Nota van antwoord bij Natura 2000-beheerplan Alde Feanen (006) Beantwoording inspraakreacties op Ontwerpbeheerplan november 2015

Transcriptie

1 Nota van antwoord bij Natura 2000-beheerplan Alde Feanen (006) Beantwoording inspraakreacties op Ontwerpbeheerplan november 2015 Datum Juni 2016

2 Colofon Deze nota van antwoord is een uitgave van de Provincie Fryslân in samenwerking met het ministerie van Infrastructuur en Milieu. Provincie Fryslân Tweebaksmarkt 52, 8911 KZ Leeuwarden Postbus 20120, 8900 HM Leeuwarden

3 Inhoud 1 Deel A: Inleiding Inleiding en leeswijzer Proces Inspraak Zienswijzen PAS-gebiedsanalyse Vervolgprocedure Leeswijzer 5 2 Deel B: Inspraakreacties Beheer en schadebestrijding PAS Dynamisch peilbeheer Zomerganzen Monitoring Zienswijze 10_Toc Sociaal economische gevolgen Beheerplancommissie 11

4 1 Deel A: Inleiding 1.1 Inleiding en leeswijzer In deze nota van antwoord beantwoordt de provincie Fryslân en Ministerie van Infrastructuur en Milieu, het bevoegd gezag voor het Natura 2000-gebied Alde Feanen, de zienswijzen (inspraakreacties) op het ontwerpbeheerplan Alde Feanen. Het ontwerpbeheerplan beschrijft om welke bijzondere natuurdoelen het in dit Natura 2000-gebied gaat en met welke maatregelen deze doelen behouden kunnen worden. Het bevoegd gezag heeft het ontwerpbeheerplan ter inspraak aangeboden om kennis te kunnen nemen van reacties en ideeën naar aanleiding van de voorstellen die in het beheerplan staan. De reacties zijn in deze nota van antwoord verwerkt. In dit document is de argumentatie terug te lezen waarom zienswijzen wel of niet tot aanpassing van het beheerplan hebben geleid. 1.2 Proces De inspraakprocedure is via de media aangekondigd en gehouden van 9 november tot en met 21 december 2015 was het mogelijk om een zienswijze in te dienen op het ontwerpbeheerplan. Tijdens deze periode konden belanghebbenden schriftelijk, via internet of mondeling reageren op de plannen. Op 24 november 2015 is er een informatieavond georganiseerd in De Prinsenhof in Earnewâld. Tijdens deze avond was er een informatiemarkt waar deskundigen rondliepen voor de beantwoording van vragen en waar informatiemateriaal ter beschikking werd gesteld 1.3 Inspraak De provincie Fryslân ontving op de aangeboden stukken in totaal reacties van twee insprekers. Dit betroffen reacties van een (belangen)organisaties en een terreinbeherende organisatie. De reacties gaan over beheer en schadebestrijding, PAS, peilbeheer, zomerganzen, monitoring, sociaal economische aspecten en de beheerplancommissie. 1.4 Zienswijzen PAS-gebiedsanalyse De PAS gebiedsanalyse heeft separaat van het Natura 2000-beheerplan ter inzage gelegen. Zienswijzen op de PAS-gebiedsanalyse zijn in het kader van dat traject beantwoord en hebben mogelijk geleid tot aanpassingen aan de gebiedsanalyse. De antwoorden op de PAS-gebiedsanalyse staan in de Nota s van Antwoord, Zienswijzen op het ontwerp Programma Aanpak Stikstof d.d. 1 juli 2015 en de partiële herziening van de PAS 15 december 2015 en zijn te vinden op de website Per 1 juli 2015 is de Programmatische Aanpak Stikstof (PAS) in werking getreden. Zienswijzen op hoofdstuk 5 en PAS gerelateerde zienswijzen van het ontwerp Natura 2000-beheerplan zijn in deze nota van antwoord beantwoord met een verwijzing naar de Nota van Antwoord, Zienswijzen op het Programma Aanpak Stikstof.

