EUROPESE COMMISSIE DIRECTORAAT-GENERAAL MILIEU

Transcriptie

1 EUROPESE COMMISSIE DIRECTORAAT-GENERAAL MILIEU De directeur-generaal Brussel, 2 3 JAN' 2017 ENV/C2/LMR/gm Ares(2016) Zijne Excellentie de heer François Roux Buitengewoon en gevolmachtigd ambassadeur Permanent vertegenwoorder van België bij de Europese Unie Wetstraat B-1040 Brussel BELGIË dispatch.belgoeurop@diplobel.fed.be Onderwerp: Beoordeling van de Commissie van de monitoringprogramma s van de lidstaten uit hoofde van de kaderrichtlijn mariene strategie Excellentie, Overeenkomstig artikel 12 van de kaderrichtlijn mariene strategie (KRMS, 2008/56/EG1) beoordeelt de Commissie de door de lidstaten op grond van artikel 11, lid 3, verrichte kennisgevingen en verstrekt zij advies over alle aanpassingen die zij nodig acht. Daartoe heeft de Commissie een beoordelingsverslag over de monitoringprogramma s van de lidstaten uit hoofde van de KRMS gepubliceerd, vergezeld van een werkdocument van haar diensten. Bij gevoegd vindt u de samenvatting van de bevindingen en aanbevelingen van de Commissie voor uw land. Met deze brief wil ik u vriendelijk verzoeken om zo spoedig mogelijk informatie te verschaffen over de manier waarop u gevolg gaat geven aan de aanbevelingen van de Commissie om uiterlijk 2020 een goede van uw mariene wateren te bereiken. Bijlage: Samenvattende resultaten en richtsnoeren van de Commissie I Hoogachtend, Daniel CALLEJA 1 PB L 164 van , blz. 19. Europese Commissie, 1049 Brussel, BELGIË - Tel

2 Bijlage: Uittreksel van het werkdocument van de diensten van de Commissie bij het verslag van de Commissie aan het Europees Parlement en de Raad TOŢ BEOORDELING VAN DE MONITORINGPROGRAMMA S VAN DE LIDSTATEN UIT HOOFDE VAN DE KADERRICHTLIJN MARIENE STRATEGIE (2008/56/EG) Deel I SAMENVATTING VAN BEVINDINGEN EN AANBEVELINGEN PER LIDSTAAT OVER MONITORINGPROGRAMMA S, GERAPPORTEERD OVEREENKOMSTIG ARTIKEL 11, LID 3, VAN RICHTLIJN 2008/56/EG Algemene conclusie In algemene termen vormt het monitoringprogramma van België een gedeeltelijk geschikt kader om aan de voorschriften van Richtlijn 2008/56/EG te voldoen, en om de geboekte vooruitgang bij het bereiken van een goede te meten. België meldt dat het merendeel van zijn monitoringpiogramma tegen 2014 zal zijn ingevoerd om de vooruitgang bij het bereiken van een goede te meten, maar dat sommige aspecten (zwerfvuil op zee (beschrijvend element 10), energie, waaronder onderwatergeluid (beschrijvend element 11), zoogdieren, habitats op de zeebodem (beschrijvende elementen 1, 4 en 6)) pas vanaf 2018 worden gemonitord. De gemelde monitoringprogramma's voorzien in voldoende monitoring voor drie van de dertien categorieën beschrijvende elementen. Dit zijn vervuilende stoffen (beschrijvend element 8), vervuilende stoffen in visserijproducten (beschrijvend element 9) en zwerfvuil op zee (beschrijvend element 10). België heeft leemten in de monitoring geïdentificeerd, en is voornemens deze aan te pakken, voor de volgende beschrijvende elementen: eutrofiëring (beschrijvend element 5) en hydrografische wijzigingen (beschrijvend element 7). Plannen om monitoringleemten voor de overige beschrijvende elementen (vogels, zoogdieren, vissen en koppotigen, waterkolom, zeebodem (beschrijvende elementen 1, 4 en 6), niet-inheemse soorten (beschrijvend element 2), commerciële soorten vis en schaal- en schelpdieren (beschrijvend element 3) en energie, met inbegrip van onderwatergeluid (beschrijvend element 11) aan te pakken, zijn daarom tot dusver uitgebleven. Belangrijkste aanbevelingen België moet: (a) erop toezien dat het monitoringprogramma een geschikt kader vormt dat voorziet in een volledige dekking van de monitoringbehoeften voor de beoordeling van de vooruitgang bij het bereiken van een goede ; (b) zorgen voor de onmiddellijke uitvoering van het volledige monitoringprogramma overeenkomstig artikel 5, lid 2, punt a), onder iv), van Richtlijn 2008/56/EG, waarbij het monitoringprogramma uiterlijk op 15 juli

