6,3. Wat is astma? Oorzaken van astma. Allergische prikkels. Werkstuk door een scholier 5198 woorden 20 juni keer beoordeeld

Transcriptie

1 Werkstuk door een scholier 5198 woorden 20 juni ,3 60 keer beoordeeld Vak Biologie Hoofdstuk 1 -wat is astma?- Astma is de meest voorkomende ziekte bij kinderen. Ook een groot gedeelte van de volwassenen heeft astma. Toch weten niet veel mensen wat astma precies inhoud hoe het je levenstijl kan bepalen en hoe je ermee kan leven. In dit hoofdstuk wordt verteld over wat astma is welke klachten er zijn en hoe anderen het je wat gemakkelijker kunnen maken. Wat is astma? Astma is een ongeneeslijke chronische (slepende) ontsteking aan de longen. Door deze ontsteking zijn de luchtwegen (de ademhalingsorganen) erg prikkelbaar. Vier op de vijf mensen met astma zijn allergisch en krijgen astma aanvallen door allergische prikkels. Dan worden de luchtwegen geprikkeld zodra je iets inademt. Daardoor krijgt je het heel benauwd. Je kunt ook klachten krijgen van niet-allergische prikkels. De aanleg voor allergische astma is erfelijk. Astma kan op iedere leeftijd beginnen. Oorzaken van astma Bij astmapatiënten zijn er vaak meerdere oorzaken, niet alle mensen met astma reageren op dezelfde prikkels. De luchtwegen zijn prikkelbaarder voor verschillende dingen en sommige mensen hebben aanleg voor bepaalde stoffen de oorzaken zijn dus de prikkels; allergische en niet-allergische prikkels. Allergische prikkels er zijn meerdere allergische prikkels, dit zijn er een paar: - huisstofmijt - huidschilfers van dieren - stuifmeel - schimmelsporen - pollen - dierenharen - kakkerlakken - bepaalde voedingsmiddelen - veren Een allergie is een reactie op blootstelling aan een stof die allergeen heet. Allergeen is dus een allergie verwekkende stof. Pagina 1 van 14

2 Een allergie treedt op als ons lichaam iets als levensbedreigend beschouwt, terwijl dat het eigenlijk niet is. Blootstelling aan allergenen wekt dus een kettingreactie op, op celniveau. Het lichaam laat het afweersysteem het allergeen aanvallen. Gespecialiseerde cellen laten chemicaliën los die bemiddelaars worden genoemd. Deze bemiddelaars doen de spieren van de longen en luchtpijptakken samentrekken met als gevolg astma. Niet allergische prikkels - tabaksrook - sigarettenrook - het weer - bepaalde dampen - het weer - lichaamsbeweging - parfum - deo - bepaalde conserveringsmiddelen in eten - stress - sterke emoties Als je boos bent kan dat een astma-aanval uitlokken. Dit omdat de ademhalingsnelheid verhoogd. En er door verwijding van bronchiën prikkels in het netwerk doordringen. Klachten Door de ontsteking vernauwen de luchtwegen. Dit kan tot veel klachten leiden. Hier een paar op een rijtje: - de ademhaling gaat sneller. - Kortademigheid, bij aanvallen of bij inspanning. - Volzitten. - Rode tranende ogen. - Vermoeidheid. - Piepend, zagend of brommend ademhalen. Doordat de lucht door vernauwde luchtwegen wordt geperst klinkt het piepend zagend of brommend. - Hoesten met misschien ophoesten van slijm. Niemand weet in hoeverre je last zult krijgen van astma. De aard en de ernst verschillen per persoon. Astma klachten zijn bovendien erg onvoorspelbaar. De ene dag reageert u sneller en heftiger terwijl u de andere dag nergens last van heeft. Ook verschilt het het seizoen (hier wordt meer over verteld in jaargetijden.) u zult dus zelf moeten leren van welke prikkels en op welke momenten je astma/ klachten krijgt. Omgaan met astma. Astma is niet te genezen. Je zult er dus je hele leven last van hebben. Toch kun je veel klachten voorkomen door uit de buurt te blijven van prikkels waar je last van hebt. Ook medicijnen helpen en er zijn er een Pagina 2 van 14

