Radiotherapie en chemotherapie bij een hersentumor
|
|
- Evelien Abbink
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Neurologie en Neurochirurgie Radiotherapie en chemotherapie bij een hersentumor
2 Inhoud Wat is radiotherapie?... 3 Wat is chemotherapie?... 3 Uw medische situatie... 4 De behandeling... 4 Bijwerkingen... 5 Onderzoek en controles... 7 Wanneer contact opnemen?... 7 Zwangerschap, borstvoeding en anticonceptie... 8 Contactgegevens bij vragen of klachten... 8 Deze folder is tot stand gekomen met medewerking van afdeling Neuro-Oncologie Erasmus MC / Daniel den Hoed Rotterdam Patiëntenvoorlichting: patienten.voorlichting@catharinaziekenhuis.nl NEU016 / Radiotherapie en chemotherapie bij een hersentumor /
3 Radiotherapie en chemotherapie bij een hersentumor Uw behandelend arts heeft u geïnformeerd over de mogelijkheid van behandelingen die worden toegepast bij een hersentumor. Dit kan verschillen afhankelijk van het type hersentumor die bij u isgeconstateerd. Na een biopsie of operatie volgt meestal bestraling. Dit wordt vaak, maar niet altijd, gecombineerd met chemothera pie. Bij andere types van hersentumoren kan er juist voor gekozen worden om de tumor met scans te controleren. Om goed te kunnen overwegen of u wel of niet instemt met een behandeling, is het be langrijk dat u goed en volledig wordt geïnformeerd over uw moge lijkheden. Daarom ontvangt u deze schriftelijke informatie, die u rustig kunt (her)lezen en in eigen kring kunt bespreken. Ook daarna kunt u altijd nog vragen voorleggen aan uw arts. In deze folder vindt u ook meer informatie over de gang van zaken tijdens de behandeling. Het is goed u te realiseren dat voor u de situatie anders kan zijn dan hier wordt beschreven. Als dit zo is, dan informeren wij u hierover. Wat is radiotherapie? Bij radiotherapie (radio = straling, therapie = behandeling) wordt gebruik gemaakt van de werking van straling. Radiotherapie is van grote betekenis bij de behandeling van kanker. De bedoeling van radiotherapie is de zieke cellen onherstelbaar beschadigen. De gezonde cellen die onvermijdelijk ook in het bestralingsgebied liggen, worden ook enigszins beschadigd, maar kunnen zich meestal voldoende herstellen. Wat is chemotherapie? Chemotherapie is een manier om kankercellen te doden of er voor te zorgen dat kankercellen zich niet meer kunnen vermeerderen. Hiervoor gebruikt men speciale medicijnen, cytostatica genoemd. Chemotherapie komt, direct of indirect, in de bloedbaan terecht. Ze worden via 3
4 de bloedbaan door het lichaam ver spreid en kunnen kankercellen vrijwel overal in het lichaam bereiken. Er zijn tientallen verschillende chemothe rapieën beschikbaar. Afhankelijk van het soort kanker kunnen één of een aantal daarvan voor een behandeling worden gebruikt. De gevoeligheid voor bepaalde chemotherapie kan tijdens de behandeling veranderen, daarom kan het nodig zijn om na enige tijd over te gaan op andere chemotherapie. Elke chemotherapie is een behandeling op maat. Uw medische situatie Bij u is een hersentumor geconsta teerd, en uit microscopisch onderzoek van de tumor is gebleken dat de hersentumor kwaadaardig is. Met geen van de momenteel bekende behandelingen kunnen deze hersentumoren worden genezen. Wel tracht de behandeling uw toestand zo lang mogelijk te stabiliseren. Enkele jaren geleden bestond de ge bruikelijke behandeling van deze tu moren uit een operatie gevolgd door bestraling van de hersenen. Behande ling met chemotherapie (= behande ling van de tumor met medicijnen) werd doorgaans pas gegeven als de tumor na de bestraling weer actief werd en opnieuw begon te groeien. Tegenwoordig weten we uit studies dat bij bepaalde hersentumoren chemotherapie met het medicijn temozolomide (merknaam: Temodal) tijdens en na de bestraling enige ver betering geeft. Het heeft daarbij ook effect op de duur van de overleving van patiënten met deze tumoren. Als u in aanmerking komt voor een zo effectief mogelijke behandeling, is de toevoeging van chemotherapie aan de bestraling te overwegen. Dit geeft echter wel een verzwaring van de behandeling. De behandeling De gehele behandeling vindt polikli nisch plaats. Als u wordt behandeld met bestraling bestaan er verschil lende schema s die worden afgestemd op uw type tumor en situatie. Wordt u behandeld met bestraling en chemotherapie dan wordt de bestra ling verdeeld over totaal 30 afzonder lijke bestralingen op het tumorgebied, die op opeenvolgende werkdagen worden toegediend. De chemothe rapie krijgt u toegediend gedurende de bestraling en in de zes maanden daarna. Het medicijn temozolomide (temodal) 4
