Schalkhaar, Wechelerweg 56b (Gemeente Deventer, Ov.) Een Inventariserend Archeologisch Veldonderzoek Steekproefrapport /09Z

Transcriptie

1 Schalkhaar, Wechelerweg 56b (Gemeente Deventer, Ov.) Een Inventariserend Archeologisch Veldonderzoek Steekproefrapport /09Z

2 Schalkhaar, Wechelerweg 56b (Gemeente Deventer, Ov.) Een Inventariserend Archeologisch Veldonderzoek Een onderzoek in opdracht van Exlan Consultants Steekproefrapport /09Z ISSN X auteurs: drs. J.M.G. Bongers (fysisch geograaf) autorisatie: dr. J. Jelsma (senior archeoloog) De Steekproef werkt volgens de Kwaliteitsnorm Nederlandse Archeologie 3.2 Foto s en tekeningen zijn gemaakt door de Steekproef bv, tenzij anders vermeld. De Steekproef bv, Zuidhorn, januari 2012 Niets uit deze uitgave mag worden vermenigvuldigd en/of openbaar gemaakt zonder bronvermelding. De Steekproef bv aanvaardt geen aansprakelijkheid voor eventuele schade voortvloeiend uit de toepassing van de adviezen of het gebruik van de resultaten van dit onderzoek. De Steekproef bv Archeologisch Onderzoeks- en Adviesbureau Hogeweg 3, 9801 TG Zuidhorn & Laan van Chartroise 174, 3552 EZ Utrecht telefoon fax internet kvk info@desteekproef.nl

3 Inhoud Samenvatting 1. Inleiding Aanleiding en doel (KNA 3.2 LS01) Locatiebeschrijving (KNA 3.2 LS02) Bureauonderzoek Bronnen Fysische geografie (KNA 3.2 LS04) Archeologie (KNA 3.2 LS04) Historische geografie (KNA 3.2 LS03) Archeologisch verwachtingsmodel (KNA 3.2 LS05) Veldonderzoek Aanpak veldonderzoek (KNA 3.2 VS01) Resultaten veldonderzoek (KNA 3.2 VS02, VS03) Conclusies en advies...12 Appendix: - Archeologische periodes - Archeologische kaart - Boorstaten - Laagbeschrijvingen volgens Archeologische Standaard Boorbeschrijvingsmethode

4 Samenvatting In verband met de geplande bouw van een varkensstal met kelders is een inventariserend archeologisch veldonderzoek uitgevoerd op een terrein aan de Wechelerweg 56b, gemeente Deventer, provincie Overijssel. Doel van het onderzoek is vast te stellen of in het gebied archeologische waarden aanwezig zijn die door de benodigde graafwerkzaamheden bedreigd worden. Het onderzoek bestaat uit een bureau- en een veldonderzoek. Bij het bureauonderzoek zijn bronnen geraadpleegd op het gebied van fysische geografie, archeologie en historische geografie. Bij het veldonderzoek zijn zes boringen verricht om archeologische indicatoren op te sporen en om de gaafheid van de bodem te bepalen. Uit het bureauonderzoek blijkt dat het plangebied op de noordelijke rand van een dekzandrug ligt. Binnen een halve kilometer rondom is één archeologische melding gedaan, zijnde vondsten uit de middeleeuwen en nieuwe tijd die gedaan zijn met behulp van een metaaldetector. Uit het veldonderzoek blijkt dat de kwaliteit van de bodem op het terrein redelijk is. Daardoor kunnen diepere delen van archeologische grondsporen bewaard gebleven zijn. Het veldonderzoek heeft geen vondsten opgeleverd zoals bewerkt vuursteen of scherven aardewerk. Aanwijzingen voor de aanwezigheid van een archeologische vindplaats zijn er daarom niet. Het advies luidt om geen nader archeologisch onderzoek te ondernemen.

