U bent in het bezit gekomen van het handboek Veilig paardrijden. En daar zijn wij blij om! Want veilige paardensport is in ons aller belang.

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "U bent in het bezit gekomen van het handboek Veilig paardrijden. En daar zijn wij blij om! Want veilige paardensport is in ons aller belang."

Transcriptie

1 Praktisch Handboek :56 Pagina 1 VRWRD U bent in het bezit gekomen van het handboek Veilig paardrijden. En daar zijn wij blij om! Want veilige paardensport is in ons aller belang. Wellicht is het veiligheidsniveau in uw hippische accommodatie redelijk tot goed, omdat u al veel doet aan het voorkomen van ongevallen. Maar jaar in jaar uit worden we steeds geconfronteerd met ernstige incidenten en zo n ruiters die na een ongeval in een ziekenhuis moeten worden behandeld. In de praktijk blijkt dat bij veel hippische accommodaties méér aan ongevalpreventie gedaan zou kunnen worden. Niet alleen op incidentele basis, maar door een structurele aanpak. Veiligheid zou eigenlijk een vanzelfsprekende zaak moeten zijn. De Koninklijke Nederlandse Hippische Sportfederatie (KNHS) hoopt samen met Consument en Veiligheid, Federatie van Nederlandse Ruitersportcentra (FNRS) en Stichting Rijvaardigheidsbewijzen Recreatieruiter (SRR) door middel van het veiligheidscertificaat te bereiken dat ook uw hippische accommodatie al het nodige doet om de ruitersport zo veilig mogelijk te maken. Wij gaan er vanuit dat dit handboek u tot steun is bij het veilig maken en veilig houden van uw bedrijf of vereniging. Profileer uw accommodatie: veiligheid is een noodzakelijke voorwaarde voor het versterken van het imago van uw bedrijf/vereniging en van de gehele hippische sport. SVP bestuursleden W. Rogmans Gert Naber Theo den Toom Boudewijn Commandeur Ron van Eerden Erik Schilting

2 Praktisch Handboek :56 Pagina 2 2

3 Praktisch Handboek :56 Pagina 3 INHUDSPGAVE DEEL I VERENIGINGEN AANGESLTEN BIJ DE KNHS BLZ. 5 DEEL II NDERNEMINGEN DIE MET PAARDEN/PNY SWERKEN BLZ. 27 DEEL III NDERNEMINGEN MET MENACTIVITEITEN BLZ. 51 3

4 Praktisch Handboek :56 Pagina 4 4

5 Praktisch Handboek :56 Pagina 5 DEEL I VERENIGINGEN AANGESLTEN BIJ DE KNHS Het voeren van een Veiligheidscertificaat is verplicht voor verenigingen die in het bezit zijn van een indooraccommodatie. Indien een vereniging gebruik maakt van een indooraccommodaties van een derde dient die accommodatie gecertificeerd te zijn.voor certificering van verenigingsaccommodaties gelden de eisen in dit Deel I van het Handboek veilig paardrijden. DEEL I INHUDSPGAVE HFDSTUK 1 Algemeen Begripsomschrijvingen Strekking van deel I Algemene zorgplicht Veiligheidscertificaat HFDSTUK 2 Eisen accommodaties Algemeen Rijbaan Accommodaties met stallingmogelijkheden Het erf HFDSTUK 3 Eisen gebruik van de accommodatie Harnachement, kleding en rijtuig Instructie en lessen HFDSTUK 4 Eisen calamiteiten Calamiteitenplan EHB verenigingskit ngevallenregister HFDSTUK 5 Eisen interne organisatie Coördinator Veiligheid Rapportage en overleg veiligheid Klachtenprocedure HFDSTUK 6 Procedure en beroep Aanvraag Inspectie Hercontrole Bijlagen: 1. Checklist eisen Klachtenprocedure Diploma-eisen instructie Rijbaanregels Huisregels ngevallenregistratieformulier Wat te doen bij calamiteiten

6 Praktisch Handboek :56 Pagina 6 HFDSTUK 1 DEEL I ALGEMEEN 1.1 Begripsomschrijvingen Accommodatie Een accommodatie die uitsluitend of in hoofdzaak, bestemd, ingericht en in gebruik is voor het beoefenen van de paardensport. Tijdelijke accommodatie Een accommodatie die in hoofdzaak bestemd en ingericht is voor andere activiteiten dan het beoefenen van de paardensport, maar die incidenteel en slechts voor een beperkte tijd voor de paardensport wordt gebruikt. Bestuur Het bestuur van de Koninklijke Nederlandse Hippische Sportfederatie (KNHS). Les(sen) Les(sen) die worden gegeven in opdracht van de vereniging. Menner Iedereen die een aanspanning bestuurt. Paard nder paard wordt ook een pony verstaan. Ruiter Iedereen die een paard onder het zadel rijdt. Vereniging Ponyclubs, rijverenigingen, menverenigingen, verenigingen voor de aangespannen sport, enduranceverenigingen, voltigeverenigingen en verenigingen waar de westernsport beoefend wordt, die zijn aangesloten bij de Koninklijke Nederlandse Hippische Sportfederatie (KNHS). 1.2 Strekking van DEEL I Deel I van dit handboek is uitsluitend van toepassing voor een vereniging die is aangesloten bij de KNHS en die een indooraccommodatie in eigendom heeft of beheert. Dit handboek is dus niet geschreven voor tijdelijke accommodaties en accommodaties waarbij men uitsluitend een buitenrijbaan tot de beschikking heeft. 1.3 Algemene zorgplicht Een vereniging moet, voor zover dit mogelijk is, altijd de veiligheid, de gezondheid en het welzijn van alle dieren en mensen in hun accommodatie waarborgen. 1.4 Veiligheidscertificaat Wanneer een vereniging voor haar accommodatie geen veiligheidscertificaat van de KNHS heeft, mogen er geen verenigingsactiviteiten worden georganiseerd (o.a verenigingslessen en wedstrijden). Het veiligheidscertificaat wordt alleen afgegeven wanneer de accommodatie van de vereniging en de vereniging zelf voldoen aan de eisen van deze handleiding. Een afgegeven veiligheidscertificaat kan worden ingetrokken wanneer bij de (tweejaarlijkse) controle blijkt, dat niet langer wordt voldaan aan deze eisen. Een vereniging die gebruik maakt van een indooraccommodatie van derde, moet aan kunnen tonen dat voor die accommodatie een geldig veiligheidscertificaat is afgegeven. 6

7 Praktisch Handboek :56 Pagina 7 HFDSTUK 2 EISEN ACCMMDATIES 2.1 Algemeen Een vereniging moet voor haar accommodatie huisregels en regels voor het gebruik van de rijbaan/rijbanen hebben. Deze huisregels moeten tenminste de regels bevatten zoals ze staan beschreven in de bijlagen 4 en 5. Deze regels moeten schriftelijk worden gegeven aan alle nieuwe leden en aan alle leden wanneer er wijzigingen zijn in deze regels. De regels moeten ook bij de ingang van de rijbaan/rijbanen hangen. veral in en op de accommodatie waar ruiters, bezoekers en paarden komen, moet het goed verlicht zijn. Dit houdt in dat gemeten op 1 meter boven de vloeroppervlakte de lichtsterkte tenminste 60 lux moet bedragen. Het meeste licht moet op gezichtshoogte (1,8 meter) zijn. 2.2 Rijbaan Voor rijbanen gelden er regels voor de toegang, de wanden/omheiningen en de bodem: De toegang De toegang tot de rijbaan voor de paarden en de begeleiders moet tenminste 1,2 meter breed zijn. Daarbij wordt een enkele deur gemeten; geen dubbele deur. Voor menners en hun aanspanning moet de toegang tot de rijbaan tenminste 2 meter zijn. Hier mag wel een dubbele deur worden gemeten. De wanden van een binnenrijbaan De wanden en deuren van de rijbaan moeten glad afgewerkt zijn. Alle uitsteeksels mogen niet meer dan 2 centimeter uitsteken. De wanden van de rijbaan/rijbanen moeten recht of van beneden schuin naar buiten staan. Het laagste punt van het plafond van een binnenrijbaan moet tenminste 3,5 meter zijn. De advieshoogte is echter 4 meter. De omheining van een buitenrijbaan De rijbaan moet een omheining hebben van tenminste 1 meter hoog. De advieshoogte is echter 1,5 meter. Alle uitsteeksels mogen niet meer dan 2 centimeter uitsteken. De omheining mag niet bestaan uit glad lint smaller dan 4 cm, glad draad, prikkeldraad of koord. Er wordt aanbevolen gebruik te maken van rubberband, hout of metaal in drie lagen. AANBEVELING: De bodem De rijbaan moet beschikken over een vlakke bodem, die niet overmatig hard of diep is. Er moet voldoende hechting zijn tussen toplaag en onderlaag. De toplaag mag niet gaan schuiven of glad worden. 2.3 Accommodaties met stallingmogelijkheden Voor verenigingen met een accommodatie met stallingmogelijkheden, gelden de aanvullende regels: Deuren en toegangen De deuren van boxen en toegangen tot stands moeten tenminste 1 meter breed zijn. Stalgangen De stalgangen moeten tenminste 1,2 meter breed zijn. De adviesbreedte is echter 2,4 meter. In stalgangen die smaller zijn dan 2 meter mogen paarden elkaar niet passeren. De stalgangen moeten leeg zijn. Kruiwagens, emmers, voer, harnachement e.d. mogen niet in de gangen staan of hangen. Paarden mogen niet in de gangen worden gepoetst. Vloeren De paarden moeten bij het lopen over de vloeren niet kunnen uitglijden. DEEL I 7

8 Praktisch Handboek :56 Pagina 8 DEEL I Rust en rookverbod In de stalruimte moet het rustig zijn. Er mag niet worden geschreeuwd en gerend. ok is het niet toegestaan dat er in de stalruimte of op het paard wordt gerookt. 2.4 Het erf Het erf van de accommodatie moet voorzien zijn van een effectieve en een goede omheining. Wanneer een paard uitbreekt of in andere noodsituaties, moet het erf volledig kunnen worden afgesloten. Het erf kan door middel van een hek, een slagboom of een ketting afgesloten worden. 8

9 Praktisch Handboek :56 Pagina 9 HFDSTUK 3 EISEN GEBRUIK VAN DE ACCMMDATIE 3.1 Harnachement, kleding en rijtuig Harnachement en kleding ruiters Ruiters die gebruik maken van de accommodatie van een vereniging zijn verplicht gebruik te maken van een goed passend en veilig zadel met ruim zittende stijgbeugels. De stijgbeugels en de stijgbeugelriemen moeten vrij hangen aan een scharnierende bevestigingshaak van het zadel, waarbij de bevestigingshaak een hoek van ongeveer 45 graden moet hebben. Voor ruiters van de reiningsport geldt uitsluitend dat de stijgbeugels een vrije ruimte van tenminste 1 cm aan beide zijden van de voet moeten hebben. Ruiters zijn verplicht rijlaarzen of jodphurs te dragen of stevige schoenen met een gladde doorlopende zool met een hak en gladde bovenkant in combinatie met chaps. De schoenen moeten ruim in de stijgbeugels passen. Ruiters moeten een goed passende veiligheidshelm gedragen, met gesloten kinband en voorzien van de CE en EN-1384 markering. Tuigen, rijtuigen en kleding menners Wanneer menners gebruikmaken van een accommodatie van een vereniging zijn zij verplicht gebruik te maken van een geschikt en veilig tuig. En gebruik te maken van een passend en veilig rijtuig dat voorzien is van goed functionerende remmen, een draaikrans/schamel die volledig onderdoor kan draaien (alleen bij vierwielige rijtuigen) en de juiste verlichting en reflectoren (e.e.a volgens Reglement Verkeersregels en Verkeerstekens). Sieraden en losse kleding Ruiters mogen geen grote, uitstekende en/of loshangende sieraden en losse kleding dragen. 3.2 Instructie en lessen Bevoegdheid instructie Elke instructeur die in een accommodatie of daarbuiten les geeft, moet een diploma hebben dat hem/haar de bevoegdheid geeft om zelfstandig les mogen geven, zoals vermeld staat in bijlage 4. Rust rond de rijbaan Tijdens de lessen en wanneer er ruiters of menners rijden moet het om en rond de rijbaan/rijbanen rustig zijn. Leswisselingen Leswisselingen moeten op een geordende wijze plaatsvinden. De ruiter moet bij de leswisselingen naast het paard lopen. Een onervaren persoon mag na de les alleen met of op een paard rondstappen onder begeleiding van de ruiter of menner. Naleving eisen Hoewel een ruiter of een menner een eigen verantwoordelijkheid heeft bij de naleving van alle eisen, moet ook de instructeur in de gaten houden of alle regels worden nageleefd. Wanneer een instructeur merkt dat een ruiter of een menner zich niet aan de regels houdt, moet de instructeur de ruiter of menner corrigeren. Een uiterste consequentie kan zijn dat de instructeur de ruiter of de menner met zijn paard(en) uit de les verwijdert. De instructeur wijst de ruiters of menners (en ouders indien van toepassing) regelmatig op het belang van goed onderhouden harnachement, tuig en/of rijtuig. verbodige voorwerpen in de rijbaan Tijdens de lessen bevinden zich geen voorwerpen in de rijbaan die niet nodig zijn voor de les. Staanders en lepels bij springlessen Tijdens springlessen mogen geen lepels aan de staanders hangen, tenzij de bomen er op liggen. ok mogen er geen staanders aan de wand bevestigd worden. De achterste boom van een breedtehindernis mag uitsluitend worden ondersteund door een door de FEI goedgekeurde veiligheidslepel. Voor een triple bar geldt dit voor de middelste en de achterste boom. DEEL I 9

