Hoofdpijn of medicijn?

Transcriptie

1 Hoofdpijn of medicijn? Overzicht van en voor het uitwisselen en delen van informatie in de zorg Datum: December 2015 Auteur: Fabien van t Woudt (fabienvw@fenestrae.com)

2 Inhoudsopgave Inhoudsopgave... 1 Uitdagingen in de zorgsector... 2 Integrating the Healthcare Enterprise... 3 Delen en uitwisselen: kies uw strategie... 4 Kies het juiste... 5 Additionele en ter ondersteuning van uitwisseling en delen... 8 Contact gegevens Referenties Algemeen Publicaties en Rev Pagina 1 van 11

3 Uitdagingen in de zorgsector Het veilig en eenvoudig uitwisselen en delen van medische informatie is een van de grootste uitdagingen binnen de zorgsector. ICT-projecten worden veelal als één geheel beschouwd en zijn daardoor onnodig complex en duur. Dit kan voorkomen worden door vooraf een duidelijk antwoord te formuleren op de volgende twee vragen: (1) wat is het probleem, dat ik wil oplossen? (2) welke oplossing past het beste bij dit probleem? Bij het formuleren van de antwoorden op bovenstaande vragen is het belangrijk te voorkomen dat er verschillende oplossingen binnen een zorginstelling ontstaan, die niet met elkaar kunnen communiceren. Beter is om te kiezen voor oplossingen gebaseerd op (internationale) standaarden. Op deze manier ontstaat er interoperabiliteit tussen de systemen en blijven de investeringen in de oplossingen relevant en toekomstbestendig. Naast de keuze van welk probleem er moet worden opgelost is het van belang dat er ook vanuit de gebruiker en de inhoud gedacht moet worden. De verwerking van medische gegevens moet zo dicht mogelijk bij het werkproces zitten en het verwerken van de medische gegevens moet het direct uit het informatiesysteem komen. Rev Pagina 2 van 11

4 Integrating the Healthcare Enterprise IHE (Intergrating the Health Enterprise) is een internationale samenwerking tussen zorgverleners en ICT-leveranciers. IHE ontwikkelt oplossingsprofielen gericht op één of meerdere use cases. Voorbeelden van die use cases zijn; het doorverwijzen van een patiënt naar een ander ziekenhuis of de communicatie stroomlijnen van een beeldvormende afdeling naar andere interne/externe afdelingen. Deze profielen maken gebruik van de internationale standaarden waardoor interoperabiliteit in de toekomst gegarandeerd is. Profielen kunnen naast elkaar geïmplementeerd worden en elkaar aanvullen en/of versterken. Het is mogelijk om profielen los van elkaar te implementeren, wat ten goede komt aan verbetering van zorgprocessen en ICT-oplossingen. Gevolg? Een kortere implementatie cyclus met een resultaat dat sneller zichtbaar is. Sommige profielen gebruiken andere profielen, maar deze hebben altijd een logische relatie; bijvoorbeeld het loggen van de informatie-uitwisselingen. Dit is opgenomen in het IHE ATNA-profiel. Vanwege wetgeving (zoals NEN 7513) is het logisch, dat dit profiel altijd gebruikt moet worden bij profielen, die gaan over het delen en uitwisselen van medisch informatie. Het ATNA-profiel op zijn beurt behoeft het CT-profiel. Het CT-profiel zorgt ervoor dat systeemklokken synchroon lopen, waardoor de centrale log betrouwbaar blijft. Op de volgende pagina een kort overzicht van de actuele en binnen Nederland, die zich richten op het uitwisselen en delen van informatie. Rev Pagina 3 van 11