3 heleboel. (meer over medicijnen in hoofdstuk medicijnen) Het is goed om meer informatie te zoeken over je aandoening, het vermijden van prikkels, behandelingen en wat het betekent om astma te hebben (meer informatie in hoofdstuk twaalf). Anderen Anderen kunnen veel voor je doen om het je wat gemakkelijker te maken. Niet roken in jouw buurt bijvoorbeeld. Niet met deodorant spuiten in je buurt. En even stofzuigen voordat je komt. Ook is het handig om je familie en kennissen te informeren over je astma. Zorg dat je ook duidelijk uitlegt wat astma is. Want vaak komen mensen anders met goede raad` daarbij komen vaak ideeën ten gesprekke die niet helemaal kloppen. Vaak berusten de goede raad dan op misverstanden, vooroordelen of zeg maar volkswijsheden. Bijna altijd zijn ze onjuist, maar ze kunnen wel veel leed en pijn veroorzaken. Ik heb een paar van deze goede raad adviezen opgezocht en hieronder uitgelegd. Astma is besmettelijk Niet waar, astma kan wel in de ene familie meer voorkomen dan in de andere. Maar dat komt omdat de aanleg voor deze ziekte erfelijk is. Astma zit tussen je oren Emoties kunnen van invloed zijn op benauwdheid. Maar psychische oorzaken alleen kunnen geen aanval uitlokken. Mensen met astma hebben een lichamelijke aanleg voor astma. Als je die aanleg niet hebt kunnen emoties en spanningen geen aanval uitlokken. Aan astma ga je niet dood Het komt zelden voor dat iemand stikt in een astma-aanval. Maar het kan wel gebeuren. Je groeit eroverheen Niet helemaal waar. De aanleg voor astma is blijvend. Klachten kunnen minder worden maar het kan opnieuw de kop op steken. Op vele manieren kan astma een rol spelen in je dagelijks leven. Anderen reageren op jouw astma. Astma kan daarom je sociale leven dagelijks beïnvloeden. Toch is het met de juiste informatie geen probleem en zul je, je net zo goed kunnen voelen als ieder ander. Hoofdstuk 2. -Prikkels en hoe te voorkomen- Samenvatting Er zijn verschillende dingen die een astma-aanval kunnen veroorzaken. Bijvoorbeeld als je allergisch bent voor katten, zodra jouw huid in aanraking komt met katten haren kan dit verschillende gevolgen hebben zoals een nies bui. Bij de een is dit erger dan bij de ander. Natuurlijk zijn er nog veel meer dingen waar jouw astma op kan reageren, dat verschilt niet alleen bij iedereen maar ook per seizoen, jaargetijde en dag. Roken In huizen met kleine kinderen waar gerookt word, is de kans groter op astma. Ook als het kind nog geen Pagina 3 van 14

4 long klachten heeft. Luchten helpt soms wel maar meestal niet omdat rook heel lang in de lucht blijft hangen. Algemeen Een van de hoofdklachten bij prikkels is benauwdheid. Je luchtwegen zijn dan overgevoelig voor deze prikkel. Deze overgevoeligheid wordt ook wel hyperreactiviteit genoemd. Mensen met astma kunnen gevoelig zijn voor niet allergische (niet-specifieke) prikkels of voor allergische (specifieke) prikkels. Bij inademen stroomt de lucht door je keel en de luchtpijp naar je longen. In de longen vertakt de luchtpijp zich tot steeds kleinere buisjes. Aan het einde van die buisjes zijn kleine blaasjes: de longblaasjes. De longen bestaan uit ongeveer een miljoenen van die blaasjes. Daar vindt de luchtverversing van het lichaam plaats. Het bloed brengt het zuurstof naar alle delen van het lichaam. Als je een astma aanval hebt trekken de luchtbuisjes in de longen zich krampachtig samen, om de prikkels buiten je longen te houden. Er kan dan weinig lucht doorheen. Dan ben je benauwd. De luchtbuisjes trekken dan samen Niet-allergische prikkels Het kan gaan om prikkels waar alle mensen gevoelig voor zijn, maar waarvoor mensen met astma overgevoelig voor zijn. Dit zijn de niet-allergische prikkels. Voorbeelden zijn: - Virusinfecties - Luchtvervuiling - Bepaalde make-up (parfum) - Bepaalde medicijnen. Allergische prikkels Behalve niet-allergische prikkels zijn er natuurlijk ook de allergische prikkels. Hiervoor zijn mensen zonder astma niet gevoelig voor, de astma patiënt wel die krijgt klachten waar anderen geen last van hebben. Een aantal voorbeelden zijn: - Stuifmeel - Pollen - Huisstof mijt - Schimmels - Huisdieren - En bepaalde planten. Deze dingen kunnen bij mensen met astma klachten veroorzaken. Veel mensen met astma hebben een allergische aanleg, dus zij zullen vaak voor een of meerde allergische prikkels gevoelig zijn. Hoe voorkom je een aanval? Een astma aanval is bijna altijd te voorkomen. Een gouden tip is goed de medicijnen gebruiken. Ventolin is even lucht halen dat stopt je aanval maar zorgt verder voor niks. Er zijn ook verschillende medicijnen die een soort laag vormen om de gestresste spierlaag die de long dichtknijpt. Als een patiënt elke dag goed zijn medicijnen gebruikt zoals door de dokter word uitgelegd kunnen veel aanvallen voorkomen worden of Pagina 4 van 14