10 Praktisch Handboek :56 Pagina 10 HFDSTUK 4 DEEL I EISEN CALAMITEITEN 4.1 Calamiteitenplan In elke accommodatie moet een calamiteitenplan zijn, dat speciaal is toegespitst op die accommodatie. Dit calamiteitenplan moet voor iedereen toegankelijk zijn. p diverse plaatsen in de accommodatie moet een plattegrond zijn. p deze plattegronden moet staan waar de nooduitgangen, telefoon, blusapparaten en EHB verenigingskit zijn. p dezelfde plaatsen en bij de telefoon moeten het landelijke alarmnummer en de actuele telefoonnummers van dierenartsen vermeld staan. Het gebruik van de telefoon voor het inroepen van hulp bij ongevallen en calamiteiten moet altijd mogelijk zijn. Bij een munttelefoon moet daarom altijd een munt beschikbaar te zijn. 4.2 EHB verenigingskit Een complete en schone EHB verenigingskit moet in en op de accommodatie op een zodanige plek staan, dat iedereen er altijd bij kan. Na gebruik van de EHB verenigingskit moet het ontbrekende materiaal direct worden aangevuld. Eenmaal per maand moet de EHB verenigingskit worden gecontroleerd en zonodig worden aangevuld. 4.3 ngevallenregister Er moet een register worden bijgehouden van alle ongevallen, hun oorzaken en de genomen (preventieve) maatregelen. 10

11 Praktisch Handboek :56 Pagina 11 HFDSTUK 5 EISEN INTERNE RGANISATIE 5.1 Coördinator veiligheid Het bestuur van de vereniging wijst een bestuurslid aan als coördinator veiligheid. Deze coördinator veiligheid heeft de volgende taken: de beleidsontwikkeling m.b.t. alle veiligheidsaspecten binnen de vereniging; het uitvoeren van de regels in dit handboek en het veiligheidsbeleid van de vereniging en het toezien op de naleving daarvan; de coördinatie van het overleg over alle veiligheidsaspecten binnen de vereniging; het controleren en aanvullen van de EHB verenigingskit en het bijhouden van het ongevallenregister; het nemen van al die (voorzorgs)maatregelen die uit een oogpunt van veiligheid noodzakelijk of wenselijk zijn. DEEL I 5.2 Rapportage en overleg over veiligheid De coördinator veiligheid rapporteert eens per kwartaal aan het bestuur over de stand van zaken m.b.t. alle veiligheidsaspecten binnen de vereniging. Hij vermeldt daarbij eventuele ongevallen en de in de afgelopen periode getroffen (voorzorgs) maatregelen voor de waarborging van de veiligheid. Waar nodig doet hij voorstellen voor structurele verbeteringen m.b.t. de veiligheid. Het bestuur van de vereniging bespreekt eens per kwartaal aan de hand van de rapportage van de coördinator, de veiligheid en de veiligheidssituatie binnen de vereniging. 5.3 Klachtenprocedure De vereniging moet een interne klachtenprocedure hebben voor zaken over veiligheid. Indien na het doorlopen van de klachtenprocedure geen overeenstemming is bereikt kan de klager zich schriftelijk wenden tot het Keurmerkinstituut postbus 45, 2700 AA Zoetermeer. 11

12 Praktisch Handboek :56 Pagina 12 HFDSTUK 6 DEEL I PRCEDURE EN BEREP 6.1 Aanvraag Het veiligheidscertificaat kan bij de Stichting Veilige Paardensport worden aangevraagd door gebruik te maken van een aanvraagformulier. Het formulier is te krijgen bij het kantoor van de KNHS via de accountmanager wedstrijdsport van de regio waarbij de vereniging is ingedeeld. Telefoon KNHS: Fax KNHS: info@knhs.nl De aanvraag wordt alleen in behandeling genomen wanneer het aanvraagformulier volledig is ingevuld en is ontvangen. Na betaling van de toegezonden factuur zal een inspecteur een afspraak maken voor de keuring. 6.2 Inspectie Voordat het veiligheidscertificaat worden uitgereikt, wordt de accommodatie van de vereniging geïnspecteerd. Tijdens deze inspectie wordt gekeken of de accommodatie voldoet aan alle eisen zoals ze in deze handleiding staan beschreven. Tegelijkertijd wordt nagegaan of de vereniging aan de overige gestelde eisen voldoet. De inspectie wordt uitgevoerd in opdracht van een onafhankelijke instantie, een keurmerkinstituut. De inspecteur neemt contact op met de aanvrager voor het maken van een afspraak voor de inspectie. Bij de inspectie moet een bestuurslid van de vereniging aanwezig zijn. Na de inspectie maakt de inspecteur van zijn bevindingen een rapport op. Wanneer de accommodatie van de vereniging niet (volledig) voldoet aan de eisen van dit handboek of wanneer betwijfeld wordt of de vereniging wel aan alle overige eisen zal voldoen, dan geeft de inspecteur deze onvolkomenheden concreet in zijn rapport aan. Tevens geeft de inspecteur daarbij aan of de vereniging: al of niet akkoord is met de gerapporteerde onvolkomenheden; bereid is onvolkomenheden binnen maximaal 2 maanden op te heffen en zo ja welke; niet bereid is onvolkomenheden op te heffen en zo nee welke. De vertegenwoordiger van de vereniging ontvangt een afschrift van het rapport. Wanneer de vertegenwoordiger van de vereniging aan de inspecteur aangeeft dat geconstateerde onvolkomenheden binnen maximaal 3 maanden worden opgeheven dan houdt de inspecteur zijn rapportage maximaal 3 maanden aan. Hij vermeldt dit in het rapport en informeert het betreffende keurmerkinstituut. In alle andere gevallen voorziet de inspecteur het rapport van zijn advies en zendt het aan het keurmerkinstituut. Zodra de aanvragende vereniging de inspecteur meldt dat de onder de onvolkomenheden zijn opgeheven, volgt een tweede inspectie. Deze inspectie vindt plaats binnen uiterlijk twee maanden na de eerste inspectie. Na deze tweede inspectie rapporteert en adviseert de inspecteur ogenblikkelijk aan het keurmerkinstituut, ongeacht of alle onvolkomenheden zijn opgeheven. Beslissing Het Keurmerkinstituut beslist vervolgens op de aanvraag. Het besluit wordt de vereniging schriftelijk medegedeeld. Een besluit tot weigering van een veiligheidscertificaat wordt gemotiveerd. 6.3 Hercontrole Na afgifte van een veiligheidscertificaat krijgt een vereniging en haar accommodatie een periodieke hercontrole. De procedure voor de hercontrole is gelijk aan de procedure van een eerste controle. Na rapportering en advisering door de inspecteur beslist het Keurmerkinstituut vervolgens of het afgegeven veiligheidscertificaat al of niet wordt ingetrokken. Een besluit tot intrekking wordt gemotiveerd. Het besluit wordt de vereniging schriftelijk medegedeeld. Beroep Tegen een besluit van het Keurmerkinstituut kan de vereniging binnen 14 werkdagen na verzending van het besluit in beroep komen bij de Stichting Veilige Paardensport. 12

13 Praktisch Handboek :56 Pagina 13 BIJLAGE 1 CHECKLIST EISEN EISEN ACCMMDATIES DEEL I Algemeen 1 a. Huisregels en rijbaanregels zijn beschikbaar met tenminste de regels opgenomen in de bijlagen 5 en 6. b. Huisregels en rijbaanregels: - zijn schriftelijk aan de leden/ruiters/koetsiers kenbaar gemaakt. - hangen bij de rijbaan/rijbanen. 2 Goede verlichting aanwezig (1.00 m boven vloeroppervlakte 60 lux). Rijbaan 3 Toegang tot de rijbaan/rijbanen is: - voor paarden en hun begeleider tenminste 1.20 meter breed (enkele deur meten); - menners en hun aanspanning tenminste 2.00 meter breed (mag een dubbele deur worden gemeten) 4 a. Wanden van de binnenrijbaan/rijbanen zijn: - glad afgewerkt; - hebben geen uitsteeksels van > 2 cm en - zijn recht of staan van beneden schuin naar buiten. b. Plafondhoogte is minimaal 3.50 meter. AANBEVELING: 5 Rijbaan/rijbanen beschikken over een vlakke bodem, niet overmatig hard of diep, die door voldoende hechting tussen toplaag en onderlaag en in de toplaag niet gaat schuiven of glad is/wordt. Accommodaties met stallingmogelijkheden 6 Deuren van boxen en toegang tot stands zijn tenminste 1.00 m breed. 7 Stalgangen: - hebben voor paarden geen gladde vloer; - zijn tenminste 1.20 m breed en - zijn leeg. 8 In de stalruimte heerst rust. In de stalruimte wordt niet gerookt. Het erf 9 Het erf is: - voorzien van een effectieve en deugdelijke omheining; - volledig afsluitbaar door middel van een slagboom, hek of ketting. 13

14 Praktisch Handboek :56 Pagina 14 EISEN GEBRUIK VAN DE ACCMMDATIE DEEL I 10 Ruiters: - maken gebruik van goed passend en veilig zadel met ruim zittende stijgbeugels, die aan een scharnierende bevestigingshaak hangen (bij reining hebben stijgbeugels een vrije ruimte van tenminste 1 cm aan beide zijden van de voet); - dragen rijlaarzen of stevige schoenen met gladde doorlopende zool met hak en gladde bovenkant in combinatie met chaps; - dragen een veiligheidshelm met CE en EN-1384 markering. - dragen geen grote, uitstekende en/of loshangende sieraden of losse kleding. 11 Menners/koetsiers: - maken gebruik van een geschikt en veilig tuig met een passend en veilig rijtuig voorzien van: 1. goed functionerende remmen; 2. een draaikrans/schamel die volledig onderdoor kan draaien alleen bij vierwielige rijtuigen en 3. de juiste verlichting en reflectoren e.e.a. volgens het Reglement Verkeersregels en Verkeerstekens. - indien er sprake is van vaardigheidsproeven die met snelheid gepaard gaan dan dient er dragen een goed passende veiligheidshelm met CE en EN-1384 markering. - dragen geen grote, uitstekende en/of loshangende sieraden of losse kleding. 12 Alle instructeurs die lessen geven zijn gediplomeerd. 13 Tijdens lessen en terwijl er anderszins door ruiters/menners/koetsiers wordt gereden heerst rond en in de nabijheid van de rijbaan/rijbanen rust. 14 a. Leswisselingen verlopen geordend. b. nervaren personen stappen de paarden na de les uitsluitend rond onder begeleiding van de ruiter/menner/koetsiers. 15 a. De instructeur schenkt tijdens de lessen aandacht aan de naleving van de eisen met betrekking tot het harnachement, de kleding en het rijtuig. b. De instructeur corrigeert ruiters/menners/koetsiers die zich niet aan de eisen houden en verwijdert deze als uiterste consequentie uit de les. c. De instructeur wijst tijdens de lessen met enige regelmaat op het belang van een in goede staat van onderhoud verkerend harnachement, tuig en rijtuig. 16 Tijdens lessen bevinden zich geen voorwerpen in de rijbaan die niet nodig zijn. 17 a. Tijdens een springles hangen alleen lepels aan staanders wanneer er bomen op liggen. b. Er zijn geen staanders aan de wand van de rijbaan bevestigd. c. Voor de achterste boom van een oxer en voor de middelste en achterste boom van een triple bar worden FEI goedgekeurde veiligheidsbeugels gebruikt. 14

