BOUWKUNDIGE INSPECTIE MONUMENTENWACHT

Transcriptie

1 20404/2018/B BOUWKUNDIGE INSPECTIE MONUMENTENWACHT Begijnhof (Engelen Conventstraat 29) Engelen Conventstraat DIEST MONUMENTENWACHT Provincie Vlaams-Brabant dienst erfgoed Provincieplein Leuven

2 OVERZICHT VAN DE ADVIEZEN B Begijnhof (Engelen Conventstraat 29) 3290 DIEST A2018/05 A2018/04 A2018/01 A2018/06 A2018/07 A2018/08 A2018/09 A2018/02 A2018/11 A2018/10 Onderhoud Gehele object Herhaalinspectie monumentenwacht. Dakwaterafvoer hanggoot afvoer zink De goten en regenwaterafvoeren minstens éénmaal per jaar én na een hevige storm of regenbui leegmaken. Draagstructuur en overspanning standpijp muuranker diefijzers gietijzer smeedijzer verf Alle ijzeren onderdelen van het gebouw regelmatig reinigen en schilderen (eventueel vooraf ontroesten). Schrijnwerk en beglazing buitenschrijnwerk deur raam hout verf stopverf Het houten buitenschrijnwerk regelmatig schilderen en de loszittende en ontbrekende stopverf vervangen. Dak Dak dakbedekking aansluitingen nok pannen lood De gebreken bij de daken herstellen. Dakwaterafvoer Dakwaterafvoer hanggoot afvoer zink De goten en afvoerbuizen herstellen en waar nodig vervangen. Kapconstructie en zolder Kapconstructie en zolder kapconstructie gording muurplaat eik De ankers terug verankeren met de houten structuren. Kapconstructie en zolder kapconstructie spant gording keper muurplaat eik naaldhout De aantasting door houtborende insecten monitoren. Draagstructuur en overspanning Draagstructuur en overspanning binnenmuur pleisterwerk De muren behandelen tegen opstijgend vocht. Draagstructuur en overspanning buitenmuur metselwerk voegwerk baksteen witte kalk- of zandsteen ijzerzandsteen kalk cement De scheuren en openstaande voegen in het muurwerk opvoegen en de natuurstenen herstellen. Technische installatie u 1 3j. Monumentenwacht x x x n.t.b. - j. Beheerder x x x x x x x x x x x x x n.t.b. - 5j. Schilder x x x n.t.b. - 5j. Schilder x x x n.t.b. - 1x Dakwerker x m 3 1x Dakwerker x st 2 1x Timmerman x n.t.b. - 5j. Monumentenwacht x x m 24 1x Specialist x m² 20 1x Aannemer voegwerken x A2018/12 Technische installatie wandafwerking pleister verf De afwerking op de wanden vernieuwen. n.t.b. - 10j. Schilder x n.t.b.: nader te bepalen st: stuk u: uur m: meter m²: vierkante meter m³: kubieke meter dm²: vierkante decimeter dm³: kubieke decimeter 1x: éénmalig 2x/j: twee maal per jaar 3j: om de drie jaar perm: permanent Hoewel Monumentenwacht de informatie voor dit (inspectie)rapport met de grootste zorg samenstelt, zijn de adviezen en ramingen vermeld in dit rapport louter indicatief, geheel informatief en niet bindend. Monumentenwacht is niet verantwoordelijk voor fouten of vergissingen en is niet aansprakelijk voor enige directe, indirecte, gevolg- of incidentele schade die voortvloeit uit het gebruik van dit document ( art. 8 van de voorwaarden voor dienstverlening)

3 INHOUDSTAFEL ADMINISTRATIE & OPMERKINGEN 3 CONDITIE 4 GEHELE OBJECT 4 DAK 4 DAKWATERAFVOER 4 KAPCONSTRUCTIE EN ZOLDER 4 DRAAGSTRUCTUUR EN OVERSPANNING 5 SCHRIJNWERK EN BEGLAZING 5 AFWERKING EN INRICHTING 5 ADVIEZENRAPPORT 6 ONDERHOUD 6 DAK 8 DAKWATERAFVOER 9 KAPCONSTRUCTIE EN ZOLDER 10 DRAAGSTRUCTUUR EN OVERSPANNING 11 AFWERKING EN INRICHTING 12 IDENTIFICATIE 13 DAK 13 DAKWATERAFVOER 13 KAPCONSTRUCTIE EN ZOLDER 13 DRAAGSTRUCTUUR EN OVERSPANNING 13 SCHRIJNWERK EN BEGLAZING 14 AFWERKING EN INRICHTING art. 11 van de Monumentenwacht voorwaarden van dienstverlening 20404/2018/B - 2 -

