CONTROLEVERKLARING VAN DE ONAFHANKELIJKE ACCOUNTANT Aan: Omgevingsdienst Flevoland & Gooi en Vechtstreek

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "CONTROLEVERKLARING VAN DE ONAFHANKELIJKE ACCOUNTANT Aan: Omgevingsdienst Flevoland & Gooi en Vechtstreek"

Transcriptie

1 VERTROUWELIJK Aan het Algemeen Bestuur van Omgevingsdienst Flevoland & Gooi en Vechtstreek Postbus AH LELYSTAD ~AKER BERK Baker Tilly Berk N.V. Papendorpseweg 99 Postbus AA Utrecht T: +31 (0) F: +31 (0) E: KvK: TILLY Datum 16 mei 2017 Referentie GvL~J\ \ CONTROLEVERKLARING VAN DE ONAFHANKELIJKE ACCOUNTANT Aan: Omgevingsdienst Flevoland & Gooi en Vechtstreek A. Verklaring over de in de jaarstukken opgenomen jaarrekening 2016 Ons oordeel Wij hebben de jaarrekening 2016 van Omgevingsdienst Flevoland & Gooi en Vechtstreek te Lelystad gecontroleerd. Naar ons oordeel: geeft de in de jaarstukken opgenomen jaarrekening een getrouw beeld van de grootte en de samenstelling van zowel de baten en lasten over 2016 als van de activa en passiva van Omgevingsdienst Flevoland & Gooi en Vechtstreek op 31 december 2016 in overeenstemming met het Besluit begroting en verantwoording provincies en gemeenten (BBV); zijn de in de jaarrekening verantwoorde baten en lasten alsmede de balansmutaties over 2016 in alle van materieel belang zijnde aspecten rechtmatig tot stand gekomen in overeenstemming met de begroting en met de in de relevante wet- en regelgeving opgenomen bepalingen, waaronder verordeningen van de gemeenschappelijke regeling, zoals opgenomen in het programma van eisen accountantscontrole d.d. 29 juni De jaarrekening bestaat uit: 1 Balans per 31 december; 2 Het overzicht van baten en lasten in de jaarrekening over het begrotingsjaar; 3 Toelichtingen. ~. an independent member of BAKER TILLY J NTERNATlONAL 40

2 "iaker BERK TILLY De basis voor ons oordeel Wij hebben onze controle uitgevoerd volgens het Nederlands recht, waaronder ook de Nederlandse controlestandaarden, het Besluit accountantscontrole decentrale overheden (Bado), het programma van eisen accountantscontrole dat is vastgesteld door het algemeen bestuur op en de Regeling Controleprotocol Wet normering bezoldiging topfunctionarissen publieke en semipublieke sector (WNT) 2016 vallen. Onze verantwoordelijkheden op grond hiervan zijn beschreven in de sectie 'Onze verantwoordelijkheden voor de controle van de jaarrekening'. Wij zijn onafhankelijk van Omgevingsdienst Flevoland & Gooi en Vechtstreek zoals vereist in de Verordening inzake de onafhankelijkheid van accountants bij assuranceopdrachten (Via) en andere voor de opdracht relevante onafhankelijkheidsregels in Nederland. Verder hebben wij voldaan aan de Verordening gedrags- en beroepsregels accountants (VGBA). Wij vinden dat de door ons verkregen controle-informatie basis voor ons oordeel. voldoende en geschikt is als Materialiteit Op basis van onze professionele oordeelsvorming hebben wij de materialiteit voor de jaarrekening als geheel bepaald op EUR , waarbij de bij onze controle toegepaste goedkeuringstolerantie bedraagt voor fouten 1% en voor onzekerheden 3% van de totale lasten inclusief toevoegingen aan reserves, zoals voorgeschreven in artikel 2 lid 1 Bado. Wij houden ook rekening met afwijkingen en/of mogelijke afwijkingen die naar onze mening voor de gebruikers van de jaarrekening om kwalitatieve redenen materieel zijn, zoals ook bedoeld in artikel 3 Bado. Daarbij zijn voor de controle van de in de jaarrekening opgenomen WNT-informatie de materialiteitsvoorschriften gehanteerd zoals vastgelegd in de Regeling controleprotocol WNT Wij zijn met het algemeen bestuur overeengekomen dat wij aan het algemeen bestuur tijdens onze controle geconstateerde afwijkingen boven de EUR rapporteren alsmede kleinere afwijkingen die naar onze mening om kwalitatieve of WNT-redenen relevant zijn. B. Verklaring over de in de jaarstukken opgenomen andere informatie Naast de jaarrekening en onze controleverklaring daarbij, omvatten de jaarstukken andere informatie, die bestaat uit: het jaarverslag, waaronder de programmaverantwoording en de paragrafen. Op grond van onderstaande werkzaamheden zijn wij van mening dat de andere informatie: met de jaarrekening verenigbaar is en geen materiële afwijkingen bevat; alle informatie bevat die op grond van het BBV is vereist. ~ an independent.member of BAKER TILLY INTERNATIONAL 41

3 Accountants ~AKER TILLY BERK Wij hebben de andere informatie gelezen en hebben op basis van onze kennis en ons begrip, verkregen vanuit de jaarrekeningcontrole of anderszins, overwogen of de andere informatie materiële afwijkingen bevat. Met onze werkzaamheden hebben wij voldaan aan de vereisten in de Gemeentewet en de Nederlandse Standaard 720. Deze werkzaamheden hebben niet dezelfde diepgang als onze controlewerkzaamheden bij de jaarrekening. Het dagelijks bestuur is verantwoordelijk voor het opstellen van de andere informatie, waaronder het jaarverslag in overeenstemming met het BBV. c. Beschrijving van verantwoordelijkheden met betrekking tot de jaarrekening Verantwoordelijkheden van het dagelijks bestuur en algemeen bestuur voor de jaarrekening Het dagelijks bestuur is verantwoordelijk voor het opmaken en getrouw weergeven van de jaarrekening in overeenstemming met het BBV. Het dagelijks bestuur is ook verantwoordelijk voor het rechtmatig tot stand komen van de in de jaarrekening verantwoorde baten en lasten alsmede de balansmutaties, in overeenstemming met de begroting en met de in de relevante wet- en regelgeving opgenomen bepalingen, waaronder gemeentelijke verordeningen, zoals opgenomen in het programma van eisen accountantscontrole d.d. 29 juni In dit kader is het dagelijks bestuur tevens verantwoordelijk voor een zodanige interne beheersing die het dagelijks bestuur noodzakelijk acht om het opmaken van de jaarrekening en de naleving van die relevante wet- en regelgeving mogelijk te maken zonder afwijkingen van materieel belang als gevolg van fouten of fraude. Het algemeen bestuur is als kadersteilend en controlerend orgaan op grond van de Gemeentewet verantwoordelijk voor het uitoefenen van toezicht op het proces van financiële verslaggeving van de gemeenschappelijke regeling. Onze verantwoordelijkheden voor de controle van de jaarrekening Onze verantwoordelijkheid is het zodanig plannen en uitvoeren van een controleopdracht dat wij daarmee voldoende en geschikte controle-informatie verkrijgen voor het door ons af te geven oordeel. Onze controle is uitgevoerd met een hoge mate maar geen absolute mate van zekerheid waardoor het mogelijk is dat wij tijdens onze controle niet alle materiële fouten en fraude ontdekken. Afwijkingen kunnen ontstaan als gevolg van fouten of fraude en zijn materieel indien redelijkerwijs kan worden verwacht dat deze, afzonderlijk of gezamenlijk, van invloed kunnen zijn op de economische beslissingen die gebruikers op basis van deze jaarrekening nemen. De materialiteit beïnvloedt de aard, timing en omvang van onze ~ an independent member ol BAKER TILLY 1NTE RN AnO NA L 42

4 Accountants JJiAKER TILLY BERK controlewerkzaamheden ons oordeel. en de evaluatie van het effect van onderkende afwijkingen op Wij hebben deze accountantscontrole professioneel kritisch uitgevoerd en hebben waar relevant professionele oordeelsvorming toegepast in overeenstemming met de Nederlandse controlestandaarden, het Bado, het programma van eisen accountantscontrole dat is vastgesteld door het algemeen bestuur op , de Regeling Controleprotocol WNT 2016, ethische voorschriften en de onafhankelijkheidseisen. Onze controle bestond onder andere uit: het identificeren en inschatten van de risico's dat de jaarrekening afwijkingen van materieel belang bevat als gevolg van fouten of fraude dan wel het niet rechtmatig tot stand komen van baten en lasten alsmede de balansmutaties, het in reactie op deze risico's bepalen en uitvoeren van controlewerkzaamheden en het verkrijgen van controle-informatie die voldoende en geschikt is als basis voor ons oordeel. Bij fraude is het risico dat een afwijking van materieel belang niet ontdekt wordt groter dan bij fouten. Bij fraude kan sprake zijn van samenspanning, valsheid in geschrifte, het opzettelijk nalaten transacties vast te leggen, het opzettelijk verkeerd voorstellen van zaken of het doorbreken van de interne beheersing; het verkrijgen van inzicht in de interne beheersing die relevant is voor de controle met als doel controlewerkzaamheden te selecteren die passend zijn in de omstandigheden. Deze werkzaamheden hebben niet als doelom een oordeel uit te spreken over de effectiviteit van de interne beheersing van de gemeenschappelijke regeling; het evalueren van de geschiktheid van de gebruikte grondslagen voor financiële verslaggeving, de gebruikte financiële rechtmatigheidscriteria en het evalueren van de redelijkheid van schattingen door het dagelijks bestuur en de toelichtingen die daarover in de jaarrekening staan; het evalueren van de presentatie, structuur en inhoud van de jaarrekening en de daarin opgenomen toelichtingen; en het evalueren of de jaarrekening een getrouw beeld geeft van de onderliggende transacties en gebeurtenissen en of de in de jaarrekening verantwoorde baten en lasten alsmede de balansmutaties in alle van materieel belang zijnde aspecten rechtmatig tot stand zijn gekomen. Wij communiceren met het algemeen bestuur onder andere over de geplande reikwijdte en timing van de controle en over de significante bevindingen die uit onze controle naar voren zijn gekomen, waaronder eventuele significante tekortkomingen in de interne beheersi ng. Utrecht, 16 mei 2017 Baker Tilly Berk N.V. Was getekend, G.J. van Luyk AA ~ ----;:JIIIIIII'r- an independent member ol BAKER TILLY INTERNATIONAL 43

5 O M G EVI N G S D I E N ST FLEVOLAND & GODI EN VECHTSTREEK Het college van Gedeputeerde Staten van de provincie Flevoland Postbus AB LELYSTAD Verzenddatum Bijlagen Kenmerk SEP OFGV ms12 Onderwerp: Afschrift verzoek om zienswijze raden en Staten Geacht college, In afschrift treft u hierbij de brief en de bijlagen aan die het Dagelijks Bestuur van de Omgevingsdienst Flevoland & Gooi en Vechtstreek (OFGV) zond aan de gemeenteraden en Provinciale Staten van de deelnemers. Met de brief worden zij in de gelegenheid gesteld een zienswijze in te dienen op de voorgestelde resultaatbestemming 2016 en begrotingswijziging Hoogachtend, mr. drs. P.M.R. Schuurmans Directeur Omgevingsdienst Flevoland & Gooi en Vechtstreek Deze brief is automatisch aangemaakt en daarom niet ondertekend Botter Postbus AH Lelystad j (088) info@ofgv.nl Bank Nederlandse Gemeenten IBAN: NL62BNGH I BTW nr.: NL B01 KvK:

6 Bijlage 1: berekening partnerbijdragen op basis van Kostprijssystematiek Output financiering Partner Producten Branchemodel VVGB inrichtingen Randvoorwaardelijk Totaal Vergunningen Meldingen Controles Totaal Kosten Rato inbreng Bedrag inbreng Gelijke bijdrage Totaal ex dir prod Almere , , , , ,61 6,57% , , Blaricum , , , ,02-0,87% , , Dronten , , , , ,30 7,98% , , Hilversum , , , , ,57 1,89% , , Huizen , , , ,83 1,28% , , Laren , , , ,61-0,76% , , Lelystad , , , , ,35 14,61% , , NOP , , , ,17 9,99% , , Urk , , , , ,74 1,85% , , Weesp , , , , ,91 2,74% , , Wijdemeren , , , , ,57 3,60% , , Gooise Meren , , , , ,48 5,96% , , Zeewolde , , , , ,48 5,92% , , Prov. Flevoland ,54% , , Prov. Noord Holland ,45% , , Totaal , , , , ,00 100% , ,

