Stadsbestuur Rhenen, (152)

Transcriptie

1 NT00152_757b Nadere Toegang op inv. nr 757b uit het archief van het Stadsbestuur Rhenen, (152) H.J. Postema Mei 2017

2 Inleiding Dit document bevat een complete transcriptie van inventarisnummer 757b. Dit inventarisnummer bevat acht rentebrieven ten behoeve van de kerk over de periode Deze charters hebben de regestnummers 37, 43, 44, 88, 104, 114, 126 en

3 Regest (op sunt Jacobsdach apostoli) Henrick Denys van Mouwerick en zijne huisvrouw Gheyl van Derthesen erkennen aan Aelbert die Wit en zijne huisvrouw Crystijn uit een kamp lands gelegen in Ingenbroic jaarlijks 6 Rijnsche guldens schuldig te zijn, beloven daarvan gedurende 6 jaren jaarlijks 3 Rijnsche guldens aan de kerk van Renen te zullen betalen en beloven met Dirk van Eck Janss. te Weel en Rijner van der Eme als borgen deze rente binnen zes jaren met 37½ Rhijnsche gulden te zullen aflossen overeenkomstig den hierin aangehechten brief dd April 22. Regest ('s Woinsdages post Penthecostes) Lodewich van Leefdaell richter, Denijs van Leefdael, Wouter van Zulen en Jan Beyer schepenen van Renen oorkonden, dat Hubert van Zulen en Wouter van Zulen aan de kerk aldaar eene jaarlijksche rente van 1½ Rijnschen gulden en 4 oude Vleemschen, uitgaande uit het huis en de hofstede van Rijner Sloitemaker aldaar, overgeven. Wij Lodewich van Leefdaell, richter, Denys van Leefdael, Wouter van Zulen ende Jan Beyer, scepen bynnen Renen, oirconden mit desen brieve dat voir ons quamen Hubert van Zulen ende [ ] 2 Wouter van Zulen voirschreven end hebben voir opgedragen end na vertegen [ ] van [ ] behoif der kercken van Renen anderhalve Rynss gulden sjaers end vier oude Vlemsche [.]kent sestien end Johannes burgonse braspenningen of vierentwintych Philips braspenningen [ ] heure weerden inden tyt voir elken [ ]. Te betalen jairlix op sint Petri dach ad Cathedram [ ] Ryner sloit maker huis unde hofstede mit heuren tobehoiren binnen Renen gelegen, dair oistwairts [ ] leyt Aernt van Papevelt, zwtwaarts die Kruijsstrait, westwaert die [ ] Everwyn ende [ ] wedue met uten weduwe mit hoiren [ ] mede leggende der kerck van Renen alle recht ende toseggen als [ ] ende oic mede stonden Engbert Claisz und Berent Claisz Clais Bor [ ] unde bekenden voir hoir ende hoiren erven [ ] vurschreven erfpacht ende aen desen erfpacht renten vurschreven [ ] mit recht dat scepen kenden unde wesen voir recht dat se de kerck erflic [ ] wesen sall und 1 Dit charter is ernstig beschadigd waardoor is afgezien van transcriptie. 2 Dit charter is ernstig beschadigd waardoor grote delen niet meer leesbaar zijn. Deze zijn tussen vierkante haken geplaatst. 3

