachtige én krachtige oplossing die actief bijdraagt aan een beter klimaat. Up-to-date gegevens SITA werkt bij de CO 2 -berekeningen met de CO 2 -scan. Deze is ontwikkeld in samenwerking met onderzoeksbureau CE Delft en baseert zich op verschillende bronnen. Duurzaamheidsvisie Het maximaal recyclen van de leidingen en SITA Green Label passen naadloos in de duurzaamheidsvisie van deze afvalspecialist. Francis van der Schoot: We doen nog veel meer om de uitstoot van CO 2 te minimaliseren. Denk hierbij aan het zoveel mogelijk recyclen van alle soorten materialen, efficiëntere routeplanning door boordcomputers en schone motoren in onze bedrijfswagens en toepassing van de meest moderne roetfilters. Maar we bouwen ook volop aan afval-energiecentrales met een hoger energetisch rendement. Verder innoveren Hiermee zijn we er nog niet, weet Francis van der Schoot. De technieken voor uitstootbeperking zijn echter volop in ontwikkeling en worden steeds beter. Tot het moment dat we volledig CO 2 - neutraal kunnen inzamelen, biedt SITA haar klanten de mogelijkheid om met het Green Label de directe CO 2 -emissies te compenseren. Dat is de beste oplossing die we vandaag kunnen inzetten om het milieu nú al een dienst te verlenen. We blijven uiteraard innoveren. SITA publiceert jaarlijks ook haar eigen CO 2 -footprint in het duurzaamheidsverslag (http: /duurzaamheidsverslag. sita.nl/2012/milieu/co2-footprint). De emissiefactoren zijn gebaseerd op de factoren uit de CO 2 -prestatieladder. Tenslotte zal SITA dit jaar nog gecertificeerd zijn volgens de CO 2 -prestatieladder. najaar

6 Innovatie Het Buizen Inzamel Systeem (BIS) BIS werkt... Kunststof leiding is een lang leven beschoren tot meer dan 100 jaar! Toch kunnen onderdelen van kunststof leidingsystemen al eerder in de afvalfase komen, bijvoorbeeld bij de sloop van panden. Het Buizen Inzamel Systeem (BIS) zorgt al meer dan twintig jaar lang dat dit materiaal wordt ingezameld en hergebruikt. Dat het BIS uitstekend werkt, blijkt uit de 3-laags PVC buis met recyclaat. Deze is voor meer dan 50% uit recyclaat gemaakt en is net als buis uit 100% nieuwe grondstof voorzien van KOMO-keur. BureauLeiding stelt zich met BIS garant dat alle aangeboden kunststof leidingafval wordt ingenomen. Uiteraard gelden hier wel de nodige spelregels voor. 6 AAN LEIDING

7 ... en zo werkt BIS De spelregels van het Buizen Inzamel Systeem BureauLeiding werkt bij het Buizen Inzamel Systeem samen met een aantal belangrijke partners. BureauLeiding verzorgt in de persoon van Maya Dhonrhe de coördinatie. Zij laat op verzoek van onder meer aannemers, bouw- en sloopbedrijven op locatie containers plaatsen voor de inzameling. Dit wordt uitgevoerd door afvalspecialist SITA. Deze zorgt ook voor het ophalen van de containers met leidingafval en levert het materiaal af bij de kunststof verwerkers waar BureauLeiding mee samenwerkt. Bij de verwerker wordt het PVC materiaal vermalen tot poeder. Dit recyclaat vormt vervolgens een hoogwaardige grondstof voor nieuwe buis. Het gerecyclede PVC materiaal wordt afgenomen door de leden van BureauLeiding die hiervan 3-laags PVC buis met recyclaat produceren. Wat mag wel en wat mag niet? Om de kringloop met alle betrokken partijen goed te laten verlopen, gelden de volgende spelregels voor de BISinzameling: Alle kunststof buizen en hulpstukken van PVC, PE en PP mogen worden ingeleverd. Dus ook afval van leidingen die niet door de leden van BureauLeiding zijn gemaakt. Onder kunststof leidingen vallen binnen- en buitenrioleringen, elektrabuis en drukleidingsystemen, kunststof hulpstukken, kunststof dakgoten en kunststof kasleidingen zonder sproeivoorzieningen. Vanzelfsprekend moet het afvalmateriaal schoon worden aangeleverd. Voor de verwerking van ander afval worden kosten in rekening gebracht. De aanbieder blijft eigenaar van het afval tot acceptatie door de verwerker. Heeft u vragen over BIS? Neem dan contact op met Maya Dhonrhe of Claudia Nazir van BureauLeiding: Of per bis@bureauleiding.nl 3-laags PVC buis met recyclaat >> Lees op de volgende pagina s meer over BIS in de praktijk en de spelregels najaar

8 1 BIS in de praktijk Het begint met de keuze welke manier van ontdoen het meest geschikt is: Kleine volumes die direct weggebracht kunnen worden: Het beste en goedkoopste is om het zelf te brengen naar een van de 50 inzamelpunten in geheel Nederland. Kleine volumes die worden opgespaard: Koop een BIS big bag (2m 3 ) bij een van de leden van BureauLeiding en laat de BIS big bag later kosteloos ophalen door SITA. Grotere volumes (> 1 ton): Huur via BureauLeiding een BIS container (30m 3 ) die door SITA geplaatst en opgehaald zal worden, en profiteer van een vergoeding over schoon kunststof leidingafval. Grotere volumes én eigen vervoer: Vraag bij BureauLeiding toestemming om het zelf naar de samenwerkingspartners van BureauLeiding te brengen, en profiteer ook van een vergoeding over schoon kunststof leidingafval. 2 contact opnemen Wilt u kunststof buizen en hulpstukken van PVC, PE en PP laten ophalen? Of wilt u zelf kunststof leidingafval naar een verwerker brengen? Dan kunt u dit rechtsreeks doorgeven via de website of per (bis@bureauleiding.nl) of fax ( ) aan de administratie van BureauLeiding. 4 3 plaatsen container Vervolgens wordt door BureauLeiding aan SITA opdracht gegeven om een container te plaatsen. SITA levert deze in de regel binnen 2 werkdagen. ophalen container Zodra de container vol is, kunt u dit weer via de website, of fax aan BureauLeiding doorgeven. De container wordt dan binnen 2 werkdagen weer door SITA opgehaald. 5 verwerking materiaal De inhoud van de container wordt bij ontvangst op de verwerkingsfabriek gewogen en gecontroleerd op vervuiling. Eventueel ander afval in de container zoals keramiek, polyester producten, (tuin)slangen, stortbakken, jerrycans, verpakkingen, emmers, kabelgoten, ijzer, ommanteling van drainagebuizen en plastic folie wordt niet geaccepteerd. Dit ander afval wordt dan ook op kosten van de ontdoener afgevoerd. Indien de container meer dan 25% vervuiling bevat, kan deze volledig worden afgekeurd. 6 facturatie Tot slot ontvangt u een factuur van BureauLeiding voor de transportkosten, eventuele verwerking van ander afval en de huurprijs van de container. Op deze factuur wordt de opbrengst van het aangeleverde kunststofleidingafval gecrediteerd. Hierbij geldt natuurlijk: hoe schoner het kunststofleidingmateriaal hoe hoger uw opbrengst! Bureauleiding garandeert met het Buizen inzamel Systeem (BIS) dat alle aangeboden kunststof leidingafval wordt ingenomen. Maar er gelden wel spelregels. Voor al uw vragen over BIS kunt u terecht bij Maya Dhonrhe, of bis@bureauleiding.nl 8 AAN LEIDING

9 Inzameling van kunststof leidingafval: een mooi gebaar richting ons milieu! Wat mag wel in de container? Wat mag niet in de container? Kunststof buizen en hulpstukken en dakgoten en hulpstukken van PVC, PE en PP. Alles moet SCHOON worden aangeleverd, bijv. materialen schoonspuiten met een hogedrukspuit. De buizen en hulpstukken moeten vrij zijn van chemische verontreiniging. N.B. in geval van meer dan 25% vervuiling kan de volledige inhoud afgekeurd worden! Alleen als u zich houdt aan deze en de overige voorwaarden van BureauLeiding en het Buizen Inzamel Systeem kunnen de Nederlandse producenten van kunststof leiding systemen een perfect sluitende cirkel van buis tot buis garanderen. Indien uw materiaal niet voldoet aan deze voorwaarden, zullen vervuilings- en sorteerkosten in rekening worden gebracht. Meer informatie, incl. de voorwaarden, kunt u vinden op De buizen en hulpstukken mogen NIET stukgeslagen of vermalen worden of in de container aangestampt worden: dit geldt als vervuiling en zal afgekeurd worden! Zand, leem en modder gelden als vervuiling en worden als zodanig in rekening gebracht! Onder geen beding: Polyester producten (ook indien met PVC of PE verbonden), folie, (tuin)slangen, buizen met sproeivoorzieningen, zand, modder, ontlasting, electrolas koppelingen, kabelgoten en dakgoten van ander materiaal dan PVC of PP, ijzer, kunststof drainage buizen met ommanteling, tuinstoelen, producten van ABS, stortbakken, speciekuipen, emmers, kabels, haspels, golfplaten, jerrycans, vuilniszakken, zaagsel, koffiebekers, raamprofielen, e.d. najaar

