Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 8

Transcriptie

1 Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 8 Samenvatting door een scholier 1734 woorden 25 februari ,4 25 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Pharos Geschiedenis: Hoofdstuk 8 Zuid-Afrika een thuisland voor iedereen? Groepen in Zuid-Afrika: Zwarten: afstammelingen van de oudste bewoners, grootste groep met 30 miljoen. (Xhosa en Zoeloes bekendste volken) Blanken: (6 miljoen) o Afrikaners: afstammelingen van de oudste groepen kolonisten o Engelstaligen Kleurlingen: (3 miljoen) Maleiers, Chinezen en Khoikhoi. Indiërs: afstammelingen van contractarbeiders die in de 19e eeuw naar Zuid-Afrika kwamen. (1 miljoen) 1 De Afrikaners In 1652 landde Jan van Riebeeck met 3 schepen op Kaap de Goede Hoop (zuidelijkste puntje van Afrika). Hij was in dienst van de VOC. Aan boord waren 90 mensen en deze gingen op de Kaap een steunpunt voor de VOC oprichten. Zo konden schepen van de VOC daar voortaan vers voedsel inslaan en bemanningsleden konden herstellen van scheurbuik. De Kaap lag op de route naar Nederlands-Indië, dus daarom daar een nederzetting. Deze post kreeg naam Kaapstad en later Kaapkolonie. En zeelieden spraken over De Herberg van Twee Oceanen. VOC: Verenigde Oost-Indische Compagnie. Hollandse handelsonderneming die vooral voer op Nederlands-Indië. De oorspronkelijke bewoners van de Kaap, Khoikhoi en de San, werden door de kolonisten verdreven. De kolonisten noemden hen: Hottentotten en Bosjesmannen. Ook woonden er zwarte stammen in de buurt zoals: Xhosa. Mening kolonisten over andere bewoners: De een vond ze niet te vertrouwen, zwarte stinkende honden, bezitten geen kennis van God, zijn dom, Pagina 1 van 6

2 dwaas en ze vertonen geen menselijke manieren. Maar er waren meningen over de Xhosa stam dat deze juist erg aardig waren en erg meelevend enzo In 1862 was de Kaapkolonie uitgegroeid tot een echte havenstad. Rond kaapstad en in het binnenland leefden blanke boeren en zij ontwikkelden een eigen levenswijze en taal: het Afrikaans. De ambtenaren in Zuid-Afrika keken neer op deze boeren. Maar deze gingen uit trots zichzelf Boeren of Afrikaners noemen. In 1806 werd de Kaap Brits, vanwege strategische doeleinden van de Britten. Napoleontisch Frankrijk had nl. de Republiek der Verenigde Nederlanden al veroverd en was nu nog in oorlog met Engeland. De Afrikaners waren woedend over de overname, want de Britten voerden nieuwe wetten in, waardoor ze lang niet meer zo vrij waren in hun doen en laten. In 1828 werd er een wet aangenomen waarin Hottentotten en andere vrije gekleurde mensen gelijkt waren gesteld aan Blanken. Niet lang hierna besloten ze ook tot vrijlating van de slaven die in Zuid-Afrika leefden. De Grote Trek: de Afrikaners trokken in grote getale het binnenland in, omdat zij de Britse Politiek verafschuwden. De Bloedrivier: de rivier waar de Afrikaners ruzie kregen met de Zoeloes en dit liep uit op een slachtveld. Als gevolg van de Grote Trek ontstonden drie Boerenrepublieken: o Transvaal o Oranje-Vrijstaat o Natal: al weer snel door de Britten veroverd. Van was de eerste boerenoorlog tussen de Boeren en de Engelsen, deze werd verrassend gewonnen door de boeren. Van was de tweede boerenoorlog tussen de Boeren en de Engelsen. De Boeren waren onder leiding van Paul Kruger, maar waren op lange termijn kansloos en de Engelsen wonnen deze oorlog. De Afrikaners wilden ondanks de nederlaag hun eigen cultuur en taal behouden, dus verdedigden met z n allen tegen de Engelse taal en cultuur. In 1938, honderd jaar na de overwinning bij de bloedrivier, de Grote Trek nog eens symbolisch over gedaan. 2 Diamanten, goud en Engelsen Doordat de Kaapkolonie Brits werd in 1806 kwamen er vele Engelsen naar Zuid-Afrika om daar een nieuw bestaan op te bouwen. Pagina 2 van 6

