Dhr. Van Leeuwen Directie Juridische Zaken, lid hoorcommissie

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Dhr. Van Leeuwen Directie Juridische Zaken, lid hoorcommissie"

Transcriptie

1 VERSLAG VAN DE HOORZITTING, 9 mei 2016, uur Zaaknr: Inzake: Ontwerpmethodebesluiten Transporttaken en Systeemtaken TenneT Aanwezig namens het bestuur Autoriteit Consument en Markt: Mevr. Bijlenga Directie Energie, voorzitter hoorcommissie Mevr. Bouwens Directie Energie, lid hoorcommissie Dhr. De Groot Directie Energie, lid hoorcommissie Mevr. Muller Directie Energie, lid hoorcommissie Dhr. Van Leeuwen Directie Juridische Zaken, lid hoorcommissie Dhr. Postema Directie Energie, lid hoorcommissie Aanwezig namens partijen: Dhr. Dijckmans TenneT Mevr. Gremmen TenneT Dhr. Abdoelkariem TenneT Dhr. Woessink TenneT Mevr. Van der Veen TenneT Mevr. Van Eijkelenburg Dhr. Holwerda Mevr. Schotanus Dhr. Van der Velde Verslag: Mevr. Van Splunter Duurzame Energie Koepel GTS GTS VEMW Bajol Tekst & Interpretatie i.o.v. ACM Verslagdienst De voorzitter opent de hoorzitting en heet de aanwezigen welkom. De hoorzitting wordt gehouden in het kader van de Ontwerpmethodebesluiten Transporttaken en Systeemtaken TenneT voor de reguleringsperiode Tijdens de hoorzitting kunnen belanghebbenden hun mondelinge zienswijze geven op de door ACM op 6 april 2016 gepubliceerde Ontwerpmethodebesluiten voor de tariefregulering van TenneT. Op deze besluiten is de uniforme openbare voorbereidingsprocedure van toepassing. Niet alle ter zitting aanwezige netbeheerders zijn belanghebbende bij de besluiten die TenneT betreffen. Voor het geval dat zij een zienswijze willen indienen inzake een Ontwerpmethodebesluit dat is gericht tot een andere netbeheerder, wordt dringend verzocht daarin aan te geven op welke gronden men meent belanghebbend te zijn. Belanghebbenden kunnen tot en met 17 mei 2016 ook schriftelijke zienswijzen indienen. Het Ontwerpmethodebesluit Net op Zee wordt apart geconsulteerd. Ook daarvoor zal een zienswijzetermijn van zes weken gelden. Zij stelt de leden van de hoorcommissie voor. Zij schetst de gang van zaken ter zitting. Het betreft een openbare zitting. Indien partijen vertrouwelijke gegevens naar voren willen brengen, kunnen zij dat tevoren aangeven opdat passende maatregelen kunnen worden getroffen. Van de zitting wordt een verslag gemaakt, dat betrokkenen zal worden toegezonden. Commentaar op de redactie van het verslag leidt niet tot wijziging ervan, doch wordt toegevoegd aan het dossier. Het is niet de bedoeling daarbij nieuwe punten op te brengen.

2 Zij nodigt TenneT uit haar zienswijze nader toe te lichten. Dhr. Dijckmans houdt een betoog dat geheel overeenkomt met de tekst van zijn pleitnota. Een kopie van deze pleitnota is aan dit verslag gehecht als Bijlage 1. De voorzitter dankt de heer Dijckmans voor zijn toelichting. Zij kondigt een reeks vragen van de hoorcommissie aan. Mevr. Bouwens gaat in op randnummer 10 van de pleitnota van TenneT. Daarin refereert zij aan de uitspraak van 11 augustus 2015 en het terugverdienbeginsel. Doelt TenneT hiermee op de uitspraak inzake de WACC of op de uitspraak betreffende de benchmark? Dhr. Abdoelkariem antwoordt dat voor TenneT op de genoemde datum op alle onderdelen uitspraak is gedaan, zij het dat het een tussenuitspraak was. Mevr. Bouwens vraagt bij welk onderdeel het terugverdienbeginsel aan de orde was. Dhr. Abdoelkariem antwoordt dat dit terugkomt bij de WACC. Het College van Beroep voor het bedrijfsleven ( CBb )stelt daarin dat uit de wet voortvloeit dat ACM het terugverdienbeginsel dient te respecteren. Mevr. Bouwens vervolgt met randnummer 13. Daarin wordt gerefereerd aan een expliciete toets op financeability, zoals in voorgaande periodes is gedaan. Op welke toets doelt TenneT? Is dat de toets die ACM in het kader van de WACC naar de werkelijke kosten heeft gedaan of het financeabilityonderzoek voor de periode ? Mevr. Gremmen licht toe dat dit gaat om een onderzoek waarbij voor een langere periode in de toekomst is onderzocht of TenneT haar activiteiten kan blijven uitvoeren. Daarbij is sterk gekeken naar het investeringsportfolio voor de komende tien jaar. Mevr. Bouwens vraagt welke vraag TenneT nu in dat onderzoek beantwoord zou willen zien. Dhr. Dijckmans reageert dat TenneT wil bezien hoe de invulling van de verschillende parameters tot weging komt in de verschillende belangen, te weten duurzaamheid, voorzieningszekerheid, redelijk rendement en de impact op financierbaarheid. Zij wil ook vaststellen of de huidige methode TenneT in staat stelt om haar huidige asset base te kunnen blijven financieren, los van de uitbreidingsinvesteringen. En ook of er voldoende rekening wordt gehouden met de toename van haar activiteiten. Mevr. Bouwens vraagt aan welke norm zou moeten worden getoetst of aan het criterium is voldaan. Dhr. Abdoelkariem meent dat dit aan alle vier de normen zou moeten worden getoetst. Omdat TenneT aan alle vier criteria moet voldoen, dus aan de financiële ratio s. Mevr. Bouwens kan het gestelde in randnummer 37 onder het kopje Toepassing frontier shift op alle kosten niet goed plaatsen. Mevr. Gremmen reageert dat deze passage inderdaad niet op deze plek had moeten staan. Deze kan worden geschrapt. Dhr. De Groot brengt de referentie aan het rapport van Moody s ter sprake. In hoeverre neemt TenneT alle inzichten van Moody s over? Op welk aspect doelt deze referentie? Of onderschrijft TenneT het hele rapport? De heer Abdoelkariem reageert dat TenneT zich kan vinden in de conclusie van Moody s. Voor haar is van belang dat Moody s kijkt naar wat een TSO doet, en wat de wijzigingen betekenen voor de TSO en de rating. Door de lagere WACC wordt de rating niet direct verlaagd, maar de leencapaciteit wordt wel vele malen lager. Gezien het omvangrijke investeringsportfolio van TenneT moet zij veel vreemd vermogen aantrekken en zij wil dat tegen redelijke kosten doen. Zij vraagt zich af of zij met deze WACC uit de voeten kan. 2

3 Dhr. De Groot vraagt of TenneT onderschrijft hetgeen Moody s stelt ten aanzien van de one-off. Is dat nadelig of voordelig? Als in een zienswijze een rapport wordt aangehaald, is het voor ACM handig om te weten of het gaat om de argumenten in het rapport dan wel alleen om de conclusie. Dhr. Abdoelkariem licht toe dat Moody s aangeeft dat het een groot reguleringsrisico is, los van welke wijzigingen zullen plaatsvinden. De onvoorzienbaarheid hiervan wordt meegewogen door een kredietbeoordelaar of een kredietverschaffer. Dhr. Dijckmans vult aan dat TenneT in haar schriftelijke zienswijze nog apart haar visie op de begininkomsten kenbaar zal maken. Met name is van belang dat Moody s zich als onafhankelijke kredietbeoordelaar ook een mening vormt over de effecten van de regulering en van de voorgestelde wijzigingen. Dat is heel belangrijk om mee te nemen in de belangenafweging. Ook moet worden bezien wat gewenst is in verband met de uitdagingen waar TenneT voor staat. TenneT onderschrijft meer de algemene beoordeling van Moody s en zal nog terugkomen op de afzonderlijke punten. Mevr. Bouwens gaat in op de in randnummer 36 genoemde stijging van de kosten voor marktfaciliterende taken. Wordt deze gedreven door nieuwe taken of door iets anders? Dhr. Dijckmans antwoordt dat de stijging met name door nieuwe taken wordt gedreven. In het kader van overleg met de klankbordgroep heeft TenneT daarvoor een document met een lijst van activiteiten toegevoegd. De voorzitter biedt de aanwezigen de gelegenheid tot het maken van een laatste opmerking. Dhr. Van Leeuwen vult aan dat als men zelf iets naar voren wil brengen naar aanleiding van de methodebesluiten, daarvoor de mogelijkheid bestaat. Mevrouw Van Eijkelenburg deelt mee dat de Duurzame Energie Koepel een eigen zienswijze zal indienen. Zij is meer benieuwd naar de voorziene effecten op duurzaamheid. De voorzitter dankt de aanwezigen voor hun komst en bijdrage en sluit de hoorzitting. Bijlage 1: pleitnota TenneT, dhr. Dijckmans