10 Onderzoek Duurzaamheid Duurzaamheidsaspecten kunststof leidingen vastgelegd Nieuwe wetenschappelijke milieudata Voor leidingsystemen is kunststof doorgaans duurzamer dan traditionele materialen. Dit blijkt uit nieuw onderzoek door het gerenommeerde Vlaamse Instituut voor Technologisch Onderzoek (VITO) naar de volledige levenscyclus van leidingsystemen. De onderzoeksresultaten zijn aan een review onderworpen en gevalideerd door het onafhankelijke Oostenrijkse instituut Denkstatt GmbH. VITO onderzocht de integrale milieuimpact gedurende de gehele levenscyclus van het kunststofleidingsysteem aan de hand van een levenscyclusanalyse (LCA). Voor het berekenen van de totale impact worden alle processen gedurende de productlevensloop beoordeeld: van de grondstoffenextractie en de omvorming tot product, het transport en de installatie van producten, de levensduur van producten tot het uiteindelijk wegwerken of hergebruik van producten aan het einde van de levenscyclus. Carolin Spirinckx, project manager duurzame omgeving bij VITO: Dit is uitgebreider en vollediger dan de cradle to gate benadering. In dat geval wordt namelijk niet de wezenlijke! gebruiksfase meegenomen. Environmental Product Declarations De uitkomsten van het onderzoek zijn vastgelegd in zogeheten Environmental Product Declarations (EPD s), gecertificeerde milieuverklaringen die zijn opgesteld volgens de ISO norm. Bij het onderzoek van VITO zijn verschillende materialen voor de meest gangbare toepassingen met elkaar vergeleken: Polypropyleen (PP) en nodulair gietijzer voor afvalwaterleidingen. Polyethyleen (PE) en nodulair gietijzer voor waterdistributiesystemen onder druk. Drie verschillende soorten PVC (volwand, 3-laags met recyclaat en 3-laags geschuimd) en beton voor drukloze riolering. Meerlaagse PE-PEX/AI/PE-PEX met koper voor leidingsystemen voor warm en koud water. 10 AAN LEIDING

11 Zes beoordelingscriteria: Van elk leidingmateriaal is de milieubelasting gedurende de gehele levenscyclus beoordeeld aan de hand van: Uit ons onderzoek blijkt dat de milieuprofielen van kunststof leiding doorgaans beter zijn dan die van concurrerende systemen op basis van traditionele materialen. 1) Abiotische uitputting De overmatige extractie van mineralen, fossiele brandstoffen en andere niet-levende, niet-hernieuwbare materialen die tot uitputting van natuurlijke hulpbronnen kan leiden. 2) Verzuringspotentieel De emissies zoals zwaveloxide en stikstofoxide die vanuit productieprocessen leiden tot zure regen die de bodem, watervoorraden, menselijke en dierlijke organismen en het ecosysteem schaden. 3) Eutrofiëringspotentieel Het gevolg van overbemesting van water en grond door voedingsstoffen (zoals stikstof en fosfor). Dit versnelt de plantengroei en doodt de fauna in meren en rivieren. Kunststof meest gunstig Uit de onafhankelijke levenscyclusanalyses door VITO kwamen kunststof leidingsystemen als meest gunstig naar voren. Uit het onderzoek kan worden afgeleid dat kunststof doorgaans een betere keuze voor leidingsystemen is dan traditionelere materialen. Uitgaande van alle beoordeelde toepassingen bleek de 4) Potentiële bijdrage aan de opwarming van de aarde (de CO 2 -voetafdruk): Het isolerende effect van broeikasgassen CO 2 en methaan in de atmosfeer draagt in belangrijke mate bij aan de opwarming van de aarde. Dit tast onze gezondheid aan en die van het ecosysteem waarin we leven. 5) Potentiële aantasting van de ozonlaag Door aantasting van de ozonlaag in de atmosfeer als gevolg van uitstoot van chemische (hulp)stoffen kan er meer uv-straling van de zon doordringen. Dit veroorzaakt huidkanker en een lagere gewassenopbrengst. 6) Potentiële fotochemische oxidatie De fotochemische reactie van zonlicht met luchtvervuilers als vluchtige organische stoffen en stikstofoxiden leidt tot chemische smog. Dit tast onze gezondheid aan en die van de gewassen en het ecosysteem. ecologische voetafdruk van de meeste kunststof leidingsystemen kleiner dan van alternatieve traditionele materialen. De exacte verschillen, die soms beduidend zijn, staan in de vergelijkende EPD s. De milieuproductverklaringen zijn in de Engelse versie te downloaden op >> najaar

12 Gunstige LCA data leiden tot DUBOkeur. In de praktijk blijkt dat doorslaggevend. Dat de gunstige LCA data in Nederland in 2011 tot DUBOkeur hebben geleid, o.a. voor een kunststof hemelwaterafvoersysteem, speelde een belangrijke rol bij de realisatie van het grootste distributiecentrum dat ooit in één keer gebouwd is in Europa. Uitvoerder Heesmans Installatietechniek uit Helmond koos bij de bouw van het omvangrijke distributiecentrum voor Edco B.V. in Deurne, mede vanwege de milieuaspecten voor kunststof UV hemelwaterafvoer. DUBOkeur, aangevuld met uitstekende LCA data uit de levenscyclusanalyse voor kunststof leidingsystemen naast het feit dat het regenwater met dit hemelwaterafvoersysteem snel en veilig van het immense dakoppervlak van m 2 naar wadi s kan worden afgevoerd toonde het duurzaamheidsvoordeel van het kunststof UV systeem aan. Distributiecentrum Edco Edco verstuurt dagelijks meer dan artikelen variërend van autoaccessoires tot en met huishoudelijke artikelen naar afnemers in heel Europa. Om een logistieke efficiencyslag te maken werden de verspreid liggende voorraadmagazijnen geconcentreerd in één nieuw distributiecentrum in Deurne, met een totale oppervlakte van maar liefst m 2. Geforceerde waterafvoer De hemelwaterafvoer bij het distributiecentrum moet in korte tijd grote hoeveelheden regenwater aankunnen. Bij een gemiddelde regenbui van een uur moet er zo n 3 miljoen liter water naar de wadi worden afgevoerd. Het toegepaste systeem werkt volgens het principe van geforceerde waterafvoer (UV). De leidingen met zeer kleine leidingdiameters worden inpandig aangebracht. Keuze voor kunststof UV hemelwaterafvoersysteem bij omvangrijk distributiecentrum in Deurne mede op basis van gunstige LCA data. 12 AAN LEIDING

13 Europa CE-markering voor kunststof leidingsystemen zit in de pijplijn Sinds 1 juli 2013 is voor bouwproducten waarvoor geharmoniseerde Europese normen bestaan een CE-markering verplicht en moet een prestatie verklaring Declaration of Performance (DoP) worden opgesteld en gepubliceerd. Voor kunststof buizen en fittingen is zo n CE-markering echter nog niet mogelijk omdat de noodzakelijke geharmoniseerde normen nog niet gepubliceerd zijn. Dit betekent dat het op dit moment niet toegestaan is om CE-markering aan te brengen en een prestatieverklaring (DoP) af te geven voor kunststof buizen en fittingen. Er wordt in Europees verband hard gewerkt aan geharmoniseerde normen voor kunststof leidingsystemen. Het gaat hierbij om de volgende toepassingsgebieden: Drukloze binnenhuis-afvoersystemen. Drukloze ondergrondse afvoer- en rioleringsystemen. Boven- en ondergrondse leidingsystemen voor water en andere vloeistoffen onder druk. Heet en Koud waterleidingsystemen voor binneninstallaties. Wél alle belangrijke keurmerken Het ontbreken van de CE-markering betekent geenszins dat kunststof leidingsystemen niet aan hoge kwaliteitseisen voldoen. Kunststof leidingsystemen kunnen zonder problemen worden gespecificeerd, verkocht en toegepast met de bestaande keurmerken (KOMO, KIWA, e.d.) op basis van de bekende productnormen of beoordelingsrichtlijnen. De Nederlandse producenten van kunststof leidingsystemen kunnen dan ook zonder terughoudendheid verzekeren dat de producten die nu in Nederland geproduceerd en geleverd worden, voldoen aan alle eisen zoals die gespecificeerd zijn in de relevante Europese en Nederlandse productnormen, en dat alle producten zijn goedgekeurd voor de bedoelde toepassing. CE-markering volgt Zodra de Europese normen geaccepteerd zijn door de leden van CEN (het Europese normalisatie instituut) en zijn gepubliceerd in het Officiële Journaal van de Europese Commissie (OJEU) de Europese Staatscourant zal de CE-markering ook op kunststof leidingsystemen aangebracht worden. Ook kunnen dan pas DoP s worden afgegeven. najaar