5 1.5 Vervolgprocedure Na verwerking van de resultaten van de inspraak en bestuurlijk overleg over het ontwerpbeheerplan stelt het bevoegd gezag het beheerplan Alde Feanen definitief vast. Tegen het besluit om het beheerplan vast te stellen, is beroep mogelijk bij de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State. Het beheerplan wordt in principe vastgesteld voor een periode van zes jaar. In die periode worden de ontwikkelingen in het gebied en de resultaten van de maatregelen gevolgd. Aan het einde van de looptijd van het beheerplan volgt een evaluatie die informatie levert voor het volgende beheerplan. Het beheerplan kan met maximaal zes jaar worden verlengd. 1.6 Leeswijzer Voor het beantwoorden van de zienswijzen zijn in deze nota van antwoord alle vragen, opmerkingen, suggesties, adviezen en aanbevelingen geordend naar thema. Elk thema is vervolgens behandeld in een apart hoofdstuk en verder onderverdeeld in paragrafen per onderwerp. Per onderwerp zijn de betreffende inspraakreacties in zwarte tekst weergegeven, met daaronder in een cursief blauw lettertype de antwoorden van het bevoegd gezag. Bij inspraakreacties die hebben geleid tot een aanpassing van de tekst in het uiteindelijke beheerplan, is dit in het antwoord met een vet lettertype aangegeven. In deze nota van antwoord zijn zienswijzen geanonimiseerd verwoord. Eensluidende zienswijzen zijn samengevoegd en van een antwoord voorzien.

6 2 Deel B: Inspraakreacties De inspraakreacties zijn gegroepeerd naar een aantal thema s. De ingebrachte zienswijze(n) wordt eerst omschreven. Daaronder staat in een cursief blauw lettertype het antwoord vermeld. Bij inspraakreacties die hebben geleid tot een aanpassing van de tekst in het uiteindelijke beheerplan, is dit in het antwoord met een vet lettertype aangegeven. 2.1 Beheer en schadebestrijding Beheer en schadebestrijding Zienswijze 1 Paragraaf Bestaand gebruik. Beheer en schadebestrijding. Beheer overzomerende ganzen (pag. 156). In de tekst wordt genoemd dat het prikken van eieren van Canadese gans, grauwe gans en nijlgans wordt ondersteund door afschot van nijlgans, grauwe gans en soepgans. Opmerking 1. Eieren van soepgans worden ook meegenomen tijdens de prikacties. Opmerking 2. Tijdens het ondersteunend afschot van grauwe gans (en nijl- en soepgans) in februari- maart wordt ook de Canadese gans meegenomen. Deze wordt echter niet genoemd. Opmerking 3. In de Alde Feanen worden als bestaand gebruik ook soepganzen en exoten d.m.v. afschot bestreden (o.a. nijlgans en Canadese gans). Dit gebeurt niet alleen binnen het ondersteunend afschot maar ook op andere geschikte momenten, met name in de herfst/winterperiode. Tijdens dit afschot wordt uiteraard rekening gehouden met rustplaatsen van grote groepen eenden/ganzen. De tekst over bestaand gebruik wordt aangepast. De beheerplantekst wordt als volgt: Binnen het Natura 2000-gebied worden eieren geschud en geprikt van Canadese gans, grauwe gans, nijlgans en soepgans. Deze activiteit vindt deels plaats binnen het broedseizoen. De locatie en frequentie verschilt van jaar tot jaar en wordt afgestemd met de indiener. Deze handeling wordt ondersteund door afschot van nijlgans, grauwe gans, soepgans en Canadese gans in de omgeving van het Natura 2000-gebied. Naast het ondersteunend afschot vindt, na afstemming met de terrein beherende organisatie ook afschot plaats op overige geschikte momenten, met name in de herfst - en winterperiode. Ook hier gaat het om soepgans en exoten (o.a. nijlgans en Canadese gans). Tijdens dit afschot wordt rekening gehouden met rustplaatsen van grote groepen eenden/ganzen.

