2.2 Afwijkende mictie
|
|
- Petrus Koning
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 2.2 Afwijkende mictie Ten gevolge van een aandoening en/of beperking kunnen mictieproblemen ontstaan. Een functiestoornis van de nieren kan leiden tot inadequate urineproductie en daardoor tot vergiftiging van het lichaam. Een functiestoornis van blaas en/of kringspier kan leiden tot incontinentie. Ook aandoeningen en/of beperkingen buiten het urinewegstelsel, zoals immobiliteit, dwarslaesie en leverontsteking kunnen tot verstoring van het normale mictiepatroon leiden. Om te kunnen bepalen of het mictiepatroon verstoord is wordt, naast verdere anamnese, de mictie op de volgende aspecten geobserveerd: hoeveelheid frequentie kleur/helderheid geur pijn. Naast mogelijke problemen op medisch terrein kunnen mictieproblemen leiden tot problemen op het hygiënische vlak en tot psychosociale problemen. In dit laatste verband is het zelfbeeld van de cliënt van groot belang. Het komt veel voor dat de cliënt zich schaamt voor zijn mictieproblemen waardoor het voor de cliënt niet gemakkelijk is om hierover te beginnen. Het is de taak van de verpleegkundige om hier aandacht aan te besteden en attent te zijn op signalen die wijzen op schaamte. Voor een indeling van de belangrijkste mictieproblemen wordt op deze cd-rom gebruik gemaakt van de indeling zoals de North American Nursing Diagnosis Association (NANDA, 2003) deze heeft beschreven Frequentie/hoeveelheid Er zijn diverse afwijkende mictiepatronen die te maken hebben met de hoeveelheid en frequentie van plassen, zoals nycturie, polyurie, anurie, oligurie, dysurie en retentie Nycturie Bij nycturie wordt er s nachts meer urine geproduceerd dan overdag. De cliënt moet s nachts vaak uit bed om te urineren. Nycturie kan veroorzaakt worden door: veel drinken voor het slapen gaan een gestoorde nierfunctie, waarbij de nieren niet het vermogen hebben de urine te concentreren beschadiging in het zenuwstelsel schrompelnieren hartaandoening. Mogelijke verpleegkundige interventies bij nycturie zijn: de cliënt adviseren om een dagboek bij te houden met de frequentie en tijdstippen van urineren en de hoeveelheid urine per keer de arts op de hoogte stellen, zodat hij eventueel medicatie kan voorschrijven. Mictie TransferPunt VaardigheidsOnderwijs 1
2 Polyurie Van polyurie is sprake wanneer de uitgescheiden hoeveelheid urine meer dan 2000 milliliter per etmaal bedraagt. De cliënt moet dikwijls naar het toilet, waar de nachtrust onder kan lijden. Polyurie kan veroorzaakt worden door: veel drinken een zoutinfusie gebruik van stoffen zoals alcohol, cafeïne en diuretica bepaalde ziekten, zoals diabetes mellitus en diabetes insipidus (tekort aan antidiuretisch hormoon) de nieraandoening nefritis, waarbij de urine niet voldoende kan worden geconcentreerd afvoer van vocht bij oedeem. Mogelijke verpleegkundige interventies bij polyurie zijn: geven van informatie over de (mogelijke) oorzaak van de polyurie de cliënt stimuleren extra te drinken om uitdroging te voorkomen de arts op de hoogte stellen Oligurie Er is sprake van oligurie, als er minder dan 500 milliliter urine per 24 uur wordt geproduceerd, maar meer dan 50 milliliter. Oligurie kan veroorzaakt worden door: vaak overgeven diarree sterke transpiratie bloedverlies een shock koorts hartaandoeningen nieraandoeningen. Mogelijke verpleegkundige interventies bij oligurie zijn: geven van informatie over de (mogelijke) oorzaak van de oligurie acties gericht op het verminderen van de oorzaken de cliënt stimuleren extra te drinken om uitdroging te voorkomen de arts op de hoogte stellen Anurie Men spreekt van anurie als er minder dan 50 milliliter urine per etmaal wordt geproduceerd en uitgescheiden. Als anurie aanhoudt, ontstaat een levensbedreigende situatie, doordat zich toxische stoffen in het lichaam gaan concentreren. Anurie kan veroorzaakt worden door: ernstige beschadiging van de nieren Mictie TransferPunt VaardigheidsOnderwijs 2
3 afsluiting van de afvoerwegen van urine. Mogelijke verpleegkundige interventies bij anurie zijn: geven van informatie over de (mogelijke) oorzaak van de anurie de arts op de hoogte stellen het verzorgen van een nefrostomiekatheter assisteren bij nierdialyse Dysurie Wanneer de urinelozing pijn doet of moeizaam verloopt, is er sprake van dysurie. Dysurie kan veroorzaakt worden door: vernauwing van de urethra prostaatvergroting blaasstenen een blaascarcinoom een urineweginfectie. Mogelijke verpleegkundige interventies bij dysurie zijn: de arts op de hoogte stellen als de cliënt pijn aangeeft bij de urinelozing geven van informatie over de oorzaak van de dysurie observeren van de urine op de aspecten geur, kleur en helderheid de cliënt motiveren om ongeveer 3000 milliliter per etmaal te drinken de cliënt vragen om elke twee à drie uur goed uit te plassen het opvangen van steriele urine ten behoeve van laboratorium onderzoek de cliënt vragen en/of helpen de genitaliën te reinigen met water en weinig zeep Urineretentie Bij urineretentie blijft na het urineren veel (in het ergste geval alle) urine achter in de blaas. De cliënt voelt wel drang, maar kan niet of niet volledig uitplassen. Afhankelijk van de hoeveelheid opgenomen vocht raakt de blaas na enige tijd gevuld. De cliënt voelt een voortdurende, sterke aandrang. Hierdoor kunnen verschijnselen optreden als overmatig transpireren, hoofdpijn en misselijkheid. Urineretentie kan veroorzaakt worden door: onvoldoende prikkeling van de zenuwen ten gevolge van anesthesie, waardoor de blaassluitspier aangespannen blijft langdurige bedrust bepaalde medicatie, zoals tranquillizers of antidepressiva obstructie, zoals een tumor, blaasstenen of een vernauwing van de urethra, waardoor de uitscheiding belemmerd wordt afname van de werking van de blaasspier (detrusor) als gevolg van een overmatige uitrekking van deze blaasspier; hierdoor ontstaat het urinedruppelen bij een volle blaas (overloopblaas) obstructie in de verblijfskatheter opeenhoping van feces waardoor druk op de urethra wordt uitgeoefend. Mictie TransferPunt VaardigheidsOnderwijs 3