5 is een capsule en wordt via de mond ingenomen. Via de maag komt het in de bloedbaan terecht die het naar de hersenen transporteert. Temozolomide wordt dus niet per infuus toegediend. Temozolomide is beschikbaar in verschillende sterktes. Uw arts en apotheker informeren u over het aantal capsules en de sterk tes die u iedere dag moet innemen. De capsules moeten s ochtends met water worden ingenomen, zonder te kauwen. Een uur voor tot een uur na inname mag u alleen water drinken en niets eten. Gedurende de zes weken van de bestraling moet u de temozolomide elke dag s morgens innemen, dus ook in het weekend of op dagen dat geen bestraling wordt gegeven. Gedurende deze periode moet u ook dagelijks an tibiotica innemen, uit voorzorg tegen het optreden van een luchtweginfec tie. Het kan ook nodig zijn medicijnen tegen misselijkheid in te nemen. Na de zesde (eventueel zevende) bestralingsweek wordt een pauze van vier weken ingelast in de behan deling, zodat uw lichaam zich kan herstellen. U stopt dan zowel met de bestraling als met de temozolomide. Na de pauze van vier weken wordt de chemotherapie in principe voortgezet maar in een andere dosering. U krijgt temozolomide dan toegediend in perioden van 28 dagen. Tijdens zo n periode moet u steeds gedurende de eerste vijf dagen temozolomide inne men. Als u moet overgeven kort na de inname van de temozolomide moet u niet opnieuw temozolomide slikken. De behandeling is beëindigd als u zes van deze kuren van vier weken heeft gehad. Bijwerkingen 1. Ten gevolge van de bestraling: De voornaamste bijwerkingen van bestraling zijn: Haaruitval, variërend van weinig tot veel (indien gewenst is het verstandig om van te voren een pruik aan te meten); Lichte irritatie en roodheid van de huid; Soms tijdelijk wat meer hoofdpijn dan voorheen. Tijdens de bestraling kan het nodig zijn om u het medicijn dexamethason te geven om deze bijwerkingen tegen te gaan. Zeldzaam treden na langere tijd vergeetachtigheid en concentra tiestoornissen op. Sporadisch treedt een ernstige plaatselijke reactie in het bestraalde 5
6 gebied op, bestralingsne crose genoemd, die soms operatief moet worden behandeld. 2. Ten gevolge van de chemotherapie: Behandeling met het medicijn temo zolomide veroorzaakt vaak: Misselijkheid en braken, vooral tijdens de eerste dagen van elke cyclus. Daarom krijgt u uit voor zorg medicijnen tegen misselijk heid (granisetron of kytril). Temozolomide heeft een rem mend effect op de functie van het beenmerg, waar de witte en rode bloedcellen en de bloedplaatjes gemaakt worden. Om de werking van de temozolomide op uw been merg na te gaan, wordt regelmatig uw bloed gecontroleerd. Eventueel kunnen er extra bloedcontroles plaatsvinden. Als het aantal witte bloedcellen te laag wordt, bent u extra gevoelig voor infecties. Deze kans is het grootst dagen na de kuur. Soms kan hierdoor koorts optreden. Als u rillerig bent of u voelt zich niet lekker, neem dan uw temperatuur op. Heeft u koorts van 38,5 Celsius of hoger of koude rillingen, neem dan direct contact op met het ziekenhuis. In het weekend of s avonds gaat u naar de SEH (spoed eisende hulp). Tijdens perioden van koorts kan het nodig zijn om u met antibiotica te behandelen. Een verminderd aantal bloedplaat jes geeft een verhoogde kans op blauwe plekken, een bloedneus en/of bloedend tandvlees en een verhevigde menstruatie. Bij het spontaan ontstaan van blauwe plekken en/of regelmatig voorkomen van een moeilijk te stelpen bloedneus dient u contact op te nemen met uw arts. Een verminderd aantal rode bloedlichaampjes geeft kans op bloedarmoede. Dit kan soms tijde lijk verholpen worden door u een bloedtransfusie te geven. Meestal herstelt het beenmerg zich goed na het stoppen van de temozolomide. Ook kan enige haaruitval optreden. 6
7 Onderzoek en controles Aangezien dit een complexe behan deling betreft, wordt u gevolgd door meerdere artsen die gezamenlijk instaan voor uw behandeling. U staat onder controle van de neuroloog, tijdens de bestraling ook van de radiotherapeut. Als u behandeld wordt met chemotherapie, dan wordt u ook gevolgd door de internist-oncoloog. Voor de start van de behandeling krijgt u een lichamelijk onderzoek en wordt eventueel een nieuwe scan van de hersenen gemaakt. Soms is ook bloedonderzoek noodzakelijk en over de contoles daarna licht uw arts u apart in. Als u wordt behandeld met chemo therapie, dan wordt u regelmatig lichame lijk onderzocht en wordt uw bloed gecontroleerd. Dit om te controleren of er eventueel bijwerkingen zijn van de chemotherapie. Als er te sterke bijwerkingen van de chemotherapie optreden, kan het nodig zijn om de behandeling uit te stellen, de dose ring te verlagen of zelfs de behan deling geheel te stoppen. Tijdens de bestraling ziet u regelmatig uw radiotherapeut. De neuroloog ziet u meestal nadat er een controle- MRI-scan is gemaakt. Wanneer contact opne men: Als u wordt behandeld met che motherapie moet u bij de volgende klachten direct contact opnemen met uw oncoloog of oncologieverpleeg kundige. Als u: Koorts heeft boven 38,5 C; Koude rillingen heeft en ongeveer 30 minuten daarna de temperatuur oploopt tot 38,5 C of hoger; Een bloedneus heeft; Blauwe plekken krijgt, zonder dat u zich gestoten heeft of gevallen bent; Een wondje heeft dat blijft bloe den; Bloed in de ontlasting of urine heeft; Veel en langer dan 24 uur last heeft van braken, ondanks de voorgeschreven medicijnen; Veel last heeft van diarree, langer dan 48 uur; Last heeft van obstipatie (verstop ping) langer dan 3 dagen; Last heeft van plotselinge huiduit slag. 7