4 KENMERK REC-N Inleiding Geachte leden van de Hoorcommissie, 1. TenneT maakt graag gebruik van de mogelijkheid om vandaag op hoofdlijnen haar zienswijze op de ontwerpmethodebesluiten van TenneT mondeling toe te lichten. Het betreft de ontwerpmethodebesluiten voor zowel de algemene transporttaken als de systeemtaken voor de 7 de reguleringsperiode. 2. In de hoorzitting leggen we de focus op enkele algemene overwegingen ten aanzien van het door ACM gebruikte beoordelingskader en op de onderwerpen die gewijzigd zijn ten opzichte van de huidige methodebesluiten; te weten de duur van de reguleringsperiode, de methode voor het reguleren van inkoopkosten energie en vermogen en de toepassing van de frontier shift op alle kosten. 3. In de schriftelijke zienswijze zal TenneT reageren op alle relevante onderwerpen en reguleringsparameters waaronder de methode voor het bepalen van de WACC, theta en frontier shift. Deze onderwerpen lenen zich minder voor een mondelinge zienswijze maar zullen volledig aan bod komen in de schriftelijke zienswijze. 4. De ontwerpmethodebesluiten hebben ons weinig verrast in positieve zin. De gewijzigde methode draagt daarmee niet bij aan de bestendigheid en voorspelbaarheid van de regulering. Te meer, omdat het voor TenneT volstrekt onduidelijk is welke nieuwe inzichten, ontwikkelingen of gegevens tot deze nieuwe keuzes hebben geleid. 5. Daarnaast constateert TenneT, met enig ongeloof, dat diezelfde wijzigingen die ACM doorvoert, haaks staan op de belangen van alle belanghebbenden zoals die zijn uitgesproken tijdens het wettelijk vooroverleg. Niemand wilde een reguleringsperiode van vijf jaar; niemand zag het nut en vond het ''fair'' om TenneT het volledige risico te laten lopen op de inkoopkosten energie en vermogen; en niemand wilde TenneT beperken in haar marktfaciliteringsactiviteiten. De wijzigingen zijn namelijk niet alleen nadelig voor TenneT, maar ook voor afnemers en andere spelers in de energieketen. 6. De drang van ACM om zichzelf te verbeteren en de methode van regulering toekomstbestendig te maken, lijkt afwezig. Het lijkt er op alsof ACM een besluit schrijft en daarbij geen enkel oog heeft voor de energietransitie waar veel stakeholders een akkoord over hebben bereikt en zich volledig voor inzetten. ACM zou diezelfde ambitie moeten hebben om de methode van regulering zo in te vullen dat

5 PAGINA 2 van 7 daarmee de transitie naar een duurzame energievoorziening kan worden gefaciliteerd. TenneT twijfelt of de voorgestelde methode van regulering TenneT voldoende in staat stelt om deze transitie te faciliteren. 7. Met de methodebesluiten moeten we uit de voeten tot en met Daarvoor is het vanzelfsprekend noodzakelijk dat ACM toekomstige marktontwikkelingen en onzekerheden in haar afwegingen betrekt. Beoordelingskader 8. In de ontwerpbesluiten geeft ACM haar beoordelingskader weer, waarbij ze met name uitlegt hoe ze invulling geeft aan de wettelijke bepalingen inzake de regulering. Veel van de teksten in dit beoordelingskader zijn 1-op-1 terug te vinden in eerdere methodebesluiten en zijn daarmee in ieder geval bestendig en voorspelbaar te noemen. 9. De vigerende methodebesluiten en die hiervoor zijn in beroep met succes aangevochten. De (tussen)uitspraken in deze beroepszaken vormt jurisprudentie die ACM in haar beoordelingskader dient te betrekken. TenneT mist derhalve de relevante rechtspraak in het beoordelingskader. 10. In het bijzonder noemt TenneT daarbij de uitspraak van 11 augustus 2015 waarin het CBb concludeert dat de methode van regulering ervoor dient te zorgen dat de efficiënte kosten in beginsel binnen de reguleringsperiode tot vergoeding dienen te komen. TenneT neemt de vrijheid om dit beginsel kort aan te duiden als het 'terugverdienbeginsel'. 11. Dit terugverdienbeginsel zou een expliciet onderdeel moeten vormen van het beoordelingskader waardoor, naar de stellige overtuiging van TenneT, ACM tot andere keuzes zou moeten komen dan de keuzes die nu gemaakt zijn in de ontwerpbesluiten. Het terugverdienen van de efficiënte kosten van bijvoorbeeld de inkoop energie en vermogen is in de ontwerpbesluiten niet geborgd. Hierop kom ik later nog terug. 12. Ook relevant voor het toetsingskader van ACM, is de wijze waarop kredietbeoordelaars (en kredietverschaffers) naar de methodische keuzes van ACM kijken. Vorige week heeft één van de kredietbeoordelaars, Moody's, een rapport gepubliceerd waarin ze een analyse maakt van de ontwerpbesluiten. De titel van het rapport is veelzeggend: 'lower allowed return poses fresh challenge'. Moody's stelt dat de Nederlandse netbeheerders het moeten doen met een lager toegestaan rendement waardoor de financiële flexibiliteit beperkt wordt, 'a credit negative'. Moody's richt zich op een aantal keuzes van ACM in de ontwerpbesluiten die het rendement van netbeheerders onder druk zetten: de lage vermogenskostenvergoeding, het toepassen van de one-off en het verlaten van de praktijk om uitzonderingen toe te staan zodat bepaalde kostenposten die niet beïnvloedbaar zijn, geen kortingen opgelegd krijgen.

6 PAGINA 3 van ACM dient méér waarde te hechten aan het wettelijk voorgeschreven belang van een redelijk rendement op investeringen in haar gemaakte belangenafwegingen. De ontwerpbesluiten komen nu onvoldoende tegemoet aan het belang van een redelijk rendement. Een expliciete toets op financeability, zoals in voorgaande periodes is gedaan, is geen overbodige luxe nu er materiele wijzigingen zijn voorgesteld in de methode. Lengte reguleringsperiode 14. De methodebesluiten zullen gelden tot en met De keuze voor een vijfjarige periode doet ons inziens geen recht aan de juiste balans tussen enerzijds stabiliteit en anderzijds flexibiliteit van de regulering. Uit de overwegingen in de ontwerpbesluiten wordt niet duidelijk waarom de bestendige praktijk wordt verlaten. In het verleden heeft ACM gekozen voor flexibiliteit boven stabiliteit. Nu draait ACM het om. 15. Juist in deze tijd is flexibiliteit van de regulering van groot belang om goed in te kunnen spelen op voorziene en onvoorziene ontwikkelingen in wetgeving en markt. Zowel op het gebied van wetgeving als in de markt gaat er de komende jaren veel veranderen. 16. Op het gebied van wetgeving ligt het wetsvoorstel Voortgang Energietransitie ter consultatie voor. In dit wetsvoorstel worden voorstellen gedaan die van invloed zijn op de taakuitoefening van TenneT in de nabije toekomst. Denk bijvoorbeeld aan de taak voor TenneT om op verzoek van gemeenten delen van het hoogspanningsnet te verkabelen of te verleggen. Of de mogelijkheid voor netbeheerders om tijdelijke taken toegewezen te krijgen en/of te experimenteren. Een korte periode schept de mogelijkheid om binnen afzienbare tijd de methode aan te passen zodat rekening kan worden gehouden met nieuwe taken, tijdelijke taken en experimenten. 17. De energiemarkt is sterk in ontwikkeling; nationaal en internationaal. Internationaal worden markten verder gekoppeld en neemt de samenwerking tussen TSO's toe op vele gebieden waaronder netplanning en operationele bedrijfsvoering. 18. Nationaal is ingezet op uitvoering van het Energieakkoord en op het bewerkstelligen van de opgave die beschreven is in het Energierapport van het ministerie van EZ. Over de transitie naar een duurzame energiehuishouding is de overheid de Energiedialoog gestart. Elke organisatie en burger is uitgenodigd om bij te dragen aan ideeën om de energietransitie vorm te geven. De uitkomsten van de Energiedialoog zal de beleidsagenda voor de toekomst zetten van het Ministerie. De huidige beleidsagenda zet in op het vervolgen van de energietransitie. De energiemix verandert van fossiel naar duurzame opwek. Naast centrale duurzame opwerk, wind op zee, is er ook een toename van decentrale duurzame opwek. 19. Al deze marktontwikkelingen, nationaal en internationaal, beïnvloeden de taakuitoefening van TenneT; denk bijvoorbeeld aan de gevolgen van deze marktontwikkelingen op de hoeveelheid en prijs van in te