4 ADMINISTRATIE & OPMERKINGEN object Begijnhof (Engelen Conventstraat 29) wettelijke bescherming Monument 25/03/1938 inventaris OE huidige functie Bewoning (eventueel met nering) abonnee Mevr. VERHAEGHE Karen OCMW Diest Hasseltsestraat DIEST inspectiedata 21/02/2018 monumentenwachter totaal aantal manuren 4 Willy ROEST Ralph SOMMERFELD contact willy.roest@vlaamsbrabant.be uitgevoerde werken Geen gebruikte materialen Geen vorige inspecties opmerkingen Als eigenaar of beheerder van een beschermd monument staat u in voor een goede instandhouding ervan. U kan hiervoor beroep doen op de erfgoedpremie De meeste ingrepen vereisen een stedenbouwkundige vergunning en een goedkeuring (schriftelijke vergunning) van het Agentschap Onroerend Erfgoed. Zo zijn er voor beschermde gebouwen bijvoorbeeld heel wat werkzaamheden aan interieurs vergunningsplichtig. Onroerend Erfgoed// Dirk Boutsgebouw// Diestsepoort 6, bus 94//3000 Leuven // Vlaamsbrabant@onroerendErfgoed.be // art. 11 van de Monumentenwacht voorwaarden van dienstverlening 20404/2018/B - 3 -

5 CONDITIE De conditie van het erfgoed wordt voor het hele gebouw en per rubriek weergegeven op een 6-delige schaal, en dit voor 3 aandachtspunten: bouwfysische toestand uitstekend - goed - redelijk - matig - slecht - zeer slecht Dit is de conclusie van de huidige bewaringstoestand van alle geïnspecteerde onderdelen per rubriek. Het is een globale inschatting van de materiële staat van het erfgoed op het moment van de inspectie. onderhoud uitstekend - goed - redelijk - matig - slecht - zeer slecht Deze waarde is een inschatting van het uitgevoerde onderhoud en de manier waarop onderhoud, problemen en risico s worden opgevolgd. Worden daken en goten regelmatig schoongemaakt? Wordt snel ingegrepen als er een probleem is? Is er iemand verantwoordelijk voor het beheer die er regelmatig (vb. wekelijks) passeert en oog heeft voor problemen? risico op gevolgschade geen- weinig - redelijk - aanzienlijk - verhoogd - acuut Deze schaal geeft aan in welke mate er gevaar bestaat voor een versnelde materiële verwering of verlies van erfgoedwaarde als de beheerder niet tijdig ingrijpt. Het kan gaan om allerlei mogelijke risico s, zoals ogenschijnlijk kleine problemen die voor ernstige gevolgschade kunnen zorgen, een verkeerd gebruik of beheer, verhoogd risico op calamiteiten, slechte klimatologische omstandigheden voor zeldzame onderdelen met een hoge historische waarde. GEHELE OBJECT bouwfysische toestand onderhoud risico op gevolgschade goed redelijk weinig DAK bouwfysische toestand onderhoud risico op gevolgschade redelijk goed redelijk toelichting De aanstrijking bij de nokken van de bijgebouwen zijn gebarsten. Boven de tuinpoort zijn de tegelpannen verweerd en sluiten ze onderling slecht aan. DAKWATERAFVOER bouwfysische toestand onderhoud risico op gevolgschade redelijk redelijk aanzienlijk toelichting Een lasnaad is los en een afvoer lekt. KAPCONSTRUCTIE EN ZOLDER bouwfysische toestand onderhoud risico op gevolgschade goed goed weinig 2017 art. 11 van de Monumentenwacht voorwaarden van dienstverlening 20404/2018/B - 4 -

