12 mei Geachte,

Transcriptie

1 12 mei 2011 Geachte, Hierbij vindt u de Cerga aanbeveling 2011/01 CERGA aanbeveling in verband met de essentiële veiligheidseisen voor bestaande huishoudelijke aardgasbinneninstallaties. Officieel zijn enkel controleorganismes gemachtigd om controles uit te voeren op aardgasinstallaties. Een Cerga professionele aardgasinstallateur kan echter van deze aanbeveling gebruik maken om bij werken op een bestaande aardgasbinneninstallatie (vb. periodiek nazicht van een CV ketel, het herstellen of vervangen van een gastoestel) na te gaan of de installatie aan de minimum veiligheidseisen voldoet. Zo kan hij zijn klant een gefundeerd advies geven, rond de aanpassingen die eventueel moeten gebeuren opdat de installatie qua veiligheid als aanvaardbaar kan beschouwd worden. In het kader van deze aanbeveling verstaan we onder bestaande en nieuwe installatie het volgende: Bestaande installatie: Een installaties die meer dan 2 jaar voor het uitvoeren van de controle is gerealiseerd. De Cerga aanbeveling 11/01 is bedoeld om gebruikt te worden om de minimum veiligheidseisen voor deze bestaande installaties na te gaan. Nieuwe installatie: Een installatie die 2 jaar of minder voor het uitvoeren van de controle is gerealiseerd. Hiervoor zijn de normen NBN D51-003, NBN D51-004, NBN B en NBN B van toepassing. In dit document onderscheiden we drie typen van niet-conformiteit: - Type OEG (Onmiddellijk Ernstig Gevaar): de installatie vertoont een niet-conformiteit die voldoende ernstig is om de gastoevoer onmiddellijk te onderbreken en dit totdat het gebrek of de gebreken die een onmiddellijk gevaar betekenen zijn weggenomen; - Type 2: de installatie vertoont een niet-conformiteit waarvan de ernst het onderbreken van de gastoevoer niet onmiddellijk noodzakelijk maakt maar die belangrijk genoeg is opdat de niet-conformiteit zo spoedig mogelijk wordt weggenomen; Type 1: de installatie vertoont een niet-conformiteit waarmee rekening moet worden gehouden bij de eerstvolgende tussenkomst op de installatie. Bij type OEG worden onverwijld de nodige acties ondernomen om de veiligheid te waarborgen. Bij type 2 wordt een maximum periode van twee maanden vooropgesteld om de herstelling uit te voeren. Bij type 1 moet de herstelling uitgevoerd worden bij het eerst komend onderhoud. In Vlaanderen is dit maximum om de twee jaar, in Brussel en Wallonië is dit maximum om de drie jaar. Met vriendelijke groeten, Bart Thomas General manager Cerga

2

3 CERGA aanbeveling Essentiële veiligheidseisen voor bestaande huishoudelijke aardgasbinneninstallaties.doc CERGA AANBEVELING 11/ CERGA aanbeveling in verband met de essentiële veiligheidseisen voor bestaande huishoudelijke aardgasbinneninstallaties 1 Voorwoord Huidige situatie voor het openen van een gasmeter Het Koninklijk besluit van inzake gasdistributie bepaalt in art.48: Art 48: Bij de opening van de gasmeter, vergewist de gasverdeler er zich van dat binneninstallaties gasdicht zijn voor de verdelingsdruk. Bovendien zal de gasverdeler in geval van een geheel of gedeeltelijk nieuwe installatie, van de installateur een bewijs eisen waaruit blijkt dat de installatie beantwoordt aan de voorschriften van de overeenkomende van kracht zijnde normen NBN. In de praktijk dient de installateur het Getuigschrift af te leveren aan de aardgasdistributienetbeheerder (DNB) voor het openen van de gasmeter, overeenkomstig het Koninklijk Besluit van 28 juni 1971, vergezeld van een installatieschema, steeds over te maken aan de distributienetbeheerder en aan de eindafnemer of eigenaar. Hierin verklaart de installateur de installatie uitgevoerd te hebben volgens de geldende NBN normen Er wordt benadrukt dat de ondertekenaar van dergelijk getuigschrift de volledige verantwoordelijkheid draagt voor het door hem uitgevoerde deel van de binneninstallatie. De opening van de gasmeter gebeurt door de distributienetbeheerder in één van volgende gevallen: a. De aardgasinstallateur beschikt over het kwaliteitslabel Cerga-professionele gasinstallateur (voorheen gehabiliteerde gasinstallateur). De distributienetbeheerder zal het attest art. 48 vergezeld van een installatieschema opgesteld en afgeleverd door de Cerga-professionele gasinstallateur als voldoende aanvaarden om de gasmeter te openen. b. De aardgasinstallateur beschikt niet over het kwaliteitslabel Cerga-professionele gasinstallateur (voorheen gehabiliteerde gasinstallateur). De distributienetbeheerder zal naast het attest art.48 vergezeld van een installatieschema een positief controleverslag eisen van een controleorganisme dat door het FODEKME erkend is en dat BELAC geaccrediteerd is voor de controles op aardgasbinneninstallaties. Tot op heden wordt het attest art 48 gebruikt bij het openen van een gasmeter, die gesloten en eventueel verzegeld was door de distributienetbeheerder, van zowel een nieuwe als een bestaande binneninstallatie. Probleemstelling Voor nieuwe aardgasbinneninstallaties zijn de volgende normen van kracht: - NBN D51-003; - NBN D51-004; - NBN B ; - NBN B De conformiteit aan deze normen kan gecontroleerd worden aan de hand van checklists: - Checklist KVBG HAF1000: controleverslag van een kleine aardgas binneninstallatie; - Checklist KVBG HAF1003: controleverslag van een grote aardgas binneninstallatie. 1 / 4