3 Verlichting: In deze tijd begon men zich bewust te worden van de rechten van de mens en ontstond het liberalisme. De Verlichtingsideeën van de Britten waren niet geliefd bij de Boeren en mede hierdoor ontstond de Grote Trek. In 1853 kregen alle volwassen mannen die 25 pond in het bezit hadden of een jaarinkomen van 50 pond het kiesrecht. Dit hield in dat 15% van de zwarte mannen mocht stemmen. Cecil Rhodes was een Engelsman die naar Zuid-Afrika trok en daar rijk is geworden door diamantvondsten. Ook was hij een groot voorstander van het imperialisme. Goldrush: begon in 1888 bij Johannesburg door vondsten van goud. (In 1868 werd er al goud gevonden bij het plaatsje Kimberley) Mede hierdoor trokken vele blanken naar Zuid-Afrika en in ongeveer tien jaar verdubbelde de blanke bevolking. Deze vestigden zich vooral in grote plaatsen zoals Johannesburg in Transvaal. Door de vondst van diamanten en goud wilde de Britten af van het zelfstandige bestaan van Oranje- Vrijstaat en Transvaal. Dit gebeurde in de 2e boerenoorlog. In 1902 werd deze oorlog gewonnen en tekenden de boeren het Verdrag van Vereeniging. (31 mei 1902) Verdrag van Vereeniging: hierin erkenden de boeren de Engelse koning als soeverein, in ruil voor een zelfstandige status binnen het rijk. Unie van Zuid-Afrika: werd in 1910 een feit. Bestond uit: Voormalige Kaapkolonie Natal Twee boerenrepublieken Britse dominion: dit werd de Unie van Zuid-Afrika. De Unie had volledig zelfbestuur, maar viel formeel onder het gezag van de Engelse koning. Belangrijkste politieke partijen: Nasionale Partij Labour Party Suid-Afrikaanse Partij (hierop stemde ook veel gematigde Engelsen) 1934: Fuseerden de partijen SAP en NP Engelstaligen richtten de Dominion Party op Felle Afrikaner nationalisten richtten de Gesuiwerde Nationale Partij op. 1941: alle Afrikaners verenigden zich in één organisatie, deze kreeg opnieuw de naam Nasionale Partij. Pagina 3 van 6

4 Kort na WO1 kreeg Zuid-Afrika te maken met een grote staking van mijnwerkers in de Witwatersrand. Deze staking werd hardhandig door het leger onderdrukt. Politiek van beschaafde arbeid: Duizenden ongeschoolde blanken werden tegen beschaafde lonen aangesteld bij de spoorwegen en andere takken van overheidsdiensten. Hiermee kwam de Nasionale Partij van president Hertzog. Langzamerhand kregen de Afrikaners weer steeds meer politieke invloed en waren er onder de blanken steeds minder Engelsen. 3 De zwarte samenleving De oorspronkelijke bewoners van het zuidelijkste deel van Afrika waren de Khoikhoi en San. In het binnenland waren dit de Xhosa en de Zoeloes. Deze volkeren hebben zich hevig en langdurig tegen de blanken verzet, maar uiteindelijk werd hun tegenstand gebroken. De Khoikhoi zijn verdwenen. De nakomelingen van de San leven nog altijd, op dezelfde manier als hun voorvaderen, in de eenzame omgeving van de Kalahariwoestijn. Na 1820 kregen de Zoeloes een leid, Shaka, die het rijk van de Zoeloes sterker maakte dan het ooit was geweest, door een groot leger te vormen. Shaka was echter een wrede Tiran, waardoor hij langzaam zijn aanhang verloor en vermoord werd door zijn halfbroer Dingaan, de man die 10 jaar later de Voortrekker Piet Retief vermoordde. De Xhosa leefden vooral van veeteelt. Elke familie had vee nodig om in zijn levensonderhoud te voorzien. De zwarte bevolking woonde in dorpen, waar aan het hoofd van de samenleving een dorpshoofd stond. Families waren belangrijk, veel families hadden door huwelijken relaties met elkaar. Door dit systeem kon men in slechte tijden altijd op elkaar terugvallen. Met de komst van de boeren veranderde het gemeenschapleven van de zwarte bevolking, omdat de blanken, desnoods met geweld, zoveel mogelijk land in bezit wilde krijgen. Bovendien bouwden zendelingen overal kerkjes en probeerde men de zwarten te bekeren. De zendelingen vonden de leefwijze van de zwarten maar raar, ze liepen altijd bloot, kenden geen zonde en mannen hadden meerdere vrouwen. Land Act: hierin werd bepaald dat zwarten slechts 7% van de grond mochten hebben, waarbij in sommige gevallen 6% kon worden bij gekocht, wanneer de blanken dit goed vonden. De blanken gaven zichzelf de beste landbouwgronden. Vele zwarten trokken hierdoor met al hun spullen naar het land waar ze generaties lang hadden gewoond. Pagina 4 van 6