14 Recycling Nieuw record voor VinylPlus In 2012 ruim ton PVC VinylPlus, het programma voor duurzame ontwikkeling van de Europese PVC-industrie, heeft vorig jaar een record geboekt van ton gerecycled PVC. Het is daarmee goed op weg naar de uitdaging van ton per jaar in 2020! Deze en meer resultaten over 2012 zijn eind april gepresenteerd tijdens het Vinyl Sustainability Forum 2013 in Istanbul. bewust van duurzaamheid Een belangrijk thema van het Vinyl- Plus-programma is bevordering van de bewustwording van duurzaamheid. In dat opzicht zijn vorig jaar diverse communicatieprojecten ondersteund om de boodschappen van de vrijwillige verbintenis van VinylPlus binnen de waardeketen uit te dragen. Daarnaast heeft VinylPlus deelgenomen aan externe debatten, waaronder de VN-duurzaamheidstop Rio+20. De vrijwillige verbintenis van VinylPlus is opgenomen in het register van verbintenissen van Rio+20. Zo werd ook duidelijk dat in 2012 het gebruik van loodstabilisatoren in de 27 EU-landen is gedaald met ruim 76% ten opzichte van Een goede stap in de richting van volledige vervanging eind Maar er was nog meer goed nieuws. Zo merkte VinylPlus-voorzitter Filipe Constant op dat de industrie effectief verandert: Eerst was het een model van middelenverbruik volgens een lineair patroon van nemen-maken-gebruikenweggooien. Inmiddels is het een circulair economisch model dat end-of-life materialen terugbrengt in de productiestroom. Hierdoor wordt de inherente duurzaamheid en veelzijdigheid van PVC verder verstevigd. De rol van de industrie Ambassadeur Tomas Anker Christensen, Senior Advisor van het Office for Partnerships van de Verenigde Naties, was één van de sprekers tijdens het forum. Hij merkte op dat partnerschappen een sleutelrol spelen bij het realiseren van de overeengekomen doelen, inclusief duurzame ontwikkeling. VinylPlus heeft al successen laten zien. We zijn benieuwd hoe de Europese industrie zichzelf weet uit te dagen tot nog hogere ambities. De industrie heeft een bepalende rol om overal ter wereld verandering, vergroening van de economie en duurzame vooruitgang te versnellen. Innovatieve technologieën Tijdens het Vinyl Sustainability Forum werd verder invulling gegeven aan de inhoud van het begrip gerecycled PVC ; dit omvat nu consumentenafval, bepaalde soorten postindustrieel PVC en een aantal gereguleerde afvalstromen in de EU. Ook werd gemeld dat er hard is gewerkt aan het probleem van uitgefaseerde additieven als onderdeel van de aanwezigheid van gereguleerde chemicaliën in gerecycled PVC. Uiteraard kwam tijdens het forum het doen van onderzoek aan bod. Zo werd onder meer duidelijk dat er onderzoek plaatsvindt naar innovatieve technologieën voor de recycling van moeilijk verwerkbaar PVC-afval. Verder doet een aantal taakgroepen van VinylPlus onderzoek naar de opname van hernieuwbare energie en grondstoffen, duurzaam additievengebruik en de ecologische voetafdruk van de PVC-productie. Ook is, samen met andere partijen, een concept VinylPlus-productlabel voor PVC-producten ontwikkeld. BureauLeiding en VinylPlus Al vanaf het prille begin draagt Bureau- Leiding actief bij aan de goede resultaten van VinylPLus en voorgaande programma s. De belangrijkste inbreng komt op het conto van het Buizen Inzamel Systeem (BIS). Daarnaast ondersteunen enkele leden het programma ook met een substantiële financiële bijdrage. Tot slot levert het netwerk van BureauLeiding belangrijke feedback om doelstellingen te ontwikkelen en resultaten te ijken. Meer lezen? Het VinylPlus voortgangsrapport en de samenvatting zijn te downloaden via >> 14 AAN LEIDING

15 gerecycled in Europa om precies te zijn: ton gerecycled PVC uitdaging is om in ton PVC per jaar te recyclen -76% gebruik van loodstabilisatoren ten opzichte van 2007 najaar

16 De vijf cruciale uitdagingen Binnen VinylPlus zijn hebben vijf cruciale duurzaamheidsuitdagingen prioriteit: 1 Beheren van controlled-loop 4 Werk maken van efficiënter gebruik en controle van PVC tijdens de volledige levenscyclus. 2 3 Uitstoot van organische chloorverbindingen Zorgen dat persistente organische verbindingen zich niet opstapelen in de natuur en dat andere uitstoot vermindert. Duurzaam additievengebruik Het gebruik van PVC-additieven herzien en werk maken van duurzamere additiefsystemen. 5 Duurzaam energiegebruik De klimaatgevolgen tot een minimum beperken door een vermindering van energie- en grondstofgebruik. Zo veel mogelijk omschakelen naar hernieuwbare bronnen en het promoten van duurzame innovatie. Bewustwording van duurzaamheid Het duurzaamheidsbewustzijn blijven versterken, overal in de waardeketen inclusief bij stakeholders binnen en buiten de industrie. Met als doel: de duurzaamheidsuitdagingen sneller tot een oplossing brengen. Meer informatie over deze uitdagingen, hun doelstellingen, activiteiten, vorderingen en resultaten vindt u op Over VinylPlus VinylPlus is in 2011 gelanceerd als de nieuwe tienjarige vrijwillige verbintenis van de Europese PVC-industrie aan duurzame ontwikkeling. Het VinylPlusprogramma is tot stand gekomen via een open dialoog tussen de industrie, NGO s, regelgevende instanties, overheidsvertegenwoordigers en gebruikers. Het wordt uitgevoerd binnen de 27 EUlanden plus Noorwegen en Zwitserland. Meer informatie is te vinden op 16 AAN LEIDING

17 het overzicht BureauLeiding bundelt belangrijke informatie over kunststof leidingsystemen Kennisdossiers over functionaliteit en duurzaamheid BureauLeiding profileert zich niet voor niets als hét Informatiebureau voor Kunststof Leidingsystemen. Op tal van fronten verzamelt en publiceert het kennis- en expertisecentrum essentiële informatie over kunststof leidingsystemen. Onlangs werd een tweetal kennisdossiers uitgebracht over de functionaliteit en duurzaamheidsaspecten van kunststof leiding (PVC, PE, PP). Belangrijke informatie voor iedereen die betrokken is bij het realiseren van leidingsystemen, van voorschrijvers en opdrachtgevers tot aannemers en uitvoerders. De eerste exemplaren van beide kennisdossiers zijn inmiddels overhandigd aan ing. Jan Bijker, voorzitter van de vakgroep Ondergrondse netwerken en Grondwaterbeheer bij Bouwend Nederland. Jan Bijker benadrukte bij deze gelegenheid de aantrekkelijke eigenschappen van kunststof leidingsystemen: Deze bieden praktische voordelen als het gaat om leidingen voor gas, water, elektra, riolering en hemelwaterafvoer. De montage van de leiding is eenvoudig en bovendien Arbotechnisch gezien beter. De lage total cost of ownership completeert het beeld dat de kunststof leiding het leidingsysteem van deze tijd is. Life Cycle Assessment De kunststof leiding appelleert ook sterk aan de roep om duurzaamheid in deze tijd, aldus Roger Loop, directeur van BureauLeiding. Meer dan ooit dringt het besef door dat met de huidige werkwijze voorraden energie en grondstoffen eindig zijn. >> najaar

18 Jan Bijker van Bouwend Nederland ontving in het Bouwhuis te Zoetermeer de kennisdossiers over functionaliteit en duurzaamheid van kunststof leidingsystemen uit handen van Roger Loop, directeur BureauLeiding 18 AAN LEIDING

19 BureauLeiding, hét Informatiebureau voor kunststof leidingsystemen De realisatie van de twee kennisdossiers over de duurzaamheidsaspecten en functionaliteit van kunststof leiding vormen een nieuwe mijlpaal in de informatievoorziening door BureauLeiding. Al vele jaren verzamelt BureauLeiding relevante informatie over kunststof leidingsystemen en maakt deze breed toegankelijk. Op het gebied van duurzaamheid werd gepubliceerd over milieueffecten van diverse materialen voor rioleringssystemen en over de levensduur van minimaal 100 jaar voor riolering- en drinkwaterbuizen. Verder biedt BureauLeiding informatie over Keurmerken en CE-Markering met uitleg over wettelijke eisen en wat dit voor kunststof leidingen betekent. Ook zijn de Milieu Product Verklaringen voor diverse leidingsystemen beschikbaar, o.a. als download. Deze en nog veel meer publicaties vindt u op i bureauleiding.nl/kennisdossier. En dat je daar dus iets mee moet doen. Dat kunststof leidingen ook hier de juiste keuze zijn, is onlangs wetenschappelijk vastgesteld op basis van Life Cycle Assessments (LCA). In die LCA s zijn niet alleen de productiefase, maar ook de gebruiks- en onderhoudsfase en einde levensduurfase meegenomen. Uit vergelijking met de LCA-gegevens van traditionele materialen blijkt dat de kunststof leiding in het algemeen hoger scoort op duurzaamheid dan materialen zoals koper of nodulair gietijzer. Duurzaam Naast de positieve LCA-beoordeling ten opzichte van traditionele materialen heeft kunststof nog diverse duurzame componenten, aldus het kennisdossier. Zo is de verwachte levensduur van een kunststof leiding minimaal 100 jaar. Kunststof is daarbij bestand tegen een breed scala chemicaliën, is op het einde van de levensfase prima te recyclen en weer als grondstof voor nieuwe buizen te gebruiken. Jan Bijker hierover: Voor ondergrondse netwerken en grondwaterbeheer is kunststof doorgaans het materiaal waar het beste mee te werken is en dat de beste resultaten oplevert. Daarom ben ik blij dat de duurzaamheid en functionaliteit van de kunststof leiding nu ook met hoogwaardige onderzoeken is aangetoond. Dossier Functioneel in het kort In het kennisdossier over de functionaliteit van kunststof leidingsystemen komen onder meer het brede toepassingsgebied voor water, gas, elektra, riolering en hemelwaterafvoer de flexibiliteit van het materiaal en de eenvoudige montage aan de orde. Ook wordt ingegaan op de onderlinge uitwisselbaarheid volgens NEN normen, de kwaliteitscertificaten, de lage installatiekosten en de lage total cost of ownership. Dossier Duurzaam in vogelvlucht Het kennisdossier waarin de duurzaamheidsaspecten van kunststof leidingen aan de orde komen, gaat onder meer in de op de verwachte levensduur van minimaal 100 jaar, de minimale lekverliezen en de bestendigheid tegen chemicaliën en corrosie. Ook komt naar voren dat er geen afgifte van ongewenste stoffen plaatsvindt en dat er in kunststofleiding geen weekmakers worden toegepast. Tot slot worden het materiaalhergebruik zeker zeven keer recyclebaar de positieve Life Cycle Assessments (LCA) en het DUBOkeur voor PVC leidingsystemen voor riolering en hemelwaterafvoer besproken. De dossiers zijn verkrijgbaar bij BureauLeiding en beschikbaar voor alle belangstellenden. Download de dossiers op onze website: i najaar