7 Zienswijze 2 Paragraaf Toetsing & beoordeling. Beheer en schadebestriiding. Bestrijding overzomerende ganzen binnen Natura 2000-gebied (pag. 273). In de tekst wordt genoemd dat de activiteit prikacties vóór 1 april wordt uitgevoerd om verstoring van moerasbroedvogels te voorkomen. Opmerking: In de verstrekte vergunning van de Provincie Fryslân (kenmerk: , datum: 3 september 2013) wordt, onder voorwaarden toestemming gegeven tot 31 mei. In de praktijk wordt in de Alde Feanen tot maximaal 15 april geprikt, e.a. afhankelijk of het een vroeg of laat voorjaar is. Wij verzoeken u de uiterlijke datum van 15 april te noemen. In de 2e alinea wordt genoemd dat er ter ondersteuning ook ganzen worden geschoten. Opmerking: hier worden echter alleen Canadese gans en nijlgans genoemd. Het betreft in de praktijk ondersteunend afschot van grauwe gans waarbij ook Canadese gans, nijlgans én soepgans worden meegenomen. Verder wordt aangegeven dat de maatregel afschot van ganzen niet meer wordt toegestaan in de periode van het broedseizoen, dat loopt van half maart t/m augustus. Opmerking: middels de vergunning van de Provincie Fryslân (kenmerk... ) is er onder voorwaarden vergunning verleend tot 20 april. In de praktijk (2015) is tot ca. half maart de actie ondersteunend afschot of afschot koppel vormers uitgevoerd. Opmerking: de activiteit bestrijden van soepganzen en de exoten Canadese gans en nijlgans wordt niet beschreven. Noch bij bestrijding van overzomerende ganzen, noch bij overige schadebestrijding. De datum m.b.t. de prikacties en de teksten m.b.t. ondersteunend afschot worden aangepast. Periode van afschot wordt in overeenstemming gebracht met de ontheffing. Gebruik bestrijden van soepganzen en de exoten Canadese gans en nijlgans wordt toegevoegd. De beheerplantekst wordt als volgt: Binnen de Natura 2000-begrenzing worden eieren geprikt of geschud van nijlgans, grauwe gans en Canadese gans. Met betrekking tot de grauwe gans vindt dit ook plaats in het kader van het maatwerkplan overzomerende ganzen. Bij het prikken en schudden van eieren vindt altijd afstemming plaats met IFG om verstoring van andere broedvogels te voorkomen. Voor het uitvoeren van prikacties in het kader van het maatwerkplan is door de provincie een ontheffing verleend onder voorwaarde dat de activiteit vóór 31 mei wordt uitgevoerd. In de praktijk wordt in de Alde Feanen tot maximaal 15 april geprikt. Omdat deze activiteit wordt afgestemd met het IFG en er rekening wordt gehouden met broedvogels uit het N2000 aanwijzingsbesluit, wordt het prikken van eieren neutraal beoordeeld. Verder worden ook ganzen geschoten. Het gaat hier om grauwe gans, waarbij ook Canadese gans, nijlgans en soepgans worden geschoten. Het schieten van ganzen binnen de periode van het broedseizoen binnen de grenzen van het Natura gebied kan tot ernstige verstoring van moerasbroedvogels en dus tot mogelijk significant negatieve effecten leiden. Ter mitigatie zal in het broedseizoen (half maart tot en met augustus) niet worden geschoten.

