Opdrachtgever: NJ.C. Lette van Oostvoorne, Huidige eigenaar: A.W. Verwaaijen, Rotterdam of mogelijk nog eerder moeten worden

Transcriptie

1 LUDANA Stamboekno ex Fenna, Olga, Hludana Bouuijaar: 1894, of iets eerder Opdrachtgever: NJ.C. Lette van Oostvoorne, Amsterdam Huidige eigenaar: A.W. Verwaaijen, Rotterdam Historie Deze grote boeier zou volgens Bon145, waarschijnlijk op gezag van de heer Dierdorp die in zijn stukje in "De Waterkampioen "158 een eigenaarsreeks vermeldt, onder de naam "Olga" in 1898 van stapel zijn gelopen in opdracht van de heer Lette van Oostvoorne te Amsterdam. Later was deze "Olga" dan eigendom van de heren De Lanoy Meyer en Boissevain. Uit Tabel 3.2 (par ) blijkt dat in een van de bewaard gebleven ledenlijsten van de Koninklijke Nederlandsche Zeil- en Roeivereeniging, en wel die van het jaar 1894, de naam van mr N.].C. Lette van Oostvoorne te Amsterdam voorkomt. Deze is eigenaar van een boeier genaamd "Fenna", groot 18 Ned. tonnen. Latere ledenlijsten laten zien, dat een boeier met de naam "Olga", in 1901 in het bezit van de he er A.A.H. Boon Hartsinck te Baarn, in 1907, 1908 en 1909 inderdaad eigendom is van HJ de Lanoy Meijer en A.A.H. Boissevain Ezn te Amsterdam. Deze "Olga" meet ook 18 ton; de inhoudsmaat in Nederlandse tonnen duidt op het resultaat van de scheepsmeting krachtens de wet op het patentrecht waaraan alle binnenvaartuigen (ook plezierjachten) in de negentiende eeuw onderworpen waren.32 Wij veronderstellen dat "Fenna" en "Olga" twee opvolgende namen voor dezelfde boeier zijn. AIs de boeier van Lette van Oostvoorne door N.A. Bernhard is gebouwd, zal het bouwjaar dus op 1894 of mogelijk nog eerder moeten worden gesteld. Dat in de overlevering de naam Lette van Oostvoorne en het jaar 1898 met elkaar verbonden zijn, zou erop kunnen wijzen dat hij in dat jaar de boeier heeft verkocht en dus waarschijnlijk aan de heer Boon Hartsinck te Baarn. Lette van Oostvoorne heeft de boeier "Fenna" niet als wedstrijdjacht laten meten; hij komt niet voor in het oudste meetregister van de Verbonden Zeilvereenigingen van Nederland en Belgie. Ook onder de naam "Olga" vonden wij geen verrneldingen in wedstrijdlijsten, noch van de ZV 'Het Y', noch van de KNZRY. In 1909 kreeg Auke van der Zee van de gebroeders Boissevain te Amsterdam de opdracht een nieuwe boeier van bijna 15 meter te bouwen; deze kreeg weer de naam "Olga" (par. 6.4). De oude "Olga" zal omstreeks die tijd zijnverkocht; zowel Bon145 als Spits+>?beweert in AIs de in forma tie in de ledenlijsten van de KNZRV,

2 Boeier "Hludana" van W.E. Kuipers; Herk.: Sp. der Zeilv.17(1993) waarin de (oude) "Olga tot 1909 nog op naarn van De Lanoy en Boissevain staat juist is, vond de verkoop echter waarschijnlijk pas in 1909 plaats. De volgende eigenaar was W.E. Kuipers te Leeuwarden. Deze herdoopte de boeier met de naam "Hludana", ontleend aan een Romeinse geloftesteen, volgens de 'Encyclopedic van Fries/and' in 1888 gevonden op de terp van Beetgum (Fr).J60 Deze steen zou door Romeinse pachters in bet jaar 100 n.c. zijn opgericht voor de godin Hludana, schutspatroon van schippers en vissers. Over deze korte periode is verder niets meer bekend. Wel is de hi er afgebeelde foto uit die jaren bewaard gebleven. In 1914 verkocht de heer Kuipers de boeier aan een syndicaat gevormd door de heren Sprenger, Beekhuis en Lucardi te Leeuwarden. De naam werd vereenvoudigd tot "Ludana". Later ging hij over in eigendom van de heer A. Sprenger te Loosdrecht. "Ludana" van A. Sprenger op de Loosdrechtse Plassen. Herk.. De Waterkampioen 3(1929)