4 bliven mit recht. In oirconde des briefs besegelt mit onsen segelen. Gegeven int jair ons Heren dusent vierhondert sess ende tachentich swoensdages [ ] Regest ('s Woensdages post Penthecostes) Lodewich van Leefdael, richter, Danijs van Leefdael, Wouter van Zulen en Jan Beyer, schepenen binnen Renen oorkonden, dat Hubert van Zulen, Wouter van Zulen, als voogd van Goirts dochter Uyten Weerde, en Alijt Goirts weduwe Uyten Weerde de kerk van Renen 30 stuivers 's jaars geven uit het huis en de hofstede van Jan Donys binnen de stad, en dat Cristine van Eck, weduwe van Aelbert de Wit, met haar zoon Jan van Derthuzen afstand gedaan heeft van al het recht dat zij daaraan had. Wy Lodewich van Leefdael, richter, Danys van Leefdael, Wouter van Zulen end Jan Beyer, scepen binnen Renen, oirconden mit desen brieve dat voir ons quame Hubert van Zulen end als momber Gerrits dochter vyten Weerde end Wouter van Zulen end Alyt Gerrits weder vyten Weerde mit Bernt Claissz hores gecoiren mombers hant end hebben overgegeven Johan van Hemerten, kercmeister, tot behoif der kerc van Renen dertich Hollant stuivers sjaers erfpacht vyt Jan Donys huis end hoffstede binnen Renen, dair zuitwerts naist leyt Jacop van Leyen, noirtwerts Jan Donys ende westwert gemeyne straet te Paeschens jairlix te betalen inhout des ouden briefs of te panden biden gericht van Renen ende joffrouw Corstine van Eck, wedue Aelbert die Wits mit hoirs ghecoren mombers hant Jan van Derthuisen, horen soen, heeft mede der kerc overgegeven sulc verticht ende recht als sy dair aen had dese voirschreven eersten erfpacht worden dese voirschreven sementlic quyt end weerloes mit opdracht ende verticht also dat scepen kenden ende wesen voir recht dat sy dair niet meer aen en hadden noch en behielden mit recht ende dattet der kercken erflic, vast ende stede wesen sal ende bliven mit recht. In oirconde des briefs besegelt mit onsen segelen. Gegeven int jair ons Heren dusent vier hondert sessendetachtentich swoensdachs [na] Penthecostes. Regest Johan de Roij schoudt, Mr Jacob van Eck en Frans van Ewijck schepenen van Renen oorkonden, dat het St. Agnietenconvent aldaar, met machtiging van Willem van Horssen, generaal minister der derde orde van penitentie van St. Franciscus, overeenkomstig den hier ingelaschten brief dd. 25 Mei 1578, erkent schuldig te zijn aan de kerk van St. Kunera aldaar eene jaarlijksche rente van 18 gulden, losbaar 4

5 met 300 gulden, waarvoor zij tot onderpand geven de bouwinge, huis, hofstede en land Achter Berch aldaar gelegen, en "Stuvenest" genaamd. Wij Johan de Roij, schoudt, mr. Jacob van Eck ende Frans van Ewijck, schepenen tot Renen, doe conde mit deesen openen brieve dat voir ons gecomen zijn den genadigen heere Gerrit van Aken, pater van St. Agnyeten convente binnen Renen, die eerbare ende duechsame susteren Anna Jansdr, mater, Elisabet van Wijck, procuraetster ende dgemene conventualen des selve conventes, ende bekenden gesamenderhant voor haer ende haerluyden nacomelingen met voorgaende wille, wete ende consente vanden edelen heere Willem van Horssen, generael minister der derde orde van penitentie van St. Franciscus volgende zijnen brieve van ratifficatie ende approbatie hyer na van woerde te woerde geinsereert, beginnende: Wy heer Willem van Horssen, generael minister der derde oirde van penitentie van St. Franciscus doe condt ende bekeyne met desen opene brieve voor ons ende onse nacomelingen dat wy door die oetmodege begeerte van heer Gerrit van Aken, pater, suster Anna Jansdr, mater, mitsgaders suster Elisabet van Wijck, procuraetster ende die gemene conventuale van St. Agnyeten clooster binnen Renen, toegelaten, geratifficeert ende geapprobeert hebben, tolaten, ratifficeren ende approberen bij deesen onsen openen brieve dat die voirschreven heere Gerrit van Aken, suster Anna Jansdr, Elisabet van Wijck ende die gemene conventualen voornoemt mogen voir haer ende haren nacomelingen weerloes worden den vryen eygendom van omtrent eenen mergen lants gelegen inde Merssche, so groet ende cleyn die aldaer gelegen is ende inde transport brieve bepaelt sal worden dat sy oick op losrenten stellen mogen, lichten vanden kercke binnen Renen die somme van dry hondert gulden daer van sy sullen betalen achtyen gulden jaerlix die sy sullen vestigen moghen vuyt eenige van hare erven ende bouwinge Achterberch inden gerechte van Renen gelegen voorden gerechte aldaer dat sy oick sullen moghen lichten van Ariaen Rolofsz op losrenten die hoeftsomme van hondert gulden ende daer van jaerlix betalen ses derselver gulden en te vestigen hem ende zynen erven dselve daer hy aengehoude ende mede bewaert is. Item dat sy oick de stadt van Renen sullen mogen vercopen ende transporteren haer convent huys metten gront, staende binnen Renen so dat oeck inde opdrachs brieven bepaelt sal worden. Ende want allen voorschreven ons also gelieft heeft so hebben wy ons generaels segele hyer beneden aen doen hangen. Int jaer ons Heeren XV c ende achtentseventich opden XXV dach inde mey. Wesende volsegelt mit een vuythangende segele van grune wasse, hebbende dubbelde steerte. Ende hebben sy comparanten gesamender hant voor hoir ende hoirluyden nacomelingen vuyt crachte vanden voirschreven brieve van approbatie bekent schuldich te weesen Henrick Lijster, cameraer kerckmeester van St. Kuneren kercke binnen Renen, in bekenne der selver kercke die somme van achtyen karolus gulden jaerlix twyntich stuivers Brabants voor elcke gulden gerekent vuyt saicke van eens dryhondert gulden ten pryse als voren. Ende dat vuyt haer comparanten bouwinge, huys, hoff ende hoffstadt, erff, lant ende gront gelegen Achterberch inden gerechte van Renen, geheten Stuvenest, sulcxs als dselve 5

