Werkstuk Levensbeschouwing Jodendom

Transcriptie

1 Werkstuk Levensbeschouwing Jodendom Werkstuk door een scholier 2124 woorden 2 maart ,5 43 keer beoordeeld Vak Levensbeschouwing!!!De Thora Een Thora is het eerste deel van de Hebreeuwse bijbel. De Hebreeuwse bijbel is de Tenach. Tenach is eigenlijk een afkorting. Thora beteknt wet. De Thora heeft dezelfde verhalen als het oude testament van het Christendom. De verhalen in de Thora gaan over de voorouders Abraham, Isaak, Jacob en Josef en de geschiedenis van de uittocht uit Egypte en andere joodse verhalen. In de thora staan ook de 10 geboden. De Thora bestaat uit de 5 boeken van Mozes die zijn Bereejiet Genesis daar staan verhalen van de schepping van de wereld en de geschiedenis van Mozes, Sjemot Exodus daar staan de 10 geboden en nog veel meer, Wajikra Leviticus hier in staan de priesterwetten en voorschriften en nog veel meer, Bamidbar Numeri hier staan verhalen van de woestijn en nog meer, Dewariem Deuteronomium hierin staan de wetvoorschriften en de dood van Mozef. De Joden geloven dat de Thora, de bijbel door God aan Mozes is gegeven op de berg Sinaï. De Thora werd eerst niet geschreven mensen die het wisten vertelden het door maar na rond het jaar 200 is het opgeschreven voor het eerst. In de Thora staan de regels en aanmerkingen voor het gedrag van de mens. De Thora is gemaakt van niet zomaar een rol papier maar van perkament. Perkament is gemaakt van dierenhuid, maar bij de Joden is het dat je niet van elke dierenhuid mag maken alleen van een dier die ze eten. Voor het maken van de Thora zijn verschillende stukken dierenhuid nodig en die huiden worden aan elkaar gemaakt met pezen van dieren. Die pezen mogen alleen zijn van dieren die ook geoorloofd zijn om te eten, net zoals bij de huid. De thora wordt nooit getypt het wordt met hand geschreven en de inkt die ze gebruiken moet ook voor hun op een speciale manier gemaakt zijn, duurzijn, en niet afgaan als het droog is. Op de thora schrijven ze met een veerstift die moet volgens de joden alleen zijn van kalkoen of een gans. In de thora wordt in het Hebreeuws geschreven daar schrijfen ze alleen de medeklinkers op en de klinkers spreken ze zelf uit ze weten hoe je moet uitspreken. Ze noemen het Hebreeuws een consonantentaal. Ze schrijven daar van rechts naar links. Het schrijven van de Thora moet heel netjes zijn en goed eindigen wordt ook heel veel keer gecontroleerd. Daarna wordt de thora versierd met bijvoorbeeld een kroon of torens. Pagina 1 van 5

