Aanvulling ISSO 39: definitie en monitoring van de SPF van bodemenergiesystemen
|
|
- Petrus de Backer
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Aanvulling ISSO 39: definitie en monitoring van de SPF van bodemenergiesystemen Normatieve teksten ISSO-kontaktgroep De heer ir. H.J. Broekhuizen De heer ing. A.W.F. Vlooswijk De heer ing. H.C. Roel (voorzitter) De heer J. Gout (rapporteur) De heer ing. W. van der Voorst Vader De heer ing. J.C. Aerts (secretaris) De heer ir. J.J. Buitenhuis De heer ir. O. Kleefkens De heer ing. H. Velvis De heer ir. K.J. van der Maas De heer ir. C. Schouten De heer ir. J.M. Bloemendaal De heer A. Rook De heer F.P.M. van Klink Installect Advies b.v. Wolter & Dros B.V. Roel Consultants DWA ENECO Warmte B.V. ISSO DWA AgentschapNL IF Technology B.V. Unica Ecopower B.V. Schouten Techniek B.V. KWR Water B.V. Priva B.V. Carrier Airconditioning Benelux B.V J. Gout M
2 Inhoudsopgave 1 Inleiding Doel van de ISSO-publicatie Toepassingsgebied Leeswijzer Deel A: Normatieve teksten... 5
3 Begrippenlijst SPF Seasonal Performance Factor SPF BES SPF van het bodemenergiesysteem voor de levering van warmte en koude, het rendement van het bodemenergiesysteem zoals bedoeld in de AMvB Bodemenergie. SPF K SPF W SPF van het bodemenergiesysteem voor de levering van koude SPF van het bodemenergiesysteem voor de levering van warmte
4 1 Inleiding 1.1 Doel van de ISSO-publicatie Op 1 juli 2013 is het Wijzigingsbesluit bodemenergie in werking getreden, waarin de verplichting is opgenomen tot het registreren en rapporteren van de Seasonal Performance Factor (SPF) van bodemenergiesystemen. Per 1 oktober 2013 is de ministeriële regeling van kracht waarin de praktische invulling is vastgelegd. Het doel van deze ISSO-publicatie is invulling te geven aan de regelgeving met betrekking tot de SPF van open en gesloten bodemenergiesystemen zoals benoemd in voorgenoemde regeling. 1.2 Toepassingsgebied Deze publicatie is van toepassing op alle open bodemenergiesystemen (ISSO 39) en gesloten bodemenergiesystemen (ISSO 72). Kleine gesloten energiesystemen voor individuele woningen vallen niet onder de registratieverplichting en vallen dus ook niet onder het toepassingsgebied van deze publicatie. 1.3 Leeswijzer In deel A van deze rapportage zijn de wijzigingen en aanvullingen behorende bij het normatieve gedeelte van de ISSO 39 en 72 omschreven. In deel B zijn informatieve teksten opgenomen in aanvulling op de informatieve teksten in de ISSO publicaties.
5 2 Deel A: Normatieve teksten Hoofdstuk Onderdeel Actie Tekst Geen wijzigingen en/of aanvullingen Geen wijzigingen en/of aanvullingen Geen wijzigingen en/of aanvullingen , punt 1 Wijzigen a. Energetische prestaties uitgedrukt in de SPF zoals benoemd in het wijzigingsbesluit bodemenergiesystemen. Deze SPF zal in deze publicatie verder worden aangehaald als SPF BES. 6.1, punt 2 Wijzigen Bepaal in overleg met de opdrachtgever of en hoe bovengenoemde aspecten gekwantificeerd worden. Leg hierbij ook duidelijk vast hoe de SPF BES van het ontwerp is gedefinieerd. 6.1, punt 4 Toevoegen e. Te verwachten SPF BES. 6.2 Invoegen SPF 1. De SPF BES van het bodemenergiesysteem wordt berekend door de geleverde hoeveelheid warmte en koude te delen door het energiegebruik van het systeem. In formulevorm ziet de SPF BES er als volgt uit: 6.2, Wijzigen =, +, + Waarbij: Q W,BES = de door het bodemenergiesysteem aan het gebouw geleverde warmte, in MWh Q K,BES = de door het bodemenergiesysteem aan het gebouw geleverde koude, in MWh E BES = de door het bodemenergiesysteem verbruikte elektriciteit, in MWh G BES = het elektrisch equivalent van de door het bodemenergiesysteem verbruikte aardgas, in MWh Eventuele andere vormen van aandrijfenergie zoals restwarmte, dienen te worden omgerekend naar MWh equivalent elektriciteit. 2. Het verbruik van aardgas dient te worden omgerekend naar het equivalent aan elektriciteit. Hierbij dient men gebruik te maken van het rendement voor elektriciteitsproductie volgens de integrale methode zoals gepubliceerd door het CBS [1]. De energie inhoud van aardgas dient men te baseren op de Nederlandse lijst van energiedragers zoals gepubliceerd door Agentschap NL [2]. In de jaarlijkse rapportage dient men het rendement en de energie inhoud te hanteren zoals gehanteerd in de vergunningsaanvraag. 3. Het energiegebruik van alle componenten die onderdeel zijn van het bodemenergiesysteem, dient mee te worden genomen in de bepaling van de SPF BES. Onder het bodemenergiesysteem vallen alle hoofdcomponenten van de energiecentrale en de ondergrondse installatie (inclusief pompen en regeltechniek), met uitzondering van hoofdcomponenten die geen energie uit kunnen wisselen met de bodem. Zie deel B van deze publicatie voor een toelichting. 4. In de ontwerpfase dient de SPF BES te worden berekend op basis van ontwerpuitgangspunten. 5. Tijdens de exploitatie van het bodemenergiesysteem dient de SPF BES te worden berekend en geregistreerd op basis van gemeten waarden. Bij systemen met individuele warmtepompen in woningen mogen metingen worden vervangen door forfaitaire waarden zoals omschreven in deel B van deze publicatie. 6. Het energiegebruik van regeneratie voorzieningen met een dubbele functie dient slechts gedeeltelijke in de bepaling van de SPF BES te worden meegenomen. Het betreft voorzieningen waarvan de hoofdfunctie niet tot het bodemenergiesysteem behoort, maar die deels voor regeneratie van het bodemenergiesysteem dienen. De wijze van toerekening is gegeven in deel B van deze publicatie. Bij de bepaling van het energiegebruik kan gebruik worden gemaakt van forfaitaire waarden, zie hiervoor ook deel B , Opmerkingen Toevoegen 3. Houd rekening met de benodigde instrumentatie om energiestromen (warmte, koude, elektriciteit) te meten ten behoeve van de bepaling van de SPF BES. Maak in het ontwerp gebruik van de ISSO publicatie 31 Meetpunten en meetmethoden.