5 verminderd worden. Veel mensen reageren op koken om dit te voorkomen is het handig om de ruimte waarin word gekookt goed te ventileren door bijvoorbeeld een raampje open te zetten of een afzuig installatie te kopen, dit is vaak duur maar wel beter voor de patiënt. Ook kan U reageren op make-up, zoals eau de toilette of aftershave. Het is dan beter om dit niet te gebruiken. Dat is vervelend maar wel beter. Als een ander lid van het huiselijk gezin een luchtje gebruikt kun je vragen of diegene dat pas wil doen als jij dat badkamer al gebruikt hebt. Zo ontloop je het alsnog. Ook is vaak een ventilatie systeem een goede oplossing, daarmee kan iedereen zijn luchtje gebruiken maar zorg er dan wel voor dat het er een is die lucht naar buiten pompt. Het is ook handig als de gas- en olie kachels een goede afvoer hebben. Deze leidingen moeten minstens een keer per jaar gecheckt worden. Probeer deze ook zo schoon mogelijk te houden. Verf of lak waarin terpentine als oplosmiddel is gebruikt, kan ook voor aanvallen zorgen. Tegenwoordig is verf en lak ook op water basis te koop, deze ruikt minder sterk. Sigaretten rook is niet altijd te voorkomen. Wel zijn er steeds meer eetgelegenheden gedeeltelijk of geheel rookvrij zijn. Ook hebben werknemers tegenwoordig recht op een rookvrije werk ruimte. Als je Astma hebt en zelf rookt, doe je er zeer verstandig aan zo snel mogelijk te stoppen. Huisstofmijt Je zou toch denken dat je niks tegen huisstofmijt kan doen, je ziet hem immers niet! Toch is daar een oplossing voor. Als je slaapt ben je minder alert daar is een middeltje tegen er zijn namelijk speciale hoezen voor om je matras, dekbed en kussen waar de mijt niet heen kan komen zo voorkom je dus dat hij je benauwd maakt zijn poepjes. Ook kan je beter geen vloer bedekking nemen in de slaapkamer. Huisstof mijt zit graag op warme vochtige en stoffige plekjes. Ook zitten ze vaak in gordijnen dus kan je beter luxaflex hebben. Houd ook het leefgebied goed schoon, droog en stofvrij. Tegen vocht kan je het huis goed ventileren dus zet vaker eens een raampje open! Hooikoorts Je kunt ook allergisch zijn voor stuifmeel. Stuifmeel komt van mannetjes planten. Het zweeft door de lucht naar de vrouwtjes planten om zaadjes te maken voor nieuwe baby plantjes. De meeste mensen hebben last van het stuifmeel van gras. Doordat stuifmeel maken de slijmvliezen in je neus, keel en ogen veel slijm aan en worden ze dik. Door Hooikoorts krijg je nies buien, tranende ogen of jeuk in je keel. Gelukkig komt stuifmeel alleen vrij als de plant in bloei staat ronde de lente dus. Het beste middel tegen hooikoorts is het stuifmeel zo min mogelijk in te ademen. Omdat Stuifmeel in de lucht hangt kan je dus het beste binnen blijven. Als het geregend heeft heb je geluk de lucht is dan schoon van stuifmeel. Ook kan je gewoon naar het strand daar is de wind vanaf zee. Gelukkig bestaat er zo iets als een allergie pilletje, dan krijg je minder last van je allergieën, maar het is slecht voor je om dat elke dag te nemen. Pagina 5 van 14

6 Hoofdstuk 3 -bronchitis- Hoofdstuk 4 -Medicijnen voor astma- Medicijnen zijn heel belangrijk bij astma. Ze helpen de patiënt om te gaan met hun astma, en er zo min mogelijk last van te hebben. Ventolin Bij astma verkrampen de spieren van de luchtwegen, waardoor je kortademig wordt, moet hoesten en het benauwd krijgt. Deze aanvallen ontstaan door prikkels, zoals koude lucht, rook, inspanning, emoties en stoffen waar de patiënt allergisch voor is. Er zijn seizoenen waarin je gevoeliger bent dan normaal. Ventolin oftewel Salbutamol kalmeert binnen enkele minuten de spieren van de luchtwegen, zodat je weer makkelijker kan ademen.ventolin blijft ongeveer 4 uur werken. Maar het neemt de gevoeligheid voor prikkels niet weg. Daar zijn andere medicijnen voor die luchtwegbeschermers worden genoemd. Seretide: Voorkomt aanvallen: Seretide remt de aanval. Het bestrijdt zo dus de onderliggende oorzaak van de klachten. De verkramping van de spieren in de luchtwegen wordt verminderd, waardoor ademhalen gemakkelijker wordt. Daarnaast zorgt Seretide ervoor dat de luchtwegen minder snel geprikkeld worden, zodat nieuwe aan vallen voorkomen worden. Zet de luchtwegen langdurig open: Seretide helpt de spiertjes in de luchtwegen te ontspannen en voorkomt dat ze verkrampen. Zo wordt de benauwdheid verminderd. De oorzaak van de aanval wordt dus door een bepaalde stof bestreden. Seretide blijft ongeveer 12 uur werken. Daarom is het, het beste om het s ochtends bij het ontbijt te nemen en s avonds bij het avondeten. Seretide word ook wel Aërosol genoemd. De werkzame stoffen in seretide heten salmeterol en fluticasonpropionaat, dat zijn dus 2 stoffen die samen Seretide vormen. Het handige van Seretide is dat er ook een vleugje Ventolin in zit waardoor de luchtwegen heel snel gekalmeerd worden. Desondanks word Seretide niet vaak voorgeschreven, waarom dat weten we niet. Wel is het noodzakelijk dat Seretide dagelijks gebruikt word anders kan het de aanvallen niet voorkomen. Seretide is gemaakt om de Astma aanval te voorkomen. Er zijn natuurlijk nog veel meer Medicijnen tegen Astma. Ventolin Seretide Prulmicort Bricanyl Pagina 6 van 14

