COMMISSIEPLAN Normcommissie Meterruimten COMMISSIEPLAN NEN Bouw &Installatie. Postbus GB Delft

Transcriptie

1 NEN Bouw &Installatie Postbus GB Delft Vlinderweg AX Delft (015) bi@nen.nl Nederlands Normalisatie-instituut Normcommissie

2 NORMCOMMISSIE NEN Bouw &Installatie Postbus GB Delft Vlinderweg AX Delft (015) bi@nen.nl Nederlands Normalisatie-instituut 1 Algemene gegevens 1.1 Commissie 1.2 Werkgebied Meterruimten en de bijbehorende bouwkundige voorzieningen voor leidingaanleg ten behoeve van centrale schakel-, verdeel- en meetapparatuur. Het werkgebied is specifiek gericht op meterruimten in woningen, zoals de titel van NEN 2768 ook aangeeft. Maar de norm kan onder voorwaarden ook worden toegepast op andere gebouwen. Opmerking: In 2010 is in de normcommissie nadrukkelijk ingegaan op de potentiële opstelplaats voor warmtepompen, warmteterugwininstallaties (WTW) en domotica in meterruimten of technische ruimten. Vooralsnog heeft de NC besloten om het huidige toepassingsgebied te handhaven. Met het oog op de huidige en toekomstige ontwikkelingen ten gevolg van energietransitie en andere woonvormen wordt gekeken naar de rol van de meterruimte in relatie tot de installatieruimte. Hiertoe is in 2018 de Werkgroep Meterruimte van de Toekomst opgericht. 1.3 Belang Deze normcommissie is verantwoordelijk voor de normalisatie van meterruimten (voorheen meterkasten) en aanverwante bouwonderdelen. In de norm zijn vastgelegd de minimale binnen-afmetingen, de toegankelijkheid en de ventilatie voor meterruimten in zowel laagbouw als hoogbouw. Normen voor meterruimten zijn nodig om op eenduidige wijze vast te leggen wat de eisen met betrekking tot meterruimten zijn. Daardoor wordt voorkomen dat faalkosten worden gemaakt, huisaansluitingen onjuist worden aangelegd en onveilige situaties ontstaan. Doel van de normcommissie is haar norm(en) zo op te stellen dat de veiligheid, economie en belangen en deskundigheid van alle betrokken partijen daarin optimaal tot hun recht komen.

3 3/ Regelgeving De norm kan een basis vormen voor Bouwregelgeving (Bouwbesluit, algemene voorwaarden energiebedrijven, etc.). Het Bouwbesluit 2012 is per 1 januari 2018 op enkele onderdelen gewijzigd (m.n. milieuprestatie eisen) en vervolgens nogmaals per 1 juli 2018 naar aanleiding van wijzigingen in de gaswet. De regelgeving omtrent de meterruimte is ongewijzigd gebleven. De Bouwregelgeving schrijft een technische ruimte voor i.p.v. een meterruimte, zoals beschreven in NEN Een technische ruimte is bedoeld voor het plaatsen van apparatuur die noodzakelijk is voor het functioneren van een gebouw. NEN 2768 wordt door het Bouwbesluit 2012 (wijziging per 1 januari 2018) gedeeltelijk aangewezen waar het regelgeving betreft omtrent leidingdoorvoeren en mantelbuizen t.b.v. de gasvoorziening en het elektronisch communicatienetwerk. Artikel 6.9. Voorziening voor gas stelt: Een te bouwen bouwwerk met een in artikel 6.10 bedoelde aansluiting op het distributienet voor gas heeft, voor die aansluiting, leidingdoorvoeren en een mantelbuis die voldoen aan NEN Artikel 6.58 Fysieke binnenhuisinfrastructuur in de regeling Bouwbesluit schrijft daarnaast: De doorvoer van een aansluitleiding van een openbaar elektronisch communicatienetwerk door een uitwendige scheidingsconstructie, een niettoegankelijke ruimte en een kruipruimte, is uitgevoerd met een mantelbuis die voldoet aan NEN In de laatste herziening van NEN 1006 (eisen voor waterleidinginstallaties, in zijn geheel aangewezen in het Bouwbesluit 2012 en vanuit de Waterregelgeving) zijn aspecten opgenomen uit NEN 2768 m.b.t. ongewenste opwarming van drinkwater. 2 Commissiestructuur en relaties 2.1 Nationale structuur Commissie Naam 352 Beleidscommissie Bouw Meterruimten Werkgroep meterkast van de toekomst