20 Postbus AD Leidschendam Telefoon: Fax: Kunststof leidingsystemen. Duurzaam besparen.

DUURZAAM. Kunststof leidingsystemen KENNIS DOSSIER

DUURZAAM. Kunststof leidingsystemen KENNIS DOSSIER DUURZAAM Kunststof leidingsystemen INHOUDSOPGAVE Kunststof leidingsystemen 4-5 Dossier duurzaam Schoon proces 21-23 Kunststof buizenproductie en het milieu levensduur 6-7 Voor de eeuwigheid Geen zware

Nadere informatie

DUURZAAM. Kunststof leidingsystemen KENNIS DOSSIER

DUURZAAM. Kunststof leidingsystemen KENNIS DOSSIER DUURZAAM Kunststof leidingsystemen INHOUDSOPGAVE Kunststof leidingsystemen 4-5 Dossier duurzaam levensduur 6-7 Voor de eeuwigheid Geen zware metalen of weekmakers 8-10 Verantwoorde additieven 11-12 Ongevoelig

Nadere informatie

+\\YaHHT VTKH[ ^L OL[ ^PSSLU www.dyka.nl 449148 HVM.indd 1 12-11-12 13:32

+\\YaHHT VTKH[ ^L OL[ ^PSSLU www.dyka.nl 449148 HVM.indd 1 12-11-12 13:32 www.dyka.nl 2 Duurzaam omdat we het willen! Duurzaamheid is vanzelfsprekend. Dat vinden we al een hele tijd en daar handelen we dan ook naar. Duurzaam ondernemen doen wij daarom niet omdat het moet, maar

Nadere informatie

Definitie. Wat is Duurzaamheid?

Definitie. Wat is Duurzaamheid? Duurzaamheid Definitie Wat is Duurzaamheid? Waarom is duurzaamheid belangrijk? Bevolkingsgroei 7naar 9Miljard Waarom is duurzaamheid belangrijk? Grondstofschaarste Waarom is duurzaamheid belangrijk? Ontbossing

Nadere informatie

Overzicht van Vinyl 2010. Een verslag van tien jaar vrijwillige verbintenis van de PVC-industrie. April 2011

Overzicht van Vinyl 2010. Een verslag van tien jaar vrijwillige verbintenis van de PVC-industrie. April 2011 Overzicht van Vinyl 2010 Een verslag van tien jaar vrijwillige verbintenis van de PVC-industrie April 2011 In 2000 heeft de Europese PVC-industrie Vinyl 2010 gelanceerd - een vrijwillige, tienjarige verbintenis

Nadere informatie

Kringlopen sluiten met kunststof bouwmaterialen

Kringlopen sluiten met kunststof bouwmaterialen Kringlopen sluiten met kunststof bouwmaterialen Kurio Recycling het inzamelsysteem voor Marc Eenens Consultant Kurio vzw Core seminarie - Kunststofrecycling in de bouw 26 maart 2014 Montil Affligem KURIO

Nadere informatie

Alles van waarde beschermen en behouden

Alles van waarde beschermen en behouden Alles van waarde beschermen en behouden Rond 2050 wonen er zo n 9 miljard mensen op onze aarde. De vraag naar water, mais, olie en metaal zal dan ook drastisch toenemen. Onze aarde is niet onuitputtelijk,

Nadere informatie

LEIDING KENNIS. nummer. MAGAZINE over Kunststof LeidingsystemenAAN. PVC-U rioleringsbuis scoort goed op. LifeCycle Assessment (LCA) vormt het bewijs

LEIDING KENNIS. nummer. MAGAZINE over Kunststof LeidingsystemenAAN. PVC-U rioleringsbuis scoort goed op. LifeCycle Assessment (LCA) vormt het bewijs najaar 2011 KENNIS MAGAZINE over Kunststof LeidingsystemenAAN LEIDING Thema nummer Duur zaam heid DUBOkeuren LifeCycle Assessment (LCA) vormt het bewijs PVC-U rioleringsbuis scoort goed op duurzaamheid

Nadere informatie

Alles van waarde beschermen en behouden

Alles van waarde beschermen en behouden Alles van waarde beschermen en behouden Rond 2050 wonen er zo n 9 miljard mensen op onze aarde. De vraag naar water, mais, olie en metaal zal dan ook drastisch toenemen. Onze aarde is niet onuitputtelijk,

Nadere informatie

De productie van PVC in Europa

De productie van PVC in Europa De productie van PVC in Europa April 2011 Polyvinylchloride, of PVC, is een van s werelds meest gebruikte polymeren. Vanwege zijn veelzijdigheid wordt het materiaal veel gebruikt voor uiteenlopende industriële,

Nadere informatie

De toekomst is dichterbij dan je denkt

De toekomst is dichterbij dan je denkt Duurzaamheid begint bij jezelf Wij stellen ambitieuze doelen voor een duurzame toekomst. Wij streven ernaar om een zo duurzaam mogelijk assortiment aan te kunnen bieden. Wij geloven in een productieketen

Nadere informatie

Wavin Recycore Technology. 3-laags PVC buis. met gerecyclede kern. Dezelfde buis Dezelfde topkwaliteit Een beter milieu

Wavin Recycore Technology. 3-laags PVC buis. met gerecyclede kern. Dezelfde buis Dezelfde topkwaliteit Een beter milieu Wavin Recycore Technology 3-laags PVC buis met gerecyclede kern Dezelfde buis Dezelfde topkwaliteit Een beter milieu Onmiskenbaar duurzaam Dezelfde buis. Dezelfde topkwaliteit. Een beter milieu. Stichting

Nadere informatie

functioneel Kunststof leidingsystemen

functioneel Kunststof leidingsystemen functioneel Kunststof leidingsystemen INHOUDSOPGAVE Kunststof leidingsystemen 4-5 Dossier functioneel Gegarandeerd betrouwbaar en goed uitwisselbaar 16-19 Kunststof buizen voldoen standaard aan de norm

Nadere informatie

van der windt packaging solutions and services Vuilniszakken

van der windt packaging solutions and services Vuilniszakken van der windt packaging solutions and services Vuilniszakken Geen afval de deur uit zonder de juiste zak! Afvalzakken zijn onmisbaar. De kwaliteit moet goed zijn want niets is zo vervelend als een afvalzak

Nadere informatie

CO 2 footprint rapportage Uzin Utz

CO 2 footprint rapportage Uzin Utz CO 2 footprint rapportage 2018 Uzin Utz 1 januari 2018 t/m 31 december 2018 Inhoudsopgave Inhoudsopgave 1. Inleiding en samenvatting 1.1. Inleiding 1.2. Samenvatting 2. CO2 reductiebeleid 2.1. Visie 2.2.

Nadere informatie

Aluminium, LCA en EPD

Aluminium, LCA en EPD Symposium Duurzaam Aluminium 5 februari 2015 Aluminium, LCA en EPD Harry van Ewijk IVAM UvA BV www.ivam.uva.nl IVAM UvA BV Opgericht in 1993 vanuit de Vakgroep Milieukunde UvA is enige aandeelhouder 15

Nadere informatie

Duurzame oplossing door houtreparatie!

Duurzame oplossing door houtreparatie! Duurzame oplossing door houtreparatie! Het systeem om meerpalen te repareren in plaats van vervanging door nieuwe palen, is niet alleen goedkoper maar blijkt ook minder belastend te zijn voor het milieu.