4 CERGA aanbeveling Essentiële veiligheidseisen voor bestaande huishoudelijke aardgasbinneninstallaties.doc De huidige normen NBN D51-003, NBN D51-004, NBN B en NBN B zijn opgesteld met het oog op het realiseren van nieuwe aardgasbinneninstallaties. De eisen die vermeld zijn in deze normen zijn niet aangepast aan bestaande installaties. Volgens de huidige reglementering en de gangbare principes van de normalisatie, moet een bestaande aardgasbinneninstallatie voldoen aan de norm die van toepassing was op het ogenblik dat de installatie werd gerealiseerd zodat oude installaties niet onder de huidige normen vallen. Vb: een installatie gerealiseerd in 1994 moet voldoen aan de NBN D (2 de uitgave addendum 1 (1983) + addendum 2(1988) + addendum 3(1989) + addendum 4(1992). Hierbij stellen zich de volgende problemen: - Het is vaak niet mogelijk om de juiste leeftijd van een deel of van de gehele installatie te bepalen en zo te weten welke versie van de norm men moet voldoen. - Het is zeer moeilijk om de verschillende versies van de normen en hun addenda uit elkaar te houden. Vaak moet een versie van de norm samen met verschillende addenda worden toegepast. - De huidige concepten over veiligheid vinden we niet terug in oude versies van de normen, met andere woorden men kan een installatie hebben die aan een oude versie van de norm voldoet en toch als onveilig zou moeten beschouwd worden. Om een antwoord te geven op deze vragen werd deze aanbeveling opgesteld waarin de minimum of essentiële veiligheidseisen voor bestaande huishoudelijke aardgasbinneninstallaties worden vastgelegd, en dit ongeacht de leeftijd van de installatie. 2 Doelstelling en toepassingsgebied Dit document heeft tot doel de modaliteiten vast te leggen die dienen gevolgd bij het controleren van de veiligheid van een bestaande aardgasbinneninstallatie voor huishoudelijk gebruik in een residentieel gebouw 1. Omdat het uitsluitend bestaande aardgasbinneninstallaties betreft heeft deze controle niet tot doel de conformiteit van de installatie met de op dit ogenblik van toepassing zijnde norm(en) voor de aardgasbinneninstallaties te onderzoeken. De in dit document geciteerde te controleren punten kunnen dus afwijken van die voor een nieuwe installatie. De uitgevoerde controle heeft tot doel de staat van de installatie overeenkomstig essentiële criteria vast te leggen teneinde de eventuele essentiële veiligheidsrisico's voor personen en goederen te bepalen. De controle heeft voor elke wooneenheid betrekking op de verwarmingsinstallatie voor die woning en de installatie voor warmwaterbereiding, met een totaal opgesteld vermogen kleiner dan 70 kw. De controle van een gasinstallatie met een centrale stookplaats met een totaal opgesteld vermogen 70 kw behoort niet tot het toepassingsgebied van dit document. Deze essentiële veiligheidseisen zullen aan de hand van de ervaring van de gebruikers gaandeweg bijgestuurd worden. 3. Normatieve verwijzingen NBN D NBN D NBN B Binnenleidingen voor aardgas en plaatsing van de verbruikstoestellen Algemene bepalingen. Installaties voor brandbaar gas lichter dan lucht, verdeeld door leidingen Bijzondere installaties. Stookplaatsen en schoorstenen. 1 Volgens de norm NBN EN 1775 is een residentieel gebouw, een gebouw dat één of meer woongelegenheden bevat met uitsluiting van ruimten die hoofdzakelijk gebruikt worden voor professionele activiteiten en van lokalen toegankelijk voor het publiek. Professionele activiteiten worden uitgevoerd in een commercieel gebouw (bv. kantoorgebouw, herstelwerkplaats) Een gebouw toegankelijk voor het publiek kan zijn een school, hospitaal, theater, winkel, treinstation... Een gebouw bestaande uit woongelegenheden en bv. op het gelijkvloers een winkel is een gemengd gebouw. De controle van de winkelinstallaties behoort niet tot het toepassingsgebied van dit document. Deze installaties dienen te voldoen aan de betrokken reglementering. 2 / 4

5 CERGA aanbeveling Essentiële veiligheidseisen voor bestaande huishoudelijke aardgasbinneninstallaties.doc NBN B Centrale verwarmingsketels met een nominaal vermogen kleiner dan 70 kw Voorschriften voor hun opstellingsruimte, luchttoevoer en afvoer van de verbrandingsgassen. 4. De essentiële veiligheidseisen Uit het oogpunt veiligheid bestaan er 2 basisrisico's: - het risico op brand en/of ontploffing door een gaslek hiertoe wordt een controle uitgevoerd op de gasvoerende delen van de installatie, tot en met de aansluiting van de verbruikstoestellen; - het risico op CO-intoxicatie door een slechte verbranding in de aangesloten verbruikstoestellen hiertoe wordt op de verschillende typen verbruikstoestellen een controle uitgevoerd op de hygiënische verbranding, de toevoer van verbrandingslucht en de afvoer van de verbrandingsproducten. Deze CERGA aanbeveling heeft tot doel om de essentiële veiligheidseisen vast te leggen voor bestaande huishoudelijke binneninstallaties. De essentiële veiligheidseisen zijn bepaald door middel van risicoanalyse en het vaststellen van 17 essentiële veiligheidseisen en de concrete uitwerking van deze eisen. Het controleren van de staat van het afvoerkanaal valt buiten het bestek van deze controle. Enkel de aanwezigheid en de correcte afvoer van de verbrandingsproducten worden gecontroleerd. Voor het uitvoeren van de controle wordt beroep gedaan op controleorganisme geaccrediteerd voor de controles van aardgasbinneninstallaties. De bevindingen van de controle worden vastgelegd in een controlerapport opgesteld door de inspecteur van het controleorganisme. Het vermeldt de afwijkingen en de ernstfactor. Op basis van risicoanalyse zijn volgende essentiële veiligheidseisen vastgelegd: 4.A. RISICO OP BRAND EN/OF EXPLOSIE DOOR EEN GASVERLIES ESSENTIËLE EIS A1: De gasleidingen moeten vervaardigd zijn uit aangepaste materialen. Ze moeten beschermd zijn tegen schadelijke mechanische, thermische en chemische invloeden(corrosie). ESSENTIËLE EIS A2: Elke doorgang van een gasleiding door de buitenmuur moet gasdicht zijn. ESSENTIËLE EIS A3: De gasleidingen, de gebruikte verbindingen en hun bevestiging moeten, in functie van de ruimte waarin de leidingen lopen, zo worden gekozen dat er geen risico ontstaat op een gevaarlijke gasophoping. Alle elementen van de gasleidingen moeten beschermd zijn tegen schadelijke chemische, mechanische en thermische invloeden. ESSENTIËLE EIS A4: De gasleidingen moeten voldoende gasdicht zijn. ESSENTIËLE EIS A5: De gastoevoer naar de gasleidingen moet afsluitbaar zijn. ESSENTIËLE EIS A6: Al de aangesloten verbruikstoestellen moeten op een correcte manier afsluitbaar zijn. De gasleidingen waarop geen verbruikstoestel is aangesloten moeten vakkundig afgedicht zijn met een metalen stop of dop. ESSENTIËLE EIS A7: De soepele slangen voor het aansluiten van gasverbruiktoestellen moeten geschikt zijn voor aardgas en goed geplaatst zijn. Zij mogen geen scheurtjes, barsten, brandsporen of een abnormale vervorming vertonen. 4.B. RISICO OP CO-INTOXICATIE DOOR SLECHTE VERBRANDING IN VERBRUIKSTOESTELLEN ESSENTIËLE EIS B1: Het type van elk verbruikstoestel moet aangepast zijn aan de opstellingsruimte ervan. ESSENTIËLE EIS B2: Om een goede verbranding te waarborgen moeten de verbruikstoestellen aangepast zijn aan de door de DNB geleverde gassoort en bedrijfsdruk. ESSENTIËLE EIS B3: De correcte toevoer van verse verbrandingslucht en de afvoer van de verbrandingsproducten moet verzekerd zijn voor keukengeisers type A*** (A, A AS, A 1AS ). ESSENTIËLE EIS B4: De keukengeiser type A moet een hygiënische verbranding hebben. 3 / 4