15 Praktisch Handboek :56 Pagina 15 EISEN CALAMITEITEN 18 a. Er is een calamiteitenplan aanwezig. b. p diverse plaatsen in de accommodatie hangen plattegronden met daarop aangegeven de nooduitgangen, de telefoon(s), de blusapparaten en de EHB verenigingskit. Tevens zijn daarop vermeld het landelijke alarmnummer en de actuele telefoonnummers van dierenartsen. c. Voor noodgevallen is altijd een telefoon beschikbaar. 19 a. De EHB verenigingskit is voor een ieder toegankelijk. b. De kit wordt maandelijks gecontroleerd en aangevuld. 20 Er wordt een ongevallenregister bijgehouden. DEEL I EISEN INTERNE RGANISATIE 21 a. Er is een coördinator veiligheid aangewezen. b. De coördinator verricht alle taken zoals in artikel 5.1 van deel I. 22 a. De coördinator veiligheid rapporteert eens per kwartaal de stand van zaken m.b.t. alle veiligheidsaspecten van de vereniging aan het bestuur. b. De coördinator treft waar nodig voorzorgsmaatregel. Tevens doet hij het bestuur voorstellen voor structurele verbeteringen. 23 Het bestuur bespreekt eens per kwartaal de veiligheidssituatie binnen de vereniging. 24 De vereniging beschikt over een klachtenprocedure voor zaken die de veiligheid betreffen. (zie voorbeeld in bijlage 3) 15

16 Praktisch Handboek :56 Pagina 16 BIJLAGE 2 KLACHTENPRCEDURE DEEL I nderstaande procedure betreft slechts een voorbeeld p grond van artikel 5.3 van Deel I dient een vereniging over een klachtenprocedure te beschikken. Deze procedure kan b.v. in de huisregels worden opgenomen. Klachtenprocedure Indien u klachten heeft over het naleven van de veiligheidseisen in/op onze accommodatie of over de uitvoering van het veiligheidsbeleid van onze vereniging in zijn algemeenheid dan verneemt het bestuur dat graag zo spoedig mogelijk. p die wijze kunnen wij snel actie ondernemen. Alle klachten behandelen wij op dezelfde wijze: - Dien uw klacht mondeling in bij de coördinator veiligheid: mevr./dhr.... tel... - Indien u met de coördinator geen overeenstemming bereikt dan kunt u uw klacht binnen twee weken schriftelijk bij ons bestuur indienen. U dient de klacht duidelijk te omschrijven met een heldere onderbouwing van uw standpunt. Anonieme klachten worden niet in behandeling genomen! - Binnen twee weken na ontvangst van uw klacht ontvangt u van ons bestuur een schriftelijk antwoord. - Indien u zich niet kunnen vinden in het antwoord van ons bestuur dan kunt u zich uitsluitend schriftelijk wenden tot het Keurmerkinstituut, postbus AA Zoetermeer. Het Keurmerkinstituut zal u binnen twee weken informeren over de wijze waarop uw klacht wordt behandeld. Geef vragen en ideeën over veiligheidsaspecten binnen onze vereniging door aan de coördinator veiligheid. Wij kunnen dan mogelijk verbeteringen in gang zetten. 16

17 Praktisch Handboek :56 Pagina 17 BIJLAGE 3 DIPLMA-EISEN INSTRUCTIE PLEIDINGEN VANUIT NHB DEURNE DEEL I * Huidige opleidingen - Vakbekwaam medewerker paardensport (niveau III-BL) - Vakbekwaam medewerker paardensport (niveau III-BBL te volgen via manegeklas, sportklas of masterclass) - Bedrijfsleider/instructeur paardensport (niveau IV-BL) - HB Paardensport Management & Educatie (niveau V-BL ism STAS) - HB Paardensport (niveau V-BBL ism STAS) - Uitvoeren manege instructie, deelkwalificatie voor instromen op basis van ervaring (rijden op niveau instromen rijden) - Western instructeur * pleidingen vanuit het verleden Voor Leerling Pikeur (FNRS-opleiding) - Pikeur (FNRS-opleiding) - Instructeur 3e klasse (FNRS-opleiding) Na Basisopleiding - Medewerker manege instructie - I1-opleiding, vervolgopleiding van de Basisopleiding - I2-opleiding (adjunct instructeur-bedrijfsleider), vervolgopleiding van I1-opleiding - Zelfstandig beroepsbeoefenaar Paardensport; 3-jarige opleiding. - Kaderfunctionaris Paardensport; 4-jarige opleiding - Gespecialiseerd beroepsbeoefenaar Paardensport PLEIDINGEN VERZRGD DR RUN * Huidige opleidingen - Basisopleiding voor LR en PC, begeleiding op B/L niveau - Kandidaat-Instructeursopleiding / Meninstructeuropleiding 1ste fase voor LR en PC begeleiding op B/L niveau en het ontwikkelen van het rijkunstig gevoel - Instructeursopleiding 2de fase dressuur, allround of mennen voor LR en PC begeleiding op M niveau en het ontwikkelen van het rijkunstig gevoel - Instructeuropleiding 3de fase dressuur, allround of mennen voor LR en PC begeleiding op Z-niveau en het ontwikkelen van het rijkunstig gevoel. * pleidingen voor Commandant - Assistent Instructeur - Instructeur 17

18 Praktisch Handboek :56 Pagina 18 INTERNATINAAL TRAINERSPASPRT DEEL I De International Group Equestrian Qualifications (ICEQ) is een onafhankelijke organisatie bestaande uit nationale paardensport federaties (momenteel zijn 30 landen lid). Zij werd opgericht in 1992 naar aanleiding van een vooruitstrevend denkende Italiaanse federatie en 15 andere landen met een gemeenschappelijk doel voor ogen, nl. het harmoniseren van de paardensportkwalificaties wereldwijd. Hieruit vloeide een erkende procedure voort die de verschillende instructeurkwalificaties van de aangesloten landen op 3 niveaus indeelt. PLEIDINGEN FEDERATIE PAARDRIJDEN GEHANDICAPTEN - Commandantencursus - Instructeur Paardrijden voor mensen met een beperking. VERGELIJKBARE BUITENLANDSE PLEIDINGEN nder voorwaarde dat de paardensportfederatie van het betreffende land is aangesloten bij de FEI. 18

19 Praktisch Handboek :56 Pagina 19 BIJLAGE 4 RIJBAANREGELS VR DE... Attentie U kunt als ondernemer uw eigen rijbaanregels vaststellen. U dient echter onderstaande regels tenminste op te nemen. DEEL I Net als in het verkeer gelden ook in de rijbaan/rijbanen van deze accommodatie regels. Ruiters/menners dienen zich aan onderstaande rijbaanregels te houden. Desgevraagd geven de ondernemer, de medewerkers en de instructeur(s) u graag een toelichting. Bij het rijden dienen alle ruiters een goed passende veiligheidshelm met gesloten kinband en voorzien van de CE en EN-1384 markering te dragen. Bij het rijden dienen alle ruiters rijlaarzen te dragen of stevige schoenen met een gladde doorlopende zool en een hak, gecombineerd met chaps. Bij het rijden dienen de laarzen of schoenen ruim in de stijgbeugels te zitten. Bij het rijden is het niet toegestaan grote, uitstekende en/of loshangende sieraden en losse kleding te dragen. Het voornemen om in of uit de rijbaan te gaan moet luid worden aangekondigd. p- en afstijgen dient op de gestructureerd te geschieden. De combinatie die op de linkerhand rijdt heeft bij het elkaar passeren op de hoefslag voorrang. De combinatie die een snellere gang heeft en/of zijgangen rijdt heeft altijd voorrang. Combinaties mogen elkaar niet snijden bij het passeren. Geef de ruimte. Wanneer er meerdere combinaties rijden dan gaat dressuur rijden voor springen (en mennen). Wanneer er meer combinaties springen dan dient het springen van een hindernis te worden aangekondigd. Te paard, op een rijtuig en in de rijbaan mag niet worden gerookt. De... 19

20 Praktisch Handboek :56 Pagina 20 BIJLAGE 5 DEEL I HUISREGELS VR RUITERS, MENNERS, MEDEWERKERS, VRIJWILLIGERS, EIGENAREN VAN PAARDEN EN BEZEKERS. Attentie!! U kunt als ondernemer uw eigen huisregels vaststellen. U dient echter onderstaande regels tenminste op te nemen. Ten behoeve van de veiligheid en het paardrijplezier van ons allen kennen wij voor onze accommodatie een aantal huisregels. Wij rekenen op uw medewerking bij de naleving van deze regels. Voor iedereen geldt: Een ieder dient zich in de accommodatie rustig te gedragen. Tijdens lessen en terwijl er anderszins ruiters/menners rijden dient rond en in de nabijheid van de rijbaan/rijbanen rust te heersen. Behoudens de ruiters die aan de lessen deelnemen mag niemand zich met de gang van zaken in de lessen bemoeien. De stallen (zo die er zijn) zijn slechts toegankelijk voor die leden die daar een paard hebben gestald en hun eventuele eigenaar. Er mag in de rijbaan/rijbanen, te paard en in de foyer niet worden gerookt. Aanwijzingen van het bestuur, de ondernemer of van medewerkers dienen door iedereen te worden opgevolgd. Voor iedere ruiter geldt: Tijdens het rijden in de accommodatie is de ruiter verplicht: 1. gebruik te maken van een goed passend en veilig zadel met ruim zittende stijgbeugels. De stijgbeugels en de stijgbeugelriemen dienen vrij aan een scharnierende bevestigingshaak van het zadel te hangen. De bevestigingshaak dient een hoek van ongeveer 45 graden te hebben. Voor beoefenaren van de reiningsport geldt uitsluitend dat de stijgbeugels een vrije ruimte van tenminste 1 cm aan beide zijden van de voet moeten hebben. 2. rijlaarzen of jodphurs te dragen, of stevige schoenen met een gladde doorlopende zool met hak en gladde bovenkant in combinatie met chaps. De schoenen moeten ruim in de stijgbeugels passen. 3. Een goed passende veiligheidshelm, met gesloten kinband en voorzien van de CE en EN 1384-markering te dragen. 4. De rijbaanregels in acht te nemen Tijdens het rijden in de accommodatie is de menner verplicht: 1. gebruik te maken van: een geschikt en veilig tuig; een passend en veilig rijtuig dat voorzien is van: - goed functionerende remmen op tenminste de achteras; - de juiste verlichting en reflectoren e.e.a. volgens het Reglement Verkeersregels en Verkeerstekens; - een draaikrans/schamel die volledig onderdoor kan draaien (alleen bij vierwielige rijtuigen) 2. de rijbaanregels in acht te nemen. 20

21 Praktisch Handboek :56 Pagina 21 Ruiters en menners is het tijdens het rijden in/op de accommodatie niet toegestaan grote, uitstekende en/of loshangende sieraden en losse kleding te dragen. Voor de stallen (indien aanwezig) geldt: De stallen zijn - behoudens noodsituaties -slechts toegankelijk voor de ruiter die zijn paard daar heeft gestald, zijn gezinsleden, de eigenaar van het paard, dierenartsen, hoefsmeden, bestuursleden en door het bestuur aangewezen beheerders. Stalgangen dienen leeg te zijn. Kruiwagens, emmers, voer, harnachementen e.d. mogen niet in de gangen staan/hangen. Paarden mogen niet in de gangen worden gepoetst. Er mag in de stallen en de stalgangen niet worden gerookt. DEEL I De... 21

22 Praktisch Handboek :56 Pagina 22 BIJLAGE 6 DEEL I NGEVALLENREGISTRATIEFRMULIER Volgnummer ongeval: Andere slachtoffers van het zelfde ongeval (leidend tot letsel) zijn geregistreerd onder volgnummers(s): Naam vereniging: Standplaats accommodatie: Ingevuld door: Datum: Wanneer is de blessure ontstaan? Naam geblesseerde persoon: Identificatie geblesseerde persoon: ruiter/menner/begeleider instructeur toeschouwer anders, nl.: Geslacht geblesseerde persoon: M V Leeftijd geblesseerde persoon jaar Indien exacte leeftijd niet bekend omcirkel leeftijdscategorie: 0/ 1-4 / 5-9 / / / / / / / / 75+ Niveau/vaardigheid ruiter/menner: beginner licht gevorderd gevorderd zeer gevorderd mschrijf kort wat er is gebeurd: Welke omstandigheden hebben mogelijk bijgedragen tot het ontstaan van de blessure? (er zijn meerdere antwoorden mogelijk) mate van rijvaardigheid slachtoffer mate van rijvaardigheid andere ruiter(s) onoplettendheid/onvoorzichtigheid slachtoffer onoplettendheid/onvoorzichtigheid andere ruiters(s) drukte in les paard schrok van iets of iemand karakter paard defecte uitrusting slechte communicatie ruiter - paard bodemgesteldheid anders, nl. 22

