Voorbeeld. Preview. Bepaling van de bijdrage tot brandvoortplanting van vloeren NEN Inhoud NEDERLANDSE NORM

Transcriptie

1 UDC : : Bepaling van de bijdrage tot brandvoortplanting van vloeren Determination of the contribution to fire propagation of floor surfaces NEDERLANDSE NORM NEN e druk, november 1991 Dit document mag slechts op een stand-alone PC worden geinstalleerd. Gebruik op een netwerk is alleen. toestaan als een aanvullende licentieovereenkomst voor netwerkgebruik met NEN is afgesloten. This document may only be used on a stand-alone PC. Use in a network is only permitted when a supplementary license agreement for us in a network with NEN has been concluded. Inleiding 1 Onderwerp en toepassingsgebied 2 Termen en definities Beproevingsmethode 4 Monsterneming 5 Bepaling van de ontvlambaarheid 5.1 Proefstukken 5.2 Proef Inhoud 6 Bepaling van de horizontale vlamuitbreiding 6.1 Proefstukken 6.2 Proef 7 Verwerking van de resultaten 7.1 Beoordeling van de bijdrage tot brandvoortplanting voor vloeren 7.2 Extrapolatieregels 8 Verslag Bijlage A - Proefstukken voor de bepaling van de horizontale vlamuitbreiding van vloeren met vloerbedekking in de vorm van tegels Bijlage В - Kalibratie van het toestel voor de bepaling van de horizontale vlamuitbreiding blz NEN 1775

2 NEN 1775-Biz. 2 Inleiding Algemeen - normen brandveiligheid Deze norm maakt deel uit van het pakket normen voor de brandveiligheid van gebouwen. Onderstaand schema geeft de onderlinge relatie tussen die normen. Op het moment van publiceren van de onderhavige norm is NEN 6081 nog niet beschikbaar. Deze zal te zijner tijd de uitgangspunten vastleggen die ten grondslag liggen aan de overige in het schema genoemde normen. NEN 6087, NEN 6088, NEN 1594 NFN-FN 81 installaties NEN 6081 Brandveiligheid J van gebouwen; functionele uitgangspunten NEN-serie 6082 e.v. Prestatie-eisen voor gebouwen NEN-serie 6061 t.m. 6077, NEN 6090, NEN 1775 Bepalingsmethoden voor eigenschappen van onderdelen van gebouwen NEN 6082 woningen en woongebouwen NEN 608 logiesverblijven en logiesgebouwen NEN 6084 kantoorgebouwen NEN 6085 onderwijsgebouwen I NEN 6086 gezondheidszorggebouwen Algemeen - onderhavige norm Deze norm geeft de experimentele methode voor het vaststellen van de bijdrage tot brandvoortplanting van bouwmateriaal(combinaties), waaruit de bovenzijden van vloeren zijn samengesteld. De methode is gebaseerd op de bepaling van de ontvlambaarheid en van de horizontale vlamuitbreiding. De eerste druk van deze norm is verschenen in Hij sloot nauw aan bij de in de Duitse Bondsrepubliek (DIN 4102:1978 "Brandverhalten von Baustoffen und Bauteilen - Baustoffen, Begriffe, Anforderungen und Prüfungen") en in de Verenigde Staten van Amerika (ASTM E "Standard test method for critical radiant flux for floorcovering - System using a radiant energy source") gevolgde methoden, waardoor met name met Duitsland uitwisseling van onderzoekgegevens mogelijk was. De tweede druk was noodzakelijk omdat de nieuwe bouwregelgeving alleen naar normen kan verwijzen die volgens het prestatiebeginsel zijn opgezet en die ondubbelzinnig zijn. In vergelijking met de eerste druk zijn de opzet en de redactie van de norm ingrijpend gewijzigd. Daarenboven behandelt de norm nu alle bouwmateriaalcombinaties die deel kunnen uitmaken van vloeren. Tevens zijn extrapolatieregels opgenomen. In de thans voorliggende norm wordt uitgegaan van een indeling van het brandgedrag van vloeroppervlakken in drie klassen van brandvoortplanting: T1, T2 en T. Van deze drie klassen is klasse T het lichtst. Bij de samenstelling van de norm is, waar mogelijk, rekening gehouden met het streven om in 1992 te komen tot een voor geheel Europa geldende beproevingsmethode. Daarom is tevens uitgegaan van de thans in ISOen CEN-verband ontwikkelde, overeenkomstige