6 8 8.1, punt 1 Toevoegen c. Bereken de te verwachten SPF BES en eventueel het energierendement voor verwarmen (SPF W) en koelen (SPF K). 8.1, punt 4 Invoegen c. De SPF BES van het bodemenergiesysteem. 8.3, tabel 8.3, nr. 2 Toevoegen Gegevens instrumentatie en data ten behoeve van het bepalen van de SPF BES Toevoegen 5. Leg vast hoe de SPF BES bepaald gaat worden: a. Handmatig b. Geautomatiseerd 9.1, Opmerkingen Toevoegen Indien de SPF BES geautomatiseerd wordt bepaald, kan ervoor worden gekozen de SPF W en SPF K apart te bepalen. In deel B van deze publicatie is de methode omschreven om de SPF W en SPF K apart te bepalen. 9.2 Toevoegen 4. Voor het bepalen van de SPF BES kan gebruik worden gemaakt van: a. Handmatige methode. De warmtemeters met rekenwerk voor koude en warmtelevering, elektriciteitsmeters, gasmeters en meters voor de registratie van andere vormen van aandrijfenergie worden periodiek afgelezen. Het jaarlijks uitlezen van de meters dient te gebeuren binnen een tijdsbestek van 24 uur in de maand waarop het bodemenergiesysteem in gebruik is genomen. De gegevens worden per jaar geregistreerd, op basis waarvan de SPF BES wordt berekend. b. Geautomatiseerde methode. De meetgegevens worden geautomatiseerd ingelezen en opgeslagen. De energiestromen dienen te worden berekend geregistreerd met een tijdsinterval van maximaal 15 minuten, teneinde voldoende nauwkeurigheid te verkrijgen bij de bepaling van de energiestromen. De gegevens worden minimaal per jaar geregistreerd, op basis waarvan de SPF BES wordt berekend. 5. Periodiek, maar in ieder geval per jaar dient te minste te worden gerapporteerd: a. De SPF BES; b. De aan het gebouw geleverde warmte; c. De aan het gebouw geleverde koude , punt 1 Toevoegen d. Controleer of de instrumentatie en verwerking van meetgegevens voldoet aan de eisen met betrekking tot nauwkeurigheid voor het bepalen van de SPF BES. De instrumentatie dient te voldoen aan de eisen zoals benoemd in tabel Invoegen Tabel 10.1 Nauwkeurigheid van instrumentatie Instrument Nauwkeurigheid Volumestroommeter Temperatuuropnemers warme en koude bron Temperatuuropnemer paar t.b.v. registratie geleverde warmte en koude +/- 5% van de gemeten volumestroom +/- 5% van de gemeten temperatuur +/- 5% van het gemeten temperatuurverschil Calculator +/- 0,5+ θ min/ θ van de gemeten warmte of koude (conform NEN-EN 1434) Elektriciteitsmeter Conform MID klasse B [4] 11 Geen wijzigingen en/of aanvullingen , tabel 12.1 Toevoegen Taken en verantwoordelijkheden met betrekking tot registratie en rapportage van de SPF BES.
7 Literatuurlijst [1] Rendementen en CO 2 -emissie van elektriciteitsproductie in Nederland, update 2011, Centraal Bureau voor de Statistiek, 2013 [2] Nederlandse lijst van energiedragers en standard CO 2 -emissiefactoren, versie februari 2013, Agentschap NL, 2013 [3] NEN-EN Warmtemeters Deel 1: Algemene eisen; Nederlands Normalisatie-instituut, maart 2007 [4] RICHTLIJN 2004/22/EG VAN HET EUROPEES PARLEMENT EN DE RAAD, 31 maart 2004 [5] SEasonal PErformance factor and MOnitoring for heat pump systems in the building sector, Intelligent Energy Europe, 2012
2 Globale opbouw van een bodemenergiesysteem
NOTITIE Project SPF bodemenergie Datum 11 juli 2013 Onderwerp SPF registratie en rapportage Status definitief Auteur Ing. A.M. de Vries Co-lezer Ir. J.J. Buitenhuis 13101 685094 ing. A.M. de Vries 1 Inleiding
Nadere informatieFunctioneren van WKO installaties
Functioneren van WKO installaties Het belang van goed beheer Klaasjan van der Maas Unica Ecopower Arjan van Bon Royal HaskoningDHV Vragen 1. Hoe ziet de nieuwe wetgeving en certificering eruit? 2. Hoe
Nadere informatiebevoegd gezag gesloten in de praktijk zeer weinig voorkomt.