3 moest zijn uitgevoerd; (c) plannen opstellen om monitoringleemten aan te pakken waar dit niet is gebeurd en deze plannen uitvoeren. België heeft verslag uitgebracht overeenkomstig artikel 11 van de kaderrichtlijn mariene strategie (KRMS) in oktober In totaal omvat de verslaglegging van België overeenkomstig artikel 11 dertig subprogramma s die alle beschrijvende elementen bestrijken, op de habitats van de waterkolom (beschrijvende elementen 1 en 4) na. Conclusies over de specifieke technische beoordeling per lidstaat De adequaatheid van het Belgische monitoringprogramma uit hoofde van de KRMS is beoordeeld door na te gaan of het programma en de gerelateerde subprogramma s toereikend zijn om te voorzien in de monitoringbehoeften voor de beoordeling van de vooruitgang bij het bereiken van een goede 2 en het verwezenlijken van de door België in 2013 vastgestelde milieudoelstellingen. De volgende tabel geeft een overzicht (per beschrijvend element) van: - de resultaten van de technische beoordeling in hoeverre een goede en de doelstellingen worden bestreken door het monitoringprogramma en de monitoringsubprogramma s van de lidstaat; - de eigen beoordeling van de lidstaat van de datum waarop het monitoringprogramma adequaat is of zal zijn om de vooruitgang bij het bereiken van een goede en de doeleinden te meten; - de vraag of de lidstaat leemten heeft gerechtvaardigd of plannen heeft ingediend om deze op te vullen. Beschrijvend element Technische beoordeling Doelstellingen Gemelde tijdlijn doelstellingen Plannen/ rechtvaardiginge n van de lidstaat 1 en 4 Vogels 1 en 4 Zoogdieren 1 en 4 Vissen 1,4 Waterkolom Ja 1, 4 en 6 Zeebodem 2 " " wordt gedefinieerd in artikel 3, lid 5, van de KRMS. De lidstaten omschrijven vervolgens een goede per beschrijvend element overeenkomstig artikel 9 van de KRMS. 3

4 Beschrijvend element Technische beoordeling Doelstellingen Gemelde tijdlijn doelstellingen Plannen/ rechtvaardiginge n van de lidstaat 2 NIS 3 Commercieel geëxploiteerde vis 5 Eutrofiëring Ja 7 Hydrografische wijzigingen 8 Vervuilende stoffen Ja * Nee 9 Vervuilende stoffen in visserijproducten 10 Zwerfvuil op zee 11 Energie/Geluid zullen vóór 2018 worden behaald. Volledige dekking Gedeeltelijke dekking Geen dekking Geen goede : niet gedefinieerd Geen doelstellingen Geen monitoring Doelstellingen niet gedefinieerd Geen monitoringprogramma gemeld Tot dusver bereikte resultaten - Uit de technische beoordeling blijkt dat België zijn monitoringprogramma en -subprogramma s heeft ontwikkeld op een manier die overeenstemt met de overeenkomstig de KRMS bepaalde goede en de doelstellingen betreffende vervuilende stoffen (beschrijvend element 8), vervuilende stoffen in visserijproducten (beschrijvend element 9) en zwerfvuil op zee (beschrijvend element 10). - Regionale samenhang: Het Belgische monitoringprogramma stemt wat betreft bepaalde beschrijvende elementen (bv. vervuilende stoffen (beschrijvend element 8) en zwerfvuil op zee (beschrijvend element 10)) overeen met de normen en richtsnoeren van het OSPAR-verdrag, en geeft een regionale dimensie aan het werk dat de lidstaat voor deze beschrijvende elementen heeft verricht. - België heeft relatief goed gebruik gemaakt van de bestaande monitoringprogramma s uit hoofde van de KRMS. Op Europees niveau heeft België gerapporteerd over het gebruik van de monitoringprogramma s voor commerciële soorten vis en schaal- en schelpdieren binnen de verordening inzake 4