7 PAGINA 4 van 7 kopen energie en vermogen. Door de combinatie van een lange periode en een wijziging in de regulering van inkoop energie en vermogen loopt TenneT een onevenredig groot reguleringsrisico. Een lange reguleringsperiode heeft als doorslaggevend nadeel dat in de methode en de schatting van de efficiënte kosten niet flexibel op de marktontwikkelingen ingespeeld kan worden. Het risico dat dit uiteindelijk leidt tot het niet kunnen terugverdienen van de efficiënte kosten is onaanvaardbaar groot. 20. In de afweging tussen stabiliteit en flexibiliteit heeft ACM onvoldoende de genoemde ontwikkelingen in de wetgeving en markt meegewogen. Flexibiliteit had voorop moeten staan. 21. De stelling van ACM dat haar nacalculatiebevoegdheid wel zal voorzien in de gewenste flexibiliteit is onjuist en geeft echt onvoldoende rechtszekerheid. De keuze om achteraf wel of niet na te calculeren ligt eenzijdig bij ACM waardoor er voor de netbeheerders onvoldoende zekerheid is of ACM ook tot nacalculatie over gaat. Bij het wel of niet nacalculeren maakt ACM in de praktijk een afweging tussen enerzijds het belang van rechtszekerheid van afnemers bij voorspelbare tarieven gebaseerd op vooraf vastgestelde methodebesluiten, en anderzijds, het belang van TenneT voor vergoeding van efficiënte kosten. Onze ervaring is dat het afnemersbelang daarbij vaak prevaleert boven het belang van TenneT. TenneT heeft daarom weinig fiducie dat de inzet door ACM van haar bevoegdheid tot nacalculeren gaat leiden tot de gewenste flexibiliteit in de methode van reguleren. 22. Een korte periode van drie jaar geeft de meeste flexibiliteit om in de methode van regulering in te spelen op marktontwikkelingen en ontwikkelingen in wet- en regelgeving, en geeft de meeste waarborgen dat de efficiënte kosten worden vergoed. Regulering inkoopkosten E&V 23. ACM wijzigt de regulering van de inkoopkosten energie en vermogen. ACM verlaat de huidige methodiek waarbij verschillen tussen prognose en realisaties bij de inkoopkosten gedeeltelijk werden nagecalculeerd. Voorgesteld wordt niet meer na te calculeren voor verschillen tussen prognoses en realisaties. Prognoses worden bij de transporttaak gebaseerd op een drie jarig gemiddelde van historische kosten. De volumes en prijzen die in 2013 tot en met 2015 zijn gerealiseerd voor bijvoorbeeld de inkoop van netverliezen bepalen daarmee de vergoeding voor de kosten van netverliezen in het jaar Bij de systeemtaak kiest ACM voor het vaststellen van een budget op basis van realisaties van twee jaar geleden, een rolling forward systematiek. Daarnaast veronderstelt ACM dat TenneT ook op deze kosten efficiencywinst kan behalen en wordt vrolijk de frontier shift toegepast op deze kostenpost. 24. TenneT, en met haar andere belanghebbenden, hebben meerdere pogingen ondernomen om objectief te beargumenteren dat er geen enkele aanleiding is om de bestendige praktijk van gedeeltelijke nacalculatie van deze bijzondere kostensoort te verlaten. Met concrete tegenargumentatie of analyses, komt ACM echter niet.

8 PAGINA 5 van Inkoopkosten energie en vermogen zijn niet of nauwelijks te beïnvloeden voor TenneT. Volumes en prijzen van de verschillende producten worden gedicteerd door regelgeving en door de markt. Dat was én is nog steeds de reden waarom deze kostensoort anders zou moeten worden behandeld dan beheerkosten voor het hoogspanningsnet. Met de voorgestelde methode is TenneT de enige TSO in Europa die op deze wijze voor de inkoopkosten E&V wordt gereguleerd. Andere buitenlandse toezichthouders onderschrijven namelijk wel de bijzondere aard van deze kosten. 26. Deze bijzondere kostensoort is hét schoolvoorbeeld waarbij nacalculatie op zijn plaats is. Als we het nacalculatiekader van ACM 1 voor 1 aflopen dan wordt dat duidelijk. 27. Ten eerste zijn de kosten slecht te schatten; het verschil tussen schattingen en realisaties voor de inkoopkosten over de periode was EUR 26 miljoen per jaar. Er was sprake van een overschatting. Deze overschatting kwalificeert als een 'slechte schatting'. 28. Ten tweede bestaat er een grote kans op een substantieel effect van een slechte schatting; een misschatting van EUR 26 miljoen per jaar op een totale kostenpost van circa EUR 130 miljoen is substantieel, niet alleen in absolute zin maar ook procentueel gezien (20%). In een ander verband heeft ACM gesteld dat verschillen groter dan 5% aanzienlijk zijn. Verschillen tussen schattingen en realisaties hebben in de onderzochte periode (jaren ) voor de verschillende producten boven, vaker nog ver boven de 5% gelegen. Ook aan de tweede voorwaarde om nacalculatie toe te passen, wordt dus voldaan. 29. Ten derde krijgt TenneT nergens in de regulering op een andere wijze compensatie voor het risico van een mismatch tussen schattingen en realisaties. Het toegenomen risicoprofiel zou, indien ACM vast houdt aan geen nacalculatie, gecompenseerd moeten worden in de WACC. 30. Aan alle drie de criteria voor nacalculatie wordt voldaan. ACM zou daarmee niet anders kunnen concluderen dat nacalculatie juist bij de inkoopkosten energie en vermogen op zijn plaats is. 31. Het niet nacalculeren van deze kosten is evident in strijd met het terugverdienbeginsel. Er is geen waarborg dat de efficiënte kosten voor de inkoop van energie en vermogen kunnen worden terugverdiend. En ook de keerzijde van die medaille gaat op: er is ook geen waarborg dat de afnemer niet teveel gaat betalen indien de schatting te hoog is ten opzichte van de realisaties. 32. De bestaande methode is veel beter dan de nu voorgestelde methode. In de bestaande methode worden de inkoopvoordelen direct doorgegeven aan de afnemers via de systematiek van gedeeltelijke nacalculatie en wordt de realisatie van inkoopvoordelen gestimuleerd door de bonus/malussystematiek. TenneT pleit voor het voortbestaan van de bestaande methode.

9 PAGINA 6 van 7 Toepassing frontier shift op alle kosten 33. Een laatste wijziging die we hier vandaag aan de orde willen laten komen is de keuze van ACM om de frontier shift toe te passen op alle kosten. Waar voorheen nog met enige wijsheid gekeken werd of er op de algemene regel uitzonderingen nodig waren, wordt in de ontwerpbesluiten de frontier shift toegepast op de inkoopkosten energie en vermogen en de kosten voor de uitvoering van de systeemtaak (waaronder de marktfaciliteringstaken). 34. TenneT is oprecht in haar verbaasdheid. Waarom is dit nodig? De kosten voor energie en vermogen en voor de uitvoering van de systeemtaak worden voornamelijk extern gedicteerd; met andere woorden zijn voor TenneT niet of beperkt beïnvloedbaar. En als dat zo is, dan is het toch niet meer dan redelijk dat er op niet-beïnvloedbare kosten geen kortingen worden toegepast? Ook de wetgever heeft dit recent expliciet onderkend door in de wetswijziging voor Wind op zee bepalingen op te nemen die zien op niet-beïnvloedbare kosten. 35. Daarnaast vragen we ons hardop af of ACM bij deze wijziging in de reguleringssystematiek de belangen van duurzaamheid en voorzieningszekerheid heeft betrokken? 36. Het belang van duurzaamheid is niet gebaat bij een TSO die door de toezichthouder wordt gekort op het budget voor de uitvoering van marktfaciliterende taken. Die marktfaciliterende taken zijn er nu juist om de energietransitie te bevorderen en de energietransitie is nog maar net begonnen. Hoe kan ACM veronderstellen dat de kosten van de uitvoering van systeemtaken en marktfacilitering in de komende periode tot en met 2021 gaat dalen? Er zal sprake zijn van een stijging. Maar dat betekent niet dat de stijging van de kosten eenvoudigweg geïnterpreteerd kan worden als inefficiency. De taken nemen toe de komende periode en daarmee de kosten. 37. Kennelijk kan ACM zowel de volumes als de prijzen van de E&V producten voor de komende 5 jarengoed inschatten. TenneT en andere TSO's kunnen dit in ieder geval niet. 38. Tot slot wil ik nog even stil staan bij het belang van voorzieningszekerheid, in combinatie met het toepassen van een frontier shift op de kosten van energie en vermogen. TenneT wordt door ACM geprikkeld om de kosten van energie en vermogen te doen laten dalen met de jaarlijkse frontier shift. Moeten we dan elk jaar iets minder volume inkopen om de voorzieningszekerheid te waarborgen. Of betalen we de leveranciers van energie en vermogen elk jaar wat minder? Maar dat gaat niet. Het is een markt waarbij de prijs tot stand komt door vraag en aanbod. TenneT zal niet beknibbelen op voorzieningszekerheid. Maar ACM heeft niet het recht om efficiënte kosten niet tot vergoeding te laten komen; dat is in strijd met het terugverdienbeginsel.

10 PAGINA 7 van 7 Conclusie 39. We komen tot de conclusie voor de besproken onderwerpen vandaag. 40. TenneT wil benadrukken dat door de voorgestelde wijzigingen van ACM voor onder andere een vijfjarige periode, incentive regulering op inkoopkosten energie en vermogen en toepassing van frontier shift op niet beïnvloedbare kosten, overall het reguleringsrisico voor TenneT toeneemt. TenneT meent dat de ontwerpbesluiten op een aantal punten niet voldoen aan de wettelijke eisen. 41. We roepen ACM op de keuzes in de ontwerpbesluiten in de definitieve besluitvorming te herzien.