telefoon 085-4862450 www.sikb.nl Pagina 1 van 9 OVERZICHT WIJZIGINGEN BUM S EN HUMS S BODEMENERGIE OKTOBER 2015 Voorgenomen wijzigingen in versie 2.4 ten opzichte van versie 2.3 Tabel 1. Wijzigingen BUM
Nadere informatieRegistratie van bestaande bodemwarmtewisselaars/ bodemgekoppelde warmtepompen. Meld uw systeem en voorkom onderlinge beïnvloeding
Registratie van bestaande bodemwarmtewisselaars/ bodemgekoppelde warmtepompen Meld uw systeem en voorkom onderlinge beïnvloeding Het gebruiken van de bodem als energiebron is de laatste jaren in populariteit
Nadere informatieBeheer en onderhoud in de praktijk. Warmtepompsystemen met verticale bodemwisselaar technieken. Peter Centen Nathan Group
Beheer en onderhoud in de praktijk Warmtepompsystemen met verticale bodemwisselaar technieken Peter Centen Nathan Group 2 1 COLLECTIEF BRONSYSTEEM (WARMTEPOMP INDIVIDUEEL PER APPARTEMENT) VERTICALE BODEMWARMTE-
Nadere informatieThemabijeenkomst BodemenergieNL BEHEER & ONDERHOUD. Samenhang bovengrond en ondergrond. Themabijeenkomst BodemenergieNL 4 december 2014
Themabijeenkomst BodemenergieNL BHR & ONDRHOUD Samenhang bovengrond en ondergrond ven voorstellen Techniplan Adviseurs bv raadgevend ingenieursbureau; Installaties en nergie & Milieu ongeveer 40 fte focus
Nadere informatieRendementen en CO -emissie van elektriciteitsproductie in Nederland, update 2012
Webartikel 2014 Rendementen en CO -emissie van 2 elektriciteitsproductie in Nederland, update 2012 Reinoud Segers 31-03-2014 gepubliceerd op cbs.nl CBS Rendementen en CO2-emissie elektriciteitsproductie
Nadere informatieStand van zaken Stadswarmte in Utrecht
Stand van zaken Stadswarmte in Utrecht Stan de Ranitz Jaarbijeenkomst Warmtenetwerk 12 mei 2016 Inhoud presentatie 1. Stadswarmte Utrecht 2. Het equivalent opwek rendement (EOR) in Utrecht 3. Verdere verduurzaming
Nadere informatieMonitoring en Energiebalans
Balans verschil Houtkachel draaikoeler Uw partner in duurzame energie Warmte Koude Monitoring en Energiebalans Cius Monitoring Meten = Weten Optimale regeling = Kostenbesparing Betaalsysteem Wetgeving
Nadere informatieNVN 7125 Berekenen energiebesparende gebiedsmaatregelen als onderdeel van de EPC-eis
NVN 7125 Berekenen energiebesparende gebiedsmaatregelen als onderdeel van de EPC-eis 11 oktober 2011 Bert Elkhuizen Cofely Energy Solutions Definities NEN 7120: nieuwe norm voor het bepalen van de energieprestatie
Nadere informatieEnergie uit oppervlaktewater
Energie uit oppervlaktewater Thema: De theoretische benadering Dr. ir. Kees Wisse Ir. Kundert de Wit DWA installatie en energieadvies Inhoud Open en gesloten, diep, ondiep Installatieconcepten Vereenvoudigde
Nadere informatieF1245-PC SERIE VAN NIBE ENERGIETECHNIEK
F1245-PC SERIE VAN NIBE ENERGIETECHNIEK Verklaring voor de energieprestaties conform NEN 7120 (EPG), voor een individueel verwarmingstoestel, niet behorend tot warmtelevering door derden. -Nieuwbouw en
Nadere informatieTechnologische invulling energie strategie Sciencepark. Jan-Maarten Elias
Technologische invulling energie strategie Sciencepark Jan-Maarten Elias Smartgrid warmte/koude Parkeren Sporthal Matrix IC gebouwen Lab HIER BENT U NU WKO Kantoren FNWI-fac. Kantoren Kassen Datacenter
Nadere informatieGelijkwaardigheidsberekening warmtenet Delft
NOTITIE PROJECT ONDERWERP Gelijkwaardigheidsberekening warmtenet Delft Bepalingsmethode DATUM 20 april 2006 STATUS Definitief 1 Inleiding...2 2 Uitgangspunten...2 3 Bepalingsmethode...2 3.1 Principe...2
Nadere informatieEnergievoorziening nieuwbouw. Hans van Wolferen 24 november Wageningen
Energievoorziening nieuwbouw Hans van Wolferen 24 november 2016 - Wageningen Van Wolferen Research Ervaring Verwarming, warmtapwater, koeling Rapporteur EPG en EMG (NEN 7120 / 7125) Betrokken bij CEN normen
Nadere informatieBeschikking van Gedeputeerde Staten van de provincie Noord Brabant
Postbus 8035 5601 KA Eindhoven T: 088 369 03 69 I: www.odzob.nl Beschikking van Gedeputeerde Staten van de provincie Noord Brabant op de op 20 juni 2017 bij hen ingekomen aanvraag om vergunning krachtens
Nadere informatieRapportage Carbon Footprint 2018 cf. ISO t.b.v. CO2-Prestatieladder
Rapportage Carbon Footprint 2018 cf. ISO 14064-1 t.b.v. CO2-Prestatieladder Inhoudsopgave 1. BESCHRIJVING VAN DE RAPPORTERENDE ORGANISATIE... 2 2. EMISSIE INVENTARISATIE... 2 3. KWANTIFICERING... 4 WIJZE
Nadere informatieCO2-Prestatieladder Carbon Footprint rapportage ISO Wepro Group B.V.