normen. De daardoor aanwezige verschillen met de huidige beproevingsnorm zijn overigens slechts marginaal. Bij het bepalen van de bijdrage tot brandvoortplanting van vloeren wordt in het kader van deze norm uitgegaan van slechts één monster per onderdeel van de te onderzoeken vloer, vloerafwerking of -bedekking. De beproeving heeft daarmee het karakter van een "typekeuring". De bijlagen maken integraal deel uit van de norm. Deze norm is opgesteld door de normcommissie 09 "Brandgedrag van textiel" in samenwerking met de normcommissie "Brandbeveiliging van gebouwen". Titel van de vermelde norm: Norm waarnaar normatief is verwezen NEN Bepaling van de onbrandbaarheid van bouwmaterialen.

3 NEN Biz. 1 Onderwerp en toepassingsgebied Deze norm geeft de experimentele methode ter bepaling van de bijdrage tot de brandvoortplanting van vloeren. De norm is bedoeld te worden toegepast op bouwmateriaal(combinaties), waaruit de bovenzijden van vloeren zijn samengesteld, inclusief een eventuele afwerklaag en/of vloerbedekking. 2 Termen en definities 2.1 brandvoortplanting: De uitbreiding van brand binnen de ruimte waarin de brand is ontstaan. 2.2 vloerbedekking: Bekleding van de niet-afgewerkte vloer, inclusief bevestigingsmiddelen. Opmerking Te onderscheiden zijn tapijt, resiliënte (linoleum, vinyl, kurk), natuurlijke (parket, plavuizen) en overige vloerbedekkingen (o.a. kunststof gietvloeren). 2. nabrandduur: De tijd, gemeten vanaf het moment waarop de ontstekingsbron bij de bepaling van de ontvlambaarheid van het proefstuk wordt weggenomen, gedurende welke het proefstuk brandt met vlam- of gloeiverschijnselen. 2.4 stralingskromme: De kromme die het verband aangeeft tussen de bij de kalibratie van het stralingspaneel van het toestel voor de horizontale vlamuitbreidingsbepaling gevonden warmtestroomdichtheid, op de hartlijn evenwijdig aan de lange zijde van het direct aan verhitting blootgestelde proefstukoppervlak, en de afstand tot de korte binnenrand van de proefstukhouder, direct onder het stralingpaneel. 2.5 maatgevende warmtestroomdichtheid Q0: De warmtestroomdichtheid, die volgens de stralingskromme behoort bij de afstand, die bij de horizontale vlamuitbreidingsbepaling door het vlamfront wordt afgelegd gedurende een proefduur van 0 min. 2.6 bijdrage tot brandvoortplanting: De mate waarin een bouwmateriaal(combinatie) een bijdrage levert aan de brandvoortplanting. Beproevingsmethode De beproevingsmethode bestaat achtereenvolgens uit: - het trekken van monsters volgens hoofdstuk 5; - het bereiden van proefstukken volgens 6.1 en 7.1; - het uitvoeren van de proeven volgens 6.2 en 7.2, en - het verwerken van de resultaten volgens hoofdstuk 8. 4 Monsterneming Het monster dient representatief te zijn voor het te beproeven produkt en dient voldoende groot te zijn om daaruit de proefstukken volgens 5.1 en 6.1 te kunnen vervaardigen. Opmerking Het laboratorium moet een nauwkeurige omschrijving geven van het onderzochte monster ten aanzien van samenstelling, handelsnaam, herkomst, afmetingen, volumieke massa en, voor zover relevant, produktierichting. In geval de producent deze gegevens niet openbaar wil maken ten overstaan van derden, moet het laboratorium hiervan melding maken. 5 Bepaling van de ontvlambaarheid 5.1 Proefstukken Aantal en afmetingen Uit het monster moeten, voor iedere bij het onderzoek gebruikte verhittingsduur en afhankelijk van het hierbij voor de eerste serie van vijf proeven gevonden resultaat (zie b), vijf of tien proefstukken worden vervaardigd met de volgende afmetingen: - lengte : 5 ±5 mm; - breedte : 90 ± 2 mm; - dikte : ten hoogste 0 mm Opbouw Proefstukken moeten worden opgebouwd uit het monster, voor zover relevant (zie en ) met inbegrip van: - vloer; - afwerklaag; - vloerbedekking en ondertapijt; - onbrandbare ondergrond volgens 5.1..