5 1. Inleiding 1.1 Aanleiding en doel (KNA 3.2 LS01) In opdracht van Exlan Consultants, vertegenwoordigd door de heer A.S. Dijkstra, is een inventariserend archeologisch veldonderzoek uitgevoerd in plangebied Wechelerweg 56b te Schalkhaar, gemeente Deventer, provincie Overijssel (zie Figuur 1). De aanleiding voor het onderzoek is de geplande bouw van een varkensstal. Onder de stal zullen kelders gegraven worden van circa een meter diepte. Door deze bodemingrepen worden eventueel aanwezige archeologische grondsporen bedreigd. Het onderzoek bestaat uit een bureauonderzoek en een inventariserend veldonderzoek. Bij het bureauonderzoek is een archeologisch verwachtingsmodel van het gebied gemaakt aan de hand van beschikbare fysisch-geografische, archeologische en historisch-geografische informatie. Tijdens het veldonderzoek is dit verwachtingsmodel getoetst. Daartoe is gezocht naar archeologische indicatoren en is bepaald wat de gaafheid van de bodem is. Figuur 1: Schalkhaar op de topografische kaart, 1: uit Plangebied Wechelerweg 56b is het blauwe vlak binnen de cirkel. 1

6 1.2 Locatiebeschrijving (KNA 3.2 LS02) Het plangebied ligt in het buitengebied op een kilometer ten noorden van Schalkhaar (zie Figuur 1). Oostelijk van het terrein ligt het erf van de boerderij. Noordelijk ligt het Wechelerveld (zie Figuur 2). Tijdens het onderzoek was het plangebied in gebruik als grasland. Figuur 2: Schalkhaar, Wechelerweg 56b: foto genomen in zuidwestelijke richting. Op de achtergrond is de bebouwing van Deventer zichtbaar. 2

7 Tabel 1: Schalkhaar, Wechelerweg 56b: administratieve gegevens. provincie: Overijssel gemeente: Deventer plaats: Schalkhaar toponiem: Wechelerweg 56b bevoegde overheid: Gemeente Deventer (gemeentelijk archeoloog dhr. B. Vermeulen) opdrachtgever: Exlan Consultants oppervlakte: 0,2 hectare hoogte: 6 meter + NAP grenscoördinaten: noord: west: oost: zuid: kaartblad: 27G onderzoeksmeldingsnr: uitvoeringsperiode: 27 januari 2012 onderzoeksdiepte: 300 centimeter beheer documentatie: De Steekproef bv, Provincie Overijssel, E-depot en RCE 209,700 / 476, ,625 / 476, ,710 / 476, ,635 / 476,855 3

8 2. Bureauonderzoek 2.1 Bronnen Voor het bureauonderzoek zijn onderstaande bronnen gebruikt: Tabel 2: Schalkhaar, Wechelerweg 56b: geraadpleegde literatuur en andere bronnen. AHN-Viewer. Actueel Hoogtebestand Nederland. Rijkswaterstaat, Adviesdienst Geoinformatie en ICT. Archeologische Standaard Boorbeschrijvingsmethode. Archeologie Leidraad 3. J.H.A. Bosch, 7 maart ARCHIS 2. Het online registratie- en informatiesysteem van de RCE. Archeologische Verwachtingskaart Gemeente Deventer. Atlas van Nederland in het Holoceen. P.C. Vos, J. Bazelmans, H.J.T. Weerts & M.J. van der Meulen. Uitgeverij Bert Bakker, 2011 Bodemkaart van Nederland 1: Blad 27 Oost Heerde. Stichting voor Bodemkartering. Wageningen, Centraal Archeologisch Archief (CAA) en Centraal Monumenten Archief (CMA) van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE) [ARCHIS]. De Hottinger atlas van Noord-Nederland en Oost-Nederland H.J. Versfelt. Heveskes Uitgevers. Groningen, Het Drentse Esdorpen-landschap. Een Historisch Geografische Studie. T. Spek. Uitgeverij Matrijs. Utrecht, Geomorfologische Kaart van Nederland 1:50:000. Stichting voor Bodemkartering Wageningen en Rijks Geologische Dienst Haarlem. Topografische Atlas Nederland, schaal 1:50:000. ANWB. Den Haag Fysische geografie (KNA 3.2 LS04) Plangebied Wechelerweg 56b ligt in een landschap van oost-west georiënteerde dekzandruggen (geomorfologische kaart 3L5) die van elkaar gescheiden zijn door (beek)dalen. Het terrein ligt langs de noordelijke rand van één van deze ruggen (zie Figuur 3). Omstreeks het neolithicum raakte de rug steeds meer geïsoleerd door ontwikkeling van veenmoeras rondom (Vos et al., 2011). Op de bodemkaart valt het terrein onder de hoge zwarte enkeerdgronden (zez23). Dergelijke gronden ontstaan door eeuwenlange bemesting van akkers met 4