6 CERGA aanbeveling Essentiële veiligheidseisen voor bestaande huishoudelijke aardgasbinneninstallaties.doc ESSENTIËLE EIS B5: De correcte toevoer van verse verbrandingslucht moet verzekerd zijn voor de gastoestellen type B. ESSENTIËLE EIS B6: Het aansluitkanaal voor de afvoer van de verbrandingsproducten van een toestel type B moet voldoen aan de gestelde eisen wat materiaal, afmeting en installatie betreft. ESSENTIËLE EIS B7: De correcte afvoer van de verbrandingsproducten via een afvoerkanaal moet verzekerd zijn voor de verbruikstoestellen type B. ESSENTIËLE EIS B8: De afvoer van de verbrandingsproducten van verbruikstoestellen type B 11** moet correct gebeuren bij mechanische ventilatie van het gebouw of bij gebruik van een uitwendig aangebrachte rookgasextractor. ESSENTIËLE EIS B9: De verbruikstoestellen type B moeten een correcte hygiënische verbranding hebben. ESSENTIËLE EIS B10: De verbruikstoestellen type C, hun luchttoevoerkanaal en hun kanaal voor afvoer van de verbrandingsproducten moeten correct worden geïnstalleerd. 5. Uitrusting nodig om de essentiële veiligheidseisen na te gaan In het kader van zijn opdracht kan de uitvoerder van de controle de opgegeven waarden (bv. het volume, de doormeter, de hoogte, ) beoordelen zonder daarbij beroep te doen op een meetapparaat uitgezonderd voor het meten van de geëiste waarden opgegeven in dit document. Om een controle uit te voeren moet de uitvoerder van de controle in het bijzonder tot zijn beschikking hebben: - de volgende meetapparaten en materialen: - een chronometer; - een meetapparaat voor het bepalen van het CO-gehalte; - een schuimend product of een gepast lekdetectieapparaat; - klevers of kaartjes waarmee een toestel of een installatie kan worden aangeduid als niet conform; - een exemplaar van: - de "Checklist veiligheid voor bestaande huishoudelijke aardgasinstallaties" conform Bijlage B, OF - het "Controleverslag" conform Bijlage D. De meetapparaten moeten zo gebruikt en behandeld worden dat men de zekerheid heeft dat de mogelijkheden van het meettoestel overeenstemmen met de gestelde eisen van de meting. 6. Uitwerking Deze procedure is uitgewerkt in volgende bijlagen: Bijlage A typen niet-conformiteit en de acties bij het vaststellen ervan; Bijlage B checklist voor huishoudelijke aardgasbinneninstallaties; Bijlage C werkinstructie voor huishoudelijke aardgasbinneninstallaties; Bijlage D voorbeeld van controleverslag; 4 / 4

7 CERGA aanbeveling bijlage A - Typen van niet-conformiteiten en acties bij vaststellen ervan.doc BIJLAGE A TYPEN VAN NIET-CONFORMITEITEN EN DE ACTIES BIJ HET VASTSTELLEN ERVAN Opstellen van het rapport en voorstellen van de resultaten Bij het vaststellen van een niet-conformiteit dient een controleverslag opgesteld om de vaststellingen weer te geven. Het is aan te raden gebruik te maken van het controlerapport waarvan model in bijlage F, in het bijzonder om de niet-conformiteiten die een "Onmiddellijk Ernstig Gevaar" (OEG) inhouden gemakkelijker te beheren en behandelen. Het is aan te raden om gebruik te maken van de formuleringen van niet-conformiteiten zoals die in de controleonderwerpen van dit document zijn aangegeven. Deze formuleringen kunnen worden aangevuld om de niet-conformiteit gemakkelijker te lokaliseren en te verduidelijken. Na het uitvoeren van de controle geeft de uitvoerder ervan aan de opdrachtgever of zijn vertegenwoordiger: - de algemene informatie voor het behandelen van de niet-conformiteiten, bijvoorbeeld "beroep doen op een gekwalificeerd persoon"; - in functie van de aard van de gecontroleerde installatie, de basis veiligheids- en gebruiksregels die moeten worden gerespecteerd, in het bijzonder de onderhoudsverplichtingen en de controle van de afvoer van de rookgassen. De typen van niet-conformiteit In dit document onderscheiden we drie typen van niet-conformiteit: - Type OEG (Onmiddellijk Ernstig Gevaar): de installatie vertoont een niet-conformiteit die voldoende ernstig is om de gastoevoer onmiddellijk te onderbreken en dit totdat het gebrek of de gebreken die een onmiddellijk gevaar betekenen zijn weggenomen; - Type 2: de installatie vertoont een niet-conformiteit waarvan de ernst het onderbreken van de gastoevoer niet onmiddellijk noodzakelijk maakt maar die belangrijk genoeg is opdat de niet-conformiteit zo spoedig mogelijk wordt weggenomen; Type 1: de installatie vertoont een niet-conformiteit waarmee rekening moet worden gehouden bij de eerstvolgende tussenkomst op de installatie. Handelwijze bij het vaststellen van een niet-conformiteit type OEG: ONMIDDELLIJK ERNSTIG GEVAAR Bij aanwezigheid van niet-conformiteiten die een Onmiddellijk Ernstig Gevaar (OEG) betekenen moet de uitvoerder van de controle zonder verwijl: - onmiddellijk de gastoevoer van de installatie geheel of gedeeltelijk onderbreken en een klever of kaartje "GEVAAR" aanbrengen op het betrokken deel of de delen van de installatie; Een niet-conformiteit met betrekking tot de plaatsing van een toestel, de toevoer van lucht of de afvoer van de rookgassen of het verbruikstoestel zelf: - de stopkraan van het betrokken toestel sluiten; - een klever of kaartje "GEVAAR" aanbrengen op het toestel. Een niet-conformiteit met betrekking tot de gasleidingen en toebehoren: - de gasmeterkraan sluiten; - een klever of kaartje "GEVAAR" aanbrengen op de gasmeter. - mondeling de niet-conformiteit(en) melden en deze aanwijzen aan de opdrachtgever of zijn aangestelde en, indien het geval, de bewoners, en hen inlichten over de aard van de vastgestelde niet-conformiteiten en de aard van de gevaren die ontstaan bij het gebruik van de installatie (gaslek, CO-intoxicatie); 1/2

