Het Woord van de Gerechtigheid

Transcriptie

1 Het Woord van de Gerechtigheid Nr 32 februari 2006 pagina 1 Want ieder die nog van melk leeft, is onervaren in het woord van de gerechtigheid (St vert): hij is nog een kind (Hebr 5:13) Het woord van de gerechtigheid staat in contrast tot de eerste beginselen van de uitspraken van God (Hebr 5:12) Het woord van de gerechtigheid duidt daarom op diepere waarheden waarin God handelt op basis van Zijn gerechtigheid met ons Het Woord van de Gerechtigheid wil een bijdrage leveren om christenen vertrouwd te maken met de vaste spijs (Hebr 5:14) van het woord van God om geestelijke volwassenheid mogelijk te maken Bijbelse waarheden die nauwelijks worden onderwezen en van cruciaal belang zijn om het einddoel van het geloof (1 Petr 1:9) te bereiken, zullen in het bijzonder onderwerp van aandacht zijn Het Woord van de Gerechtigheid wordt geredigeerd door Roel Velema roel@velemawebnl website: Het Nieuwe Verbond Want dit is het bloed van mijn [SV: nieuwe] verbond, dat voor velen vergoten wordt tot vergeving van zonden (Matt 26:28) En Hij zei tot hen: Dit is het bloed van mijn [SV: nieuwe] verbond, dat voor velen vergoten wordt (Marc 14:24) Het nieuwe verbond is een verbond in de Bijbel dat in verband wordt gebracht met zowel Israël als met de gemeente van Jezus Christus De aard, werking en tijdstip van dit verbond, raken zó de kern van de Bijbel, dat inzicht in deze materie van groot belang is voor onze geestelijke groei Om tot dit inzicht te komen, moeten we eerst een aantal algemene opmerkingen maken over verbonden in de Bijbel Verbonden in de Bijbel Verbonden nemen in de Bijbel een belangrijke plaats in Er zijn verschillende soorten verbonden Er zijn verbonden tussen God en de mens en er zijn verbonden tussen mensen onderling Afgezien van Noach, heeft God nooit een verbond gesloten dan met Abraham en zijn nageslacht (vgl Rom 9:4; Ef 2:12) Verbonden van God worden nooit gesloten met het lichaam van Christus, dat is Zijn gemeente De reden hiervan is eenvoudig: Christus sluit geen verbond met Zijn eigen lichaam Deze diepe innige eenheid sluit een verbond met de gemeente uit Het Hebreeuwse woord voor verbond is beriet ( ) Het Oude Testament kent een beriet tussen menselijk partners, zoals tussen David en Jonathan (1 Sam 18:1 ev) Jonathan sloot een beriet met David omdat hij hem liefhad als zichzelf (vers 3) De organische relatie van Christus en Zijn gemeente sluit een verbond met haar uit

2 Nr 32 februari 2006 Het Woord van de Gerechtigheid pagina 2 Liefde ging dus vooraf aan een verbond, waardoor deze liefde werd opgeheven tot een rechtsverhouding De relatie was vanaf dat moment niet kwetsbaar door een mogelijk veranderende liefde, maar gefundeerd op verplichtingen om die liefde bestendig te houden (vgl 1 Sam 20:8) Daarom is een huwelijkssluiting van zo n groot belang, omdat de rechtsverhouding de liefde ondersteunt en er ruimte ontstaat dat de partners kunnen worden gevormd en de liefde wel moet volharden door de rechtsverhouding Een ander voorbeeld van een beriet tussen menselijke partners is Jacob en Laban (Gen 31:44 ev) De noodzaak van hun beriet ontstond door de rechtsonzekerheid die heerste tussen deze familieleden Het sluiten van hun verbond bestond uit het oprichten van een steenhoop als gedenkteken, het maken van duidelijke afspraken en het zweren van een eed Ook werd er een offer gebracht en vond er een offermaaltijd plaats Zowel particulier als zakelijk maakten verbonden deel uit van de sociale structuur van Israël Een beriet kon niet gebroken worden en was sterker dan de dood Het doel van een beriet was altijd sjalom, een toestand van vrede die moest resulteren in een harmonische samenleving Voor ons westers denkende mensen, is het begrip verbond steeds meer op de achtergrond verdwenen Dit blijkt ondermeer hoe een huwelijkssluiting steeds meer een contract is geworden Het is niet een kwestie van proberen je aan je afspraken te houden zolang dat mogelijk is of je best te doen, want dat is niet goed genoeg Een verbond kent geen keus; je moet er gewoon naar handelen Veel christenen kennen dit niet en hebben meer een sociale en politieke gerichtheid gekregen, een meer democratisch beeld van het dienen van God De Bijbel kent zo n democratisch denken niet