7 Dit zijn er maar een paar. Er bestaan er teveel om op te noemen. De inhalators zoals die op de plaatjes te zien zijn worden vaak gebruikt met een voorzet kamer. Een vulomatic. Dit is een plastic rond ding, waar de inhalator op aangesloten wordt. Hoofdstuk 5 -hoe werken de longen- Ademhalen We hebben twee longen. Deze twee longen liggen in de borstkas aan beide kanten van het hart. Met deze longen halen we adem. We halen adem omdat we zuurstof nodig hebben: zuurstof dient namelijk als brandstof voor ons lichaam. Deze zuurstof halen we uit de lucht. In de longen komt de ingeademde lucht in aanraking met bloed. De zuurstof komt dus via de longen in het bloed terecht en wordt via de bloedbaan door het hele lichaam gebracht. Zuurstof zit dus in de lucht. Ongeveer twintig procent van de lucht die we inademen bestaat uit zuurstof. De zuurstof hebben we in ons hele lichaam nodig. Als het lichaam de zuurstof heeft gebruikt, ontstaat er koolzuurgas. Dit koolzuurgas wordt uitgeademd. We ademen dus om zuurstof binnen te krijgen en koolzuurgas af te voeren. Hoe zien de longen eruit? De longen liggen in de borstkas. Hierdoor worden ze goed beschermd: de ribbenkast zorgt ervoor dat ze niet makkelijk kunnen beschadigen. De ingeademde lucht legt een hele weg af. Het gaat via de neus en keel de luchtpijp in. In de borst splitst de luchtpijp zich in 2 takken, die gaan elk naar een long. In de long splitsen de takken zich weer in steeds kleinere takjes op. Dit zijn de kleine luchtwegen. De kleine luchtwegen monden uit in een soort zakjes, de longblaasjes. In de longblaasjes wordt de zuurstof in het bloed opgenomen. En het koolzuurgas wordt in de longblaasjes uit het bloed gehaald en daarna uitgeademd. Om nog even terug te komen op de kleine luchtwegen, zij zijn eigenlijk buisjes. De buitenste laag bestaat uit een spierlaagje. Deze spiertjes doen de buisjes samenknijpen. Dit is nodig om de longen af te sluiten voor schadelijke stoffen, bijvoorbeeld huisstof. De middelste laag bestaat uit bindweefsel dit bindweefsel Hoe ademen we? We ademen doordat onze borstkas in- en uitzet. De gebeurt door de ademhalingsspieren. De belangrijkste is het middenrif. Dit is een spier die de borstholte scheidt van de buikholte. Inademen Inademen doen we actief. Als de spieren zich samentrekken, wordt het middenrif vlak. Hierdoor ademen we in. Uitademen Uitademen doen we passief. De spieren van het middenrif en de tussenribspieren ontspannen zich. Hierdoor krimpt de borstkas in. De lucht wordt hierdoor naar buiten geperst. Hierdoor ademen we uit. Hoofdstuk 6: Pagina 7 van 14