CO2-Prestatieladder Carbon Footprint rapportage ISO 14064-1 Wepro Group B.V. Titel Pagina 4.1 Beschrijving van de rapporterende organisatie 3 4.2 Documentatie van de organisatiegrenzen 3 4.3 Emissie inventaris
Nadere informatieVermijden van verliezen bij het gebruik van industriële restwarmte
Vermijden van verliezen bij het gebruik van industriële restwarmte Exergie eenvoudig uitgelegd In opdracht van AgentschapNL Divisie NL Energie en Klimaat CCS B.V. Welle 36 7411 CC Deventer The Netherlands
Nadere informatieEnergie Monitoring Systeem (EMS) Grip op uw energiekosten en verbruik
Energie Monitoring Systeem (EMS) Grip op uw energiekosten en verbruik Specialisten in energiebeheer Wilt u weten hoeveel en wanneer uw bedrijf energie verbruikt? Wilt u meer duidelijkheid over de opbouw
Nadere informatieVerbruik van hernieuwbare energie
Indicator 17 juli 2014 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link [1] bekijken. Het belang van hernieuwbare energie
Nadere informatieVereiste voorkennis Naar inhoud en niveau gelijk aan MBO (niveau 4 volgens de Wet Educatie en Beroepsonderwijs).
LEERDOELEN EN EINDTERMEN VAN DE CURSUS INDIVIDUELE WARMTEPOMPEN IN WONINGEN EN KLEINE UTILITEIT Datum: 8--009 Vereiste voorkennis Naar inhoud en niveau gelijk aan MBO (niveau 4 volgens de Wet Educatie
Nadere informatieEnergiemaatlat voor gebouwen??
Energiemaatlat voor gebouwen?? Ervaring met gebouwbeheersystemen en monitoring Home2050 6 oktober 2015 Hans Buitenhuis DWA Bodegraven Indeling Inspanningen en prestaties Prestaties vaststellen en bewaken
Nadere informatieTAB 1 / HOOFDSTUK 1 TAB 2 / HOOFDSTUK 2 I. INLEIDING COLOFON INLEIDING DEELNEMERSLIJST + DOCENTEN
TAB 1 / HOOFDSTUK 1 COLOFON INLEIDING DEELNEMERSLIJST + DOCENTEN TAB 2 / HOOFDSTUK 2 I. INLEIDING, COÖRDINATOR VAN DE CURSUS HAND OUT PRESENTATIE NVOE II. SYSTEEMCONCEPTEN 1. WELKE PLAATS HEEFT ENERGIEOPSLAG
Nadere informatieWarmte koude opslag in. Glastuinbouw
Warmte koude opslag in Glastuinbouw Gerrit Kamphuis 10-12-2013 Inhoud De Installect bedrijven Manier van werken Voorbeelden Duurzaam energiebeheer Conclusie 1 De Installect bedrijven Conceptontwikkeling
Nadere informatieHoge Temperatuur Opslag (HTO) Workshop Kopper Cress 4 juni 2019
Hoge Temperatuur Opslag (HTO) Workshop Kopper Cress 4 juni 2019 Benno Drijver, IF Technology b.drijver@iftechnology.nl Inhoud Wat is HTO? Waarom zouden we HTO willen toepassen? Wat zijn de belangrijkste
Nadere informatiec) de belangen die mogelijk invloed kunnen ondervinden van de installatie van bodemenergiesystemen
1 juli 2014 zaaknummer 2013-018143 Beleidsregels masterplannen bodemenergie Gelderland 2014 GEDEPUTEERDE STATEN VAN GELDERLAND Gelet op artikel 4:81 van de Algemene wet bestuursrecht, artikel 6.4, eerste
Nadere informatieEfficiEncy Duurzaam. EnErgiEbEsparing. Warmte en koude. KEnnis industrie. energie financiering. instrumenten. GebouwDe omgeving
Warmte en koude Kennis, advies, instrumenten en financiële steun EfficiEncy Duurzaam GebouwDe omgeving energie financiering KEnnis industrie instrumenten EnErgiEbEsparing De Nederlandse overheid streeft
Nadere informatieWaterwet beschikking. Martinez Almere J. Algrapad Almere
Waterwet beschikking Martinez Almere Waterwet beschikking Vergunningverlening in het kader van de Waterwet ten behoeve van Eneco Warmtenetten B.V. voor een bodemenergiesysteem voor Martinez aan het J.
Nadere informatieEffectenstudie bodemenergiesysteem
voor open bodemenergiesystemen: tot 50 m³/uur en 250.000 m³/jaar en dieper dan 20 m-mv Project: Projectlocatie: OLO-nummer: Datum: Referentie: Vergunningaanvrager: Adviseur: Klik hier als u een datum wilt
Nadere informatieRichtlijn Garanties van Oorsprong voor hernieuwbare warmte
Richtlijn Garanties van Oorsprong voor hernieuwbare warmte Richtlijn Garanties van Oorsprong voor hernieuwbare warmte Pagina 2 van 8 Inleiding Deze Richtlijn is opgesteld door de warmteproducenten en -leveranciers
Nadere informatieVerbruik van hernieuwbare energie
Indicator 11 juli 2017 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link [1] bekijken. Het aandeel hernieuwbare energie
Nadere informatieVoortgangsrapportage CO 2 - reductiedoelstellingen scope 1 & 2 -emissies
Voortgangsrapportage CO 2 - reductiedoelstellingen scope 1 & 2 -emissies BESIX Nederland Branch 17 oktober 2011 Definitief rapport BESIX Nederland Branch Trondheim 22-24 Postbus 8 2990 AA Barendrecht
Nadere informatieKwaliteitsborging Bodemenergie
Kwaliteitsborging Bodemenergie van het gas af met behoud van comfort 11 oktober 2018 Energiebeurs ir. H.J.(Henk) Broekhuizen Wat is het? Bodemenergie? Kwaliteitsborging met BRL s Randvoorwaarden voor succes.
Nadere informatieProvinciaal Proefcentrum voor de Groenteteelt, Kruishoutem
Mogelijke innovaties tot energiebesparing in de Vlaamse glastuinbouw Evert Eriksson 23 oktober, PCS Destelbergen Provinciaal Proefcentrum voor de Groenteteelt, Kruishoutem Overzicht 1. Situatie glastuinbouw
Nadere informatieDe cijfers worden in GJ (GigaJoule) uitgedrukt. Dit is de eenheid van Warmte. Ter vergelijk, 1 GJ komt overeen met 278 kwh of +/- 32 m3 gas.