Verbonden worden gesloten of er wordt een eed gezworen (ook een verbondsvorm), en men kan er niet op terug komen De eerste vermelding van een beriet vinden we in Genesis 9:9, waar God een verbond sluit met Noach God stelt een teken (Gods regenboog in de wolken) Hiermee verbond God zich aan Noach en aan Zijn schepping Hierin lag dan ook de kracht van het verbond: God houdt zich absoluut aan zijn belofte Hij zal zo n verbond altijd gedenken en er naar handelen (vgl Num 23:19) Het belangrijkste verbond in de Bijbel is het verbond dat God met Abraham sloot Alle verbonden van God die volgden op dit verbond, zijn afgeleid van het verbond met Abraham Dit geldt ook voor het nieuwe verbond We lezen van het verbond met Abraham in Genesis 12:1-3: De HERE nu zei tot Abram: Ga uit uw land en uit uw maagschap en uit het huis van uw vader naar het land, dat Ik u wijzen zal; Ik zal u tot een groot volk maken, en u zegenen, en uw naam groot maken, en gij zult tot een zegen zijn Ik zal zegenen wie u zegenen, en wie u vervloekt zal Ik vervloeken, en met u zullen alle geslachten des aardbodems gezegend worden Als teken dat God zich aan Zijn woord houdt, sloot Hij met Abraham een bloedverbond (Gen 15:9, 10) Zo n bloedverbond was in de tijd van Abraham een serieuze zaak met veel ceremonieel Daarom verkoos God ook deze vorm in Zijn verbond met Abraham Hij wilde hem ervan overtuigen dat Zijn beloften onveranderlijk waren Hij wilde dat Abraham begreep dat de Almachtige God verlangde naar een relatie met hem en zijn nakomelingen die nooit gebroken zou kunnen worden Een beriet kon niet gebroken worden en was sterker dan de dood

3 Nr 32 februari 2006 Het Woord van de Gerechtigheid pagina 3 Hij wilde dat Abraham zonder spoor van twijfel zou weten dat God van hem hield en voor hem wilde zorgen God was nergens toe verplicht, maar Hij koos er vrijwillig voor Kortom, God kanaliseerde Zijn liefde voor Abraham en zijn nageslacht door het in een rechtsverhouding te plaatsen Israël en het Nieuwe Verbond Zie, de dagen komen, luidt het woord des HEREN, dat Ik met het huis van Israël en het huis van Juda een nieuw verbond sluiten zal Niet zoals het verbond, dat Ik met hun vaderen gesloten heb ten dage dat Ik hen bij de hand nam, om hen uit het land Egypte te leiden: mijn verbond, dat zij verbroken hebben, hoewel Ik heer over hen ben, luidt het woord des HEREN Maar dit is het verbond, dat Ik met het huis van Israël sluiten zal na deze dagen, luidt het woord des HEREN: Ik zal mijn wet in hun binnenste leggen en die in hun hart schrijven, Ik zal hun tot een God zijn en zij zullen Mij tot een volk zijn Dan zullen zij niet meer een ieder zijn naaste en een ieder zijn broeder leren: Kent de HERE: want zij allen zullen Mij kennen, van de kleinste tot de grootste onder hen, luidt het woord des HEREN, want Ik zal hun ongerechtigheid vergeven en hun zonde niet meer gedenken (Jer 31:31-34) Want Hij berispt hen, als Hij zegt: Zie, er komen dagen, spreekt de Here, dat Ik voor het huis van Israël en het huis Juda een nieuw verbond tot stand zal brengen, niet zoals het verbond, dat Ik met hun vaderen maakte ten dage, dat Ik hen bij de hand nam om hen uit het land Egypte te leiden, want zij hebben zich niet gehouden aan mijn verbond en Ik heb Mij niet meer om hen bekommerd, spreekt de Here Want dit is het verbond, waarmede Ik Mij verbinden zal aan het huis van Israël na die dagen, spreekt de Here: Ik zal mijn wetten in hun verstand leggen, en Ik zal die in hun harten schrijven, en Ik zal hun tot een God zijn en zij zullen Mij tot een volk zijn En niet langer zullen zij een ieder zijn medeburger, en een ieder zijn broeder leren, zeggende: Ken de Here, want allen zullen zij Mij kennen, van de kleinste tot de grootste onder hen Want Ik zal genadig zijn over hun ongerechtigheden, en hun zonden zal Ik niet meer gedenken Als Hij spreekt van een nieuw verbond, heeft Hij daarmede het eerste voor verouderd verklaard En wat veroudert en verjaart, is niet ver van verdwijning (Hebr 8:8-13) Jer 31:31-34 en Hebr 8:8-13 vormen samen één profetie Deze profetie zegt dat God met het huis van Israël en het huis van Juda het nieuwe verbond zal sluiten Dit impliceert dat beide huizen ook terug moeten keren naar het land dat God in een verbond met Abraham had beloofd De profetie van Jeremia kan op niets anders duiden dan dat Israël Israël is en dat Juda Juda is Ook kan de verbondssluiting niet overgaan op de kerk of gemeente van Jezus Christus, omdat er niet zoiets bestaat al een geestelijke Israël Israël is Israël en de gemeente van Jezus Christus is de gemeente van Jezus Christus God kanaliseerde zijn liefde voor Abram en zijn nageslacht door het in een rechts-verhouding te plaatsen