8 CERGA aanbeveling bijlage A - Typen van niet-conformiteiten en acties bij vaststellen ervan.doc - de niet-conformiteiten moeten schriftelijk worden gemeld aan de opdrachtgever. De persoon die de controle van de installatie uitvoert moet kunnen aantonen dat de nietconformiteiten werden medegedeeld. NOOT: Dit bewijs kan gebeuren door niet-limitatieve lijst : - kopie van het rapport ondertekend voor ontvangst door de opdrachtgever of zijn vertegenwoordiger; - kopie van de werkopdracht waarop de niet-conformiteiten zijn vermeld, getekend voor ontvangst door de opdrachtgever of zijn aangestelde; - aangetekend schrijven met verzendbewijs; Handelwijze bij het vaststellen van een niet-conformiteit type 2 Bij aanwezigheid van niet-conformiteiten type 2 moet de uitvoerder van de controle: - mondeling de niet-conformiteit(en) melden en deze aanwijzen aan de opdrachtgever of zijn aangestelde en, indien het geval, aan de bewoners, en hen inlichten over de aard van de vastgestelde niet-conformiteiten en de aard van de gevaren die ontstaan bij het gebruik van de installatie; - hen aanraden zo spoedig mogelijk de werken te laten uitvoeren om de vastgestelde niet-conformiteit(en) op te heffen; - de niet-conformiteit(en) moet(en) schriftelijk worden gemeld aan de opdrachtgever. De persoon die de controle van de installatie uitvoert moet kunnen aantonen dat de nietconformiteit(en) werd(en) medegedeeld. NOOT: Dit bewijs kan gebeuren door niet-limitatieve lijst : - kopie van het rapport ondertekend voor ontvangst door de opdrachtgever of zijn vertegenwoordiger; - kopie van de werkopdracht waarop de niet-conformiteiten zijn vermeld, getekend voor ontvangst door de opdrachtgever of zijn aangestelde; - aangetekend schrijven met verzendbewijs; Handelwijze bij het vaststellen van een niet-conformiteit type 1 Bij aanwezigheid van niet-conformiteiten type 1 moet de uitvoerder van de controle: - mondeling de niet-conformiteit(en) melden en deze aanwijzen aan de opdrachtgever of zijn aangestelde en, indien het geval, aan de bewoners, en hen inlichten over de aard van de vastgestelde niet-conformiteiten; - hen aanraden rekening te houden met de vastgestelde niet-conformiteiten bij een latere tussenkomst op de installatie. Belangrijke opmerkingen 1 Indien bij een installatie meerdere typen van niet-conformiteiten (OEG, type 2, type 1) worden vastgesteld mogen deze samen gemeld worden. 2 Er zijn duidelijk foute situaties die we niet kunnen terug vinden in de essentiële veiligheidseisen. Indien de uitvoerder van de controle meent dat zulk een situatie te maken hebt, hebt is het zijn plicht dit te melden op het verslag. 3 De uitvoerder van de controle kan met situaties geconfronteerd worden waarvan het risico ernstiger is dan de ernstgraad opgegeven in deze procedure. In dat geval heeft de uitvoerder van de controle het recht een hogere ernstgraad te vermelden op het verslag (vb. OEG i.p.v. type 2 ). 4 Bij het vervangen van een aardgastoestel dient de installatie van dit nieuwe toestel te voldoen aan de normen voor nieuwe aardgasbinneninstallaties (NBN D51-003, NBN D51-004, NBN B61-002), met de uitzondering van: de luchttoevoer voor open gastoestellen; de plaats van de uitmonding van de verbrandingsgassen; het verticale deel van het afvoerkanaal van minstens 0,5 m vlak na de afvoerstomp van een B 11BS toestel; Voor deze drie punten is deze aanbeveling van toepassing. 2/2

9 Checklist HAF v03 Veiligheid voor bestaande kleine aardgasbinneninstallaties DE CONTROLE BEPERKT ZICH TOT DE OP HET OGENBLIK VAN DE UITVOERING BEREIKBARE EN ZICHTBARE DELEN VAN DE INSTALLATIE CONTROLEONDERWERPEN (*) A. RISICO OP BRAND EN/OF EXPLOSIE DOOR EEN GASVERLIES LEIDINGEN Controleonderwerp A1: Strakke leidingen - Materialen Controleonderwerp A2: Strakke leidingen - Doorgang buitenmuur Controleonderwerp A3: Gasleidingen - Plaatsing van de leidingen Controleonderwerp A4: Gasleidingen - Dichtheidscontrole Controleonderwerp A5: Afsluiten van de aardgas toevoer Controleonderwerp A6: Stopkraan van de aardgas verbruikstoestellen Controleonderwerp A7: Soepele slangen voor het aansluiten van aardgas verbruikstoestellen B. RISICO OP CO-INTOXICATIE DOOR SLECHTE VERBRANDING IN VERBRUIKSTOESTELLEN VERBRUIKSTOESTELLEN ALGEMEEN Controleonderwerp B1: Opstelling van de verbruikstoestellen in aangepaste lokalen Controleonderwerp B2: Verbruikstoestellen aangepast aan de door de DNB geleverde gassoort en bedrijfsdruk VERBRUIKSTOESTELLEN TYPE A Controleonderwerp B3: Keukengeiser type A *** (A, A AS,A 1AS ) - toevoer verbrandingslucht + afvoer verbrandingsproducten Controleonderwerp B4: Controle van de werking van de keukengeisers type A *** (A, A AS,A 1AS ) VERBRUIKSTOESTELLEN TYPE B Controleonderwerp B5: Verbruikstoestellen type B - TOEVOER VERBRANDINGSLUCHT Controleonderwerp B6: Verbruikstoestellen type B - afvoer van de verbrandingsproducten - AANSLUITKANAAL Controleonderwerp B7: Verbruikstoestellen type B - afvoer van de verbrandingsproducten - AFVOERKANAAL Controleonderwerp B8: Verbruikstoestellen type B 1** - afvoer van de verbrandingsproducten met behulp van uitwendig aangebrachte extractor Controleonderwerp B9: Controle van de werking van de verbruikstoestellen type B VERBRUIKSTOESTELLEN TYPE C Controleonderwerp B10: Verbruikstoestellen type C - eisen van toepassing op het toestel, het luchttoevoerkanaal en het kanaal voor afvoer van de verbrandingsgassen Noot: Voor nieuwe aardgasbinneninstallaties of nieuwe delen van aardgasbinneninstallaties zijn onder meer de normen NBN D , NBN D , NBN B en NBN B van kracht. In de hiernavolgende lijsten aanduiden wat van toepassing is. = alles in orde ; n. = niet in orde - niet toegelaten De getallen 1,2 en het letterwoord OEG geven het type aan van de niet-conformiteit. (*) niet-conformiteit type 1 niet-conformiteit type 2 niet-conformiteit type OEG = Onmiddellijk Ernstig Gevaar Elke niet-conformiteit is daarenboven in het logigram eenduidig aangegeven met een letter. De niet-conformiteiten van de installatie kunnen aldus gekarakteriseerd worden met behulp van een getal en een letter, zo betekent de niet-conformiteit A6/A: "de gasleiding is niet afgesloten met een metalen stop of dop" - we lezen af dat dit een nietconformiteit "OEG" is ==> Onmiddellijk Ernstig Gevaar (*) Verdere toelichting en te nemen maatregelen voor elk der typen van niet-conformiteit: zie Werkinstructie en Controleverslag. Referentie controleorganisme: 1/17

10 A1: CONTROLEONDERWERP A1 STRAKKE LEIDINGEN - MATERIALEN ESSENTIËLE EIS A1 De gasleidingen moeten vervaardigd zijn uit aangepaste materialen. Ze moeten beschermd zijn tegen mechanische, thermische en chemische invloeden(corrosie). lood koper (2)A bovengronds zichtbaar waar geïnstalleerd? ingegraven / ingewerkt in muur of vloer NBN D / beschermd tegen corrosie door bekleding in de fabriek? n. (2) D materiaal? NBN D / staal P E NBN D / addendum 1 andere (2)B (bv. PEX, multi-layerbuizen...) - ingegraven / ingewerkt in muur of vloer - bovengronds buiten een gebouw - in vochtige ruimte van een gebouw waar geïnstalleerd? in droge ruimte onder een gebouw of in kruipruimte buiten het gebouw en ingegraven in een meterkast binnen een gebouw (2) C beschermd tegen corrosie? NBN D / n (1)H NBN D / in stalen mantelbuis? NBN D / n. n. (2)F n. (1)G afdoende mechanisch + tegen U.V. licht beschermd; max. 0,5 m boven het maaiveld? (2) E A2: CONTROLEONDERWERP A2 STRAKKE LEIDINGEN - DOORGANG BUITENMUUR ESSENTIËLE EIS A2 Elke doorgang van een gasleiding door een buitenmuur moet gasdicht zijn. doorgang buitenmuur: - ondergronds door buitenmuur - van meterkast door buitenmuur - van opgaande kolom door buitenmuur NBN D / ringvormige ruimte rond de leiding degelijk gasdicht afgedicht? n. (2)A 2/17