7 Postbus IBAN: 8203 (088) KvK: O M G EVI N G S D I E N S T FLEVOLAND & GODI EN VECHT5TREEK Provinciale Staten van de provincie Flevoland Postbus AB LELYSTAD Verzenddatum Bijlagen Kenmerk OFGV ivw05 Onderwerp: Zienswijze begrotingswijziging 2018 en resultaatbestemming 2016 OFGV Geachte heer, mevrouw, Gelet op artikel 23 en 25 van de Gemeenschappelijke Regeling Omgevingsdienst Flevoland & Gooi en Vechtstreek (de GR-OFGV) vraagt het Dagelijks Bestuur (DB) van de Omgevingsdienst met deze brief om uw zienswijze op: de begrotingswijziging voortvloeiend uit de besluitvorming omtrent de Kostprijssystematiek voor 2018 en verder; de resultaatbestemming In artikel 23 en 25 staat dat de begroting, begrotingswijzigingen en de resultaatbestemming door het DB van de OFGV aan de raden en Staten worden voorgelegd. Zij kunnen hierop zienswijzen indienen. Het Algemeen Bestuur (AB) betrekt die zienswijzen bij haar besluitvorming. Conform artikel 35 van de Wet op de Gemeenschappelijke Regelingen bedraagt de zienswijzetermijn 8 weken. U heeft daarom tot uiterlijk woensdag 22 november 2017 de gelegenheid uw zienswijze kenbaar te maken. Dit is de uiterste datum om er voor zorg te kunnen dragen dat de begrotingswijzigingen inclusief zienswijzen nog in dit kalenderjaar voor de vergadering van het Algemeen Bestuur (AB) kan worden geagendeerd. Uw zienswijze kunt u richten aan Het Dagelijks Bestuur van de Omgevingsdienst Flevoland & Gooi en Vechtstreek, postbus 2341, 8203 AH LELYSTAD. U kunt deze ook digitaal indienen via info@ofgv.nl. Begrotingswijziging Kostprijssystematiek Op 28 juni 2017 heeft het AB de Kostprijssystematiek (KPS) vastgesteld. Met de KPS wordt de kostenverdeling tussen de partners in overeenstemming gebracht met de werkzaamheden die voor de verschillende partners worden uitgevoerd. De totale kosten van de OFGV wijzigen niet. De KPS voorziet in een uniforme werkwijze ("level playing field") en een toerekening van kosten aan de hand van vastgestelde kengetallen. Afgesproken is dat dit model iedere drie jaar wordt geactualiseerd aan de hand van ervaringscijfers. De partnerbijdrage wordt daarmee steeds voor drie jaar vastgesteld. Op die manier kunnen reguliere fluctuaties in de uitvoering worden opgevangen zonder directe financiële gevolgen voor de deelnemers. Aan uw raden en Staten wordt de begrotingswijziging als gevolg van dit AB-besluit voorgelegd. Botter Bank Nederlandse Gemeenten AH Lelystad v.nl NL62BNGH BTW nr.: NL B01 I

8 KENMERK PAGINA 20170FGV1vw05 2 De partnerbijdragen zijn herrekend op basis van de taken die voor elke partner worden uitgevoerd. Deze berekening is toegevoegd in bijlage 1. Het AB heeft het DB gevraagd een voorstel te doen waarbij de financiële wijzigingen worden gemitigeerd. Op basis daarvan legt het DB u voor zienswijze een begrotingswijziging voor waarin de wijziging van de partnerbijdrage als gevolg van de invoering van de KPS voor 50% wordt doorgevoerd in 2018 en voor 100% in De wijziging wordt daarmee als volgt: Deelnemer Almere Lelystad Zeewolde Flevoland Urk Dronten Noordoostpolder Noord HoHand Gooise Meren Hilversum Weesp Huizen Wijdemeren Blaricum Laren De stemverhouding van alle partners verandert door deze begrotingswijziging en wordt voor 2018 dan als volgt: Deelnemer Almere 7 84% Lelystad 13 20% Zeewolde 6,15% Flevoland 29 74% Urk 2 32% Dronten 7 27% Noordoostpolder 8 53% Noord Holland 6 00% Gooise Meren 6 40% Hilversum 2,10% Weesp 3 20% H uizen 1 83% Wijdemeren 3 56% Blaricum 0 88% Laren 0,970/o

9 KENMERK PAGINA 20170FGV1vw05 3 Conform artikel 25 lid 2 van de Gemeenschappelijke Regeling ontvangt u hierbij ter kennisneming de door het Algemeen Bestuur van de Omgevingsdienst Flevoland & Gooi en Vechtstreek (OFGV) vastgestelde. Deze is voorzien van goedkeurende controleverklaring en het verslag van bevindingen van accountant Baker Tilly Berk. Jaarverslag 2016 De doelen uit de programmabegroting zijn geheel behaald. Alle afgesproken controles zijn uitgevoerd. Klachten zijn binnen de afgesproken termijnen afgehandeld. De inhoudelijke kwaliteit van de vergunningen en meldingen was in 2016 hoog. Het merendeel van deze procedures is binnen de wettelijke termijn afgehandeld. Als er buiten de termijn is beschikt, is dit voorbesproken met het bevoegd gezag. De integrale advisering is naar tevredenheid van de partners uitgevoerd. In onze contacten met de partners merken we met grote regelmaat dat het verstrekken van gevraagd en ongevraagd advies op basis van onze kennis en kunde wordt gewaardeerd. Jaarrekeninq 2016 De jaarrekening bevat de financiële verantwoording over De verantwoording toont een positief rekeningresultaat. Dit resultaat bestaat uit meerdere componenten. De cijfers zijn niet aangepast ten opzichte van de voorlopige jaarrekening die u ontving vóór accountantscontrole. De bedragen zijn weergegeven als verschil ten opzichte van de raming. Op de reguliere lasten is een voordelig resultaat behaald van In 2016 zijn vacatures in de loop van het jaar ingevuld en staan een aantal vacatures nog open. Bij openstaande vacatures is waar mogelijk gekozen voor invulling door lager ingeschaalde junioren of trainees. Hierdoor resteert een deel van het salarisbudget. Deze incidentele ruimte is deels ingezet voor de flexibele schil. Op diverse budgetten is bespaard door strakke contractonderhandelingen en het slimmer organiseren van de uitvoering. Een voorbeeld daarvan is dat de ICT activa pas vervangen wordt wanneer daar noodzaak toe is, terwijl deze al wel zijn afgeschreven. Tenslotte is het budget voor onvoorzien niet aangewend. Op de subsidies is een voordelig resultaat behaald van De OFGV ontvangt subsidies voor werkzaamheden omtrent de bestuurlijke strafbeschikking milieu (BSBm), Omgevingsveiligheid, Energiebesparing en het Gildemodel. Niet aangewende subsidies schuiven door naar Het voordelig resultaat bestaat uit alsnog toegekende BSB en IOV subsidies over voorgaande jaren die niet doorgeschoven of terugbetaald hoeven te worden. Met extra baten is een voordelig resultaat behaald van De OFGV zet in op extra inkomsten om de bezuinigingstaakstelling en stijgende kosten te dekken. De inspanningen beginnen hun vruchten afte werpen. Zo hebben andere omgevingsdiensten en overheden voor opleidingen afgenomen die door de OFGV zijn georganiseerd. De OFGV heeft in opbrengsten behaald met het uitvoeren van extra opdrachten voor de partners. Daarnaast zijn ook opbrengsten uit detachering en afwikkelingsverschillen behaald. De totale opbrengsten waren hoger dan begroot én hoger dan de taakstelling van In totaal is het resultaat hoger. Het totale resultaat over 2016 komt daarmee op ,-.

10 KENMERK PAGINA 20170FGVIvw05 4 Voorstel resultaatbestemming Conform artikel 25 lid 5 en 6 van de Gemeenschappelijke Regeling, artikel 11 van de Financiële Verordening en artikel 6.2 van de Nota Weerstandsvermogen stellen wij voor het jaarrekeningresultaat over 2016 onder voorbehoud van zienswijzen als volgt te bestemmen: a) Het deel van het resultaat wat behaald is door de reguliere bedrijfsvoering ad ,- terug te betalen aan de partners. b) Het deel van het resultaat wat behaald is met extra opbrengsten en subsidies uit voorgaande jaren ad ,- te doteren aan de Bestemmingsreserve innovatie en ontwikkeling. a) Teruqbetalinq partners: Directe productie Resterend totaal Deelnemer tosten % in 2016 resultaat terugbetaling Almere C Lelystad C Zeewolde C Flevoland Urk C Dronten Noordoostpolder C Noord Holland C Gooise Meren C Hilversum Weesp C Huizen C Wijdemeren C Blaricum C Laren C b) Dotatie Bestemmingsreserve innovatie en ontwikkeling: In 2016 heeft het AB besloten tot het instellen van een bestemmingsreserve innovatie en ontwikkeling. Het AB heeft aanvullend op de bestaande spelregels besloten deze bestemmingsreserve te maximeren op met als peildatum van het opvolgende jaar, met ingang van De peildatum is toegevoegd om twee redenen: het saldo van de reserve per kan nog niet voorspeld worden op het moment dat het AB besluit over de toevoeging aan de reserve vanuit de resultaatbestemming. Projecten staan dan nog op de rit en leiden in het boekjaar tot uitgaven. het deel van de reserve uit de vorige resultaatbestemming wordt op terugbetaald aan de partners (bestaande spelregel: de dotatie uit een resultaatbestemming mag twee jaar lang aangewend worden voor projecten, daarna wordt het restant terugbetaald aan de partners). Het huidige saldo van deze reserve is gevormd uit de resultaatbestemming De projecten die in 2017 worden uitgevoerd, worden uit dit saldo betaald. Het resterende saldo op wordt terugbetaald aan de partners. De terugbetaling van het saldo op wordt in het eerste kwartaal van 2018 aan de partners overgemaakt. Dit betreft het beginsaldo van minus de uitgaven aan projecten in Die teruggave komt dus bovenop de terugbetaling die u nu reeds in december ontvangt.

11 KENMERK PAGINA 20170FGV1vw05 5 Dit betekent dat de toevoeging uit de resultaatbestemming 2016 van wordt aangewend voor projecten in 2018, enzovoorts. Met de toevoeging aan de innovatiereserve blijft deze onder het maximum van Een gelijkluidende brief is gezonden aan de gemeenteraden van alle 13 deelnemende gemeenten en aan Provinciale Staten van de twee deelnemende provincies. De colleges van deze 15 partijen ontvangen een afschrift van deze brief. Hoogachtend, Namens het Dagelijks Bestuur van de Omgevi t Flevoland & Gooi e htstreek hr. LA. ac ey rzit mgevingsdienst Flevoland & Gooi en Vechtstreek

12 OMGEVINGSDIENST FLEVOLAND & GOOI EN VECHTSTREEK

13 CMGEVINGSOIENST F"L.EVOI..ANO & GCDI EN Ve:CHT5TREEK Colofon Auteur: Opdracht: Versie: Datum: Omgevingsdienst Flevoland & Gooi en Vechtstreek Botter Postbus AH LELYSTAD T E. W. voor aarmerkingsdoeleinden Jaarstukken OFGV 2016 Definitief 16 mei 2017 datum 2

14 OM 13EVI N E N ST F"I..EVO~NO & GOOI EN VECI-ITSTREEK Inhoudsopgave Voorwoord 4 A. Jaarverslag A.1. Programmaverantwoording 2016 milieu en leefomgeving 5 A.1.1. Doelstellingen 5 A.1.2. Activiteiten 5 A.1.3. Baten en lasten 10 A.1A. Algemene dekkingsmiddelen 11 A.1.5. Onvoorzien 11 A.2. Paragrafen 112 A.2.1. Lokale heffingen 12 A.2.2. Weerstandsvermogen en risicobeheersing 12 A.2.3. Onderhoud kapitaalgoederen 17 A.2.4. Financiering 17 A.2.5. Bedrijfsvoering 18 A.2.6. Verbonden partijen 19 A.2.7. Grondbeleid 19 A.2.8. Rechtmatigheid 19 B. Jaarrekening B.l. Balans per 31 december 20 B.2. Het overzicht van baten en lasten in de jaarrekening over het begrotingsjaar 21 B.3. Toelichtingen 23 B.3.1. Grondslagen voor waardering en resultaatbepaling 23 B.3.2. Toelichting op de balans per 31 december B.3.3. Toelichting op het overzicht van baten en lasten in de jaarrekening over B.3.4. WNT 36 B.3.5. Analyse begrotingscriterium 37 B.3.6. Overzicht van incidentele baten en lasten 38 B.4. Overige gegevens 39 BA.1. Controleverklaring van de onafhankelijke accountant 39 \Saker Tmy BerkN.V. voor aarmerkingsdoeleinden datum 3