4 Mogelijke verpleegkundige interventies bij urineretentie zijn: geven van informatie over wat er aan de hand kan zijn de cliënt adviseren zoveel mogelijk te bewegen de cliënt adviseren staand of zittend te urineren de cliënt adviseren een kraan te laten lopen de cliënt adviseren een warm bad te nemen de cliënt adviseren om de vochtopname te verhogen tot 2000 milliliter per etmaal als bovenstaande maatregelen niet helpen, de arts een medicijn voor laten schrijven dat ervoor zorgt dat de blaas contraheert als bovenstaande maatregelen niet helpen, op voorschrift van de arts, de blaas katheteriseren Urine-incontinentie Urine-incontinentie is het onvrijwillige verlies van urine. Eén op de twintig Nederlanders heeft last van incontinentie. Incontinentie is een verschijnsel (symptoom) en geen ziekte. Het is dus van belang de onderliggende oorzaak te onderzoeken. Op grond van kenmerkende verschijnselen worden verschillende soorten incontinentie onderscheiden. Incontinentie brengt voor de cliënt vaak sociale en verzorgingsproblemen met zich mee Functionele urine-incontinentie Bij functionele incontinentie heeft de cliënt last van onwillekeurige en onvoorspelbare urinelozingen, voordat het toilet bereikt is. De cliënt voelt wel een mictiedrang, maar kan door bepaalde oorzaken het toilet niet op tijd bereiken. Terwijl bij andere incontinentievormen de oorzaak te maken heeft met het urinewegstelsel, ligt de oorzaak bij functionele incontinentie buiten dit urinewegstelsel. Functionele incontinentie kan veroorzaakt worden door: verandering van omgeving verminderd vermogen om zich te verplaatsen emotionele problemen (bijvoorbeeld angst of depressie) verminderd denkvermogen verstoorde functie van de zintuigen. De verpleegkundige interventies ten aanzien van functionele incontinentie beogen de urineincontinentie op te heffen of te verminderen. De activiteiten zullen zich vooral richten op de oorzaak van de functionele incontinentie. observeren wanneer de cliënt incontinent is en dit bijhouden in een schema de cliënt adviseren om een dagboek bij te houden met de frequentie van toiletbezoek, de frequentie van incontinentie en de vochtopname nagaan wat de oorzaak is van de incontinentie (bijvoorbeeld een urineweginfectie, polyurie, retentie, medicatie) nagaan of er sprake is van andere typen incontinentie nagaan of er omgevingsfactoren zijn die invloed kunnen hebben op de incontinentie, zoals slecht licht, gebrek aan privacy, het vaak bezet zijn van het toilet, de toilethoogte of een gebrek aan advies Mictie TransferPunt VaardigheidsOnderwijs 4
5 belemmeringen om toilet te gebruiken verminderen: verwijderen van obstakels in de gang naar het toilet, de cliënt adviseren om kleding te dragen die gemakkelijk is uit te trekken vragen aan de cliënt om elke twee uur naar het toilet te gaan en de blaas voor het slapen gaan en na het ontwaken te legen bewaken van voldoende vochtinname door de cliënt aandacht besteden aan de psychosociale problemen van de incontinentie Reflex urine-incontinentie Bij reflexincontinentie heeft de cliënt last van onwillekeurig verlies van urine. De cliënt voelt niet dat de blaas gevuld is en ervaart geen aandrang. De blaas leegt zich met regelmatige tussenpozen door ongecontroleerde blaasspiercontracties. De oorzaak van reflexincontinentie is een defect aan het ruggenmerg, waardoor een neurologische stoornis optreedt. De reflexen tussen de blaas en het ruggenmerg zijn daarbij onbeschadigd, maar het samenspel met de hersenen is verstoord. Bij cliënten met een dwarslaesie, multiple sclerose en een tumor in het ruggenmerg komt reflexincontinentie vaak voor. De verpleegkundige interventies in verband met reflexincontinentie beogen de reflexincontinentie meer gecontroleerd te laten verlopen en de gevolgen van de incontinentie te verminderen. de cliënt aanleren de mictie op te wekken door middel van prikkeling van de huid, de zogenaamde kloptherapie inschakelen van een andere discipline voor een eventuele blaastraining de cliënt zelf intermitterende katheterisatie leren de cliënt instrueren om minimaal eens in de drie uur te urineren ter preventie van overvulling van de blaas de cliënt informeren over de mogelijke complicaties bij overvulling: verhoogde bloeddruk, bradycardie, transpireren, wazig zien, hoofdpijn, angst de cliënt instrueren wat te doen bij het optreden van de complicaties bij overvulling: bloeddruk controleren en katheteriseren aandacht besteden aan de psychosociale problemen van de incontinentie begeleiden van de cliënt bij de door de arts vastgestelde behandeling Stressincontinentie Bij stressincontinentie verliest de cliënt onwillekeurig kleine hoeveelheden urine bij plotselinge drukverhoging in de buik, bijvoorbeeld bij niezen, hoesten, lachen en bewegen. De drukverhoging in de blaas kan niet voldoende worden opgevangen door de blaassluitspier. Stressincontinentie wordt ook wel inspanningsincontinentie genoemd en komt vooral bij vrouwen voor. De oorzaak van stressincontinentie is een verminderde functie van de bekkenbodemspieren. Een zwakke bekkenbodem kan veroorzaakt worden door: overgewicht zwangerschap ouderdom buik(baarmoeder)operatie verzakking van blaas of baarmoeder. Mictie TransferPunt VaardigheidsOnderwijs 5