5 het gemeenschappelijk visserijbeleid (GVB-verordening)3 (beschrijvend element 3) en de monitoringprogramma s voor habitats op de zeebodem (beschrijvende elementen 1 en 4), eutrofiëring (beschrijvend element 5) en vervuilende stoffen (beschrijvend element 8) binnen de kaderrichtlijn water (KRW)4. De monitoring van vervuilende stoffen in visserijproducten (beschrijvend element 9) houdt verband met de verordening inzake verontreinigingen in levensmiddelen5 en met de richtlijn schelpdierwater6. De bestaande monitoring die wordt verricht ten behoeve van de vogel7- en de habitatrichtlijnen8 wordt gebruikt voor de monitoring van zoogdieren (beschrijvende elementen 1 en 4), maar niet van vogels (beschrijvende elementen 1 en 4). Aspecten waar verbetering nodig is - Volgens de technische beoordeling vertoont het Belgische monitoringprogramma enkele leemten in de monitoring van een goede en van de doelstellingen voor beschrijvende elementen met betrekking tot biodiversiteit (beschrijvende elementen 1, 4 en 6), commerciële soorten vis en schaal- en schelpdieren (beschrijvend element 3) en eutrofiëring (beschrijven element 5); alsook voor beschrijvende elementen op het gebied van kennis en methodieken die als minder ontwikkeld worden beschouwd, namelijk niet-inheemse soorten (beschrijvend element 2), hydrografische wijzigingen (beschrijvend element 7) en energie met inbegrip van onderwatergeluid (beschrijvend element 11). - België heeft geen monitoringprogramma voor habitats van de waterkolom (beschrijvende elementen 1 en 4) vastgesteld. De lidstaat meldt dat momenteel geen rekening wordt gehouden met het pelagische milieu omdat vooruitgang op vlak van de monitoring van eutrofiëring een voorwaarde is voor de ontwikkeling van een dergelijk monitoringprogramma. Dit punt vereist verdere verduidelijking. - Er zijn geen koppelingen met EU-wetgeving of internationale overeenkomsten gemeld voor niet-inheemse soorten (beschrijvend element 2), hydrografische wijzigingen (beschrijvend element 7) en energie met inbegrip van onderwatergeluid (beschrijvend element 11). Het monitoringprogramma voor 3 Verordening (EU) nr. 1380/2013 van het Europees Parlement en de Raad van 11 december 2013 inzake het gemeenschappelijk visserijbeleid, tot wijziging van Verordeningen (EG) nr. 1954/2003 en (EG) nr. 1224/2009 van de Raad en tot intrekking van Verordeningen (EG) nr. 2371/2002 en (EG) nr. 639/2004 van de Raad en Besluit 2004/585/EG van de Raad (PB L 354 van , blz. 22). 4 Richtlijn 2000/60/EG van het Europees Parlement en de Raad van 23 oktober 2000 tot vaststelling van een kader voor communautaire maatregelen betreffende het waterbeleid (PB L327 van , biz. 1). 5 Verordening (EG) nr. 1881/2006 van de Commissie van 19 december 2006 tot vaststelling van maximumgehalten aan bepaalde verontreinigingen in levensmiddelen (PB L364 van , blz. 5). 6 Richtlijn 2006/113/EG van het Europees Parlement en de Raad van 12 december 2006 inzake de vereiste kwaliteit van schelpdierwater (PB L 376 van , blz. 14). 7 Richtlijn 2009/147/EG van het Europees Parlement en de Raad van 30 november 2009 inzake het behoud van de vogelstand (PB L 20 van , blz. 7). 8 Richtlijn 92/43/EEG van de Raad van 21 mei 1992 inzake de instandhouding van de natuurlijke habitats en de wilde flora en fauna (PB L 206 van , blz. 7). 5