15 OM 13EVI N 13S DI EN ST F"LEVOLANO & GOOI EN VECHTSTRE"EK Voorwoord Leeswijzer Voor u liggen de jaarstukken 2016 van de Omgevingsdienst Flevoland & Gooi en Vechtstreek (OFGV). De jaarstukken zijn ingericht conform het Besluit Begroting en Verantwoording gemeenten en provincies (BBV) en de financiële verordening van de OFGV. Dit betekent dat de opzet van de jaarstukken aansluit op de programmabegroting Jaarverslag en jaarrekening In het jaarverslag wordt door de OFGV integraal verantwoording afgelegd over wat er is gedaan, wat er is bereikt (doelen en prestaties) en wat dat heeft gekost. Ook wordt ingegaan op de risico's en het weerstandsvermogen. De jaarrekening bevat de balans, de programmarekening en de toelichtingen. Jaar van het vak Ook in 2016 heeft de OFGV de totale productie gehaald. Dit alles ruim binnen de begroting en de opgedragen taakstelling. Er is afgelopen jaar geïnvesteerd in 'Het jaar van het vak'. Het doel was om huidige kennis en ervaring te delen en nieuwe kennis en ervaring op te doen. Zo hebben vakspecialisten binnen en buiten de OFGV vakinhoudelijke trainingen en cursussen gevolgd via onder andere het OFGV Kenniscentrum. Ook hebben medewerkers van de OFGV stage gelopen bij andere organisaties. Dit heeft nieuwe kennis en inzicht gebracht en bovendien bijgedragen aan het versterken van het netwerk. De vakkennis blijft op deze wijze actueel en het OFGV-werk van goede kwaliteit. Zoals begroot heeft de OFGV de taakstelling gehaald met extra inkomsten. Door aan andere overheden opleidingen aan te bieden worden de organisatiekosten van het Kenniscentrum over meerdere deelnemers verdeeld. Hierdoor dalen de kosten voor de OFGV. Daarnaast is het verwerven van extra opdrachten in 2016 succesvol gebleken. Extra werk is onder andere verricht voor een calamiteit, inspecties van vetvangputten, diverse bodemwerkzaamheden, geluideontroles, asbesttaken en een nieuwe energiebesparingstaak. Het is goed om te zien dat de partners de OFGV weten te vinden als het gaat om dit soort expertise. Daaruit spreekt vertrouwen. Kostprijssystematiek 2016 was een belangrijk jaar voor de ontwikkeling van de kostprijssystematiek. Het zogenaamde oefenjaar heeft bruikbare gegevens en nieuwe inzichten opgeleverd waarop een systematiek is gebouwd. Het oefenjaar heeft geleid tot een risicogericht branchemodel voor de aanpak van de bedrijven, in de praktijk getoetste kengetallen en de introductie van een randvoorwaardelijk werkpakket. Uit alles blijkt dat hier veel denkwerk achter zit. In 2017 beslist het Algemeen Bestuur of de systematiek de basis wordt voor de partnerbijdragen. Kortom: er is hard gewerkt, er is geleverd wat is afgesproken, er zijn extra taken opgepakt en er is geïnvesteerd in de toekomst. Als bestuur kijken wij dan ook met tevredenheid terug op het jaar Lelystad, 28 juni 2017 De Voorzitter De Secretaris Berk N.V.

16 OMGEVINGSDIENST FLEVOLAND & GOOI EN VECHTSTREEK A. Jaarverslag 2016 A.1. Programmaverantwoording 2016 milieu en leefomgeving A.1.1. Doelstellingen Vergunningver/ening De doelstelling voor 2016 was het naar tevredenheid van de partners en klanten verlenen van vergunningen en het beoordelen van meldingen. Deze doelstelling is gerealiseerd. Belangrijk daarbij was het behalen van de opgenomen doelstellingen zoals afgesproken in de uitvoeringsprogramma's. Dit betrof vooral het behandelen en afronden van vergunningaanvragen binnen de wettelijk gestelde termijnen. De afspraken met de partners zijn correct uitgevoerd. Waar mogelijk zijn strategie en afstemming op ruimtelijke mogelijkheden/ambities van de partners meegenomen in de vergunningen. Het merendeel van de procedures is binnen de wettelijke termijn afgehandeld. Als er buiten de termijn is beschikt, is dit gebeurd na een gesprek met het bevoegd gezag. Expertise De OFGVstreeft ernaar om adequaat en kwalitatief advies te verstrekken aan de partners over het ontwikkelen, inrichten en beheren van een duurzame leefomgeving en de juridische kwaliteit van de producten. In 2016 is op diverse thema's zoals bodem, geluid en water verder gewerkt aan de inhoudelijke verbetering en de kwaliteit van adviezen. De inzet op juridische advisering is vergroot waardoor de kwaliteit van deze producten nog beter is geborgd. De integrale advisering is naar tevredenheid van de partners uitgevoerd. Toezicht en Handhaving De inzet van de OFGV is gericht op een zodanige naleving van wet- en regelgeving, dat de kwaliteit van de leefomgeving (veiligheid, leefbaarheid en duurzaamheid) wordt bevorderd. De OFGV streeft ernaar alle controles uit de jaaropdrachten van de partners uit te voeren en klachten af te handelen binnen de met partners afgesproken termijn. In 2016 zijn alle overeengekomen controles uitgevoerd. Daar waar een controle tot een aanvullende themacontrole, hercontrole of handhaving leidde, is dit adequaat opgepakt. Ook is er actief gestuurd op de afhandeling van klachten binnen een termijn van 5 werkdagen. De piket- en calamiteitendienst verloopt goed. De OFGV heeft calamiteiten afgestemd met de partners, de politie en de omgevingsdienst NZKG. Met de politie en het Openbaar Ministerie is maandelijks een casusoverleg gehouden. Daarmee is een goede afstemming tussen bestuursrechtelijke en strafrechtelijke handhaving geborgd. A.l.2. Activiteiten A.1.2.l Vergunningverlening en expertise Vergunningen en me/dingen In 2016 is het aantal meldingen in het kader van het Activiteitenbesluit met 28% toegenomen. Dit is inclusief de bijbehorende maatwerkbesluiten, beperkte milieutoetsen en

17 CJMGEVI NGSDI ENST F"LEVOL..ANC & GOOI EN VECHTSTREEK milieueffectrapportages die voortvloeien uit de meldingplicht. Voor een aantal bedrijftypen dat in het kader van het Activiteitenbesluit niet langer vergunningplichtig maar meldingplichtig zijn geworden, is gebleken dat de werkzaamheden complexer zijn geworden. Daarbij is de doorlooptijd langer. Ook grote complexe bedrijven met een vergunning moeten regelmatig meldingen indienen. In 2016 zijn procedures afgerond voor onder andere (meervoudige) WABO vergunningen, meld ingen Activiteiten besluit, Omgevi ngsverg unning beperkte mi Iieutoets, ontg rond ingen, professioneel vuurwerk, het oplaten van drones, alsook procedures rondom bouwplantoetsing, zwemwaterkwaliteit, bodemenergiesystemen (warmte-koude opslag), brandveiligheid en asbestmeldingen. Het aantal aanvragen voor WABO vergunningen dat rechtstreeks bij de OFGV is ingediend is in 2016 met 15% gedaald ten opzichte van Daar staat tegenover dat het aantal adviezen, waar ook "WABO vergunningen" voor het onderdeel milieu deel van uitmaken, met 15% is toegenomen. Er zijn 31 uitgebreide omgevingsvergunningaanvragen en 43 reguliere aanvragen behandeld. In 2016 zijn 148 initiatieven afgehandeld voor 138 op te starten bedrijven die geheelonder het activiteitenbesluit vallen. De OFGV toetst op het actueel houden van milieuvergunningen en past deze waar nodig aan. Dit jaar lag de focus op tankstations. Door wijzigingen in de wetgeving waren sommige tankstations mogelijk niet meer vergunningplichtig. De OFGV heeft 51 tankstations bij de partners getoetst op vergunningplicht. Het resultaat van deze toetsing is dat alle onderzochte tankstations momenteel voldoen aan de huidige wet- en regelgeving. De complete aanvraag van het nieuwe windmolenpark Zeewolde is in 2016 in behandeling genomen. De OFGV verzorgt het milieudeel van de vergunning. Hetgaat om een Rijksinpassingsplan, een milieueffectrapportage en een Wabo-aanvraag voor bouwen en milieu. Door Luchthaven Lelystad is een aanvraag ingediend met daarin een nieuwe techniek voor de aanleg van de start- en landingsbaan, een waterpartij en overige ontgrondingen. De OFGV adviseert hierover. Het ontwerpbesluit op de aanvraag Ontgrondingenwet is in november getekend en ligt op de balansdatum ter inzage. In 2016 heeft het bedrijf Almere Groen Gas een omgevingsvergunning ingediend voor bouwen en milieuneutraal veranderen. De aanvraag van de biovergister was bedoeld voor het uitbreiden van de opslagmogelijkheden voor eo-substraten, digestaat, C02 en het veranderen van de aan- en afvoersituatie. In 2016 is de beroepszaak voorbereid die omwonenden hebben aangespannen tegen de verleende vergunning aan de stortplaats Zeeasterweg. Het onderwerp van de beroepszaak is de verplaatsing van de baggerdepots en het plaatsen van een fakkelinstallatie. De OFGV levert waar mogelijk maatwerk. Bedrijven die onder algemene regels vallen worden waar nodig toch van specifieke voorschriften voorzien. Vergunningverleners zijn getraind op het geven van professioneel advies. Zo hebben zij in 2016 meer kennis opgedaan op de gebieden externe veiligheid, warmte-koude opslag, brandveiligheid en asbest. Hierdoor voldoet de OFGV aan de gestelde kwaliteitscriteria. 6 voor w a~merkingsdoeleindeni! /J.Ji datum

18 OMGEVINGSDIENST F'Le:VOLANO& GOOI EN V CHTtlTA ftk Expertise Voor Noord Holland zijn de bodemtaken geborgd in de organisatie. Naast het opbouwen van de inhoudelijke dossierkennis, met een accent op het beschikken van spoedlocaties, is er ook ruime aandacht geweest voor het organiseren van de processen. Zo is er een dataconversie geweest en zijn alle dossiers overgedragen aan de OFGV. De vraag naar bodeminformatie is in 2016 wederom gestegen. Zo zijn er door de OFGV 1400 bodeminformatie verzoeken behandeld. In 2015 waren dat er nog Om snel en volledig informatie te kunnen verstrekken is daarnaast het bodeminformatiesysteem up to date gehouden en zijn er ruim 100 meldingen behandeld van standaard bodemsaneringen. Rijkswaterstaat verbreedt tot 2020 de A1jA6 tussen de knooppunten Diemen, Muiderberg en de aansluiting Almere Havendreef. Het doel hiervan is een snellere doorstroming en minder files. De OFGV draagt op verschillende gebieden bij aan dit mega-project. Denk dan aan grondverzet en enkele bodemsaneringen. Naast diverse bodemonderzoeken, saneringen en partijkeuringen is er een zeer grote hoeveelheid schoon zand aangevoerd. Een van de vele meldingen bestond uit bijna 1 miljoen kubieke meter schoon zand afkomstig uit het IJsselmeer. Dat zijn ongeveer vrachtwagens. In totaal zijn 400 meldingen grondverzet behandeld waaronder meldingen voor het project Waterlandseweg N305. Diverse gemeenten zijn ondersteund bij vraagstukken op het gebied van het overschrijden van geluidsnormen bij woningen (bouw) en bij evenementen (beleid). Er zijn in 2016 ruim 400 adviezen op bouwaanvragen verleend. Daarbij let de OFGV niet alleen op geluidsaspecten, maar ook op luchtkwaliteit, bodem, externe veiligheid, water, natuur en ruimtelijke ordening. In 2016 zijn 150 adviezen aan de partners verstrekt. De adviezen variëren van de inpassing en veiligheid van windturbines tot hydrologisch advies over grondwater en de bescherming van het drinkwater. De inzet op juridische ondersteuning is in 2016 vergroot. In totaal is 130 keer een voornemen tot last onder dwangsom verstuurd. Veelovertredingen zijn opgelost voordat nadere juridische stappen genomen moesten worden. Bij de behandeling van zienswijzen en bezwaar is onder andere mediation ingezet. In 2016 zijn 18 bezwaarzaken afgerond, 4 bezwaarzaken lopen nog. Daarnaast zijn 13 (hoger) beroepszaken afgerond, 1 beroepszaak loopt nog. Dit is een flinke stijging ten opzichte van 2015 toen er 6 bezwaarzaken en 2 (hoger)beroepszaken speelden. In 2016 heeft het OFGV Kenniscentrum 70 opleidingen en 3 netwerkdagen georganiseerd. Zowel de bodemdag als de asbestdag trok landelijk deelnemers aan. Afgelopen jaar heeft de permanente her- en bijscholing van BOA's speciale aandacht gevraagd. Het op maat gemaakte cursusprogramma wordt niet alleen bij de OFGV aangeboden, maar ook bij andere omgevingsdiensten zoals de FUMO, RUD IJsseland en de RUD Zeeland. De subsidie voor de Bestuurlijke Strafbeschikking Milieu (BSBm) is ingezet voor diverse taken. Te denken valt aan het opleiden van BOA's van zowel de OFGV als onze handhavingspartners, het coördineren van de samenwerking en het onderhoud van een platform voor omgevingsdiensten voor de BSBm. In 2016 is de ontwikkeling van het Gildemodel afgerond. Het Gildemodel bevat doelen voor junioren die het vak "milieutoezicht en handhaving" in de praktijk willen leren. De leerdoelen zijn gekoppeld aan de kwaliteitscriteria 2.1 en de bij de uitvoering van het vak behorende competenties en gedragsindicatoren. Door begeleiding van een senior toezichthouder (meester) en door het volgen van diverse cursussen en opleidingen, leert de junior het vak. 7 ~ merki~~~~oeleinden'~1$ 'I} ---I'W~af datum