3 Over deze periode is verder niets bekend; wej vonden wij een foto in "De Waterkampioen". Een bericht in de rubriek De Uitkijk van hetzelfde blad uit 1931 luidt: Door de firma A.L.E. Rarnbonnet te Bussum uierd het boeierjacbt "Ludana" van den heel' A. Sprenger te Loosdrecht naar Engeland uerkocbt. Het artikej van Bon145 vermeldt een vijftal namen van EngeJse eigenaren. Allereerst vermelden we hier een mededeling in "De Waterkampioen'161 van S.c. Dierdorp te Zutphen, die in 1955 bij een bezoek aan Zierikzee een ontmoeting had met de heer A.E. Lea uit Wimbledon, eigenaar van een boeier genaamd "Ludana", waarmee hij naar Nederland was overgestoken. Dit schip bleek inderdaad volgens een Engelse meetbrief gebouwd door Bernhard te Amsterdam. Het bericht was vergezeld van een foto van de boeier onder zeil. De romp bleek ingeblikt en blauw geverfd. De eigenaar deelde mee dat de boeier tijdens de oorlog in Falmouth verbleef. Het was op dit bericht dat de heer FG. Spits als beheerder van het pas opgerichte Stamboek van Ronde en Platbodemjachten reageerde met een aantal historische bijzonderheden betreffende de werf van Bernhard.l>? De heer Dierdorp ontving verder een aantal reacties, waaruit hij de bovengenoemde reeks van eigenaren tot 1933 kon afleiden.158 Acht jaar later, in 1963, meldde H.Th.G. Steenstra uit Rotterdam, eigenaar van het tjalkjacht "De Maze", aan de secretaris van het stamboek dat hij in Whitby had kennisgemaakt met de heer FG. Bessant, woonachtig in Leeds, eigenaar van de boeier "Ludana" (ex "Olga") en dat deze in contact met de stichting wilde komen.162 De heer Bessant werd inderdaad donateur van de stichting en de boeier "Ludana" komt op diens naam voor in de schepenlijst van 1966 tot en met Omstreeks dat laatste jaar verkocht hij de boeier, want vanaf 1974 tot en met 1976 staat in deze schepenlijst als eigenaar vermeld T. Chapman te Torpoint (GB). De onderhoudstoestand was kennelijk zo slecht geworden, dat oak deze het schip weer spoedig doorverkocht. De laatst bekende Engelse eigenaar was Clive Wallace. In "De Waterkampioen "van 1974 biedt hij door bemiddeling van de firma Kooijman en De Vries te Deil de boeier te koop aan met de volgende tekst, voorzien van foto: Houten boeier x 4.08 m, bouuer N.B. Bernbard. Dit in Engeland gestationeerdejacbt is de beleende "Ludana ". De eigenaar is bereid het jacbt naar Nederland over te zeilen. Een expertiserapport is uoor serieuse gegadigden bescbihbaar. Prtjs. f ,-. De foro laat het schip zien onder zeil, geheel wit geschilderd met bruine zeilen. De heer Gravenstein te Utrecht, die de boeier "Ludana" van C.P. Burger, voor de restauratie; Heeg Herk.: C.P. Burger "Ludana" van A.W. Verwaaijen, vooraanzicht. "Ludana", achteraanzicht met roerbekroning.