9 plaggen. Het grondwater kent een gemiddeld hoogste stand van meer dan 80 centimeter beneden maaiveld en een gemiddeld laagste stand van meer dan 160 centimeter (grondwatertrap VII). Figuur 3: Schalkhaar op een hoogtekaart gemaakt met behulp van het Actueel Hoogtebestand Nederland (AHN). Het plangebied is rood omlijnd. Het ligt op de noordelijke rand van een rug. 2.3 Archeologie (KNA 3.2 LS04) De dichtstbijzijnde archeologische melding ligt op ruim honderd meter zuidwestelijk van het plangebied (418487, zie Tabel 3 en Appendix Archeologische Kaart). Het gaat om metaaldetectorvondsten gedaan in Onder de vondsten is een bronzen beslag van een kist dat als datering middeleeuwen vroeg C tot D heeft. Ook is er een vierkant bronzen muntgewicht gevonden van het type Spaanse Escudos uit de nieuwe tijd A. Op circa een kilometer westelijk van het plangebied bevindt zich een cluster van drie waarnemingen (416135, en ). De vondsten betreffen: een deel van een vuurstenen sikkel uit de late bronstijd tot vroege ijzertijd, een akkerlaag uit vermoedelijk de ijzertijd, scherven aardewerk uit de ijzertijd, een rij paalsporen en een greppelspoor uit de middeleeuwen. Verder zijn binnen een kilometer rondom het plangebied geen vondsten geregistreerd. 5

10 Op de archeologische verwachtingskaart heeft het plangebied een middelhoge verwachting voor archeologische waarden (zie Figuur 4). Figuur 4: Schalkhaar, Wechelerweg 56b: uitsnede van de archeologische verwachtingskaart van de gemeente Deventer. Het plangebied wordt aangewezen door de blauwe pijl. Het ligt in het bestemmingsplan buitengebied (zwarte lijn) en heeft een middelhoge archeologische verwachting (oranje). Tabel 3: Archeologische waarden in de omgeving van Schalkhaar, Wechelerweg 56b. Voor dateringen zie Appendix: Archeologische Periodes. Voor ligging, zie Appendix: Archeologische Kaart. CMA/CAA RD-coördinaten Datering Omschrijving monumenten (27H-002) 210,198 / 478,262 middeleeuwen laat nieuwe tijd havezathe Vrieswijk 1259 (27GZ-18) 208,000 / 478,000 bronstijd laat admin. geplaatst ijzertijd vroeg scherven aardewerk 2481 (27HZ-6) 210,220 / 478,260 middeleeuwen laat admin. geplaatst nieuwe tijd adellijk huis 2482 (27HZ-7) 210,800 / 478,000 mesolithicum admin. geplaatst vuurstenen werktuigen (27HZ-10) 210,500 / 475,900 neolithicum laat A admin. geplaatst bronstijd midden vuurstenen spits (27HZ-11) 211,000 / 476,510 middeleeuwen laat B scherven aardewerk - nieuwe tijd A (27HZ-6) 210,220 / 478,260 middeleeuwen laat nieuwe tijd waarnemingen 6 fundering en muurrestant van havezathe