23 Praktisch Handboek :56 Pagina 23 Waar is de blessure ontstaan? binnen rijbaan erf buiten rijbaan anders nl: Welk(e) paard(en) was/waren betrokken bij het ontstaan van de blessure? Naam paard(en): Leeftijd paard(en): DEEL I Tijdens welk onderdeel van de paardensport is de blessure ontstaan? gewoon rijden dressuur springen cross carrousel longeren voltigeren westernrijden mennen anders, nl.: Tijdens welke activiteit is de blessure ontstaan? vrij rijden individuele instructie les wedstrijd verzorging paard begeleiding paard anders, nl. Wie was bij de activiteit aanwezig? ondernemingsinstructeur eigen niet gediplomeerde instructeur niemand eigen gediplomeerde instructeur ouder Wat was de grootte van de groep? combinaties. n.v.t. Droeg het slachtoffer een: veiligheidshelm (met CE en EN-1384 markering) klassieke cap cap met kinband geen hoofdbescherming Welk soort blessure is aan welk lichaamsdeel ontstaan? Vul de juiste combinatie(s) van soort blessure (cijfer) en getroffen lichaamsdeel (letter) hieronder in. Meerdere antwoorden zijn mogelijk. Voorbeeld: een gebroken been = 4l Soort blessure: Getroffen lichaamsdeel: 1. onbekend a. onbekend 2. oppervlakkig letsel b. hoofd/hals (schaafwond, bult, blauwe plek, kneuzing) c. nek 3. open wond d. rug 4. botbreuk e. buik en/of inwendige organen 5. ontwrichting (uit de kom) f. schouder(blad) 6. verrekking/verzwikking/inscheuren gewrichtsbanden/kapsel g. arm 7. spier- en/of peesletsel h. elleboog 8. hersenschudding i. pols 9. overig hersenletsel j. hand/binger(s) 10. letsel aan inwendige organen k. heup 11. anders, nl. l. been m. knie n. enkel o. voet/tenen 23

24 Praktisch Handboek :56 Pagina 24 DEEL I Is de blessure (para)medisch behandeld? ja nee onbekend Zo ja, door wie is de blessure behandeld? (Er zijn meer antwoorden mogelijk.) niet medisch geschoold persoon ambulancepersoneel iemand met BHV-diploma spoedeisende hulpafdeling ziekenhuis huisarts onbekend anders, nl. Is de geblesseerde persoon opgenomen in een ziekenhuis? ja nee onbekend Hoe is de nazorg verlopen? Is er contact geweest met de geblesseerde? Zo, ja: wanneer en in welke vorm? Hoe had het ongeval naar uw mening voorkomen kunnen worden? Welke actie is of wordt ondernomen om dit soort ongevallen in de toekomst te voorkomen? Getuigen: Getuige 1: Getuige 2: Naam : Naam : Adres : Adres : Woonplaats : Woonplaats: Tel. nr.: Tel. nr.: 24

25 Praktisch Handboek :56 Pagina 25 BIJLAGE 7 WAT TE DEN BIJ CALAMITEITEN? Met calamiteiten worden grote rampen bedoeld. We moeten dan denken aan grote branden of natuurrampen, zoals zware stormen en overstromingen. Gelukkig komen dit soort rampen maar zelden voor. Toch kan een brand, een storm, een overstroming of een andere ramp ook uw accommodatie raken. Hoe onwezenlijk het ook klinkt, zorg dat u er op voorbereid bent. Zorg dat u voor dit soort gebeurtenissen een calamiteitenplan heeft dat vermeld wat de belangrijkste telefoonnummers zijn, wie wie waarschuwt, wat er zoal gebeuren moet, wie wat doet etc. Beperk u tot de meest voor de hand liggende rampen en benader deze met name vanuit de gevolgen kant. Een buitenrijbaan die tengevolge van een dijkbreuk onder water loopt is erg. Tenzij op dat moment net ruiters van de rijbaan gebruik maken zijn de gevolgen echter te overzien. Een grote brand in uw accommodatie waar ook paarden zijn gestald heeft verdergaande gevolgen. Zo n ramp vraagt om bijzonder snel ingrijpen, zo mogelijk al voor dat de brandweer arriveert. Het opstellen van een calamiteitenplan kan in overleg met de plaatselijke brandweer. Goed overleg en een goede afstemming kan in geval van nood van onschatbare waarde zijn. DEEL I In tegenstelling tot grote rampen gebeuren er in onze accommodaties met enige regelmaat meer of minder ernstige ongevallen. De hulpverlening bij deze ongevallen is niet minder belangrijk dan die bij grote rampen. De materiele schade staat in de meeste gevallen niet in verhouding tot die bij grote rampen. De impact van een ongeval voor de direct betrokkene(n) moet echter niet worden onderschat. Een snelle en adequate hulpverlening bij ongevallen is dan ook uiterst belangrijk. Bij ongevallen in onze accommodaties kunnen we denken aan: - een ruiter die van zijn paard valt; - een ruiter die van zijn paard valt en met de voet in de beugel blijft steken; - een ruiter die met zijn paard valt; - een paard dat met of zonder paard en rijtuig op hol slaat; - een ruiter die door een paard getrapt wordt en vele andere. Wanneer het ongeval tijdens een les gebeurt dan is de instructeur de aangewezen persoon om de hulpverlening te organiseren. Hij zal b.v. de ernst van de situatie moeten beoordelen, slachtoffer en andere aanwezigen gerust moeten stellen, voor deskundige hulp moeten zorgen, zo nodig zelf hulp moeten verlenen en andere noodzakelijke maatregelen moeten nemen. Wanneer er sprake lijkt van een storing van vitale functies verdient het altijd aanbeveling om het landelijke alarmnummer 112 te bellen. Loopt een paard los dan dient de accommodatie of het erf te worden afgesloten. Is een paard ernstig geblesseerd dan dient een dierenarts te worden gebeld. Dit soort acties bij ongevallen en nog vele andere dienen eveneens in een calamiteitenplan te worden beschreven; kort maar duidelijk. ngevallen kunnen echter ook gebeuren wanneer ruiters/menners zelfstandig van de accommodaties gebruik maken. ok dan dienen aanwezigen aan een calamiteiten plan een duidelijke handleiding te hebben voor hoe te handelen. Belangrijk is dan ook dat het calamiteitenplan voor een ieder toegankelijk is. Dat een ieder weet waar het ligt en dat het daar ook daadwerkelijk ligt. 25

26 Praktisch Handboek :56 Pagina 26 26

27 Praktisch Handboek :56 Pagina 27 DEEL II NDERNEMINGEN Verplichting van het veiligheidscertificaat geldt voor FNRS en Aequor lidmaatschappen. Gecertificeerde accommodaties mogen KNHS opleidingen, -bijscholingscurssen en/of ruiter- en koetsiersbewijs examens, - verenigingslessen en KNHS wedstrijden organiseren. Voor certificering van accommodaties van ondernemers gelden de regels zoals opgenomen in dit Deel II (en eventueel Deel III) van het Handboek veilig paardrijden. INHUDSPGAVE HFDSTUK 1 Algemeen Begripsomschrijvingen Strekking van deel II Algemene zorgplicht Veiligheidscertificaat HFDSTUK 2 Eisen accommodaties Algemeen Rijbaan Accommodaties met stallingmogelijkheden Het erf DEEL II HFDSTUK 3 Eisen gebruik van de accommodatie Harnachement, tuigen en kleding Instructie en lessen HFDSTUK 4 Eisen calamiteiten Calamiteitenplan ,2 Bedrijfshulpverleners EHB verenigingskit ngevallenregister HFDSTUK 5 Eisen interne organisatie Coördinator Veiligheid Rapportage en overleg veiligheid Klachtenprocedure HFDSTUK 6 Procedure en beroep Aanvraag Inspectie Bijlagen: 1. Checklist eisen Klachtenprocedure Diploma-eisen instructie Rijbaanregels Huisregels ngevallenregistratieformulier Wat te doen bij calamiteiten

28 Praktisch Handboek :56 Pagina 28 HFDSTUK 1 ALGEMEEN DEEL II 1.1 Begripsomschrijvingen Accommodatie Een accommodatie die uitsluitend of in hoofdzaak, bestemd, ingericht en in gebruik is voor het beoefenen van de paardensport. Harnachement Het zadel, hoofdstel, halster, tuig en toebehoren. Les(sen) Les(sen) die worden gegeven in opdracht van de ondernemer. Menner Iedereen die een aanspanning bestuurt. ndernemer Elke natuurlijke persoon en rechtspersoon die bedrijfsmatig een accommodatie exploiteert. Paard nder paard wordt ook een pony verstaan. Rijbaan Elke rijbaan in/op een accommodatie. Ruiter Iedereen die een paard onder het zadel rijdt. 1.2 Strekking van DEEL II Deel II van dit handboek is uitsluitend van toepassing op hippische ondernemers. 1.3 Algemene zorgplicht Een ondernemer moet, voor zover dit mogelijk is, altijd de veiligheid, de gezondheid en het welzijn van alle dieren en mensen in zijn accommodatie waarborgen. 1.4 Veiligheidscertificaat Wanneer een ondernemer voor zijn accommodatie een veiligheidscertificaat van de Stichting Veilig Paardensport heeft, mogen er KNHS opleidingen, - bijscholingscursussen en/of ruiter- en koetsierbewijs examens, - verenigingslessen worden gegeven en KNHS wedstrijden worden georganiseerd. Zonder veiligheidscertificaat mag dit niet. Het veiligheidscertificaat wordt alleen afgegeven wanneer de accommodatie van de ondernemer voldoet aan de eisen van dit deel van het handboek. Een afgegeven certificaat kan worden ingetrokken wanneer bij de hercontrole blijkt dat niet langer aan deze eisen wordt voldaan. 28

29 Praktisch Handboek :56 Pagina 29 HFDSTUK 2 EISEN ACCMMDATIES 2.1 Algemeen 1. Huisregels en regels gebruik rijbaan Een ondernemer moet voor zijn accommodatie huisregels en regels voor het gebruik van de rijbaan/ rijbanen hebben. Deze huisregels moeten tenminste de regels bevatten zoals ze staan beschreven in de bijlagen 4 en 5. Deze regels moeten schriftelijk worden gegeven aan alle nieuwe ruiters en menners. Bij wijzigingen moeten de regels weer aan alle ruiters en menners worden gegeven. De regels moeten ook bij de ingang van de rijbaan/rijbanen hangen. De ondernemer dient de huisregels ook schriftelijk kenbaar te maken aan bezoekers, medewerkers, vrijwilligers en instructeurs. DEEL II 2. Regels voor het buiten rijden Een ondernemer moet voor zijn accommodatie regels voor het buitenrijden hebben. Deze regels dienen tenminste de regels te bevatten zoals ze staan beschreven in bijlage 6. De regels voor het buiten rijden dienen schriftelijk kenbaar te worden gemaakt aan ruiters, menners, bezoekers, medewerkers, vrijwilligers en instructeurs. 3. Melden bezoekers Bij de toegang tot het erf van de accommodatie dient een bord aanwezig te zijn met de volgende tekst of een tekst van gelijke strekking: Nieuwe bezoekers moeten zich melden bij een medewerker. 3. Basiskennis paarden De ondernemer moet voor zijn accommodatie basisinformatie over paarden hebben. Deze basisinformatie is beschikbaar via de folder Veilig paardrijden, deze folder is te bestellen bij het secretariaat van Stichting Veilige Paardensport, postbus 3040, 3850 CA Ermelo. De basisinformatie dient aan alle ruiters, menners en bezoekers schriftelijk kenbaar te worden gemaakt. 29