6 Bij vrouwen kan een tekort aan oestrogenen (vrouwelijke hormonen) ervoor zorgen dat de sluitspieren van de blaas minder goed werken. Daardoor kan tijdens of na de overgang een bestaande lichte stressincontinentie nog iets verergeren. De verpleegkundige interventies in verband met stressincontinentie beogen het verminderen van de stressincontinentie en het verminderen van de gevolgen van de stressincontinentie de cliënt oefeningen aanleren waarmee zij de bekkenbodemspieren kan versterken de cliënt instrueren hoe zij drukverhoging in de buik kan beperken, bijvoorbeeld: langzaam gaan staan, niet hard hoesten, voorlichting geven over geschikt opvangmateriaal inschakelen van de fysiotherapeut voor een eventuele blaastraining eventueel verwijzen van de cliënt naar een incontinentieverpleegkundige aandacht besteden aan de psychosociale problemen van de incontinentie de cliënt aanmoedigen om zijn gevoelens ten aanzien van stressincontinentie te verwoorden Urge-incontinentie Bij urge-incontinentie verliest de cliënt onwillekeurig urine, nadat hij een plotselinge sterke drang tot urineren heeft ervaren. De cliënt kan deze drang niet onderdrukken, waardoor urineverlies optreedt. Urge-incontinentie kan veroorzaakt worden door: een verminderde blaascapaciteit als gevolg van een blaastumor, een buikoperatie, een infectie of het langdurige gebruik van een verblijfskatheter een verstoorde prikkelgewaarwording als gevolg van een neurologische aandoening een verhoogde prikkelbaarheid van de blaas, bijvoorbeeld als gevolg van een infectie, of als gevolg van alcohol of cafeïne. De verpleegkundige interventies in verband met urge-incontinentie zullen er op gericht zijn om de urine-incontinentie op te heffen of te verminderen. in samenwerking met andere disciplines mogelijke oorzaken vaststellen de cliënt adviseren om een dagboek bij te houden met de frequentie en tijdstippen van incontinentie, de vochtopname en gebeurtenissen voorafgaand aan de incontinentie de cliënt informeren over oorzaak en beïnvloedende factoren de cliënt adviseren om matig alcohol, koffie met cafeïne en cola te nuttigen de hoeveelheid tijd tussen aandrang en urinelozing observeren en registreren blaascapaciteit vergroten door middel van instructie van en begeleiding bij blaastraining (het leren ophouden van de urine) creëren van een omgeving waarin de cliënt snel een toilet kan bereiken of het zorgen voor materialen binnen handbereik van de cliënt de cliënt adviseren om voor het slapen gaan naar het toilet te gaan op de hoogte stellen van de arts, zodat deze eventueel een lichamelijk onderzoek kan verrichten; aandacht besteden aan de psychosociale problemen van de incontinentie eventueel verwijzen van de cliënt naar een incontinentieverpleegkundige. Mictie TransferPunt VaardigheidsOnderwijs 6
7 Volledige incontinentie Bij volledige incontinentie verliest de cliënt continu en onvoorspelbaar urine. De spieren die verantwoordelijk zijn voor de urinelozing werken niet meer of worden continu geprikkeld, waardoor er continu urinelozing plaatsvindt. De blaas vult zich niet of nauwelijks en de urine loopt gewoon weg. Volledige incontinentie kan veroorzaakt worden door een neurologische stoornis, waarbij de cliënt niet of nauwelijks voelt dat de blaas gevuld is. De onwillekeurige reactie op de prikkel van een gevulde blaas wordt niet of nauwelijks doorgegeven naar de hersenen. Dit kan veroorzaakt worden door: een dwarslaesie multiple sclerose een tumor een operatie bestraling aangeboren afwijking. De verpleegkundige activiteiten in verband met volledige incontinentie zullen er op gericht zijn om de gevolgen van de urine-incontinentie zoveel mogelijk te beperken. Mogelijke activiteiten zijn: gebruik maken van disposable verbanden de huid goed inspecteren bij het gebruik van disposable verbanden en deze huid verzorgen met een crème om huidirritatie te voorkomen de cliënt stimuleren om zoveel mogelijk op het toilet te urineren of in het geval van bedverpleging de po of postoel te gebruiken gebruik maken van een condoomkatheter bij mannelijke cliënten; op voorschrift van de arts, de cliënt intermitterende zelfkatheterisatie laten toepassen, mits de cliënt hiertoe bereid en in staat is op voorschrift van de arts, een verblijfskatheter inbrengen bij de cliënt aandacht besteden aan de psychosociale problemen van incontinentie het verzorgen van een urostoma indien deze door arts is aangelegd inschakelen van een andere discipline voor een eventuele training van de blaas en/of bekkenbodemspieren. Mictie TransferPunt VaardigheidsOnderwijs 7
Vormen en oorzaken van urine-incontinentie Er zijn verschillende vormen van urine-incontinentie:
INCONTINENTIE Inleiding Incontinentie (urine-incontinentie en/of ontlastingsincontinentie) is vooral bij ouderen een veelvoorkomend probleem. Toch zoekt maar een klein deel van de mensen hulp. Hierbij
Nadere informatieVerantwoorde zorg bij toiletgang en incontinentie:
Verantwoorde zorg bij toiletgang en incontinentie: Optimaliseren zorg bij toiletgang Verminderen functionele incontinentie Aanpak plotselinge en chronische incontinentie Deze handleiding is bestemd voor
Nadere informatieStappenplan urine-incontinentie in de eerste lijn
Stappenplan urine-incontinentie in de eerste lijn Preventie van urine-incontinentie en complicaties bij zelfstandig wonende ouderen Stap 1: Screenen op urine-incontinentie in de eerste lijn Verliest u
Nadere informatieFYSIOTHERAPIE. Urine-incontinentie
FYSIOTHERAPIE Urine-incontinentie Urine-incontinentie Urine-incontinentie is het ongewild verlies van urine. De hoeveelheid urineverlies kan verschillen: een druppeltje, een scheut, een straal of zelfs
Nadere informatieZELFKATHETERISATIE BIJ MAN OF VROUW
ZELFKATHETERISATIE BIJ MAN OF VROUW 25739 Inleiding De arts heeft met u besproken om u 'intermitterend zelfkatheterisatie' aan te leren. Dit betekent dat de blaas op gezette tijden met behulp van een katheter
Nadere informatieVerschijnselen Pijn bij het plassen Pijn in de onderbuik Vaak kleine beetjes plassen Troebele urine,vlokjes, soms met bloed erin (roze) Urine riekt
Verschijnselen Pijn bij het plassen Pijn in de onderbuik Vaak kleine beetjes plassen Troebele urine,vlokjes, soms met bloed erin (roze) Urine riekt Soms lichte temperatuursverhoging Veel (water) drinken.