Project: woningen Maasbommel Datum: april 2014 Onderwerp: jaarrapportage nr. 4 Inleiding Eind februari 2013 zijn de drie woning in Maasbommel opgeleverd aan de huurders van Woonstichting De Kernen. Deze
Nadere informatieWarmtepompen en WKO: Toekomstperspectieven. Peter Centen CTO Nathan
Warmtepompen en WKO: Toekomstperspectieven Peter Centen CTO Nathan EPC - Nieuwbouw Energielabels - Bestaande bouw Brandstofverbruik(primair) per sector Bron: Publicatie CE Delft december 2015 Beleiden
Nadere informatieRapportering van de technische controle door een installatiebedrijf van warmtepompen voorbeeld
Rapportering van de technische controle door een installatiebedrijf van warmtepompen voorbeeld Uitreksel van bijlage 4 van de labelingsaanvraag van Quest & Construction Quality voor installatie/ontwerpbedrijven
Nadere informatieGaranties van Oorsprong voor duurzame elektriciteit en warmte. Gerjan Emsbroek
Garanties van Oorsprong voor duurzame elektriciteit en warmte Gerjan Emsbroek Inhoud Inleiding Garanties van Oorsprong (GvO s) GvO s voor warmte Overeenkomsten en verschillen met elektriciteit Aandachtspunten
Nadere informatieUitkomsten Landbouwtelling en vergelijking met informatiebronnen uit de statistiek Hernieuwbare energie
Hernieuwbare energie bij landbouwbedrijven: discussie uitkomsten Landbouwtelling 2010 Reinoud Segers Inleiding Om de paar jaar wordt de deelnemende bedrijven in de Landbouwtelling gevraagd of ze installaties
Nadere informatieEnergiemanagement 2014-2015 CO 2 -prestatie
Energiemanagement 2014-2015 CO 2 -prestatie Cable Partners B.V. Venneveld 34 4705 RR ROOSENDAAL tel. 0031 165 523 000 fax 0031 165 520 033 www.cablepartners.nl Opgesteld d.d.: Mei 2014 Revisie: 001 Opgesteld
Nadere informatieNieuwe wetgeving koelinstallaties versnelt toepassing warmtepompen
Nieuwe wetgeving koelinstallaties versnelt toepassing warmtepompen Door: Robin Sommers en Erik Deliege, Van Beek DIT IS EEN PUBLICATIE VAN: VAN BEEK INGENIEURS B.V. UTRECHTSESTRAAT 59 6811 LW ARNHEM +31
Nadere informatieEnergiemanagement actieplan 2015. 25 september 2015
Energiemanagement actieplan 2015 25 september 2015 Energie Management Actieplan 2015 Inhoudsopgave 1. Inleiding 3 2. Reductiedoelstellingen 4 2.1 Bedrijfsdoelstelling 4 3. Plan van Aanpak 5 4. Deelname
Nadere informatieVoortgangsrapportage CO 2 emissies ProRail Scope 1 en 2, eigen energiegebruik
Voortgangsrapportage CO 2 emissies ProRail Scope 1 en 2, eigen energiegebruik Rapportage 1 e half jaar 2017 en prognose CO 2 voetafdruk 2017 Autorisatie paraaf datum gecontroleerd prl Projectleider Van
Nadere informatieVergelijking tussen twee warmteopties voor het Nautilus-complex op het Zeeburgereiland
GJ vs GJ Vergelijking tussen twee warmteopties voor het Nautilus-complex op het Zeeburgereiland Rapport Delft, december 2013 Opgesteld door: B.L. (Benno) Schepers Colofon Bibliotheekgegevens rapport: B.L.
Nadere informatieHOGE TEMPERATUUR OPSLAG VAN WARMTE IN DE ONDERGROND ONDERZOEK EN DEMONSTRATIE
HOGE TEMPERATUUR OPSLAG VAN WARMTE IN DE ONDERGROND ONDERZOEK EN DEMONSTRATIE JORIS KOORNNEEF DERDE NATIONAAL CONGRES BODEMENERGIE UTRECHT 29 JUNI 2018 GEOTHERMIE FAMILIE Ondiepe geothermische systemen
Nadere informatieStaatsblad van het Koninkrijk der Nederlanden
Staatsblad van het Koninkrijk der Nederlanden Jaargang 2013 112 Besluit van 25 maart 2013 tot wijziging van een aantal algemene maatregelen van bestuur in verband met regels inzake bodemenergiesystemen
Nadere informatieecht Nul op de meter HRsolar : Robbert van Diemen Techneco : Niels van Alphen
echt Nul op de meter HRsolar : Robbert van Diemen Techneco : Niels van Alphen Agenda Wie is HRsolar Zonnewarmte V1.0 De markt Zonnewarmte V2.0 Zonnewarmte NOM Wie is HRsolar Nederlandse fabrikant van complete
Nadere informatieMaintenance for Energy. Erkenningsregeling Bodemenergie. RWS Leefomgeving / Bodem+ Jan Frank Mars
Maintenance for Energy Erkenningsregeling Bodemenergie RWS Leefomgeving / Bodem+ Jan Frank Mars Inhoud 1. Wet- en regelgeving 2. Kwaliteitsborging en erkenningsregeling 3. Toezicht & Handhaving 4. Melding
Nadere informatieVereiste voorkennis Naar inhoud en niveau gelijk aan MBO (niveau 4 volgens de Wet Educatie en Beroepsonderwijs) of HBO.