8 Bij andere klachten neemt u contact op met uw behandelend neuroloog. Zwangerschap, borstvoe ding en anticonceptie Omdat de effecten van temozolomide op het ongeboren kind onbekend zijn, en waarschijnlijk schadelijk zijn, kun nen zwangere vrouwen niet met deze chemotherapie behandeld worden. Daarom wordt vrouwen in de vrucht bare leeftijd geadviseerd een zwan gerschapstest te ondergaan. Verder is het voor zowel vrouwen als mannen belangrijk om te zorgen voor goede anticonceptie tijdens de gehele be handeling en tot zes maanden na de behandeling. Ook borstvoeding is niet toegestaan tijdens het gebruik van te mozolomide. Als u vragen heeft over het risico van het ongeboren kind of al geboren kinderen, aarzel dan niet om deze aan uw arts voor te leggen. Het is niet bekend of temozolomide chemotherapie op langere termijn ongunstige effecten op de vrucht baarheid heeft. Voor mannen is het eventueel te overwegen om sperma te laten bewaren voor toekomstige kunstmatige inseminatie. Dit moet dan bij voorkeur vóór de start van de behandeling gebeuren. Als dit voor u belangrijk is, kunnen wij u doorverwij zen naar een fertiliteitcentrum. U kunt hier op eigen kosten sperma laten bewaren en kunt bij uw verze keringsmaatschappij navragen of dit wordt vergoed. Contactgegevens bij vragen of klachten Als er tijdens of na uw behandeling vragen of problemen ontstaan, kunt u telefonisch contact opnemen tijdens kantooruren met: Secretariaat afdeling Neurologie Voor vragen over uw behandeling met chemotherapie kunt u contact opnemen met: De oncologiever pleegkundige (telefonisch spreekuur, elke werkdag van uur) Of met: 8
9 Polikliniek Inwendige geneeskunde Voor vragen over de bestralingsbe handeling kunt u telefonisch contact opnemen met: Afdeling Radiothera pie Buiten kantooruren kunt u voor spoedeisende zaken contact opne men met: De dienstdoende neuroloog of assistent-internist via de portier of telefonist van het ziekenhuis: De oncologieverpleegkundige is buiten kantoortijden te bereiken op de afde ling Multidisciplinaire Oncologie via:
10 10
11 11
12 Michelangelolaan EJ Eindhoven Postbus ZA Eindhoven
Trastuzumab (Herceptin )
Trastuzumab (Herceptin ) Borstkanker (mammacarcinoom) De diagnose borstkanker is bij u vastgesteld. Dit wordt ook wel een mammacarcinoom genoemd. De behandeling van een mammacarcinoom bestaat uit een operatieve
Nadere informatieTemozolomide (Temodal ) Informatie voor patiënten
Temozolomide (Temodal ) Informatie voor patiënten Inhoud Voorwoord... 3 1. Omschrijving... 4 2. Wijze van toediening... 4 2.1 Temozolomide (Temodal ) samen met bestraling en nadien alleen temozolomide...
Nadere informatieLonggeneeskunde. Methotrexaat.
Longgeneeskunde Methotrexaat www.catharinaziekenhuis.nl Patiëntenvoorlichting: patienten.voorlichting@catharinaziekenhuis.nl LON034 / Methotrexaat / 11-08-2017 2 Methotrexaat In overleg met uw longarts
Nadere informatieLonggeneeskunde. Cyclofosfamidekuur.
Longgeneeskunde Cyclofosfamidekuur www.catharinaziekenhuis.nl Patiëntenvoorlichting: patienten.voorlichting@catharinaziekenhuis.nl LON036 / Cyclofosfamidekuur / 06-11-2018 2 Cyclofosfamidekuur Uw arts
Nadere informatieMethotrexaat bij de ziekte van Crohn
Methotrexaat bij de ziekte van Crohn 2 Uw maag-, darm- en leverarts (MDL-arts) heeft u Methotrexaat voorgeschreven voor de behandeling van de ziekte van Crohn. Om dit medicijn goed te kunnen gebruiken
Nadere informatiep a t i ë n t e n i n f o r m a t i e 2
Chemotherapie Inleiding Deze brochure is voor patiënten die voor het eerst behandeld gaan worden met chemotherapie. U krijgt uitleg over wat chemotherapie inhoudt. Hoewel deze brochure waarschijnlijk helpt
Nadere informatieMesalazines en sulfasalazine
Inwendige geneeskunde Mesalazines en sulfasalazine www.catharinaziekenhuis.nl Inhoud Het effect van mesalazine... 3 Gebruik... 3 Bijwerkingen... 4 Neem direct contact op met uw MDL-arts bij:... 4 Controles...
Nadere informatieBehandeling met methotrexaat (MTX) bij sarcoïdose
Behandeling met methotrexaat (MTX) bij sarcoïdose U heeft in overleg met uw behandelend arts besloten dat u het medicijn methotrexaat (MTX) gaat gebruiken bij de behandeling van sarcoïdose. Deze folder
Nadere informatieMaag-, Darm- en Leverziekten. Methotrexaat.
Maag-, Darm- en Leverziekten Methotrexaat www.catharinaziekenhuis.nl Inhoud Het effect van methotrexaat... 3 Gebruik... 3 Bijwerkingen... 4 Wanneer neemt u direct contact op?... 5 Controles... 6 Aanvullende
Nadere informatieRadiotherapie Medische Oncologie Curatieve chemoradiotherapie
Radiotherapie Medische Oncologie Curatieve chemoradiotherapie Uitwendige bestraling van slokdarmkanker in combinatie met chemotherapie Radiotherapie Medische Oncologie Inleiding Na verschillende onderzoeken
Nadere informatieNeurologie en Neurochirurgie. Immunoglobuline-kuur.
Neurologie en Neurochirurgie Immunoglobuline-kuur www.catharinaziekenhuis.nl Patiëntenvoorlichting: patienten.voorlichting@catharinaziekenhuis.nl NEU021 / Immunoglobuline-kuur / 04-11-2014 2 Immunoglobuline-kuur
Nadere informatieTemozolomide (Temodal ) bij hersentumoren
Temozolomide (Temodal ) bij hersentumoren Inleiding De informatie in dit document is bedoeld als aanvulling op de informatie die u al heeft gekregen van uw behandelend internist-oncoloog en de oncologieverpleegkundige.