4 NEN 1775-Biz Monsters van vloeren zonder vloerbedekking Proefstukken van een monster van een vloer zonder vloerbedekking moeten worden opgebouwd uit het monster in combinatie met een onbrandbare ondergrond volgens 5.1.; daarbij mogen geen bevestigingsmiddelen worden gebruikt. Proefstukken van monsters met een dikte van meer dan 2 mm, moeten worden opgebouwd uit de bovenste 22 ± 1 mm van het monster Monsters van vloeren met vloerbedekking Proefstukken van een monster van een vloer met vloerbedekking, moeten worden opgebouwd uit deze vloerbedekking in combinatie met eventueel ondertapijt en een onbrandbare ondergrond volgens 5.1.; daarbij mogen geen bevestigingsmiddelen worden gebruikt. Proefstukken van een monster vloerbedekking met eventueel ondertapijt waarvan de totale dikte meer dan 2 mm bedraagt moeten worden opgebouwd uit de bovenste 22 ± 1 mm daarvan. De vloerbedekking moet, voor zover relevant, worden uitgesneden met de lange zijde van de proefstukken evenwijdig aan de produktierichting Onbrandbare ondergrond Gebruik een onbrandbare ondergrond met de volgende specificaties: - samenstelling : in de zin van NEN 6064:1991 onbrandbare vezelcementplaat; - volumieke massa : kg/m ; - dikte : 6± 1 mm Vochtgehalte Het vochtgehalte van de proefstukken moet bij aanvang van een proef gelijk zijn aan het evenwichtsvochtgehalte bij een temperatuur van 22 ± 2 C en een relatieve vochtigheid van 55 ± 10 % van de omgevingslucht. Het evenwichtsvochtgehalte onder deze omstandigheden kan als bereikt beschouwd worden, indien de massaverandering per 24 uur kleiner is dan 0,1 % van de laatste, met een nauwkeurigheid van ten minste 0,1 g bepaalde, massa van het proefstuk Oppervlaktegesteldheid Het aan verhitting bloot te stellen oppervlak van een proefstuk moet met behulp van een stofzuiger met gladde zuigmond worden gezuiverd van losse vezels en stof. 5.2 Proef Condities Temperatuur in de beproevingsruimte De temperatuur in de beproevingsruimte(n) dient, gemeten op een afstand van 1,0±0,2 m vóór het geometrisch middelpunt van de voorruiten van de proefkasten en op 1 ± 0,2 m boven de vloer, 20 ± 10 C te bedragen Tocht in de beproevingsruimte De luchtsnelheid in de beproevingsruimte waarin de proefkast voor de bepaling van de horizontale vlamuitbreiding is opgesteld mag, gemeten op de in aangegeven plaats, niet meer bedragen dan 0,5 m/s Afmetingen van de beproevingsruimte De afstanden van de buitenzijde van de proefkast tot de wanden van de beproevingsruimte moeten ten minste 200 mm bedragen Conditie van de beproevingsapparatuur Voor aanvang van een proef mogen zich geen proefstukresten of andere verontreinigingen op of aan de proefstukhouder of de aansteekbrander bevinden. Het oppervlak van het bij de bepaling van de horizontale vlamuitbreiding gebruikte thermokoppel moet vrij zijn van roetaanslag Luchtsnelheid in de proefkast De luchtsnelheid in de gesloten proefkast dient, gemeten vóór ontsteking van de brander op de in figuur 4 aangegeven plaatsen op 50 ± 2 mm boven het rooster, ten hoogste 0,2 m/s te bedragen Lengte van de vlam van de gasbrander De vlam van de gasbrander dient, gemeten ten minste één minuut na ontsteking