6 indertyt by Gerrit Hertgersz gebruijct wordt mit alle syne rechten ende tobehoren ende boulanden als oick hoy ende broecklanden, gelant ten westen naest Vreyss stege altwelcke sy comparanten verclaerden te weesen vry eygen erff ende goet sonder dat ymant daer vuyt gevesticht is dan nu de kercke voornoemt alleen. Te betalen alle jaer opten eersten juny daer van teerste jaer renten omme gecomen ende verschenen sal weesen opten eersten juny anno LXXIX eerstcomende. Ofte tselve ten allen termynen te mogen doen panden ende executeren als pacht als dan genoemd voorschreven onderpant so de kercke voornoemt haer incomen alle jaer in doet winnen mit sulcker condityen dat sy comparanten ofte haerluyder nacomelingen dese achtyen gulden jaerlixe rente sullem mogen vryen, lossen ende affcopen met gelycke dry hondert gulden midt lossende mit de volle somme jaersche rente ende alle afterstedige ende onbetaelde renten van dyen. In oirconde sbryefs besegelt mit onse segelen. Gegeven int jaer ons Heeren duysent V c ende LXXVIII opten XXVIII may mij present. Regest Gijsbrecht van Hardenbrouck schout, Dirck Coenen, burgemeester, en Bartholomeus Bruell, schepenen van Rhenen, oorkonden dat de kerkmeesters der St. Cunerakerk erkennen aan Henrick Corneliss. van Amerongen, burgemeester der stad, schuldig te zijn een jaarlijkse rente van 12 gulden, losbaar met 200 gulden, stellende tot onderpand de goederen der kerk. Wij Gijsbrecht van Hardenbrouck, scholtis, Dirck Coenen, borgemeester, en Bartholomeus Bruell, schepen tot Rhenen, doen condt mits deezen dat voor ons in eijgener perzoonen gecompareert ende erschenen zijn Johan Vonck ende Peter Henricxsz als kerckmeesters inder tijt van St. Cunerakercke binnen Rhenen ende bekenden voer haer en hairen naecolingen kerckmeesteren duechtelicken schuldich te weezen Henrick Cornelisz van Amerongen, borgemeester in der tijt deezer stede, ende zijne erffgenamen ofte thoonder deezes bij zijnen blijckende wille een jaerlicxe losrenthe van twaeleff Karolus gulden tien stuvers van twintich stuvers tstuck vuijt zaecke van tweehondert Karolus gulden hooftzoms bijde voornoemde Henrick van Amerongen dvoorschreven Johan Vonck als cameraer kerckmeester ten behoeve vanden zelve kercke aangetelt belovende dvoorschreven jaerlicxe renthe van weegen Henrick van Amerongen voornoemt en zijnen erffgenamen in gebreecke zijnre jaerlicx te betalen vrij gelts aen handen van den gasthuysmeesters deezer stede Petri ad cathedram waer van het eerste jaer renthen omgecomen ende verschenen zall zijn Petri ad cathedrum eerstcomende. Ende dat in betalinge van een jaerlicxe renthe van gelijke twaleff Karolus gulden tien stuvers als de voornoemde Amerongen tvoorschreven gasthuys schuldich is. Ende hebben zij comparanten in de voorschreven qualite verbonden ende verbijnden bij deezen alle 6