4 Nr 32 februari 2006 Het Woord van de Gerechtigheid pagina 4 (Er bestaat niet zoiets als een geestelijk Israël of nieuwe Israël als verwijzing naar de gemeente van Christus Israël was als eerstgeboren zoon de ontvanger van hemelse en aardse beloften (Ex 4:23; Gen 22:17) Het hemelse deel van komende koninkrijk werd bij de eerste komst van Christus aangeboden Israël verwierp dit aanbod, waarbij de hemelse roeping overging op de gemeente van Christus (Matt 21:43; Hebr 3:1) Van het eerstgeboorterecht (Deut 21:15-17) werd het extra deel van Israël afgenomen, en bleef, zoals bij elke zoon, het enkele deel over Dit enkele deel was altijd onvervreemdbaar Voor Israël was dit deel haar aardse deel Als we daarom inzicht hebben in het verschil tussen de hemelse en aardse sfeer van het komende koninkrijk, kunnen we nooit concluderen dat Israël heeft afgedaan Haar aardse deel is onvervreemdbaar en haar aardse beloften zullen dan ook in alle heerlijkheid worden vervuld) Het sluiten van het nieuwe verbond met Israël ligt in de toekomst Er is geopperd dat dit reeds heeft plaatsgevonden in de dagen van Cyrus, maar in die dagen waren de Perzen heer en meester in het land en bezat Israël het land niet Bovendien moet de tijd van benauwdheid voor Jacob plaatsvinden vóór het herstel van Israël in het land (Jer 30:7; Dan 12:1; Matt 24:21) Zo n benauwdheid heeft niet plaatsgevonden vóór de terugkeer onder Zerubbabel Het sluiten van het nieuwe verbond met Israël zal plaatsvinden in de laatste dagen (Jer 30:24), na de tijd van benauwdheid voor Jacob Deze tijd komt nadat God een volk voor zijn naam uit de heidenen heeft verzameld (Hand 15:14), en Hij terugkeert om de vervallen hut van David weer op te bouwen (Hand 15:16) Ook de typologie leert dat het sluiten van het nieuwe verbond met Israël in de toekomst ligt In het boek Exodus verloste God door Mozes het volk Israël uit Egypte en sloot het oude verbond Dit verbond verschafte regels en voorschriften voor de theocratie in het beloofde land De complete type van Egypte naar Kanaän is niet alleen voor een christen van groot belang (1 Cor 10:1-11; Hebr 3:1-4:11), maar profetisch ook voor het volk Israël Het boek Exodus is een zeer profetisch boek De verlossing onder Mozes uit Egypte en de intocht onder Jozua in Kanaän, zijn types van de toekomstige verlossing van Israël onder de Here Jezus Zoals in de type het oude verbond werd gesloten onder Mozes voordat het volk het beloofde land binnenging, zo zal in de antitype de Heer met Israël het nieuwe verbond sluiten voordat het voor altijd het land in bezit zal nemen In de type slachtte Israël het paaslam en streek het bloed op hun deurposten en werd Israël verlost uit Egypte In de toekomst zal Israël zien wie zij heeft doorstoken (Zach 12:10), en zal zij het bloed van het Paaslam, de Here Jezus Christus, zich opnieuw toe-eigenen en toepassen Dit bloed is het bloed van het nieuwe verbond (Matt 26:28; Marc 14:24) Zolang Israël het bloed van de Here Jezus niet heeft toegeëigend en toegepast, kan er geen nieuw verbond met haar worden gesloten, want het bloed van de Here Jezus is het bloed van het nieuwe verbond Van welke kant we het nieuwe verbond ook beschouwen, de type en de antitype laten zien dat het sluiten van het nieuwe verbond met Israël in de toekomst ligt De profeet Jeremia verklaart dat Israël en Juda het land voor altijd zullen blijven bewonen na het aanvaarden van het nieuwe verbond Vanuit elk gezichtpunt gezien, ligt deze situatie in de toekomst Het boek Exodus is een zeer profetisch boek