4 4/ Internationale relaties Er is geen CEN/TC of ISO/TC die meterruimten behandelt. 3 Commissiesamenstelling en stakeholdercategorieën Ledenbestand per Naam persoon Werkgever Belanghebbende Rol Categorie stakeholder Vacature Mw. W. van der Aa Eaton Industries (Netherlands) B.V. Eaton Industries (Netherlands) B.V. Voorzitter Ir. V.M.A. Barendregt HSF B.V. HSF B.V. Lid 6a Dhr. A. Dokter AVK Nederland B.V. AVK Nederland B.V. Lid 6a J.P. de Jong De Jong s Timmerfabriek Bergambacht BV Lid 6a Jonka B.V. Lid 6a J.W. Lindeboom Beutech Beutech Lid 6a G.J. Maijer Stedin Netbeheer B.V. Netbeheer Nederland Lid 2b T.A. Nieuwenhuizen Stedin Netbeheer B.V. Netbeheer Nederland Lid 2b M.F.J. Bakker Eneco Warmte en Koude B.V. Vereniging Energie- Nederland Ing. T. Postmus Ziggo B.V. Ziggo B.V. Lid 2a J.J. Janssen Waterleiding Maatschappij Limburg Waterleiding Maatschappij Limburg F.A. Vos Uneto-VNI Uneto-VNI Lid 4b M. de Vrede KPN KPN Operations Vaste Net M.A.A.M. Wennekes ABB B.V. ABB B.V. Lid 6a Lid Lid Lid 2b 2b 2a Ing. M.H.N. Werker Enexis B.V. Netbeheer Nederland Lid 2b A.J.H. Wolf Liander Netbeheer Nederland Lid 2b E. van der Blom Uneto-VNI Uneto-VNI Corr. lid 4b G.P. Groenewold Waterbedrijf Groningen Vewin Lid 2b R. Kotte NEN - Secretaris Vacature Vacature Vacature Consumenten Gemeenten Woningbouwvereniging Visualisatie stakeholderparticipatie In het onderstaande figuur is visueel de mate van deelname van de verschillende stakeholder categorieën weergegeven.

5 5/11 Ontbrekende belangrijke stakeholderscategorieën Stakeholdercategorie Directe gebruikers Adviserende organisaties Producenten/leveranciers van hoofdproduct Onderzoek- en kennisinstellingen Controlerende instanties Wetgevende instanties Bestaande/nieuwe initiatiefnemers Contextbepalers groter geheel Reden van niet-deelname Vanuit Vakpunt Wonen wordt momenteel bezien of er interesse is in deelname. Daarnaast lijkt er belang te zijn voor projectontwikkelaars, maar hebben zij aangegeven geen interesse te hebben in deelname. De BNA is vertegenwoordigd in de Werkgroep Meterruimte van de Toekomst. Het hoofdproduct, de meterruimte, bestaat uit verschillende onderdelen. Hierdoor zijn de leveranciers vertegenwoordigd in de categorie Producenten/leveranciers van aanhangende producten en diensten Gemeenten zijn verantwoordelijk voor handhaving op de naleving van de Bouwregelgeving. Er is geen controlerende instantie specifiek belast met de meterruimte. Verklaring van de stakeholderscategorieën Stakeholders Omschrijving 1a Directe gebruikers Eindgebruiker van dienst, proces of product 1b Brancheorganisaties directe gebruikers Als groep, in de vorm van belangenorganisaties

6 6/11 2a Voorwaarde scheppende organisaties/opdrachtgevers Organisaties die de voorwaarden bepalen waaraan het product of dienst moet voldoen. Bijv. opdrachtgevers. Wetmatige voorwaarden worden door wetgevende instanties bepaald (zie onder 9). 2b Brancheorganisaties van voorwaarde scheppende partijen 3a Adviserende organisaties Organisaties die andere belanghebbenden inhoudelijk kunnen adviseren (bijv. ingenieursbureaus, adviesbureaus, consultancy) 3b 4a 4b Brancheorganisaties van adviserende partijen Uitvoerende/toepassende/dienstverlenende organisaties Brancheorganisaties van uitvoerende/dienstverlenende/toepassende partijen Productnormalisatie: organisaties die het product gebruiken/toepassen in hun dienstverlening naar de eindgebruiker toe (bijv. aannemer, installateur). Dienstennormalisatie: organisaties die een proces of dienst verlenen aan de eindgebruiker (bijv. schuldhulpverlener). 5a Producenten/leveranciers van hoofdproduct Bij productnormalisatie is dit de hoofdproducent/hoofdleverancier. Bij dienstennormalisatie wordt deze categorie niet gebruikt. De rol van producent/leverancier wordt vervuld door de uitvoerende, dienstverlenende organisatie. 5b 6a 6b Brancheorganisaties van producenten/leveranciers van hoofdproduct Producenten/leveranciers van aanhangende producten en diensten Brancheorganisaties van producenten/leveranciers van aanhangende producten en diensten Bij productnormalisatie betreft dit producenten/leveranciers van producten die als grondstof, halffabricaat of rest-/afvalstof in de productketen voorkomen. Bij dienstennormalisatie betreft het de aanbieders van aanvullende diensten. 7 Onderzoek- en kennisinstellingen Instellingen die zonder direct commercieel belang kennisleverancier zijn of onderzoek verrichten. Bijv. onderwijsinstellingen, laboratoria, onderzoeksinstellingen. 8 Controlerende instanties Bijv. inspectiediensten, certificeringinstellingen 9 Wetgevende instanties Overheden 10 Bestaande/nieuwe initiatiefnemers Partijen die alternatieve initiatieven ondernemen vergelijkbaar met NEN. (normen, certificatieschema s, richtlijnen etc.) Iwun overlap tussen leden cie en IWUN vouwbladen Mark Werker Cie leden zelf aangeven. 11 Contextbepalers groter geheel Organisaties (bijv. stichtingen, platforms) die op generieke wijze betrokken zijn. Review belanghebbenden Laatste review belanghebbende partijen in de normcommissie: 2018.