8 -levensregels- Ik ga vertellen over de leefregels, en beweging. Eerst vertel ik over hoe de de leefregels in elkaar zitten daarna vertel ik over de leefregels waarin sport en beweging in is verwerkt. In leefregels staat er telkens een regel daaronder staat dan hoe je die regel het best kunt nastreven. Leefregels Klachten zo veel mogelijk voorkomen Mensen met astma kunnen zelf veel doen om klachten te voorkomen. Je kan klachten voorkomen door een soort van leefregels te volgen. Leefregels zijn verschillend. Ze zijn bedoeld om ervoor te zorgen dat je zo min mogelijk klachten hebt, dat kan door prikkels zo veel mogelijk te vermijden en zo goed als kan mee te werken aan de behandeling en/of zo gezond mogelijk te leven. Er zijn dus drie verschillende soorten leefregels: Leefregels die prikkels vermijden. Leefregels die te maken hebben met gezond leven, en Leefregels die in gaan op omgaan met medicijnen. De leefregels kunnen verschillen Sommige leefregels zijn voor iedereen bedoeld, bij voorbeeld niet roken. Er zijn ook leefregels die voor sommige wel gelden en voor andere niet, want niet iedereen reageert hetzelfde op dezelfde prikkels. Als een arts u adviezen geeft over leefregels, zal hij proberen deze zo precies mogelijk af te stemmen op uw astma. Als een arts dit gaat doen is er allergologisch onderzoek nodig. Er zijn drie van zulke onderzoeken: Huidtest Totaal lge Lge-rast. Huidtest Bij een huidtest wordt er een druppeltje van een bepaalde stof op je huid aangebracht. Als je allergisch bent voor die stof zal je huid een allergische reactie laten zien. Totaal lge Bij de totaal lge-test wordt bloed afgenomen en dat wordt dan in het laboratorium onderzocht. Er wordt tijdens het onderzoek vooral gelet op afweerstoffen die een rol spelen bij allergie (lge). Als je veel lge in je bloed hebt, is er een verhoogde kans op allergie. Een kleine hoeveelheid lge sluit allergie echter niet uit. Lge-rast Lge-rast is een bloedonderzoek waarmee lge-afweerstoffen kunnen worden ontdekt tegen allergenen. Hierdoor kom je erachter voor welk stofje je precies allergisch bent. Pagina 8 van 14

9 Als uit één van deze onderzoeken duidelijk is geworden voor wat voor prikkels je allergisch bent, gaat de arts je leefregels geven om deze prikkels te vermijden. Toch moet je onthouden dat je niet alle prikkels kunt vermijden. Dat is gewoon niet mogelijk. Leefregels kunnen verschillen Aan leefregels zitten natuurlijk twee kanten, want leefregels kunnen natuurlijk ook ervaren worden als dwang. Aan de ene kant helpen ze je, aan de andere kunnen ze lastig zijn om te volgend. De kunst is om een evenwicht te vinden. Rook jij? of heb je last van rook in omgeving? Als blijkt dat je astma heeft en je rookt heb je een groot probleem. Er is ook maar één oplossing: STOPPEN MET ROKEN. Ik heb een paar dingetjes opgezocht die je helpen bij het stoppen met roken: - ga pas stoppen als je er zelf aan toe bent: maar doe het in ieder geval snel want roken en astma gaat gewoon niet samen. - Bereid je voor op wat je te wachten staat: lees boeken, informeer bij andere ex-rokers. Haal overal informatie vandaan waar het te vinden is, internet, bibliotheek, vrienden, folders enzovoorts. - Stop resoluut en totaal! - Bedenk alvast oplossingen voor moeilijke momenten. - Betrek je omgeving erbij: vertel je ouders, familie, vrienden en collega s dat je stoppen gaat. - Zoek hulp als je daar behoefte aan hebt: praatgroepen zijn handig want het samen doen gaat makkelijker. Ook motiveer je elkaar. - Stop samen met iemand anders: als dat mogelijk is en u het prettig vindt. - Gebruik hulpmiddelen: als je daar iets aan denkt te hebben, bijvoorbeeld nicotinepleisters en nicotinekauwgum. - Lukt het de eerste keer niet, geef dan niet op. Maar probeer het nog een keer. Als mensen in je buurt roken is het gewoon het beste er op af te stappen en te zeggen dat jij er heel erg last van hebt, en of ze het misschien ergens anders willen doen. Slaag jij erin je medicijnen volgens voorschrift te nemen? Als je je medicijnen niet regelmatig inneemt is dat niet alleen ongezond maar ook zonde. Je hebt immers niks aan de medicijnen als je ze niet volgens voorschrift neemt. Het is dus onzin niet meer medicijnen te gebruiken als je het voorschrift niet volgt. Als je, je medicijnen volgens voorschriften neemt en toch het gevoel hebt dat het niet helpt is het misschien beter om contact op te nemen met de dokter. Heb jij succes bij het vermijden van prikkels? Eigenlijk is het onmogelijk om alle prikkels te vermijden. Toch kun je proberen er zoveel mogelijk te vermijden. Bij pollen bijvoorbeeld is het beter om bij weinig wind te fietsen. Bij parfum gewoon vragen of diegene even uit je buurt wil blijven. (bruut, maar veel andere oplossingen zijn er niet.) Enzovoort. Pagina 9 van 14