Nadere informatiePATIËNTEN INFORMATIE. Urine-incontinentie
PATIËNTEN INFORMATIE Urine-incontinentie Door middel van deze folder wil het Maasstad Ziekenhuis u informeren over urine-incontinentie. Wij adviseren u deze informatie zorgvuldig te lezen. Urine-incontinentie
Nadere informatieOverloopincontinentie Overloopincontinentie. Ongewild druppelsgewijs urineverlies dat veroorzaakt wordt door een overvolle blaas.
Urologie Algemeen: In grote lijnen onderscheiden we drie soorten incontinentie: Stressincontinentie Bij stressincontinentie of inspanningsincontinentie treedt er ongewenst urineverlies op bij bepaalde
Nadere informatieUrine-incontinentie bij vrouwen
Urine-incontinentie bij vrouwen Urine-incontinentie bij vrouwen Urine-incontinentie is het ongewild verlies van urine. Het is een veel voorkomend probleem. Een op de vier vrouwen jonger dan 65 lijdt aan
Nadere informatieurologische vragenlijst man
urologische vragenlijst man VIGNET Mantelzorg: Beroep: Hobby s: Naam en adres van huisarts: Telefoon: Mutualiteit: Is er een systemische ziekte en zo ja welke? diabetes - AHT - hartfalen - Gewicht: kg
Nadere informatieRode Kruis ziekenhuis. Patiënteninformatie. Behandeling van stressincontinentie. rkz.nl
Patiënteninformatie Behandeling van stressincontinentie (TVT) rkz.nl In overleg met uw arts is besloten bij u een operatie te verrichten ter behandeling van uw incontinentieklachten. Doel van deze operatie
Nadere informatieBZ-629.0608. Blaastraining. Na een gynaecologische operatie. Gynaecologie
BZ-629.0608 Blaastraining Na een gynaecologische operatie Gynaecologie Blaastraining Na een gynaecologische operatie Gynaecologie Inleiding U heeft een operatie ondergaan om bijvoorbeeld stressincontinentie
Nadere informatieVerzakking en incontinentieproblemen bij vrouwen VIP Poli
Verzakking en incontinentieproblemen bij vrouwen VIP Poli H.313157.0610 Inleiding U bent via uw huisarts aangemeld voor de VIP poli. Om in korte tijd zonder herhaalbezoeken een beeld te kunnen krijgen
Nadere informatieurologische vragenlijst vrouw
urologische vragenlijst vrouw VIGNET Mantelzorg: Beroep: Hobby s: Naam en adres van huisarts: Telefoon: Mutualiteit: Is er een systemische ziekte en zo ja welke? diabetes - AHT - hartfalen - Gewicht: kg
Nadere informatieMultiple sclerosis en incontinentie. Ondersteund door Prinses Beatrix Fonds
1 Multiple sclerosis en incontinentie Dé vereniging voor mensen met MS en hun betrokkenen 3 De blaas De blaas is een spier die zorgt voor: De opslag van urine => 300 tot 500 ml Het lozen van urine man
Nadere informatieVERZAKKING EN INCONTINENTIE
VERZAKKING EN INCONTINENTIE WAT IS EEN VERZAKKING (PROLAPS) Normale situatie, geen verzakking Verzakking indien de bekkenbodemspieren onvoldoende ondersteunen HOE VAAK KOMT HET VOOR Bij 40% van de vrouwen
Nadere informatieGynaecologie. Zelfkatheterisatie.
Gynaecologie Zelfkatheterisatie www.catharinaziekenhuis.nl Inhoud Wat is zelfkatheterisatie?... 3 Wie moeten zelfkatheteriseren?... 4 Hoe is het om uzelf te katheteriseren?... 4 Redenen waarom zelfkatheterisatie
Nadere informatieUrodynamisch onderzoek
Infobrochure Urodynamisch onderzoek mensen zorgen voor mensen Inleiding Waarom een urodynamisch onderzoek? Binnenkort wordt u in het Mariaziekenhuis opgenomen voor een urodynamisch onderzoek, om na te
Nadere informatieUrodynamisch onderzoek
Infobrochure Urodynamisch onderzoek mensen zorgen voor mensen Inleiding Binnenkort wordt u in het Mariaziekenhuis opgenomen voor een urodynamisch onderzoek, om na te gaan wat de oorzaak is van uw plasklachten.
Nadere informatieBlaastraining na een gynaecologische operatie
Blaastraining na een gynaecologische operatie U heeft een operatie ondergaan om bijvoorbeeld stressincontinentie of een verzakking van de blaas/baarmoeder en/of vagina op te heffen. Na de operatie is het
Nadere informatieUrine-incontinentie bij vrouwen
Urine-incontinentie bij vrouwen Gynaecologie alle aandacht Urine-incontinentie bij vrouwen Urine-incontinentie is het ongewild verlies van urine. Het is een veel voorkomend probleem. Een op de vier vrouwen
Nadere informatieTOT TVT bij stressincontinentie
RZ Heilig Hart Leuven Naamsestraat 105 3000 Leuven Dienst Urologie Informatie voor patiënten TOT TVT bij stressincontinentie Inleiding UROLOGIE Operatieve ingreep bij stressincontinentie In overleg met
Nadere informatieUrologische vragenlijst
Urologische vragenlijst www.urologischcentrum.be Urologische vragenlijst Naam: Leeftijd: Geslacht: Datum: Is er een systemische ziekte en zo ja welke? Gewicht: BMI: Bladderscan: Neurologische en mentale
Nadere informatieUrodynamisch onderzoek. Cystometrie-Drukmetingen
Urodynamisch onderzoek Cystometrie-Drukmetingen Inleiding Binnenkort wordt er bij u een urodynamisch onderzoek verricht. Voor dit onderzoek worden ook de termen 'cystometrie' of 'drukmetingen' gebruikt.