Nadere informatie

Product Sustainability Indicator

Product Sustainability Indicator Product Sustainability Indicator Waarom een scorecard? Duurzaam bouwen is al lang geen trend meer. De vraag naar duurzame gebouwen groeit en daarmee de vraag naar duurzame producten. Maar wat is een duurzaam

Nadere informatie

Vaak gestelde vragen. Ecologische Productverklaring. Mei 2012. Solar Gard Architecturale Zonnewerende Glasfolies

Vaak gestelde vragen. Ecologische Productverklaring. Mei 2012. Solar Gard Architecturale Zonnewerende Glasfolies Vaak gestelde vragen Ecologische Productverklaring Solar Gard Architecturale Zonnewerende Glasfolies Mei 2012 Ecologische Productverklaring Vaak Gestelde Vragen Inhoudstafel 1. Wat is een Ecologische productverklaring

Nadere informatie

Geokunststoffen en de reductie van de CO2 footprint

Geokunststoffen en de reductie van de CO2 footprint Geokunststoffen en de reductie van de CO2 footprint M. Nods Nods Consultancy www.nods-consultancy.com m.nods@nods-consultancy.com Principes circulaire economie 2 NGO: algemene introductie 1 De Life Cycle

Nadere informatie

Mevrouw de voorzitter, Geachte leden van het Bureau, Dames en heren,

Mevrouw de voorzitter, Geachte leden van het Bureau, Dames en heren, Vrijdag 10 september 2010 Toespraak van JOKE SCHAUVLIEGE VLAAMS MINISTER VAN LEEFMILIEU, NATUUR EN CULTUUR Comité van de Regio s Resource Efficient Europa Mevrouw de voorzitter, Geachte leden van het Bureau,

Nadere informatie

Duurzaamheid. De voordelen van blikverpakkingen

Duurzaamheid. De voordelen van blikverpakkingen Duurzaamheid De voordelen van blikverpakkingen Duurzaamheid Duurzaamheid is één van de belangrijke aandachtspunten van het bedrijfsleven. Deze brochure is een initiatief van EMPAC, de organisatie van de

Nadere informatie

Levenscyclusanalyse van groene wanden

Levenscyclusanalyse van groene wanden Groen Bouwen: Groene gevels voor duurzame gebouwen en steden Levenscyclusanalyse van groene wanden Inzicht in de milieu-impact van de verschillende onderdelen Lisa Wastiels, An Janssen WTCB 1 Mid-term

Nadere informatie

Future proof plastics recycling

Future proof plastics recycling Future proof plastics recycling 19-11-2018 Morssinkhof-Rymoplast Groep Groep van 9 bedrijven actief in kunststof recycling Opgericht in 1961 door Gertie Morssinkhof Een familie bedrijf geleid door 3 broers;

Nadere informatie

DUURZAAMHEID LIGT OP STRAAT

DUURZAAMHEID LIGT OP STRAAT CYCLE FOR CONCRETE Betonnen bestrating wordt aan het einde van de levensduur retour gehaald en verwerkt tot puingranulaat. Deze hoogwaardige schone grondstof wordt weer verwerkt in nieuwe bestratingsproducten

Nadere informatie

Wat is CO 2? Waarom CO 2? Waarom Milieubarometer i.p.v. CO 2? Waarom CO 2 -footprint? Inhoud. Cursus CO 2 -footprint

Wat is CO 2? Waarom CO 2? Waarom Milieubarometer i.p.v. CO 2? Waarom CO 2 -footprint? Inhoud. Cursus CO 2 -footprint Inhoud Cursus CO 2 -footprint Hoe maak je de footprint en wat heb je eraan? 27 mei 2013 Voor de Werkgroep Monitoren van MPZ Wat is CO 2 en waarom hebben we het daar over? CO 2 -footprint t.o.v. Milieubarometer

Nadere informatie

HET GROENSTE PAPIER TER WERELD spaart bomen spaart energie spaart water

HET GROENSTE PAPIER TER WERELD spaart bomen spaart energie spaart water HET GROENSTE PAPIER TER WERELD spaart bomen spaart energie spaart water 100%eco & NORTH RIVER ÉCHT DUURZAAM PRODUCEREN 100%eco 100% betrouwbaar - 100% transparant Ons doel is een kleurrijk voetspoor op

Nadere informatie

Ketenanalyse project Kluyverweg. Oranje BV. www.oranje-bv.nl. Conform de CO 2 -Prestatieladder 3.0. Versie : Versie 1.0 Datum : 10-11-2015

Ketenanalyse project Kluyverweg. Oranje BV. www.oranje-bv.nl. Conform de CO 2 -Prestatieladder 3.0. Versie : Versie 1.0 Datum : 10-11-2015 Ketenanalyse project Kluyverweg Oranje BV Conform de CO 2 -Prestatieladder 3.0 Versie : Versie 1.0 Datum : 10-11-2015 Handtekening autoriserend verantwoordelijk manager Autorisatiedatum: 3-12-2015 Naam

Nadere informatie

Fire Seminar 2015 Kingspan Group Tiel DUURZAAM BOUWEN. Hoe doen we dat ook alweer? Gert Jan van Beijnum

Fire Seminar 2015 Kingspan Group Tiel DUURZAAM BOUWEN. Hoe doen we dat ook alweer? Gert Jan van Beijnum Fire Seminar 2015 Kingspan Group Tiel DUURZAAM BOUWEN Hoe doen we dat ook alweer? Gert Jan van Beijnum 1 1 Relevantie voor de bouwsector Bouwactiviteiten en gebouwen hebben een aanzienlijk aandeel in milieulast

Nadere informatie

ThreeC - verpakkingen. Lessenserie

ThreeC - verpakkingen. Lessenserie ThreeC - verpakkingen Lessenserie Opzet van het project Lesblok1 Maandag 16 maart Lesblok 2 Donderdag 19 maart Lesblok 3 Vrijdag 20 maart Introduc>e op het onderwerp Uitwerken oplossing Posterpresenta>e

Nadere informatie

het groenste papier ter wereld spaart bomen spaart energie spaart water

het groenste papier ter wereld spaart bomen spaart energie spaart water het groenste papier ter wereld spaart bomen spaart energie spaart water 100%eco & north river écht duurzaam produceren 100%eco 100% betrouwbaar - 100% transparant Ons doel is een kleurrijk voetspoor op

Nadere informatie

Noordlease. Opgemaakt door Danielle de Bruin. Periode: 1 januari t/m 31 december 2014. 1 van 9

Noordlease. Opgemaakt door Danielle de Bruin. Periode: 1 januari t/m 31 december 2014. 1 van 9 1 van 9 Rapportage CO -voetafdruk Opgemaakt door Danielle de Bruin Noordlease Periode: 1 januari t/m 31 december 014 Datum: 7 maart 015 Climate Neutral Group BV Donkerstraat 19a 3511 KB Utrecht T. 030-36175

Nadere informatie

THE FUTURE BELONGS TO YOU WERELDPRIMEUR: de allereerste can van 100% gerecycled materiaal

THE FUTURE BELONGS TO YOU WERELDPRIMEUR: de allereerste can van 100% gerecycled materiaal THE FUTURE BELONGS TO YOU WERELDPRIMEUR: de allereerste can van 100% gerecycled materiaal WORLD S FIRST 100% RECYCLED PLASTIC CAN UZIN. UND DER BODEN GEHÖRT DIR. GOED NIEUWS UZIN introduceert als eerste

Nadere informatie

BETONBAKKEN VOOR ONDERGRONDSE SYSTEMEN

BETONBAKKEN VOOR ONDERGRONDSE SYSTEMEN BETONBAKKEN VOOR ONDERGRONDSE SYSTEMEN BETONBAKKEN Voor de productie van beton worden door veel fabrikanten hoofdzakelijk primaire grondstoffen gebruikt, te weten zand en grind. Deze worden wegens uitputting

Nadere informatie

Een verhaal van alle tijden

Een verhaal van alle tijden Een verhaal van alle tijden ROCKPANEL BRE Global A+ / A gecertificeerd ROCKPANEL products BRE Certified ROCKPANEL: duurzaamheid in de genen ROCKPANEL is onderdeel van de ROCKWOOL Groep. Een onderneming

Nadere informatie

Een duurzaam en veilig gebouw... begint bij een Icopal dak

Een duurzaam en veilig gebouw... begint bij een Icopal dak Een duurzaam en veilig gebouw... begint bij een Icopal dak Ontzorgt Deskundig advies Dakinspectie Duurzaam bouwen Betrouwbare dakbedekking Ontzorgt Deskundig advies Dakinspectie Duurzaam bouwen Betrouwbare

Nadere informatie

Het grondstofpaspoort

Het grondstofpaspoort Het grondstofpaspoort Samen werken aan een circulaire economie Alliander & Duurzaam ondernemen In de transitie naar een duurzame samenleving is het van belang om samen te zoeken naar houdbare oplossingen,

Nadere informatie

RH en duurzaam ondernemen

RH en duurzaam ondernemen RH en duurzaam ondernemen Milieubeleid Zoals het een Scandinavisch bedrijf betaamt, werkt RH volgens een strikt milieubeleid. Onze vooruitstrevende mening is dat bedrijven behalve winst maken nog een andere

Nadere informatie

Samenvatting LCA Ioniqa. Screening carbon footprintanalyse

Samenvatting LCA Ioniqa. Screening carbon footprintanalyse Samenvatting LCA Ioniqa Screening carbon footprintanalyse Samenvatting LCA Ioniqa Screening carbon footprintanalyse Deze samevatting is geschreven door: Erik Roos Lindgreen Geert Bergsma Delft, CE Delft,

Nadere informatie

Ab Arbo-advisering i en duurzaamheid + MVO

Ab Arbo-advisering i en duurzaamheid + MVO Ab Arbo-advisering i en duurzaamheid + MVO Esther Loozen Atze Boerstra (Stanley Kurvers) NvvA Symposium 2010 1 Programma Introductie door Esther Loozen Korte inleiding over duurzaamheid+ MVO door Atze

Nadere informatie

MATERIAAL-MILIEUPRESTATIE EN DE CIRCULAIRE ECONOMIE

MATERIAAL-MILIEUPRESTATIE EN DE CIRCULAIRE ECONOMIE MATERIAAL-MILIEUPRESTATIE EN DE CIRCULAIRE ECONOMIE Wat zit er achter instrumenten zoals GPR Gebouw, MRPI-MPG en BREEAM-NL / DGBC Materialentool? Harry van Ewijk (SGS) NVBV-Kennisdag, 14 juni 2017 1 HARRY

Nadere informatie

Programma Circulaire Economie RKI NRK, december 2018

Programma Circulaire Economie RKI NRK, december 2018 Programma Circulaire Economie RKI, december 2018 Het sluiten van kringloop Aanpak programma /PEN Stuurgroep CE e acties/projecten Door (groepen) bedrijven Consumentenproducten acties/projecten door bedrijven

Nadere informatie

GRUNDFOS pump audit HOE EFFICIËNT EN DUURZAAM ZIJN UW POMPEN?