11 49519 (27HZ-18) 211,300 / 477,500 onbekend 3 vuursteenafslagen, 2 brokken graniet ijzertijd laat 18 scherven aardewerk middeleeuwen laat A middeleeuwen vroeg D - laat A (27GZ-48) 208,600 / 476,693 late bronstijd vroege ijzertijd ijzertijd 3 scherven pingsdorf aardewerk fragment vuurstenen sikkel akkerlaag, sporen, scherven aardewerk (27GZ-49) 208,711 / 476,827 ijzertijd scherven aardewerk en sporen (27GZ-50) 208,571 / 476,892 middeleeuwen rij paalsporen, greppel, losse palen (27GZ-51) 208,168 / 476,836 nieuwe tijd A resten boerderij Steenbrugge uit 1533: paalgaten, waterput, scherven steengoedaardewerk (27GZ-57) 209,500 / 476,800 middeleeuwen vroeg C - D bronzen onderdeel kist middeleeuwen laat B 3 fragmenten van mogelijk tinnen - nieuwe tijd fluitjes of proppenschieters nieuwe tijd A vierkant bronzen muntgewicht nieuwe tijd C duizenden loden kogels vondstmeldingen ,084 / 476,719 nieuwe tijd A - B scherf roodbakkend geglazuurd aardewerk ,171 / 475,811 nieuwe tijd scherf roodbakkend geglazuurd aardewerk ,219 / 476, ,056 / 475,968 nieuwe tijd 3 scherven roodbakkend geglazuurd, stadsafval 2.4 Historische geografie (KNA 3.2 LS03) In de Hottinger-atlas uit worden de zandruggen noordoostelijk van Deventer aangeduid als cultuurgronden. Tussen de zandruggen in lagen waarschijnlijk nog woeste gronden zoals heidevelden en veenmoerassen. De noordelijke rand van de zandrug van Wechele lijkt op dezelfde plek te liggen als tegenwoordig (zie Figuur 5). Op kaarten uit de 19e en 20e eeuw maakt het plangebied deel uit van de akkers van de Wecheler Hoek. Bebouwing is in het plangebied niet aanwezig op historisch kaartmateriaal. De boerderij aan de Wechelerweg 56b ontbreekt nog op een kaart uit 1976, maar is wel aanwezig op die van Op de kaart van 1991 zijn hier de schuren aan toegevoegd, waarmee de tegenwoordige situatie lijkt te zijn ontstaan. Het gebied direkt noordelijk van het plangebied wordt op kaarten tot en met 1965 aangegeven als 'exercitieveld'. Op latere kaarten staat het aangeduid als 'Wechelerveld'. 7

12 Figuur 5: Uitsnede van de Hottinger-atlas van Noord- en Oost-Nederland Het plangebied ligt binnen de blauwe cirkel. Het lag langs de rand van een in cultuur gebracht stuk land, waarschijnlijk een akker. Het noorden is links. 2.5 Archeologisch verwachtingsmodel (KNA 3.2 LS05) Plangebied Wechelerweg 56b te Schalkhaar ligt op de noordelijke rand van een dekzandrug. Hierop is door plaggenbemesting een dek ontstaan. Binnen een halve kilometer afstand is één archeologische waarde geregistreerd zijnde een verzameling metaaldetectorvondsten uit de late middeleeuwen en de nieuwe tijd. Door de hoge ligging lijkt het gebied geschikt te zijn geweest als vestigingsplek tijdens alle archeologische periodes. De laatste eeuwen was het onderdeel van een akkercompex. Mogelijk gaat dit gebruik verder terug tot in de middeleeuwen of nog eerder. Resten van bewoning of beakkering zullen liggen onder het plaggendek. Hier kunnen vondsten gedaan worden zoals bewerkt vuursteen en scherven aardewerk. Aanwijzingen voor moderne verstoringen zoals van bebouwing, leidingen en dergelijke zijn niet gevonden. Tabel 4: Schalkhaar, Wechelerweg 56b: specificatie archeologische verwachting. complextype: nederzetting, akker datering: geen archeologische periodes uitgesloten omvang: vanaf enkele meters doorsnede diepteligging: onder het cultuurdek locatie: hele terrein prospectie-kenmerken: vuursteen, aardewerk, metalen, huttenleem mogelijke verstoringen: beakkering 8