5 Delen en uitwisselen: kies uw strategie Voor het uitwisselen en delen van medische informatie zijn er verschillende en ontwikkeld. Elk profiel is te gebruiken voor één of meerdere use cases. Afhankelijk van de probleemstelling, kan er gekozen worden voor een push, pull of een push/pull strategie. Push staat voor het één-op-één uitwisselen van informatie tussen medisch specialisten. Pull staat voor het opslaan en ophalen van informatie en deze informatie toegankelijk maken voor meerdere partijen binnen een afgesproken omgeving (domein). Onderstaande afbeelding toont een overzicht van een logische flow van een één-op-één push-model naar een multi-domein uitwisselingsoplossing. Aan de linkerkant de IHEprofielen en onder de use-cases die ondersteunt worden. IHE XCA (Tussen domeinen) Zoek en haal op IHE Profielen Een-op-Een IHE XDS (Binnen het domein) IHE XDR 1. Bestaande betrouwbaar partners 2. Zorgdomein 3. Uitwisseling tussen zorgdomeinen Informatie Uitwisseling Use Cases Al hoewel het logische stappenplan begint met het kunnen uitwisselen van informatie om vervolgens door te groeien naar een geheel dekkend netwerk tussen domeinen, waar informatie op een veilige manier gedeeld kan worden. Rev Pagina 4 van 11

6 Kies het juiste Ter voorkoming van lange, complexe en dure IT-projecten moet allereerst een keuze worden gemaakt welke use case opgelost moet worden. Het is mogelijk om meerdere use cases tegelijkertijd aan te pakken. Belangrijk is wel, dat hier duidelijkheid over is. Hieronder een tabel met verschillende actuele en, die worden gebruikt binnen Nederland, zogenoemde hoofdprofielen. Alle profielen gebruiken onderliggend dezelfde ICT-standaarden en zijn dus interpretabel. Voorbeeld Voorbeeld Voorbeeld Directe uitwisseling tussen specialisten (Push) Uitwisselingen van documenten tussen zorginstellingen op basis van een-op-een push netwerkcommunicatie. Maakt het mogelijk om documenten en metadata van een patiënt betrouwbaar, automatisch en zonder verlies van informatie uit te wisselen. Er is geen speciale ITinfrastructuur en domeinen nodig. Cross-enterprise Document Reliable Interchange (XDR) Uitwisselen van medisch informatie tussen specialisten zoals GOG, beelden, radiologieverslagen, patiëntdossier, eoverdracht en lab informatie/verslagen. Delen van patiënt informatie (Pull) Delen en ontdekken van medische dossiers en documenten binnen en tussen alle zorginstellingen binnen een afgesproken domein. Vergemakkelijkt het beheer, distributie en toegang van een Elektronisch Patiënten Dossier (EPD). Gericht op het bieden van een op standaarden gebaseerde specificatie voor het beheer van het delen van documenten binnen een gezondheidszorgonderneming. Cross-Enterprise Document Sharing (XDS) Centraal medisch dossier binnen afgesproken zorgdomein. Bijvoorbeeld verslagen van radiologie en lab informatie et cetera. Delen van medische information tussen verschillende domeinen Delen en ontdekken van medische dossiers en documenten tussen verschillende zorgdomeinen. Gericht op het bieden van een op standaarden gebaseerde specificatie voor het beheer van het delen van documenten tussen verschillende gezondheidszorg ondernemingen. Cross-Community Access (XCA) Centraal medisch dossier binnen tussen verschillende zorgdomeinen. Bijvoorbeeld verslagen van radiologie- en labinformatie et cetera. Rev Pagina 5 van 11

7 De volgende en zijn ter ondersteuning van bovengenoemde oplossingen en vereist, wanneer één van de bovenstaande profielen wordt geïmplementeerd. Deze profielen gaan over logging, tijdsynchronisatie en vertrouwd netwerk opzetten. NEN 7513 logging Compliant basis beveiliging door functionele toegangscontroles, gedefinieerd security audit logging en beveiligde netwerkcommunicatie. Alle uitwisseling en delen en moeten voldoen aan deze eis, waardoor de NEN 7513 compatibiliteit gegarandeerd is. Audit Trail and Node Authentication (ATNA) Systeem tijd synchronisatie Het Consistent Time (CT) integratieprofiel zorgt ervoor dat alle systeemklokken en datum/tijdconfiguratie synchroon lopen. Consistent Time (CT) Rev Pagina 6 van 11