19 OMGEVINGBDIENBT F"L VOLANOSt. GOOI EN V CHTBTRE K Dit kan worden vergeleken met de wijze waarop vroeger ambachtslieden hun leerlingen begeleidden van gezel tot uiteindelijk meester. Het Gildemodel wordt in 2017 in de praktijk getoetst door 4 trainees. Ook staat dan nog de validatie van het model en de toets via een erkende externe examencommissie op de agenda. In 2016 heeft een projectgroep zich beziggehouden met het project energiebesparing bij bedrijven. Het gaat daarbij om bedrijven die verplicht zijn om energiebesparingsmaatregelen door te voeren. De OFGV heeft zich voorbereid op deze taak door het opleiden van 9 medewerkers en de benodigde processen in te richten voor controles en het beoordelen van audits op energie-aspecten. De OFGV heeft een analyse gemaakt van bedrijven met het hoogste besparingspotentieel. Op basis van deze analyse is er een start gemaakt met de eerste controles op energie bij 25 kantoorgebouwen. De subsidie in het kader van Impuls Omgevingsveiligheid (IOV) is deels ingezet om de medewerkers van de OFGVte scholen op het gebied van externe veiligheid. Hierdoor voldoet de OFGV aan de kwaliteitscriteria. Naast kennisdelen met de partners en de landelijke werkgroep IOV, is in 2016 de actualisatie van het risicoregister onderzocht. Daarbij zijn adviesprocessen beschreven en geborgd. Tijdens de handhavingsestafette is getoetst in hoeverre de risicocontouren van LPG-tankstations in de bestemmingsplannen overeenkomen met de daadwerkelijk aangetroffen situatie. De OFGV is gestart met een actualisatie van het transport van gevaarlijke stoffen in de Gooi en Vechtstreek. Een uitgewerkte beleidsnotitie geeft handvatten voor het beoordelen en vastleggen van externe veiligheidsaspecten van windmolens. A.l.2.2 Toezicht en handhaving De afgesproken taken op het gebied van toezicht en handhaving zijn in 2016 uitgevoerd. De overeengekomen milieucontroles bij bedrijven zijn uitgevoerd. Ook zijn controles uitgevoerd op thema's zoals geluid, afvalstromen, gevaarlijke stoffen, indirecte lozingen, emissies en vuurwerkevenementen. Er is toezicht gehouden op diverse vakgebieden zoals bodem en grond, asbestsloop, natuur, grondwater en zwemwater. Tijdens de verkoopdagen in 2016 zijn wederom alle vuurwerkverkooppunten risico gestuurd gecontroleerd. Eerder werd ieder verkooppunt jaarlijks drie keer gecontroleerd. Om meer risico gestuurd toezicht te houden heeft de OFGV in samenwerking met de politie en de brandweer, een risicomatrix en een toezichtstrategie ontwikkelt. Door risico gestuurd toezicht is, op basis van geschatte risico's en het naleefgedrag van voorgaande jaren, het ene verkooppunt meer gecontroleerd dan het andere. Ondernemers die het goed voor elkaar hadden de afgelopen jaren, zijn in december minder bezocht door onze toezichthouders dan ondernemers die zich minder goed aan de regels hebben gehouden. De beschikbare capaciteit kon op deze manier efficiënter worden ingevuld. Uitgangspunt was wel dat elk bedrijf minimaal één controle kreeg. De wijze van risico gestuurd toezicht wordt nog nader geëvalueerd, maar de voorlopige conclusie is dat deze aanpak werkt. Zo hebben drie bedrijven binnen het werkgebied van de OFGV die in de risicomatrix voorkwamen een proces verbaal gekregen omdat de ondernemers zich niet aan de regels hielden. Daarnaast is er een aantal keer een waarschuwing afgegeven voor het niet zorgvuldig naleven van de veiligheidsvoorschriften. In 2016 is veel aandacht besteed aan de boringsvrije zone. In de gemeenten Almere en voor erklngsdoelelnden datum 8

20 C MG E:VI NGS Cl E:N ST r'l.cvolanci CN VCClHTIITNCItK Zeewolde bevindt zich in de ondergrond van deze zone een drinkwaterbel die wordt gebruikt voor onze drinkwatervoorziening. De drinkwaterbel wordt aan de bovenzijde afgesloten met een kleilaag. Ter bescherming van het drinkwater mag deze kleilaag niet beschadigd raken. Er vinden in dit gebied nu veel bouwactiviteiten plaats. De uitvoerders blijken alleen niet altijd goed op de hoogte zijn van de regels. De OFGV heeft daarom voorlichting gegeven over de regels voor boren en heien in dit gebied. Daarbij hebben toezichthouders bijna wekelijks controles uitgevoerd. De aandacht voor asbest is in 2016 gegroeid. De OFGV heeft veel asbestmeldingen ontvangen en ook veel controles bij asbestsloop gedaan. Er zijn meerdere illegale of niet juist uitgevoerde asbestverwijderingen geconstateerd. Hier is handhavend opgetreden. Uit deze waarneming blijkt dat toezicht op asbestsloop nog steeds veel aandacht vraagt. In de zwemperiode (1 mei tot loktober) is intensief toezicht gehouden op de zwemwaterkwaliteit van de 27 officiële en 5 potentiële zwemstranden in Flevoland. Veel stranden hebben dit jaar last gehad van blauwalg. De toezichthouders van de OFGV hebben de stranden regelmatig gecontroleerd. De actuele informatie werd gedeeld met de burgers via de website en sociale media. In het laatste kwartaal van 2016 heerste de vogelgriep in Nederland en dan vooral in het gebied rondom de randmeren. Om onnodige besmetting te voorkomen heeft de OFGV het toezicht aangepast. Zo zijn er geen controles uitgevoerd bij agrarische bedrijven. Ook zijn er minder controles per boot op de randmeren uitgevoerd en geen vogeltellingen gedaan. Dit om verstoring van vogels (en daarmee weer verspreiding van het virus) te voorkomen. Wel is gecontroleerd of de vogels niet door een andere oorzaak werden verstoord, bijvoorbeeld door kitesurfen of jacht. De handhavingsestafette vond dit jaar plaats van 28 september tot en met 5 oktober. Er zijn 23 projecten uitgevoerd door 35 deelnemende organisaties zoals gemeenten en provincies, politie, brandweer en natuurbeheerders. In 105 controles zijn 32 waarschuwingen en 6 processen-verbaal afgegeven. Het was een geslaagde estafette waarvoor ook de media interesse heeft getoond. De processen van toezicht en handhaving verlopen steeds efficiënter. Zo worden de controles door de administratieve medewerkers ingepland. Daarnaast zijn alle 'oude' controles afgerond en afgesloten in Squit. Gelijktijdig zijn alle digitale zaken opgeschoond. In juni 2016 heeft het Ambtelijk Omgevingsoverleg (Aoo) opdracht gegeven om te komen tot een gezamenlijk VTH uitvoeringskader voor het gehele werkgebied van de OFGV. Dit uitvoeringskader gaat om eenduidig beleid op het gebied van vergunningen, toezicht en handhaving en draagt bij tot de totstandkoming van een level playing field. Het uitvoeringskader is in 2016 voorbereid en wordt in 2017 met de partners besproken. 9 voor merkingsdoeleinden 1~/.5i1 f riaturn.

21 CMCilEVINCiiSCIENST A.I.3. Baten en lasten De lasten zijn lager dan geraamd en de baten zijn hoger dan geraamd. Realisatie Begroting na Begroting realisatie en Realisatie 2016 wijziging voor wijziging begroting 2015 Totaal baten c c ' c t Totaal lasten IIr; A,,: t, : t, Mutatie reserves c n:---- In de volgende tabellen is een beknopte verschillenanalyse weergegeven. Deze is onderverdeeld in verschillenanalyses van de lasten, subsidies, baten en reserves. lenanalyse lasten 2016 KOI1:etoelichting Inctdéntèle ruimte in het sëllarisbudgetdoor vacatures en Lagere lonen en sociale lasten vertrekkend personeel. Incidentele ruimte in het salarisbuget is aangewend voor de Hogereflexibele schil personeel inzet van de flexibele schil. Lagere opleidingskosten en algemene De lagere kosten zijn direct gerelateerd aan de openstaande personeelskosten vacatures. Afgeschreven activa wordt niet direct vervangen, maar pas Lagere afschrijvingen wanneer daar noodzaak toe is. Niet gebruiken onvoorzien Onvoorzien is niet aangewend. De directe kosten voor Flevoland zijn lager dan geraamd, onder andere door lagere kosten voor de vaartuigen en het Lagere directe productiekosten grondwatermeetnet. Overige lagere lasten Overige onderschrijding van budgetten. r- r0'_:2..~~ 0:VS_S% \J ~_-s::,-_~_:_,_c"'::i_':. 0~::,~L\.Z!_"_'-.':-= \:/2.._'_ "" \2..'2 L2A::~_-0,~C_ls Vel'schillenanalyse subsidies 2016 KOI1:etoelichting De niet aangewende subsidiebudgetten schuiven door naar Lagere lasten subsidies De niet aangewende subsidiebudgetten sehuiven door naar Het verschil tussen de subsidiebaten en subsidielasten is voordelig, dit is de alsnog in 2016 toegekende subsidie BSB en de afrekening subsidie IOV Lagere baten subsidies lenanalyse baten 2016 KOite toelichting Het opleidingscentrum verzorgt opleidingenvoor eigen medewerkers, maar ook voor partners, andere Hogere omzet opleidingscentrum omgevingsdiensten en overheden. Inkomsten uit detacheringen, extra opdrachten van de Overige hogere baten partners en voordelige afwikkelingsverschillen. Het DB koos ervoor de taakstelling niet structureel in te vullen, Lager ingevulde taakstelling maar deze te behalen door hogere inkomsten. rv:':~:::"~ ~ ::...~~_0'8~_. \J2L:""S-'::_l:_ --=..=1_-_ \St ~2:'=",:l_"'..'...:...::\:/2._:" >2.12 L2,\2S_-"z.,Cl..._S lenanalyse rcsorves 2016 Korte toelichting De kosten van vertrekkend personeel vallen lager uit dan aan Lagere frictiekosten 109 de frictiereserve onttrokken middelen. De samenwerking met Lelystad op ICT gebied ging niet door, daarom is de onttrekking aan de algemene reserve niet nodig Lagere samenwerkingict geweest. Door de lagere frictiekosten en samenwerkingict, wordt er Lagere mutatie reserves minder aan de reserves onttrokken. -_-1.2":-':2..3..'_ f r- ~,,,," ~\'l..,:,,:~.;,_=_ C'2I..-:" v_:,,~,=,d_-:"'_:-2 ~ I2.Ll 0..":: 2)'::~.<_-":"L~L1.s voor rmerkingsdoeleinden datum 10