Nadere informatieBlaasspoeling met Mitomycine
Urologie Blaasspoeling met Mitomycine www.catharinaziekenhuis.nl Patiëntenvoorlichting: patienten.voorlichting@catharinaziekenhuis.nl URO066 / Blaasspoeling met Mitomycine / 03-09-2015 2 Blaasspoeling
Nadere informatieNeurologie en Neurochirurgie. Een solumedrolkuur. www.catharinaziekenhuis.nl
Neurologie en Neurochirurgie Een solumedrolkuur www.catharinaziekenhuis.nl Patiëntenvoorlichting: patienten.voorlichting@catharinaziekenhuis.nl NEU015 / Een solumedrolkuur / 24-06-2014 2 Een solumedrolkuur
Nadere informatieRadiotherapie Medische Oncologie Chemoradiotherapie gevolgd door chirurgie bij slokdarmkanker
Radiotherapie Medische Oncologie Chemoradiotherapie gevolgd door chirurgie bij slokdarmkanker Uitwendige bestraling van slokdarmkanker in combinatie met chemotherapie, voorafgaand aan een operatie van
Nadere informatieMitoxantrone bij MS. Informatie voor MS-patiënten
Mitoxantrone bij MS Informatie voor MS-patiënten Uw neuroloog heeft in overleg met u besloten dat u gaat starten met een behandeling met Mitoxantrone (Novantrone). Via deze folder geven wij u informatie
Nadere informatieWelke patiënten zijn geschikt voor MTX?
Methotrexaat (MTX) Wat is methotrexaat (MTX) MTX is een geneesmiddel dat wordt gebruikt voor de behandeling bij ernstige psoriasis. Aanvankelijk werd het gebruikt bij de behandeling van kanker. Bij toeval
Nadere informatieInleiding Wat is Methotrexaat? Voor welke patiënten is Methotrexaat geschikt? Wanneer mag Methotrexaat niet gebruikt worden?
METHOTREXAAT 1173 Inleiding In deze folder vindt u informatie over de werking en bijwerkingen van Methotrexaat. De folder is bedoeld voor psoriasispatiënten die behandeld worden met Methotrexaat. Wat is
Nadere informatiePATIËNTEN INFORMATIE. Methotrexaat. (ledertrexate)/ MTX
PATIËNTEN INFORMATIE Methotrexaat (ledertrexate)/ MTX 2 PATIËNTENINFORMATIE Uw reumatoloog heeft u methotrexaat voorgeschreven voor de behandeling van uw reumatische aandoening. Om dit medicijn goed te
Nadere informatieMaag-, Darm- en Leverziekten. Mesalazines.
Maag-, Darm- en Leverziekten Mesalazines www.catharinaziekenhuis.nl Inhoud Algemeen... 3 Werking... 3 Gebruik... 4 Bijwerkingen... 5 Het effect op vruchtbaarheid, zwangerschap en borstvoeding... 6 Controles...
Nadere informatieAzathioprine/ Mercaptopurine
Maag-, Darm- en Leverziekten Azathioprine/ Mercaptopurine www.catharinaziekenhuis.nl Inhoud Algemeen... 3 Werking... 3 Voorzorgsmaatregelen... 3 Gebruik... 4 Bijwerkingen... 4 Interacties met andere geneesmiddelen...
Nadere informatieBehandeling van psoriasis met methotrexaat
Behandeling van psoriasis met methotrexaat In overleg met uw dermatoloog heeft u besloten om voor de behandeling van uw psoriasis methotrexaat te gaan gebruiken. In deze folder leest u hoe dit middel werkt
Nadere informatieBehandeling met dexamethason bij een hersentumor
Behandeling met dexamethason bij een hersentumor Informatie voor patiënten F0722-3111 december 2010 Medisch Centrum Haaglanden www.mchaaglanden.nl MCH Antoniushove, Burgemeester Banninglaan 1 Postbus 411,
Nadere informatieStereotactische radiotherapie voor hersenmetastasen
Radiotherapie Stereotactische radiotherapie voor hersenmetastasen www.catharinaziekenhuis.nl Patiëntenvoorlichting: patienten.voorlichting@catharinaziekenhuis.nl RTH015 / Stereotactische radiotherapie
Nadere informatieEndoxan (cyclofosfamide)
Endoxan (cyclofosfamide) U heeft in overleg met uw behandelend arts besloten dat u in verband met reumatische klachten Endoxan (cyclofosfamide, Cicloblastine) gaat gebruiken. Deze folder geeft informatie
Nadere informatieNeurologie en Neurochirurgie. Hersentumor. www.catharinaziekenhuis.nl
Neurologie en Neurochirurgie Hersentumor www.catharinaziekenhuis.nl Inhoud Inleiding... 3 Hersentumoren... 5 Diagnose en onderzoeken... 8 Behandeling... 9 Epilepsie... 17 Meer hulp en informatie... 22
Nadere informatieCyclofosfamide (Endoxan ) tabletten bij reumatische aandoeningen
Cyclofosfamide (Endoxan ) tabletten bij reumatische aandoeningen Uw behandelend arts heeft aangegeven u met het geneesmiddel cyclofosfamide te willen gaan behandelen. Deze folder geeft informatie over
Nadere informatieKaakabces: operatieve behandeling van ontsteking in de kaak/mondholte
Mondziekten, Kaak- en Aangezichtschirurgie Kaakabces: operatieve behandeling van ontsteking in de kaak/mondholte www.catharinaziekenhuis.nl Patiëntenvoorlichting: patienten.voorlichting@catharinaziekenhuis.nl
Nadere informatieBehandeling met methotrexaat. Polikliniek Dermatologie
Behandeling met methotrexaat Polikliniek Dermatologie Methotrexaat wordt gebruikt om psoriasis te behandelen. In deze folder vindt u informatie over de werking en de bijwerkingen van methotrexaat. Het
Nadere informatieInwendige bestraling bij baarmoederhalskanker
Radiotherapie Inwendige bestraling bij baarmoederhalskanker www.catharinaziekenhuis.nl Inhoud Pre-operatieve screening en anesthesie... 3 De behandeling... 4 Verdoving... 4 Inbrengen van de blaaskathether
Nadere informatieAzathioprine of 6-Mercaptopurine
Azathioprine of 6-Mercaptopurine Azathioprine/6-Mercaptopurine Uw maag-darm-leverarts heeft in overleg met u besloten u te gaan behandelen met het Azathioprine (Imuran) of 6-Mercaptopurine (Puri-Nethol).