en bij verticale stand van de brander, een lengte te hebben van 20 ± 2 mm Toestel en hulpmiddelen IJking De in deze paragraaf genoemde meetinstrumenten moeten zijn geijkt Toestel Het toestel bestaat uit: - proefkast; - statief met proefstukhouder; - gasbrander, een en ander volgens de figuren 1 t.m. 4 en met inachtneming van de daarin aangegeven toleranties Mechanische afzuig ing Mechanische afzuiging met instelbare capaciteit waarvan de afvoerleiding al dan niet direct op de afvoeropening van de proefkast is aangesloten.

5 NEN 1775-Biz Thermokoppel voor het meten van de omgevingstemperatuur Thermokoppel met de bijbehorende registratieapparatuur met de volgende specificaties: - meetgebied : 0 tot 50 'C; - maximale meetonnauwkeurigheid: 1 C; - tijdconstante : < 60 s; - registratiefrequentie : ten minste eenmaal per 5 min Gas Propaangas van handelskwaliteit Katoendraad Katoendraad van 50 ± 1 mg/m (50 tex) Gewichten Twee gewichten met een massa van 15 ± 1 g Luchtsnelheidsmeter Luchtsnelheidsmeter met de bijbehorende registratieapparatuur met de volgende specificaties: - meetgebied : 0 tot 2 m/s; - maximale meetonnauwkeurigheid : 0,1 m/s; - registratiefrequentie : ten minste eenmaal per 15 s Tijdmeter Tijdmeter met de volgende specificaties: - meetgebied : 2 h; - maximale meetonnauwkeurigheid : 1 s over dit meetgebied; - registratiefrequentie : < 0,2 s Weegtoestel Weegtoestel met een onnauwkeurigheid van ten hoogste 0,05 % van de meetwaarde Werkwijze Beoordeling van de voorwaarden a) Meet de luchttemperatuur als bedoeld in gedurende een proef met een frequentie van ten minste eenmaal per 5 min. Vermijd bij het bepalen van deze temperatuur de beïnvloeding door eventuele warmtestraling vanuit de omgeving. b) Meet de luchtsnelheid als bedoeld in gedurende een proef met een frequentie van ten minste tweemaal per uur. c) Controleer voor aanvang van een proef of zich geen proefstukresten op de proefstukhouder en de aansteekbrander bevinden. Verwijder deze indien aanwezig Uitvoering van de proef a) Werkwijze Stel de mechanische afzuiging zo in, dat de luchtsnelheid aan de in gegeven specificaties voldoet. Verwijder de luchtsnelheidsmeter en verander de instelling niet meer tijdens het onderzoek. Bevestig het proefstuk in de proefstukhouder; zorg erin geval het onderzoek een textiele vloerbedekking betreft voor, dat een eventuele vleug tijdens de proef naar beneden is gericht. Plaats de proefstukhouder op het statief en span een katoendraad volgens met een lengte van 40±10mm over de haken van de proefstukhouder. Maak voor het opspannen gebruik van de beide gewichten volgens Plaats de gasbrander verticaal óp een afstand van ten minste 50 mm vóór het proefstukoppervlak. Ontsteek de brander en regel de gastoevoer zo, dat de vlam voldoet aan de specificaties van Start de tijdmeting en breng tegelijkertijd, met de brander omhoog gericht onder een hoek van 45 ± 1 met het horizontale vlak, de vlam in contact met het proefstukoppervlak, zo dat de horizontale afstand tussen de rand van de branderkop en het proefstuk 5 ± 1 mm en de verticale afstand tussen debovenrand van de branderkop en de onderzijde van het proefstuk 40+1 