22 ... 1;..- e MGlEVI N Gia DI EN s r De onttrekkingen aan de reserves bestaan uit twee onderdelen: mutaties die betrekking hebben op het lopende boekjaar 2016, en de terugbetaling van rekeningresultaat of overschot reserves voortvloeiend uit de resultaatbestemming De resultaatbestemming 2015 is uitgevoerd conform AB besluit. De begrote onttrekking aan de frictiereserve wordt 109 lager door lagere frictiekosten, de begrote onttrekking aan de algemene reserve van voor de samenwerking!ct vindt niet plaats omdat de samenwerking niet door is gegaan. Een nadere analyse van de verschillen is opgenomen onder B.3.3 Toelichting op het overzicht van baten en lasten in de jaarrekening over A.l.4. Algemene dekkingsmiddelen De uitgaven van de OFGV worden gedekt door de bijdragen van de 15 partners. In 2016 zijn daarnaast extra inkomsten ontvangen. Het gaat om subsidies van het Rijk en de deelnemende provincies, bijdragen aan de OFGV voor georganiseerde opleidingen, detacheringsinkomsten en overige opbrengsten. Ook heeft in 2016 een onttrekking aan de reserve frictiekosten plaatsgevonden ten behoeve van vertrekkend personeel. De volledige baten staan in onderstaand schema. Velschil Realisatie BegrotIngna BegrotIng realisatieen Realisatie BATEN 2016 wijziging voorwijziging begroting 2015 c c c c De OFGV kent geen algemene uitkering of overige uitkeringen. In de jaarrekening zijn geen baten van de financieringsfunctie verantwoord zoals renteopbrengst of dividend. Dit omdat de OFGV geen uitzettingen heeft. De OFGV is BTWondernemer en kent geen BTW Compensatie Fonds. Alle baten en lasten zijn exclusief BTW verantwoord. A.l.S. Onvoorzien Het bedrag voor onvoorzien bedroeg De begrotingspost was bedoeld om onvoorziene uitgaven op het gebied van bedrijfsvoering te dekken. Het bedrag is in 2016 niet nodig geweest. Onvoorzien Realisatie Begloting na Begroting realisatie en Realisatie 2016 wijziging voor wijziging begroting voor erklngsdoelelnden ~ JJ '11 datum

23 C MCi EVI N CiB Cl EN BT j:"i.,cvcu..anci &. ClOCH!;N VCClMTfilTfiUCI( A.2. Paragrafen A.2.l. Lokale heffingen De OFGV is niet bevoegd om lokale belastingen, zoals grondwaterheffing of nazorgheffing, op te leggen. Deze bevoegdheid ligt bij de gemeenten en provincies. De OFGV heeft leges opgelegd voor grondwater- en ontgrondingenvergunningen binnen de provincie Flevoland. Het legestarief is bepaald door Provinciale Staten van Flevoland. De totale legesopbrengst bedroeg Deze is gesaldeerd verwerkt in de directe productiekosten Flevoland. A.2.2. Weerstandsvermogen en risicobeheersing Het weerstandsvermogen is de relatie tussen de risico's waarvoor geen specifieke maatregelen zijn getroffen enerzijds, en de capaciteit van middelen en mogelijkheden (weerstandscapaciteit) die de organisatie heeft om niet begrote kosten op te vangen anderzijds. Het beleid omtrent het weerstandsvermogen is door het AB vastgesteld middels de Nota Weerstandsvermogen en Risicomanagement. Deze nota is in 2015 geüpdated. Het beleid bevat het risicoprofiel van de OFGV, het doel en de hoogte van de Algemene Reserve en overig weerstandsvermogen en de methode voor het kwantificeren van risico's. Risicobeleid Risicoprofiel Het risicoprofiel is de hoeveelheid risico's die een organisatie kan of wenst te accepteren. Het AB heeft besloten dat de ratio tussen beschikbare en benodigde weerstandscapaciteit minimaal 1,0 moet zijn. De gekwantificeerde risico's mogen samen niet hoger zijn dan de beschikbare middelen in de weerstandscapaciteit. Weerstandsvermogen Tot de weerstandscapaciteit worden de volgende bestanddelen gerekend: Algemene Reserve Bestemmingsreserves Onvoorzien Begrotingsruimte Stille reserves Kostenreductie (bezuinigingen) x x x x x De Algemene Reserve is specifiek bedoeld als buffer om fluctuaties in de exploitatie en onverwachte tegenvallers in de toekomst op te kunnen vangen. Het rekeningresultaat wordt met de Algemene Reserve verrekend. Wanneer de maximale hoogte van 5% van het begrotingstotaal overschreden wordt, wordt in het voorstel tot resultaatbestemming een voorstel gedaan tot bestemming van dat meerdere. Bestemmingsreserves en voorzieningen dienen ter dekking van substantiële risico's respectievelijk voorziene uitgaven die verstorend werken op het begrotingsevenwicht. Een bestemmingsreserve of voorziening heeft een concreet doel. Het gaat om bestedingen voor niet-reguliere taken. Zodra het doel is gerealiseerd wordt de reserve of voorziening opgeheven. Het instellen van een bestemmingsreserve of voorziening gaat gepaard met spelregels over het bestedingsdoel, de verwachte looptijd en een boven- en ondergrens van -ker Tilly Berk N. V. voor rkingsdoeleinden datum 12

24 CMGEVINGSCIENST F'I..I!:VOLANO & modi CN veohtetree'" de hoogte van de reserve of voorziening. De begrotingspost onvoorzien is bedoeld om onvoorziene uitgaven op het gebied van bedrijfsvoering te dekken. Samen met ruimte in de begroting zijn dit structurele (jaarlijks terugkomende) onderdelen van de weerstandscapaciteit. Soorten risico's De OFGV onderscheidt operationele, tactische en strategische risico's. Operationele risico's zijn risico's in de financiële bedrijfsvoering die binnen de AO/IC van beheersmaatregelen zijn voorzien. Tactische risico's zijn risico's in de operationele processen zoals imagoschade, informatiebeveiliging en aansprakelijkheid. Beheersmaatregelen hiervoor zijn onder andere het uitvoeren van integriteitsbeleid, informatiebeveiligingsbeleid en het afsluiten van verzekeringen. Kenmerkend aan strategische risico's is dat er sprake is van niet of nauwelijks beïnvloedbare (externe) risico's. Meestal is de kans dat het risico zich voordoet klein, terwijl de financiële gevolgen groot kunnen zijn. De OFGV verstaat onder strategische risico's onder meer: a. Exploitatieverlies door kostenstijging; b. Exploitatieverlies door opbrengstendaling ; c. Schaalnadeel door vermindering van taken; d. Productiviteitsverlies door ziekteverzuim; e. Productiviteitsverlies door inefficiëntie. Risicokwan tifica tie De risico's met een ingeschatte waarde van en hoger worden benoemd en opgenomen in een risicoregister. Kleinere risico's worden geacht onderdeel te zijn van reguliere bedrijfsvoering. Per risico worden de beheersmaatregelen geformuleerd en uitgevoerd zodat de kans op het risico (hoe vaak komt het voor) en de impact van het risico (welk bedrag is er mee gemoeid) worden verkleind. De vermenigvuldiging van de wegingsfactoren voor kans en impact levert de kwantificatie van het risico op. Dit is het benodigd weerstandsvermogen voor het risico. De tabel op de volgende pagina bevat het totaaloverzicht van alle risico's met hun wegingsfactoren voor kans en impact. De tabel bevat de optelsom van de benodigde weerstandscapaciteit. Stand benodigde en beschikbare weerstandscapaciteit Doelreserve Frictiekosten Bestemmin sreserve Innovatie en Ontwikkelin Onvoorzien I De beschikbare weerstandscapaciteit bedraagt De benodigde weerstandscapaciteit komt uit op Dit betekent dat de beschikbare weerstandscapaciteit toereikend is voor de gesignaleerde risico's. Gegeven de discussie over de invoering van de kostprijssystematiek wordt het weerstandsvermogen aangehouden tot er besluitvorming heeft plaatsgevonden. voor erkingsdoeleinden datum 13

25 Tabel risico's en benodigd weerstandsvermogen In de begroting zijn de belangrijkste (financiële) risico's voor de OFGV vermeld. In deze jaarstukken is het vernieuwde model voor risicobeoordeling en -kwantificering gehanteerd. Dit is aanbevolen door het Ministerie van BZK. Zie Nota Weerstandsvermogen en Risicomanagement Op de volgende pagina's is de stand van zaken weergegeven. Kostenbesparing inkoop 1 lindexe rino IExp10itatieve rlies [Vacatures niet invullen Frictiekosten voor partner I 1,00 I Omvang taken Schaalnadeel Flexibele schil Taakuitvoering Productiviteitsverlies Uniforme uitvoerin in poe , Businessplan opleidingscentrum Inzicht uitvoering takenpakket 4 [Opbrenqsten Exploitatieve rlies Wet- en regelgeving volgen Verzuimbeleid I 0,50 I [Ziekteverzuim Productiviteitsverlies Flexibele schil I 3 I I 0.20 I rlgj~s'~è,,_;lii~tf': ".'.-!ff.l:däriii1ii!~f"1 ',,~\ ' I~,_[.,_.,<:,,,:' _j~ -_-_. r J t..~;..~~:"~~~:i/;-~?::. l~w.{e;!!j.lll\lgs!f~g0.1\'.il.~~, 1 < c > c ij!ij~~~é"f;~{e-:ql\l~rjii' i~'. -~.:~~:~i~:".... fni~"'~"' " ~~r.~.:. ~..' " ~"~.!!JI.IiI,."., a.ôt~r;;. 1 1 keer per la jaar of minder 0, keer per 5-10 jaar 0, keer per 2-5 jaar 0, keer per 1-2jaar 0, keer per jaar of meer 1, ~/5't{' voor kingsdoeleinden datum

26 1. Indexering De OFGV mag zijn budgetten tot en met 2018 niet verhogen voor loon- en prijscompensatie. Als gemiddelde stijging voor zowel salarissen als materiële kosten zoals huur en ICT wordt rekening gehouden met 2% per jaar. Het bedrag van de kostenstijging in de jaren 2017 en 2018 is in totaal Stand van zaken Naast de contractonderhandelingen bij inkoop, vinden de beheersmaatregelen vooral plaats bij het personeelsbestand. Onder het efficiënt inrichten van de organisatie valt het afslanken van het personeelsbestand. Bij openstaande vacatures wordt zoveel mogelijk gekozen voor invulling door lager ingeschaalde junioren of trainees. Hierdoor blijven de uitgaven voor het personeel, ondanks kostenstijgingen, beperkt tot de beschikbare budgetten. 2. Omvang takenpakket Partners die zich gesteld zien voor bezuinigingsopdrachten bekijken de mogelijkheden om deze bezuinigingen te realiseren bij hun verbonden partijen. Stand van zaken Het AB heeft besloten dat de kosten van taakwijziging als gevolg van een kleinere of grotere opdracht voor rekening van de veroorzakende partner komen. Hierdoor is geen weerstandsvermogen bij de OFGV nodig. 3. Eisen aan de taakuitvoering De begroting is gebaseerd op een uniforme VTH-procesgang. Afwijkende situaties per deelnemer (zoals het niet digitaal aanleveren van dossiers of het stellen van afwijkende eisen) kunnen de efficiencydoelstellingen onder druk zetten. De tegenvallende efficiency is maximaal 3% van 85 fte en komt uit op Stand van zaken In de Producten en Diensten Catalogus (PDC) worden standaard producten en diensten aangeboden die voor alle partners gelijk zijn. Afwijkende eisen zijn toegestaan, maar worden apart beprijsd. Door deze beheersmaatregel neemt de kans op het risico af. 4. Opbrengsten In de begroting 2016 was de taakstellende bezuiniging aan de inkomstenkant van de begroting opgenomen. De OFGV wil meer inkomsten genereren door andere overheden cursussen en trainingen aan te bieden vanuit het Kenniscentrum en meer taken voor de deelnemers uit te voeren. Het risicobedrag is ter grootte van de openstaande taakstelling tot en met Stand van zaken De omschrijving van het basistakenpakket in de wet VTH is Van invloed op de taken die partners door de OFGV laten uitvoeren. Met diverse partners vinden gesprekken plaats over uitbreiding van het takenpakket. De OFGVvoert met ingang van 2016 bodemtaken uit voor de provincie Noord-Holland. Met ingang van 2017 worden de asbesttaken voor de gemeente Dronten structureel door de OFGV uitgevoerd. 5. Ziekteverzuim In de begroting is een budget opgenomen van 1% van de salarissom voor inhuur ter vervanging van langdurig zieken. In geval van een hoger ziekteverzuim is er sprake van productiviteitsverlies. Het risicobedrag is bepaald op 3% van de salarissom minus het beschikbare inhuurbudget en bedraagt Stand van zaken Door aandacht te blijven besteden aan kort verzuim (onder andere door het voeren van oa aaf 1J/.s voor ' merkingsdoeleinden datum 15