10 Lukt het jou om huisstofmijt uit je huis te verdrijven? Regelmatig stofzuigen en vegen is de enige manier om huisstofmijt uit je huis te verdrijven en weg te houden. Vaak de ramen open en als het warm is de deuren open. Beweegt u regelmatig? vraag je je af wat nou regelmatig is? Nou het gemiddelde is een half uur per dag. Je moet het natuurlijk wel geleidelijk opbouwen zo is het beter vol te houden. Je hoeft niet meteen te beginnen met een half uur per dag. Je kunt zelf kiezen op welke dag, welk uur, welk moment en hoe lang. Het is allemaal aan jou. Je kunt bijvoorbeeld de eerste dag tien minuten de dag daarna twaalf enzovoort tot u een half uur sport. Beschouw dit half uurtje sport dan niet als iets dat moet maar als iets dat u zelf wil. Het is ook niet erg als u er een keertje niet aan toe bent gekomen, dat kunt u altijd nog inhalen. En als u maar tien minuten heeft denk dan niet : dat heeft toch geen zin.`want iets is altijd beter dan niets. In dat halfuurtje hoef je geen sporten te doen die je nog nooit hebt gedaan. Eigenlijk hoeft u er niet eens per se extra tijd voor vrij te maken. Vele manieren van bewegen passen in uw dagelijkse bezigheden: de trap in plaats van de lift, een boodschap op de fiets, of lopen in plaats van met de auto. Tips: - ook voor sportievere activiteiten geld dat elke dag een beetje meer effect heeft dan twee of drie dagen in de week. - Zware inspanningen en oefeningen zijn niet per se nodig. Het gaat meer om de duur dan om de inspanning. - Blijf luisteren naar je lichaam. Dat waarschuwt op tijd als je te ver gaat. Neem bij een blessure onmiddellijk gas terug. En geef de blessure de kans om eerst te herstellen voor je verder gaat. Hoofdstuk 7: -Hooikoorts en jaargetijden- Het hele jaar door kunnen mensen verschillend reageren met astma. De een heeft in het voorjaar er meer last van en de ander in de winter. De meeste mensen hebben in het (vroegere) voorjaar er erg veel last van. Dat komt door bijvoorbeeld: stuifmeelkorrels van de bomen en grassen. Dan zijn er veel klachten van de mensen. Sommige mensen krijgen daardoor hooikoorts. Hooikoorts begint in de lente en zomer als er veel pollen zijn in de lucht. Lente Hooikoorts is een allergie voor pollen en stuifmeel in de lucht. Het is een van de meest voorkomende allergieën. Mensen met hooikoorts zijn overgevoelig voor deze pollen en krijgen net als bij astma een ontsteking van de slijmvliezen. Meestal de neus, maar ook het gehemelte en de ogen beginnen geleidelijk of plotseling te jeuken. Deze klachten worden vaak gevolgd door waterige ogen, niezen en een heldere, waterige afscheiding uit de neus. Sommige mensen krijgen last van hoofdpijn, piepende ademhaling en hoesten. Ook kunnen mensen hun eetlust verliezen of krijgen zij slaapproblemen. Een allergie is een sterke reactie op een bepaalde ongevaarlijke stof. Je krijgt hooikoorts als je lichaam op Pagina 10 van 14

11 een andere manier dan de meeste mensen reageert op stuifmeel (men zegt dat u gevoelig bent voor pollen). De binnenkant van de oogleden en het oogwit kunnen gaan ontsteken (conjunctivitis). De neusslijmvliezen kunnen opzwellen en blauwrood van kleur worden, hierdoor kan de neus beginnen te lopen of verstopt raken. Om er achter te komen voor welke pollen je allergisch bent kan je jouw symptomen beschrijven of een huidtest laten doen. Astma ook erger maken. Mensen met astma die ook hooikoorts hebben krijgen bijvoorbeeld meer astma aanvallen. Uit onderzoek blijkt dat 80% van de mensen met astma ook klachten van hooikoorts heeft. Mensen met astma kunnen zich in het pollen seizoen veel slechter voelen: ze slapen slechter, zijn vaak erg moe en zeggen soms zelfs wanhopig te zijn. Een behoorlijk aantal mensen blijven in het pollenseizoen binnenshuis om maar geen last te hebben. Door goede behandelingen kunnen de klachten minder worden. Lente (de blaadjes zijn aan de bomen Herfst In de herfst zijn de lucht en de huizen veel vochtiger. Daardoor kunnen huismijtstoffen en schimmels ontstaan, daar kunnen er veel meer van komen. Mensen en kinderen die daar gevoelig zijn voor deze prikkels hebben dan veel last. En hebben dan veel klachten. Winter De temperatuurverschillen zijn in de winter erg vervelend. Er is een groot verschil tussen binnen en buiten, waardoor luchtwegen prikkelend kunnen zijn. Er ontstaan in het najaar natuurlijk luchtweginfecties. Dat komt omdat in deze seizoenen de virussen die de luchtwegen infecteren veel vaker Zomer In de zomer zijn er alleen klachten over hooikoorts maar verder niet zo veel. Bij mensen is het verschillend hoe lang het duurt. ß zomer (alles staat in bloei) Hoofdstuk 8: -Astma Fonds- Het Astma Fonds doet heel erg veel, maar je kunt het toch in één woord samenvatten, namelijk: helpen. Het Astma Fonds helpt naast natuurlijk de mensen met luchtwegklachten (zowel leden als niet-leden), ook mensen in hun omgeving, zorgverleners en onderzoekers op allerlei manieren. Het Astma Fonds: - geeft informatie - behartigt uw belangen - verbetert de zorg - steunt onderzoek - Geschiedenis van het Astma Fonds Pagina 11 van 14