Regulering inkoopkosten energie en vermogen

Regulering inkoopkosten energie en vermogen Reactie TenneT Jan-Paul Dijckmans Regulering inkoopkosten E&V Huidige regulering: 1. Budgetregulering met bonus malus en gedeeltelijke nacalculatie 2. Geen statische en dynamische efficiëntie Te overwegen

Nadere informatie

Vereniging voor Energie, Milieu en Water ( VEMW ) Nederlandse Wind Energie Associatie ( NWEA ) Nederlandse Vereniging Duurzame Energie ( NVDE )

Vereniging voor Energie, Milieu en Water ( VEMW ) Nederlandse Wind Energie Associatie ( NWEA ) Nederlandse Vereniging Duurzame Energie ( NVDE ) VERSLAG VAN DE HOORZITTING, 27 juni 2016, 14.00 15.00 uur Zaaknr: 16.0140.52 Inzake: Ontwerpmethodebesluit TenneT Net op Zee Aanwezig namens het bestuur Autoriteit Consument en Markt: Mevr. Bijlenga Directie

Nadere informatie

Directie Energie, lid hoorcommissie. Directie Juridische Zaken, lid hoorcommissie

Directie Energie, lid hoorcommissie. Directie Juridische Zaken, lid hoorcommissie VERSLAG VAN DE HOORZITTING, 9 mei 2016, 12.30 13.30 uur Zaak: 16.0108.52 Inzake: Ontwerp Methodebesluit Regionale Netbeheerders Gas Aanwezig namens het bestuur Autoriteit Consument & Markt ( ACM ): de

Nadere informatie

Klankbordgroep REG2017

Klankbordgroep REG2017 Klankbordgroep REG2017 Methode van regulering voor netbeheerder op zee 7 april 2016 13:00 16:00 uur Agenda voor vandaag 1. Opening 2. Proces & Planning 3. Samenvatting juridisch kader in E-wet 4. Methode

Nadere informatie

Klankbordgroep REG2017. 8 e bijeenkomst 11 december 2015

Klankbordgroep REG2017. 8 e bijeenkomst 11 december 2015 Klankbordgroep REG2017 8 e bijeenkomst 11 december 2015 Agenda voor vandaag 1. Opening 10:00-10:10 2. Voorlopige agendapunten volgende bijeenkomsten 10:10-10:15 3. Statische efficiëntie TenneT 10:15-11:00

Nadere informatie

Zaak: Inzake: Ontwerp Methodebesluit Regionale Netbeheerders Elektriciteit. Directie Energie, lid hoorcommissie

Zaak: Inzake: Ontwerp Methodebesluit Regionale Netbeheerders Elektriciteit. Directie Energie, lid hoorcommissie VERSLAG VAN DE HOORZITTING, 9 mei 2016, 12.30 13.30 uur Zaak: 16.0109.52 Inzake: Ontwerp Methodebesluit Regionale Netbeheerders Elektriciteit Aanwezig namens het bestuur Autoriteit Consument & Markt (

Nadere informatie

In onderstaand memo licht NBNL het onderwerp Toetsingskader begininkomsten onder de huidige wetgeving toe.

In onderstaand memo licht NBNL het onderwerp Toetsingskader begininkomsten onder de huidige wetgeving toe. 4. Memo toetsingskader begininkomsten bij huidig wettelijk kader Aanleiding Als voorlopige reactie van ACM op de presentatie van NBNL tijdens de klankbordgroep van 29 juni 2015 stelt ACM ter zake van het

Nadere informatie

Klankbordgroep REG oktober 2016

Klankbordgroep REG oktober 2016 Klankbordgroep REG2017 24 oktober 2016 Agenda voor vandaag 1. Opening 14:00-14:10 2. Kwaliteitsconversiekosten 14:10-14:40 3. Administratieve onbalans 14:40-15:20 4. Begininkomsten 15:20-15:50 5. Rondvraag

Nadere informatie

BIJLAGE C BIJ ONTWERP-METHODEBESLUIT

BIJLAGE C BIJ ONTWERP-METHODEBESLUIT Dienst uitvoering en toezicht Energie BIJLAGE C BIJ ONTWERP-METHODEBESLUIT Nummer: 101155-39. Betreft: Bijlage C bij het besluit tot vaststelling van de methode van de korting ter bevordering van de doelmatige

Nadere informatie

REG2017 Wijziging berekening inkoopkosten energie GTS en TenneT

REG2017 Wijziging berekening inkoopkosten energie GTS en TenneT Notitie Aan Klankbordgroep REG2017 Datum 23 september 2015 Onderwerp REG2017 Wijziging berekening inkoopkosten energie GTS en TenneT 1 Inleiding Deze notitie dient ter voorbereiding op het onderwerp inkoopkosten

Nadere informatie

Bijeenkomst Klankbordgroep herstel methodebesluiten ACM 18 december 2018

Bijeenkomst Klankbordgroep herstel methodebesluiten ACM 18 december 2018 Bijeenkomst Klankbordgroep herstel methodebesluiten 2017-2021 ACM 18 december 2018 Agenda Welkom en proces update Frontier shift Pauze Inkoopkosten energie en vermogen Rondvraag en afsluiting 2 Frontier

Nadere informatie

1/106. Ons kenmerk: ACM/DE/2016/ en ACM/DE/2016/ Zaaknummers: en

1/106. Ons kenmerk: ACM/DE/2016/ en ACM/DE/2016/ Zaaknummers: en 1/106 Ons kenmerk: ACM/DE/2016/205074 en ACM/DE/2016/205075 Zaaknummers: 16.0111.52 en 16.0112.52 Bijlage 3 bij het methodebesluit Transporttaken TenneT 2017-2021 Bijlage 3 bij het methodebesluit Systeemtaken

Nadere informatie

Pagina 1/5. Besluit vertrouwelijk. 1 Samenvatting. 2 Verloop van de procedure. 3 Juridisch kader

Pagina 1/5. Besluit vertrouwelijk. 1 Samenvatting. 2 Verloop van de procedure. 3 Juridisch kader vertrouwelijk Ons kenmerk: 104412_1/39; 104412_2/28; 104413_1/40 Zaaknummer: 104412_1, 104412_2 en 104413_1 Datum: Wijziging van het besluit van de Autoriteit Consument en Markt op de bezwaren van TenneT

Nadere informatie

Omschrijving. Relevant voor. Op welke wijze en waar wordt dit in MB geregeld (gedachtelijn)

Omschrijving. Relevant voor. Op welke wijze en waar wordt dit in MB geregeld (gedachtelijn) Toelichting overzicht. Dit overzicht is bedoeld om met de KBG te delen welke onderwerpen wij hebben geïnventariseerd uit STROOM die van belang zijn voor de nieuwe ronde methodebesluiten. Eerder is een

Nadere informatie

Hoofdpuntenverslag. Bijeenkomst klankbordgroep methodebesluiten 2017 e.v. (regionale netbeheerders, TenneT en GTS) d.d. 18 februari 2016, te Den Haag

Hoofdpuntenverslag. Bijeenkomst klankbordgroep methodebesluiten 2017 e.v. (regionale netbeheerders, TenneT en GTS) d.d. 18 februari 2016, te Den Haag Hoofdpuntenverslag Bijeenkomst klankbordgroep methodebesluiten 2017 e.v. (regionale netbeheerders, TenneT en GTS) d.d. 18 februari 2016, te Den Haag Dit hoofdpuntenverslag dient gelezen te worden in combinatie

Nadere informatie

46/ Stap 2: bepalen van de begininkomsten

46/ Stap 2: bepalen van de begininkomsten zijn dan voor netbeheerders uit andere landen. In het algemeen is de kans op over- of onderprestatie rond het middelpunt van de bandbreedte symmetrisch. 174. ACM heeft geen specifieke reden om aan te nemen

Nadere informatie

Klankbordgroep REG e bijeenkomst

Klankbordgroep REG e bijeenkomst Klankbordgroep REG2017 5 e bijeenkomst 13 oktober 2015 Agenda voor vandaag 1. Opening 13:00-13:10 2. Procesvoorstel ingediende agendapunten kbg-leden 13:10-13:15 3. Agendering volgende klankbordgroep bijeenkomsten

Nadere informatie

Formule Beschrijving parameter Waarde 29 Afschrijvingen 2003 van investeringen na Totale afschrijvingen

Formule Beschrijving parameter Waarde 29 Afschrijvingen 2003 van investeringen na Totale afschrijvingen Nummer: 101155-54 Betreft: Bijlage D bij het besluit tot vaststelling van de korting ter bevordering van de doelmatige bedrijfsvoering ingevolge artikel 41, eerste lid, van de Elektriciteitswet 1998 voor

Nadere informatie

Zaaknr: Inzake: Ontwerpmethodebesluiten inzake de transport- en systeemtaken van TenneT

Zaaknr: Inzake: Ontwerpmethodebesluiten inzake de transport- en systeemtaken van TenneT VERSLAG VAN DE HOORZITTING, 31 mei 2013, 10.00 00 12.00 uur Zaaknr: 104065 Inzake: Ontwerpmethodebesluiten inzake de transport- en systeemtaken van TenneT 2014-2016 Aanwezig namens het bestuur Autoriteit

Nadere informatie

Hoofdpuntenverslag Bijeenkomst klankbordgroep methodebesluiten 2017 e.v. (regionale netbeheerders, TenneT en GTS) d.d. 11 december 2015, te Den Haag

Hoofdpuntenverslag Bijeenkomst klankbordgroep methodebesluiten 2017 e.v. (regionale netbeheerders, TenneT en GTS) d.d. 11 december 2015, te Den Haag Hoofdpuntenverslag Bijeenkomst klankbordgroep methodebesluiten 2017 e.v. (regionale netbeheerders, TenneT en GTS) d.d. 11 december 2015, te Den Haag Dit hoofdpuntenverslag dient gelezen te worden in combinatie

Nadere informatie

Hoofdpuntenverslag. Bijeenkomst met appellanten inzake wijziging methode kostenvoet vreemd vermogen d.d. 21 januari 2016, 15:00-17:00h, te Den Haag

Hoofdpuntenverslag. Bijeenkomst met appellanten inzake wijziging methode kostenvoet vreemd vermogen d.d. 21 januari 2016, 15:00-17:00h, te Den Haag Hoofdpuntenverslag Bijeenkomst met appellanten inzake wijziging methode kostenvoet vreemd vermogen d.d. 21 januari 2016, 15:00-17:00h, te Den Haag Aanwezigen Partij ACM GTS TenneT Netbeheer Nederland Persoon