Nadere informatieMabthera + CHOP PATIËNTENBROCHURE
PATIËNTENBROCHURE Mabthera + CHOP TOON DEZE FOLDER AAN UW HUISARTS, HUISAPOTHEKER EN THUISVERPLEEGKUNDIGE www.ziekenhuisgeel.be 2 Behandelschema Deze kuur bestaat uit 1 monoklonaal antilichaam (Mabthera
Nadere informatieAzathioprine (Imuran) bij de ziekte van Crohn, colitis ulcerosa en auto-immuun hepatitis
Azathioprine (Imuran) bij de ziekte van Crohn, colitis ulcerosa en auto-immuun hepatitis Uw behandelend arts heeft met u gesproken over het gebruik van Azathioprine (Imuran). In deze folder krijgt u informatie
Nadere informatieAzathioprine (Imuran)
Azathioprine Azathioprine (Imuran) Uw reumatoloog heeft u Azathioprine voorgeschreven voor de behandeling van uw reumatische aandoening. Om dit medicijn goed te kunnen gebruiken, is het belangrijk dat
Nadere informatieZorgtraject borstkanker
Zorgtraject borstkanker Wie kunt u bellen als u vragen heeft? Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op www.asz.nl/brmo. Inleiding U wordt behandeld voor borstkanker en die behandeling gaat in stappen.
Nadere informatieBorstsparende operatie bij borstkanker
Chirurgie Borstsparende operatie bij borstkanker www.catharinaziekenhuis.nl Inhoud Hoe ontstaat kanker?... 3 Voorbereiding op de operatie... 4 De opname... 4 De operatie... 4 Na de operatie... 5 Mogelijke
Nadere informatieMaag-, Darm- en Leverziekten. Methotrexaat.
Maag-, Darm- en Leverziekten Methotrexaat www.catharinaziekenhuis.nl Inhoud Algemeen... 3 Werking... 3 Gebruik... 4 Mogelijke bijwerkingen... 4 Aanvullende informatie... 6 Het effect op vruchtbaarheid,
Nadere informatie9.1 Chemotherapie na een operatie bij borstkanker
9.1 Chemotherapie na een operatie bij borstkanker Uw behandelend chirurg heeft in overleg met u en de internist-oncoloog (internist gespecialiseerd in de behandeling van kanker), besloten om na uw operatie
Nadere informatieCyclofosfamide (Cycloblastine, Endoxan) bij reumatische aandoeningen
Cyclofosfamide (Cycloblastine, Endoxan) bij reumatische aandoeningen In overleg met uw behandelend arts heeft u besloten het geneesmiddel cyclofosfamide te gebruiken. Deze folder geeft informatie over
Nadere informatieBehandeling met Azathioprine
LONGGENEESKUNDE Behandeling met Azathioprine BEHANDELING Behandeling met Azathioprine U heeft in overleg met uw behandelend specialist besloten dat u het medicijn Azathioprine gaat gebruiken in verband
Nadere informatieMethotrexaat. Reumatologie. alle aandacht
Methotrexaat Reumatologie alle aandacht Methotrexaat (Ledertrexate ) Uw reumatoloog heeft u methotrexaat voorgeschreven voor de behandeling van uw reumatische aandoening. Om dit medicijn goed te kunnen
Nadere informatieMethotrexaat bij reumatische aandoeningen. Maatschap Interne Geneeskunde IJsselland Ziekenhuis
Methotrexaat bij reumatische aandoeningen Maatschap Interne Geneeskunde IJsselland Ziekenhuis Inleiding U heeft van uw behandelend arts het medicijn methotrexaat voorgeschreven gekregen. Om dit medicijn
Nadere informatieInformatie longkanker. Informatie voor patiënten met longkanker die behandeld worden met Taxotere.
Informatie longkanker Informatie voor patiënten met longkanker die behandeld worden met Taxotere. Inhoud 3 Waarom heeft uw arts Taxotere voorgesteld? Hoe wordt Taxotere toegediend? 4 Bijwerkingen op het
Nadere informatieMethotrexaat. bij ziekte van Crohn en colitis ulcerosa Maag-Darm-Levercentrum. Beter voor elkaar
Methotrexaat bij ziekte van Crohn en colitis ulcerosa Maag-Darm-Levercentrum Beter voor elkaar MTX (Methotrexaat) bij IBD (ziekte van Crohn) Uw behandelend arts heeft met u gesproken over het gebruik van
Nadere informatieMethotrexaat (MTX) bij huidziekten
Methotrexaat (MTX) bij huidziekten In overleg met uw behandelend arts heeft u besloten het geneesmiddel Methotrexaat of MTX te gaan gebruiken. In deze folder zal worden uitgelegd wat MTX is en wat de
Nadere informatieMethotrexaat bij de ziekte van Crohn
Methotrexaat bij de ziekte van Crohn Interne geneeskunde Locatie Hoorn/Enkhuizen Methotrexaat bij de ziekte van Crohn De MDL-arts heeft samen met u besloten u te behandelen met methotrexaat. In deze folder
Nadere informatiePATIËNTENBROCHURE Therapie met Gazyvaro (Immunotherapie)
PATIËNTENBROCHURE Therapie met Gazyvaro (Immunotherapie) WAT IS OBINITUZUMAB? De merknaam van Obinituzumab is Gazyvaro. Obinituzumab is een immunotherapie: een behandeling die werkt via het immuunsysteem
Nadere informatieMethotrexaat (MTX) bij de ziekte van Crohn MDL
Methotrexaat (MTX) bij de ziekte van Crohn MDL Inhoudsopgave Algemeen...4 Werking...4 Gebruik...5 Bijwerkingen...6 Foliumzuur...6 Aanvullende informatie...7 Zwangerschap en borstvoeding...7 Tot slot...8
Nadere informatieMethotrexaat (ledertrexate of emthexate) bij de ziekte van Crohn bij kinderen
Methotrexaat (ledertrexate of emthexate) bij de ziekte van Crohn bij kinderen 2 In overleg met de behandelend arts is besloten dat uw kind het medicijn Methotrexaat gaat gebruiken, afgekort MTX. De reden
Nadere informatieMethotrexaat (MTX) bij kinderen
Methotrexaat (MTX) bij kinderen In overleg met de behandelend arts is besloten dat uw kind het medicijn Methotrexaat, afgekort MTX, gaat gebruiken, De reden hiervan zal de behandelend arts uitleggen.
