Registratie-richtlijnen A047 GEHALOGENEERDE AROMATISCHE KOOLWATERSTOFFEN

Transcriptie

1 en GEHALOGENEERDE AROMATISCHE KOOLWATERSTOFFEN 1 (127: Door halogeenderivaten van aromatische koolwaterstoffen veroorzaakte ziekten) Beschrijving van de groep stoffen De benzeen-zesring vormt de kern van deze groep van stoffen, die weer kan worden onderverdeeld in drie subgroepen: I. Benzeenderivaten, waarin één of meer waterstofatomen vervangen zijn door één of meer halo-geenatomen. Belangrijkste stoffen: chloorbenzeen (monochloorbenzeen), di-, tri-, hexachloorbenzeen; broombenzeen (monobroombenzeen); chloortolueen (monochloortolueen) en trichloortolueen. II.Bifenylen en polyfenylen, waarin één of meer waterstofatomen vervangen zijn door één of meer halogeenatomen. Belangrijkste stoffen: polychloorbifenylen (PCB s), polybroombifenylen (PBB s). III.Verbindingen met twee of meer benzeenringen (poly-aromatischekoolwaterstoffen (PAK's) = polycyclische-aromaten (PCA s)) waarin één of meer waterstofatomen vervangen zijn door één of meer halogeenatomen. Belangrijkste stoffen: gechloreerd naftaleen; hexachloornaftaleen. Belangrijkste beroepsmatige toepassingen en blootstellingsbronnen I. Chloor- en broombenzenen, chloortolueen worden voornamelijk gebruikt als oplosmiddelen, ongedierte-, onkruid- en schimmelverdelgers en als chemische tussenproducten. II.Polychloor-, polybroombifenylen werden toegepast in diëlectrische vloeistoffen in condensatoren en transformatoren; verder in smeermiddelen, weekmakers, synthetische rubber, brandvertragende materialen en in carbonloos kopieerpapier. III.Chloornaftalenen worden gebruikt in elektrische condensatoren, bij de isolatie van elektrische kabels en draden en in additieven voor smeermiddelen voor toepassingen onder hoge druk. en Beroepsziekten

2 en 2 Grenswaarden MAC (1998) MAC TGG 8 uur MAC-TGG 15 min. mg/m 3 ppm mg/m 3 ppm Chloorbenzeen (monochloorbenzeen) Dichloorbenzeen Trichloorbenzeen 15,1 2 37,3 5 Hexachloorbenzeen 0,03 0,0024 α-chloortolueen chloortolueen (H) Chloorbifenyl (42% Cl) 1 (H) Chloorbifenyl (54% Cl) 0,5 (H) PCA s (niet carcinogeen) 0,2 Hexachloornaftaleen 0,2 Pentachloornaftaleen 0,5 0,05 TLV-BEI (ACGIH, 1998) BEI chloorbenzeen. Totaal 4-chloorcatechol in urine bij einde dienst: 150 mg/g creatinine. Totaal p-chlorofenol in urine bij einde dienst: 25 mg/g creatinine. I. HALOGEENDERIVATEN VAN BENZEEN A. Lokale irriterende effecten : Irritatie van huid, ogen en luchtwegen ten gevolge van het werken met gehalogeneerde benzeenverbindingen, van zodanige ernst dat werkverzuim optreedt of waarvoor aanpassingen in de werksituatie, waardoor verder contact vermeden wordt, noodzakelijk zijn.. Minimale blootstellingsintensiteit: Beroepsmatige acute blootstelling aan gehalogeneerde benzeenverbindingen aannemelijk op basis van de anamnese en zo mogelijk bevestigd door werkplekinformatie, aangevuld met arbeidshygiënisch onderzoek: Environmental monitoring. Minimale blootstellingsduur: Niet te bepalen, afhankelijk van de ernst van de blootstelling. Maximale latentietijd: 48 uur. Zie de registratie-richtlijn F002 Beroepscontactdermatosen ; J002 Irritatie van de ogen ; G002 Irritatie luchtwegen. en Beroepsziekten

3 en 3 B. Systemische effecten Narcotisch syndroom. : Hoofdpijn, duizeligheid, misselijkheid, slaperigheid, spierzwakte, verwardheid, bewusteloosheid, coma.. Minimale blootstellingsintensiteit: Beroepsmatige acute blootstelling aan hoge concentraties monochloor- of monobroombenzeen (eventueel ook via huidcontact), aannemelijk op basis van de anamnese en zo mogelijk bevestigd door werkplekinformatie, aangevuld met arbeidshygiënisch onderzoek: Environmental monitoring. Minimale blootstellingsduur: Variërend van een paar minuten tot een paar uur, afhankelijk van de ernst van de blootstelling. Maximale latentietijd: 24 uur. II. GEHALOGENEERDE BIFENYLEN (PBB, PCB) A. Lokale irriterende effecten Irritatie van huid, ogen en luchtwegen ten gevolge van werken met gehalogeneerde benzeenverbindingen, van zodanige ernst dat werkverzuim optreedt of waarvoor aanpassingen in de werksituatie, waardoor verder contact vermeden wordt, noodzakelijk zijn. Minimale blootstellingsintensiteit: Beroepsmatige blootstelling aan gehalogeneerde bifenylen aannemelijk op basis van de anamnese en zo mogelijk bevestigd door werkplekinformatie, aangevuld met Zie de registratie-richtlijn F002 Beroepscontactdermatosen ; J002 Irritatie van de ogen ; G002 Irritatie luchtwegen. en Beroepsziekten