27 C MG EVI N 135 DI EN ST F'LE:VOL.ANO & GOOI EN VE:CHT9TRE:EK frequent verzuim gesprekken), trainingen, het verzorgen van informatie over gezondheid en vitaliteit en het focussen op wat de medewerker nog wél kan bij ziekte, heeft het ziekteverzuim in 2016 weinig invloed gehad op de taakuitvoering. Het ziekteverzuim percentage in 2016 bedroeg 4,09%. Bij langdurige ziekte zijn de taken overgenomen door collega's en is extra ingehuurd. Het risico blijft daarom laag. Kengetallen De paragraaf weerstandvermogen en risicobeheersing bevat op basis van nieuwe verantwoordingsregels vanaf de jaarstukken 2015 vijf financiële kengetallen. De berekenwijze van de kengetallen is vastgelegd in een ministeriële regeling. Mede op basis van deze kengetallen dient de paragraaf een analyse te geven van de financiële positie van de organisatie. De indicatoren zijn een grofmazig instrument om een uitspraak te kunnen doen over de financiële positie van een organisatie., I 1\1 I' ~- 'I.. ' I ' ) V Realisatie Begroting Realisatie Kengetallen Netto schuld quote -15% -7% -11% Netto schuld quote gecorrigeerd voor alle leningen -15% -7% -11% Solvabiliteitsratio 35% 27% 31% Grondexploitatie nvt nvt nvt Structurele exploitatieruimte 9% -3% 4% Belastingcapaciteit nvt nvt nvt Netto schuld quote De netto schuld quote geeft inzicht in het niveau van de schuldenlast van de OFGVten opzichte van de eigen middelen. Het geeft zodoende een indicatie in welke mate de rentelasten en aflossingen op de exploitatie drukken. De tabel presenteert hiernaast ook de schuldquote gecorrigeerd voor de leningen die de OFGV heeft uitstaan (deze middelen vloeien immers op termijn terug). Omdat bij de OFGV de bezittingen groter zijn dan de schuldenlast, ontstaat een negatieve schuld quote. Op beide indicatoren scoort de OFGV goed, omdat de OFGV geen leningen heeft en dus ook geen rente en aflossingen betaalt. Solvabiliteit De solvabiliteit geeft de mate aan waarin de bezittingen (balanstotaal) zijn gefinancierd uit eigen middelen (eigen vermogen). Dit geeft inzicht in de mate waarin de OFGV in staat is aan haar financiële verplichtingen te voldoen. De OFGV scoort voor % op deze indicator. Volgens de VNG-norm is 50% een gezonde indicator, dat wil zeggen dat de helft van de balans uit eigen middelen bestaat. De OFGV scoort lager omdat de OFGV conform het door het AB vastgestelde risicobeleid beperkt is in het aanhouden van reserves. Grondexploitatie Het financiële kengetal 'grondexploitatie' geeft aan hoe groot de investeringen in grondposities (boekwaarde) zijn ten opzichte van de jaarlijkse baten. Deze indicator is niet van toepassing omdat de OFGV geen grondposities heeft. Structurele exploitatieruimte Voor de beoordeling van het structurele en reële evenwicht van de begroting en jaarrekening wordt het onderscheid gemaakt tussen structurele en incidentele lasten. Bij incidentele lasten of baten gaat het om eenmalige zaken die zich gedurende maximaal drie jaar voordoen. Voorbeelden van structurele baten zijn de partnerbijdragen. Bij structurele lasten zijn dat bijvoorbeeld de personeelslasten en kapitaallasten. Wanneer de structurele baten hoger zijn dan de structurele lasten, dan is de organisatie meer flexibel dan wanneer deze in evenwicht zijn. De indicator 'structurele exploitatieruimte' geeft aan hoe groot de structurele vrije ruimte is. Dit laat zien in hoeverre de OFGV in staat is om structurele tegenvallers op te

28 CMGEVINGSDIENST F"LEVOLANO & GOOI EN VECHTSTREEK vangen. Volgens de VNG-norm is 0,6% een gezonde indicator, dat wil zeggen dat er structureel 'geld over' is. De OFGV scoort in de jaarrekening 4% omdat er een positief jaarresultaat is op de structurele lasten. Het financiële kengetal 'belastingcapaciteit' geeft aan hoe belastingtarieven zich verhouden tot het landelijk gemiddelde. Deze indicator is niet van toepassing omdat de OFGV geen belastingen heft. A.2.3. Onderhoud kapitaalgoederen De paragraaf onderhoud kapitaalgoederen bevat op grond van het BBV in ieder geval de volgende kapitaalgoederen: wegen, riolering, water, groen en gebouwen. Voor de OFGV is geen van deze onderdelen van toepassing. Het gebouw waarin de OFGV is gevestigd, is gehuurd. In de toelichting op de balans in paragraaf B.3.2 is een overzicht van de investeringen opgenomen. Het betreffen investeringen met economisch nut in meubilair/inventaris, ICT, de verbouwingskosten van het gehuurde pand en investeringen in handhavingsschepen. Voor deze investeringen wordt een onderhoudsplan opgesteld. A.2.4. Financiering In de financieringsparagraaf worden conform de Wet FIOO (Wet Financiering Decentrale Overheden) de ontwikkelingen weergegeven met betrekking tot de kasgeldlimiet, de renterisiconorm, de toe- en/of afname van geldleningen of uitzettingen en het verdere beleid ten aanzien van treasury. Treasurystatuut De randvoorwaarden waarbinnen de treasury zich kan en mag bewegen zijn geformuleerd in het treasurystatuut. Het treasurystatuut voldoet aan wettelijke kaders zoals gesteld door de Wet FIOO en RUDDO en het wettelijk verplichte schatkistbankieren. Risicobeheer financieringsportefeuille In de onderstaande tabel zijn zowel de risico's van de financieringsportefeuille als de realisatie in weergegeven Koersrisico Het beheersen van de risico's die voortvloeien uit de mogelijkheid dat de financiële activa van de organisatie in waarde verminderen door negatieve koersontwikkelin en. Valutarisico Het beheersen van risico's die voortvloeien uit de mogelijkheid dat op een bepaald moment de waarde van de vreemde valutastromen, uitgedrukt in eigen valuta, afwijkt van hetgeen verwacht werd op het beslissin smoment. Rente risiconorm Het beperken van de financiering met langlopende geldleningen tot een maximum van 20% van het be roti n stotaa I. Kasgeldlimiet Het beperken van de financiering met (duurdere) kortlopende geldleningen tot een maximum van 8,2% van het begroti ngstotaal. De OFGV bezit geen derivaten, daardoor is er geen sprake van koersrisico. De OFGV bezit geen vreemde valuta, daardoor is er geen sprake van valutarisico. De OFGV heeft geen langlopende leningen, daardoor is er geen sprake van renterisico. De OFGV heeft geen kortlopende leningen, daardoor wordt de kasgeldlimiet niet overschreden. voor.. 17 er~ng5doe!einden I~)J' 'tr para f datum

29 OMGEVINGSDIENST F"LEVOLAND & GOOI EN VECHTSTREEK Financieringssystematiek De OFGV heeft de vastgestelde bijdrage van zijn deelnemers per kwartaal gefactureerd middels voorschotnota's. Deze voorschotnota's zijn steeds een maand voor aanvang van het kwartaal aan de deelnemers verzonden. A.2.S. Bedrijfsvoering Bedrijfsvoering bestaat uit de onderdelen Informatie Management, HRM, Facilitair, Inkoop, Office Management en Administratie, Communicatie en Financiën. In 2016 is de ICT-omgeving vernieuwd. De samenwerking met de gemeente Lelystad is niet voortgezet. Er heeft een besparing plaatsgevonden door van drie naar twee leveranciers te gaan. Hierdoor konden de extra investeringen in benodigde back-upvoorzieningen, sterkere internetverbindingen, een eigen ICT-helpdesk en vernieuwde hardware binnen de beschikbare budgetten worden gefinancierd. Met ingang van 2016 verzorgt de administratie het inplannen van de milieucontroles. Deze optimalisatie van de werkprocessen zorgt voor een efficiëntere uitvoering van controles. De elektronische handtekening is ingevoerd. Op deze manier hoeft er minder geprint te worden en kan de OFGV de stukken meteen digitaal doorsturen naar de partners. Doordat bijna alle processen in de systemen zijn opgenomen, zijn de werkprocessen overzichtelijker en is de kans op fouten kleiner geworden. Op HRM gebied zijn de processen en het benodigde beleid op orde. De lokale afspraken over het IKB (individueel keuze budget) zijn vastgesteld en geïmplementeerd in de organisatie. De punten uit het medewerkersbevlogenheidsonderzoek zijn individueel, teamgericht en organisatiebreed opgepakt en besproken. Diverse activiteiten rondom integriteit hebben geleid tot een mooie set van integriteitswaarden. Voor de VTH taken blijkt het vinden van de juiste nieuwe medewerkers nog niet zo gemakkelijk. Daarom is in 2016 besloten de pijlen te richten op het binnenhalen van trainees. Deze medewerkers leren, onder begeleiding van senioren en door het volgen van cursussen, het vak in de praktijk. De vernieuwende werving en selectie methode hiervoor is goed bevallen. In februari 2017 zijn de eerste 4 nieuwe medewerkers gestart met het tweejarig traineeprogramma 'toezichthouder Wabo/Asbest'. In 2016 zijn twee aanbestedingstrajecten succesvol uitgevoerd. De nieuwe leaseauto's zijn in het le kwartaal van 2016 in gebruik genomen. Daarnaast is opdracht verleend voor de bouw van vier handhavingsschepen voor het toezicht op de grote zoete wateren in opdracht van de provincie Flevoland. Het eerste schip is naar tevredenheid opgeleverd. De OFGV heeft met de Belastingdienst afspraken gemaakt over de vennootschapsbelasting voor overheden (Vpb). Het resultaat hiervan is dat bijna alle taken vrijgesteld zijn van Vpb en dat omgevingsdiensten mogelijkheden hebben om hun "commerciële winst" te beperken. Hierdoor hoeft er geen Vpb aangifte te worden gedaan. Het AB heeft in 2016 een nieuwe accountant gekozen. Voor de periode is dit Baker Tilly Berk. De jaarcijfers 2016 van de OFGV zijn wederom voor u samengevat in een beeldend jaaroverzicht. Het overzicht is gebaseerd op de jaarrapportage 2016 en is ontwikkeld om u op innovatieve wijze manier inzicht geven in de werkzaamheden die de OFGV heeft uitgevoerd. De partners en de OFGV hebben elkaar in 2016 goed gevonden wanneer er onderwerpen speelden in de media. Vragen van de pers en het voorgestelde antwoord werden vooraf goed afgestemd. Deze samenwerking zorgt voor een kordaat en eenduidig optreden richting de pers. Voorbeelden zijn de vragen van omroep Flevoland rondom de asbestdaken in Lelystad, de asbestdump in Almere en de veel gestelde vragen rondom de

30 OMGEVINGSOIENST F"LEVOLANC & GOOI EN VECHTSTREEK zwemwaterkwaliteit in Flevoland. Ook zien we het afgelopen jaar een enorme groei in de communicatie via de digitale middelen website, Facebook, Twitter en Linkedin. Uit statistieken blijkt dat het afgelopen jaar het aantal volgers flink is gegroeid en dat we een record aantal mensen hebben bereikt. Dit geldt vooral voor de communicatie over de zwemwaterkwaliteit in Flevoland. Zo is het aantal volgers op de Facebookpagina van zwemwater meer dan verdubbeld. A.2.6. Verbonden partijen De gemeenschappelijke regeling Omgevingsdienst Flevoland & Gooi en Vechtstreek (OFGV) is een samenwerkingsverband tussen de gemeenten Almere, Blaricum, Dronten, Gooise Meren, Hilversum, Huizen, Laren, Lelystad, Noordoostpolder, Urk, Weesp, Wijdemeren en Zeewolde, de provincie Flevoland en de provincie Noord-Holland. De OFGV had in 2016 geen verbonden partijen. A.2.7. Grondbeleid Het grondbeleid omvat het gehele instrumentarium dat een gemeente of provincie ter beschikking staat om de vastgestelde ruimtelijke en deels ook economische doelstellingen te realiseren. De OFGV is niet bevoegd om een (eigen) grondbeleid op te stellen. A.2.8. Rechtmatigheid De OFGV heeft zijn bedrijfsvoeringsprocessen op het gebied van financiën, inkoop en HRM beschreven in een Administratieve Organisatie. In de processen zijn beheersmaatregelen opgenomen om mogelijke risico's te ondervangen. Gedurende 2016 zijn de interne controles uitgevoerd die beschreven zijn in het Interne Controle Plan. Daaruit is gebleken dat de processen worden gevolgd. Ook is een control risk self assessment uitgevoerd waarin de risico's gescoord en geprioriteerd zijn. Het risicobeleid is door het AB vastgesteld en verwerkt in de AO/IC. Bij de interimcontrole in november 2016 heeft de nieuwe accountant Baker Tilly Berk opgemerkt dat de processen op orde zijn. De accountant heeft enkele aanbevelingen gedaan met lage prioriteit. Dit betreffen het automatisch inrichten van de workflow van facturen en het beperken van het aantal beheer- en testaccounts. De aanbevelingen van de accountant zijn opgevolgd waar mogelijk.