11 A3: CONTROLEONDERWERP A3 GASLEIDINGEN - PLAATSING VAN DE LEIDINGEN ESSENTIËLE EIS A3 De gasleidingen, de gebruikte verbindingen en hun bevestiging moeten, in functie van de ruimte waarin de leidingen lopen, zo worden gekozen dat er geen risico ontstaat op een gevaarlijke gasophoping. Alle elementen van de gasleidingen moeten beschermd zijn tegen schadelijke chemische, mechanische en thermische invloeden. TOEGELATEN VERBINDINGEN IN FUNCTIE VAN DE GEVOLGDE WEG VAN DE LEIDINGEN NBN D / Verbindingen Ruimtelijke schikkingen Gevolgde weg van de leidingen Mechanische verbindingen Schroefdraad Knellen / Persen Drieledige koppeling Lassen / hardsolderen Niet na te gaan 1 Zichtbaar Technische schacht zonder specifiek risico Geventileerde holle ruimte zonder specifiek risico Niet geventileerde holle ruimte zonder specifiek risico Ingewerkt in de muur of ondervloer n. (2)A n. n. (2)B (1)C 6 Zone met specifiek risico (bv. liftkoker) D (2)D Bij het nazien van de bereikbare leidingen en hulpstukken controleert de uitvoerder ook: - de staat van die leidingen: roest, beschadigingen ; - de "spanningsvrije" uitvoering van de soepele en niet soepele leidingen; - de kwaliteit van de uitgevoerde verbindingen: schroefdraad, voor gas geschikte persfitting, drieledig koppelstuk met dichting metaal op metaal sluiting; [NBN D / 4.5.1] - de bevestiging van de leidingen op de wanden van het gebouw: aard en voldoende aantal beugels; [NBN D / 4.4.1] - dat de gasleidingen niet gebruikt zijn als aarding voor de elektrische installatie of voor een elektrisch toestel. [NBN D / 4.3.4] - kranen geschikt voor aardgas NOOT: zowel lange als korte knelfittingen uit messing/brons zijn aanvaardbaar. Zachtsoldeer verbindingen op koperen buizen zijn aanvaardbaar. geen niet-conformiteit vastgesteld aan de leidingen - geen aanleiding tot ondichtheid in de toekomst niet-conformiteiten vastgesteld aan de leidingen en/of hulpstukken - kunnen in de toekomst eventueel aanleiding geven tot ondichtheid: (1)E 3/17

12 A4: CONTROLEONDERWERP A4 GASLEIDINGEN - DICHTHEIDSCONTROLE ESSENTIËLE EIS A4 De gasleidingen moet voldoende gasdicht zijn. installatie tijdens de controle? onder gasdruk niet onder gasdruk Nagaan of de stopkraan van elk toestel open is en/of alle leidingen in afwachting van het aansluiten van een toestel afgesloten zijn bij middel van een metalen geschroefde stop of dop. ENKEL voor controle bestaande installatie eventueel met een niet afzonderlijk te testen nieuw gedeelte lekdebiet? debiet > 1 liter / 10 min (OEG) A debiet < 1 liter/ 10 min (2) B geen debiet dichtheidsproef met manometer op bestaande (oudere) lagedruk binneninstallaties dichtheidscontrole op verdeeldruk, met balgengasmeter OF met debietmeter bepaling van het lekdebiet aan de hand van de meting van een drukdaling op de manometer methode dichtheidsproef? dichtheidsproef met manometer aanbevolen bij nieuwe installaties of gedeeltelijk nieuwe installaties lekdicht niet lekdicht (OEG) C Indien er een BALGENGASMETER G4 of G6 AANWEZIG is, werkend op de verdeeldruk (aardgas: 20 / 25 mbar), zal deze als meetinstrument gebruikt worden. Om er zeker van te zijn dat de gasmeter niet geblokkeerd is en ook een klein debiet kan aanduiden wordt een klein debiet gemaakt met behulp van een verbruikstoestel. * Stel alle toestellen buiten werking. * Lees de tellerstand af en start de chronometer. * Wacht de nodige tijd af: - 10 minuten voor een gasmeter van het type G4/G6 (Qmax 6m³/h / Qmax 10m³/h); - voor gasmeters groter dan of gelijk aan het type G16 (Qmax groter dan of gelijk aan 25m³/h) mag deze methode niet worden toegepast. * Lees de tellerstand af en bereken het verschil. * Indien de controle geen verlies aangeeft eindigt de operatie. * Indien de controle een verlies kleiner dan of gelijk aan 1 liter per 10 minuten geeft is er een niet-conformiteit 2. * Indien de controle een verlies van meer dan 1 liter per 10 minuten geeft is er een niet-conformiteit OEG en dient de binneninstallatie buiten dienst gesteld - gasmeterkraan dicht en verzegeld. lekdebiet? debiet > 1 liter / 10 min (OEG) D debiet < 1 liter/ 10 min (2) E geen lekdebiet NBN D / NBN D / 5.11 DICHTHEIDSCONTROLE MET BEHULP VAN EEN MANOMETER van nieuwe installaties of delen van nieuwe installaties wordt uitgevoerd: - voor nieuwe lagedruk binneninstallaties: op een controledruk van 150 mbar - Technische Aanbeveling KVBG 09/01; - voor bestaande lagedruk binneninstallaties met een werkdruk van 20 of 25 mbar wordt de dichtheidsproef uitgevoerd op deze werkdruk. Procedure: - alle gastoestellen uitschakelen - stopkranen in open stand; - installatie onder druk zetten - druk laten stabiliseren; - na een wachttijd van minstens 10 minuten mag de manometeraflezing niet gedaald zijn; bij het afzepen van de bereikbare verbindingen mogen zich geen bellen vormen. De bepaling van het lekdebiet aan de hand van de meting van een drukdaling op de manometer gebeurt conform de "Technische Aanbeveling CERGA 11/03. BESLUIT Indien er: * geen gasmeter aanwezig is; * OF deze gesloten en verzegeld is door de DNB ; * OF indien deze geblokkeerd is of slecht aanduidt ; * OF als deze een te kleine minimumaanduiding op het telwerk heeft (gasmeter > G16 / Qmax > 25 m 3 /h); * OF indien er geen manometer kan worden gebruikt; vermeldt de uitvoerder op zijn rapport dat er geen lekcontrole met behulp van de gasmeter of een manometer mogelijk was. ER MAG DAN GEEN POSITIEF ADVIES OVER DE INSTALLATIE WORDEN GEGEVEN (ENKEL controle van de verbindingen van de installatie door afzepen met een schuimend product is onvoldoende om een positief advies te geven over de installatie.) 4/17