6 DRAAGSTRUCTUUR EN OVERSPANNING bouwfysische toestand onderhoud risico op gevolgschade goed goed weinig SCHRIJNWERK EN BEGLAZING bouwfysische toestand onderhoud risico op gevolgschade goed matig redelijk toelichting De verflagen worden schraal en de stopverf is gebarsten en komt los. AFWERKING EN INRICHTING bouwfysische toestand onderhoud risico op gevolgschade redelijk redelijk weinig toelichting De afwerking vertoont gebruiksschade art. 11 van de Monumentenwacht voorwaarden van dienstverlening 20404/2018/B - 5 -

7 ADVIEZENRAPPORT ONDERHOUD A2018/05 Herhaalinspectie monumentenwacht. toelichting advies Gehele object indicatieve hoeveelheid 4 u prioriteit 3-6 jaar frequentie Driejaarlijks uit te voeren door Monumentenwacht We raden aan om drie- à vijfjaarlijks een herhaalinspectie van uw object te laten uitvoeren. Op deze manier kunnen kleine gebreken tijdig gesignaleerd en opgelost worden, zodat grote restauratiekosten worden vermeden. A2018/04 De goten en regenwaterafvoeren minstens éénmaal per jaar én na een hevige storm of regenbui leegmaken. Dakwaterafvoer hanggoot afvoer zink toelichting advies indicatieve hoeveelheid Nader te bepalen prioriteit Voor de winter frequentie Jaarlijks uit te voeren door Beheerder Hoe vaak uw goten gekuist moeten worden, hangt af van de graad van vervuiling. In een boomrijke omgeving zullen lagere goten meermaals in het herfstseizoen leeggemaakt moeten worden. Voor hogere goten waar weinig bladeren en stof in terechtkomen, volstaat een jaarlijkse controle en reiniging wanneer nodig. A2018/01 Alle ijzeren onderdelen van het gebouw regelmatig reinigen en schilderen (eventueel vooraf ontroesten). Draagstructuur en overspanning muuranker diefijzers standpijp gietijzer smeedijzer verf toestand toelichting advies indicatieve hoeveelheid Nader te bepalen prioriteit 1-3 jaar frequentie Vijfjaarlijks uit te voeren door Schilder De ankers en diefijzers langs de straat zijn licht roestig, de overige zijn ernstig verroest. Wanneer ijzerwerk goed geschilderd is en er geen roestplekken of onregelmatigheden zichtbaar zijn, wordt toch best (om de 3 tot 5 jaar, afhankelijk van de oriëntatie) een nieuwe verflaag aangebracht. Meer informatie hieromtrent vindt u in de publicatie "Onderhoud van IJzerwerk", gratis te downloaden via art. 11 van de Monumentenwacht voorwaarden van dienstverlening 20404/2018/B - 6 -

8 A2018/06 Het houten buitenschrijnwerk regelmatig schilderen en de loszittende en ontbrekende stopverf vervangen. Schrijnwerk en beglazing buitenschrijnwerk deur raam hout verf stopverf toestand toelichting advies indicatieve hoeveelheid Nader te bepalen prioriteit 1-3 jaar frequentie Vijfjaarlijks uit te voeren door Schilder Vooral op de liggende delen worden de verflagen schraal. De stopverf is gebarsten komt los en is deels verdwenen. Het onderhoudsschilderwerk kan beperkt worden door tijdig kleine gebreken bij te werken, een nieuwe afwerklaag aan te brengen en het schrijnwerk regelmatig te reinigen. Stof, vuil en algen werken immers hygroscopisch, waardoor de kans op inrottingen toeneemt. Bij het reinigen moeten ook de condensgaatjes vrijgemaakt worden en de stopverf nagekeken en indien nodig vernieuwd worden. Meer informatie hieromtrent vindt u in de publicatie "Onderhoud van houten buitenschrijnwerk", gratis te downloaden via Schrale verflagen en loskomende en ontbrekende stopverf art. 11 van de Monumentenwacht voorwaarden van dienstverlening 20404/2018/B - 7 -