31 [J MG EVI N 13S [JI EN ST F"LEVOLAND & GCOI EN VECHTSTRE:EK B. Jaarrekening 2016 B.1. Balans per 31 december ACTIVA Investeringen met een economisch nut MATERIËLEVASTEACTIVA ; j ~.-----I ---T,: ~8=19~.~8~7=2~ _--~6~4~9~.6~0=3~i ' +! 6_4_9_.6_0_3 TOTAALVASTEACTIVA C C ~------I Vorderinfl.~ op openba_relichamen Uitzettingen in's Rijksschatkist met een rentetypische looptij.q_korterdan één jaar.. 1c i Overige vorderingen ; UIlZETllNGEN METEENRENTETYPISCHELOOPTDD KORTERDANÉÉNJAAR.. ~:. -,--._ _, _ _.. ~' Banksalcl_i_....., 200.0QQ_:.. -' _!!'QUIDE MIDDEL~....._. _;.. ~OO.OOo._:_._-;--_ 199~~6~_., ---: /, De van Europeseen Nederlandseoverheidslichamen nog te I ontvangen voorschotbedragen die ontstaan door ' voorfinanciering op uitkeringen met een specifiek bestedingsdoel! Overige nog te ontvangen bedragen, en de vooruitbetaalde: bedragen die ten laste van volgende begrotingsjaren i ~men I OVERLOPENDEACTIVA -_ I ; i 232.4~ L! PASSIVA I J ' Algemene reserve ~ ~_~ I 2?5.000i_ == Overige bestemmingsreserves ' :, ! Gerealiseerdresultaat, _l 93'9:7Tï"" - i I EIGENVERMOGEN I I! i..--- ~ ~ : j-- --, i I i TOTAALVASTEPASSIVA C C , !----- J; ;_---- Overige schulden. _j f---.j..._516.29l _ NETTO-VLOTTENDESCHULDENMETEEN i i' RENTETYPISCHELOOPTDDKORTERDANÉÉNJAAR i ! i, } < Verplichtingen die in het begrotingsjaar zijn opgebouwd en I die in een volgend begrotingsjaar tot betaling komen, met ' uitzondering van jaarlijks terugkerende arbeidskosten I I _gerelateerdeverplichtingen van vergelijkbaar volume! _ 1.04?.&~_i Î-- De van Europeseen Nederlandseoverheidslichamen -----r- I! I I ontvangen voorschotbedragen voor uitkeringen met een / ' I I specifiek bestedingsdoel die dienen ter dekking van lasten I I van volgende begroting2,ï~!en I _j_ _ Overige vooruitontvangen bedragen die ten bate van i I volgende begrotingsjaren komen ~ i _9VERLOPENDEPASSIVA i: i 1~8S:s75 --r ,! _.. œa.' S;;).ker TmV Berk N.V. 20 voor J. wae - rkingsdoeleinden /6)S ti 111l1r::l::l rbtrrm

32 :... :-,, &: CMGEVINGSDIENST F"L.EVDLAND & GeOI EN VECHTSTREEK B.2. Het overzicht van baten en lasten in de jaarrekening over het begrotingsjaar 1 Realisatie Begroting na Begroting realisatie en Realisatie LASTEN 2016 wijziging voor wijziging begroting PERSONEEL I i I 1.la Salarissen c c lb Samenwerkina bedriifsvoerina c lc Flexibele schil c c Lld Inhuur bii ziekte c c c c $u'futl ta1)l'iil,lefs_ li1l e'l -t :8',\'li$'1.jl.(;)$ f:,tf.,èat88.;(;l4 :,$. jit~.,'8'39, ~ ;~ 1]}jl:3.2 :!!U!7-Z.:2:~'@. 1.2 Opleidtnoskosten c c Algemene personeelskosten c c c Frictiekosten vertrek personeel c KAPITAALLASTEN 3.2 Atschrrlvlno rer c c c c Afschrijvina Meubilair c c Afschrijving Verbouwing c Afwaarderina Geluidsmeetsvsteem c - c - c INDIRECTE KOSTEN 4.1 Huur en services c Overtoe huisvestinaskosten c c a let jaarlijkse exoloitatielasten c c c c b let samenwerkina Lelvstad c - c c - c Waqenpark c Diverse kosten c Accountant HRM ONVOORZIEN 5.1 Onvoorzien Taakstellin teru trekken taken Flevoland l.,....--,--:.::_-:--." il :-L""J:...,.., DIRECTE PRODUOTIEKOSTEN 6.1 Directe productij'l'kosten Flevoland Directe productiekosten Almere Directe oroductiekosten Gooise Meren Directe productiekosten Noord- Holland OVERIGE KOSTEN 7.1 BSBm OlTlClevinqsveiliqheid Eneraiebesparina Gildemodel Eenm. kosten bodemdata Noord-Holland Eenm. teruqtrekken ta ken Flevoland '1..,.,.:. I._,~.:+:, ;.;I: 111--":.''''---''' datum

33 CMGEVINGSOIENST FLEVOLAND & GOOI EN VECHTSTREEK Realisatie Begroting na Begroting realisatie en Realisatie BATEN 2016 wijziging voor wijziging begroting BDDRAGEN DEELNEMERS I! I I 1.1 Almere c Lelystad C c Zeewolde c c Provincie Flevoland c c C c - c Urk c c Dronten c c C - c Noordoostpolder C c Noord Holland c C c Muiden c - C C - C Bussum c c - c Naarden c c - c Gooise Meren ! c - c - c Hilversum C C Weesp c C c C Huizen c c - c Wiidemeren c c c Blaricum c c c Laren c c ~t!fl:dt taä'lidi~~fä;iliërn' dee'li1terret.s. l i: li.1.~id2.1l!!hil ( s :IJ:I!.3'(i)2 ;:1:@8 e ".ll'o.'941:rgir'9 ':t." r n.17 >.'ijjgg Teruabetalina resultaat ANDERE BDDRAGEN 2.1 Riiksbiidraae BSB Prov. biidraae Onnoevinasveiliaheid Riiksbiidraae Eneraiebesparina Subsidie Gildennodei Bijdrage bodemdata Noord- Holland Bijdrage terugtrekken taken Flevoland Omzet kenniscentrum Overiae odbrenasten TAAKSTELLING 3.1 Taakstellino ~.,1i_J;~wr;~~. IL..._._..:4:, :... Totaal Totaal baten lasten Realisatie Begroting na Begroting realisatie en Realisatie 2016 wijziging voor wijziging begroting 2015 voor...-.;:;~~rkingsdoeleinden N.V. 22 datum " j,j'11

34 CMG EVI NGSDIENST F"LEVOLANO & GOOI EN VECHTSTREEK B.3. Toelichtingen B.3.1. Grondslagen voor waardering en resultaatbepaling De jaarrekening is opgemaakt met inachtneming van de voorschriften die het Besluit begroting en verantwoording provincies en gemeenten daarvoor geeft. Algemene grondslagen voor het opstellen van de jaarrekening De waardering van de activa en passiva en de bepaling van het resultaat vindt plaats op basis van historisèhe kosten. Tenzij bij het betreffende balanshoofd anders is vermeld, zijn de activa en passiva opgenomen tegen nominale waarden. De baten en lasten worden toegerekend aan het jaar waarop zij betrekking hebben. Baten en winsten zijn slechts genomen voor zover zij op balansdatum zijn gerealiseerd. Verliezen en risico's die hun oorsprong vinden voor het einde van het begrotingsjaar, zijn in acht genomen indien zij voor het opmaken van de jaarrekening bekend zijn geworden. Personeelslasten zijn in principe toegerekend aan het boekjaar waarop ze betrekking hebben. Als gevolg van de invoering van het Individueel Keuze Budget (IKB) is met ingang van 2016 een schuld opgenomen onder de overlopende passiva voor de nog uit te betalen vakantiegelden over de periode juni-december Vergelijkende cijfers De balanscijfers over 2015 zijn aangepast voor vergelijkingsdoeleinden. Dit heeft betrekking op de debiteuren en de vooruit gefactureerde bedragen bij de overlopende passiva. Balans De materiële vaste activa betreffen overige investeringen met economisch nut. Deze materiële vaste activa zijn gewaardeerd tegen de verkrijgings- of vervaardigingsprijs. Specifieke investeringsbijdragen van derden zijn op de desbetreffende investering in mindering gebracht. In die gevallen wordt op het saldo afgeschreven. Slijtende investeringen zijn vanaf het moment van ingebruikneming lineair afgeschreven in de verwachte gebruiksduur, waarbij rekening wordt gehouden met een eventuele restwaarde. Bij de waardering wordt in voorkomende gevallen rekening gehouden met een bijzondere vermindering van de waarde, als deze naar verwachting duurzaam is. In het begrotingsjaar heeft een dergelijke vermindering overigens niet plaatsgevonden. Dergelijke afwaarderingen zijn teruggenomen als ze niet langer noodzakelijk blijken. De gehanteerde afschrijvingstermijnen bedragen in jaren: Vervoermiddelen: Kleine handhavingsschepen Grote handhavingsschepen 15 jaar 30 jaar Machines, apparaten en installaties: Geluidsmeetsysteem 10 jaar Overige materiële vaste activa: Verbouyvingskosten 10 jaar Meubilair 10 jaar Audiovisuele apparatuur 5 jaar let hardware 3 jaar De vorderingen zijn gewaardeerd tegen nominale waarde. Voor verwachte oninbaarheid wordt een voorziening in mindering gebracht. In het begrotingsjaar heeft een dergelijke paraaf datum

35 OMGEVINGSDIENST F"LEVCL.ANC & GOOI EN VECHTBTRE:EK vermindering overigens niet plaatsgevonden. De voorziening wordt statisch bepaald op basis van de geschatte inningskansen. De liquide middelen, overlopende activa en overlopende posten zijn opgenomen tegen nominale waarde. De vlottende passiva zijn gewaardeerd tegen nominale waarde Toelichting op de balans per 31 december 2016 Activa Vaste activa De materiële vaste activa betreffen de kapitaaluitgaven waar tegenover een actief staat met een nuttigheidsduur over meerdere jaren. Er wordt onderscheid gemaakt in investeringen met economisch nut en investeringen met maatschappelijk nut. Investeringen met economisch nut zijn alle investeringen die bijdragen aan de mogelijkheid middelen te verwerven en/of verhandelbaar zijn. Investeringen met maatschappelijk nut zijn investeringen die geen middelen genereren, maar wel duidelijk een publieke taak vervullen zoals wegen. De OFGV heeft geen activa met maatschappelijk nut. Overige investeringen met een Boekwaarde Boekwaarde economisch nut In onderstaand schema is het verloopoverzicht economisch nut. weergegeven van investeringen met Des- Bijdrage Overige investeringen met een Boekwaarde Investe- investe- Afschrij- van Afwaar- Boekwaarde economisch nut ringen ringen vingen derden dering Vervoermiddelen Machines eoearaten en installaties Overiae materiële vaste activa: Verbouwina Inventaris Hardware ICT In 2016 zijn investeringen gedaan in handhavingsschepen en let middelen. De desinvestering betreft het geluidsmeetsysteem rond de lawaaisportlocatie in Lelystad. Deze desinvestering is ten laste gekomen van het directe productiekostenbudget van de provincie Flevoland. Op basis van vastgestelde afschrijvingstermijnen is aan waarde afgeschreven. Er hebben zich geen waardeverminderingen voorgedaan. De vervoermiddelen betreffen de van de provincie Flevoland overqenornen handhavingsschepen. De afschrijvingen hiervan komen ten laste van het directe productiekostenbudget van de provincie Flevoland. voor armerkingsdoeleinden datum

36 C M Gi EVI N Gi S DI EN ST F"LEVCLANO& GOOI EN VE;CHTBTREEK Vlottende activa In onderstaand schema is het overzicht van de uitzettingen korter dan 1 jaar weergegeven. met een rentetypische looptijd Gecorrigeerd Gecorrigeerd Uitzettingenmet een rentetypische Boekwaarde Voorziening saldo saldo looptijd korter dan éénjaar oninbaarheid Vorderin en 0 oenbare lichamen Uitzettingen in's Rijks schatkist met een rentetypische looptijd korter dan één jaar Overige vorderingen De vorderingen op openbare lichamen betreffen de aan de partners vooruit gefactureerde bijdrage le kwartaal 2017, facturen voor meerwerkopdrachten en opleidingskosten. Het saldo per is hoger dan in het voorgaande jaar omdat meer partners hun bijdrage nog niet op hadden betaald en omdat er meer facturen voor opleidingskosten openstonden op Het drempelbedrag voor middelen die buiten 's Rijks schatkist mogen worden gehouden is De rekening-courant bij de Bank Nederlandse Gemeenten roomt dagelijks de middelen boven af. Alle liquide middelen boven het bedrag van zijn aangehouden bij 's Rijks schatkist. Er zijn geen andere uitzettingen geweest. Drempelbedrag schatkistbankieren Kwartaall Kwartaal2 Kwartaal3 Kwartaal4 Op dagbasis buiten 's Rijks schatkist qehouden middelen Drempelbedraq Ruimte onder drempelbedrag Overschriidinq van het drerroelbedrao Onder de overige vorderingen zijn 2 verzonden legesfacturen opgenomen. Onderstaand schema betreft de liquide middelen. Het banksaldo betreft het saldo in rekening-courant bij de Bank Nederlandse Gemeenten. De BNG schatkistbankieren rekening is een tussenrekening bedoeld voor het overboeken van saldi van en naar de rekening bij het Ministerie.