LEERDOELEN EN EINDTERMEN VAN DE CURSUS GRONDGEBONDEN WARMTEPOMPEN IN DE UTILITEITSBOUW Datum: 8--009 Vereiste voorkennis Naar inhoud en niveau gelijk aan MBO (niveau 4 volgens de Wet Educatie en Beroepsonderwijs)
Nadere informatieHISTORIE Van steenkool naar mijnwater
HISTORIE Van steenkool naar mijnwater Jaar Tot 1974 Actie Steenkoolwinning 1974 2003 Mijngangen vulden zich met grondwater, natuurlijke opwarming door aarde 2003 Diep gelegen water = warm (28 graden),
Nadere informatieVerbruik van hernieuwbare energie
Indicator 20 december 2011 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link [1] bekijken. Het aandeel hernieuwbare energie
Nadere informatieOfficiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. De Activiteitenregeling milieubeheer wordt als volgt gewijzigd:
STAATSCOURANT Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. Nr. 23617 22 augustus 2013 Regeling van de Minister van Infrastructuur en Milieu, van xx augustus 2013, nr. IENM/BSK-2013/180443,
Nadere informatieMonitoring en simulatie van een GEOTABS kantoorgebouw nabij Brussel: doorgedreven opvolging bevestigt en verbetert de verwachte performantie
Monitoring en simulatie van een GEOTABS kantoorgebouw nabij Brussel: doorgedreven opvolging bevestigt en verbetert de verwachte performantie Wim Boydens, Boydens engineering Het GEOTABS concept Gebruik
Nadere informatieCarbon Footprint Rapport
Ingenieursbureau Wolter & Dros B.V. Quality, Health, Safety & Environment Amsterdamseweg 53 3812 RP Amersfoort Postbus 47 3800 AA Amersfoort Telefoon 033-467 15 11 Fax 033-467 17 88 qhse@wolterendros.nl
Nadere informatieHernieuwbare elektriciteit,
Indicator 9 april 2015 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link [1] bekijken. In 2014 (voorlopige cijfers) bedroeg
Nadere informatieWarmtepompen en warmtebronnen. Warmtepompen
Warmtepompen en warmtebronnen (augustus 2006) Warmtepompen Wat is een warmtepomp? Warmtepompen zijn duurzame energiesystemen die energie uit de omgeving, zoals buitenlucht, bodem of grondwater, omzetten
Nadere informatieWijzigingsbesluit Bodemenergiesystemen. RWS Leefomgeving / Bodem+ Manfred Beckman Lapré
Wijzigingsbesluit Bodemenergiesystemen RWS Leefomgeving / Bodem+ Manfred Beckman Lapré Wat zijn bodemenergiesystemen? open systemen, ofwel WKO systemen gesloten systemen, ofwel bodemwarmtewisselaars 3
Nadere informatieWarmtepompen & aardgasvrije nieuwbouw
Warmtepompen & aardgasvrije nieuwbouw Door Willem Hooijkaas Voorzitter Nederlands Platform Warmtepompen Platform Warmtepompen Stuurgroep Stuurgroep Aandachtspunten presentatie: Duurzaam & Gasloos (bouwkundige)
Nadere informatieXTREME XTREME. Jaartaprendement EPN (Hs) 1,15 127,6% XTREME. (Hi) VOOROP IN RENDEMENT
Jaartaprendement EPN (Hs) 1,15 127,6% (Hi) 819.994-00 WWW.INTERGASVERWARMING.NL VOOROP IN RENDEMENT Extreem hoog rendement op warmwater In de Xtreme van Intergas gaan prestaties, intuïtieve bediening,
Nadere informatieErvaringen met gesloten bodemenergiesystemen in Goes. Dag van de Zeeuwse Bodem - 21 april 2016 Ronald Wennekes - IF Technology
Ervaringen met gesloten bodemenergiesystemen in Goes Dag van de Zeeuwse Bodem - 21 april 2016 Ronald Wennekes - IF Technology 1 Inhoud 1. Bodemenergie in het kort 2. Melding en vergunning gesloten systemen
Nadere informatieCompensatie CO 2 -emissie gemeentelijke organisatie Den Haag over 2013
Compensatie CO 2 -emissie gemeentelijke organisatie Den Haag over 2013 Inhoud 1 Aanleiding 1 2 Werkwijze 2 2.1. Bronnen 2 2.2. Kentallen 2 3 CO 2 -emissie gemeentelijke organisatie 3 4 Ontwikkeling 5 5
Nadere informatieDe ontwikkeling van Smart grids. Our common future. Prof.dr.ir. Han Slootweg. 30 september 2016
De ontwikkeling van Smart grids Our common future Prof.dr.ir. Han Slootweg 30 september 2016 Agenda Het energiesysteem Verduurzaming van het energiesysteem De energietransitie Smart Grids 2 Energievoorziening
Nadere informatieThemadag Centraal versus decentraal koelen
Themadag Centraal versus decentraal koelen Centrale versus decentrale industriële koelsystemen D.R. Wentink Adviesburo Verhoef Centraal versus decentraal koelen. Inhoudsopgave: 1. Definitie en verschillende
Nadere informatieEnergiemanagement CO 2 -prestatie
Energiemanagement 2016-2019 CO 2 -prestatie Van Rosmalen B.V. Weidestraat 7-B 5241 CA ROSMALEN tel. 073 523 26 32 M. info@vanrosmalenbv.nl www.vanrosmalenbv.nl Opgesteld d.d.: Sept 2017 Revisie: 001 Opgesteld
Nadere informatieProtocol Bodemenergie Praktijkcase Kernhem in Ede Ronald Wennekes sr. adviseur bij IF Technology projectleider energie bij gemeente Ede
Protocol Bodemenergie Praktijkcase Kernhem in Ede Ronald Wennekes sr. adviseur bij IF Technology projectleider energie bij gemeente Ede Vakblad Warmtepompen Juni 2011 1 Kernhem Ede Gegevens: circa 1.950
Nadere informatieCO2 prestatieladder Energie management plan