7 dvoorschreven kercke goederen ende incomen voor de betalinge vande zelve jaerlicxe renthe en verzeeckerheid vanden hooftzome van dien tot heerlicke ende reale executie van allen heeren hoven rechteren ende gerechten. Renunchierende tot dien eynde van allen exceptien ende defentien deezen eenichsins contrarierende ende den rechten seggende generale renunchiatie van geenre weerden te zijn daer zij eerst speciale voorgegaen. Belovende zij comparanten tot vermaeninge dvoorschreven jaerlicxe renthe te vestigen vuyt goet souffisant onderpandt welverstaende dat zij comparanten ofte haire naecomelingen dvoorschreven jaerlicxe renthen zullen moegen aflossen mette hoofzomme van tweehondert gulden mits tselve een vierendeel jaers te voiren opseggende ende hebben wij haer comparanten ende haire nacomelingen int geene voorschreven is geconstitueert en alle die kercke goederen daer voor bij deezen verclaert executabell. In oirconde sbrieffs bezegelt met onze zegelen opten II novembris Regest Frederick van Deuverden van Voort schout, Niclaes van Schoonhoven en Bartholomeus Bruell schepenen van Rhenen oorkonden, dat Jan Cornelisz. Kock en Anna Jansdochter, zijne vrouw, overdragen aan de kerkmeesters der St. Cunerakerk, als possesseurs van het St. Annagild, eene jaarlijksche rente van 6 gulden 5 stuivers, losbaar met 100 gulden, stellende tot onderpand hun huis en hofstede aan de Lange Heerstraat aldaar. Wij Frederick van Deuverden van Voort, schout, Niclaes van Schoonhoven en Bartholomeus Bruel, schepenen der stede Rhenen, doen condt ende certificeren mits desen dat voor ons gecomen ende gecompareert zijn Jan Cornelisz Kock ende Anna Jansdochter, echteluijden, ende bekenden voor haer en haren erven vernucht ende wel schuldich te wesen ende vuyt hare goederen vercoft te hebben de kerckmeesters van Cunera kercke alhier als possesseurs van St. Anna gilt ende haren naecomelingen een jaerlijkse erffelijcke losrenthe van ses gulden vijf stuijvers sjaers ende dat in extinctie ende voldoeninge van een rentebrieff van honderd Carolus gulden hooftsoms die tvoorschreven gilt spreeckende heeft op den scholtus Deuverden die midts desen gehouden wort voor gecasseert ende de voorschreven comparanten bij accoort op hun hebben genomen waervan het eerste jaer renthen omgecomen ende verschenen sal wesen den achtsten marty 3 XVI c drije ende twijntich ende soo voorts jaerlijks vrijs gelts van alles niet vuijtgesondert totte volle betalinge ende afflossinge toe welcke afflossinge de voorschreven comparanten tallen tijden zullen mogen doen met gelijcke somme van hondert carolus gulden midts daer bij leggende d onbetaelde ende verschenen renthen van dien. Stellende 3 Er staat boven geschreven: Jacobi. 7

8 zij comparanten tot een speciaal hypotheeq ende onderpand der voorschreven hooftsomme ende renthe van dien zeeckere hare huysinge ende hoffstede, staende ende gelegen aen de Lange Heerstraet alsulx binnen Rhenen bepaelt, oostwaarts seecker steechgen, westwaarts Adriaen Gerritsz schoenmaecker, zuytwaarts Jan Janz Guylicker ende noortwaarts de Heerstraet voorschreven ende voorts generalijk hare persone ende vordere goederen als naer rechten ende zijn d voorschreven comparanten tharen versoucke int gundt voorschreven staet gecondemneert ende hare personen ende goederen daer voor verclaert executabel. In oorconde hebben wij desen brieff besegelt opten VIII martij XVI c tweeendetwijntich. Regest Warnard van Lennip schout, Bartholomeus Broell en Johan Vonck burgemeesters van Rhenen oorkonden, dat Dirck Jansz. en Henricxken van Wijck, echtelieden, overdragen aan Jacob Roelofsz. van Varick den eigendom van een huis aldaar, op de lasten van 1 stuiver aan den graaf van Cuylemborch, 2 gulden 8 stuivers aan de vicarie van den commissaris Brederode, 6 stuivers aan de kerk, en 550 gulden kapitaal, die de kinderen van Roeloff Jacobsz. van Varick van huns vaders erfenis daarop hebben. Afgelost Wij Warnard van Lennip, schout, Bartholomeeus Breul ende Johan Vonck, burgemeesters der stede Rhenen, doen condt ende certificeren midts desen dat voor ons gecomen ende gecompareert zijn Dirck Jansz ende Henricxken van Wijck, echteluyden, ende transporteerden voor haer ende haren erven ten behouve van Jacob Roeloffsz van Varick zeeckere huysinge staende alhier binnen Rhenen boven aenden straet opten hoeck naest de huysinge van Henrick Adriaensz Coninck daer de vercopers tegenwoordich inne zijn wonende met alle tgeene daer aert ende nagelvast inne is, doch opten lasten van eene stuyver den grave van Cuylemborch noch twee gulden acht stuijvers die zeeckere vicarije vanden commissaris Brederode ende ses stuijves sjaers als de kerck daer vuyt sijn hebbende ende dan noch opte lasten van vijff hondert vijftich Carolus gulden capitaels die de kijnderen van Roelof Jacobsz van Varick voor haer vaders erffenis daerop spreeckende hebben. Doende zij comparanten daer van volcomen affstant ende verticht, soo dat burgemeesteren voorschreven kenden ende wesen voor recht dat de voorschreven comparanten vanden voorschreven huysing onterft ende ontgoet ende die voorschreven Jacob Roelofsz van Varick ende zijnen erven daer an geerft ende gegoet zijn wesende ende blijven zullen met recht ende bekenden hun de comparanten vande cooppenningen voldan ende betaelt, beloven tvoorschreven huys boven de voornoemde lasten te vrijen ende waeren naer erffcooprecht der stede Rhenen van alle voorplecht ende voorcommer. In oorconden hebben wy desen brieff bezegelt den XI meert