Nadere informatie

Klankbordgroep Methodebesluiten Netbeheer Elektriciteit en Gas september2013

Klankbordgroep Methodebesluiten Netbeheer Elektriciteit en Gas september2013 Klankbordgroep Methodebesluiten Netbeheer Elektriciteit en Gas 2014-2016 10 september2013 Onderwerpen brede klankbordgroep voor methodebesluiten RNB s, GTS, TenneT WACC Aanpassen begininkomsten ( one-off

Nadere informatie

Inleiding. Geachte leden van de Hoorcommissie,

Inleiding. Geachte leden van de Hoorcommissie, Datum: 31 mei 2013 Kenmerk: CRE-REG 13-091 Zaaknummers: 104065/Methodebesluiten TenneT vanaf 2014 ONDERWERP Pleitaantekeningen TenneT hoorzitting 31 mei 2013 ontwerpmethodebesluiten 2014-2016 Inleiding

Nadere informatie

Klankbordgroep REG2017 grootste (mogelijke) wijzigingen t.o.v. ontwerpmethodebesluiten. 15 augustus 2016

Klankbordgroep REG2017 grootste (mogelijke) wijzigingen t.o.v. ontwerpmethodebesluiten. 15 augustus 2016 Klankbordgroep REG2017 grootste (mogelijke) wijzigingen t.o.v. ontwerpmethodebesluiten 15 augustus 2016 Agenda voor vandaag 1. Opening 13:00-13:10 2. Proces 13:10-13:20 3. WACC inflatievergoeding 13:20-14:00

Nadere informatie

REG2017. TenneT s visie op doelen tariefregulering en setting the agenda. Jan-Paul Dijckmans. 19-juni-2015

REG2017. TenneT s visie op doelen tariefregulering en setting the agenda. Jan-Paul Dijckmans. 19-juni-2015 TenneT s visie op doelen tariefregulering en setting the agenda Jan-Paul Dijckmans TenneT s visie en agenda Deel 1: Doelen tariefregulering en afwegingskader Deel 2: Nieuwe taken / elementen tariefregulering

Nadere informatie

Directie Juridische Zaken, lid hoorcommissie

Directie Juridische Zaken, lid hoorcommissie VERSLAG VAN DE HOORZITTING, 10 mei 2016, 10.30 11.30 uur Zaaknr: 16.0110.52 Inzake: Ontwerpmethodebesluit GTS Aanwezig namens het bestuur Autoriteit Consument en Markt: Dhr. De Maa Directie Energie, voorzitter

Nadere informatie

Stakeholdermeeting herstel methodebesluiten. ACM 5 november 2018

Stakeholdermeeting herstel methodebesluiten. ACM 5 november 2018 Stakeholdermeeting herstel methodebesluiten ACM 5 november 2018 Agenda Welkom en proces update WACC EHD Frontier shift Pauze Proces update e&v opex NOZ Rondvraag en afsluiting 2 WACC Opdracht CBb ACM dient

Nadere informatie

Definitie van inkoopkosten voor energie

Definitie van inkoopkosten voor energie Discussiememo Inkoop Energie (en Vermogen) Te bespreken op: 14 november 2012 1. Wat zijn inkoopkosten voor energie? In de regulering van de landelijke netbeheerders wordt binnen de categorie operationele

Nadere informatie

Klankbordgroep REG e bijeenkomst 5 juni 2015

Klankbordgroep REG e bijeenkomst 5 juni 2015 Klankbordgroep REG2017 1 e bijeenkomst 5 juni 2015 Agenda voor vandaag Voorstelronde Interne organisatie ACM Doelen van tariefregulering energienetbeheer Agendapunten methodebesluiten 2017 Planning/mijlpalen

Nadere informatie

Hoofdpuntenverslag. 1. Opening

Hoofdpuntenverslag. 1. Opening Hoofdpuntenverslag Bijeenkomst klankbordgroep methodebesluiten 2017 e.v. (regionale netbeheerders, TenneT en GTS) d.d. 25 mei 2016, te Den Haag Dit hoofdpuntenverslag dient gelezen te worden in combinatie

Nadere informatie

Visie GTS voorbereiding methodebesluit Tweede klankbordgroep d.d. 29 juni 2015

Visie GTS voorbereiding methodebesluit Tweede klankbordgroep d.d. 29 juni 2015 Visie GTS voorbereiding methodebesluit 2017 Tweede klankbordgroep d.d. Scherm_2 Algemeen (1) Door ACM geagendeerde onderwerpen voor GTS Benchmark Groningen / L-gas problematiek (conversie en compressie)

Nadere informatie

Besluit. Ons kenmerk: ACM/DE/2017/203924_OV Zaaknummer: Pagina

Besluit. Ons kenmerk: ACM/DE/2017/203924_OV Zaaknummer: Pagina Pagina 1/10 Muzenstraat 41 2511 WB Den Haag Postbus 16326 2500 BH Den Haag T 070 722 20 00 F 070 722 23 55 info @acm.nl www.acm.nl www.consuwijzer.nl Ons kenmerk: ACM/DE/2017/203924_OV Zaaknummer: 17.0438.52

Nadere informatie

BIJLAGE E BIJ METHODEBESLUIT

BIJLAGE E BIJ METHODEBESLUIT Dienst uitvoering en toezicht Energie BIJLAGE E BIJ METHODEBESLUIT Nummer: 1001155-44 Betreft: Bijlage E bij het besluit tot vaststelling van de methode van de korting ter bevordering van de doelmatige

Nadere informatie

Besluit. Ons kenmerk: ACM/DE/2016/ Zaaknummer: Pagina

Besluit. Ons kenmerk: ACM/DE/2016/ Zaaknummer: Pagina Pagina 1/6 Muzenstraat 41 2511 WB Den Haag Postbus 16326 2500 BH Den Haag T 070 722 20 00 F 070 722 23 55 info @acm.nl www.acm.nl www.consuwijzer.nl Ons kenmerk: ACM/DE/2016/205152 Zaaknummer: 16.0461.52

Nadere informatie

DATUM REFERENTIE VAN TER INFORMATIE

DATUM REFERENTIE VAN TER INFORMATIE Openbare versie NOTITIE ACM AAN REC-N VAN ONDERWERP Toelichting tarievenvoorstel TenneT 2017 TER BESLUITVORMING TER INFORMATIE Het tarievenvoorstel van (hierna TenneT) voor het jaar 2017 kent een aantal

Nadere informatie

Zienswijze TenneT Ontwerpmethodebesluit netbeheerder van het net op zee

Zienswijze TenneT Ontwerpmethodebesluit netbeheerder van het net op zee TenneT AUTEUR. TenneT ISO Bi.V. PAGNA 1 van 11 Zienswijze TenneT Ontwerpmethodebesluit netbeheerder van het net op zee 2017-2021 TenneT TenneT TSO B.V. ; PAGINA 2 van 1111 1. lime ding 1. Op 27 mei 2016

Nadere informatie

Autoriteit Markt 10 september F. Gräper, A. Wesseling, E. de Ruiter, W. Pastoor (GTS)

Autoriteit Markt 10 september F. Gräper, A. Wesseling, E. de Ruiter, W. Pastoor (GTS) Verslag Bijlage(n) - Datum verslag 10 september 2013 Opgemaakt door Datum bespreking Deelnemers Autoriteit Consument @ Markt regulering-energie@acm.nl 10 september 2013 F. Gräper, A. Wesseling, E. de Ruiter,

Nadere informatie

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds Na artikel worden twee artikelen ingevoegd, luidende:

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds Na artikel worden twee artikelen ingevoegd, luidende: STAATSCOURANT Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. Nr. 9421 17 februari 2017 Besluit van de Autoriteit Consument en Markt van 16 februari 2017, kenmerk ACM/DE/2017/200909, tot

Nadere informatie

TER INFORMATIE. 1. Vergelijking voorgestelde tarieven 2018 met tarieven 2017

TER INFORMATIE. 1. Vergelijking voorgestelde tarieven 2018 met tarieven 2017 NOTITIE AAN Autoriteit Consument & Markt VAN ONDERWERP Toelichting Tarievenvoorstel 2018 TER BESLUITVORMING TER INFORMATIE Het tarievenvoorstel van (hierna TenneT) voor het jaar 2018 kent een aantal bijzonderheden

Nadere informatie

Bijlage 3 bij het methodebesluit voor de netbeheerder van het net op zee TenneT

Bijlage 3 bij het methodebesluit voor de netbeheerder van het net op zee TenneT 1/24 Ons kenmerk: ACM/DE/2016/205076 Zaaknummer: 16.0140.52 Bijlage 3 bij het methodebesluit voor de netbeheerder van het net op zee TenneT 2017 2021 Reactie op de zienswijzen van belanghebbenden 2/24

Nadere informatie

Besluit. Inkomstenbesluit TenneT 2018 Net op zee. Kenmerk Zaaknummer ACM/UIT/ ACM/17/022706

Besluit. Inkomstenbesluit TenneT 2018 Net op zee. Kenmerk Zaaknummer ACM/UIT/ ACM/17/022706 Besluit Kenmerk Zaaknummer ACM/UIT/346633 ACM/17/022706 Inkomstenbesluit TenneT 2018 Net op zee Besluit van de Autoriteit Consument en Markt als bedoeld in artikel 42e, eerste lid, van de Elektriciteitswet

Nadere informatie

Klankbordgroep REG e bijeenkomst

Klankbordgroep REG e bijeenkomst Klankbordgroep REG2017 7 e bijeenkomst 23 november 2015 Agenda voor vandaag 1. Opening 13:00-13:10 2. Agendering volgende klankbordgroep bijeenkomsten 13:10-13:15 3. STROOM: scope methodebesluit en inkomstenbesluit

Nadere informatie

Hoofdpuntenverslag Klankbordgroep methodebesluiten 2014 e.v. voor TenneT, GTS d.d. 6 december 2012

Hoofdpuntenverslag Klankbordgroep methodebesluiten 2014 e.v. voor TenneT, GTS d.d. 6 december 2012 Hoofdpuntenverslag Klankbordgroep methodebesluiten 2014 e.v. voor TenneT, GTS d.d. 6 december 2012 Aanwezig Energie-Nederland : Duurzame Energie Koepel: LTO Noord Glaskracht: GTS : Tennet : VEMW : NMa:

Nadere informatie

Hoofdpuntenverslag. D. Kaashoek Energie Nederland R.J. Brouwer R. Elling D. Plomp Enexis/Endinet J. Schepens D. Verreth GTS.