Nadere informatieUrodynamisch onderzoek
Urodynamisch onderzoek Inhoudsopgave 1 Inleiding... 1 2 Voorbereiding... 1 3 Het onderzoek... 2 4 Nazorg... 3 5 Bijwerkingen... 3 6 Wat te doen in geval van ziekte of verhindering?... 3 7 Tot slot... 4
Nadere informatiePATIENTENBROCHURE Urodynamisch Onderzoek (UDO)
PATIENTENBROCHURE Urodynamisch Onderzoek (UDO) J.B. Stessensstraat 2, 2440 Geel www.ziekenhuisgeel.be - 1 - Inhoudstafel Algemeen 3 Soorten blaaslijden 3 Voorbereiding thuis 3 Voorbereiding in het ziekenhuis
Nadere informatieUrodynamisch onderzoek
Urodynamisch onderzoek Binnenkort wordt bij u een urodynamisch onderzoek verricht. Het doel van dit onderzoek is na te gaan wat de oorzaak is van uw plasklachten. Urodynamisch onderzoek wordt vaak verricht
Nadere informatieInformatie voor patiënten. TOT TVT bij stressincontinentie
Incontinentiekliniek Informatie voor patiënten TOT TVT bij stressincontinentie UROLOGIE Operatieve ingreep bij stressincontinentie Inleiding In overleg met uw arts is besloten bij u een operatie te verrichten
Nadere informatieBlaastraining Handleiding voor vrouwen
Blaastraining Handleiding voor vrouwen Afdeling gynaecologie en verloskunde Veel vrouwen krijgen in hun leven te maken met blaasproblemen. De drie meest voorkomende problemen zijn: frequent plassen, aandrang
Nadere informatieUrineverlies. Incontinentie. Poli Gynaecologie
00 Urineverlies Incontinentie Poli Gynaecologie De inhoud van deze voorlichtingsfolder is mede samengesteld door de Nederlandse Vereniging voor Obstetrie en Gynaecologie (NVOG). Uw gynaecoloog zal samen
Nadere informatieOmgaan met blaasproblemen
Deze brochure kwam tot stand met medewerking van Leven met Multipele Sclerose uitgave 6 mevrouw Farida van Rey. Zij was werkzaam als artsonderzoeker in het Universitair Medisch Centrum St. Radboud en heeft
Nadere informatie5 Concept Patiëntenversie Urine-incontinentie bij vrouwen
Concept Patiëntenversie Urine-incontinentie bij vrouwen Concept Patiëntenversie Urine-incontinentie bij vrouwen, 1 Informatie voor de patiënt 5 Deze informatiefolder bevat informatie over de zorg en behandeling
Nadere informatieTVT-O en TVT Operatieve ingreep bij stressincontinentie. Gynaecologie
TVT-O en TVT Operatieve ingreep bij stressincontinentie Gynaecologie Inleiding In overleg met uw arts is besloten bij u een operatie te verrichten voor de behandeling van uw stressincontinentie. Bij stressincontinentie
Nadere informatieUrodynamisch onderzoek
De incontinentiekliniek Informatie voor patiënten Urodynamisch onderzoek DIENST UROLOGIE Urodynamisch onderzoek Inleiding Binnenkort wordt er bij u een urodynamisch onderzoek verricht. Doel van het urodynamisch
Nadere informatieInformatiefolder voor ouders
Informatiefolder voor ouders Plasproblemen van uw kind Gezondheidscentrum de Volgerlanden Afdeling Fysiotherapie: contactpersoon: Elize de Snoo Druivengaarde 15 3344 PK Hendrik Ido Ambacht Website: www.gc-devolgerlanden.nl
Nadere informatieUrodynamisch onderzoek
Urodynamisch onderzoek 2 Inleiding Binnenkort wordt er bij u een urodynamisch onderzoek verricht. Doel van het urodynamisch onderzoek is na te gaan wat de oorzaak is van uw plasklachten. Urodynamisch onderzoek
Nadere informatieUrodynamisch onderzoek
Urodynamisch onderzoek Urologie alle aandacht Inleiding Binnenkort wordt er bij u een urodynamisch onderzoek verricht. Doel van het onderzoek is na te gaan wat de oorzaak is van uw plasklachten. Het onderzoek
Nadere informatieZelfkatheterisatie Ook voor ouderen en mensen met een lichamelijke beperking
Urologie Zelfkatheterisatie Ook voor ouderen en mensen met een lichamelijke beperking Het Antonius Ziekenhuis vormt samen met Thuiszorg Zuidwest Friesland de Antonius Zorggroep Inhoudsopgave Inleiding
Nadere informatiehttps://www.gezondheidsnet.nl/urineverlies/urineverlies-geen-...
Urineverlies: geen typische vrouwenklacht Gezondheids... pagina 1 van 2 Een op de vijf mannen kampt met urineverlies. En of dit nu om een paar druppels bij hoesten of lachen gaat, of hele scheuten bij
Nadere informatieurineverlies bij vrouwen incontinentie
patiënteninformatie urineverlies bij vrouwen incontinentie Met incontinentie wordt bedoeld: ongewild urineverlies. Veel vrouwen verliezen ongewild urine bij inspanning of hebben te vaak en te snel aandrang
Nadere informatieMultiple sclerose en blaasklachten
Multiple sclerose en blaasklachten Zaterdag 8 februari 2014 Dr. Evert Koldewijn uroloog Catharina Ziekenhuis Eindhoven Vanuit dit gebied wordt de blaas en de plasbuis bestuurd f-mri beelden 4 Urine opslag
Nadere informatieUrodynamisch onderzoek
Urodynamisch onderzoek Urologie alle aandacht Inleiding Binnenkort wordt er bij u een urodynamisch onderzoek verricht. Doel van het onderzoek is na te gaan wat de oorzaak is van uw plasklachten. Het onderzoek
Nadere informatieAnatomie / fysiologie. Uitscheiding van urine. Transport urine AFI1. Nieren 2 Urine. Vanuit de nierpapillen druppelt urine in het nierbekken.