CO2 prestatieladder Versie: Definitief Datum: februari 2015 Eis: 2.C.3 Westgaag 42b - 3155 DG Maasland Postbus 285-3140 AG Maassluis Telefoon: 010-5922888 Fax: 010-5918621 E-mail: info@kroes.org Versie:
Nadere informatieEffectenstudie bodemenergiesysteem
voor open bodemenergiesystemen: tot 50 m³/uur en 250.000 m³/jaar en dieper dan 20 m-mv Project: Kinder- en Jeugdcentrum Heliomare (KJC Zuid) en Multifunctionele sportaccomodatie (MFS) Projectlocatie: De
Nadere informatieCO 2 emissie inventaris 2017 en reductieplan project Krispijn, en project Stadspolders
CO 2 emissie inventaris 2017 en reductieplan project Krispijn, en project Stadspolders Opgesteld door: R. Louis Kader, bureau voor kwaliteitszorg b.v. Huis ter Heideweg 4 3705 LZ Zeist Tel: 030-2436464
Nadere informatieBetrouwbare bodemenergiesystemen door ketenbenadering
RCC Koude & luchtbehandeling Tekst: Victor van der Lee en Henk Broekhuizen Betrouwbare bodemenergiesystemen door ketenbenadering "We staan in Nederland voor een forse opgave om de energievoorziening te
Nadere informatieVerbruik van hernieuwbare energie
Indicator 14 mei 2013 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link [1] bekijken. Het aandeel hernieuwbare energie
Nadere informatie... Gemeente Eindhoven en Eneco in 2045... Samen gaan we voor decentrale en duurzame toekomst! Waarde creëren Stadhuisplein. Veranderende overheid
Gemeente Eindhoven en Eneco in 2045 Energieneutraal Veranderende overheid Waarde creëren Stadhuisplein Zichtbaar maken van innovatie Als duurzame stad Samen gaan we voor decentrale en duurzame toekomst!
Nadere informatieEPV FAQ versie BOUWERS
EPV FAQ versie BOUWERS 2016-08-23 * Bron (tenzij anders vermeld): Wet van 18 mei 2016 tot wijziging van Boek 7 van het Burgerlijk Wetboek en de Uitvoeringswet huurprijzen woonruimte in verband met de mogelijkheid
Nadere informatieVerbruik van hernieuwbare energie
Indicator 1 oktober 2015 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link [1] bekijken. Het aandeel hernieuwbare energie
Nadere informatieCO 2 inventarisatie 2015 - Q1 t/m Q1. Versie: 1.0, 14-4-2015
CO 2 inventarisatie 2015 - Q1 t/m Q1 Versie: 1.0, 14-4-2015 Inventory boundary Organizational boundaries voestalpine WBN assembleert en bouwt wisselconstructies voor, t.b.v. de railinfrastructuur. Het
Nadere informatieZonder investeren besparen 10 tips en vragen voor de facilitair manager
Zonder investeren besparen 10 tips en vragen voor de facilitair manager Als facilitair manager bent u verantwoordelijk voor de huisvesting. Daarmee ook voor het energiegebruik van de huisvesting. In deze
Nadere informatieEvaluatie Wijzigingsbesluit bodemenergiesystemen
Verkenning Bodemenergie / Evaluatie Wijzigingsbesluit bodemenergiesystemen presentatie Peter Kouwenhoven Stakeholdersbijeenkomst UP Bodem en Ondergrond Inhoud presentatie Aanleiding evaluatie Conclusies
Nadere informatiesterke EPC-reductie met gelijkwaardigheids- en kwaliteitsverklaringen
EPC-WAARDE MET 0,24 VERLAGEN! sterke EPC-reductie met gelijkwaardigheids- en kwaliteitsverklaringen ENERGIEPRESTATIES VAN DUURZAME PRODUCTEN WORDEN STEEDS BELANGRIJKER. ER ZIJN TAL VAN OVERHEIDSINITIATIEVEN
Nadere informatieVereiste voorkennis Naar inhoud en niveau gelijk aan MBO (niveau 4 volgens de Wet Educatie en Beroepsonderwijs).
LEERDOELEN EN EINDTERMEN VAN DE CURSUS COLLECTIEVE WARMTEPOMPEN IN WONINGEN Datum: 8--009 Vereiste voorkennis Naar inhoud en niveau gelijk aan MBO (niveau 4 volgens de Wet Educatie en Beroepsonderwijs).
Nadere informatieArnold Maassen Holding BV. Verslag energieaudit. Verslag over het jaar 2014. G.R.M. Maassen
Arnold Maassen Holding BV Verslag energieaudit Verslag over het jaar 2014 G.R.M. Maassen Inhoud 1 Inleiding... 3 2 Inventarisatie van energieverbruik en emissiebronnen... 3 3 Energieverbruik en CO 2 Footprint...
Nadere informatieHieronder vind u onze bevindingen. Ter verduidelijking zijn de meest relevante onderdelen van wetsteksten in kaders toegevoegd.
Retouradres Postbus 2232 3500 GE UTRECHT BodemenergieNL Martin Bloemendaal Postbus 1072 3430 BB Nieuwegein Nederland Rijkswaterstaat Water, Griffioenlaan 2 3526 LA Utrecht UTRECHT Postbus 2232 3500 GE
Nadere informatieCO 2 inventarisatie 2014 - Q1 t/m Q4. Versie: 1.0, 13-1-2015
CO 2 inventarisatie 2014 - Q1 t/m Q4 Versie: 1.0, 13-1-2015 Inventory boundary Organizational boundaries voestalpine WBN assembleert en bouwt wisselconstructies voor, t.b.v. de railinfrastructuur. Het
Nadere informatieEnergie Management Actieplan Conform 3.B.2
Energie Management Actieplan Conform 3.B.2 Op basis van de internationale norm ISO 50001 4.4.3, 4.4.4, 4.4.5, 4.4.6, 4.6.1 en 4.6.4 Auteur(s): Mevr. Marjan Giezen, CO₂-functionaris, PUK Benelux B.V. Marcel
Nadere informatieRestwarmtebenutting in de vleesverwerkende industrie. Case. A.(Fons)M.G. Pennartz Ir. Manager team Energie KWA Bedrijfsadviseurs B.V.