mm bedragen (zie figuur 1). Verhit het proefstuk gedurende 15 ± 0,5 s (klasse T) of 0 ± 0,5 s (overige klassen). Schuif de brander terug en plaats hem verticaal op een afstand van ten minste 50 mm vóór het proefstuk. Bepaal de nabrandduur. b) Aantal proeven Voer bij de gebruikte verhittingsduur van 15 ± 0,5 of 0 ± 0,5 s vijf proeven uit. Voer vervolgens, indien bij niet meer dan een van deze vijf proeven: 1) In geval van een verhittingsduur van 15 ± 0,5 s: - het katoendraad binnen 10 s na wegnemen van de aansteekbron doorbrandt; 2) In geval van een verhittingsduur van 0 ±0,5 s: - de nabrandduur meer dan 5 s bedraagt en/of - het katoendraad binnen 5 s na wegnemen van de ontstekingsbron doorbrandt; een tweede serie van vijf proeven uit Criteria Criteria 0 s verhittingsduur Aan de criteria voor de ontvlambaarheid bij een verhittingsduur van 0 ± 0,5 s is voldaan, indien bij alle vijf proeven van één van beide series een nabrandduur van ten hoogste 5 s is gevonden, terwijl bij geen van deze vijf proeven de katoendraad binnen 5 s na wegnemen van de ontstekingsbron is doorgebrand.

6 NEN 1775-Biz Criteria 15 s verhittingsduur Aan de criteria voor de ontvlambaarheid bij een verhittingsduur van 1510,5 s is voldaan, indien bij geen van de vijf proeven van één van beide series de katoendraad binnen 10 s na wegnemen van de ontstekingsbron is doorgebrand. 6 Bepaling van de horizontale vlamuitbreiding 6.1 Proefstukken Aantal en afmetingen Uit het monster moeten drie proefstukken worden vervaardigd met de volgende afmetingen: - lengte : 1050 ±5 mm; - breedte: 225 ±5 mm; - dikte : ten hoogste 0 mm Opbouw Proefstukken moeten worden opgebouwd uit het monster, voor zover relevant (zie en ) met inbegrip van: - vloer; - afwerklaag; - vloerbedekking met inbegrip van bevestigingsmiddelen en ondertapijt; - onbrandbare ondergrond volgens 6.1.a) of brandbare ondergrond volgens 6.1.b) Monsters van vloeren zonder vloerbedekking Proefstukken van een monster van een vloer zonder vloerbedekking moeten worden opgebouwd uit het monster in combinatie met een onbrandbare ondergrond volgens 6.1.a); daarbij mogen geen bevestigingsmiddelen worden gebruikt. Proefstukken van een monster met een dikte van meer dan 2 mm, moeten worden opgebouwd uit de bovenste 22 ± 1 mm van het monster Monsters van vloeren met vloerbedekking Proefstukken van een monster van een vloer met vloerbedekking, moeten worden opgebouwd uit het monster vloerbedekking met eventueel ondertapijt, in combinatie met een van de ondergronden volgens Indien gebruik wordt gemaakt van een onbrandbare ondergrond volgens 6.1.a) moeten proefstukken van monsters vloerbedekking met eventueel ondertapijt, waarvan de totale dikte meer dan 2 mm bedraagt, worden opgebouwd uit de bovenste 22 ± 1 mm van het monster. Indien gebruik wordt gemaakt van een brandbare ondergrond volgens 6.1.b) moeten proefstukken van monsters vloerbedekking met eventueel ondertapijt, waarvan de totale dikte meer dan 1 mm bedraagt, worden opgebouwd uit de bovenste 12 ± 1 mm van het monster. De vloerbedekking moet zo mogelijk worden uitgesneden met de lange zijde van het proefstuk evenwijdig aan de produktierichting. Vloerbedekking