13 A5: CONTROLEONDERWERP A5 AFSLUITEN VAN DE AARDGAS TOEVOER ESSENTIËLE EIS A5 De gastoevoer naar de gasleidingen moet afsluitbaar zijn. één gasmeter met zijn gasmeterkraan ELKE GASMETER EN TUSSENGASMETER MOET VOORAFGEGAAN WORDEN DOOR EEN AFSLUITKRAAN NBN D / meerdere gasmeters met elk hun gasmeterkraan opstellingsruimte? opstellingsruimte? in de ruimte van de inkomende gasleiding in het gebouw in meterkast buiten tegen de gevel in meterkast ter hoogte van de rooilijn in één gemeenschappelijke ruimte NIET in één gemeenschappelijke ruimte de gasmeterkraan geldt als algemene afsluiter voor het gebouw toegankelijk en bereikbaar voor alle verbruikers? n.o.k niet toegankelijk of niet bereikbaar voor alle verbruikers (2) C is voorzien een algemene afsluiter ter hoogte van de inkomende leiding in het gebouw? NBN D / is niet voorzien (1) A o.k toegankelijk en bereikbaar voor alle verbruikers is de afsluiter bereikbaar? n. (1)B De verdieping en het overeenkomstige appartement wordt op de stroomafwaartse leiding, op circa 0,50 m na de gasmeter, op ondubbelzinnige en permanente wijze aangebracht. ondubbelzinnige aanduiding van de verblijfseenheid? n. (2)D 5/17

14 ja, met metalen stop of dop NBN D / niet afgesloten met metalen stop of dop (OEG)A A6: CONTROLEONDERWERP A6 STOPKRANEN VAN DE AARDGAS VERBRUIKSTOESTELLEN ESSENTIËLE EIS A6 Al de aangesloten verbruikstoestellen moeten op een correcte manier afsluitbaar zijn. De gasleidingen waarop geen verbruikstoestel is aangesloten moeten vakkundig afgedicht zijn. niet aangesloten leiding afgesloten? wel stopkraan is het verbruikstoestel aangesloten? NBN D / is er een 6.4 stopkraan voorzien? is aangesloten geen stopkraan of niet bereikbaar (2)C Toestel ( aard + type): voor ELK toestel een AFZONDERLIJK formulier invullen. DIT ONDERWERP MOET GECONTROLEERD WORDEN SAMEN MET DE HIERNA VOLGENDE SPECIFIEKE ONDERWERPEN VOOR ELK VERBRUIKSTOESTEL n. (1)B kan het toestel afgekoppeld worden zonder dat de stopkraan verwijderd wordt? staat de stopkraan in de nabijheid van het toestel en is ze bereikbaar? bereikbaar moeilijk bereikbaar (1)D 6/17

15 A7: CONTROLEONDERWERP A7 SOEPELE SLANGEN VOOR HET AANSLUITEN VAN AARDGAS VERBRUIKSTOESTELLEN ESSENTIËLE EIS A7 De soepele slangen voor het aansluiten van gasverbruikstoestellen moeten geschikt zijn voor aardgas en goed geplaatst zijn. Zij mogen geen scheurtjes, barsten, brandsporen, sporen van pletting of een abnormale vervorming vertonen. TOEGELATEN SOEPELE SLANGEN VOOR AARDGAS Toestel ( aard + type): voor ELK toestel een AFZONDERLIJK formulier invullen. DIT ONDERWERP MOET GECONTROLEERD WORDEN SAMEN MET DE HIERNA VOLGENDE SPECIFIEKE ONDERWERPEN VOOR ELK VERBRUIKSTOESTEL Aard van de aansluiting "Vaste" toestellen -verwarming - warmwaterproductie * vaste leidingen "Mobiele" toestellen** Ingebouwde kooktoestelle n met oven in onderbouw *** Kooktoestellen Mobiel kookfornuis of ingebouwde kooktoestellen zonder oven in onderbouw*** metalen slangen geschikt voor aardgas (KVBG-spec 91/01 of NBN EN14800) elastomeren slangen conform NBN D n. (2)A n. (2)C n. (2)E elastomeren slangen conform NBN EN 1762 of BS 3212 n. (2)B n. (2)D n. (2)F n. (2)G Bunsenbrander * : inbegrepen de combi-verwarmingstoestellen (sanitair warm water + CV) ** : "mobiele" toestellen zijn toestellen die door hun bestemming geen vaste opstellingplaats hebben - BBQ, wasmachine, droogkast,... ***: elastomeren slang verboden voor de voeding van een ingebouwde kookplaat met oven of plaats voor oven in kast onder of naast kookplaat - elastomeren slang wel toegelaten voor de voeding van een ingebouwde kookplaat zonder oven of plaats voor oven in kast onder of naast kookplaat. Elke elastomeren slang moet derwijze geplaatst zijn dat zij niet aan vlammen of verbrandingsproducten blootgesteld wordt, noch in contact komt met warme delen van verbruikstoestellen of doorheen een verhitte zone (bv. achter een niet geïsoleerde oven) loopt. Maximum lengte 2 m - visueel controleerbaar over hun ganse lengte - niet ingewerkt in muur of plafond/ondervloer. slang in goede staat? n. (2)H slang en/of koppelingen niet ingewerkt? ALGEMENE EISEN plaatsing zo dat geen beschadigingen mogelijk zijn? soepele slangen niet in serie geplaatst? n. (1) J n. (1) K n. (1) I niet vervormd door te kleine buigstraal? n. (2) L - de slang en/of de koppelingen zijn niet ingewerkt in een muur of plafond/ondervloer; - de metalen slang is zo geplaatst dat ze geen beschadigingen, rekking of torsie ondergaat; - de buigstraal van de metalen slang is niet kleiner dan deze voorgeschreven door de fabrikant. SPECIFIEKE EISEN VOOR METALEN SLANGEN NBN D / de metalen slang en de koppelingen zijn conform de KVBG-specificatie 91/01 of NBN EN 14800; slang geschikt voor aardgas? n. (2) M SPECIFIEKE EISEN VOOR ELASTOMEREN SLANGEN VOOR AARDGAS n. - de vervaldatum voor het vervangen van de elastomeren slang is verstreken (2) N vervaldatum niet verstreken? 7/17