13 3. Veldonderzoek 3.1 Aanpak veldonderzoek (KNA 3.2 VS01) Het veldonderzoek is uitgevoerd op 27 januari Er zijn zes verkennende boringen verricht (zie Figuur 6). De boringen zijn zo gelijk mogelijk verspreid over het terrein. De afstand tussen de boringen is circa vijftien meter. De gemiddelde boordichtheid bedraagt dertig boringen per hectare. Figuur 6: Schalkhaar, Wechelerweg 56b: Boorpuntenkaart. De gele contour is de grens van het plangebied. De genummerde rode punten zijn de zes boringen. De boringen zijn verricht met een edelmanboor met een doorsnede van twaalf centimeter. Boring 1 is vanaf de grondwaterspiegel op 1,8 meter diepte vervolgd met een zuigerboor van vier centimeter doorsnede tot 3,0 meter. De overige boringen reiken tot 1,2 meter diepte. Boringen 1 en 2 zijn na afloop nageboord met een edelmanboor van zeven centimeter ter controle van de bodemopbouw. De opgeboorde grond is laagsgewijs afgesneden in de boor om de bodemopbouw te beschrijven en archeologische indicatoren op te zoeken. Bovendien zijn de monsters gezeefd op een zeef met mazen van vier 9

14 millimeter. De resultaten van de boringen zijn opgenomen in de Appendix in de vorm van boorstaten en laagbeschrijvingen. Van de boringen zijn de RDcoördinaten bepaald met GPS. De hoogtes van de boringen zijn bepaald met behulp van een waterpas en gerelateerd aan NAP met behulp van het Actueel Hoogtebestand Nederland (AHN). Een veldkartering was niet mogelijk door de dichte grasbegroeiing (zie Figuur 2). De vondstzichtbaarheid was slecht. 3.2 Resultaten veldonderzoek (KNA 3.2 VS02, VS03) sedimentologie De sedimentologische opbouw van plangebied Wechelerweg 56b wordt van onder naar boven beschreven, in chronologische volgorde. Bij boring 1 is een extra diepe boring gedaan tot drie meter beneden maaiveld. De onderste laag van 3,0 tot 1,8 meter diepte bestaat uit matig gesorteerd, matig grof, hoekig, leemarm zand. Hierin komen grindige niveaus voor. Een dergelijke afzetting is kenmerkend voor een vlechtende rivier die hier tijdens het pleistoceen gelopen zal hebben. Op het rivierzand ligt van circa 1,8 tot 0,9 meter beneden maaiveld een gelaagde afzetting van matig fijn lemig zand met lemige niveaus en een licht grindige bijmenging. Dit is kenmerkend voor een windafzetting. Waarschijnlijk betreft het zogenaamd 'oud dekzand' afgezet tijdens het pleniglaciaal, oftewel de koudste periode van de laatste ijstijd. De bovenste decimeters hebben een verstoorde gelaagdheid, waarschijnlijk door cryoturbatie, een grondverstoring door vorstwerking. Bij boring 6 in het oosten zijn de bovenste decimeters leemarm en homogeen. Mogelijk betreft dit een laag 'jong dekzand' dat is gevormd tijdens de laatste koude fase van de laatste ijstijd. bodem De bovenste 0,9 meter in het plangebied bestaat uit een cultuurdek. Bij de meeste boringen zijn drie cultuurlagen onderscheiden (zie Figuur 7 en Appendix Boorstaten). Van onder naar boven worden ze donkerder en humeuzer als gevolg van verbetering van de bemesting. De bovenste 0,5 meter is de tegenwoordige bouwvoor. Hieronder ligt 0,4 meter zand van oudere cultuurlagen. De grote dikte van het cultuurdek is het gevolg van plaggenbemesting. Ten behoeve van de bodemvruchtbaarheid van akkers ging men stalmest mengen met plaggen die gestoken werden op de woeste gronden zoals heidevelden. Men begon hiermee in Oost-Nederland omstreeks het einde van de middeleeuwen (Spek 2004). Sindsdien is het terrein circa driekwart meter opgehoogd. De plaggenbemesting stopte toen er kunstmest kwam dat zijn intrede deed aan het einde van de 19e eeuw. Onderin het cultuurdek is het zand vlekkerig, waarschijnlijk als gevolg van diergangen. Onder de bouwvoor zijn geen aanwijzingen voor moderne menselijke bodemingrepen gevonden. De kwaliteit van de bodem is redelijk. 10