8 Zienswijze 3 Kader. Conclusie beheer- en schadebestrijding, (pag. 274). Hier wordt onder Schadebestrijding overzomerende ganzen het volgende gezegd: Het schudden en prikken van ganzeneieren wordt uitgevoerd buiten het broedseizoen van moerasbroedvogels en heeft daarom geen negatief effect. Opmerking 1: dit is volgens de indiener geen goede zin. Wellicht is het hier beter om aan te geven dat het broedseizoen van de kwalificerende soorten wordt bedoeld. Immers ganzen zijn ook moerasbroedvogels. Opmerking 2: Verder wordt in de tweede zin gerefereerd naar het ondersteunend afschot van nijlgans en Canadese gans. Dit moet naar onze mening ondersteunend afschot van grauwe gans zijn waarbij ook Canadese gans, nijlgans en soepgans worden meegenomen. Opmerking 3: het afschot van Canadese gans, nijlgans en soepgans buiten het ondersteunend afschot wordt niet genoemd in de conclusie. De voorstellen van de indiener worden overgenomen: 1) aangeven dat het gaat om het broedseizoen van de kwalificerende soorten, 2) ondersteunend afschot benoemen als afschot van grauwe gans waarbij ook Canadese gans, nijlgans en soepgans worden meegenomen. De conclusie wordt aangepast. De beheerplantekst wordt als volgt: Het schudden en prikken van ganzeneieren binnen het Natura 2000-gebied in de periode van het broedseizoen, wordt afgestemd met het IFG. Ook wordt er rekening gehouden met de aanwezigheid van moerasbroedvogels. Er zijn daarom geen negatieve effecten te verwachten. Het schieten van ganzen binnen de periode van het broedseizoen binnen de grenzen van het Natura 2000-gebied kan tot ernstige verstoring van moerasbroedvogels en dus tot mogelijk significant negatieve effecten leiden. Ter mitigatie zal in het broedseizoen (half maart tot en met augustus) niet worden geschoten. Dit geldt ook voor 'ondersteunend afschot'. 2.2 PAS Zienswijze 4 De ervaring is dat de Alde Feanen als gebied binnen de PAS een stempel drukt op de ontwikkelingsmogelijkheden van veehouderijbedrijven. De PAS moet ten dienste staan aan de ontwikkeling van de agrarische sector en moet niet als een te strak korset gaan functioneren. Lokaal vrijgevallen milieugebruiksruimte zou zich in ieder geval moeten vertalen in ontwikkelingsruimte voor lokale veehouderijbedrijven. De besluitvorming over de PAS kent een eigen traject en staat los van de besluitvorming over het Natura 2000 beheerplan. De provincie neemt kennis van de wensen van de indiener. Deze is betrokken bij de ontwikkeling van de PAS en kan ook in dat traject haar wensen kenbaar maken.

9 2.3 Dynamisch peilbeheer Zienswijze 5 Vooralsnog is onduidelijk hoe het dynamisch peilbeheer vorm gaat krijgen en wat de agrarische sector daar van gaat merken. Het zou goed zijn om op te nemen dat bij het uitwerken van de maatregelen een criterium geldt dat er geen negatief effect op andere functies uit voort zal vloeien. Bij het opstellen van de maatregelenpakketten in de N2000 beheerplannen zijn negatieve effecten op andere functies dan natuur in de meeste gevallen niet aan de orde. Echter, aangezien de verplichting geldt om de N2000-doelstelling op termijn te halen, kan niet worden uitgesloten dat de provincie in uitzonderlijke gevallen maatregelen moet treffen die toch negatieve gevolgen hebben voor bepaalde functies. Als dat het geval is zal de provincie altijd in gesprek gaan met de partij die de negatieve gevolgen ondervindt om gezamenlijk de beste invulling van de maatregel te vinden. Daarbij kan ook een schadevergoeding aan de orde zijn. Een voorbeeld van een maatregel met een beperkt negatief effect is de instelling van winterrustgebieden voor watervogels. De maatregel beperkt het vaargebied van recreanten. Samen met de recreatiesector is een gedragscode opgesteld voor deze winterrustgebieden. Er is daarbij zoveel mogelijk aan de wensen van de recreatiesector tegemoet gekomen. Instelling van de winterrustgebieden heeft een beperkt negatief effect op de recreatiefunctie, maar deze maatregel maakt echter ook mogelijk dat de waterrecreatie als geheel doorgang kan vinden, omdat significante effecten op N2000-doelen op die manier kunnen worden uitgesloten. Zonder de code zouden individuele ondernemers bij uitbreiding van hun activiteiten aan moeten tonen dat er geen significant negatief effect is op watervogels in de winter. Dat is nu niet meer nodig. 2.4 Zomerganzen Zienswijze 6 Uit de teksten komt onvoldoende naar voren dat overzomerende ganzen op een effectieve manier bestreden moeten worden, ook binnen het N2000-gebied. Een nadere uitwerking van hoe maatwerk op dit vlak voor de Alde Feanen de komende jaren vorm kan krijgen, moet in het beheerplan worden opgenomen. Beheer en schadebestrijding is onderdeel van het bestaand gebruik en als zodanig getoetst in het beheerplan. De uitwerking van schadebestrijding is echter geen onderwerp dat thuis hoort in het beheerplan. Daarvoor is speciaal provinciaal beleid gemaakt, dat ook is afgestemd met de landbouwsector. Binnen het ganzenbeleid is het mogelijk om voor de Alde Feanen en omgeving een maatwerkaanpak te ontwikkelen. Het voortouw voor een dergelijke aanpak ligt bij de FBE s (faunabeheer eenheden) Naast de maatwerkaanpak kunnen de terrein beherende organisaties ook andere acties initiëren om iets aan de schade door overzomerende ganzen te doen. Dit gebeurt ook door de terrein beherende organisatie.