8 Rev Pagina 7 van 11

9 Additionele en ter ondersteuning van uitwisseling en delen Na de implementatie van één van de hoofdprofielen kunnen deze profielen verrijkt worden. Bijvoorbeeld door het mogelijk te maken om papieren documenten te scannen en op te slaan bij het patiëntendossier. Ook het delen van beelden, workflowinformatie, opslaan van patiëntconsent, medische samenvatting of identiteitbepaling toevoegen zijn mogelijkheden. Voorbeeld Voorbeeld Voorbeeld Scan documenten en voeg ze toe aan een XDS-omgeving Maakt elektronische records van papier, film en andere ongestructureerde documenten. Cross-enterprise Sharing of Scanned Documents (XDS-SD) Scannen van verwijsbrieven of onderzoeksresultaten en deze bij het patiëntendossier opslaan in doorzoekbaar formaat. Toevoegen van workflowinformatie aan medische documenten Opzetten van een workflow tussen verschillende applicaties en personen (medisch specialisten) en het kunnen bijhouden van de status van het traject dat de patiënt doorloopt. Dit is het basisprofiel, dat zorgt voor de samenhang van documenten bij een zorgpad over zorginstellingen heen. MDO is een voorbeeld. Cross Enterprise Workflow (XDW) Patiënt die door meerdere specialisten wordt behandeld. Delen van medische beelden (Pull) Delen en ontdekken van medische beelden binnen een tussen alle zorginstellingen binnen een afgesproken domein. XDS-I (for imaging) voegt daaraan beelden toe. Cross-enterprise Document Sharing for Imaging (XDS-I). Radiologiebeelden kunnen delen binnen het afgesproken domein. Medische Samenvatting Dit profiel gaat over de generieke overdracht gegeven zoals beschreven door het NFU en Nictiz. Cross-Enterprise Sharing of Medical Summaries (XDS-MS) Vastleggen van patiënt consent Dit profiel gaat over de inhoud van een toestemming van de patiënt. Als er sprake is van een behandel relatie patiënt behandelaar is het vastleggen van het consent niet nodig zolang de behandelaar meldt aan de patiënt dat de informatie wordt doorgestuurd. Basic Patient Privacy Consents (BPPC) Rev Pagina 8 van 11

10 Identiteit Bepaling Het Cross-Enterprise User Assertion (XUA) profiel wordt gebruikt om de identiteit te bepalen van externe personen. In de zorginstelling is er bijvoorbeeld een verplichting van UZI pas in verband met externe zorgverleners. Het XUA is het profiel om de UZI pas te ondersteunen in het werkproces. Cross-Enterprise User Assertion (XUA) Rev Pagina 9 van 11

11 Contact gegevens IHE Secretariaat Willem Barentszstraat DE Veenendaal T F E secretariaat@ihe-nl.org IHE kunt u ook bereiken via de Linkedin Group van IHE Nederland. Of via Twitter. Kijk en discussieer met ons mee! Rev Pagina 10 van 11

12 Referenties Algemeen Algemene informatie over de IHE en IT-infrastructuren: Publicaties Informatie van dit document komt uit de volgende publicaties: Health Information Exchange: Enabling Document Sharing Using IHE Profiles IHE IT Infrastructure (ITI) Technical Framework en Meer informatie over de en: Cross-enterprise Document Reliable Interchange (XDR) - Cross-Enterprise Document Sharing (XDS) - Cross-Community Access (XCA) - Community_Access Audit Trail and Node Authentication (ATNA) - Consistent Time (CT) - Cross-enterprise Sharing of Scanned Documents (XDS-SD) - Cross Enterprise Workflow (XDW) - Cross-enterprise Document Sharing for Imaging (XDS-I) - Basic Patient Privacy Consents (BPPC) - Cross-Enterprise User Assertion (XUA) - Cross-Enterprise Sharing of Medical Summaries (XDS-MS) - Rev Pagina 11 van 11