Trombose: preventie en behandeling

Transcriptie

1 Informatiebrochure Trombose: preventie en behandeling

2 Wat is een veneuze trombose embolie? Een trombose is een bloedklonter in een ader, slagader of het hart. Een bloedklonter kan soms een bloedvat geheel of gedeeltelijk verstoppen. Een klonter kan ontstaan als het bloed te snel stolt of als het stolt wanneer het niet zou moeten stollen. In ieder bloedvat kan een klonter ontstaan. In geval van een klonter in een ader spreken we van een veneuze trombose. Een bekende vorm van trombose is een bloedklonter in een ader in een been. Als de bloeddoorstroming wordt belemmerd, kan de ader het bloed niet meer afvoeren. Daardoor stijgt de druk in de achterliggende aders en haarvaten en wordt het been rood, pijnlijk en gezwollen. Men maakt een onderscheid tussen een diepe veneuze trombose (DVT) en een longembolie. Diep veneuze trombose: is een bloedklonter in een dieper gelegen grote ader. Een gevaarlijke complicatie van een trombose is een longembolie. Hierbij komt een gedeelte van het bloedstolsel los, wordt dit met de bloedstroom meegesleurd en komt het in de longen terecht. Een longembolie vereist een medische behandeling. Symptomen die kunnen wijzen op een veneuze trombose: Pijn in het been Moeite hebben met lopen Zwelling van de voet, de enkel of het been (meestal aan één kant) Been krijgt een rood/paarse kleur Warme huid op de plaats van de bloedklonter Symptomen die kunnen wijzen op een longembolie: Pijn bij het inademen Benauwdheid of kortademigheid 3

3 Mogelijke oorzaken van trombose Hoe kan je een veneuze trombose - embolie voorkomen? Trombose is een complexe aandoening, die kan ontstaan door verschillende oorzaken. Vaak is het een combinatie van factoren. Bekende risicofactoren zijn: Een vertraagde bloedstroom door langdurig stilzitten of liggen, bijvoorbeeld als iemand een gebroken been heeft of ernstig ziek is en daardoor langdurig niet beweegt. Een beschadiging van de wand van de ader bij ongelukken of operaties, bijvoorbeeld bij een gebroken been of enkel, en knie- en heupoperaties. Veranderingen in de samenstelling van het bloed door hormoongebruik of door ziektes zoals reuma en ontstekingen aan bijvoorbeeld darmen of longen. Erfelijke factoren. Vliegreizen langer dan vijf uur: dit komt door het stilzitten met de benen in een gebogen houding en het lagere zuurstofgehalte in de lucht. Bepaalde hartziektes. Bepaalde geneesmiddelen bv. Chemo of hormoonkuren bij kanker. Ouderdom: door veroudering van het lichaam kunnen ontstekingen in de bloedvaten ontstaan door aderverkalking. Deze ontstekingen kunnen leiden tot trombosevorming. Voorgeschiedenis van bloedstolsels. Andere factoren: roken, zwaarlijvigheid, alcohol, zwangerschap of recente bevalling, hoge cholesterol. Wat kan je er zelf aan doen? Er zijn een aantal dingen die je zelf kunt doen om een trombose te voorkomen: Neem voldoende beweging. Niet bewegen verhoogt het risico op vorming van bloedklonters in een been. Streef ernaar elke 2 uur wat beweging te nemen. (wandelen, fietsen, lopen, ) Voorkom dat u langdurig zit of stilstaat Streef naar een gezonde leefstijl: 1. Stop met roken 2. Streef naar een gezond gewicht 3. Eet gezond: voldoende groenten en fruit Indien u risico loopt om een veneuze trombose te ontwikkelen, zal uw behandelende arts medicatie of andere preventieve maatregelen zoals oefeningen en steunkousen voorschrijven. Steunkousen zorgen mee voor een verminderd risico op trombose. Indien de trombose niet goed wordt behandeld, kunnen aders blijvend beschadigd worden waardoor men chronisch klachten kan ontwikkelen. Oefeningen voor gezonde aders Basisoefening voor activering van de spierpomp 1. Tenen buigen en strekken. Op de rug liggend naar boven gerichte toppen van de voet afwisselend strekken en buigen. De oefening 15x herhalen en meerdere malen per dag uitvoeren. 2. Hielen en toppen van de tenen rollen. In zittende houding op een stoel de voeten op de grond plaatsen. Dan eerst het voorste deel van de voet opheffen en de hielen op de grond gedrukt houden. Daarna de voeten op de grond drukken tot de toppen van de tenen en de hielen opheffen. Ook deze oefening 15x herhalen en meerdere malen per dag uitvoeren. 4 5

4 Extra oefeningen Instructies voor injectie Oefening 1 Trek de knieën hoog op en laat de armen ontspannen meezwaaien 1 minuut lang Het kan zijn dat uw arts een behandeling heeft voorgeschreven waarbij het geneesmiddel via onderhuidse injectie moet worden toegediend. Dit kan thuis door een verpleegster of verpleger gebeuren maar het is zeker mogelijk dat u zelf de injectie toedient. Oefening 2 Trek één been hoog op strek de tenen en haal ze weer naar u toe afwisselend 20x met elke voet Oefening 3 Ga met de benen tegen elkaar op uw tenen staan en kom dan weer omlaag 15x herhalen Waar? In het vet van de onderbuik. 5 cm naast uw navel. Elke injectie een andere plaats van de onderbuik (links rechts). Voorbereiding Reinig de gekozen injectieplaats met een ontsmettingsdoekje. Neem de spuit en verwijder het beschermdopje. Verwijder een eventuele druppel aan de punt van de naald door op de spuit, met de naald naar beneden gericht, te tikken. Verwijder de luchtbel niet uit de spuit. Injectie Neem een huidplooi tussen duim en wijsvinger en houd deze vast tot de inspuiting volledig gedaan is Steek de naad volledig en loodrecht in het dikste gedeelte van de plooi. Duw voorzichtig op de zuigen van de spuit; de injectie moet langzaam gebeuren. Trek daarna langzaam de spuit eruit. Na de inspuiting de huid niet masseren. 6 7

5 Neem contact op met uw behandelende arts als u na het lezen van deze brochure nog vragen heeft. Indien u vragen heeft, aarzel niet ze te stellen Campus Bornem Kasteelstraat BORNEM Campus Willebroek Tisseltsesteenweg Willebroek Auteur: Dr. M. Callaert / Hoofdgeneesheer /05/2018