9 Regest Henrick Wolradt, graaf van Waldeck Piermont en Culenborch, verklaart, dat Jan de Kemp, als gemachtigde van Elisabeth van Stoutenborch, ten overstaan van het leenhof van Culenborch erkend heeft schuldig te zijn aan de Cunera-kerk te Rhenen eene som van 900 gulden tegen eene rente van den penning 20 's jaars, en tot onderpand gesteld heeft 2 morgen land, leenroerig aan het huis Culenborch, en geheeten de Hogemaeten, gelegen in de heerlijkheid van de Marsche, strekkende met een eind op de Lheegraeve. Wij Henrick Wolradt, grave van Waldeck Piermont ende Culenborch, doen te weeten dat voor den wel edel gestrengen Jordan Guesont, ridder ende onsen raedt ende stadhouder van de leenen onser graefschappe van Culenborch, in eijgener persoon gecompareert ende erschenen is Jan de Kemp, secretaris tot Rhenen, als volmachtiger van joffrouw Elisabeth van Stoutenborch, in crachte van procuratie, op den 26 april 1660 gepasseert, alhier verthoont ende gebleken, voorts in onsen leenregister van woorde tot woorde geregistreert, ende bekende hij comparant in dier qualiteit, wettelik ende deuchtelick schuldich te zijn aen, ende ten behoeve van Cunerakerck binnen Rhenen, de somme van negen hondert gulden capitael tot twintich stuivers Hollants gerekent ende dat in conformite ende volgens de reeckeninge ende liquidatie bij de kerckmeesters in der tijt van Cunera kerck voornoemd ende jonkheer Johan Vosch, man van de voorschreven joffrouw Elizabeth van Stoutenborch, ten overstaen van de magistraet der stad Rhenen, gehouden, over de administratie bij de voornoemden jonkheer Johan Vosch gehadt ende de voorschreven somme aen de kerck schuldich gebleven, belovende daarvan interesse te betaelen tegens den penninck twintich, waervan het eerste jaer ommecomen ende verschijnen sal den 26 april 1661 ende soo voorts van jaere tot jaere, ten dage voorschreven totte volcomene aflossinge toe, alle welcke voorschreven renten een ende alle jaer sullen betaelt worden in gelde vrij van alle schattingen ende ongelden, bij den heere van den lande, tot laste van de rentheffers alreede gestatueert ofte noch te statueeren ende tot verseeckerheyt van de voorschreven capitaele somme ende renthen heeft den comparant met onsen believen ende consent, tot een speciael hypotheek gestelt ende stelt mits desen twee mergen lants van seeckere ses mergen, waarvan die vier mergens mede leenroerich aen desen graeffelicken huise geheeten de hoge maeten gelegen in de heerlickheyt van de Marsche, strekkende met een eijnde op de Lheegraeve, warmede de voorschreven Elizabeth van op den 13 juli 1642 voor onsen voorschreven leenhove, verlijt ende beleent is, om in cas van waenbetalinge alle verschenen ende onbetaelde renthen mitsgaders het voorschreven capitael davan te verhaelen ende daerop te procederen met pandinge nae landtrecht, daer t voorschreven leengoet gelegen is, sonder dat deselve sal mogen verjaeren noch 9

10 bedaegen, niet tegenstaende de judicatuere onsen voorschreven leenhove darvan toecomt, welcke preeminentie wij in cas subject op gedaen versoeck gratieuselick hebben geremitteerd ende remitteren mits desen, sonder noch tans te trecken in eenige consequentie. Oock voorbehoudens ons ende eenen ijderen sijns goederen rechtens. Daer dit geschieden waren bij aen ende over onsen raedt Adam Gressenick ende Godefridus van Acquoij, notaris leenmannen. In oircondt hebben wij onsen zegel van de leenen hieronder aen doen hangen. Actum Culenborch den 4 julii (was getekend) A. Gressenick Randschrift van het zegel: SIGILLUM FEVDALE CUYLENBURGICUM 10