5 Ze vestigden zich in reservaten, die later door de blanken ook wel thuislanden werden genoemd. De zwarten uit de reservaten trokken zich naar de steden om werk te vinden, ze konden terecht in de mijnen waar ze tegen de allerlaagste lonen werkten. Hierdoor kreeg de regering een probleem, want de steden werden steeds meer zwart, maar de goedkope arbeidskrachten waren ook wel weer handig. In 1945 werd er daarom een wet opgesteld om de urbanisatie in te perken. Wet voor inperken van urbanisatie: Een man die in de stad woonde mocht alleen zijn vrouw en kinderen meenemen als zij daarvoor en vergunning hadden verkregen. Het resultaat was dat vele mannen in de stad woonden en vrouw en kinderen nog in de thuislanden. Hierdoor bleven de steden dus blank. In 1948 won de Nasionale Partij de verkiezingen, leider Malan was ervan overtuigd dat God wilde dat de Afrikaners de baas waren over de zwarten. Er werden allerlei nieuwe wetten aangenomen, die de zwarten van de blanken moesten scheiden. Deze segregatiepolitiek werd Apartheid genoemd. Er werd verschil gemaakt tussen Grote Apartheid (de thuislandenpolitiek) en Kleine Apartheid (talloze geboden en verboden voor zwarten) Sharpeville: Bij een demonstratie in 1960 vielen hier bijna 70 doden door politiekogels. De politie verklaarde uit zelfverdediging te hebben geschoten, maar de meeste slachtoffers waren in de rug getroffen. ANC: African National Congres (1912) Wilden de leiding van het verzet tegen de blanke onderdrukkers op zich nemen. De leiders waren sterk geïnspireerd door Ghandi (geweldloos verzet tegen onderdrukking) Nelson Mandela: In 1918 geboren als lid van de Xhosa stam. Na zijn rechtenstudie richtte hij in 1953 samen Oliver Tambo een advocatenkantoor op. In 1956 werd hij aangeklaagd wegens hoogverraad, maar in 1961 vrijgesproken. Na Sharpeville werd hij in de leiding van het ANC opgenomen. Als oprichter van Umkhonto we Sizwe werd hij in 1962 gearresteerd. In 1964 werd hij veroordeeld tot levenslang en op Robbeneiland vastgezet. In februari 1990 werd hij vrijgelaten. In 1994 werd hij de eerste zwarte president van Zuid-Afrika, hiermee kwam definitief een einde aan de blanke overheersing. 4 Eén team, één land Vanuit het buitenland kwam steeds meer kritiek op de Apartheidspolitiek. Het geweld dat de regering Pagina 5 van 6

6 gebruikte om de Apartheid in stand te houden riep steeds meer weerstand op vanuit het Westen. Met name de dood van Steve Biko, leider van Black People s Convention, deed veel stof opwaaien. De regering beloofde hervormingen, maar maakte haar beloftes niet waar. De zwarte bevolking kwam in opstand. De onrust werd groter door de economische crisis waar Zuid-Afrika in verkeerde. 5 december 1993: nieuwe grondwet in Zuid-Afrika 1994: verkiezingen gehouden in Zuid-Afrika. Het ANC kwam als grote overwinnaar uit de verkiezingen tevoorschijn. Nelson Mandela werd president. Bij deze verkiezingen mochten de zwarte bewoners van Zuid-Afrika voor het eerst van hun leven naar de stembus en dit was voor hen een heus mirakel. Hiermee behoorde de Apartheid officieel tot het verleden, maar vele problemen moesten nog worden opgelost. De wisseling van de wacht in 1994 betekende nog niet het einde van de ongelijkheid. De Apartheid had voor grote ongelijkheid gezorgd tussen arm en rijk. De blanken waren vooral rijk en woonde in beveiligde wijken in villa s. De zwarten waren vooral arm en woonde in krottenwijken. Er zijn nog vele littekens over gebleven aan de wrede tijden in Zuid-Afrika en dit zal dan ook nog even duren voordat het is opgelost. Er gebeuren dagelijks nog veel gewelddadige dingen enz Bij de oplossing hiervan speelt Nelson Mandela een grote rol, vele mensen kijken tegen hem op. Voor hen symboliseert hij een betere toekomst voor Zuid-Afrika, zonder armoede en zonder het afschuwelijke maatschappelijke geweld. Pagina 6 van 6