4 en B. Systemische effecten B.1. Chlooracne. 4 Kleine strogele cysten en comedonen. In ernstiger gevallen ontstoken laesies met grotere cysten, abcessen en folliculaire hyperkeratose. De typische lokalisatie is het gezicht (waarbij de neus meestal vrij blijft), vervolgens de nek, schouders, borst, rug en scrotum. De aandoening is extreem hardnekkig en kan in sommige gevallen tot tientallen jaren na het stoppen van de blootstelling duren. Minimale blootstellingsintensiteit: Beroepsmatige acute, langdurige of herhaalde blootstelling aan PCB s of PBB s aannemelijk op basis van de anamnese en zo mogelijk bevestigd door werk-plekinformatie, aangevuld met De afwijking treedt over het algemeen op na huidcontact, maar kan ook optreden na inhalatie of ingestie. Minimale blootstellingsduur: Enkele weken tot maanden, afhankelijk van de ernst van de blootstelling. B.2. Toxische hepatitis. Subklinisch of klinisch beeld van leverfunctiestoornissen ontstaan of verergerd in relatie tot blootstelling aan PBB s/pcb s. Het betreft over het algemeen een reversibele stoornis van de leverfuncties, zelden ernstiger afwijkingen. Minimale blootstellingsintensiteit: Beroepsmatige langdurige of herhaalde blootstelling aan gehalogeneerde bifenylen, huidabsorptie mede in aanmerking genomen, aannemelijk op basis van de anamnese en zo mogelijk bevestigd door werkplekinformatie, aangevuld met Minimale blootstellingsduur: Enkele maanden. en Beroepsziekten

5 en III. HALOGEENDERIVATEN VAN NAFTALEEN A. Lokale irriterende effecten 5 Irritatie van huid, ogen en luchtwegen ten gevolge van werken met gehalogeneerde nafta-leenverbindingen van zodanige ernst dat werkverzuim optreedt of waarvoor aanpassingen in de werksituatie, waardoor verder contact vermeden wordt, noodzakelijk zijn. Minimale blootstellingsintensiteit: Beroepsmatige acute blootstelling aan gehalogeneerde naftaleen-verbindingen aannemelijk op basis van de anamnese en zo mogelijk bevestigd door werkplekinformatie, aangevuld met arbeidshygiënisch onderzoek (environmental monitoring). Minimale blootstellingsduur: Niet te bepalen, afhankelijk van de ernst van de blootstelling. Maximale latentietijd: 48 uur. Zie de registratie-richtlijn F002 Beroepscontactdermatosen ; J002 Irritatie van de ogen ; G002 Irritatie luchtwegen. B. Systemische effecten B.1. Toxische hepatitis. Leverafwijkingen variërend van subklinische reversibele leverfunctiestoornissen tot acute leveratrofie, ontstaan of verergerd in relatie tot blootstelling aan gehalogeneerde naftalenen. Minimale blootstellingsintensiteit: Beroepsmatig langdurige of herhaalde blootstelling aan gehalogeneerde naftalenen, eventuele huidabsorptie mede in aanmerking genomen, aannemelijk op basis van de anamnese en zo mogelijk bevestigd door werkplekinformatie, aangevuld met Minimale blootstellingsduur: Enkele maanden. en Beroepsziekten

6 en 6 B.2. Chlooracne. Kleine strogele cysten en comedonen. In ernstiger gevallen ontstoken laesies met grotere cysten, abcessen en folliculaire hyperkeratose. De typische lokalisatie is het gezicht (waarbij de neus meestal vrij blijft), vervolgens de nek, schouders, borst, rug en scrotum. De aandoening is extreem hardnekkig en kan in sommige gevallen tot tientallen jaren na het stoppen van de blootstelling duren. Minimale blootstellingsintensiteit: Beroepsmatig acute, langdurige of herhaalde blootstelling aan gehalogeneerde naftalenen (meestal penta- of hexachloornaftaleenverbindingen), aannemelijk op basis van de anamnese en zo mogelijk bevestigd door werkplekinformatie, aangevuld met De afwijking treedt over het algemeen op na huidcontact, maar kan ook optreden na inhalatie of ingestie. Minimale blootstellingsduur: Enkele weken tot maanden, afhankelijk van de ernst van de blootstelling. en Beroepsziekten