12 - Wat doen ze voor astmapatiënten - Lid worden - Doneren Het Astma Fonds geeft informatie Wie meer over de ziekte weet, kan er beter mee omgaan. Daarom hebben zowel mensen met astma of COPD (chronische bronchitis en longemfyseem) als mensen in hun omgeving heel veel aan goede voorlichting. Het Astma Fonds behartigt uw belangen Als politiek, werkgevers en zorgverzekeraars, maar ook zomaar de buren of je familie begrijpen met welke praktische problemen mensen met astma of COPD zitten, dan zullen zij daar ook eerder rekening mee houden. Door bijvoorbeeld werkplekken of vliegtuigen rookvrij te houden, bepaalde medicijnen te vergoeden of een handje te helpen als iemand benauwd wordt. Het Astma Fonds verbetert de zorg Hoe beter de ziekte bekend is bij zorgverleners als artsen en verpleegkundigen, hoe beter zij hun patiënten kunnen behandelen. Door continu onderzoek komen we steeds meer te weten over astma. Het Astma Fonds steunt onderzoek Door wetenschappelijk onderzoek komen we steeds meer over astma en COPD te weten. Daardoor worden behandelingen verbeterd, en dus de mensen met luchtwegklachten geholpen. Het Astma Fonds subsidieert wetenschappelijke studies. Dus daar gaat een deel van je geld naartoe dat word in gezameld. Geschiedenis van het Astma Fonds: Het astma fonds is al meer dan veertig jaar bezig om mensen te helpen. Vooral mensen met ademhalingsproblemen (astma dus). Maar ook mensen met COPD (chronische bronchitis en longemfyseem) en andere allergische aandoeningen zoals hooikoorts. Tijdens de collecte in mei wordt er elk jaar geld voor mensen met astma ingezameld. In week gaan in heel Nederland mensen langs de deuren om geld op te halen. Met dat geld worden er bijvoorbeeld onderzoeken betaalt, zodat er betere medicijnen en behandelingen tegen astma kunnen komen. In Nederland zijn er ongeveer mensen die geld gaan ophalen voor het astma fonds. Dat doen ze vrijwillig. Een ander woord voor geld paleis collecteren. Elke collectant heeft een collectebus waarin mensen geld kunnen stoppen. Er is wel eens ruim 2,9 miljoen euro opgehaald. Wat doen ze voor astmapatiënten? De Vereniging het Nederlands Astma Fonds biedt mensen met astma of de longziekte COPD praktische ondersteuning in de vorm van voorlichting, aangepast sporten en lotgenotencontact. Het astma fond geeft iedere week een blad uit, dat heet de luchtwijzer. Het is voor mensen met astma waar veel informatie in staat voor hun. Dit blad is gratis voor leden. Bovendien behartigt de vereniging het Astma Fonds de belangen van circa 1,6 miljoen mensen met astma of COPD. Pagina 12 van 14