5 Nr 32 februari 2006 Het Woord van de Gerechtigheid pagina 5 Het oude verbond versus het nieuwe verbond Het nieuwe verbond is nieuw als tegenstelling tot het oude verbond Op de Sinaï werd het oude verbond gegeven als een levensstandaard voor het huis van Israël De standaard was volmaakt, maar de regels waren uiterlijk Paulus vergeleek de wet van Mozes met een tuchtmeester (Gal 3:25), met een schoolmeester die de kinderen precies vertelde wat men wel en niet moest doen In Psalm 103:7 lezen we: Hij maakt Mozes zijn wegen bekend, de kinderen van Israël Zijn daden Gods doel is dat wij tot een diepe, innerlijke en persoonlijke kennis van Christus komen Het kennen van Gods daden, het gehoorzamen van expliciete geboden, is de fase van een kind die wacht op specifieke opdrachten van vader of moeder Het oude verbond was niet verkeerd, maar alles wees erop dat dit verbond een tijdelijk karakter had Het oude verbond maakte deel uit van het verbond van God met Abraham dat een permanent karakter heeft Dit verbond is onvoorwaardelijk, in de zin dat het verbond in rechtsgeldigheid doorgang zal vinden, maar in de werking afhankelijk was van de gehoorzaamheid van Israël Het oude verbond duurde tot Johannes de Doper (Luc 16:16) Sinds die tijd werd het evangelie van het koninkrijk gepredikt en werd het hemelse deel van het koninkrijk aan Israël aangeboden De aanvaarding van dit aanbod zou Israël in een positie hebben gebracht dat de Heer het nieuwe verbond met Israël had gesloten Het oude verbond duurde tot Johannes de Doper, omdat de eerste komst van de Heer eiste dat een wandel in het geloof noodzakelijk was en dat Hij als het Lam werd gezien dat de zonden van de wereld wegnam (Joh 1:29) Het bloed waar het oude verbond naar verwees, moest nu verbonden worden met het bloed van Christus dat op Golgotha vloeide Indien het oude verbond niet langer van kracht is, en het nieuwe verbond nog in de toekomst ligt, op welk verbond moet Israël dan nu steunen? Zo n vraag is niet relevant, omdat Israël momenteel tijdelijk terzijde is gesteld en God momenteel niet op nationale basis met Israël handelt Israël is als de volkeren die tot geloof moeten komen in de Here Jezus Christus, de enige naam die gegeven is om behouden te kunnen worden (Hand 4:12) De Gemeente van Christus en het nieuwe verbond Die ons ook bekwaam gemaakt heeft om dienaren te zijn van een nieuw verbond niet der letter, maar van de Geest, want de letter doodt, maar de Geest maakt levend (2 Cor 3:6) En daarom is Hij de middelaar van een nieuw verbond, opdat, nu Hij de dood had ondergaan, om te bevrijden van de overtredingen onder het eerste verbond, de geroepenen de belofte der eeuwige erfenis ontvangen zouden (Hebr 9:15) Maar gij zijt genaderd tot de berg Sion, tot de stad van de levende God, het hemelse Jeruzalem, en tot tienduizendtallen van engelen, en tot een feestelijke en plechtige vergadering van eerstgeborenen, die ingeschreven zijn in de hemelen, en tot God, de Rechter over allen, en tot de geesten der rechtvaardigen, die de voleinding bereikt hebben, en tot Jezus, de middelaar van een nieuw verbond, en tot het bloed der besprenging, dat krachtiger spreekt dan Abel (Hebr 12:22-24) Het verbond met Abraham is onvoorwaardelijk, maar is in werking afhankelijk van gehoorzaam van Israël

6 Nr 32 februari 2006 Het Woord van de Gerechtigheid pagina 6 Met de gemeente of kerk van Jezus Christus zijn nooit verbonden gesloten God heeft met Abram en zijn lijfelijke nakomelingen door Isaäk en Jacob verbonden gesloten, waardoor alle volkeren van de aarde gezegend zouden worden (Gen 12:2, 3) We moeten goed beseffen dat de zegen van Gods verbond met Abraham voor de volkeren niet betekent dat God met de volkeren dan ook datzelfde verbond heeft gesloten Israël ontvangt de verbonden en de zegen, maar de volkeren ontvangen alleen de zegen Dit onderscheid moet goed gezien worden, want anders komen we tot de verkeerde conclusie dat God met de gemeente van Jezus Christus een (nieuw) verbond heeft gesloten, met alle foutieve theologische conclusies met betrekking tot eeuwig heil, de doop, etc Hoewel het sluiten van het nieuwe verbond met Israël in de toekomst ligt, hebben de volkeren de zegen van dit verbond nu reeds ontvangen Het sluiten van het nieuwe verbond in de toekomst met Israël, is geen voorwaarde voor christenen om de zegen daarvan nu reeds te ervaren Hierbij is het van belang om het verschil te zien tussen het sluiten van het nieuwe verbond en het principe van het nieuwe verbond Het principe van het nieuwe verbond In 2 Corinthiërs 3:6 worden christenen dienaren van een nieuw verbond