2 Joodse feesten Je hebt het Pesachfeest dat is het grootste feest van de joden. Het wordt in de maand Nisan gevierd. Het is het feest van de ongezuurde broden. De ongezuurde broden zijn matses dat is brood zonder gist die de joden moesten eten toen ze uit Egypte de woestijn in gingen omdat ze geen tijd hadden om de broden te laten rijzen. Het leukste moment van dit feest is de Sedermaaltijd. Bij het Pesachfeest hebben ze het over hoop dat er ooit een wereld komt waar geen mensen slaaf zijn onder andere slaven. Bij dit feest kijken de mensen extra uit naar de komst van Elia die dan de Messias gaat aankondigen. Ook hopen ze extra dat iedereen kan terugkeren naar hun eigen land: het land van Israel. De Duitse joden moesten de deur van hun huis open laten voor Elia. In de tweede wereldoorlog konden de nazi s zo de joden oppakken omdat ze hun deuren open lieten staan. Je hebt het Loofhuttenfeest de joden denken bij dit feest aan twee dingen: Ze denken aan hoe dankbaar ze zijn voor de oogst en ze denken aan de reis door de woestijn onder leiding van Mozes. Ieder gezin dat er ruimte voor heeft maakt een hut in de achtertuin of op het balkon. Bij de lange woestijntijd van de joden moesten ze ook in tenten blijven slapen. Aan de muurhuizen in Amersfoort is er een huis dat het vroegere huis van de familie Cohen is (het huis met de paarse ruitjes). Als zij het loofhuttenfeest vierden dan bouwden ze de hut op het dak. Het feest duurt wel zeven dagen en op de laatste dag viert men het feest Sichmat Tora, het feest van de vreugde om de tora Je hebt ook het feest Bar mitswa. Bar mitswa wordt een joodse jongen als hij dertien jaar is. Zij worden dan opgenomen tussen de volwassenen en zijn vanaf dit moment verantwoordelijk voor alle religieuze plichten die dit meebrengt. Zij zijn dan ook meerderjarig. Deze jongen leest voor het eerst uit de tora bij zijn Bar Mitswa. Hij moet goed Hebreeuws kunnen spreken, want op de bar mitswa moet hij een stuk uit de thora voorlezen en een gemeentelijke gebedsdienst kunnen leiden. De Bar mitswa vindt plaats op de 1e sjabbat na zijn 13e verjaardag. Na de bar mitswa telt de jongen als volwassen mee, en moet hij alle joodse wetten naleven. Meisjes horen bij de volwassenen als ze twaalf zijn. Liberale synagogen vieren voor meisjes hetzelfde feest als voor jongens alleen heet het Bat tswa. Dit is een uitnodiging voor de bat mitswa van een joods meisje van 12 jaar. Je hebt het feest bij het trouwen bij de joden en bij de besnijdenis van de jongens. Hoe ontstond jodendom? Rond 2000 voor Christus krijgt Abraham van God te horen dat hij zijn land Mesopotamië moet verlaten en op weg moet gaan naar Kanaän. Abraham zal de stamvader worden van een groot volk. Hij sluit een verbond met God dat vernieuwd wordt door zijn zoon Isaäk en zijn kleinzoon Jakob. Zij leven als nomaden. Rond 1600 voor Christus breekt er hongersnood uit in de gebieden rond Egypte. A brahams nakomelingen komen naar Egypte toe, omdat daar nog wel voedsel is. Ze blijven hangen in Egypte als de hongersnood voorbij is, maar de Egyptenaren proberen ze weg te pesten door ze het zwaarste en smeringste werk te laten doen. Pagina 2 van 5

3 Als de Hebreeën dan eindelijk weg willen, mogen ze niet meer. En worden ze van 1600 tot 1200 voor Christus als slaven gebruikt. In deze situatie wordt rond 1200 voor Christus Mozes geboren. Hij wordt in een mandje in de Nijl gelegd en opgevist door de dochter van de Farao. Mozes wordt aan het hof opgevoed als een prins. Op een dag draagt God Mozes op zijn volk weg te leiden uit de slavernij en ze te brengen naar Kanaän. De Egyptenaren waren nog steeds niet van plan de Hebreeën te laten gaan. Maar rond die tijd wordt Egypte getroffen door verschillenden rampen. De Hebreeën maakten van de verwarring die daardoor ontstond gebruik om te ontsnappen onder leiding van Mozes. Onderweg naar Kanaän sloot Mozes met God een verbond waarin God trouw eist in ruil voor bescherming. Mozes maakte van de losse stammen één volk m.b.v. de Pentateuch (de wet) met als kern de tien geboden die hij van God heeft gekregen. Wat goed en kwaad is, is de tien geboden van de joden. God gaf de tien geboden aan Mozes op de berg Sinaï toen Mozes met zijn volk weggevlucht was uit Egypte. Met behulp van deze tien regels maakte Mozes van de verschillende stammen één volk: de Joden. De eerste vier van de tien geboden gaan over de relatie mens-god, de laatste zes gaan over de relatie mens-medemens. Dit zijn de 10 geboden: 1. Er is maar één God 2. Je mag geen beelden maken van God 3. Je mag Gods naam niet gebruiken 4. Eén dag in de week is de rustdag 5. Heb eerbied voor je vader en moeder 6. Gij zult niet doden 7. Gij zult geen echtbreuk plegen 8. Gij zult niet stelen 9. Gij zult geen meineed plegen (niet leugenachtig getuigen) 10. Gij zult uw zinnen niet zetten op wat uw naaste toebehoort Goed is je naaste lief hebben, respect hebben voor je medemens en niet alleen aan jezelf denken. Volgens Joden is de wet een doel op zich. Je moet hem altijd en overal zo letterlijk mogelijk toepassen. Je moet je dus zoveel mogelijk aan de wet houden, dan leef je goed. Als je niet leeft volgens de wet dan ben je fout bezig. Dit zijn de dingen die belangrijk zijn voor de joden om te leven. verder zijn ook de Besnijdenis en naamgeving belanrijk dat is als een jongen acht dagen oud is, wordt hij besneden. Zo wordt hij opgenomen in het verbond van Abraham. Hij krijgt zijn joodse naam en iedereen bidt dat hij gezegend mag worden met het bestuderen van de Thora, een huwelijk en goede daden. Een meisje krijgt haar naam van haar vader meteen na de geboorte of tijdens een speciale ceremonie. Daarna is de Bat Mitswa belangrijk als een jongen/meisje 13 jaar is, wordt hij een Bar Mitswa: tijdens een ceremonie in de synagoge leest hij voor het eerst uit de thora voor. Daarna is de jongen officieel als volwassene opgenomen in de gemeenschap. In de hervormde en Pagina 3 van 5