13 Er worden elk jaar vele dingen georganiseerd voor mensen met astma en wat ze allemaal moeten doen. Er zijn dan veel mensen die er vrijwillig aan mee doen om ze te helpen. Het Astma Fonds steunt onderzoek en organiseert studieconferenties en dergelijke om deze kennis door te geven aan de zorg. Door luchtwegklachten kun je soms niet zelfstandig op vakantie. Daarom organiseert het Astma Fonds zelf of in samenwerking met andere organisaties vakantieweken. Ook kunnen mensen door hun aandoening soms in de problemen komen. In sommige gevallen kan het Astma Fonds financiële hulp bieden. Lid worden: Je kunt lid worden van het Astma Fonds. Je krijg dan het laaste nieuws over astma en COPD. Je krijgt uitgebreide informatie, persoonlijk advies en begeleiding. Je kunt ze ook financieel steunen. Het Astma Fonds geeft mensen met astma of COPD informatie over hun aandoening waaraan zij vaak veel behoefte hebben. Daarnaast houden ze hun leden op de hoogte van actuele ontwikkelingen (bijv. op het gebied van medicijnen en onderzoeken) en mensen die iets willen weten over astma of COPD geven ze veel informatie. Hoofdstuk 9 -geschiedenis- Meer dan tweeduizend jaar gelden gebruikte de beroemde Griekse dokter Hippcrates het woord astma als je last had van benauwdheid en hijgen. Maar tot einde 18e eeuw gebruikte ze het woord niet echt meer. Er waren bijna geen medicijnen of behandelingen ontdekt die astma zouden verminderen. In de 19e eeuw en de eerste helft van de 20e eeuw werd vooral de longziekte tuberculose behandeld. Veel mensen met tuberculose werden verpleegd in een sanatorium, een soort ziekenhuis dat in een gezonde en goed omgeving staat. Zo n ziekenhuis werd bijvoorbeeld in de bergen geplaatst dat patiënten konden genieten van de buitenlucht en de omgeving. Toen er goede medicijnen tegen tuberculose werden uitgevonden, hoefden er niet meer zoveel mensen met deze ziekte in zo n speciaal ziekenhuis verpleegd te worden. In sommige sanatorium werden toen mensen met ademhalingsproblemen, zoals Astma, verpleegd. Zo ontstonden astmaklinieken waar nu meestal nog steeds mensen met astma worden behandeld. Pas na de tweede wereldoorlog begonnen geleerden de oorzaken van astma te onderzoeken. -Zoals konstantin Pavlovich Buteyko, hij werd geboren op 27 januari 1923 in Ivanitsa, Rusland. Hij had een studie op de technische hogeschool, maar toen kwam de tweede wereldoorlog. Later op de universiteit richtte hij zich alleen maar op menselijke ademhalingsproblemen. Zo ontstond het idee dat ademhalen helemaal niet zo gezond is. Hij deed veel onderzoeken. Buteyko probeerde eerst op zichzelf de effecten uit van diep of juist oppervlakkig ademen. Later ook op patiënten. Hij ontdekte dat je hyperventilatie beschadigd werd. In 1952 ontdekte hij dat de oorzaak voor astma en verwante aandoeningen gezocht moest worden in een tekort aan C02 (kooldioxide) in de longen. Dat betekend dat de cellen in het menselijke lichaam alleen maar zuurstof opnemen wanneer daarbij ook kooldioxide bij is. Nu bevat onze atmosfeer ongeveer 0.03 kooldioxide, maar het lichaam heeft ongeveer 605 koldioxide nodig in de longblaasjes om zuurstof op te Pagina 13 van 14

14 Zij ontdekten welke medicijnen en behandelingen bij astmaklachten helpen. Wat heel jammer is dat veel professors en geleerden er niet met elkaar over eens zijn met astma onderwerpen. Zo zeggen sommige professors dat er steeds meer kinderen astma krijgen door de betere hygiëne in westerse landen. Andere zeggen juist dat schone huizen en een goede hygiëne kinderen juist beschermen tegen astma en allergie. Kortom: er moeten goede onderzoeken gedaan worden om er achter te komen waardoor astma ontstaat hoe astma kan worden opgelost enz. hopelijk word er snel een medicijn uitgevonden waarmee astma genzen kan worden. Hoofdstuk 10 kunnen nemen. Als de kooldioxide in de longen daalt tot onder de 3% is het dodelijk.- -feiten- Ongeveer één miljoen Nederlanders hebben Astma! Ongeveer één op de tien kinderen hebben Astma! Ongeveer één op de drie mensen zijn allergisch voor iets! Astma komt vaker voor bij jongens dan bij meisjes! Volgens sommige onderzoeken komen ademhalingsproblemen vaker voor in grote steden dat ergens anders. COPD is de derde doodsoorzaak in Nederland. Astma is de meest voorkomende chronische aandoening bij kinderen Ongeveer 11,8% van de jongens tussen de 4 en de 5 jaar hebben last van kortademigheid. Ongeveer 9,9% van de jongens tussen de 6 en de 7 jaar hebben last van kortademigheid. Ongeveer 10% van de jongens tussen de 8 en de 9 jaar hebben last van kortademigheid. Ongeveer 10% van de jongens tussen de 10 en de 12 jaar hebben last van kortademigheid. Ongeveer 9,9% van de meisjes tussen de 4 en de 5 jaar hebben last van kortademigheid. Ongeveer 6% van de meisjes tussen de 6 en de 7 jaar hebben last van kortademigheid. Ongeveer 8% van de meisjes tussen de 8 en de 9 jaar hebben last van kortademigheid. Ongeveer 7, 8% van de meisjes tussen de 10 en de 12 jaar hebben last van kortademigheid. Pagina 14 van 14