30 Praktisch Handboek :56 Pagina 30 DEEL II 4. Verlichting veral in of op de accommodatie waar ruiters, menners, bezoekers en paarden komen, moet het goed verlicht zijn. Dit houdt in dat gemeten op 1 meter boven de vloeroppervlakte de lichtsterkte tenminste 60 lux moet bedragen. Het meeste licht moet op gezichtshoogte (1,8 meter) zijn. 2.2 Rijbaan Voor een rijbaan gelden regels voor de toegang, de wanden/omheiningen en de bodem: De toegang De toegang tot de rijbaan voor de paarden en de begeleiders moet tenminste 1,2 meter breed zijn. Daarbij wordt een enkele deur gemeten; geen dubbele deur. De wanden en het plafond van een rijbaan De wanden en deuren van de rijbaan moeten glad afgewerkt zijn. Alle uitsteeksels mogen niet meer dan 2 centimeter uitsteken. De wanden van de rijbaan/rijbanen moeten recht of van beneden schuin naar buiten staan. Het laagste punt van het plafond van een binnenrijbaan moet tenminste 3,5 meter zijn. De advieshoogte is echter 4 meter. De omheining van een buitenrijbaan De rijbaan moet een omheining hebben van tenminste 1 meter hoog. De advieshoogte is echter 1,5 meter. Alle uitsteeksels mogen niet meer dan 2 centimeter uitsteken. De omheining mag niet bestaan uit glad lint smaller dan 4 cm, glad draad, prikkeldraad of koord. Er wordt aanbevolen gebruik te maken van rubberband, hout of metaal in drie lagen. AANBEVELING: moeten tenminste 1 meter breed zijn. Stalgangen De stalgangen moeten tenminste 1,2 meter breed zijn. De adviesbreedte is echter 2,4 meter. In stalgangen die smaller zijn dan 2 meter mogen paarden elkaar niet passeren. De stalgangen moeten leeg zijn. Kruiwagens, emmers, voer, harnachement e.d. mogen niet in de gangen staan of hangen. Paarden mogen niet in de gangen worden gepoetst. Vloeren De vloeren mogen niet glad zijn. Rust en rookverbod In de stalruimte moet het rustig zijn. Er mag niet worden geschreeuwd en gerend. ok is het niet toegestaan dat er in de stalruimte of op het paard wordt gerookt. 2.4 Het erf Het erf van de accommodatie moet voorzien zijn van een effectieve en een goede omheining. Wanneer een paard uitbreekt of in andere noodsituaties, moet het erf met een hek, een slagboom of een ketting volledig kunnen worden afgesloten. De bodem De rijbaan moet beschikken over een vlakke bodem, die niet overmatig hard of diep is. Er moet voldoende hechting zijn tussen toplaag en onderlaag. De toplaag mag niet gaan schuiven of glad worden. 2.3 Accommodaties met stallingmogelijkheden Voor een ondernemer met een accommodatie met stallingsmogelijkheden, gelden de aanvullende regels: Deuren en toegangen De deuren van boxen en toegangen tot stands 30

31 Praktisch Handboek :56 Pagina 31 HFDSTUK 3 EISEN GEBRUIK VAN DE ACCMMDATIE 3.1 Harnachement en kleding Harnachement en kleding ruiters Ruiters die gebruik maken van de accommodatie van een ondernemer zijn verplicht gebruik te maken van een goed passend en veilig zadel met ruim zittende stijgbeugels. De stijgbeugels en de stijgbeugelriemen moeten vrij hangen aan een scharnierende bevestigingshaak van het zadel, waarbij de bevestigingshaak een hoek van ongeveer 45 graden moet hebben. Voor ruiters van de reining- en westernsport geldt uitsluitend dat de stijgbeugels een vrije ruimte van tenminste 1 cm aan beide zijden van de voet moeten hebben. Ruiters zijn verplicht rijlaarzen of jodphurs te dragen of stevige schoenen met een gladde doorlopende zool, een hak en gladde bovenkant in combinatie met chaps. De schoenen moeten ruim in de stijgbeugels passen. Ruiters moeten een goed passende veiligheidshelm gedragen, met gesloten kinband en voorzien van de CE en EN-1384 markering. Tuigen, rijtuigen en kleding menners Wanneer menners gebruikmaken van een accommodatie van een vereniging zijn zij verplicht gebruik te maken van een geschikt en veilig tuig. En gebruik te maken van een passend en veilig rijtuig dat voorzien is van goed functionerende remmen, een draaikrans/schamel die volledig onderdoor kan draaien (alleen bij vierwielige rijtuigen) en de juiste verlichting en reflectoren (e.e.a volgens Reglement Verkeersregels en Verkeerstekens). Sieraden en losse kleding Ruiters mogen geen grote, uitstekende en/of loshangende sieraden en losse kleding dragen. 3.2 Instructie en lessen Bevoegdheid instructie Elke instructeur die in/of op een accommodatie of daarbuiten les geeft, moet een diploma hebben dat hem/haar de bevoegdheid geeft om zelfstandig les mogen geven, zoals vermeld staat in bijlage 4. Rust rond de rijbaan Tijdens de lessen en wanneer er ruiters en koetsiers rijden moet het om en rond de rijbaan/rijbanen rustig zijn. Leswisselingen Leswisselingen moeten op een geordende wijze plaatsvinden. p en afstijgen van ruiters gebeurt gestructureerd, waarbij de paarden met het hoofd in de zelfde richting worden opgesteld. Ruiters en/of paarden waar problemen mee te verwachten zijn, worden bij het op- en afstijgen geassisteerd. De ruiter moet bij de leswisselingen naast het paard lopen. De nieuwe ruiters en paarden komen eerst binnen in de rijbaan. Naleving eisen Hoewel een ruiter een eigen verantwoordelijkheid heeft bij de naleving van alle eisen, moet ook de instructeur in de gaten houden of alle regels worden nageleefd. Wanneer een instructeur merkt dat een ruiter of een menner zich niet aan de regels houdt, moet de instructeur de ruiter of menner corrigeren. Een uiterste consequentie kan zijn dat de instructeur de ruiter of de menner met zijn paard(en) uit de les verwijdert. De instructeur wijst de ruiters of menners (en ouders indien van toepassing) regelmatig op het belang van goed onderhouden harnachement, tuig en/of rijtuig. verbodige voorwerpen in de rijbaan Tijdens de lessen bevinden zich geen voorwerpen in de rijbaan die niet nodig zijn voor de les. Staanders en lepels bij springlessen Tijdens springlessen mogen geen lepels aan de staanders hangen, tenzij de bomen er op liggen. ok mogen er geen staanders aan de wand bevestigd worden. De achterste boom van een breedtehindernis mag uitsluitend worden ondersteund door een door de FEI goedgekeurde veiligheidslepel. Voor een triple bar geldt dit voor de middelste en de achterste boom. DEEL II 31

Manege Alblasserdam. Stichting Veilige Paardensport

Manege Alblasserdam. Stichting Veilige Paardensport Manege Alblasserdam Stichting Veilige Paardensport Bijlagen 18-2-2010 1. CALAMITEITENPLAN VAN MANEGE ALBLASSERDAM VOOR RUITERS, PUBLIEK EN EIGENAREN VAN PAARDEN EN PONY S 2. RIJBAANREGELS VAN MANEGE ALBLASSERDAM

Nadere informatie

. LANDELIJKE RUITER EN PONYCLUB "RHOON & OMSTREKEN" Het betreden van het terrein geschiedt geheel op eigen risico.

. LANDELIJKE RUITER EN PONYCLUB RHOON & OMSTREKEN Het betreden van het terrein geschiedt geheel op eigen risico. . LANDELIJKE RUITER EN PONYCLUB "RHOON & OMSTREKEN" OPGERICHT 1972 AANGESLOTEN BIJ DE KONINKLIJKE NEDERLANDSE HIPPISCHE SPORTFEDERATIE Algemene bepalingen van LR & PC Rhoon en Omstreken Artikel 1.Terrein

Nadere informatie

PRAKTISCH HANDBOEK Voor alle ondernemingen, stichtingen en verenigingen die met paarden/pony s werken VEILIG PAARDRIJDEN

PRAKTISCH HANDBOEK Voor alle ondernemingen, stichtingen en verenigingen die met paarden/pony s werken VEILIG PAARDRIJDEN VeiligPaardrijden.qxd 12-01-2005 08:54 Pagina 1 PRAKTISCH HANDBOEK Voor alle ondernemingen, stichtingen en verenigingen die met paarden/pony s werken VEILIG PAARDRIJDEN VeiligPaardrijden.qxd 12-01-2005

Nadere informatie

Huishoudelijk Reglement

Huishoudelijk Reglement Lr & Pc de Runderuiters / Manege de Stijgbeugel / Mv de Rundemenners Inhoudsopgave Artikel 1: Artikel 2: Artikel 3: Artikel 4: Artikel 5: Artikel 6: Artikel 7: Artikel 8 Artikel 9: Algemene bepalingen

Nadere informatie

Handboek Veilig Paardrijden

Handboek Veilig Paardrijden Handboek Veilig Paardrijden Voorwoord Voorheen werd het handboek Veilig Paardrijden in een fysieke vorm uitgegeven. Een mooi naslagwerk maar wel met een groot nadeel: op het moment dat het gedrukt werd

Nadere informatie

Huishoudelijk reglement stichting Hippisch Centrum Zeegersloot Artikel 1: Algemeen

Huishoudelijk reglement stichting Hippisch Centrum Zeegersloot Artikel 1: Algemeen Huishoudelijk reglement stichting Hippisch Centrum Zeegersloot Artikel 1: Algemeen A Het stichtingsbestuur is belast met alle zaken betreffende het Hippisch Centrum Zeegersloot gevestigd aan de Westkanaalweg

Nadere informatie

Huisregels voor ruiters, publiek en eigenaren van paarden/pony s

Huisregels voor ruiters, publiek en eigenaren van paarden/pony s Huisregels voor ruiters, publiek en eigenaren van paarden/pony s Ten behoeve van veiligheid én paardrijdplezier voor ons allen kent onze manege een aantal huisregels. Wij rekenen op Uw medewerking Voor

Nadere informatie

Huisregels voor ruiters, publiek en eigenaren van paarden/pony s van Hippisch Centrum Xenophon

Huisregels voor ruiters, publiek en eigenaren van paarden/pony s van Hippisch Centrum Xenophon Huisregels voor ruiters, publiek en eigenaren van paarden/pony s van Hippisch Centrum Xenophon Ten behoeve van veiligheid en paardrijdplezier voor ons allen, kent onze manege een aantal huisregels. Wij

Nadere informatie

MANEGE BEUKERS WAGENWEG 12 1724 PT OUDKARSPEL 0226-393974 of 06-22466799 www.manegebeukers.nl e-mail: info@manegebeukers.nl

MANEGE BEUKERS WAGENWEG 12 1724 PT OUDKARSPEL 0226-393974 of 06-22466799 www.manegebeukers.nl e-mail: info@manegebeukers.nl WAGENWEG 12 1724 PT 0226-393974 of 06-22466799 www.manegebeukers.nl e-mail: info@manegebeukers.nl BELANRIJKE INFORMATIE BESTEMD VOOR RUITERS, PENSIONKLANTEN EN BEZOEKERS VAN MANEGE BEUKERS. Welkom op onze

Nadere informatie

Stalreglement Manege t Schijndelse Woud. Op stal

Stalreglement Manege t Schijndelse Woud. Op stal Stalreglement Manege t Schijndelse Woud Vanaf 1 oktober 2015 Op stal Het is verboden te roken in de buurt van de stallen, op het paard en in de kantine. Op stal moet het rustig zijn. Er mag niet worden

Nadere informatie

Voorwoord. Beste lezer,

Voorwoord. Beste lezer, PaardenSportVereniging St.Steffenrijders Voorwoord Beste lezer, Je hebt nu het informatieboekje van de PaardenSportVereniging (PSV) Sint- Steffenrijders in je hand. Wij zijn een jonge vereniging met oude

Nadere informatie

HUISREGELS. Roken: Roken is uitsluitend buiten toegestaan op de daar voor aangewezen plek.