GRUNDFOS pump audit HOE EFFICIËNT EN DUURZAAM ZIJN UW POMPEN? GRUNDFOS pump audit HOE EFFICIËNT EN DUURZAAM ZIJN UW POMPEN? Een Grundfos pump audit creëert duidelijkheid Is duurzaamheid één van de doelstellingen in uw organisatie? Steeds meer bedrijven en (semi-)

Nadere informatie

Green Cleaning. Duurzaam schoonmaakonderhoud - ecologisch, economisch en ergonomisch waardevol

Green Cleaning. Duurzaam schoonmaakonderhoud - ecologisch, economisch en ergonomisch waardevol Green Cleaning Duurzaam schoonmaakonderhoud - ecologisch, economisch en ergonomisch waardevol Waarom green? Green is bij ons meer dan groen het staat voor duurzaam. HECTAS hecht nadrukkelijk veel waarde

Nadere informatie

Een nieuwe kijk op kunststof en rubber. Feiten & cijfers

Een nieuwe kijk op kunststof en rubber. Feiten & cijfers Een nieuwe kijk op kunststof en rubber Feiten & cijfers PRODUCTIE & PROCES -40% Economie NL 2016 bedrijven werknemers jaaromzet Innovaties en optimalisaties van de productieprocessen, hebben er in de afgelopen

Nadere informatie

De ONBEKENDE KANT van PLASTIC. Waarom worden zoveel. producten in plastic verpakt? En wat moet er gebeuren met deze verpakking als dit afval wordt?

De ONBEKENDE KANT van PLASTIC. Waarom worden zoveel. producten in plastic verpakt? En wat moet er gebeuren met deze verpakking als dit afval wordt? De ONBEKENDE KANT van PLASTIC Waarom worden zoveel producten in plastic verpakt? En wat moet er gebeuren met deze verpakking als dit afval wordt? PLASTIC IS WAARDEVOL Tijdens de productie en gebruik EEN

Nadere informatie

SILVER. Cradle to Cradle Duurzaamheid staat voorop. www.armstrong.nl/plafonds www.armstrong-plafonds.be

SILVER. Cradle to Cradle Duurzaamheid staat voorop. www.armstrong.nl/plafonds www.armstrong-plafonds.be SILVER Cradle to Cradle Duurzaamheid staat voorop www.armstrong.nl/plafonds www.armstrong-plafonds.be Cradle to Cradle - de ingeslagen weg Cradle to Cradle is een innovatief concept waarbij productieprocessen

Nadere informatie

Milieudeclaraties van bouwproducten ~ stand van zaken & toekomstige evoluties ~

Milieudeclaraties van bouwproducten ~ stand van zaken & toekomstige evoluties ~ Milieudeclaraties van bouwproducten ~ stand van zaken & toekomstige evoluties ~ Piet Vitse (PCE-FOAMGLAS) voorzitter BMP-WG Duurzaam Bouwen 1 1 1. Uitgangspunt 2. Maatschappelijk & wettelijk kader CPR

Nadere informatie

Nascheiding kunststoffen. Het heldere alternatief van Attero

Nascheiding kunststoffen. Het heldere alternatief van Attero Nascheiding kunststoffen Het heldere alternatief van Attero Sinds 1 januari 2010 moet elke gemeente in Nederland een fors deel van het kunststof verpakkingsafval scheiden van de rest van het huishoudelijk

Nadere informatie

Factsheet: biologisch afbreekbare kunststof verpakkingen

Factsheet: biologisch afbreekbare kunststof verpakkingen Factsheet: biologisch afbreekbare kunststof verpakkingen Kennisinstituut Duurzaam Verpakken Factsheet, augustus 2018 1 Introductie In de afgelopen periode is een brede discussie ontstaan over de vraag

Nadere informatie

Ecoilet. De nieuwe definitie van duurzaamheid.

Ecoilet. De nieuwe definitie van duurzaamheid. Ecoilet. De nieuwe definitie van duurzaamheid. Gecertificeerde duurzaamheid in de sanitaire ruimte Ligt de bescherming van natuurlijke hulpbronnen u na aan het hart? Waterverbruik en afval reduceren eveneens?

Nadere informatie

Lexmark s ECO-simulator helpt consumenten en bedrijven minder te printen, minder te vervuilen en tegelijk meer te besparen

Lexmark s ECO-simulator helpt consumenten en bedrijven minder te printen, minder te vervuilen en tegelijk meer te besparen Lexmark s ECO-simulator helpt consumenten en bedrijven minder te printen, minder te vervuilen en tegelijk meer te besparen Diegem, 18 augustus 2009 Lexmark International, Inc. (NYSE: LXK) heeft een ecosimulator

Nadere informatie

Circulair denken, circulair doen: dé nieuwe norm! STAND VAN ZAKEN OP HET GEBIED VAN NORMALISATIE CIRCULAIRE ECONOMIE DE WERELD OP ÉÉN LIJN.

Circulair denken, circulair doen: dé nieuwe norm! STAND VAN ZAKEN OP HET GEBIED VAN NORMALISATIE CIRCULAIRE ECONOMIE DE WERELD OP ÉÉN LIJN. Circulair denken, circulair doen: dé nieuwe norm! STAND VAN ZAKEN OP HET GEBIED VAN NORMALISATIE CIRCULAIRE ECONOMIE DE WERELD OP ÉÉN LIJN. WAT GEBEURT ER AL OP HET GEBIED VAN NORMONTWIKKELING IN HET KADER

Nadere informatie

Wijzer worden van Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen

Wijzer worden van Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen De Meeuw Nederland Industrieweg 8 Postbus 18 5688 ZG Oirschot T +31 (0)499 57 20 24 F +31 (0)499 57 46 05 info@demeeuw.com www.demeeuw.com De Meeuw en MVO Wijzer worden van Maatschappelijk Verantwoord

Nadere informatie

onze groene kijk op hygiene ecolabel reinigingsconcept

onze groene kijk op hygiene ecolabel reinigingsconcept onze groene kijk op hygiene ecolabel reinigingsconcept een duurzame keuze Traditioneel maar eenvoudig en efficiënter Duurzaam reinigen kan dat ook? Ja dat kan zeer zeker! als conventioneel systeem kan

Nadere informatie

Als vakman vertrouw ik op VERBINDINGSTECHNIEKEN. voor leidingsystemen. Griffon. Professional.

Als vakman vertrouw ik op VERBINDINGSTECHNIEKEN. voor leidingsystemen. Griffon. Professional. Als vakman vertrouw ik op Griffon. VERBINDINGSTECHNIEKEN voor leidingsystemen BisonGriffon. Professional. voor deweet installateur. De Kwaliteit betere vakman er alles van. GRIFFON. KWALITEIT VOOR DE INSTALLATEUR.

Nadere informatie

GERECYCLED HARDMETAAL Kwaliteit versus Prijs

GERECYCLED HARDMETAAL Kwaliteit versus Prijs Hardmetaal is een composiet wat bestaat uit een combinatie van harde, slijtvaste carbiden die zijn opgenomen in een bindmiddel. Hardmetaal ontstaat na een zorgvuldig proces waarbij de zuivere grondstoffen

Nadere informatie

De circulaire economie in praktijk - met de natuur als mentor -

De circulaire economie in praktijk - met de natuur als mentor - De circulaire economie in praktijk - met de natuur als mentor - Duurzaam innoveren door te inspireren en betrokkenheid te creëren Roderick Conijn Senior Account Manager Overheid European Sustainability

Nadere informatie

2.2 krafton kwaliteitscontrole en kwaliteitssysteem

2.2 krafton kwaliteitscontrole en kwaliteitssysteem 1. Over ons: Krafton (voorheen Bijl Profielen) Krafton is ruim 40 jaar geleden begonnen als Bijl Profielen en is in die tijd uitgegroeid tot een gerenommeerde producent van glasvezelversterkte polyester

Nadere informatie

Materiaal keuzes. Globaal genomen zijn er 4 basis functies denkbaar waarom men het product wilt verpakken.