15 Het plaggendek vormt een bescherming van mogelijke prehistorische grondsporen tegen moderne bodemingrepen zoals ploegen. Figuur 7: Schalkhaar, Wechelerweg 56b: monster boring 3 in zeef. Links de bouwvoor van 0 tot 45 centimeter, midden en rechtsboven twee oudere cultuurlagen (4575 centimeter en centimeter) en rechtsonder het natuurlijke zand (Chorizont, centimeter). archeologie Door de redelijke kwaliteit van de bodem kunnen diepere delen van prehistorische grondsporen bewaard gebleven zijn. Tijdens het veldonderzoek zijn in de bouwvoor (sub)recente materialen gevonden zoals fragmenten baksteen, steenkool en glas. Vondsten van (pre)historische materialen zoals bewerkt vuursteen, scherven aardewerk en dergelijke zijn niet gedaan. Het veldonderzoek heeft geen aanwijzingen opgeleverd voor de aanwezigheid van een archeologische vindplaats. 11

16 4. Conclusies en advies Plangebied Wechelerweg 56b te Schalkhaar ligt op de noordelijke rand van een dekzandrug. Omstreeks het neolithicum raakte de rug geïsoleerd door ontwikkeling van een veenmoeras rondom. De enige archeologische waarde binnen een halve kilometer omtrek is een aantal vondsten gedaan met een metaaldetector die geregistreerd zijn op ruim honderd meter afstand. Het terrein is circa driekwart meter opgehoogd als gevolg van plaggenbemesting. Het plaggendek vormt een bescherming van eventuele prehistorische grondsporen tegen moderne bodemingrepen. Diepere delen van sporen kunnen daardoor bewaard gebleven zijn. Het onderzoek heeft geen vondsten opgeleverd zoals bewerkt vuursteen of scherven aardewerk. Aanwijzingen voor de aanwezigheid van een archeologische vindplaats zijn er daarom niet. Het archeologisch verwachtingsmodel dat in het plangebied (pre)historische bewoning geweest kan zijn, wordt door het onderzoek niet bevestigd. Op basis van de resultaten adviseren wij geen nader archeologisch onderzoek te ondernemen. Indien bij toekomstige graafwerkzaamheden onverhoopt toch archeologische grondsporen worden aangetroffen en/of vondsten worden gedaan, dan dienen deze direct te worden gemeld conform de Monumentenwet 1988 artikel 53. Wij adviseren dit te doen bij de gemeentelijk archeoloog, de heer B. Vermeulen: , 12

17 Appendix Schalkhaar, Wechelerweg 56b - Archeologische periodes Archeologische kaart Boorstaten Laagbeschrijvingen boringen volgens de Archeologische Standaard Boorbeschrijvingsmethode

18 Archeologische periodes paleolithicum: paleolithicum vroeg: paleolithicum midden: paleolithicum laat: paleolithicum laat A: paleolithicum laat B: ijzertijd: tot BP BP BP vc BP BP vc mesolithicum: mesolithicum vroeg: mesolithicum midden: mesolithicum laat: vc vc vc neolithicum: neolithicum vroeg: neolithicum vroeg A: neolithicum vroeg B: neolithicum midden: neolithicum midden A: neolithicum midden B: neolithicum laat: neolithicum laat A: neolithicum laat B: vc vc vc vc vc vc vc vc vc bronstijd: bronstijd vroeg: bronstijd midden: bronstijd midden A: bronstijd midden B: bronstijd laat: vc vc vc vc vc ijzertijd vroeg: ijzertijd midden: ijzertijd laat: vc vc vc romeinse tijd: romeinse tijd vroeg: romeinse tijd vroeg A: romeinse tijd vroeg B: romeinse tijd midden: romeinse tijd midden A: romeinse tijd midden B: romeinse tijd laat: romeinse tijd laat A: romeinse tijd laat B: 12 vc - 70 nc 12 vc - 25 nc nc nc nc nc nc nc nc middeleeuwen: middeleeuwen vroeg: middeleeuwen vroeg A: middeleeuwen vroeg B: middeleeuwen vroeg C: middeleeuwen vroeg D: middeleeuwen laat: middeleeuwen laat A: middeleeuwen laat B: nc nc nc nc nc nc nc nc nieuwe tijd: nieuwe tijd A: nieuwe tijd B: nieuwe tijd C: nc nc heden