16 B1: CONTROLEONDERWERP B1: OPSTELLING VAN DE VERBRUIKSTOESTELLEN IN AANGEPASTE LOKALEN ESSENTIËLE EIS B1 Het type van elk verbruikstoestel moet aangepast zijn aan de opstellingsruimte ervan. DIT ONDERWERP MOET GECONTROLEERD WORDEN SAMEN MET DE HIERNA VOLGENDE SPECIFIEKE ONDERWERPEN VOOR ELK VERBRUIKSTOESTEL In functie van de gastoepassing en de aard van de opstellingsruimte, wordt aangegeven welke type toestellen verboden zijn. Voor de niet verboden toesteltypes worden de voorzieningen die dienen aanwezig te zijn (o.a. toevoer van verbrandingslucht en afvoer van de verbrandingsproducten) en hun conformiteit worden afzonderlijk behandeld in de betreffende controleonderwerpen. Toestel ( aard + type):... Opstellingsruimte: ELK toestel AFZONDERLIJK vermelden. ALGEMEEN PRINCIPE: Volgende gastoestel types in combinatie met gebruik of opstellingsplaats zijn verboden keukengeiser type A of A 1 (dus zonder atmosfeerbeveiliging AS) ja voedt een bad of een stortbad (OEG) A voedt een wasbak of lavabo (2) B gastoestel opgesteld in een badkamer, douchecel, WC of slaapkamer ja Gastoestel type B 11 (dus zonder thermische terugslag beveiliging TTB) (keukengeiser, kachel, CV-ketel,..) (2) C NOOT : een studio, flat of loft wordt niet als een slaapkamer beschouwd open gastoestel (type B ** ) opgesteld in een kast? de kast voldoet aan de toestelgebonden eisen de kast voldoet niet aan de toestelgebonden eisen (2) D Indien een verbruikstoestel geïnstalleerd is in een kast, muurkast, bergruimte of gelijkwaardige ruimte, dient zowel de opstellingsruimte als de ruimte waarin ze uitmondt, te voldoen aan de toestelgebonden eisen voor de geïnstalleerde toestellen. Indien de opstellingsruimte (kast, muurkast of dergelijke) van een toestel niet in verbinding staat met de ruimte waarin ze is aangebracht- bv. afgesloten kast waarin de verbrandingslucht via een kanaal rechtstreeks van buiten toegevoerd wordt en waarin zich het afvoerkanaal voor de verbrandingsproducten bevindt - dan zijn er geen bijkomende voorzieningen te treffen voor de ruimte waarin de kast of de muurkast is aangebracht. 8/17

17 B2: CONTROLEONDERWERP B2 - VERBRUIKSTOESTELLEN AANGEPAST AAN DE DOOR DE DNB GELEVERDE GASSOORT EN BEDRIJFSDRUK ESSENTIËLE EIS B2 Om een goede verbranding te waarborgen moeten de verbruikstoestellen aangepast zijn aan de door de DNB geleverde gassoort en bedrijfsdruk. kan het gastoestel in werking gesteld worden? Toestel ( aard + type):..... voor ELK toestel een AFZONDERLIJK formulier invullen. is aangesloten DIT ONDERWERP MOET GECONTROLEERD WORDEN SAMEN MET DE HIERNA VOLGENDE SPECIFIEKE ONDERWERPEN VOOR ELK VERBRUIKSTOESTEL ja is het toestel aangesloten? zichtbaar de vlammen van het toestel zijn zichtbaar? n. - einde controle van dit toestel niet zichtbaar - einde controle van dit toestel neen stabiel blauw vlammenbeeld? korte vlammen die afblazen en doven - moeilijk te ontsteken mengsel - toestel is geregeld voor B/P (controle kenplaatje) en wordt gevoed met aardgas (OEG)A aanduiding op het kenplaatje: toestel geschikt voor aardgas en bedrijfsdruk gele vlammen door vervuiling van de luchtaanzuigopeningen, de brander of de warmtewisselaar - zie controleonderwerp B4 of B9. Deze controle omvat alle aangesloten verbruikstoestellen. Opgelet: toestel met gele vlammen door vervuiling van de luchtaanzuigopeningen, de brander of de warmtewisselaar - zie controleonderwerp B4 of B9. Deze controle wordt niet uitgevoerd indien: - het toestel niet aangesloten is; - het toestel niet in dienst kan worden gesteld; - de vlammen van het toestel niet zichtbaar zijn. HET FEIT DAT DEZE CONTROLE NIET UITGEVOERD WERD MOET VERMELD WORDEN OP HET RAPPORT MAAR GEEFT GEEN AANLEIDING TOT EEN NIET-CONFORMITEIT. MARKERING - CATEGORIE VAN HET VERBRUIKSTOESTEL toestel na 1/1/1996 markering? verplichte C E - markering aanwezig categorie toestel? één markering: *AGB/BGV of *BENOR of *label gasverdeler - te preciseren: toestel van vóór 1/1/1996 geen enkele markering aanwezig cat I 2E+ cat I 2E(S) B of I 2E(S) cat I 2E(R)B of I 2E(R) cat I 2N cat II 2E+3+ + vermelding "geregeld voor aardgas" cat II 2E+3P + vermelding "geregeld voor aardgas" andere -omschrijf:. (OEG) C CE markering is niet verplicht op de volgende toestellen: (gas appliance directive 90/396/CEE guidance ) - kooktoestellen : industriële bakkerijoven; - verwarming : gasmotoren; brandstofcellen; roofingbranders; warmtepompen; compressoren; snij-las en soldeergereedschap; laboratoriumbranders; vuilverbrandingsovens; industiële CO2 generatoren voor serres; - warm waterproductie : toepassingen met warm waterproductie >105 C; - wasserijen : industriële wasserijtoestellen neen is CE-markering verplicht? C E - markering is vereist het toestel is NIET geschikt voor het verdeelde aardgas en de overeenstemmende druk (OEG)D ja 9/17

18 B3: CONTROLEONDERWERP B3 - KEUKENGEISER TYPE A *** (A, A AS of A 1AS ) TOEVOER VERBRANDINGSLUCHT + AFVOER VERBRANDINGSPRODUCTEN ESSENTIËLE EIS B3 De correcte toevoer van verse verbrandingslucht en de afvoer van de verbrandingsproducten moet verzekerd zijn voor keukengeisers type A *** (A, A AS, A 1AS ). Toestel ( aard + type):..... voor ELK toestel een AFZONDERLIJK formulier invullen. Keukengeiser = warmwatertoestel met een maximaal vermogen van 150 kcal/min (toestel "5 l/min"). type A (zie controleonderwerp B1) welk type keukengeiser? o.k n.o.k - vermogen > 150 kcal/min (OEG) A type A AS of A 1AS toevoer verbrandingslucht direct naar buiten conforme luchttoevoeropeningen direct naar buiten + 1 direct naar buiten + 2 doorstroomopening doorstroomopeningen (2 openingen in serie) (3 openingen in serie) uit een goed verluchte ruimte + maximum 3 openingen in serie (*) 150 cm² 160 cm² 200 cm² 200 cm² opgelet: indien de lucht wordt toegevoerd via doorstroomopening(en), moeten alle doorstroomopeningen + openingen naar buiten minstens dezelfde sectie hebben zie tabel (bijv. alle twee 160 cm²). (*): een goed verluchte ruimte is bijvoorbeeld het trappenhuis rechtstreeks in verbinding met de buitendeur van het appartementsgebouw. Deze optie voor luchttoevoer is enkel geldig voor een toestel met atmosfeerbeveiliging, type A AS of A 1AS luchttoevoeropening? NBN D / geen luchttoevoeropening te kleine luchttoevoeropening conforme luchttoevoeropening(en) met correcte sectie (OEG) B (2) C plaats van de toevoeropening? NBN D / conform rooster beneden in de opstellingsruimte (max. 30 cm van de vloer) toevoeropening is te hoog geplaatst (2)D blijvende uitsparing (hoogte 2,5 cm) aan de onderzijde van een toegangsdeur permanent niet afsluitbare opening? niet-afsluitbare toevoeropening opening is afgedicht (OEG) E opening kan worden afgedicht (2) F conforme opening of kanaal: minimum 150 cm 2 netto, rechtstreeks naar de buitenlucht, niet afsluitbaar, hoger dan de bovenzijde van het toestel afvoer verbrandingsproducten NBN D / conforme opening afvoer verbrandingsprocucten? er is geen afvoeropening voorzien (OEG) G de aanwezige afvoeropening is te klein (2) H de aanwezige afvoeropening is afgedicht (OEG) I de aanwezige afvoeropening kan worden afgedicht de luchtafvoer bestaat uit in serie geplaatste openingen (2) J (2) K Voor andere toestellen type A dan kooktoestellen mag een dampkap niet gebruikt worden als afvoer van de verbrandingsproducten. 10/17