Hoofdpuntenverslag. D. Kaashoek Energie Nederland R.J. Brouwer R. Elling D. Plomp Enexis/Endinet J. Schepens D. Verreth GTS. Hoofdpuntenverslag Bijeenkomst klankbordgroep methodebesluiten 2017 e.v. (regionale netbeheerders, TenneT en GTS) d.d. 15 augustus 2016, te Den Haag Dit hoofdpuntenverslag dient gelezen te worden in combinatie

Nadere informatie

Gevolgen CBb-uitspraak en update WACC 1. Rebel: Draft report The WACC for the Dutch TSO s and DSO s 2. Rebel: Memo Resultaten actualisatie WACC

Gevolgen CBb-uitspraak en update WACC 1. Rebel: Draft report The WACC for the Dutch TSO s and DSO s 2. Rebel: Memo Resultaten actualisatie WACC Notitie WACC Onderwerp Bijlagen Gevolgen CBb-uitspraak en update WACC 1. Rebel: Draft report The WACC for the Dutch TSO s and DSO s 2. Rebel: Memo Resultaten actualisatie WACC Aanleiding Op 28 september

Nadere informatie

Inkomstenbesluit TenneT Net op zee 2019

Inkomstenbesluit TenneT Net op zee 2019 Besluit Ons kenmerk Zaaknummer : ACM/UIT/499734 : ACM/18/033143 Inkomstenbesluit TenneT Net op zee 2019 Besluit van de Autoriteit Consument en Markt als bedoeld in artikel 42e, eerste lid, van de Elektriciteitswet

Nadere informatie

Klankbordgroep PwC-onderzoek:Visie op tariefregulering op korte en middellange termijn

Klankbordgroep PwC-onderzoek:Visie op tariefregulering op korte en middellange termijn Advisory Klankbordgroep -onderzoek:visie op tariefregulering op korte en middellange termijn Agenda Pagina 1 Introductie 1 2 Aanpak en proces 5 3 Ontwikkelingen in de energiesector 12 4 Onderzoeksvragen

Nadere informatie

Klankbordgroep REG2017. 9 e bijeenkomst 18 januari 2016

Klankbordgroep REG2017. 9 e bijeenkomst 18 januari 2016 Klankbordgroep REG2017 9 e bijeenkomst 18 januari 2016 Agenda voor vandaag 1. Opening 13:00-13:10 1a. Update WACC 13:10-13:25 2. STROOM 13:25-13:55 3. Agendering volgende klankbordgroep bijeenkomsten 13:55-14:00

Nadere informatie

Bajol Tekst & Interpretatie i.o.v. ACM Verslagdienst

Bajol Tekst & Interpretatie i.o.v. ACM Verslagdienst VERSLAG VAN DE HOORZITTING, 27 juni 2016, 14.00 15.00 uur Zaaknr: 16.0110.52 Inzake: Ontwerpmethodebesluit Statische efficiëntie Aanwezig namens het bestuur Autoriteit Consument en Markt: Dhr. De Maa Directie

Nadere informatie

Inleiding. Wettelijke context BESLUIT. Nederlandse Mededingingsautoriteit

Inleiding. Wettelijke context BESLUIT. Nederlandse Mededingingsautoriteit Nederlandse Mededingingsautoriteit BESLUIT Besluit van de Raad van Bestuur van de Nederlandse Mededingingsautoriteit als bedoeld in artikel 41c, eerste lid van de Elektriciteitswet 1998. Nummer: 102370_11/8

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2018 2019 28 165 Deelnemingenbeleid rijksoverheid Nr. 289 BRIEF VAN DE MINISTER VAN FINANCIËN Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Den

Nadere informatie

Klankbordgroep REG2017. 6 e bijeenkomst 2 november 2015

Klankbordgroep REG2017. 6 e bijeenkomst 2 november 2015 Klankbordgroep REG2017 6 e bijeenkomst 2 november 2015 Agenda voor vandaag 1. Opening 13:00-13:10 2. Agendering volgende klankbordgroep bijeenkomsten 13:10-13:20 3. STROOM: 13:20-14:20 A: Uitwerking formeel

Nadere informatie

Autoriteit Consument en Markt Directie Energie Postbus BH DEN HAAG

Autoriteit Consument en Markt Directie Energie Postbus BH DEN HAAG Autoriteit Consument en Markt Directie Energie Postbus 16326 2500 BH DEN HAAG Woerden : onze ref. : E16b07 doorkiesnr. : 0348 48 43 55 e-mail : HG@vemw.nl onderwerp : Zienswijze ontwerpmethodebesluiten

Nadere informatie

Klankbordgroep NE4R/TenneT-4 (Vierde reguleringsperiode regionale netbeheerders elektriciteit en landelijk netbeheer elektriciteit)

Klankbordgroep NE4R/TenneT-4 (Vierde reguleringsperiode regionale netbeheerders elektriciteit en landelijk netbeheer elektriciteit) Klankbordgroep NE4R/TenneT-4 (Vierde reguleringsperiode regionale netbeheerders elektriciteit en landelijk netbeheer elektriciteit) Hoofdpuntenverslag van vergadering op 11 januari 2011, 11-14 uur, NMa,

Nadere informatie

Hoofdpuntenverslag Klankbordgroep methodebesluiten 2014 e.v. (regionale netbeheerders, TenneT en GTS) d.d. 12 maart 2013, uur, te Den Haag

Hoofdpuntenverslag Klankbordgroep methodebesluiten 2014 e.v. (regionale netbeheerders, TenneT en GTS) d.d. 12 maart 2013, uur, te Den Haag Aanwezig: Hoofdpuntenverslag Klankbordgroep methodebesluiten 2014 e.v. (regionale netbeheerders, TenneT en GTS) d.d. 12 maart 2013, 10.30 13.30 uur, te Den Haag GTS : F. Gräper, A. Wesseling, B. Barten,

Nadere informatie

Klankbordgroep REG2017. 4 e bijeenkomst 28 september 2015

Klankbordgroep REG2017. 4 e bijeenkomst 28 september 2015 Klankbordgroep REG2017 4 e bijeenkomst 28 september 2015 Agenda voor vandaag 1. Opening 13:00-13:10 2. Status ingediende agendapunten kbg-leden 13:10-13:20 3. Agendering volgende klankbordgroep bijeenkomsten

Nadere informatie

Rapport CEPA over Ongoing Efficiency

Rapport CEPA over Ongoing Efficiency Rapport CEPA over Ongoing Efficiency Klankbordgroepbijeenkomst methodebesluiten RNB s, TenneT en GTS 20 december 2012 Disclaimer: Deze presentatie is op een zorgvuldige manier tot stand gekomen.aan deze

Nadere informatie

Besluit. Ons kenmerk: ACM/DE/2017/201610_OV Zaaknummer: Pagina

Besluit. Ons kenmerk: ACM/DE/2017/201610_OV Zaaknummer: Pagina Ons kenmerk: ACM/DE/2017/201610_OV Zaaknummer: 16.0430.52 van de Autoriteit Consument en Markt tot vaststelling van de korting ter bevordering van de doelmatige bedrijfsvoering en van het rekenvolume van

Nadere informatie

Klankbordgroep REG2017. 3 e bijeenkomst 8 september 2015

Klankbordgroep REG2017. 3 e bijeenkomst 8 september 2015 Klankbordgroep REG2017 3 e bijeenkomst 8 september 2015 Agenda voor vandaag 1. Opening 13:00-13:10 2. Status ingediende agendapunten kbg-leden 13:10-13:20 3. Agendering volgende klankbordgroep bijeenkomsten

Nadere informatie

Bijlage 2: Toelichting op bepaling tariefinkomsten 2010

Bijlage 2: Toelichting op bepaling tariefinkomsten 2010 Bijlage 2: Toelichting op bepaling tariefinkomsten 2010 Bijlage bij besluit 103310_1/43. 1. In deze bijlage legt de NMa uit hoe de toegestane tariefinkomsten voor TenneT tot stand zijn gekomen. De transporttarieven

Nadere informatie

Aanwezig namens de Raad van Bestuur Nederlandse Mededingingsautoriteit ( de Raad ): - DREV, lid hoorcommissie

Aanwezig namens de Raad van Bestuur Nederlandse Mededingingsautoriteit ( de Raad ): - DREV, lid hoorcommissie VERSLAG VAN DE HOORZITTING, 10 april 2012, 09.30 11.00 uur Zaaknummer: 104007 Inzake: Herstel Methodebesluit NE5R Aanwezig namens de Raad van Bestuur Nederlandse Mededingingsautoriteit ( de Raad ): De

Nadere informatie

Pagina. Besluit tot vaststelling van de toegestane inkomsten voor TenneT TSO B.V. als netbeheerder van het net op zee voor het jaar 2017