7 7/11 Eerstvolgende review belanghebbende partijen in de normcommissie: Publicaties 4.1 Nationaal Norm NEN 2768:2005 Ontw. NEN 2768:2015 NEN 2768:2016 Titel Meterruimten en bijbehorende voorzieningen in een woonfunctie Meterruimten en bijbehorende bouwkundige voorzieningen in woningen Meterruimten en bijbehorende voorzieningen in een woning 4.2 Europees Geen normen. 4.3 Internationaal Geen normen. 5 Ambitie, doelstellingen en diensten - Het Serviceprofiel Jaarlijks wordt een klanttevredenheidsonderzoek gehouden onder de normcommissieleden van NEN. Hieruit blijkt dat NEN meer duidelijkheid moet geven over de toegevoegde waarde. Dit doen we door middel van het Serviceprofiel. In het Serviceprofiel wordt de dienstverlening van NEN aan de normcommissie vastgelegd. Het maakt de behoefte van de normcommissie inzichtelijk, waardoor NEN zijn toegevoegde waarde voor de normcommissie kan optimaliseren. Mensen en middelen kunnen zo effectief en efficiënt mogelijk worden ingezet. Waar bestaat het Serviceprofiel uit? Het Serviceprofiel is een afspraak op het niveau van de normcommissie. Het gaat om de toegevoegde waarde van de dienstverlening van NEN voor normcommissies. Individuele afspraken met commissieleden worden hierin niet meegenomen. Het profiel bestaat uit vier aspecten: Invloed: inhoud en toepasbaarheid van normen en andere afspraken beïnvloeden vanuit het belang van de eigen organisatie, de sector en/of de maatschappij. Draagvlak: het creëren van een zo breed mogelijk draagvlak voor oplossingen die worden vastgelegd in normen of andere afspraken.

8 8/11 Netwerk: toegang tot een Nederlands, Europees en/of internationaal netwerk van personen en organisaties. Kennis: kennis van normen, maar ook kennis van ontwikkelingen op het gebied van technologie, regelgeving en toepassing van normen. Onder ieder aspect zijn verschillende diensten van NEN gecategoriseerd. Ieder aspect is opgedeeld in een basis serviceniveau en in aanvullende niveaus. Aan iedere normcommissie wordt ten minste het basis dienstverleningsniveau geleverd. Het is aan de commissieleden om te bespreken of zij behoefte hebben aan aanvullende dienstverlening. Door de grafische weergave van het Serviceprofiel wordt het belang van de vier aspecten voor de normcommissie inzichtelijk. NEN kan hier in overleg met de normcommissie zijn dienstverlening op aanpassen. 6 Werkprogramma, doelstellingen en geplande activiteiten 6.1 Nationaal werk In 2016 is de herziene versie van NEN 2768 Meterruimten en bijbehorende voorzieningen in een woning gepubliceerd. Hierin is de inhoud geherstructureerd tot een meer modulair opgezet document, met aparte en volledige hoofdstukken voor verschillende hoofdsituaties.