9 DAK A2018/07 De gebreken bij de daken herstellen. toestand indicatieve hoeveelheid Nader te bepalen prioriteit 1-3 jaar frequentie Eenmalig uit te voeren door Dakwerker Dakbedekking aansluitingen nok pannen lood Volgende gebreken werden vastgesteld: de aanstrijkingen bij de nokken zijn gebarsten en komen los; ( rood ) de tegelpannen zijn verweerd en sluiten onderling slecht aan; ( groen ) de loden slabben met het opgaande muurwerk komen los; ( blauw ) een aantal Boomse pannen hebben een verweerd oppervlak. (geel) Loskomende slabben. Gebarsten en loskomende aanstrijkingen. Verweerde en niet overlappende tegelpannen art. 11 van de Monumentenwacht voorwaarden van dienstverlening 20404/2018/B - 8 -

10 DAKWATERAFVOER A2018/08 De goten en afvoerbuizen herstellen en waar nodig vervangen. toestand indicatieve hoeveelheid 3.45 m prioriteit Dringend frequentie Eenmalig uit te voeren door Dakwerker Hanggoot afvoer zink De afvoer van de aanbouw lekt bij de aansluiting met de goot. ( rood ) Bij de woning is er een lasnaad van de goot los, waardoor ze lekt. ( blauw ) Lekkende afvoer art. 11 van de Monumentenwacht voorwaarden van dienstverlening 20404/2018/B - 9 -

11 KAPCONSTRUCTIE EN ZOLDER A2018/09 De ankers terug verankeren met de houten structuren. Gording muurplaat metaal toestand De ankers zijn losgekomen van de gording en de muurplaat. indicatieve hoeveelheid 2 st prioriteit 1-3 jaar frequentie Eenmalig uit te voeren door Timmerman A2018/02 De aantasting door houtborende insecten monitoren. toestand toelichting advies indicatieve hoeveelheid Nader te bepalen prioriteit 3-6 jaar frequentie Vijfjaarlijks uit te voeren door Monumentenwacht Kapconstructie spant gording keper muurplaat eik naaldhout De aantastingen door de kleine klopkever zijn vermoedelijk niet meer actief. De uitvliegopeningen zijn rond en meten ongeveer 2 mm. De meeste aantastingen komen voor in het spinthout. Een regelmatige visuele inspectie is voldoende om een duidelijk beeld te krijgen van de activiteit van houtborende insecten. Monumentenwacht kan deze monitoring voor u uitvoeren. Meer informatie hieromtrent vindt u in de publicatie "Dieren in en op gebouwen - insecten", gratis te downloaden via art. 11 van de Monumentenwacht voorwaarden van dienstverlening 20404/2018/B

12 DRAAGSTRUCTUUR EN OVERSPANNING A2018/11 De muren behandelen tegen opstijgend vocht. toestand indicatieve hoeveelheid 24 m prioriteit 1-3 jaar frequentie Eenmalig uit te voeren door Specialist Binnenmuur pleisterwerk Ter hoogte van de plinten in de gelijkvloerse ruimten van de woning zijn sporen van opstijgend vocht en is er zoutuitbloeiing. A2018/10 De scheuren en openstaande voegen in het muurwerk opvoegen en de natuurstenen herstellen. Buitenmuur metselwerk voegwerk baksteen witte kalk- of zandsteen ijzerzandsteen kalk cement toestand Op enkele plaatsen vertoont het muurwerk (oude) scheuren of is voegwerk uitgespoeld. Vooral ter hoogte van het maaiveld is de natuursteen van de plint aan het verzanden. Dit kan leiden tot vochtinfiltratie. ( rood ) In het metselwerk boven de toegangspoort tot de tuin is ten gevolge van de slechte toestand van de afdekking het voegwerk uitgespoeld. ( blauw ) Bij het bijgebouw ontbreekt er op verspreide plaatsen voegwerk. ( groen ) toelichting advies indicatieve hoeveelheid 20 m² prioriteit 1-3 jaar frequentie Eenmalig uit te voeren door Aannemer voegwerken Losse voegen eerst verwijderen. Voeg de scheuren met een compatibele kalkmortel. Meer informatie hieromtrent vindt u in de publicatie "Onderhoud en herstel van voegen in historisch metselwerk", gratis te downloaden via art. 11 van de Monumentenwacht voorwaarden van dienstverlening 20404/2018/B