Restwarmtebenutting in de vleesverwerkende industrie d.m.v. HT-warmtepompen Case A.(Fons)M.G. Pennartz Ir. Manager team Energie KWA Bedrijfsadviseurs B.V. Aan bod komen: Situatie omschrijving case vleesbedrijf
Nadere informatieThermodynamische analyse van het gebruik van een warmtepomp voor residentiële verwarming
H01N2a: Energieconversiemachines- en systemen Academiejaar 2010-2011 Thermodynamische analyse van het gebruik van een warmtepomp voor residentiële verwarming Professor: Martine Baelmans Assistent: Clara
Nadere informatieValidatie CO2-reductiemodel Nuon warmtenetten Publieke samenvatting. TNO-rapport TNO 2018 R10435
TNO-rapport TNO 2018 R10435 Validatie CO2-reductiemodel Nuon warmtenetten 2017 Leeghwaterstraat 44 2628 CA Delft Postbus 6012 2600 JA Delft www.tno.nl T +31 88 866 22 00 Publieke samenvatting Datum 19
Nadere informatieBrochure Zo gaat u voor nul! uitstoot 100% Uw nieuwe woning is EPC = 0. duurzame energie van eigen bodem
0% uitstoot Brochure 2017 Zo gaat u voor nul! 0 Uw nieuwe woning is EPC = 0 100% duurzame energie van eigen bodem U gaat voor nul! Welkom in uw energieneutrale woning Eteck, aangenaam Al meer dan 10 jaar
Nadere informatieWarmtekrachtkoppeling. Waarom Vaillant? Om eenvoudigweg dubbel gebruik te maken van energie. ecopower
Warmtekrachtkoppeling Waarom Vaillant? Om eenvoudigweg dubbel gebruik te maken van energie. ecopower Waarom ecopower? Eenvoudigweg omdat het de moeite waard is! Bij een traditionele productie van energie
Nadere informatiede heer/mevrouw.., thans woonachtig te.. op het adres.., hierna te noemen "Afnemer",
Huurovereenkomst inzake de individuele Duurzame Energievoorziening ten behoeve van uw Woning (bouwnummer X) in het project Park Triangel deelplan Parkweide fase 1 te Waddinxveen Ondergetekenden: BAM Techniek
Nadere informatiedatum ondertekening; bron bekendmaking
Behoort bij raadsbesluit zaaknr. 9901 Wetstechnische informatie GEGEVENS VAN DE REGELING Overheidsorganisatie Officiële naam regeling Citeertitel Besloten door Deze versie is geldig tot (als de vervaldatum
Nadere informatieeen toekomst zonder gas Warmtepomp Het Warmte Effect
een toekomst zonder gas Warmtepomp Het Warmte Effect Programma 20.00 uur Opening door de dagvoorzitter 20.05 uur De initiatiefnemers: ZMF & Zeeuwind Andre Berger, vrijwilliger bij Zeeuwind 20.15 uur Alles
Nadere informatieToelichting Instrument 5. Onderdeel Toolbox voor energie in duurzame gebiedsontwikkeling
Toelichting Instrument 5 Onderdeel Toolbox voor energie in duurzame gebiedsontwikkeling Instrument 5, Concepten voor energieneutrale wijken De gehanteerde definitie voor energieneutraal is als volgt: Een
Nadere informatieEnergiebesparing. Betonkernactivering. Programma. Energiebesparing EPBD. Energy Performance Building Directive. Europese richtlijn.
Programma Energiebesparing & Betonkernactivering Energiebesparing Europa Nederland Besparingspotentieel Specialisten gevraagd? Betonkernactivering Publicatie Leergang Kees Arkesteijn 1 2 Energiebesparing
Nadere informatieMonitor energie en emissies Drenthe
Monitor energie en emissies Drenthe 2012-2015 - november 2017 www.ecn.nl Monitor energie en emissies Drenthe 2012-2015 Deze monitor sluit aan op de notitie Energie en emissies Drenthe 2020, 2023 en 2030
Nadere informatieKlimaatklachten of een hoog verbruik? Maak gebruik van de Agema Installatie Monitor.
Klimaatklachten of een hoog verbruik? Maak gebruik van de Agema Installatie Monitor. Als verantwoord ondernemer wilt u zo veel mogelijk besparen op energieverbruik. Als modern ondernemer wilt u goede prestaties
Nadere informatieMocht u nog vragen of opmerkingen hebben, kunt u contact opnemen met onder getekende.
Ministerie van Landbouw, Natuur en Visserij Dienst regelingen T.a.v. De heer R.J. v.d. Berg Postbus 1191 3300 BD DORDRECHT Onze ref. PS/0690-01-tussenrapp-demo-06.doc Uw ref. DEMO/04/003 & DEMO/05/008
Nadere informatieVan inspanningsverplichting naar prestatiecontract nieuwbouw MFG Kaatsheuvel
Bijlage 1 Van inspanningsverplichting naar prestatiecontract nieuwbouw MFG Kaatsheuvel Door Sunburst B.V. Ing. Joost de Roij en Ing. Joost Vermeer januari 2014 Inhoudsopgave Blz Inleiding 3 1. Van inspanningsverplichting
Nadere informatieHoeveel kost 1 ton stoom?
Hoeveel kost 1 ton stoom? ENERGIK 23 november 2011 Valérie de Groote, INDEA Voorstelling INDEA Bruikbaar energieadvies voor industriële bedrijven Audits / Haalbaarheidsstudies Wetgeving Begeleiding bij
Nadere informatie