genoemd Dit is een zeer opmerkelijke uitspraak, want met de gemeente van Christus zijn geen verbonden gesloten De reden van Paulus verbintenis van christenen met het nieuwe verbond moet dan ook gezocht worden in de context van 2 Corinthiërs 3 Paulus dienst had geen betrekking op tafelen van steen, maar op tafelen van vlees in de harten van mensen Zijn dienst raakte de inhoud en het principe van het nieuwe verbond: Ik zal mijn wetten in hun verstand leggen, en Ik zal die in hun harten schrijven, en Ik zal hun tot een God zijn en zij zullen Mij tot een volk zijn (Hebr 8:10) Er zijn verschillende redenen waarom Paulus de uitdrukking dienaren van een nieuw verbond gebruikte Ten eerste om een onderscheid te maken met het oude verbond Christenen zijn op geen enkele wijze verbonden met het oude verbond, noch wat het sluiten ervan betreft, noch wat de inhoud betreft Ten tweede schreef Paulus zijn tweede brief aan de Corinthiërs in de periode vóór Handelingen 28:28, waarin het hernieuwde aanbod van het koninkrijk der hemelen aan Israël nog van kracht was Indien Israël dit aanbod had aangenomen, was de Here teruggekomen en het nieuwe verbond met Israël gesloten De belangrijkste reden is echter dat dienaren van een nieuw verbond verwijst naar de inhoud en het principe van het nieuwe verbond De Here Jezus Zelf is de belichaming van alles wat het nieuwe verbond inhoudt en dit verbond is verzegeld door Zijn bloed Christus in ons betekent dat alles wat dit verbond inhoudt, tot een innerlijke zaak wordt Een verbond geeft uitdrukking aan Gods verlangen en doelstellingen Hij wil door het principe van het nieuwe verbond actief verbonden raken met de mens en hem in zijn doel betrekken Het principe van het nieuwe verbond is de openbaring van Christus in ons hart met het oog om te groeien van heerlijkheid tot heerlijkheid (2 Cor 3:18) Een dienaar van het nieuwe verbond omvat veel meer dan we op het eerste gezicht zouden veronderstellen De brief van Paulus aan de Galaten is geschreven naar aanleiding van de grootste crisis die plaatsvond binnen het vroege christendom De wet van Mozes is door openbaring gegeven en moet voor altijd van kracht blijven, was de redenering van Paulus tegenstanders De wet moest daarom deel uitmaken van het christelijke leven Paulus doorzag de gevolgen van zo n ontwikkeling De brief van Paulus aan de Galaten is geschreven naar aanleiding van de grootste crisis binnen het vroeg christendom

7 Nr 32 februari 2006 Het Woord van de Gerechtigheid pagina 7 Nergens vinden we in zijn brieven zo n zware strijd om de leer als in de brief aan de Galaten Maar alles stond ook op het spel! Het was een cruciale keuze tussen tafelen van steen en tafelen van vlees in de harten van mensen Het was een cruciale keuze tussen een christendom dat tot een uiterlijke vorm zou worden of een levende en inwendige openbaring van Jezus Christus door de Heilige Geest Het christelijke leven is: het behaagde God Zijn Zoon in mij te openbaren (Gal 1:15,16) Het is een leven waarin Christus in ons gestalte moet krijgen door gehoorzaamheid en lijden heen (Gal 4:19) De hele strijd was dat het christendom van een hemels, geestelijk systeem in Christus zou verworden tot een aards, joods systeem Paulus zorg was gegrond, want de strijd is even actueel als tweeduizend jaar geleden Het christendom als geheel is bijna een kopie van het Jodendom geworden De keuze speelt nog steeds: Kiezen we voor een traditioneel christendom of willen we een levende Christus volgens het principe van het nieuwe verbond? Ieder christen is een dienaar van het nieuwe verbond Deze uitdrukking heeft een immense betekenis, want het betekent dat onze bediening zich volkomen moet distingeren van enige verplichting tegenover het oude verbond Het oude verbond zegt: Doe dit en laat dat! Een christen is echter in de vrijheid gesteld: Want gij zijt geroepen, broeders, om vrij te zijn; (gebruikt) echter die vrijheid niet als aanleiding voor het vlees (Gal 5:13) In de brief aan de Galaten noemt Paulus niet minder dan tien keer de woorden vrijheid, vrij of vrijgemaakt (2:4; 3:28; 4:22,23,26,30,31; 5:1 (2 maal), 5:13) Deze vrijheid, deze geestelijke emancipatie, betekent dat een christen kan doen en laten wat hij wil als hij of zij zich laat leiden door de Heilige Geest Christelijke