13 Verzande stenen en ontbrekend voegwerk. AFWERKING EN INRICHTING A2018/12 De afwerking op de wanden vernieuwen. toestand toelichting advies Pleister verf indicatieve hoeveelheid Nader te bepalen prioriteit 3-6 jaar frequentie Tienjaarlijks uit te voeren door Schilder De verflagen op de wanden vertonen gebruiksschade en zijn bij de gelijkvloerse ruimten beschadigd door opstijgend vocht en zoutuitbloeiing. Voor het vernieuwen van de afwerking in de gelijkvloerse ruimten wordt er best gewacht tot de wanden zijn uitgedroogd na de behandeling tegen opstijgend vocht art. 11 van de Monumentenwacht voorwaarden van dienstverlening 20404/2018/B

14 IDENTIFICATIE DAK ID2018/01 dakbedekking dakbedekking gehaakt aansluitingen nok pannen natuursteen Het dakvlak van de woning langs de straat is bekleed met leien die bevestigd zijn met koperen leihaken. Op de daken van de aanbouw, het zuidelijke deel van het bijgebouw en het dakvlak van de woning langs de tuin liggen er gebakken aarde pannen van een recent type. Het noordelijke deel van de achterbouw is bekleed met Boomse pannen. Op de nokken liggen er gebakken aarde nokstukken en de aansluitingen zijn uitgevoerd met lood. De dakvlakken en de wangen van de dakkapellen zijn bekleed met natuurleien en de aansluitingen zijn uitgevoerd met lood. De muur boven de tuinpoort is afgedekt met tegelpannen. DAKWATERAFVOER ID2018/02 hanggoot afvoer zink Het water wordt afgevoerd langs zinken hanggoten en afvoerbuizen. KAPCONSTRUCTIE EN ZOLDER ID2018/03 kapconstructie spant gording keper muurplaat eik naaldhout De kap van de woning is opgebouwd met twee eikenhouten spanten, gordingen, een nokbalk, kepers en muurplaten. De overige kappen zijn gedeeltelijk opgebouwd met eikenhout en werden hersteld met naaldhout. DRAAGSTRUCTUUR EN OVERSPANNING ID2018/04 buitenmuur metselwerk voegwerk baksteen witte kalk- of zandsteen ijzerzandsteen kalk cement De gevels zijn opgebouwd met baksteenmetselwerk met witte stenen omlijstingen rond de ramen en de deuren. De plint van de woning langs de straat is opgebouwd met ijzerzandsteen. Recent is het voegwerk hersteld met te harde mortels op basis van cement. Op verspreide plaatsen zijn er bakstenen waarvan het oppervlak licht aan het verweren is. In de westelijke en de oostelijke gevel van het bijgebouw in de tuin is er lichte scheurvorming art. 11 van de Monumentenwacht voorwaarden van dienstverlening 20404/2018/B

15 ID2018/06 binnenmuur pleisterwerk vloer moerbalk kinderbalk pleister hout cementtegels Op de wanden is er een afwerking aangebracht, waardoor deze structureel oncontroleerbaar zijn. De zolderingen zijn opgebouwd met eikenhouten moer-, kinderbalken en een waardevolle oude beplanking. Tussen de opleggingen vertonen de vloeren een lichte doorbuiging. Historische beplanking. SCHRIJNWERK EN BEGLAZING ID2018/05 buitenschrijnwerk deur raam hout verf stopverf De houten schrijnwerk is van een recent type waarop verflagen zijn aangebracht. ID2018/08 binnenschrijnwerk deur hout Het historisch schrijnwerk is nog aanwezig. Vooral de deuren van de gelijkvloerse ruimten in de woning werden gedecapeerd. AFWERKING EN INRICHTING ID2018/07 wandafwerking pleister verf De wanden zijn afgewerkt met pleisterlagen waarop als afwerking verflagen zijn aangebracht. De vloeren van de eerste verdieping zijn afgewerkt met een brede historisch waardevolle beplanking art. 11 van de Monumentenwacht voorwaarden van dienstverlening 20404/2018/B

16 ID2018/09 andere baksteen pleister tegels In de woning zijn er nog een aan aantal historisch waardevolle open haarden aanwezig. Haar in eerste verdiepingskamer. Haard in gelijkvloerse ruimte art. 11 van de Monumentenwacht voorwaarden van dienstverlening 20404/2018/B