Pagina. Besluit tot vaststelling van de toegestane inkomsten voor TenneT TSO B.V. als netbeheerder van het net op zee voor het jaar 2017 Ons kenmerk: ACM/DE/2016/207067_OV Zaaknummer: 16.1175.52 Besluit tot vaststelling van de toegestane inkomsten voor TenneT TSO B.V. als netbeheerder van het net op zee voor het jaar 2017 Pagina 1/14 Muzenstraat

Nadere informatie

Besluit. Geschilbesluit Crown Van Gelder

Besluit. Geschilbesluit Crown Van Gelder Besluit Geschilbesluit Crown Van Gelder Ons kenmerk Zaaknummer : ACM/UIT/493003 : ACM/17/024896 Besluit van de Autoriteit Consument en Markt als bedoeld in artikel 51, tweede lid, van de Elektriciteitswet

Nadere informatie

Hoofdpuntenverslag Zesde Klankbordgroep methodebesluiten 2017 e.v. (regionale netbeheerders, TenneT en GTS) d.d. 2 november 2015, te Den Haag

Hoofdpuntenverslag Zesde Klankbordgroep methodebesluiten 2017 e.v. (regionale netbeheerders, TenneT en GTS) d.d. 2 november 2015, te Den Haag Hoofdpuntenverslag Zesde Klankbordgroep methodebesluiten 2017 e.v. (regionale netbeheerders, TenneT en GTS) d.d. 2 november 2015, te Den Haag Dit hoofdpuntenverslag dient gelezen te worden in combinatie

Nadere informatie

Pagina ACM/DE/2016/ Ons kenmerk: Zaaknummer: Bijlage 1 bij het methodebesluit transporttaken TenneT

Pagina ACM/DE/2016/ Ons kenmerk: Zaaknummer: Bijlage 1 bij het methodebesluit transporttaken TenneT Pagina 1/15 Muzenstraat 41 2511 WB Den Haag Postbus 16326 2500 BH Den Haag T 070 722 20 00 F 070 722 23 55 info @acm.nl www.acm.nl www.consuwizer.nl Ons kenmerk: Zaaknummer: 16.0112.52 ACM/DE/2016/205075

Nadere informatie

1. Netbeheer Nederland maakt graag gebruik van de mogelijkheid in te spreken op het ontwerpmethodebesluit voor regionale netbeheerders gas.

1. Netbeheer Nederland maakt graag gebruik van de mogelijkheid in te spreken op het ontwerpmethodebesluit voor regionale netbeheerders gas. Pleitaantekeningen van Netbeheer Nederland namens de regionale netbeheerders gas voor de hoorzitting van de Autoriteit Consument en Markt d.d. 30 mei 2013 inzake ontwerp methodebesluit regionale netbeheerders

Nadere informatie

Bijlagen De presentaties van de Energiekamer NMa zijn als bijlagen bijgevoegd. Dit verslag betreft aanvullingen op de inhoud van de presentaties.

Bijlagen De presentaties van de Energiekamer NMa zijn als bijlagen bijgevoegd. Dit verslag betreft aanvullingen op de inhoud van de presentaties. Aanwezig: Hoofdpuntenverslag Klankbordgroep methodebesluiten 2014 e.v. (regionale netbeheerders, TenneT en GTS) d.d. 20 december 2012, 11.00 16.30 uur, te Den Haag GTS : F. Gräper, A. Wesseling, B. Barten,

Nadere informatie

TER INFORMATIE. kw gecontracteerd per jaar 4,21 3,97 6% kw max per week 0,33 0,31 6%

TER INFORMATIE. kw gecontracteerd per jaar 4,21 3,97 6% kw max per week 0,33 0,31 6% NOTITIE AAN ACM Directie Energie, t.a.v. de heer G. Moelker VAN CR REG NL ONDERWERP Toelichting tarievenvoorstel TenneT 2015 TER BESLUITVORMING TER INFORMATIE Het tarievenvoorstel van TenneT voor het jaar

Nadere informatie

BIJLAGE B BIJ X-FACTORBESLUIT

BIJLAGE B BIJ X-FACTORBESLUIT Nederlandse Mededingingsautoriteit BIJLAGE B BIJ X-FACTORBESLUIT Nummer: 101847-69 Betreft: Bijlage B bij het besluit tot vaststelling van de korting ter bevordering van de doelmatige bedrijfsvoering ingevolge

Nadere informatie

VISIE OP METHODEBESLUIT RNB S 2014 E.V. 29 maart 2012

VISIE OP METHODEBESLUIT RNB S 2014 E.V. 29 maart 2012 VISIE OP METHODEBESLUIT RNB S 2014 E.V. 29 maart 2012 INHOUD 1. Onderwerpen van beleidsmatige aard a) Marktrisico b) Financieringsrisico c) Eenmalige aanpassing 1-1-2014 d) Looptijd reguleringsperiode

Nadere informatie

Besluit. Ons kenmerk: ACM/DE/2016/ Zaaknummer: Pagina

Besluit. Ons kenmerk: ACM/DE/2016/ Zaaknummer: Pagina Pagina 1/11 Muzenstraat 41 2511 WB Den Haag Postbus 16326 2500 BH Den Haag T 070 722 20 00 F 070 722 23 55 info @acm.nl www.acm.nl www.consuwijzer.nl Ons kenmerk: ACM/DE/2016/205158 Zaaknummer: 16.0438.52

Nadere informatie

3. In de toelichting bij de kostenvoet voor vreemd vermogen voor nieuwe investeringen geldt dezelfde opmerking als gemaakt onder 2.

3. In de toelichting bij de kostenvoet voor vreemd vermogen voor nieuwe investeringen geldt dezelfde opmerking als gemaakt onder 2. BIJLAGE 3 BIJLAGE BEHORENDE BIJ REC-N 16-021 PAGINA 1 van 5 Opmerkingen bij de uitwerking van de methode in rekenkundige formules 1. Ontwerpmethodebesluit transporttaak Met betrekking tot Stap 1: Bepalen

Nadere informatie

BESLUIT. Openbaar. Openbaar

BESLUIT. Openbaar. Openbaar Nederlandse Mededingingsautoriteit BESLUIT Nummer 104043_2/17; 104043_4/18 Betreft zaak: 104043_2 en 104043_4 / besluit op bezwaar tariefbesluit elektriciteit 2012 Besluit van de Raad van Bestuur van de

Nadere informatie

Netbeheer Nederland Visie van investeerders financiële marktpartijen

Netbeheer Nederland Visie van investeerders financiële marktpartijen www.pwc.nl Netbeheer Nederland Visie van investeerders en financiële marktpartijen ten aanzienn van de vermogenkostenvergoeding January 2013 Inhoudsopgave 1. Inleiding en samenvatting 3 2. Opzet interviews

Nadere informatie

Hoofdpuntenverslag Tweede Klankbordgroep methodebesluiten 2017 e.v. (regionale netbeheerders, TenneT en GTS) d.d. 29 juni 2015, te Den Haag

Hoofdpuntenverslag Tweede Klankbordgroep methodebesluiten 2017 e.v. (regionale netbeheerders, TenneT en GTS) d.d. 29 juni 2015, te Den Haag Hoofdpuntenverslag Tweede Klankbordgroep methodebesluiten 2017 e.v. (regionale netbeheerders, TenneT en GTS) d.d. 29 juni 2015, te Den Haag Dit hoofdpuntenverslag dient gelezen te worden in combinatie

Nadere informatie

Hoofdpuntenverslag Derde Klankbordgroep methodebesluiten 2017 e.v. (regionale netbeheerders, TenneT en GTS) d.d. 8 september 2015, te Den Haag

Hoofdpuntenverslag Derde Klankbordgroep methodebesluiten 2017 e.v. (regionale netbeheerders, TenneT en GTS) d.d. 8 september 2015, te Den Haag Hoofdpuntenverslag Derde Klankbordgroep methodebesluiten 2017 e.v. (regionale netbeheerders, en ) d.d. 8 september 2015, te Den Haag Dit hoofdpuntenverslag dient gelezen te worden in combinatie met de

Nadere informatie

VERSLAG VAN DE HOORZITTING, 10 december 2014, uur. Zaaknummer: Ontheffing Tuinbouw Combinatie Harmelenwaard

VERSLAG VAN DE HOORZITTING, 10 december 2014, uur. Zaaknummer: Ontheffing Tuinbouw Combinatie Harmelenwaard VERSLAG VAN DE HOORZITTING, 10 december 2014, 12.30 13.11 uur Zaaknummer: 12.0299.30 Inzake: Ontheffing Tuinbouw Combinatie Harmelenwaard Aanwezig namens de Raad van Bestuur Autoriteit Consument en Markt

Nadere informatie

De bezwaren van RENDO worden in deze beslissing op bezwaar ongegrond verklaard. Dit betekent dat het bestreden besluit in stand blijft.

De bezwaren van RENDO worden in deze beslissing op bezwaar ongegrond verklaard. Dit betekent dat het bestreden besluit in stand blijft. Ons kenmerk: ACM/DJZ/2017/204470_OV Zaaknummer: 13.1086.52.1.01 Datum : 26 juli 2017 Beslissing van de Autoriteit Consument en Markt (hierna: de ACM) op het bezwaarschrift van N.V. RENDO (hierna: RENDO)

Nadere informatie

Inhoudsopgave BESLUIT. Nederlandse Mededingingsautoriteit. Openbaar

Inhoudsopgave BESLUIT. Nederlandse Mededingingsautoriteit. Openbaar Nederlandse Mededingingsautoriteit BESLUIT Nummer 104187 / 26 Betreft zaak: Besluit tot vaststelling van het systeemdienstentarief voor TenneT TSO B.V. voor het jaar 2013 Inhoudsopgave 1 Inleiding... 2

Nadere informatie

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814.