Anatomie / fysiologie Nieren 2 Urine FHV2009 / Cxx55 3+4 / Anatomie & Fysiologie - Nieren 2 1 Uitscheiding van urine FHV2009 / Cxx55 3+4 / Anatomie & Fysiologie - Nieren 2 2 Transport urine Vanuit de nierpapillen
Nadere informatieAfdeling: Urologie. Onderwerp: Urodynamisch onderzoek
Afdeling: Urologie Onderwerp: Urodynamisch onderzoek Inleiding Binnenkort wordt er bij u een urodynamisch onderzoek verricht. Doel van het urodynamisch onderzoek is na te gaan wat de oorzaak is van uw
Nadere informatieOrthostatische hypotensie
Orthostatische hypotensie Wat is orthostatische hypotensie Orthostatische hypotensie is een vaak voorkomende oorzaak van duizeligheid en/of vallen, met name bij ouderen. 'Hypotensie' betekent een lage
Nadere informatieKLACHTEN Klachten die goed behandeld kunnen worden door de bekkenfysiotherapeut:
1 KLACHTEN Mannen, vrouwen, kinderen en ouderen, iedereen kan problemen krijgen wanneer de bekkenbodem niet goed functioneert. Het niet goed functioneren kan ontstaan als men op een verkeerde manier plast
Nadere informatieBotoxinjecties bij blaasproblemen
Botoxinjecties bij blaasproblemen Vanwege een overactieve blaas en de bijbehorende problemen heeft uw gynae- coloog of uroloog u een behandeling met botoxinjecties aangeraden. In deze folder leest u meer
Nadere informatieIncontinentie bij ouderen
Incontinentie bij ouderen (Informatie voor zorgverleners/mantelzorgers) Incontinentie: gewoon of niet gewoon? Er wordt geschat dat 50% van de mensen van 65 jaar en ouder last heeft van urineverlies. De
Nadere informatieUrodynamisch onderzoek
Urodynamisch onderzoek Urologie Beter voor elkaar 2 Inleiding Binnenkort wordt er bij u een urodynamisch onderzoek verricht. Doel van het urodynamisch onderzoek is na te gaan wat de oorzaak is van uw plasklachten.
Nadere informatie1 op de 5 mannen heeft last van urineverlies
Voor vragen of advies kunt u contact opnemen met Depend Consumentenservice 0800-8400 840 (gratis) of kijk op www.depend.nl 1 op de 5 mannen heeft last van urineverlies Ook kunt u uw apotheker of medisch
Nadere informatieI N F O R M A T I E. o v e r urodynamisch onderzoek
I N F O R M A T I E o v e r urodynamisch onderzoek 2 Binnenkort wordt er bij u een urodynamisch onderzoek verricht. Doel van het urodynamisch onderzoek is na te gaan wat de oorzaak is van uw plasklachten.
Nadere informatieINCONTINENTIE. Inhoudstafel
INCONTINENTIE Informatie voor patiënten versie: 24 mei 2016 Inhoudstafel 1. Inleiding 2. Hoe werkt een normale blaas? 3. Soorten urineverlies 4. Oorzaken en risicofactoren voor urineverlies 5. Welke onderzoeken
Nadere informatieInformatie. Botoxinjecties bij overactieve blaas
Informatie Botoxinjecties bij overactieve blaas Inleiding Tijdens uw bezoek aan de polikliniek urologie heeft uw uroloog met u besproken dat er een overactiviteit van uw blaas is vastgesteld. U heeft de
Nadere informatieUrodynamisch onderzoek
Urodynamisch onderzoek Inleiding Binnenkort wordt er bij u een urodynamisch onderzoek verricht om de oorzaak van uw plasklachten te achterhalen. Een urodynamisch onderzoek wordt verricht indien u klachten
Nadere informatieDe overactieve blaas. Urologie
1/5 Urologie De overactieve blaas Inleiding Een blaas die u op de meest onverwachte momenten in verlegenheid brengt, is een bijzonder vervelend ongemak dat uw zelfvertrouwen ernstig kan ondermijnen. Wanneer
Nadere informatiede continentie na een hernia-operatie Vragen over continentie? Wij komen bij u thuis! ZorgSaam
de continentie consulente adviezen na een hernia-operatie Vragen over continentie? Wij komen bij u thuis! ZorgSaam 1 2 De continentie consulente. Vragen over continentie? Wij komen bij u thuis! Binnen
Nadere informatieUrodynamisch onderzoek
Urodynamisch onderzoek Een urodynamisch onderzoek Binnenkort wordt bij u een urodynamisch onderzoek verricht. Dit onderzoek wordt gedaan op de polikliniek urologie. Doel hiervan is na te gaan wat de oorzaak
Nadere informatieSling) Urologie. Deze folder gaat vooral over stressincontinentie.
Urologie TOS (Trans Obturator Sling) of TOT (Trans Obturator Tape) Wat is incontinentie? Incontinentie is het ongewild verliezen van urine, waarbij dit voor hygiënische en sociale problemen zorgt. Hoeveel
Nadere informatieOperatieve ingreep bij stress-incontinentie
Operatieve ingreep bij stress-incontinentie In overleg met uw arts heeft u besloten een operatie te laten verrichten ter behandeling van uw incontinentieklachten. Doel van deze operatie is met name de
Nadere informatieIncontinentiepoli voor Vrouwen. Algemene informatie
Incontinentiepoli voor Vrouwen Algemene informatie 1 Incontinentie In deze folder geven wij u in het kort informatie over verschillende vormen van incontinentie. Incontinentie is ongewild urineverlies.
Nadere informatieBehandeling van stressincontinentie (TVT) door de uroloog
Urologie Behandeling van stressincontinentie (TVT) door de uroloog www.catharinaziekenhuis.nl Inhoud Wat is stressincontinentie?... 3 Stellen diagnose... 3 Behandeling... 4 Voorbereiding... 4 De operatie...
Nadere informatieEen lage bloeddruk bij het staan
Een lage bloeddruk bij het staan Orthostatische hypotensie Een lage bloeddruk bij het staan noemen we in medische termen orthostatische hypotensie. In deze folder vindt u informatie over de oorzaken en
Nadere informatieTVT-behandeling bij stressincontinentie. Behandeling door de gynaecoloog
TVT-behandeling bij stressincontinentie Behandeling door de gynaecoloog Inleiding Binnenkort wordt u opgenomen voor een operatie om stressincontinentie te behandelen. Stressincontinentie is ongewild urineverlies
Nadere informatieURODYNAMISCH ONDERZOEK
URODYNAMISCH ONDERZOEK 25735 Inleiding In overleg met uw uroloog is besloten om een functie onderzoek van de blaas (een urodynamisch onderzoek) te doen. Uw arts heeft u al verteld wat u kunt verwachten.