6 niet-inheemse soorten verwijst niet naar mogelijke overlappende programma s die worden uitgevoerd in het kader van de kaderrichtlijn water en het OSPARverdrag9. Er is niet verwezen naar de indicator "aantal nieuwe introducties van niet-inheemse soorten (NIS)", die momenteel wordt ontwikkeld binnen het OSPAR-verdrag. - België heeft bestaande monitoringsstructuren waarover het al beschikte in verband met andere kaders, in het bijzonder het OSPAR-verdrag, niet volledig benut. België heeft alleen koppelingen met het OSPAR-verdrag gemaakt voor vier beschrijvende elementen (eutrofiëring (beschrijvend element 5), zwerfvuil op zee (beschrijvend element 10), zoogdieren (beschrijvende elementen 1 en 4)). Resultaat van specifieke beoordeling per beschrijvend element België moet: In het algemeen: (a) doorgaan met het integreren van reeds bestaande monitoringprogramma's uit hoofde van relevante EU-wetgeving en andere internationale overeenkomsten, in het bijzonder de habitatrichtlijn, de vogelrichtlijn, de KRW en de verordening inzake invasieve uitheemse soorten10, met aan de KRMS gerelateerde monitoringprogramma s, en er tegelijk op toezien dat adequaat aan KRMSspecifieke toezichtbehoeften wordt tegemoetgekomen voor zowel het ruimtelijke werkingssfeer als de gemonitorde elementen, parameters, habitats en soorten. (b) doorgaan met de implementatie van (voor zover deze bestaan) gecoördineerde en gezamenlijke monitoringprogramma s die zijn ontwikkeld op regionaal of subregionaal niveau, zoals bijvoorbeeld door OSPAR. (c) de vergelijkbaarheid en consistentie van monitoringmethodes binnen zijn mariene regio verbeteren, in het bijzonder door met werkingssfeer, bereik, frequentie en de vaststelling van de indicatoren van de controles rekening te houden bij praktijken op regionaal niveau. In het bijzonder: Aangaande biodiversiteit (beschrijvende elementen 1, 4 en 6): (d) zo spoedig mogelijk een monitoringprogramma voor de habitats van de waterkolom ontwikkelen en uitvoeren. (e) het monitoringprogramma voor al zijn monitoringprogramma s op het gebied van biodiversiteit verder versterken om te zorgen voor een meer passende ruimtelijke werkingssfeer en frequentie. (f) aanvullende soorten monitoren, aangezien die voor zoogdieren beperkt lijken en die voor vissen niet-commerciële vissoorten niet lijken te dekken. 9 Verdragen van Oslo en Parijs van 1972 en 1974 waarbij de EU partij is. In artikel 5, lid 2, en artikel 6 van de KRMS is bepaald dat lidstaten die deel uitmaken van eenzelfde mariene regio of subregio samenwerken. 10 Verordening (EU) nr. 1143/2014 van het Europees Parlement en de Raad van 22 oktober 2014 betreffende de preventie en beheersing van de introductie en verspreiding van invasieve uitheemse soorten (PB L 317 van , blz. 35). 6

7 Aangaande niet-inheemse soorten (beschrijvend element 2): (g) zijn monitoringprogramma s verder ontwikkelen om alle habitats of soortgroepen van de niet-inheemse soorten volledig te dekken. Aangaande commerciële visserij (beschrijvend element 3): (h) zijn monitoringprogramma uitbreiden zodat het alle commercieel geëxploiteerde soorten omvat. (i) monitoring en beoordeling van niet-gvb-soorten en soorten waarvoor geen analytische beoordeling van de bestanden wordt verricht, verbeteren zoals vastgesteld in de definitie van een goede. Aangaande eutrofiëring (beschrijvend element 5) (j) zijn monitoringprogramma volgens de definitie van een goede uitbreiden zodat het aanvullende elementen en parameters omvat. Aangaande hydrografische wijzigingen (beschrijvend element 7): (k) zijn monitoringprogramma volgens de definitie van een goede uitbreiden zodat het veranderingen door bestaande activiteiten, grootschalige effecten, invloeden op of veranderingen aan habitats omvat. Aangaande onderwatergeluid (beschrijvend element 11): (l) zijn monitoringprogramma uitbreiden, en voortdurend geluid en impulsgeluid monitoren, indien van toepassing, buiten het beperkte toepassingsgebied van één activiteit (offshore wind). 7