Materiaal keuzes. Globaal genomen zijn er 4 basis functies denkbaar waarom men het product wilt verpakken. Materiaal keuzes Waarom verpakken we het product? Dit is de eerste vraag die beantwoord moet worden. Immers als het niet nodig is om een product te verpakken, is een materiaal keuze ook niet nodig en ontstaat

Nadere informatie

We houden van de natuur. Dat is altijd al zo geweest!

We houden van de natuur. Dat is altijd al zo geweest! rh environment Nature our passion We streven er altijd naar dat onze stoelen even ergonomisch voor het lichaam als vriendelijk voor het milieu zijn. Al onze stoelen kunnen voor 100 procent gerecycled worden

Nadere informatie

Duurzaamheid bouwwerken - Nieuwe Nederlandse en Europese normen en regelgeving

Duurzaamheid bouwwerken - Nieuwe Nederlandse en Europese normen en regelgeving Duurzaamheid bouwwerken - Nieuwe Nederlandse en Europese normen en regelgeving Agnes Schuurmans Voorzitter NEN 351 281 (CEN TC350) Rockwool International 1 Bouwbesluit - 1 april 2012 Milieuparagraaf Artikel

Nadere informatie

CO2-Prestatieladder Participatieplan reductie-initiatieven

CO2-Prestatieladder Participatieplan reductie-initiatieven CO2-Prestatieladder Participatieplan reductie-initiatieven Versie : 1.1 Status : definitief Datum : 16 december 2015 Opgesteld door : M. van Ham en A. van der Schalk Documenthistorie: Versie Datum Wijzigingen

Nadere informatie

Een nieuwe kijk op kunststof en rubber. Feiten & cijfers

Een nieuwe kijk op kunststof en rubber. Feiten & cijfers Een nieuwe kijk op kunststof en rubber Feiten & cijfers PRODUCTIE & PROCES -40% Economie NL 2014 bedrijven werknemers jaaromzet Innovaties en optimalisaties van de productieprocessen, hebben er in de afgelopen

Nadere informatie

Om te bepalen of een verf duurzaam is dient er, naar de mening van de VVVF, sprake te zijn van een integrale aanpak.

Om te bepalen of een verf duurzaam is dient er, naar de mening van de VVVF, sprake te zijn van een integrale aanpak. BEOORDELINGSMODEL DUURZAAM ONDERHOUD Integrale benadering Om te bepalen of een verf duurzaam is dient er, naar de mening van de VVVF, sprake te zijn van een integrale aanpak. Een integrale aanpak zou zich

Nadere informatie

Port Waste Catch Innovatiever. Schoner. Duurzamer. Make it happen.

Port Waste Catch Innovatiever. Schoner. Duurzamer. Make it happen. Port Waste Catch Innovatiever. Schoner. Duurzamer. Make it happen. Het Havenbedrijf Rotterdam wil investeren in de vermindering van de plastic soep. Samen met andere partijen gaan we de mogelijkheid onderzoeken

Nadere informatie

transport grondstoffen verpakking water energie MANAGEMENT SUMMARY

transport grondstoffen verpakking water energie MANAGEMENT SUMMARY MANAGEMENT SUMMARY Aanleiding: De keuze voor het werken met disposable en versus de wasbare microvezel doeken in de professionele schoonmaak wordt vaak op basis van meerdere factoren gemaakt. Een van de

Nadere informatie

KUNSTSTOF. Verbindingstechnieken voor leidingsystemen. Lijmen Fixeren Reinigen Glijmiddel. Griffon. Kwaliteit voor de installateur.

KUNSTSTOF. Verbindingstechnieken voor leidingsystemen. Lijmen Fixeren Reinigen Glijmiddel. Griffon. Kwaliteit voor de installateur. KUNSTSTOF Verbindingstechnieken voor leidingsystemen Lijmen Fixeren Reinigen Glijmiddel Griffon. Kwaliteit voor de installateur. GRIFFON. KWALITEIT VOOR DE INSTALLATEUR. Als professionele installateur

Nadere informatie

Legrand Nederland B.V.

Legrand Nederland B.V. 1 van 10 Rapportage CO -voetafdruk Opgemaakt door Marieke Megens Legrand Nederland B.V. Periode: 1 januari t/m 31 december 013 Datum: 14 maart 014 Climate Neutral Group BV Donkerstraat 19a 3511 KB Utrecht

Nadere informatie

Verpakken in de circulaire economie. Hester Klein Lankhorst Empack, 5 april 2017

Verpakken in de circulaire economie. Hester Klein Lankhorst Empack, 5 april 2017 Verpakken in de circulaire economie Hester Klein Lankhorst Empack, 5 april 2017 2 Copyright 2016 KIDV 8 november 2016 3 Copyright 2017 KIDV 12-4-2017 Verpakkingen In Europa openen we ongeveer 7 verpakkingen

Nadere informatie

Icopal Het nieuwe branden. Icopal introduceert Het nieuwe branden

Icopal Het nieuwe branden. Icopal introduceert Het nieuwe branden Icopal Het nieuwe branden Icopal introduceert Het nieuwe branden Gepatenteerde technologie 25% besparing op gas CO 2 reductie Geen hittedoorslag 30% tijdsbesparing Duurzaam en voordelig branden We worden

Nadere informatie

Wereldleider op het vlak van duurzaamheid

Wereldleider op het vlak van duurzaamheid Wereldleider op het vlak van duurzaamheid Zorgdragen voor onze planeet maakt deel uit van de visie van Kimberly-Clark Professional TM om toonaangevend te zijn in essentiële aspecten voor een beter leven.

Nadere informatie

Erdi Holding B.V. Opgemaakt door Frank van der Tang. Periode: 1 januari t/m 30 juni 2015. 1 van 10. Datum: 2 december 2015

Erdi Holding B.V. Opgemaakt door Frank van der Tang. Periode: 1 januari t/m 30 juni 2015. 1 van 10. Datum: 2 december 2015 1 van 10 Rapportage CO -voetafdruk Opgemaakt door Frank van der Tang Erdi Holding B.V. Periode: 1 januari t/m 30 juni 015 Datum: december 015 Climate Neutral Group BV Donkerstraat 19a 3511 KB Utrecht T.

Nadere informatie

Een verhaal van alle tijden. Rockpanel BRE Global A+ / A gecertificeerd

Een verhaal van alle tijden. Rockpanel BRE Global A+ / A gecertificeerd Een verhaal van alle tijden Rockpanel BRE Global A+ / A gecertificeerd Rockpanel: duurzaamheid in de genen Rockpanel is onderdeel van de Rockwool Groep. Een onderneming waar respect voor mens en milieu

Nadere informatie

Legrand Nederland B.V.

Legrand Nederland B.V. 1 van 9 Rapportage CO -voetafdruk Opgemaakt door Marieke Megens Legrand Nederland B.V. Periode: 1 januari t/m 31 december 014 Datum: 11 februari 015 Climate Neutral Group BV Donkerstraat 19a 3511 KB Utrecht

Nadere informatie

madera Natuurlijk Spelen, een Trend Duurzaamheid met RVS De uitstraling van hout maar de kwaliteit van RVS.

madera Natuurlijk Spelen, een Trend Duurzaamheid met RVS De uitstraling van hout maar de kwaliteit van RVS. madera N atuurlijk RVS 4 7 Natuurlijk Spelen, een Trend De uitstraling van hout maar de kwaliteit van RVS. Duurzaamheid met RVS Hernieuwbaar en sluit aan op de oneindige kringloop van Cradle to Cradle.

Nadere informatie

Ketenanalyse Ketenanalyse Asbestverwijdering

Ketenanalyse Ketenanalyse Asbestverwijdering Ketenanalyse Ketenanalyse Asbestverwijdering Datum: 7-9-2015 Status: definitief Door: QSN, Gea Helms Inhoudsopgave 1. Introductie... 3 1.1 Scope... 3 1.2 Metaalrecycling... 4 1.3 Asbest... 4 2. Keten asbestverwijdering...

Nadere informatie

zonweringsdoeken gemaakt van planten THE FIRST SUNSCREEN FABRIC IN THE WORLD WITH CRADLE TO CRADLE CERTIFIED GOLD

zonweringsdoeken gemaakt van planten THE FIRST SUNSCREEN FABRIC IN THE WORLD WITH CRADLE TO CRADLE CERTIFIED GOLD zonweringsdoeken gemaakt van planten THE FIRST SUNSCREEN FABRIC IN THE WORLD WITH CRADLE TO CRADLE CERTIFIED GOLD M + N PROJECTEN ONTWIKKELDE EEN NIEUWE GENERATIE ZONWERINGSDOEKEN, DIE DE HUIDIGE MATERIALEN

Nadere informatie

Kunststoffen: zegen of zorg?

Kunststoffen: zegen of zorg? No Waste into the Oceans Kunststoffen: zegen of zorg? Stuf Kaasenbrood Open Universiteit, 3 november 2012 Kunststoffen: zegen of zorg? Gebruik en Voordelen van kunststoffen Kunststofimago en Probleemthema

Nadere informatie

Waarom inzicht in de energieketen noodzakelijk is.