19 Appendix Schalkhaar, Wechelerweg 56b: Archeologische Kaart Bekende archeologische waarden volgens ARCHIS / Legenda PLANGEBIED VONDSTMELDINGEN WAARNEMINGEN HUIZEN TOP10 ((c)tdn) MONUMENTEN archeologische waarde hoge archeologische waarde zeer hoge archeologische waarde zeer hoge arch waarde, beschermd m N Archis /

20 Appendix Schalkhaar, Wechelerweg 56b: Boorstaten (cm) (cm)

21 Appendix Schalkhaar, Wechelerweg 56b: Laagbeschrijvingen X-coordinaat (m) : Y-coordinaat (m) : Maaiveld (cm) : Diepte (cm) Omschrijving Grondsoort 0-50 zand zwak siltig, 10yr3/2, bouwvoor zand zwak siltig, 10yr3/3, esgrond zand zwak siltig, 10yr4/3, esgrond, Opm.: vlekkerig zand zwak siltig, 10yr5/4, esgrond zand matig siltig, zwak grindig, 10yr6/4, C-horizont, Opm.: cryoturbaat verstoorde lemige niveaus zand matig siltig, 10YR6/4, Opm.: lemige niveaus zand zwak siltig, 2,5y5/3, Zand: matig grof, Opm.: sortering matig, scherp zand, grindige lagen X-coordinaat (m) : Y-coordinaat (m) : Maaiveld (cm) : Diepte (cm) Omschrijving Grondsoort 0-50 zand zwak siltig, 10yr3/2, bouwvoor zand zwak siltig, 10yr3/3, esgrond, Opm.: vlekkerig zand zwak siltig, 2,5y4/4, esgrond, Opm.: vlekkerig zand matig siltig, zwak grindig, 10yr6/4, C-horizont, Opm.: lemige niveaus, cryoturbaat verstoord X-coordinaat (m) : Y-coordinaat (m) : Maaiveld (cm) : Diepte (cm) Omschrijving Grondsoort 0-45 zand zwak siltig, 10yr3/2, bouwvoor zand zwak siltig, 10yr3/3, esgrond zand zwak siltig, 10yr5/4, esgrond zand matig siltig, 2,5y6/4, C-horizont, Opm.: lemige niveaus, cryoturbaat verstoord X-coordinaat (m) : Y-coordinaat (m) : Maaiveld (cm) : Diepte (cm) Omschrijving Grondsoort 0-50 zand zwak siltig, 10yr3/2, bouwvoor zand zwak siltig, 10yr3/3, esgrond zand zwak siltig, 10yr4/2, esgrond, Opm.: vlekkerig zand zwak siltig, zwak grindig, 2,5y6/3, C-horizont, Opm.: scherp zand zand matig siltig, zwak grindig, 2,5y6/3 X-coordinaat (m) : Y-coordinaat (m) : Maaiveld (cm) : / 2

22 Appendix Schalkhaar, Wechelerweg 56b: Laagbeschrijvingen Diepte (cm) Omschrijving Grondsoort 0-50 zand zwak siltig, 10yr3/2, bouwvoor zand zwak siltig, 10yr4/3, esgrond zand zwak siltig, 10yr5/4, homogeen, esgrond zand zwak siltig, 2,5y6/3, Zand: matig fijn, homogeen, C-horizont X-coordinaat (m) : Y-coordinaat (m) : Maaiveld (cm) : Diepte (cm) Omschrijving Grondsoort 0-55 zand zwak siltig, 10yr3/2, bouwvoor zand zwak siltig, 10yr3/3, esgrond zand zwak siltig, 10yr6/4, Zand: matig fijn, C-horizont, dekzand zand matig siltig, zwak grindig, 2,5y6/3, dekzand, Opm.: gelaagd 2 / 2