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. STAATSCOURANT Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. Nr. 34546 13 oktober 2015 Besluit van de Minister van Infrastructuur en Milieu, van 12 oktober 2015, nr. IENM/BSK-2015/ 197529,

Nadere informatie

Bijlage 1 bij het gewijzigd methodebesluit netbeheerder van het net op zee TenneT Uitwerking van de methode in rekenkundige formules

Bijlage 1 bij het gewijzigd methodebesluit netbeheerder van het net op zee TenneT Uitwerking van de methode in rekenkundige formules Ons kenmerk Zaaknummer : ACM/UIT/505482 : ACM/18/033723 Bijlage 1 bij het gewijzigd methodebesluit netbeheerder van het net op zee TenneT 2017-2021 Uitwerking van de methode in rekenkundige formules ACM/UIT/505482

Nadere informatie

I. Samenvatting II. Juridisch kader III. Schematisch werking tariefregulering TenneT IV. Bepaling benchmark... 5

I. Samenvatting II. Juridisch kader III. Schematisch werking tariefregulering TenneT IV. Bepaling benchmark... 5 Memo Aan Klankbordgroep REG2017 Van ACM Datum 11 december 2015 Onderwerp 15.573.29 /REG2017 Statische Efficiëntie TenneT Bijlage(n) Inhoud Pagina 1/13 I. Samenvatting... 1 II. Juridisch kader... 2 III.

Nadere informatie

BESLUIT. Nederlandse Mededingingsautoriteit. Openbaar. I. Inleiding

BESLUIT. Nederlandse Mededingingsautoriteit. Openbaar. I. Inleiding Nederlandse Mededingingsautoriteit BESLUIT Nummer: 103078_4/20 Betreft zaak: Beslissing op bezwaar tegen het besluit van de Raad van Bestuur van de Nederlandse Mededingingsautoriteit van 29 augustus 2008,

Nadere informatie

Aanwezig namens de Raad van Bestuur Nederlandse Mededingingsautoriteit ( de Raad ): Energiekamer, voorzitter

Aanwezig namens de Raad van Bestuur Nederlandse Mededingingsautoriteit ( de Raad ): Energiekamer, voorzitter VERSLAG VAN DE HOORZITTING, 15 april 2010, 10.00 12.10 uur Zaaknr: 103221 Inzake: Ontwerpmethodebesluit regionale netbeheerders elektriciteit 5 e reguleringsperiode Aanwezig namens de Raad van Bestuur

Nadere informatie

Investment Budgets. Teun van Biert Den Haag, 7 december 2012

Investment Budgets. Teun van Biert Den Haag, 7 december 2012 Investment Budgets Teun van Biert Den Haag, 7 december 2012 Agenda Introductie investeringsbudgetten: 1. Huidige regulering 2. T-0 / investeringsbudgetten 3. Investeringsportfolio en liquiditeitsproblematiek

Nadere informatie

Dienst uitvoering en toezicht Energie t.a.v. de heer ir. G.J.L. Zijl Postbus BH DEN HAAG. Hoogeveen, 12 februari 2003

Dienst uitvoering en toezicht Energie t.a.v. de heer ir. G.J.L. Zijl Postbus BH DEN HAAG. Hoogeveen, 12 februari 2003 Dienst uitvoering en toezicht Energie t.a.v. de heer ir. G.J.L. Zijl Postbus 16326 2500 BH DEN HAAG Hoogeveen, 12 februari 2003 Onze ref. : DN/SV/ES/ Uw kenmerk : Projectnummer 101496 Inzake Consultatienotitie

Nadere informatie

Besluit. Ons kenmerk: ACM/DE/2016/ Zaaknummer: Pagina

Besluit. Ons kenmerk: ACM/DE/2016/ Zaaknummer: Pagina Pagina 1/10 Muzenstraat 41 2511 WB Den Haag Postbus 16326 2500 BH Den Haag T 070 722 20 00 F 070 722 23 55 info @acm.nl www.acm.nl www.consuwijzer.nl Ons kenmerk: ACM/DE/2016/205166 Zaaknummer: 16.0427.52

Nadere informatie

Pagina 1/9. Besluit. 1 Inleiding. 2 Wettelijk kader

Pagina 1/9. Besluit. 1 Inleiding. 2 Wettelijk kader Ons kenmerk: ACM/DE/2013/205565 Zaaknummer: 13.0483.52 van de Autoriteit Consument en Markt op grond van artikel 12f, eerste lid van de Gaswet inhoudende de tariefstructuren als bedoeld in artikel 12a

Nadere informatie

Working Paper. Winstenonderzoek TenneT 2011 en 2012

Working Paper. Winstenonderzoek TenneT 2011 en 2012 Working Paper Winstenonderzoek TenneT 2011 en 2012 Directie Energie Maart 2014 2/36 Winstenonderzoek TenneT 2011 en 2012 3/36 ACM Working Paper 2014.2 Directie Energie 4/36 ACM Working Papers ISSN 2352-0442

Nadere informatie

Bijlage 1: Toelichting op bepaling tariefinkomsten 2011

Bijlage 1: Toelichting op bepaling tariefinkomsten 2011 Bijlage 1: Toelichting op bepaling tariefinkomsten 2011 Bijlage bij besluit 103627/ 56 1. In deze bijlage legt de Raad uit hoe de toegestane tariefinkomsten voor TenneT tot stand zijn gekomen. Het systeemdienstentarief

Nadere informatie

Working Paper. Winstenonderzoek TenneT 2013

Working Paper. Winstenonderzoek TenneT 2013 Working Paper Winstenonderzoek TenneT 2013 Directie Energie December 2014 2/32 Winstenonderzoek TenneT 2013 3/32 ACM Working Paper 2014-4 Directie Energie 4/32 ACM Working Papers ISSN 2352-0442 ACM Working

Nadere informatie

VERENIGING GROEN GAS PRODUCENTEN

VERENIGING GROEN GAS PRODUCENTEN VERENIGING GROEN GAS PRODUCENTEN ZIENSWIJZE AAN VAN : Autoriteit Consument en Markt, Directie Energie : Bestuur VGGP BETREFT CC : : Zaaknummer: 103998, methode van regulering van de regionale netbeheerders

Nadere informatie

Pagina. Ons kenmerk: ACM/DE/2016/ Zaaknummer: Bijlage 1 bij het methodebesluit netbeheerder van het net op zee TenneT

Pagina. Ons kenmerk: ACM/DE/2016/ Zaaknummer: Bijlage 1 bij het methodebesluit netbeheerder van het net op zee TenneT Pagina 1/7 Muzenstraat 41 2511 WB Den Haag Postbus 16326 2500 BH Den Haag T 070 722 20 00 F 070 722 23 55 info @acm.nl www.acm.nl www.consuwijzer.nl Ons kenmerk: ACM/DE/2016/205076 Zaaknummer: 16.0140.52

Nadere informatie

2) De schriftelijke zienswijze van Liander ter zake van de vergoeding voor de kosten van lokale heffingen bestaat uit de volgende onderdelen:

2) De schriftelijke zienswijze van Liander ter zake van de vergoeding voor de kosten van lokale heffingen bestaat uit de volgende onderdelen: BIJLAGE 1 Arnhem, 6 april 2011 SCHRIFTELIJKE ZIENSWIJZE VAN LIANDER N.V. OP HET ONTWERP BESLUIT (kenmerk 103606) VAN DE RAAD VAN BESTUUR VAN DE NEDERLANDSE MEDEDINGINGSAUTORITEIT ALS BEDOELD IN ARTIKEL

Nadere informatie

Pagina 1/14. Notitie. 1 Inleiding. 2 Wat is de reikwijdte van methodebesluiten?

Pagina 1/14. Notitie. 1 Inleiding. 2 Wat is de reikwijdte van methodebesluiten? Notitie Aan Klankbordgroep 29 oktober 2015 Cc. Van Projectteam STROOM ME2017 Datum 27 oktober 2015 Onderwerp Uitwerking 6.10, eerste en tweede lid, in STROOM in methodebesluiten 2017 Bijlage(n) 1 Inleiding

Nadere informatie

Reguleringskader Energie & Vermogen

Reguleringskader Energie & Vermogen Reguleringskader Energie & Vermogen Tariefconsequenties voorstellen TenneT Teun van Biert Den Haag, 6 december 2012 Overzicht 1 Algemeen 2 Samenvatting voorstellen 3 Tariefconsequenties 4 Budget rolling

Nadere informatie

namens N.V. Continuon Netbeheer ( Continuon )

namens N.V. Continuon Netbeheer ( Continuon ) VERSLAG VAN DE HOORZITTING, 6 april 2006, 14.30 15.40 uur Zaaknr: Inzake: Ontwerp-methodebesluit ter bepaling van de X-factor en de rekenvolumina voor TenneT voor de derde reguleringsperiode. Aanwezig

Nadere informatie

Gewijzigd Methodebesluit Netbeheerder van het Net op Zee TenneT

Gewijzigd Methodebesluit Netbeheerder van het Net op Zee TenneT Besluit Ons kenmerk Zaaknummer : ACM/UIT/505481 : ACM/18/033723 Gewijzigd Methodebesluit Netbeheerder van het Net op Zee TenneT 2017-2021 Besluit van de Autoriteit Consument en Markt als bedoeld in artikel

Nadere informatie