4 van Clive Wallace overnam, verkocht hem spoedig weer door aan H.B. Beernink te Wetering Oast (Ov). Deze zou er weinig mee gevaren hebben, waarschijnlijk door de slechte toestand waarin het schip verkeerde. De voorlaatste eigenaar, de heer Cornben Burger, kocht de "Ludana" in Hij began eigenhandig vol moed aan de restauratie, die enkele jaren in beslag zou nemen. De volgende vernieuwingen werden daarbij uitgevoerd: nieuwe huid onder het berghout met diverse inhouten, nieuw voordek, nieuwe binnenbetimmering (was niets meer van over), nieuwe mast en tuig, nieuwe motor. De oorspronkelijke bedoeling van de heer Burger was dagtochten te gaan maken met betalende passagiers, daar is het echter nooit echt van gekomen. De boeier werd daarom verkocht. De huidige eigenaar, de heer Dries Verwaaijen te Rotterdam, heeft verschillende resrauratiewerkzaarnheden, zoals de complete vernieuwing van boeisels en berghouten, door Combert Burger laten uitvoeren. Hij gebruikt het schip als werkplek voor zijn bedrijf; aan board geeft hij communicatietrainingen aan teams van allerlei organisaties. De thuishaven is Galamadammen bij Koudum. Zoals de foto's laten zien, is de "Ludana" thans weer in goede staat en een sieraad in de vloot van het Stamboek. De opeenvolgende eigenaren van de "Ludana" waren, voor zover bekend N.]. Lette van Oosrvoorne Amsterdam A.A.H. Boon Hartsinck Baarn H.J. de Lanoy Meyer en A.A.H. Boissevain Amsterdam Fenna Olga Olga Hludana W.E. Kuipers Leeuwarden Syndicaat Sprenger, Beekhuis en Lucardi Leeuwarden Hludana A. Sprenger Loosdrecht Hludana In 1931 naar Engeland verkocht Phillips onbekend (GB) Ludana 1940 William C. Rae onbekend (GB) Ludana 1955 A.E. Lea Wimbledon (GB) Ludana FG. Bessant Leeds (GB) Ludana T. Chapman Torpoint (GB) Ludana Clive Wallace (GB) Ludana Gravenstein Utrecht Ludana H.B. Beernink Wetering-Oost Ludana CP. Burger Amsterdam Ludana vanaf 1997 A.W. Verwaaijen Rotterdam Ludana "Ludana", stuurbank. "Ludana", onder zeil. Foto: A.W. Verwaaijen "Ludana", kajuitfront.

5 Technische gegevens Hoofdafmetingen - Lengte over de stevens - Grootste breedte over de berghouten - Holte op het grootspant - Diepgang - Zeiloppervlak: grootzeil + fok - Kluiver, c.q. halfwinder 10,32 m 4,12 m 1,67 m 0,95 m 90,0 m 2 n.a. Bijzonderbeden - kielbalk 12cm hoog + aangezette kielbalk van 16 cm - gepiekte bodem - vlaktilling... - kielgang + 13 gangen - betrekkelijk smalle zijzwaarden - snijwerk op rand van de kajuit, waarin deurtjes met glas-in-lood - roer bekroond met leeuw (nieuw), vroeger eenvoudige klik Opmerkingen De zijzwaarden zijn smaller dan gebruikelijk. Zoals de oude foto uit de tijd van de heer Kuipers laat zien, was dat destijds ook al het geval. Enkele bijzondere kenmerken van deze boeier zijn verder: de breedte is groter dan bij vergelijkbare andere boeiers met een lengte van meer dan 10 meter, zoals de "Friso", "Catharina" en "Tjet Rixt"; het achterschip is vrij vol, de zeeg fraai. Ook hier staat de mast wat ver naar voren. Verder bleek bij de opmeting de kiel in voor- en achterschip ongeveer 5 cm uitgezakt, waarschijnlijk als gevolg van langdurig verkeerde ondersteuning op de wal.