HUISREGELS. Roken: Roken is uitsluitend buiten toegestaan op de daar voor aangewezen plek. HUISREGELS Toegang: Alle nieuwe bezoekers worden vriendelijk verzocht om zich te melden bij het personeel. Een ieder betreedt het terrein op eigen risico. Het is verboden zich zonder reden in de stro/hooi

Nadere informatie

Algemeen Bepalingen Rijvereniging Bernisse

Algemeen Bepalingen Rijvereniging Bernisse Inhoudsopgave Artikel 1: Doel van dit Reglement Artikel 2: Terrein reglement Artikel 3: Veiligheid Artikel 4: Alcohol Artikel 5: Rookbeleid Artikel 6: Contributie Artikel 7: Opzegging Lidmaatschap Artikel

Nadere informatie

Handboek Veilig Paardrijden

Handboek Veilig Paardrijden . Handboek Veilig Paardrijden Voorwoord Veiligheid is voor veel hippische accommodaties een vanzelfsprekende zaak. Stichting Veilige Paardensport wil, door middel van het veiligheidscertificaat, bereiken

Nadere informatie

Paardensportvereniging Marsua. Huishoudelijk Reglement

Paardensportvereniging Marsua. Huishoudelijk Reglement Paardensportvereniging Marsua Huishoudelijk Reglement Huishoudelijk reglement Paardensport Vereniging Marsua Artikel 1 Algemene bepalingen 1. De Paardensport Vereniging Marsua is opgericht op 13 juni 1946

Nadere informatie

Informatiefolder Noorderkoggenruiters 2019

Informatiefolder Noorderkoggenruiters 2019 Informatiefolder Noorderkoggenruiters 2019 BENNINGBROEK De Landelijke Rijvereniging, Ponyclub en Menclub de Noorderkoggenruiters. De Noorderkoggenruiters zijn ontstaan in 1996 uit een samengaan van De

Nadere informatie

Ponyclub Blijham e.o. Oosteinde 8 9697 XG Blijham Banknr. 30 66 19 180. Informatieboekje 2011 www.ponyclubblijham.nl

Ponyclub Blijham e.o. Oosteinde 8 9697 XG Blijham Banknr. 30 66 19 180. Informatieboekje 2011 www.ponyclubblijham.nl Ponyclub Blijham e.o. Oosteinde 8 9697 XG Blijham Banknr. 30 66 19 180 Informatieboekje 2011 www.ponyclubblijham.nl Voorwoord: Voor je ligt het informatieboekje van de Ponyclub Blijham e.o. Het doel van

Nadere informatie

Stalreglement manege Chardon

Stalreglement manege Chardon Stalreglement manege Chardon Paard en ruiter zijn bij manege Chardon op eigen risico. Maandelijkse stalling kosten dienen voor de 0 e van de te betalen maand voldaan zijn via bank of aan de bar. Na die

Nadere informatie

Huishoudelijk Reglement

Huishoudelijk Reglement Huishoudelijk Reglement Inhoudsopgave Hoofdstuk I : Hoofdstuk II : Hoofdstuk III : Hoofdstuk IV : Hoofdstuk V : Organisatie van PSV de Roskam De K.N.H.S. Lid worden van PSV de Roskam Training & instructie

Nadere informatie

ONTDEK DE WERELD VAN ROOSENHEUVEL! EN WAT NOG MEER WAT DOEN WIJ... WIE ZIJN WIJ... OP ONZE SITE. ERVAAR DE SFEER EN GASTVRIJHEID BIJ ROOSENHEUVEL...

ONTDEK DE WERELD VAN ROOSENHEUVEL! EN WAT NOG MEER WAT DOEN WIJ... WIE ZIJN WIJ... OP ONZE SITE. ERVAAR DE SFEER EN GASTVRIJHEID BIJ ROOSENHEUVEL... ONTDEK DE WERELD VAN ROOSENHEUVEL! EN WAT NOG MEER WIE ZIJN WIJ... Aan de Procureurweg, net buiten Dongen, ligt Dressuurstal / Manege Roosenheuvel. De stal bestaat sinds 2001 en is opgericht door Yvonne

Nadere informatie

Veiligheidsprotocol.

Veiligheidsprotocol. Veiligheidsprotocol. Inleiding en motivatie t.a.v. veiligheid en aansprakelijkheid. Veiligheid is voor onze men vereniging een vanzelfsprekende zaak. Naast veiligheid, komen menselijke fouten en de daarbij

Nadere informatie

Huishoudelijk Reglement RSV AXEL (versie april 2015)

Huishoudelijk Reglement RSV AXEL (versie april 2015) Ruitersport Vereniging Axel L.R. De Oranjeruiters en P.C De Kleppertjes Boslaan 2 4571 SW Axel Huishoudelijk Reglement RSV AXEL (versie april 2015) Omschrijving accommodatie en afspraken voor gebruik.

Nadere informatie

Ponyclub Blijham e.o. Turfweg XK Blijham. Informatieboekje 2016/17

Ponyclub Blijham e.o. Turfweg XK Blijham. Informatieboekje 2016/17 Ponyclub Blijham e.o. Turfweg 12 9697XK Blijham Informatieboekje 2016/17 www.ponyclubblijham.nl Voorwoord: Voor je ligt het informatieboekje van de Ponyclub Blijham e.o. Het doel van dit boekje is om informatie

Nadere informatie

Aangepaste Paardensport

Aangepaste Paardensport Koninklijke Nederlandse Hippische Sportfederatie Aangepaste Paardensport Prima in te passen! Mogelijkheden voor paardensporters met een beperking Inhoudsopgave Onderwerp pagina Inleiding 5 1. Voor wie

Nadere informatie

4. Het huishoudelijk reglement mag geen bepalingen bevatten die in strijd zijn met het KNHS reglement of de statuten van de vereniging.

4. Het huishoudelijk reglement mag geen bepalingen bevatten die in strijd zijn met het KNHS reglement of de statuten van de vereniging. HIPPISCHE SPORTVERENIGING DE BLAUWE STEEN HUISHOUDELIJK REGLEMENT D.D. 01.01.2011 Vereniging: 1. Het huishoudelijk reglement kan gewijzigd worden door het bestuur van de vereniging met goedkeuring van

Nadere informatie

INFORMATIEBOEKJE. LR en PC de SALLANDRUITERS

INFORMATIEBOEKJE. LR en PC de SALLANDRUITERS INFORMATIEBOEKJE LR en PC de SALLANDRUITERS Inhoudsopgave Voorwoord... 3 1 Organisatie... 4 2 Lid worden... 5 3 Lessen... 7 3.1 Lessen voor de menners:... 7 3.2 Lessen voor de rijvereniging:... 7 3.3 Lessen

Nadere informatie

De Lunetten 4A 1944 PA Beverwijk

De Lunetten 4A 1944 PA Beverwijk Info map Ve-Ca Stables De Lunetten 4A Voor al onze overige informatie kunt een bezoek brengen aan onze web-site WWW.VE-CA.NL Inhoud: Pagina 1 voorblad 9/10 Buiten rijden 2/3 Huisregels 11/12/13/14 Basiskennis

Nadere informatie

Huishoudelijk Reglement

Huishoudelijk Reglement Huishoudelijk Reglement Inhoudsopgave Hoofdstuk I : Hoofdstuk II : Hoofdstuk III : Hoofdstuk IV : Hoofdstuk V : Organisatie van Ruitersport Vereniging St. Michaël De K.N.H.S. Lid worden van de vereniging

Nadere informatie

Paarden Sport Vereniging DE OOSTERHOFFRUITERS

Paarden Sport Vereniging DE OOSTERHOFFRUITERS Informatieboekje nieuwe leden Bestuur: Voorzitter : Gert Jan Voortman 0546-697218 Secretaris : Anneke Voortman 0546-697218 Penningmeester : Diane Dekker-van Losser 06-22596875 Lesindeling, activiteiten

Nadere informatie

HUISREGELS MONARCHISTE

HUISREGELS MONARCHISTE HUISREGELS MONARCHISTE Paardrijden is géén risicovrije sport. Ten behoeve van de veiligheid en het paardrijplezier van iedereen hebben het bestuur en de manege eigenaar Joop Schimmel voor onze accommodatie

Nadere informatie

Uitleg Certificaat BuitenRijden en FNRS Ruiterbewijs voor ruiters

Uitleg Certificaat BuitenRijden en FNRS Ruiterbewijs voor ruiters Uitleg Certificaat BuitenRijden en FNRS Ruiterbewijs voor ruiters Versie: januari 2012 De opleiding Leer buitenrijden met plezier is ontwikkeld om ruiters op een plezierige en veilige manier op te leiden

Nadere informatie

1. Het registreren van ongevallen

1. Het registreren van ongevallen Inleiding Kinderen zijn nieuwsgierig en willen de wereld om hen heen ontdekken. Op jonge leeftijd zijn de kinderen zich nog niet bewust van eventuele gevaarlijke situaties. Pedagogische medewerkers kunnen

Nadere informatie

1. Manege Snorrewind, gevestigd te Markelo aan de Borkeldweg, hierna te noemen het ruitersportcentrum ;

1. Manege Snorrewind, gevestigd te Markelo aan de Borkeldweg, hierna te noemen het ruitersportcentrum ; Sport contract Ondergetekenden: 1. Manege Snorrewind, gevestigd te Markelo aan de Borkeldweg, hierna te noemen het ruitersportcentrum ; 2. Naam: Adres: Postcode: Woonplaats: Geboortedatum: Telefoon thuis:

Nadere informatie

ONGEVALLENREGISTRATIEFORMULIER. PERSOONSGEGEVENS Naam Kind: Geslacht: M / V*

ONGEVALLENREGISTRATIEFORMULIER. PERSOONSGEGEVENS Naam Kind: Geslacht: M / V* ONGEVALLENREGISTRATIEFORMULIER Als geregistreerd gastouderbureau is BSO Nederland wettelijk verplicht om alle bijna ongevallen en ongevallen te registreren. Een bijna ongevallenregistratie is noodzakelijk

Nadere informatie

MANEGENIEUWS. In dit nummer: Ponyweekend

MANEGENIEUWS. In dit nummer: Ponyweekend Manege De Eilandruiters 1 oktober 2017 Editie 1, Nr. 3 MANEGENIEUWS Ponyweekend 22/23/24 September was het ponyweekend met dit jaar circus als thema. Er waren een speurtocht en buitenrit georganiseerd,

Nadere informatie

Reglement en gedragscode vrijwilligers paardrijden Versie 2; 14 oktober 2013

Reglement en gedragscode vrijwilligers paardrijden Versie 2; 14 oktober 2013 Stichting ter bevordering van de sportbeoefening door personen met een beperking Door Sport Ontspanning Reglement en gedragscode vrijwilligers paardrijden Versie 2; 14 oktober 2013 INHOUD 1. REGLEMENT

Nadere informatie

Bevordering van sportbeoefening door personen met een beperking. Reglement en gedragscode vrijwilligers paardrijden Versie 3; 1 augustus 2016

Bevordering van sportbeoefening door personen met een beperking. Reglement en gedragscode vrijwilligers paardrijden Versie 3; 1 augustus 2016 Bevordering van sportbeoefening door personen met een beperking Reglement en gedragscode vrijwilligers paardrijden Versie 3; 1 augustus 2016 INHOUD 1. REGLEMENT 3 1.1 Doelstelling 3 1.2 Toepassing reglement

Nadere informatie

Reglement Licenties Hippische Instructie en Officials

Reglement Licenties Hippische Instructie en Officials Reglement Licenties Hippische Instructie en Officials Inleiding De Koninklijke Nederlandse Hippische Sportfederatie (KNHS) hanteert een licentiesysteem voor instructeurs en officials in de paardensport.

Nadere informatie

Richtlijnenbundel voor organisatoren

Richtlijnenbundel voor organisatoren Richtlijnenbundel voor organisatoren Inhoud Waarom een ruiterbrevet organiseren?... 3 Voorwaarden om een examen te organiseren... 3 Open Examen... 3 Gesloten of gemengd examen... 3 Organisatie van het

Nadere informatie

1. De principes. 2. De houding. Boekverslag door J woorden 3 oktober keer beoordeeld

1. De principes. 2. De houding. Boekverslag door J woorden 3 oktober keer beoordeeld Boekverslag door J. 1548 woorden 3 oktober 2002 7 165 keer beoordeeld Vak LO Voorwoord Ik maak dit werkstuk omdat ik niet mee kan doen met de gym door een armblessure. In 1995 ben ik van het paard gevallen.

Nadere informatie

Algemene voorwaarden

Algemene voorwaarden Algemene voorwaarden Toepassing Deze algemene voorwaarden zijn van toepassing op alle overeenkomsten die betrekking hebben op het volgen van een trainingsweekend, cursus, workshop of clinic. De algemene

Nadere informatie

Informatie. Ruitervereniging Liethorp Opgericht 5 oktober 1967 Bloemerd 5 KvK nr.: 445389 2353 BZ Leiderdorp Rabobank: 3356.04.684

Informatie. Ruitervereniging Liethorp Opgericht 5 oktober 1967 Bloemerd 5 KvK nr.: 445389 2353 BZ Leiderdorp Rabobank: 3356.04.684 ! Informatie Ruitervereniging Liethorp Opgericht 5 oktober 1967 Bloemerd 5 KvK nr.: 445389 2353 BZ Leiderdorp Rabobank: 3356.04.684 Tel.: 071 541 10 78 info@liethorp.nl www.liethorp.nl Bedrijfsleider:

Nadere informatie

Melden van (bijna )ongevallen en gevaarlijke situaties

Melden van (bijna )ongevallen en gevaarlijke situaties Datum Kenmerk Melden van (bijna )ongevallen en gevaarlijke situaties Voor het invullen van dit formulier kunt u contact opnemen met de preventiemedewerker 1 (arbo en milieucoördinator) van uw faculteit

Nadere informatie

Deze vragenlijst is opgebouwd uit enkele vragenblokken. Ieder blok begint met een korte uitleg over de achtergrond van de vragen.