4 traditionele milieus kunnen meisjes een bat Mitswa ondergaan. Het huwelijk is ook belangrijk. Een joodse bruiloft is overal ter wereld anders. Het kan een informele ceremonie in de buitenlucht zijn of een plechtige ceremonie in de synagoge. Elke bruiloft heeft een choepa, baldakijn, die het nieuwe huis symboliseert. De bruid draagt een sluier over haar gezicht en de bruidegom breekt een glas om de verwoesting van de twee tempels te herdenken. De dood en het rouwen dat is belanrijk. De dood en het begraven is het einde van een heel leven en dat gebeurt bij de joden ook weer op een speciale manier. Als iemand dood is gegaan dan proberen zij degene zo snel mogelijk te begraven. In sommige landen zelfs de dag waarop degene overleden is. Na de rituele wassing doen ze de dode een wit kleed aan, en leggen zij hem in een houten kist. Onder of naast het hoofd ligt een zakje aarde, uit het land Israël. In de synagoge wordt de kerkdienst gehouden, daar wordt ook het gedachtenisgebed uitgesproken. Soms ook nog enkele psalmen. Een erg emotioneel moment is het zingend voorlezen van het kaddiesj van de rouwenden. Hier bedanken ze God voor het leven die Hij hem of haar heeft gegeven. Na de begrafenis leeft de naaste familie een week in rouw. Dan blijven ze thuis en ontvangen veel vrienden, die hun helpen het verdriet te verwerken. Ook hoeft de naasten familie een week lang niet te koken. En mannen scheren hun baard niet. Meestal gaan ze dan ook niet uit naar een bioscoop of theater. De Sjabbat is belangrijk dat Begint Vrijdag na zonsondergang. De zaterdag is voor hun een heilige dag dan werken ze niet. Er wordt veel eten klaar gemaakt. Ze mogen niet reizen alleen lopen is toegestaan. Alleen als het van levensgevaar is. Sjabbat houden is een plicht. Het is een van de tien geboden van Mozes. Tijdens de Sjabbat gaan ze synagoge. Dan lezen ze veel in de Thora en denken ze terug aan de uittocht uit de slavernij in Egypte of aan de schepping van het heelal door God. De Kosjer is belangrijk dat is vlees. Ze maken een strikte scheiding tussen reine en onreine dieren. Varkensvlees is verboden. Daarnaast is het nuttigen van bloed streng verboden. Het gebruik van vlees in combinatie met melkproducten is niet toegestaan. Belangrijk is om de handen te wassen voor de maaltijd.. Ook zie je in huizen waar Joden leven meestal twee keukens. 1 waar de vleesgerechten in worden gemaakt en in de andere worden de melkproducten klaargemaakt. Ook bestaat er een lijst waarop staat wat joden wel en niet mogen eten. Zo n lijst noemen we kasjroeth. De synagoge is als laatst ook het belangrijkst voor de joden. De Joden komen samen in de synagoge die ook wel de sjoel wordt genoemd. Dit komt van het Duitse woord schule af wat school betekent in het Duits. Een synagoge wordt echter niet school genoemd, maar een leerhuis. Dit is voor velen niet alleen een gebedsplaats, maar ook een gedenkplaats (memorial) voor de vele joodse slachtoffers die in de tweede wereldoorlog stierven. De synagoge is een plaats voor de velen die kennis willen nemen, willen leren (lernen) over de oorsprong Pagina 4 van 5

5 van het christendom en dat noemen wij de joodse traditie. In de synagoge wordt de wekelijkse sjabbat gevierd en de overige feestdagen van het jodendom. De synagoge staat centraal binnen de joodse gemeenschap. Mensen komen hier om te bidden, maar ook om bij te kletsen. Pagina 5 van 5