Nadere informatieInformatiefolder zelfkatheterisatie
Uitleg begrippen CIC= clean intermittent catheterisation: schone intermitterende katheterisatie. Het op vaste tijdstippen inbrengen van een katheter in de plasbuis om de blaas te legen. Dilateren: het
Nadere informatieTOT-operatie: voor urineverlies bij inspanning
TOT-operatie: voor urineverlies bij inspanning Deze brochure geeft u informatie over de TOT- operatie. TOT is een afkorting van Trans Obturator Tape. Bij de TOT operatie wordt een niet-oplosbaar, kunstof
Nadere informatieDe TVT-O of TVToperatie
De TVT-O of TVToperatie Deze folder geeft informatie over de TVT-O en TVT operatie. TVT staat voor Tensionfree Vaginal Tape. De O staat voor foramen Obturatorius (=anatomische structuur waardoor de tape
Nadere informatieUrodynamisch onderzoek. Cystometrie-Drukmetingen
Urodynamisch onderzoek Cystometrie-Drukmetingen Inleiding Binnenkort wordt er bij u een urodynamisch onderzoek verricht. Voor dit onderzoek worden ook de termen 'cystometrie' of 'drukmetingen' gebruikt.
Nadere informatiePatiënteninformatie. Incontinentie
Incontinentie Patiënteninformatie Incontinentie Inhoudsopgave 1 Inleiding 1.1 Inspanningsincontinentie 1.2 Aandrangincontinentie 1.3 Gemengde incontinentie 2 Eerste consult 3 Onderzoek 4 Behandelingen
Nadere informatieOperatieve ingreep bij urineverlies bij vrouwen. Gynaecologie/Urologie
Operatieve ingreep bij urineverlies bij vrouwen Gynaecologie/Urologie Inleiding In overleg met uw arts is besloten bij u een operatie te verrichten ter behandeling van uw incontinentieklachten. Doel van
Nadere informatieVROUWENZAKEN VERZAKKING EN INCONTINENTIE
VROUWENZAKEN VERZAKKING EN INCONTINENTIE Klaartje Manders, Gynaecoloog Elkerliek Bianca Versteijnen, Huisarts t Gasthuis Gemert Jeanne Strijbosch, Bekkenbodemfysiotherapeut Fysio & Zo VERZAKKING EN INCONTINENTIE
Nadere informatieBekkenfysiotherapie voor en na prostaatoperaties
Bekkenfysiotherapie voor en na prostaatoperaties Voordat u geopereerd wordt, krijgt u eenmalig een consult bij de bekkenfysiotherapeut. Deze folder is een korte samenvatting van wat de therapeut met u
Nadere informatieMOET U S NACHTS OOK OPSTAAN?
MOET U S NACHTS OOK OPSTAAN? Spreek erover met uw arts! Informatiebrochure opgesteld door: MOET U S NACHTS OOK OPSTAAN? Spreek erover met uw arts! Wanneer kan u best een arts raadplegen? Als u s nachts
Nadere informatiePatiënteninformatie. Incontinentiepoli. Incontinentiepoli Incontinentiepoli.indd 1
Patiënteninformatie Incontinentiepoli Incontinentiepoli 1172109 Incontinentiepoli.indd 1 1 08-04-13 10:34 Incontinentiepoli Polikliniek Urologie, route 2.5 Telefoon (050) 524 5840 (Gynaecologie) Algemeen
Nadere informatieURODYNAMISCH ONDERZOEK FRANCISCUS GASTHUIS
URODYNAMISCH ONDERZOEK FRANCISCUS GASTHUIS Inleiding In overleg met uw uroloog is besloten om een functie onderzoek van de blaas (een urodynamisch onderzoek) te doen. Uw arts heeft u al verteld wat u kunt
Nadere informatieUro Dynamisch Onderzoek
Uro Dynamisch Onderzoek www.urologischcentrum.be Inleiding Binnenkort wordt er bij u een urodynamisch onderzoek verricht. Doel van het urodynamisch onderzoek is na te gaan wat de oorzaak is van uw plasklachten.
Nadere informatieUrodynamisch onderzoek urologie
Urodynamisch onderzoek urologie 2 Binnenkort krijgt u een urodynamisch onderzoek (blaasdruk meting) op de polikliniek urologie. Met dit onderzoek wil de arts inzicht krijgen in uw plasklachten. Urodynamisch
Nadere informatieTVT-O OPERATIE VOOR URINEVERLIES
TVT-O OPERATIE VOOR URINEVERLIES BEHANDELING VOOR INSPANNINGSINCONTINENTIE - Patiëntinformatie - Deze tekst geeft informatie over de behandeling van stressincontinentie door het aanbrengen van een bandje
Nadere informatieMultiple Sclerose en de blaas
encathopedia Volume 2 Multiple Sclerose en de blaas Behandeling van blaasproblemen Hoe MS de blaas beïnvloedt CIC kan helpen Multiple Sclerose (MS) MS is een ontstekingsziekte waarbij het centrale zenuwstelsel,
Nadere informatieMaatschap Urologie. TVT-O procedure (stressincontinentie behandeling)
Maatschap Urologie (stressincontinentie behandeling) Datum en tijd U wordt (dag), (datum) om uur verwacht. Plaats U meldt zich op de afgesproken tijd bij de receptie van de hoofdingang van het Diaconessenhuis.
Nadere informatiePatiëntenversie behorend bij de conceptrichtlijn Urine-incontinentie bij vrouwen
Patiëntenversie behorend bij de conceptrichtlijn Urine-incontinentie bij vrouwen INITIATIEF: Nederlandse Vereniging voor Obstetrie & Gynaecologie (NVOG) ORGANISATIE: Kwaliteitsinstituut voor de gezondheidszorg
Nadere informatieKinderen met blaasproblemen
Wilhelmina Ziekenhuis Assen Vertrouwd en dichtbij Informatie voor patiënten Kinderen met blaasproblemen z Kinderen met blaasproblemen 1 Zindelijk worden is een leerproces dat normaal gesproken grotendeels
Nadere informatieChronisch Hartfalen. Wat is chronisch hartfalen?