Deze vragenlijst is opgebouwd uit enkele vragenblokken. Ieder blok begint met een korte uitleg over de achtergrond van de vragen. Deze vragenlijst is opgebouwd uit enkele vragenblokken. Ieder blok begint met een korte uitleg over de achtergrond van de vragen. Mensportbeoefening Als eerste willen we graag weten op welke manier u met

Nadere informatie

Tijdens het rijden dienen de rijbaanregels in acht genomen te worden.

Tijdens het rijden dienen de rijbaanregels in acht genomen te worden. I. Huisregels Samen de klus klaren *Op Hippago doen we ongeveer een uur per dag klusjes om de paarden te verzorgen (stallen mesten, drinkbakken bijvullen, aanvegen). Alle logées en gasten doen mee en we

Nadere informatie

Ruitersport Vereniging Axel L.R. De Oranjeruiters en P.C De Kleppertjes Boslaan SW Axel

Ruitersport Vereniging Axel L.R. De Oranjeruiters en P.C De Kleppertjes Boslaan SW Axel Ruitersport Vereniging Axel L.R. De Oranjeruiters en P.C De Kleppertjes Boslaan 2 4571 SW Axel Handboek rijhal RSV-Axel Omschrijving accomodatie en afspraken voor gebruik. (versie maart 2019) Belangrijke

Nadere informatie

(bijna) ONGEVALLENREGISTRATIEFORMULIER

(bijna) ONGEVALLENREGISTRATIEFORMULIER (bijna) NGEVALLENREGISTRATIEFRMULIER Inleiding Als geregistreerd gastouderbureau is Alles Kidz wettelijk verplicht om alle bijna ongevallen (incidenten) en ongevallen te registreren. Een bijna ongevallenregistratie

Nadere informatie

1. ALGEMENE BASISINFORMATIE OVER PAARDEN & VEILIGHEIDSINSTRUCTIES

1. ALGEMENE BASISINFORMATIE OVER PAARDEN & VEILIGHEIDSINSTRUCTIES Beste ruiter, Met plezier begroet manege De Eendenkooi je als vaste deelnemer aan onze rijlessen. De manege is een vereniging en wordt beheerd door vrijwilligers. Hierin verschilt de manege van vele andere.

Nadere informatie

VEILIGHEID IN DE OMGANG MET PAARDEN

VEILIGHEID IN DE OMGANG MET PAARDEN VEILIGHEID IN DE OMGANG MET PAARDEN Een paard is een kuddedier. In de omgang dient rekening te worden gehouden met zijn natuurlijke instincten en reflexen. Denk hierbij aan schrikken en het vluchtgedrag

Nadere informatie

Unispect - Toolbox 8 - Ongevallen

Unispect - Toolbox 8 - Ongevallen Unispect - Toolbox 8 - Ongevallen Uit onderzoek (CBS) is gebleken dat in het jaar 2000 een kleine 150.000 personen ten minste één arbeidsongeval met letsel is overkomen. Een deel van deze groep overkomt

Nadere informatie

ALGEMENE VOORWAARDEN HORKA TRAININGSDAG(EN)

ALGEMENE VOORWAARDEN HORKA TRAININGSDAG(EN) Toepasselijkheid algemene voorwaarden 1. De bepalingen die gelden voor het aanvragen en deelname aan KNHS HORKA Trainings dagdelen/dagen/weken al dan niet met overnachting en/of stalling zijn vastgelegd

Nadere informatie

Aanvragen startpassen (in 2016)

Aanvragen startpassen (in 2016) Met ingang van 1 januari 2016 kunnen ruiters die via een FNRS-manege lid zijn van de KNHS een startpas aanvragen. Hiermee biedt u uw ruiters de mogelijkheid om deel te nemen aan de KNHS-wedstrijdsport

Nadere informatie

Beste (ouder van een) paardensportliefhebber,

Beste (ouder van een) paardensportliefhebber, Beste (ouder van een) paardensportliefhebber, U ontvangt deze uitnodiging omdat u rijdt op een FNRS Ruitersportcentrum. De FNRS (Federatie van Nederlandse Ruitersportcentra) voert een belangrijk marktonderzoek

Nadere informatie

Calamiteitenplan Stal Timmermans. Calamiteitenplan. Stal Timmermans. Versie : 5 Datum : Oktober 2015 Samengesteld door : Erik Timmermans

Calamiteitenplan Stal Timmermans. Calamiteitenplan. Stal Timmermans. Versie : 5 Datum : Oktober 2015 Samengesteld door : Erik Timmermans Calamiteitenplan Stal Timmermans Versie : 5 Datum : Oktober 2015 Samengesteld door : Erik Timmermans Voorwoord De Arbo-wet is de laatste jaren nogal gewijzigd in het belang van veiligheid, gezondheid en

Nadere informatie

Jaarverslag 2011. Stichting Manege Onder de Linde. Helomareed 4 9244 GH Beetsterwaag 0512 389297 www.manegeonderdelinde.nl info@manegeonderdelinde.

Jaarverslag 2011. Stichting Manege Onder de Linde. Helomareed 4 9244 GH Beetsterwaag 0512 389297 www.manegeonderdelinde.nl info@manegeonderdelinde. Stichting Manege Onder de Linde Jaarverslag 2011 Stichting Manege Onder de Linde Helomareed 4 9244 GH Beetsterwaag 0512 389297 www.manegeonderdelinde.nl info@manegeonderdelinde.nl Inleiding Voor u ligt

Nadere informatie

Plan van aanpak 2012 Risico-inventarisatie Brandveiligheid: acties/afspraken/borging

Plan van aanpak 2012 Risico-inventarisatie Brandveiligheid: acties/afspraken/borging Plan van aanpak 2012 Risico-inventarisatie Brandveiligheid: acties/afspraken/borging Peuterspeelzaal Uitgangen en vluchtroutes. 1 ja U kunt met uw kinderen snel en goed altijd alle uitgangen bereiken?

Nadere informatie

Reglement en gedragscode vrijwilligers zwemmen Versie 3; 26 oktober 2015

Reglement en gedragscode vrijwilligers zwemmen Versie 3; 26 oktober 2015 Bevordering van sportbeoefening door personen met een beperking Reglement en gedragscode vrijwilligers zwemmen Versie 3; 26 oktober 2015 INHOUD 1. REGLEMENT 3 1.1 Doelstelling 3 1.2 Toepassing reglement

Nadere informatie

Beste leden, Bladzijde 1 van 10

Beste leden, Bladzijde 1 van 10 Beste leden, Met plezier begroet manege De Eendenkooi je als vaste deelnemer aan onze rijlessen, of als niet-rijdend lid van de vereniging. De manege is een vereniging en wordt beheerd door vrijwilligers.

Nadere informatie

VOORAF. Noot: sommige begrippen worden door elkaar gebruikt of behoeven een uitleg, zie hieronder:

VOORAF. Noot: sommige begrippen worden door elkaar gebruikt of behoeven een uitleg, zie hieronder: VOORAF Boxhuurders hebben een huurovereenkomst met de stichting, waarin wordt verwezen naar het stalreglement. Tekenen van de huurovereenkomst = tekenen voor de reglementen. Er is 1 reglement voor boxhuurders,

Nadere informatie

In dit informatiepakket treft u meer informatie aan over de inschrijving rondom aangepast paardrijden bij Stichting CAP.

In dit informatiepakket treft u meer informatie aan over de inschrijving rondom aangepast paardrijden bij Stichting CAP. Inschrijving Stichting CAP is gespecialiseerd in paardrijden voor kinderen en volwassenen met een lichamelijke- en/of meervoudige beperking. Gediplomeerde, enthousiaste instructrices en speciaal opgeleide

Nadere informatie

Privacyreglement Verwerking Persoons- en Paardgegevens KNHS

Privacyreglement Verwerking Persoons- en Paardgegevens KNHS Artikel 1: Begripsbepalingen In dit reglement worden de navolgende begripsbepalingen gebruikt. 1.1. Registratie: de afdeling Ledenservice van de. 1.2. Houder: het Federatiebestuur. 1.3. Beheerder: de manager

Nadere informatie

Calamiteitenplan. Avond Vierdaagse Engelen

Calamiteitenplan. Avond Vierdaagse Engelen Calamiteitenplan Avond Vierdaagse Engelen 2014 Inhoud 1 Inleiding...2 1.1 Algemeen...2 2 Risico-overzicht...3 2.1 Algemene ongevallen...3 2.2 Bedreiging door externe gevaren...3 3 De organisatie van hulpverlening...4

Nadere informatie

HUISHOUDELIJK REGLEMENT RIJVERENIGING NIENOORD. Inhoudsopgave. Artikel 1 : Algemene bepalingen

HUISHOUDELIJK REGLEMENT RIJVERENIGING NIENOORD. Inhoudsopgave. Artikel 1 : Algemene bepalingen HUISHOUDELIJK REGLEMENT RIJVERENIGING NIENOORD Inhoudsopgave Artikel 1 : Algemene bepalingen Artikel 2 : Aanmelding en toelating tot het lidmaatschap Artikel 3 : Categorieën van leden Artikel 4 : Categorieën

Nadere informatie

(bijna) Ongevallenregistratieformulier

(bijna) Ongevallenregistratieformulier (bijna) Ongevallenregistratieformulier Toelichting bij het ongevallenregistratieformulier Als erkend en geregistreerd gastouderbureau is Gastouderbureau Vip wettelijk verplicht om alle bijna ongevallen

Nadere informatie

WEDSTRIJDREGLEMENT RIJVERENIGING ANY DALE

WEDSTRIJDREGLEMENT RIJVERENIGING ANY DALE WEDSTRIJDREGLEMENT RIJVERENIGING ANY DALE Inhoudsopgave Artikel 1 - Algemene bepalingen... 2 Artikel 2 - Klassering en deelname... 2 Artikel 3 - Promotie... 3 Artikel 4 - Wedstrijden met een uitzonderlijk

Nadere informatie

Kampioenschapsbepalingen

Kampioenschapsbepalingen Koninklijke Nederlandse Hippische Sportfederatie Kampioenschapsbepalingen KNHS-Subli Kampioenschap Jonge Dressuurpaarden 2010 ALGEMEEN 1. Het KNHS-Subli Kampioenschap Jonge Dressuurpaarden heeft als belangrijkste

Nadere informatie

Dit Huishoudelijk Reglement is vastgesteld tijdens de Algemene Ledenvergadering dd. 27 NOVEMBER 2015 te Chaam.

Dit Huishoudelijk Reglement is vastgesteld tijdens de Algemene Ledenvergadering dd. 27 NOVEMBER 2015 te Chaam. HUISHOUDELIJK REGLEMENT PSV DE TROUWE KAMERADEN NOVEMBER 2015 Dit Huishoudelijk Reglement is vastgesteld tijdens de Algemene Ledenvergadering dd. 27 NOVEMBER 2015 te Chaam. 1. De Vereniging 1.1 Bestuur

Nadere informatie

Klachtenregeling Stichting Weerklank Nederland

Klachtenregeling Stichting Weerklank Nederland Klachtenregeling Stichting Weerklank Nederland De Stichting Weerklank doet haar uiterste best om haar leden zo goed mogelijk van dienst te zijn. Toch is het mogelijk dat er zaken fout gaan of niet zoals

Nadere informatie

Huisregels. Pagina 1 van 6

Huisregels. Pagina 1 van 6 Hartelijk welkom op het KNHS Centrum te Ermelo! Wij zijn blij u te mogen ontvangen op onze accommodatie. Deze huisregels gelden tijdens uw aanwezigheid op ons terrein. 1. Entree NHC Algemene huisregels

Nadere informatie

Noordenveldweg 102, 9497 PA Donderen Post adres: Jozef israelplein 8-2, 9718 EN Groningen.

Noordenveldweg 102, 9497 PA Donderen Post adres: Jozef israelplein 8-2, 9718 EN Groningen. Algemene voorwaarden Stal Royaal Leaseovereenkomst Artikel 1: Definities A. Stal Royaal: Eigenaar van het lease paard/pony, zelfstandig bedrijf dat paardrijlessen verzorgd op locatie Noordenveldweg 102,

Nadere informatie

Interne klachtenregeling

Interne klachtenregeling Hoofdstuk 1 Begripsbepalingen Artikel 1 Interne klachtenregeling 1. In deze regeling wordt verstaan onder: a. school: een school als bedoeld in de Wet op het primair onderwijs; b. klager: een (ex-)leerling,

Nadere informatie

Theorie april CBR/Ruiterbewijs

Theorie april CBR/Ruiterbewijs Theorie april CBR/Ruiterbewijs Certificaat Buitenrijden Het CBR is de opleiding voor het buitenrijden, en staat voor Certificaat Buitenrijden. Om plezierig en vooral ook veilig een buitenrit te kunnen

Nadere informatie

Ongevallenregistratieformulier. Gastouderbureau. MijnGastouderopvang

Ongevallenregistratieformulier. Gastouderbureau. MijnGastouderopvang Ongevallenregistratieformulier Gastouderbureau MijnGastouderopvang Versie 06-09-2016 1 KvK 34303611 Rabobank 149148119 Inleiding Als geregistreerd gastouderbureau is MijnGastouderopvang wettelijk verplicht

Nadere informatie

Niveau s van de sportlessen

Niveau s van de sportlessen Niveau s van de sportlessen De indeling van de sportlessen gebeurt op de volgende manier. Op het einde van het seizoen komt er dan een beoordeling van de lesgevers om te zien naar welk niveau je kan overgaan.