10 2.5 Monitoring Zienswijze 7 Monitoring richt zich in het beheerplan op de instandhoudingsdoelen. Vanuit agrarisch perspectief is het van belang dat ook op andere fronten monitoring zou plaatsvinden. Zo is het verstandig zicht te hebben en te houden op de hydrologische gevolgen van maatregelen en beheer, zoals dat binnen het Natura 2000 gebied wordt uitgevoerd (of nagelaten). Daarnaast is het handig om data te verzamelen over faunaschade rond het gebied. Met de gegenereerde informatie is er een mogelijkheid om bij de volgende beheerplanperiode met feiten onderbouwde, weloverwogen keuzes te maken. De provincie is van mening dat zij met feiten onderbouwde en weloverwogen keuzes heeft gemaakt, mede op basis van de inbreng van belanghebbenden en belangenorganisaties. De indiener maakt niet concreet welke hydrologische gevolgen men verwacht en welke gevolgen van het gevoerde beheer men verwacht. Hierdoor hebben wij geen aanknopingspunten het beheerplan op dit punt bij te stellen. Wel zullen wij bij de concrete invulling van maatregelen in overleg gaan met belanghebbenden als zij effecten van een maatregelen zouden kunnen ondervinden. Wellicht zal het dan nodig zijn om mogelijke effecten van maatregelen te monitoren. Daar is nu echter nog geen reden voor. Zie ook de reactie bij nr. 5. Faunaschade is niet iets dat specifiek gerelateerd is aan Natura 2000-gebieden. Daarom is de monitoring van deze schade onderdeel van het provinciale Faunabeleid.

11 2.6 Sociaal economische gevolgen Zienswijze 8 In het hoofdstuk over de sociaal economische gevolgen van het Natura 2000-beleid in de Alde Feanen, zou je verwachten dat een complete analyse wordt gemaakt waarin ook de termen haalbaar en betaalbaar worden gehanteerd. De huidige omschrijving beperkt zich tot algemeenheden en komt niet tot de kern van de zaak. Zo zouden wij ons kunnen voorstellen dat de gevolgen voor de individuele bedrijven inzake het stikstofbeleid ook in de haalbaarheid worden meegenomen. Zo wordt met geen woord gerept over de investeringen die bedrijven dicht bij het Natura 2000 gebied zullen moeten doen om binnen de PAS alsnog een ontwikkeling te kunnen doormaken. Evenzo zou het goed zijn om ook in termen van schade door fauna een bespiegeling op te nemen. De paragraaf over sociaal economische gevolgen geeft een beknopte analyse van de sociaal economische gevolgen van het beheerplan. Dus niet van de sociaaleconomische gevolgen van het Natura 2000 beleid. Aangezien de gevolgen van het beheerplan beperkt zijn, is er geen aanleiding voor een diepere analyse. Zo brengt het beheerplan geen extra faunaschade met zich mee. Het beheerplan maakt juist mogelijk dat de huidige schadebestrijding door kan gaan De sociaaleconomische gevolgen van het stikstofbeleid zijn aan bod geweest bij de ontwikkeling van de PAS. We verwijzen u naar de antwoordnota die is in dat kader ontvangen heeft van het Rijk. 2.7 Beheerplancommissie Zienswijze 9 Op zich is de agrarische sector geen directe partij bij de uitvoering van het beheerplan, desondanks kan het in het kader van kennisdeling en draagvlak een meerwaarde hebben om de agrarische sector te betrekken. Wij willen u in overweging geven om een plek voor een landbouwvertegenwoordiger in de beheerplancommissie te reserveren. Over de uitvoering van de diverse maatregelen vindt een tweemaandelijkse uitgebreide terugkoppeling plaats in de Gebiedscommissie voor de herinrichting van de Alde Feanen. Hierin is de landbouwsector vertegenwoordigd.