Nadere informatieCyclofosfamide (Endoxan ) Voorgeschreven door de reumatoloog
Cyclofosfamide (Endoxan ) Voorgeschreven door de reumatoloog Albert Schweitzer ziekenhuis januari 2014 pavo 0900 Inleiding De reumatoloog heeft met u besproken dat u cyclofosfamide gaat gebruiken. In deze
Nadere informatiePatiënteninformatie. Revlimid (lenalidomide)
Patiënteninformatie Revlimid (lenalidomide) 2 Inhoud Inleiding... 4 Omschrijving en doel van de behandeling... 4 Richtlijnen voor het innemen van Revlimid... 4 Bijwerkingen... 9 Speciale controle van uw
Nadere informatieMETHOTREXAAT BIJ REUMATISCHE AANDOENINGEN FRANCISCUS GASTHUIS
METHOTREXAAT BIJ REUMATISCHE AANDOENINGEN FRANCISCUS GASTHUIS Inleiding Deze folder is bestemd voor patiënten (en hun naasten) die door de behandelend arts methotrexaat voorgeschreven hebben gekregen.
Nadere informatieInformatie voor patiënten die Vidaza gebruiken
Informatie voor patiënten die Vidaza gebruiken Informatie over de behandeling met Vidaza (azacitidine) 1 Deze informatie wordt u aangeboden door Celgene B.V. Persoonlijke gegevens Naam: m/v Adres: Postcode:
Nadere informatieInfliximab (Remicade ) Voorgeschreven door de reumatoloog
Infliximab (Remicade ) Voorgeschreven door de reumatoloog Albert Schweitzer ziekenhuis juli 2013 pavo 0904 Inleiding De reumatoloog heeft met u besproken dat u infliximab gaat gebruiken. In deze folder
Nadere informatieBESTRALING PROSTAATKANKER
BESTRALING PROSTAATKANKER 1064 Inleiding Zoals u van uw uroloog heeft vernomen, is bij u prostaatkanker ontdekt. Het voornemen bestaat om uw prostaatkanker te behandelen met een inwendige of uitwendige
Nadere informatiemisselijkheid bij chemotherapie
patiënteninformatie misselijkheid bij chemotherapie U kunt helaas misselijk worden van chemotherapie. Misselijkheid en braken zijn erg vervelende bijwerkingen en kunnen ervoor zorgen dat u niet in staat
Nadere informatieAzathioprine. Bij de ziekte van Crohn of colitis ulcerosa
Azathioprine Bij de ziekte van Crohn of colitis ulcerosa 2 Uw maag-, darm- en leverarts (MDL-arts) heeft u azathioprine (merknaam Imuran ) voorgeschreven voor de behandeling van de ziekte van Crohn of
Nadere informatieCiclosporine (Neoral )
Afdeling Dermatologie / allergologie, locatie AZU Ciclosporine (Neoral ) bij constiutioneel eczeem (CE) In overleg met uw behandelend arts heeft u besloten het geneesmiddel ciclosporine te gaan gebruiken.
Nadere informatieRadiologie. Cryoablatie.
Radiologie Cryoablatie www.catharinaziekenhuis.nl Patiëntenvoorlichting: patienten.voorlichting@catharinaziekenhuis.nl RAD070 / Cryoablatie / 12-04-2018 2 Cryoablatie U heeft binnenkort een afspraak voor
Nadere informatieMaag-,darm- en leverziekten. Methotrexaat bij ziekte van Crohn en Colitis ulcerosa
Afdeling: Onderwerp: Maag-,darm- en leverziekten Methotrexaat bij ziekte van Crohn en Colitis ulcerosa MTX (Methotrexaat) bij IBD (ziekte van Crohn) Uw behandelend arts heeft met u gesproken over het gebruik
Nadere informatieDarzalex (daratumumab) PATIËNTENBROCHURE
PATIËNTENBROCHURE Darzalex (daratumumab) TOON DEZE FOLDER AAN UW HUISARTS, HUISAPOTHEKER EN THUISVERPLEEGKUNDIGE www.ziekenhuisgeel.be 2 Behandelschema Darzalex (daratumumab) is een doelgerichte therapie.
Nadere informatieBehandelwijzer oncologie
Behandelwijzer oncologie Chemotherapie Wat is chemotherapie? Chemotherapie is de behandeling van kanker met speciale medicijnen, zogenoemde cytostatica. Cytostatica remmen en verstoren het celdelingsproces
Nadere informatieZwangerschap bij een chronische darmziekte
Maag-, Darm- en Leverziekten Zwangerschap bij een chronische darmziekte www.catharinaziekenhuis.nl Inhoud Vruchtbaarheid... 3 Erfelijkheid... 4 Medicijnen... 4 Invloed chronische darmziekte op de zwangerschap...
Nadere informatienatalizumab (tysabri)
patiënteninformatie natalizumab (tysabri) behandeling en werking medicijn Uw neuroloog heeft u het medicijn natalizumab (Tysabri) geadviseerd. Hoe werkt dit medicijn? Hoe wordt natalizumab toegediend?