Waarom inzicht in de energieketen noodzakelijk is. Energieverbruik binnen de voedingen drankensector. Waarom inzicht in de energieketen noodzakelijk is. Deze whitepaper licht toe waarom het voor organisaties binnen de belangrijk is om inzicht te hebben

Nadere informatie

Denktank Grondstoffen uit reststromen. Startnotitie 9 december 2016

Denktank Grondstoffen uit reststromen. Startnotitie 9 december 2016 Denktank Grondstoffen uit reststromen Startnotitie 9 december 2016 1 Inhoudsopgave 1 3 12 19 Denktank recapitulatie startbijeenkomst 8 sept 2016 Inhoud komende sessies Wat is circulair? Bronnen 2 Denktank

Nadere informatie

CO 2. Ketenanalyse. Duurzaamheidsprestaties in de waardeketen. Het slimme duurzame bouwconcept. Van VolkerWessels

CO 2. Ketenanalyse. Duurzaamheidsprestaties in de waardeketen. Het slimme duurzame bouwconcept. Van VolkerWessels Ketenanalyse Duurzaamheidsprestaties in de waardeketen gehele waardeketen: upstream en downstream De waardeketen is onderverdeeld in twee stromen: de upstream en de downstream. In de upstream bevinden

Nadere informatie

De missie van Roof2Roof

De missie van Roof2Roof De missie van Roof2Roof Hoogwaardig recyclen van bitumen daken Roof2Roof wil het milieu verbeteren door het sluiten van de kringloop van bitumen daken. Dit doen we door oude bitumineuze dakbedekking hoogwaardig

Nadere informatie

Ons nieuwe laboratoriuminrichtingssysteem

Ons nieuwe laboratoriuminrichtingssysteem Ons nieuwe laboratoriuminrichtingssysteem Als een ideale werking en een goed design elkaar innovatief aanvullen, hebben wij alles goed gedaan. Esthetische eisen vertalen in een goed design is één ding

Nadere informatie

Wavin PE kabelbescherming. optimale. het. bescherming. van het elektriciteit, telecommunicatie en data netwerk

Wavin PE kabelbescherming. optimale. het. bescherming. van het elektriciteit, telecommunicatie en data netwerk het optimale bescherming van het elektriciteit, telecommunicatie en data netwerk Kwaliteit passend bij uw project Duurzame, hoogwaardige kabelbescherming Veel investeringen in de uitbreiding van het Europese

Nadere informatie

Duurzaam verpakken in gerecycled kunststofverpakkingsafval. Empack Theater 2 13 april 2016

Duurzaam verpakken in gerecycled kunststofverpakkingsafval. Empack Theater 2 13 april 2016 Duurzaam verpakken in gerecycled kunststofverpakkingsafval Empack Theater 2 Onderwerpen 1. Kennisinstituut Duurzaam Verpakken 2. Inzet van kunststof neemt toe 3. Beleid gericht op het sluiten van de kuststofketen

Nadere informatie

Life Cycle Analysis Granova. Heros Sluiskil B.V. Samenvatting uit rapport: Datum

Life Cycle Analysis Granova. Heros Sluiskil B.V. Samenvatting uit rapport: Datum Samenvatting uit rapport: Life Cycle Analysis Granova Heros Sluiskil B.V Datum 10-10-2014 Opdrachtgever Heros Sluiskil B.V. Oostkade 5 4541 HH Sluiskil Opdrachtnemer EcoChain Technologies B.V. Oostenburgermiddenstraat

Nadere informatie

MILIEUGERELATEERDE PRODUCT VERKLARING THERMISCH VERZINKEN

MILIEUGERELATEERDE PRODUCT VERKLARING THERMISCH VERZINKEN MILIEUGERELATEERDE PRODUCT VERKLARING THERMISCH VERZINKEN INLEIDING De Europese thermische verzinkerijen hebben de noodzaak erkend van de publicatie van betrouwbare milieu-informatie voor het thermisch

Nadere informatie

Resultaten van ons duurzaamheidsbeleid

Resultaten van ons duurzaamheidsbeleid Resultaten van ons duurzaamheidsbeleid In 2013 zijn we van start gegaan met de implementatie van ons duurzaamheidsbeleid en onderstaand ziet u de doelstellingen uit onze duurzaamheidsverklaring en de behaalde

Nadere informatie

Masterclass LCA. Wat kan je met LCA-studies in afvalland? Geert Bergsma

Masterclass LCA. Wat kan je met LCA-studies in afvalland? Geert Bergsma Masterclass LCA Wat kan je met LCA-studies in afvalland? Geert Bergsma CE Delft sinds 1978 Onafhankelijk onderzoek en advies Milieu, economie, techniek en beleid Energie, transport, afval, biomassa, voedsel,

Nadere informatie

Ecoilet. De nieuwe definitie van duurzaamheid.

Ecoilet. De nieuwe definitie van duurzaamheid. Ecoilet. De nieuwe definitie van duurzaamheid. Gecertificeerde duurzaamheid in de sanitaire ruimte Ligt de bescherming van natuurlijke hulpbronnen u na aan het hart? Waterverbruik en afval reduceren eveneens?

Nadere informatie

Omgekeerd afval inzamelen. Waar zijn we in Stichtse Vecht mee bezig?

Omgekeerd afval inzamelen. Waar zijn we in Stichtse Vecht mee bezig? Omgekeerd afval inzamelen. Waar zijn we in Stichtse Vecht mee bezig? 6 november 2017 GroenLinks Stichtse Vecht is al jaren een warm voorstander van omgekeerd inzamelen. Wat is dat eigenlijk en wat zijn

Nadere informatie

Cradle to Cradle - duurzaamheid staat voorop SILVER. Plafond&Wand SYSTEMEN.

Cradle to Cradle - duurzaamheid staat voorop SILVER. Plafond&Wand SYSTEMEN. Plafond&Wand SYSTEMEN Samen van idee tot werkelijkheid SILVER Cradle to Cradle - duurzaamheid staat voorop www.armstrong.nl/plafonds www.armstrong-plafonds.be Cradle to Cradle - de ingeslagen weg Cradle

Nadere informatie

Stakeholdersbijeenkomst SBK Routekaart naar NMD 2.0

Stakeholdersbijeenkomst SBK Routekaart naar NMD 2.0 Stakeholdersbijeenkomst SBK Routekaart naar NMD 2.0 Ir. Piet van Luijk / min. BZK 03-12-2013 1 Waar staan we Bepalingsmethode die aansluit op Europese bepalingsmethoden Nationale MilieuDatabase die geschikt

Nadere informatie

WERELDWIJDE INNAME EN RECONDITIONERING VAN IBC S

WERELDWIJDE INNAME EN RECONDITIONERING VAN IBC S WERELDWIJDE INNAME EN RECONDITIONERING VAN IBC S De duurzame oplossing voor uw lege containers: SCHÜTZ TICKET SERVICE. Het verzekeren van een intact milieu en spaarzaam gebruiken van natuurlijke hulpbronnen

Nadere informatie

Goed energiemanagement volgens NEN-EN-ISO 50001 loont! www.nen.nl/energy. Normalisatie: de wereld op één lijn

Goed energiemanagement volgens NEN-EN-ISO 50001 loont! www.nen.nl/energy. Normalisatie: de wereld op één lijn Goed energiemanagement volgens NEN-EN-ISO 50001 loont! www.nen.nl/energy Normalisatie: de wereld op één lijn Goed energiemanagement volgens NEN-EN-ISO 50001 loont! Goed energiemanagement leidt tot hoge

Nadere informatie

De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA DEN HAAG

De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA DEN HAAG > Retouradres Postbus 20901 2500 EX Den Haag De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA DEN HAAG Plesmanweg 1-6 2597 JG Den Haag Postbus 20901 2500 EX Den Haag T 070-456

Nadere informatie

een veilig gevoel: dat wil toch iedereen?

een veilig gevoel: dat wil toch iedereen? een veilig gevoel: dat wil toch iedereen? Een GND-deur, een ECHT veilig gevoel GND is een stichting waar 14 toonaangevende Nederlandse deurenfabrikanten bij zijn aangesloten. Samen maken we ons sterk voor

Nadere informatie

Hesselink Koffie. Opgemaakt door Daniëlle de Bruin. Periode: 1 januari t/m 31 december 2014. 1 van 10. Datum: 15 december 2014

Hesselink Koffie. Opgemaakt door Daniëlle de Bruin. Periode: 1 januari t/m 31 december 2014. 1 van 10. Datum: 15 december 2014 1 van 10 Rapportage CO -voetafdruk Opgemaakt door Daniëlle de Bruin Hesselink Koffie Periode: 1 januari t/m 31 december 014 Datum: 15 december 014 Climate Neutral Group BV Donkerstraat 19a 3511 KB Utrecht

Nadere informatie

Vakinhoudelijke uitwerking Keuzevak Milieu, hergebruik en. duurzaamheid van het profiel D&P vmbo beroepsgericht

Vakinhoudelijke uitwerking Keuzevak Milieu, hergebruik en. duurzaamheid van het profiel D&P vmbo beroepsgericht Vakinhoudelijke uitwerking Keuzevak Milieu, hergebruik en duurzaamheid van het profiel D&P vmbo beroepsgericht Deze vakinhoudelijke uitwerking is ontwikkeld door het Redactieteam van de Schooleamenbank

Nadere informatie