19 B4: CONTROLEONDERWERP B4 - CONTROLE VAN DE WERKING VAN DE KEUKENGEISERS TYPE A *** (A, A AS OF A 1AS ) ESSENTIËLE EIS B4 De keukengeiser type A *** (A, A AS of A 1AS ) moet een hygiënische verbranding hebben. Toestel ( aard + type):... voor ELK toestel een AFZONDERLIJK formulier invullen. VISUELE CONTROLES blazen de vlammen van de brander af? n. : afblazen over een groot deel van de brander (OEG)A geen afblazende vlammen vlammenbeeld? blauw vlambeeld geel (2) B vlambeeld CO-METING is de in de opstellingsruimte gemeten CO-concentratie toegelaten? n. - de gemeten concentratie ligt tussen 25 ppm en 50 ppm (2)C n. - de gemeten concentratie is groter dan 50 ppm (OEG)D - de gemeten concentratie is kleiner dan 25 ppm Een CO-meting wordt uitgevoerd: - pas minimum 3 minuten na het in werking treden van de keukengeiser; - op ongeveer 50 cm vóór het toestel en op ooghoogte; - zonder dat andere verbrandingstoestellen functioneren; - met gesloten ramen en deuren en met elke niet door het toestel geactiveerde mechanische afzuiging (dampkap droogkast, extractietoestel) buiten werking. De maximum toegelaten CO-concentratie in de ruimte is 25 ppm. TUSSEN TWEE METINGEN DE OPSTELLINGSRUIMTE VOLDOENDE LANG VENTILEREN OM VOLLEDIGE VERVANGING VAN HET LUCHTVOLUME TE BEKOMEN KEUKENGEISERS TYPE A AS EN A 1AS MOETEN ZICHZELF AUTOMATISCH UITSCHAKELEN VOORALEER EEN CO-CONCENTRATIE VAN 25 ppm BEREIKT IS OPGELET: indien er zich nog andere verbrandingstoestellen in dezelfde opstellingsruimte bevinden moet ook voor hen de CO-meting uitgevoerd worden - onder de voor hen ongunstigste omstandigheden; voor een toestel met TOB: met elke niet door het toestel geactiveerde mechanische afzuiging (dampkap, droogkast, extractietoestel) in werking - indien de TOB niet bereikbaar is, wordt de CO-meting uitgevoerd met het eventueel aanwezige afzuigsysteem buiten werking en in werking - zie controleonderwerp B 9. Controle van het vlambeeld Afblazen van de vlammen: Wanneer na het ontsteken van de brander de vlammen afblazen (loskomen van de brander) dan wijst dit op een slechte mengverhouding gas-lucht. Bij sterk afblazen kan de vlam eventueel doven. Indien dit verschijnsel zich voordoet stopt men met verdere controle en is het betrokken toestel afgekeurd. Kleur van de vlam: Bij een correct werkende atmosferische brander heeft de vlam het uitzicht van een blauw/groene kegel omringd door een minder gekleurde zone. Wanneer in een gastoestel met een atmosferische brander een gele vlam gevormd wordt wijst dit op een tekort aan verbrandingslucht en de aanwezigheid van een te hoge CO-concentratie in de verbrandingsproducten. Dit doet zich onder meer voor bij vervuiling van de aanzuigopeningen voor de primaire lucht, bij vervuiling van de brander, bij vervuiling van de warmtewisselaar en bij onvoldoende afvoer van de verbrandingsgassen. 11/17

20 B5: CONTROLEONDERWERP B5 - VERBRUIKSTOESTELLEN TYPE B TOEVOER VERBRANDINGSLUCHT ESSENTIËLE EIS B5 De correcte toevoer van verse verbrandingslucht moet verzekerd zijn voor de gastoestellen type B. Toestel ( aard + type): voor ELK toestel een AFZONDERLIJK formulier invullen. geen luchttoevoer aanwezig (OEG)A luchttoevoer aanwezig luchttoevoer? oorsprong luchttoevoer? NBN D NBN D / via luchttoevoerkanaal horizontaal verticaal: toevoer via onderzijde van buiten het gebouw verticaal: toevoer via dak (in drukzone) + kruiskap op uiteinde + eindigend vlakbij de vloer v.d. opstellingsruimte oriëntatie toevoer? toevoeropening? uit andere ruimte (2)C via luchttoevoeropening(en) conforme luchttoevoeropening(en)? verticaal: toevoer via dak (buiten drukzone) (1)B type toestel direct naar buiten conforme sectie(s) (cm²/kw) bestaand gebouw doorlaat per type luchttoevoer direct naar buiten + 1 doorstroomopening (2 openingen in serie) direct naar buiten + 2 doorstroomopeningen (3 openingen in serie) uit goed verluchte ruimte (*) + maximum 3 openingen in serie B 1* (alleen B 11BS ) 10 B 2* NBN D : NBN D / tabel 4 (*): een goed verluchte ruimte is bijvoorbeeld het trappenhuis van een appartementsgebouw rechtstreeks in verbinding met de buitendeur. Deze optie voor luchttoevoer is enkel geldig voor een toestel met TTB, type B 11BS - niet afsluitbare opening met een min. netto sectie van 50 cm 2 - uitsparing onderaan een deur van min. 2,5 cm hoogte en sectie van min.150 cm 2 - niet afsluitbare opening met een min. netto sectie van 150 cm 2 bij vervanging van een B toestel in een badkamer, douchecel, slaapkamer of WC. opgelet : indien luchttoevoer via doorstroomopening(en), alle doorstroom openingen + openingen naar buiten : minstens dezelfde sectie, zie tabel (bijv. B 1* : alle 3 de openingen 10 cm²/kw). conforme luchttoevoeropening voor toestel B 11BS, B 11CS, B 22 of B 23 : de luchttoevoeropening heeft geen sectie conform met bovenstaande tabel en/of eisen voor toestel B11 (zonder TTB): de luchttoevoeropening heeft geen sectie conform met bovenstaande tabel en/of eisen de lucht wordt toegevoerd uit een niet toegelaten ruimte de aanwezige luchttoevoeropening is afgesloten (2) D (OEG) E (2) F (OEG) G voor toestel B 11BS, B 11CS, B 22 of B 23 : de aanwezige luchttoevoeropening kan worden afgesloten (2) H voor toestel B11 (zonder TTB) : de aanwezige luchttoevoeropening kan worden afgesloten (OEG) I geen luchttoevoeropening (OEG) J NBN D / dampkap, droogkast of gelijksoortig afzuigsysteem in opstellingsruimte met afvoer naar buiten? er is een afzuigsysteem er is geen afzuigsysteem. kan wel worden toegelaten mits aan bijkomende voorwaarden voldaan is voor wat betreft bijkomende oppervlakte luchttoevoeropening of het niet gelijktijdig werken van het gastoestel en het afzuigsysteem extra luchttoevoer of vergrendeling aanwezig? n. (2) K 12/17