Nadere informatieHyperthermie in hoofd-/halsgebied
Kanker Instituut U heeft van uw behandelend arts gehoord dat u een behandeling met hyperthermie (warmtebehandeling) krijgt. Voorafgaand aan de eerste hyperthermie-behandeling heeft u een gesprek met een
Nadere informatieAdviezen bij ontslag. in een periode van verminderde weerstand. (neutropene fase)
Oncologie Adviezen bij ontslag in een periode van verminderde weerstand (neutropene fase) Inleiding Na een periode van verblijf in het ziekenhuis, mag u vervroegd met ontslag. Een deel van de neutropene
Nadere informatieRefaja Ziekenhuis Stadskanaal. Fumaarzuurbehandeling bij psoriasis
Fumaarzuurbehandeling bij psoriasis FUMAARZUURBEHANDELING BIJ PSORIASIS INLEIDING In overleg met uw dermatoloog heeft u besloten te starten met fumaarzuur voor de behandeling van psoriasis. Bij psoriasis
Nadere informatieCiclosporine/Neoral bij nieraandoeningen
Ciclosporine/Neoral bij nieraandoeningen Uw behandelend arts heeft aangegeven u met het geneesmiddel ciclosporine te willen gaan behandelen. Deze folder geeft informatie over dit geneesmiddel. Heeft u
Nadere informatie9.1 Chemotherapie voorafgaand aan de operatie bij borstkanker
9.1 Chemotherapie voorafgaand aan de operatie bij borstkanker Uw behandelend chirurg heeft na overleg met de internist-oncoloog (internist gespecialiseerd in de behandeling van kanker) en in overleg met
Nadere informatiePATIËNTENINFORMATIE. CYCLOFOSFAMIDE (Endoxan )
PATIËNTENINFORMATIE CYCLOFOSFAMIDE (Endoxan ) 2 CYCLOFOSFAMIDE (Endoxan ) Uw reumatoloog heeft u cyclofosfamide voorgeschreven voor de behandeling van uw reumatische aandoening. Om dit medicijn goed te
Nadere informatieKanker. Inleiding. Wat is kanker. Hoe ontstaat kanker
Kanker Inleiding Ik heb dit onderwerp gekozen omdat veel mensen niet weten wat kanker precies inhoud en ik zelf er ook meer van wil weten omdat mijn oma er in de zomervakantie aan gestorven is. Dat je
Nadere informatiePATIËNTENINFORMATIE. CICLOSPORINE (Neoral )
PATIËNTENINFORMATIE CICLOSPORINE (Neoral ) 2 CICLOSPORINE (Neoral ) Uw reumatoloog heeft u ciclosporine voorgeschreven voor de behandeling van uw reumatische aandoening. Om dit medicijn goed te kunnen
Nadere informatieBorstverwijdering bij borstkanker
Chirurgie Borstverwijdering bij borstkanker www.catharinaziekenhuis.nl Inhoud Hoe ontstaat kanker?... 3 De opname... 4 Voorbereiding op de operatie... 4 De operatie... 4 Na de operatie... 5 Drains... 5
Nadere informatieInstructies voor het gebruik van. Fumaarzuur
Instructies voor het gebruik van Fumaarzuur Inhoudsopgave 1 Inleiding... 1 2 Voor wie is deze therapie geschikt?... 1 3 Hoe wordt fumaarzuur voorgeschreven?... 1 4 Innemen van de tabletten en dosering...
Nadere informatieSchildwachtklieronderzoek
Chirurgie Schildwachtklieronderzoek www.catharinaziekenhuis.nl Inhoud Het onderzoek... 4 Bijwerkingen... 6 De uitslag... 6 Aanvullende behandelingen... 6 Vragen... 7 Contactgegevens... 7 Patiëntenvoorlichting:
Nadere informatieChemotherapie. Inhoud
Chemotherapie Inhoud 1. Wat is chemotherapie? 2 2. Behandeling en tussentijdse controle 2 3. Opname in het ziekenhuis 3 4. Bijwerkingen 4 5. Psychosociale gevolgen 7 6. Vervolgcontroles 7 7. Vragen 8 8.
Nadere informatieINFORMATIE OVER METHOTREXAAT (LEDERTREXATE EMTHEXATE ) FRANCISCUS VLIETLAND
INFORMATIE OVER METHOTREXAAT (LEDERTREXATE EMTHEXATE ) FRANCISCUS VLIETLAND Inleiding Uw reumatoloog heeft u een ziekteremmend medicijn voorgeschreven voor de behandeling van uw reumatische aandoening.
Nadere informatieEC Epirubicine en Cyclofosfamide
EC Epirubicine en Cyclofosfamide INFORMATIEFOLDER VOOR PATIËNTEN WERKING De chemotherapie bestaat uit twee verschillende celremmende geneesmiddelen (cytostatica): Epirubicine en Cyclofosfamide. Daarnaast
Nadere informatieCyclofosfamide (Endoxan ) infuus bij reumatische aandoeningen
Cyclofosfamide (Endoxan ) infuus bij reumatische aandoeningen Uw behandelend arts heeft aangegeven u met het geneesmiddel cyclofosfamide te willen gaan behandelen. Deze folder geeft informatie over dit
Nadere informatie6-Mercaptopurine (Purinethol) bij Inflammatoire Darmziekten (Ziekte van Crohn / colitis ulcerosa )
6-Mercaptopurine (Purinethol) bij Inflammatoire Darmziekten (Ziekte van Crohn / colitis ulcerosa ) Maag-Darm-Levercentrum Beter voor elkaar 2 Inleiding Uw behandelend arts heeft met u gesproken over het
Nadere informatiePrednison / Prednisolon (corticosteroïden) bij Inflammatoire darmziekten (ziekte van Crohn, Colitis Ulcerosa)
Prednison / Prednisolon (corticosteroïden) bij Inflammatoire darmziekten (ziekte van Crohn, Colitis Ulcerosa) Uw behandelend arts heeft met u gesproken over het gebruik van prednison/ prednisolon. In
Nadere informatieSt. Antonius Ziekenhuis
REUMATOLOGIE Behandeling met methotrexaat BEHANDELING Behandeling met methotrexaat Uw reumatoloog heeft u methotrexaat voorgeschreven voor de behandeling van uw reumatische aandoening. Om dit medicijn
Nadere informatieOlaparib bij eierstokkanker
Olaparib bij eierstokkanker Inleiding De informatie in dit document is bedoeld als aanvulling op de informatie die u al heeft gekregen van uw behandelend internist-oncoloog en de oncologieverpleegkundige.