Chronisch Hartfalen Wat is chronisch hartfalen? Omschrijving Hartfalen Hartfalen is een aandoening van het hart waarbij het hart niet meer in staat is om voldoende bloed uit te pompen en rond te pompen.
Nadere informatieKinderen met blaasproblemen
Kinderen met blaasproblemen Inleiding Zindelijk worden is een leerproces dat normaal gesproken grotendeels vanzelf gaat. Als een kind van vijf jaar of ouder nog regelmatig nat is, vaak blaasontstekingen
Nadere informatieTransmurale zorg Fysiotherapie. Patiënteninformatie. Uw blaas de baas. bij aandrangsincontinentie. Slingeland Ziekenhuis
Transmurale zorg Fysiotherapie Uw blaas de baas i Patiënteninformatie bij aandrangsincontinentie Slingeland Ziekenhuis Algemeen In deze folder vindt u informatie over de 'techniek' van het plassen en tips
Nadere informatieUrologie ZELFKATHETERISATIE
Urologie ZELFKATHETERISATIE Deze folder is bestemd voor mensen die zichzelf gaan katheteriseren. Zelfkatheterisatie is een handeling die in het begin de nodige oefening vereist. Deze handeling is voor
Nadere informatieStressincontinentie. (ongewild urineverlies) Operatie door de uroloog. Albert Schweitzer ziekenhuis Urologie oktober 2013 pavo 0225
Stressincontinentie (ongewild urineverlies) Operatie door de uroloog Albert Schweitzer ziekenhuis Urologie oktober 2013 pavo 0225 1 van 8 Inleiding Binnenkort wordt u in het ziekenhuis opgenomen voor een
Nadere informatieDoel Het voorkómen en vroegtijdig opsporen van mictie- en blaasproblemen rond de partus, en deze te behandelen.
Blaas retentie post partum Doel Het voorkómen en vroegtijdig opsporen van mictie- en blaasproblemen rond de partus, en deze te behandelen. Achtergrond informatie Tijdens en na de partus kan de mictie moeizamer
Nadere informatiekinesiste gespecialiseerd in de pelvische reëducatie en plasgedrag Els De Deckere AZ Sint-Jan AV campus Brugge Blaastraining
Blaastraining en plasgedrag Els De Deckere kinesiste gespecialiseerd in de pelvische reëducatie AZ Sint-Jan AV campus Brugge De bekkenbodem 5 belangrijke functies van de bekkenbodemspieren Belang van
Nadere informatieUrologie Gynaecologie Blaasfunctie onderzoek
Urologie Gynaecologie Blaasfunctie onderzoek Urodynamisch / video-urodynamisch onderzoek Urologie Gynaecologie Inleiding U heeft een afspraak voor een urodynamisch onderzoek (een blaasmeting). Het doel
Nadere informatieKinderen met blaas en/of ontlastingsproblemen. Uitleg voor ouder en kind
Kinderen met blaas en/of ontlastingsproblemen Uitleg voor ouder en kind 1. Inleiding Zindelijk worden is een leerproces dat meestal vanzelf gaat. Als een kind van vijf jaar of ouder nog regelmatig nat
Nadere informatiebekkenbodemklachten fysiotherapeutische behandeling
patiënteninformatie bekkenbodemklachten fysiotherapeutische behandeling Uw specialist heeft u verwezen voor bekkenfysiotherapie. In deze folder geven wij u uitleg over: de bekkenbodem de functie van de
Nadere informatieCOMPLICATIES Lange termijn complicaties Complicaties van de ogen (retinopathie) Complicaties van de nieren (nefropathie)
COMPLICATIES Lange termijn complicaties Wanneer u al een lange tijd diabetes heeft, kunnen er complicaties optreden. Deze treden zeker niet bij alle mensen met diabetes in dezelfde mate op. Waarom deze
Nadere informatieplasbuis ontspannen zich.
Hoe werkt het plassen normaal? De blaas lijkt op een ballon, die groter en kleiner kan worden afhankelijk van de hoeveelheid vocht die erin zit. Aan het uiteinde van de blaas zitten de sluitspieren (kinderen
Nadere informatieBekkenfysiotherapie bij bekkenbodemklachten
Bekkenfysiotherapie bij bekkenbodemklachten Albert Schweitzer ziekenhuis Regionaal Bekkenbodem Centrum maart 2010 pavo 0682 Inleiding Problemen met de bekkenbodem beginnen vaak met kleine klachten. Licht
Nadere informatiePATIËNTEN INFORMATIE. Kiné. op de kraamafdeling
PATIËNTEN INFORMATIE Kiné op de kraamafdeling 2 Beste mama Tijdens je verblijf op de kraamafdeling word je overstelpt met ervaringen, emoties en heel veel informatie. Daarom stelden de kinesisten van het
Nadere informatieNieuwe Nederlandse richtlijn urine-incontinentie (2013) Samenvatting voor patiënten
Nieuwe Nederlandse richtlijn urine-incontinentie (2013) Samenvatting voor patiënten In deze folder staat informatie over onderzoeken en behandelingen bij mensen met urine-incontinentie (urineverlies).
Nadere informatieIn deze brochure krijgt u uitleg over uw klachten en hoe u hiermee om kunt gaan.
1/6 Urologie De overactieve blaas Inleiding Een blaas die u op de meest onverwachte momenten in verlegenheid brengt, is een bijzonder vervelend ongemak dat uw zelfvertrouwen ernstig kan ondermijnen. Wanneer
Nadere informatielage bloeddruk bij staan
lage bloeddruk bij staan 1. Orthostatisch: 2. Hypo: 3. Tensie: 1. Wat bij rechtstaan optreedt 2. Laag/ te weinig 3. bloeddruk 1. overeindkomen 2. Verplaatsing van bloed door de zwaartekracht naar de buik
Nadere informatieZelfkatheterisatie / zelfdilatatie
Zelfkatheterisatie / zelfdilatatie Deze folder is bestemd voor mensen die zichzelf gaan katheteriseren. teriseren. In deze folder wordt beschreven wat zelfkatheterisatie is en wat het voor u in de dagelijkse
Nadere informatie