vrijheid is de weg van de geestelijke mens, waarin Christus ons leven is en de innerlijke aansporing om Hem te volgen en elke prijs daarvoor te betalen Het heeft daarom geen geestelijke waarde om volgens de lijn van geboden en verboden geestelijke groei verwezenlijkt te willen zien Dit leidt alleen maar tot geestelijke gebondenheid en is volkomen vreemd aan de aard van het christelijke leven Het christelijke leven is Christus in ons Het nieuwe verbond vindt zijn vervulling in ons in Christus Dit geldt voor Israël en voor de gemeente van Christus Christus is de belichaming van alle aspecten van het nieuwe verbond en dit verbond is verzegeld door Zijn bloed Christus in ons betekent dat de inhoud van dit verbond een innerlijke zaak is geworden, waarin Christus ons federaal hoofd is geworden en wij leven als een rank aan Christus, de Wijnstok Het oude verbond, hoewel het een openbaring was van God aan Israël, is niet geschikt als basis van het christelijke leven God heeft Christus als Paaslam gegeven om het oude verbond tot een einde te brengen en Hij heeft Christus in het nieuwe verbond gegeven als basis voor ons geestelijke leven Hieruit kunnen we concluderen dat het kruis de basis is van onze geestelijke emancipatie of geestelijke vrijheid Het oude verbond eindigt met het kruis van Christus Iedere Jood die een christen is geworden, is gestorven voor de wet van Mozes (Rom 7: 4), eenvoudig omdat de wet van Mozes geen basis is voor het christelijke leven Een christen heeft de wet van Mozes niet nodig Zijn oude leven heeft die wet niet nodig, want dit leven is veroordeeld door de wet Zijn nieuwe leven heeft de wet ook niet nodig, want dit leven leeft uit Christus Een christen heeft de wet van Mozes niet nodig

8 Nr 32 februari 2006 Het Woord van de Gerechtigheid pagina 8 Daarom is ieder christen een dienaar geworden van het nieuwe verbond, verwijzend naar alles wat dit verbond vertegenwoordigt in Christus Het sluiten van dit verbond met de gemeente van Christus past daarom in het geheel niet De gemeente werd pas geboren op de Pinksterdag en kan daarom nooit verbonden worden met het oude verbond Voor de individuele Jood die christen wordt, bestaat wel het probleem dat zijn relatie met het oude verbond tot een einde moet worden gebracht Deze relatie wordt beëindigd door het kruis van Christus op Golgotha, waar de gelovige sterft voort de wet Voor het Jodendom waartegen Paulus zich verdedigde in zijn brief aan de Galaten, was Christus alleen een deel van hun historische traditie Het Christendom was in hun ogen een ontwikkeling van het Jodendom Hierdoor werd Christus een slaaf gemaakt van hun godsdienstig systeem Maar de wet werd erbij gevoegd tot Christus kwam Het oude verbond kon simpelweg Christus met zijn hemelse realiteit niet langer omvatten Christus betekende geestelijke volwassenheid met universele implicaties, maar het oude verbond was voor onvolwassenen, zoals een schoolmeester zijn klas behandelt De tabernakel, het priesterschap, de offers en de feesten, waren aanschouwelijke lessen die weliswaar van Christus spraken, maar te maken hadden met het ABC van de dingen van God Toen Christus kwam, was het tijdperk van het ABC voorbij en werd het oude verbond voor verouderd verklaard Wanneer Christus in ons hart komt, laat de Heilige Geest ons de betekenis van de tabernakel, priesterschap, offers en feesten zien Christus wordt in ons hart geopenbaard en daaraan komt tot in eeuwigheid geen einde De wet was een trainingsprogramma voor kinderen Geestelijke vrijheid echter is de basis van een geestelijke wandel waarin we Christus leren kennen wanneer Gods Geest Hem in ons openbaart temidden van al het lijden en beproeving waaraan God ons blootstelt Christus is geen aards, godsdienstig systeem Christus is een eeuwige en universele realiteit die niet gevangen kan worden in het oude verbond Wat een voorrecht daarom om een dienaar van het nieuwe verbond te zijn! Anders dan met de individuele Jood, zal God met Israël op collectieve basis een nieuw verbond sluiten, waarmee het oude verbond is opgeheven Als God een volk voor Zijn naam heeft vergaderd, en de vervallen hut van David gaat opbouwen (Hand 15:14-16), zal Gods bemoeienis met Israël, nu het niet langer terzijde is gesteld, het noodzakelijk maken dat