9 9/11 In 2018 is een wijzigingsblad gepubliceerd met kleine wijzigingen ten aanzien van positiebepaling en invoermogelijkheden. Verder heeft de commissie zich ten doel gesteld actief deel te nemen in de discussie over de verandering van de rol van de meterruimte. Met de komst van alternatieve (huis)installaties zoals zonnepanelen, warmtepompen, etc. neemt het belang van installaties in de woning toe. Vaak gaat dit gepaard met het opnemen van een technische ruimte in de woning. De normcommissie heeft hiertoe de werkgroep Meterruimte van de Toekomst opgericht die zich richt op het bespreken en evalueren van toekomstconcepten van de meterkast. Hierbij wordt nagedacht over de bredere gebruikersfunctie van de meterruimte/technische ruimte (pakketbezorging, etc.) met inachtneming van belangrijke aspecten als het gevaar voor gasophoping en legionellabesmetting. In 2019 zal de werkgroep een advies uitbrengen aan de normcommissie ten aanzien van een te ontwikkeling normdocument aangaande de toekomstbestendigheid van de meterruimte. 6.2 CEN werk Er zijn geen activiteiten op Europees gebied. 6.3 ISO werk Er zijn geen activiteiten op internationaal gebied. 7 Lidmaatschappen van werkgroepen 7.1 Lidmaatschappen van Europese werkgroepen N.v.t. 7.2 Lidmaatschappen van internationale werkgroepen N.v.t. 8 Evaluatie en voortgangsrapportage Deze normcommissie is verantwoordelijk voor de normalisatie van meterruimten (voorheen meterkast) en aanverwante bouwonderdelen. De norm kan een basis vormen voor Bouwregelgeving of kwaliteitsstandaarden (Bouwbesluit, algemene voorwaarden energiebedrijven, etc.). Publicatie wijzigingsblad NEN 2768 In samenspraak met de NC Gasdistributieleidingen is in 2017 besloten een wijzigingsblad te publiceren bij de herziene NEN 2768:2016.

10 10/11 In 2018 is het wijzigingsblad voor commentaar gepubliceerd waarna de definitieve versie is uitgegeven. Dit wijzigingsblad bevat wijzigingen ter verduidelijking en verbetering van het gebruik van de norm. De volgende aspecten zijn veranderd ten opzichte van NEN 2768:2016: De ruimte reservering voor gas in de meterruimte heeft een aanpassing gekregen t.b.v. de werkbaarheid in de praktijk; De indeling van de meterruimte op de begane grond bij hoogbouw is toegevoegd; Voorbeelden van invoerwijzen zijn in de verschillende hoofdstukken toegevoegd. Tabel A.1 betreffende de richtlijnen voor mantelbuizen voor invoering van aansluitleidingen, is gecorrigeerd. Werkgroep Meterruimte van de Toekomst In 2018 is de Werkgroep Meterruimte van de Toekomst opgezet die een inventarisatie heeft gemaakt van actuele en te verwachte ontwikkelingen die van belang zijn de vormgeving en het functioneren van de gestandaardiseerde meterruimte. Doelstelling is om in te kunnen spelen op nieuwe en toekomstige ontwikkelingen veroorzaakt door de energietransitie en ontwikkeling van nieuwe woonvormen zonder concessies te doen aan de individuele toetsingscriteria en hun onderlinge samenhang. De inventarisatie richt zich met name op beantwoording van de volgende onderzoeksvragen: Wat zijn de minimale prestatie-eisen t.a.v. de meterruimte? Wat willen we vanuit de huidige norm borgen? Wordt de technische ruimte onderdeel van de scope van de meterruimte? Wat is de juridische geldigheid van een evt. afwijkingsdocument? Sluit het aansluitingsproces nog wel aan bij het bouwproces? Begin 2019 zal de werkgroep een advies uitbrengen aan de normcommissie. Brandveiligheid N.a.v. enkele incidenten in 2013 is er discussie gestart rondom de brandveiligheid van meterruimten. Hierbij zijn verschillende normcommissies betrokken. Het betreft hierbij vooral het voorkomen van snelle escalatie wanneer een brand ontstaat in de meterruimte. Daartoe is het voornemen om extra eisen te stellen aan de materialen of de constructie van gasleidingen voor en na de meter. Dit betreft dan niet NEN 2768, maar de normen voor de gasaansluitleiding en de binnenleiding. Ook is verzocht om vormen van compartimentering te onderzoeken, waarbij E en G enigszins van elkaar worden gescheiden. Dat is in NEN 2768:2016 nog niet opgenomen i.v.m. tegenstrijdigheid van de ventilatiebehoefte van de meterruimte.

11 11/11 NTA 8055 Daarnaast heeft de normcommissie in 2018 advies gegeven over de herziening van NTA 8055 Internet in woningen en gebouwen, omtrent internetaansluiting in de meterruimte. Deze NTA is in mei 2018 gepubliceerd en sluit aan op NEN NEN 8025 Ook is in samenwerking met de normcommissie Electrische producten en Installaties gewerkt aan de ontwikkeling van een NEN-norm op basis van de huidige NTA 8025, die richtlijnen beschrijft voor de inspectie van installaties en technische voorzieningen in woningen. De definitieve norm wordt naar verwachting in 2019 gepubliceerd.