Nadere informatieTemozolomide (Temodal ) bij hersentumoren
Temozolomide (Temodal ) bij hersentumoren Inleiding De informatie in dit document is bedoeld als aanvulling op de informatie die u al heeft gekregen van uw behandelend internist-oncoloog en de oncologieverpleegkundige.
Nadere informatiePatiënteninformatie. Richtlijnen voor het innemen van temozolomide in combinatie met radiotherapie en aansluitend monotherapie
Patiënteninformatie Richtlijnen voor het innemen van temozolomide in combinatie met radiotherapie en aansluitend monotherapie Inhoud Inleiding... 3 Richtlijnen voor het innemen van temozolomide... 3 Hoe
Nadere informatieSCHILDKLIERTHERAPIE MET RADIOACTIEF JODIUM
SCHILDKLIERTHERAPIE MET RADIOACTIEF JODIUM 298 Afspraak afdeling Nucleaire Geneeskunde Mevrouw/meneer Dag Datum Tijdstip Denkt u eraan uw recente jaarkaart van het Sint Franciscus Gasthuis mee te nemen.
Nadere informatieAzathioprine (Imuran )
Azathioprine (Imuran ) bij kinderen en jongeren met de ziekte van Crohn en colitis ulcerosa Waarom deze folder? Je dokter heeft met je gesproken over het gebruik van azathioprine (Imuran ). In deze folder
Nadere informatieCT-scan met contrastvloeistof
Radiotherapie CT-scan met contrastvloeistof www.catharinaziekenhuis.nl Patiëntenvoorlichting: patienten.voorlichting@catharinaziekenhuis.nl RTH016 / CT-scan met contrastvloeistof / 06-02-2014 2 CT-scan
Nadere informatieInformatie over het geneesmiddel Methotrexaat (Emthexate, Ledertrexate )
Patiënteninformatie Informatie over het geneesmiddel Methotrexaat (Emthexate, Ledertrexate ) rkz.nl Uw reumatoloog heeft u Methotrexaat voorgeschreven voor de behandeling van uw reumatische aandoening.
Nadere informatieLanreotide bij neuro-endocriene tumoren
Lanreotide bij neuro-endocriene tumoren Inleiding De informatie in dit document is bedoeld als aanvulling op de informatie die u al heeft gekregen van uw behandelend internist-oncoloog en de oncologieverpleegkundige.
Nadere informatieUrineweginfecties en antibiotica
Urologie Urineweginfecties en antibiotica www.catharinaziekenhuis.nl Inhoud Algemene oorzaken urineweginfecties... 3 Blaasontsteking... 4 Verschijnselen kunnen zijn:... 4 Diagnose... 4 Behandeling... 5
Nadere informatieCiclosporine (Neoral ) bij constitutioneel eczeem (CE)
Ciclosporine (Neoral ) bij constitutioneel eczeem (CE) Ciclosporine (Neoral ) bij constitutioneel eczeem (CE) Afdeling dermatologie/allergologie, locatie UMC In overleg met uw behandelend arts heeft u
Nadere informatieTherapie met ABVD (Celremmende therapie) PATIËNTENBROCHURE
PATIËNTENBROCHURE Therapie met ABVD (Celremmende therapie) Inleiding Deze brochure biedt u de nodige informatie over uw therapie ABVD. U leest hierin meer over de behandeling zelf, bijzondere richtlijnen
Nadere informatieDTIC (Dacarbazine ) bij neuro-endocriene tumoren van de alvleesklier
DTIC (Dacarbazine ) bij neuro-endocriene tumoren van de alvleesklier Inleiding De informatie in dit document is bedoeld als aanvulling op de informatie die u al heeft gekregen van uw behandelend internist-oncoloog
Nadere informatieUrologie. Blaasspoeling BCG.
Urologie Blaasspoeling BCG www.catharinaziekenhuis.nl Inhoud Blaaspoliepen... 3 Belangrijke punten van aandacht... 4 De behandeling... 4 Leefregels... 5 Mogelijke risico s en bijwerkingen... 5 Wanneer
Nadere informatieBehandeling met methotrexaat (MTX) bij sarcoïdose
LONGGENEESKUNDE Behandeling met methotrexaat (MTX) bij sarcoïdose BEHANDELING Behandeling met methotrexaat (MTX) bij sarcoïdose U heeft in overleg met uw behandelend arts besloten dat u het medicijn methotrexaat
Nadere informatiePrednis(ol)on bij de ziekte van Crohn en colitis ulcerosa
Prednis(ol)on bij de ziekte van Crohn en colitis ulcerosa Ziekenhuis Gelderse Vallei Uw behandelend arts en/of verpleegkundige heeft met u gesproken over het gebruik van Prednis(ol)on. In deze folder krijgt
Nadere informatieHet is een ziekte die jarenlang door verschillende factoren zich ontwikkeld. Sommige factoren kun je zelf voorkomen, een paar niet.
Werkstuk door een scholier 1583 woorden 23 april 2011 4,9 12 keer beoordeeld Vak Zorg en welzijn KANKER: Ik ga vandaag mijn spreekbeurt houden over kanker om twee redenen. De eerste is dat iedereen kanker
Nadere informatieLeflunomide Voorgeschreven door de reumatoloog
Leflunomide Voorgeschreven door de reumatoloog Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op www.asz.nl/brmo. Inleiding De reumatoloog heeft met u besproken dat u leflunomide gaat gebruiken. In deze
Nadere informatie