moet al dan niet met een bevestigingsmiddel op de vloer of de ondergrond volgens 6.1. worden bevestigd (zie ) Ondergronden Maak een keuze uit een ondergrond met de volgende specificaties: a) onbrandbare ondergrond: - samenstelling : in de zin van NEN 6064:1991 onbrandbare vezelcementplaat; - volumieke massa : 1800 ± 200 kg/m ; - dikte : 6± 1 mm; b) brandbare ondergrond: - samenstelling : niet met brandvertragende middelen behandeld spaanplaat; - volumieke massa : 680 ± 50 kg/m ; - dikte : 16 ± 1 mm Vochtgehalte Het vochtgehalte van de proefstukken moet, met uitzondering van de eventuele tweede ondergrond, bij aanvang van een proef gelijk zijn aan het evenwichtsvochtgehalte bij een temperatuur van 22 ± 2 C en een relatieve vochtigheid van 55 ± 10 % van de omgevingslucht. Het evenwichtsvochtgehalte onder deze omstandigheden kan als bereikt beschouwd worden, indien de massaverandering van het proefstuk zonder de uitgezonderde ondergrond, per 24 h kleiner is dan 0,1 % van de massa van het proefstuk Oppervlaktegesteldheid Het aan verhitting bloot te stellen oppervlak van een proefstuk moet met behulpvan een stofzuiger met gladde zuigmond worden gezuiverd van losse vezels en stof. 6.2 Proef Condities Temperatuur in de beproevingsruimte De temperatuur in de beproevingsruimte(n) dient, gemeten op een afstand van 1,0± 0,2 m vóór het geometrisch middelpunt van de voorruiten van de proefkasten en op 1 ± 0,2 m boven de vloer, 20 ± 10 C te bedragen Tocht in de beproevingsruimte De luchtsnelheid in de beproevingsruimte waarin de proefkast voor de bepaling van de horizontale vlamuitbreiding is opgesteld mag, gemeten op de in aangegeven plaats, niet meer bedragen dan 0,5 m/s.

7 Bestelformulier Stuur naar: NEN Standards Products & Services t.a.v. afdeling Klantenservice Antwoordnummer WB Delft NEN Standards Products & Services Postbus GB Delft Vlinderweg AX Delft Ja, ik bestel ex. NEN 1775:1991 nl Bepaling van de bijdrage tot brandvoortplanting van vloeren 2.00 T (015) F (015) Wilt u deze norm in PDF-formaat? Deze bestelt u eenvoudig via Gratis nieuwsbrieven Wilt u op de hoogte blijven van de laatste ontwikkelingen op het gebied van normen, normalisatie en regelgeving? Neem dan een gratis abonnement op een van onze nieuwsbrieven. Gegevens Bedrijf / Instelling T.a.v. O M O V Klantnummer NEN Uw ordernummer BTW nummer Postbus / Adres Postcode Plaats Telefoon Fax Factuuradres (indien dit afwijkt van bovenstaand adres) Postbus / Adres Postcode Plaats Datum Handtekening Retourneren Fax: klantenservice@nen.nl Post: NEN Standards Products & Services, t.a.v. afdeling Klantenservice Antwoordnummer 10214, 2600 WB Delft (geen postzegel nodig). Voorwaarden De prijzen zijn geldig tot 1 december 2018, tenzij anders aangegeven. Alle prijzen zijn excl. btw, verzend- en handelingskosten en onder voorbehoud bij o.m. ISO- en IEC-normen. Bestelt u via de normshop een pdf, dan betaalt u geen handeling en verzendkosten. Meer informatie: telefoon , dagelijks van 8.0 tot uur. Wijzigingen en typefouten in teksten en prijsinformatie voorbehouden. U kunt onze algemene voorwaarden terugvinden op: LEREN, WERKEN EN GROEIEN MET NEN preview