op collectieve wijze het oude verbond verdwijnt door het sluiten van een nieuw verbond Hierdoor zal Christus ook voor Israël de belichaming worden, zowel individueel als collectief Dit betekent niet dat Israël in het Messiaanse tijdperk deel zal krijgen aan de hemelse beloften in de hemelse sfeer, zoals dat geldt voor de ene nieuwe mens in Christus (Ef 2:15b) Israël heeft dit recht verspeeld (Matt 21:43) Israël als eerstgeboren zoon (Ex 4:22, 23), en de ontvanger van hemelse en aardse beloften (Ex 21:17), heeft haar eerstgeboorterecht verspeeld (vgl Deut 21:15-17) De Messiaanse rechten voor Israël zijn daarmee beperkt tot aardse beloften die in alle heerlijkheid zullen worden vervuld Het sluiten van het nieuwe verbond met Israël brengt geen verandering in de roeping van Israël, maar is wel een grote stap vooruit in het eeuwige doel dat God met de mens heeft Gods doel is dat Hij alle dingen wil vullen met Christus om al wat in de hemelen en op de aarde onder één hoofd, dat is Christus, samen de vatten (Ef 1:10) Hij is het ook om alles tot volheid te brengen (Ef 4:10), zodat alles en in alles is Christus (Col 3:11b) Gods plan wordt dus vervuld door het nieuwe verbond, waarmee het oude verbond voor verouderd wordt verklaard (Hebr 8:13) Christus is een eeuwige en universele realiteit die niet gevangen kan worden in het oude verbond

9 Nr 32 februari 2006 Het Woord van de Gerechtigheid pagina 9 Gods plan is niet om alle dingen te verbeteren, maar door alle dingen met Zijn Zoon te vervullen Mensen zoeken doorgaans hun omstandigheden te verbeteren, maar Gods doel is om van een mensgericht leven to komen tot een Godgericht leven, waarin Christus ons vult met Zijn Geest om Zijn wil tot uiting te brengen Al Gods handelen met ons is hierop gericht Al ons lijden, onze tuchtiging en perplexiteit, waarin de Heer ons niet ontziet, zijn middelen om ons gelijkvormig te maken aan Zijn beeld, totdat Christus gestalte in ons heeft gekregen (Gal 4:19) Hagar en Sara Elke beweging om terug te keren naar het principe van het oude verbond, is desastreus voor onze geestelijke groei Dit is het argument van Paulus brief aan de Galaten In Galaten 4:21-31 maakt Paulus dit duidelijk door in een allegorie te wijzen op Hagar en Sara Hagar was de slavin naar het vlees en Sara de vrije door de belofte Dit is iets, zegt Paulus, waarin een diepere betekenis ligt (De uitdrukking een diepere betekenis in Galaten 4:24, is de letterlijke vertaling van het Griekse werkwoord allegoreoo [ ], waarvan ons woord allegorie is afgeleid Het Griekse werkwoord betekent in beelden spreken, allegorisch spreken De Willibrord vertaling vertaalt het als Deze dingen zijn allegorisch bedoeld Wat is een allegorie? Een allegorie is een metafoor in engere zin Bij een metafoor wordt het te vergelijken object vervangen door het beeld Zo omschrijft de dichter Jacob Revius, Herodes als den gecroonden wolf en de slachtoffers van de kindermoord in Rama met de schaepkens nieu-geboren Als de metafoor consequent wordt volgehouden in het gedicht, werk of vertelling, is er sprake van een allegorie Hoewel het Griekse werkwoord allegoreoo maar één keer voorkomt in het Nieuwe Testament, weten we dat de Bijbel rijk is aan figuratieve taal Types, gelijkenissen en allegorieën worden door God gebruikt om op een consistente wijze zijn wil, plannen en doelstellingen duidelijk te maken God laat door figuratief gebruik van de Schrift ons nooit in het duister wat Hij beoogt met dit taalgebruik God geeft altijd andere schriftgedeelten om verder licht te werpen in een zaak die op zichzelf niet duidelijk zou zijn Het thema van Galaten is de wet en het oude verbond versus het leven in Christus Het is het oude verbond versus het nieuwe verbond, waarvan Hagar en Sara metaforen zijn) Hagar en Sara, zegt Paulus verder in Galaten 4:24, zijn twee bedelingen De NBG vertaling bedelingen in dit vers is misleidend Het woord bedeling verwijst in het algemeen naar het Griekse woord oikonomia [ ] (zie ook: Eeuwen en Bedelingen, Het Woord van de Gerechtigheid, juni, juli 2003, nr 6) Het woord bedeling in Galaten 4:24 is echter niet de vertaling van het Griekse woord oikonomia, maar van diatheke [ ] Het woord diatheke komt drie keer voor in de brief aan de Galaten (Gal 3:15,17; 4:24), en wordt vertaald met testament en verbond (Staten vert) of bedeling (NBG) In het Nieuwe Testament is diatheke de Griekse vertaling van het Hebreeuwse beriet De Septuaginta (de Griekse vertaling van het Oude Testament) vertaalt het woord ook met diatheke In Griekenland verwees diatheke naar een regeling, die door één partij was gemaakt, waarbij de andere partij de keuze had die regeling te verwerpen Elke beweging om terug te keren naar het principe van het oude verbond, is desastreus voor onze geestelijke groei