Nadere informatie

Bijlage 1 (DOC 5.2.1) HUISHOUDELIJK REGLEMENT STOETERIJ DE WOUDE BV versie 1 juli 2012

Bijlage 1 (DOC 5.2.1) HUISHOUDELIJK REGLEMENT STOETERIJ DE WOUDE BV versie 1 juli 2012 Bijlage 1 (DOC 5.2.1) HUISHOUDELIJK REGLEMENT BV versie 1 juli 2012 Onderstaande punten betreffen een opsomming van regels welke van toepassing zijn voor iedereen die gebruik maakt van de dienstverlening

Nadere informatie

KLACHTENREGELING Het Baken Almere, Stichting voor interconfessioneel voortgezet onderwijs Colofon:

KLACHTENREGELING Het Baken Almere, Stichting voor interconfessioneel voortgezet onderwijs Colofon: KLACHTENREGELING Het Baken Almere, Stichting voor interconfessioneel voortgezet onderwijs Colofon: Uitgave: Stichting Het Baken Almere Vastgesteld door College van Bestuur: 29 oktober 2013 Instemming MR:

Nadere informatie

Huishoudelijk reglement PC de Roerstreek

Huishoudelijk reglement PC de Roerstreek Welkom bij ponyclub de Roerstreek. Graag willen we jou en je ouders/verzorgers de benodigde informatie geven over de gang van zaken van onze ponyclub. Zijn er nog vragen na het lezen van dit huishoudelijk

Nadere informatie

INHOUDSOPGAVE 2 VOORWOORD 3

INHOUDSOPGAVE 2 VOORWOORD 3 - 2 - Inhoudsopgave INHOUDSOPGAVE 2 VOORWOORD 3 1. SPULLEN VOOR HET RIJDEN 4 2. SOORTEN PAARDENSPORTEN 5 3. HOUDING 6 4. ANKY VAN GRUNSVEN 8 5. DE VEILIGHEID VOOR HET PAARD 9 6. DRESSUUR 10 7. SPRINGEN

Nadere informatie

Sandra Hertogh advies coaching training

Sandra Hertogh advies coaching training Sandra Hertogh advies coaching training Protocol Klachtregeling Sandra Hertogh advies coaching training Sandra Hertogh Zoutmanstraat 46 2806XD Gouda Tel: 06-55742431 sandra@hertogh.me www.hertogh.me KvK

Nadere informatie

Inhoud. 2015 Toelichting LZV ontheffingen Ex art. 149a, 2e lid, WVW 1994 jo Besluit ontheffing verlening exceptionele transporten Ontheffingen

Inhoud. 2015 Toelichting LZV ontheffingen Ex art. 149a, 2e lid, WVW 1994 jo Besluit ontheffing verlening exceptionele transporten Ontheffingen Inhoud Basisontheffing LZV... 2 Algemene informatie... 2 Invulinstructie formulier Aanvraag basisontheffing LZV... 2 Incidentele LZV ontheffing... 4 Algemene informatie... 4 Invulinstructie formulier Aanvraag

Nadere informatie

de Stichting Nederlands Mediation Instituut, statutair gevestigd te Rotterdam.

de Stichting Nederlands Mediation Instituut, statutair gevestigd te Rotterdam. KLACHTENREGELING NMI De Stichting Nederlands Mediation Instituut kent een klachtenregeling welke ten doel heeft het bevorderen van de kwaliteit van de dienstverlening inzake mediation in het algemeen,

Nadere informatie

PROTOCOL CALAMITEITEN EN ONVERWACHTE SITUATIES

PROTOCOL CALAMITEITEN EN ONVERWACHTE SITUATIES PROTOCOL CALAMITEITEN EN ONVERWACHTE SITUATIES Naam Trefwoorden Gastouderbureau Identificatie protocol Protocol calamiteiten en onverwachte situaties Formulier registratie ongevallen All Kidz Nederland

Nadere informatie

Klachtenregeling Voor het primair en voortgezet onderwijs van de Stichting Het Rijnlands Lyceum

Klachtenregeling Voor het primair en voortgezet onderwijs van de Stichting Het Rijnlands Lyceum Klachtenregeling Voor het primair en voortgezet onderwijs van de Stichting Het Rijnlands Lyceum Het bevoegd gezag van de Stichting Het Rijnlands Lyceum, gelet op de bepalingen van de Wet op het primair

Nadere informatie

eventing middenbeemster

eventing middenbeemster MIDDENBEEMSTER Trainingsstal Maarse (971758) 12-3-2016-13-3-2016 John Maarse VP0074831 0031299683404 0031622411131 Status: Goedgekeurd inschrijven@eventingmiddenbeemster.nl Datum goedgekeurd: 9-1-2016

Nadere informatie

Reglement klachtencommissie Artikel 1 Definities 1.1. 1.2. 1.3. 1.4. 1.5. 1.6. Artikel 2 Doel van de klachtencommissie 2.1. 2.2.

Reglement klachtencommissie Artikel 1 Definities 1.1. 1.2. 1.3. 1.4. 1.5. 1.6. Artikel 2 Doel van de klachtencommissie 2.1. 2.2. Reglement klachtencommissie De klachtenreglement geeft de afhandeling van klachten aan zoals die naar behoren wordt gevolgd door Sentinelzorg. Alle medewerkers van Sentinelzorg proberen hun werk zo professioneel

Nadere informatie

Protocol Klachtenprocedure

Protocol Klachtenprocedure Protocol Klachtenprocedure FUNIQ BV Weteringdijk 27 8161 SE Epe Tel: 0578-641080 info@funiq.nl www.funiq.nl KvK: 61574546 IBAN: NL 33 TRIO 0197 9810 03 FUNIQ BV 2015 Klachtenprocedure funiq Inhoudsopgave:

Nadere informatie

Paardrijles. Inleiding. Inhoud. Spullen die je nodig hebt

Paardrijles. Inleiding. Inhoud. Spullen die je nodig hebt Paardrijles Inleiding Ik doe mijn spreekbeurt over paard rijlessen, omdat ik zelf op paardrijden zit. Ik wil hier graag iets over vertellen, omdat paardrijden erg leuk is. Ik leer erg veel over paarden

Nadere informatie

Klachtenregeling. Dichtbij Dagbesteding

Klachtenregeling. Dichtbij Dagbesteding Klachtenregeling Dichtbij Dagbesteding In zorgrelaties kan onvrede ontstaan tot zelfs een klacht. Dit kan bijvoorbeeld betrekking hebben op de wijze van zorgverlening, de bejegening en het nakomen van

Nadere informatie

Balans en Springen Thema Januari

Balans en Springen Thema Januari Balans en Springen Thema Januari Kracht en balans helpen je samen om te ontspannen en te communiceren met je paard. Of je nu dressuur rijdt, western of springt. Tijdens een eerder thema hebben we al stukje

Nadere informatie

Lesgeven aan kinderen

Lesgeven aan kinderen Lesgeven aan kinderen Lesopbouw en les voorbereiding improvisatie voorbereiding Een goede planning is het halve werk!!!!! Omdat: Planning over langere termijn ( FNRS ruiterplan) Doelgericht te werk gaan

Nadere informatie

Beleidsplan

Beleidsplan STICHTING ARIANE DE RANITZ Paardrijden voor mensen met een beperking Aangesloten bij de Federatie Paardrijden Gehandicapten (F.P.G.) Secretaris Ben Prins, Kometenlaan 64, 3721 JV Bilthoven Email: info@arianederanitz.nl

Nadere informatie

Klachtenreglement onafhankelijke. Klachtencommissie. Voor het vrijwilligerswerk in Haarlem en omstreken

Klachtenreglement onafhankelijke. Klachtencommissie. Voor het vrijwilligerswerk in Haarlem en omstreken Klachtenreglement Voor het vrijwilligerswerk in Haarlem en omstreken Haarlem, december 2012 1 Art. 1 BEGRIPSOMSCHRIJVINGEN 1.1 De organisatie: Organisatie die gebruik maakt van de diensten van de Onafhankelijke

Nadere informatie

Keurmerkreglement voor registratie en toezicht

Keurmerkreglement voor registratie en toezicht Keurmerkreglement voor registratie en toezicht Stichting Keurmerk Leegstandbeheer Versie 2 1 januari 2018 REGLEMENT REGISTRATIE De Stichting Keurmerk Leegstand Beheer beheert een register van gecertificeerde

Nadere informatie

Gebruikersreglement. Artikel 5 Voor het heffen van een entree door de gebruiker is een voorafgaande toestemming van het stichtingsbestuur vereist.

Gebruikersreglement. Artikel 5 Voor het heffen van een entree door de gebruiker is een voorafgaande toestemming van het stichtingsbestuur vereist. Multifunctioneel Centrum de Roef Zuiderzeepad 1 3844 JV Harderwijk tel. 0341-433966 Postbank nr. 3674546 Email: info@zalencentrum-deroef.nl www.zalencentrum-deroef.nl Gebruikersreglement Artikel 1 De aanvraag

Nadere informatie

FNRS proeven \ Diplomarijden. FNRS proeven \ Promotiepunten

FNRS proeven \ Diplomarijden. FNRS proeven \ Promotiepunten FNRS proeven \ Diplomarijden Algemeen Diplomarijden is speciaal door de FNRS ontwikkeld om ook ruiters zonder eigen paard of pony proeven te laten rijden. De proeven mogen dus op verschillende paarden

Nadere informatie

Manege Instructeur KNHS OPLEIDINGEN. Inhoudsopgave. KNHS Opleidingen De manege instructeursopleidingen. Aspirant Manege Instructeurs

Manege Instructeur KNHS OPLEIDINGEN. Inhoudsopgave. KNHS Opleidingen De manege instructeursopleidingen. Aspirant Manege Instructeurs KNHS Opleidingen 018 Manege Instructeur KNHS OPLEIDINGEN pagina KNHS Opleidingen 018 Het vinden van goed opgeleid en gemotiveerd personeel is niet altijd even gemakkelijk. Veel enthousiaste instructeurs

Nadere informatie

Sponsormogelijkheden. Landelijke rijvereniging, menvereniging en ponyclub

Sponsormogelijkheden. Landelijke rijvereniging, menvereniging en ponyclub Sponsormogelijkheden Landelijke rijvereniging, menvereniging en ponyclub PSV S.E.O. - Schildwolderdijk 67-9626AR Schildwolde - (0598)423407 www.woldstreek.nl bestuurseo@woldstreek.nl Rek.nr. 3594.09.628

Nadere informatie

- Rechten: de cursist ontvangt passend onderwijs van goede kwaliteit en iedere cursist verdient en krijgt een gelijke behandeling.

- Rechten: de cursist ontvangt passend onderwijs van goede kwaliteit en iedere cursist verdient en krijgt een gelijke behandeling. Klachtenreglement Stichting VluchtelingenWerk Inburgering 2018 Procedure klachtenbehandeling SV Inburgering Algemeen SV Inburgering heeft graag tevreden klanten en doet zijn uiterste best om u zo goed

Nadere informatie

Behandeling van wonden en letsels

Behandeling van wonden en letsels Module 4 Behandeling van wonden en letsels Als u deze module gevolgd hebt, weet u: - Wat u moet doen bij mogelijk inwendig bloedverlies - Wat u moet doen bij uitwendig bloedverlies - Wat u moet doen bij

Nadere informatie

Hoe werkt onze klachtenregeling?... 2. Klachtenregeling- Algemene bepalingen... 3. Artikel 1 Begripsomschrijvingen... 3

Hoe werkt onze klachtenregeling?... 2. Klachtenregeling- Algemene bepalingen... 3. Artikel 1 Begripsomschrijvingen... 3 Inhoud Hoe werkt onze klachtenregeling?... 2 Klachtenregeling- Algemene bepalingen... 3 Artikel 1 Begripsomschrijvingen... 3 Artikel 2 Wie een klacht kan indienen... 4 Artikel 3 Bij wie een klacht kan

Nadere informatie