10 Nr 32 februari 2006 Het Woord van de Gerechtigheid pagina 10 Diatheke werd in Griekenland praktisch alleen gebruikt bij een laatste wilsbeschikking De Griek kende ook het woord syntheke voor verbond Dit verbond verwees echter naar een regeling tussen twee gelijkwaardige partners De Septuaginta vermijdt het woord syntheke, omdat er bij een beriet van God geen sprake is van gelijkwaardigheid Hagar en Sara verwijzen dus niet naar bedelingen zoals het woord oikonomia dit omschrijft, maar naar het oude en het nieuwe verbond Hoewel het oude verbond een openbaring was van God, had het een tijdelijk karakter in Gods handelen met Israël en stond het in de weg om tot een vollere openbaring van Christus te komen Het oude verbond was verbonden met de aardse karakter van de berg Sinai, en het nieuwe verbond was verbonden met het hemelse karakter van het nieuwe Jeruzalem Het hemelse karakter van Christus kan niet tot openbaring komen als er verbondenheid blijft van het aardse karakter van het oude verbond Wat tijdelijk een rol vervulde in het plan van God, zou dan worden tot slavernij en gebondenheid Sara, de vrije, is verbonden met het woord belofte (Gal 4:23) Het woord belofte komt veelvuldig voor in de brief aan de Galaten (3:14, 16, 17, 18, 21, 22, 29; 4:23) Het is de belofte dat de nakomelingen van Abraham, het zaad van Abraham, erfgenamen zijn (Gal 3:29) Christus is een lijfelijke nakomeling van Abraham Christenen zijn in Christus en daarom organisch verbonden aan Christus Dit betekent niet dat God ook met christenen een verbond heeft gesloten Onze organische eenheid met Christus brengt ons in de positie dat wij de zegen van het verbond van God met Abraham kunnen ontvangen door middel van het principe van het nieuwe verbond In Galaten 4:24 ziet Paulus geen probleem om het oude en nieuwe verbond te omschrijven als een diatheke In de Griekse samenleving werd diatheke verbonden met sterven, erfenis en erfgenamen Dit feit komt Paulus goed van pas als hij spreekt over de erfenis die voor ons ligt door de dood van de Here Jezus aan het kruis Door de dood heeft de oude diatheke afgedaan en sluit God een nieuwe diatheke met Israël Diatheke als vertaling heeft echter het bezwaar dat een beriet niet de gedachte heeft van een laatste wilsbeschikking Toch wordt de gedachte van een wilsbeschikking sterk naar voren gebracht in Hebreeën 9:15-17: En daarom is Hij de middelaar van een nieuw verbond [diatheke], opdat, nu Hij de dood had ondergaan om te bevrijden van de overtredingen van het eerste verbond [diatheke], de geroepenen de belofte van de eeuwige erfenis ontvangen zou Want waar een testament [diatheke] is, moet noodzakelijk de dood van de erflater melding gemaakt worden; een testament [diatheke] toch wordt alleen van kracht, indien er iemand gestorven is, daar het nog geen gevolg heeft, zolang de erflater leeft Daarom is ook het eerste verbond niet zonder bloed ingewijd Het testament, dat inhoudelijk niets anders is dan het nieuwe verbond, is van toepassing op christenen, want zonder testament kunnen wij nooit mede-erfgenamen van Christus zijn Christus is erflater, maar door de opstanding van Christus is Hij ook erfgenaam en zijn wij mede-erfgenamen van Hem Christus als erfgenaam is ook de belichaming van het nieuwe verbond Door dood en opstanding van Christus, staat het nieuwe verbond zo vast als een huis en kan geen macht van de satan dit meer ongeldig verklaren Door het nieuwe verbond heeft Gods plan om alle dingen in Christus samen te vatten, doorgang kunnen vinden Dit was de grootheid van Christus eerste komst die de crisis van de wereld bezwoer door de weg te openen voor de plannen die de Vader in eeuwigheid had voorbeschikt Het nieuwe verbond opent de weg voor de plannen die de Vader in eeuwigheid had beschikt