37 C M13 EV' N 13S0. EN ST F"I...EVOL.AND & GOOI EN VECHTSTREEK In onderstaand schema is een specificatie van de overlopende activa weergegeven. Boekwaarde Boekwaarde Overlopendeactiva De van Europese en Nederlandse overheidslichamen nog te ontvangen voorschotbedragen die ontstaan door voorfinanciering op uitkeringen met een s ecifiek bestedin sdoel Overige nog te ontvangen bedragen, en de vooruitbetaalde bedragen die ten laste van volgende begrotingsjaren komen Het volgende schema betreft het verloopoverzicht van de voorschotbedragen. Devan Europeseen Nederlandse overheidslichamennogte ontvangen voorschotbedragendie ontstaan door voorfinancieringop uitkeringen met een Saldo Ontvangen Saldo specifiekbestedingsdoel Toevoegingen bedragen mllleu BSBm In 2016 zijn beschikkingen en bijdragen ontvangen van het Rijk voor de Bestuurlijke Strafbeschikking Milieu (BSBm). Het saldo op is opgenomen onder de overlopende passiva. De in 2015 ontvangen beschikking van het A+O fonds voor het project Gildemodel bedraagt Het saldo betreft de opbalansdaturn nog te ontvangen vergoeding voor de uitgaven 2015 en 2016 ad Onderstaand schema bevat de nog te ontvangen en vooruitbetaalde bedragen. Overige nog te ontvangen bedragen,en de vooruitbetaalde bedragendie ten laste van Boekwaarde Boekwaarde volgende begrotingsjaren komen Huur en services Lease voertui en Verzekeringen Frictiekosten Uit evoerde rneerwerko drachten Overig Het saldo is hoger dan op Dit wordt voornamelijk veroorzaakt doordat de voor de partners uitgevoerde meerwerkopdrachten begin 2017 zijn gefactureerd. /1, voor. 26 I~IJ.lJ--::'erkingsdoeleinden paraaf datum l'

38 CMGEVINGSDIENST FL.EVOLAND & Geol EN VECHTSTREEK Passiva Vaste passiva Het in de balans opgenomen "eigen vermogen" bestaat uit de reserves en het resultaat na bestemming. De OFGV heeft drie reserves. De algemene reserve is ingesteld ter dekking van fluctuaties in de exploitatie en het opvangen van tegenvallers in de toekomst. Het maakt deel uit van het weerstandsvermogen van de OFGV. Er wordt geen rente toegevoegd aan de reserve. Het maximale saldo van de reserve bedraagt 5% van de gerealiseerde baten in enig jaar. Voor 2016 betekent dat een maximum saldo van Aangezien het weerstandsvermogen voldoende groot is, is aanvulling van de reserve niet nodig. De doelreserve frictiekosten is ingesteld om de frictiekosten te dekken die verband houden met het efficiënt inrichten van de OFGV in de periode In 2016 is aan de reserve onttrokken ter dekking van frictiekosten. De reserve loopt tot en met het begrotingsjaar Conform de vastgestelde resultaatbestemming 2015 is het overschot in de reserve ad terugbetaald aan de partners. Het resterende saldo is bestemd voor de frictiekosten die in de begroting 2017 zijn geraamd. De bestemmingsreserve innovatie en ontwikkeling is ingesteld ten behoeve van het bekostigen van innovatieve projecten waarmee extra inkomsten kunnen worden behaald. In 2016 is aan de reserve gedoteerd vanuit het rekeningresultaat De middelen die vanuit de resultaatbestemming van een boekjaar aan de bestemmingsreserve gedoteerd worden, mogen steeds gedurende twee jaar aangewend worden voor vernieuwende en innovatieve projecten. Na twee jaar wordt het resterende saldo verwerkt in het voorstel tot resultaatbestemming. Dit betekent dat middelen gestort vanuit het rekeningresultaat 2015 in de jaren 2016 en 2017 aangewend mogen worden en het restant daarna terugvloeit naar de partners. Het resultaat over 2015 was positief. Conform de vastgestelde resultaatbestemming is hiervan terugbetaald aan de partners en gedoteerd aan de Bestemmingsreserve innovatie en ontwikkeling. De totale terugbetaling aan de partners bedroeg Het resultaat over 2016 bedraagt positief. Een voorstel tot resultaatbestemming wordt na vaststelling van deze jaarstukken voorgelegd aan raden en Staten. Nadat zij voor merkingsdoeleinden datum

39 OMGEVINGSDIENST F'L.EVCL.AND & GCOI EN VECHTSTREEK zienswijzen hebben kunnen indienen, stelt het AB de resultaatbestemming in november 2017 vast. Alle mutaties van de reserves zijn incidenteel. De realisatie wijkt niet af van de door het AB vastgestelde geraamde toevoegingen en onttrekkingen. Vlottende passiva In onderstaand schema is het overzicht van de schulden met een rentetypische looptijd korter dan 1jaar weergegeven. De verschillen tussen de saldi op en worden vooral verklaard doordat enkele facturen die in december zijn ontvangen, nog vóór balansdatum zijn betaald. Het saldo van de schulden aan openbare lichamen is als volgt: Boekwaarde Boekwaarde Schulden aan openbare lichamen Gemeente Lelystad samenwerking bedrijfsvoering Provincie Flevoland huur en services De overige schulden betreffen diverse leveranciers. Het saldo is als volgt: Boekwaarde Boekwaarde Overige schulden aan crediteuren Flexibele schil voor rkingsdoeleinden paraaf datum

40 OMGEVINGSDIENST ~l..evcl.and & GCOI EN VECHT5TREEK In onderstaande tabel is de overige overlopende passiva vermeld. Boekwaarde Boekwaarde Overlopende passiva Verplichtingen die in het begrotingsjaar zijn opgebouwd en die in een volgend begrotingsjaar tot betaling kornen, met uitzondering van jaarlijks terugkerende arbeidskosten gerelateerde verplichtingen van vergelijkbaar volurne De van Europese en Nederlandse overheidslichamen ontvangen voorschotbedragen voor uitkeringen rnet een specifiek bestedingsdoel die dienen ter dekking van lasten van volgende begrotingsjaren Overige vooruitontvangen bedragen die ten bate van volgende begrotingsjaren kornen In de volgende tabel zijn de verplichtingen die in het begrotingsjaar zijn opgebouwd en die in 2017 tot betaling komen opgenomen, met uitzondering van jaarlijks terugkerende arbeidskosten gerelateerde verplichtingen van een vergelijkbaar volume. Dit houdt in dat opgebouwd vakantiegeld en vakantiedagen niet zijn opgenomen als nog te betalen bedragen. Verplichtingen die in het begrotingsjaar zijn opgebouwd en die in een volgend begrotingsjaar tot betaling komen, met uitzondering van jaarlijks terugkerende arbeidskosten gerelateerde verplichtingen van vergelijkbaar volume Boekwaarde Boekwaarde BTW Loonheffing Sociale premies heid Accountantskosten 7700 en telefonie Het saldo van de te betalen BTW is lager dan op door de terugbetaling van het rekeningresultaat 2015 aan de partners in het 4e kwartaal. Het volgende schema betreft het verloopoverzicht van de voorschotbedragen.

41 CMGEVINGSDIENST F"L.EVOLAND & GeDI EN VECHTSTREEK In 2016 zijn voorschotten ontvangen van de provincies Noord-Holland en Flevoland voor de Impuls Omgevingsveiligheid (IOV). De in deze jaarrekening opgenomen vrijgevallen bedragen betreffen de gemaakte kosten exclusief eigen uren. De verantwoordingen (inclusief eigen uren) worden in 2017 ingediend bij de provincies. Het ontvangen bedrag voor Energiebesparing betreft een 100% voorschot van de VNG voor het project energiebesparing bij bedrijven. De in deze jaarrekening opgenomen vrijgevallen bedragen betreffen de gemaakte kosten exclusief eigen uren. De verantwoording (inclusief eigen uren) wordt in 2017 ingediend bij de VNG. Het saldo van de BSB milieu betreft een 80% voorschot van het Ministerie van I&M minus de gemaakte kosten exclusief eigen uren. De verantwoording (inclusief eigen uren) wordt in 2017 ingediend bij de VNG. De ontvangen en vrijgevallen bedragen bevatten daarnaast de afrekeningen van de BSB subsidie over oudere jaren. De overige vooruitontvangen voor het le kwartaal bedragen betreffen aan de partners gefactureerde bijdragen Niet in de balans opgenomen belangrijke financiële verplichtingen Een aantalovereenkomsten uit 2016 loopt door naar het jaar De grootste meerjarige verplichtingen betreffen het huurcontract van het pand en het leasecontract van de voertuigen. Bedrag Aard van de opdracht Contractduur per jaar Huur vleugel provinciehuis Huurovereenkomst verlengd tim Lease voertuigen Looptijd tim 2019, optie verlenging tim ICT beheercontract Aanbesteding verlengd tim VTH software Aanbesteding verlengd tim paraaf datum

42 CMGEVINGSDIENST F"L.EVDL.AND & GCDI EN VECHTSTREEK B.3.3. Toelichting op het overzicht van baten en lasten in de jaarrekening over 2016 Hieronder is per budget de afwijking tussen raming en realisatie weergegeven. In de programmaverantwoording onder A.l.3 is een verschillenanalyse op hoofdlijnen weergegeven. De afwijkingen van de begroting zijn incidenteel, tenzij anders vermeld. Realisatie Begrotingna Begroting realisatieen Realisatie LASTEN 2016 wijziging voor wijziging begroting PERSONEEL I I I 1.1a Salarissen ( c c c Llb Samenwerkina bedriifsvoerina c ( c - ( c e Flexibele sehil c c ( ( i.io Inhuur bii ziekte c c c c c $Wbti0tt8'aI';j;)eI'S0J:1ecel : B.'B!B4. FOB 1" tb,b'8b, 4ID E "B, ii!,8)l1i),' g(,)~.(!r'il2 ~ A.s.Y-if. 2i?~ In 2016 bedroeg de formatie van de OFGV 140,2 fte. Op bedroeg de bezetting 116,9 fte. De loonkosten van deze bezetting bedroegen 7,7 mln, nagenoeg gelijk aan In de kosten van 2016 is de reservering voor vakantiegeld conform IKB opgenomen. De reguliere loonkosten waren iets lager dan in 2015 en dan de raming doordat vacatures in de loop van het jaar zijn ingevuld en enkele vacatures op nog niet ingevuld zijn. Een deel van het salarisbudget is ingezet voor samenwerking in de bedrijfsvoering en de inzet van de flexibele schil. De inzet van flexibele schil is hoger dan in 2016 door de inhuur voor onder andere controles. Het subtotaal voor personeel is in 2016 hoger dan in 2015 door de reservering vakantiegeld IKB. Realisatie Begrotingna Begroting realisatieen Realisatie LASTEN 2016 wijziging voor wijziging begroting leidin skosten c c c c c De opleidingskosten waren in 2015 eenmalig hoger door een verhoogde inzet op coaching en persoonlijke trainingen. In 2016 passen de uitgaven binnen het beschikbare budget. Veel trainingen zijn voor het eigen personeel goedkoper geworden doordat externen deelnemen aan de trainingen van het Kenniscentrum. Realisatie Begrotingna Begroting realisatieen Realisatie LASTEN 2016 wijziging voor wijziging begroting 2015 g p Binnen het budget algemene personeelskosten is de vergoeding voor woon-werkverkeer en dienstreizen de grootste kostenpost. De lasten zijn lager dan in 2015 en de begroting in verband met openstaande vacatures. Realisatie Begrotingna Begroting realisatieen Realisatie LASTEN 2016 wijziging voor wijziging begroting ret e oste ert e erso ee 3 De frictiekosten van vertrekkend personeel zijn nagenoeg gelijk aan de raming. De trajecten zijn in 2015 begonnen, daarom waren in 2015 de kosten lager. Realisatie Begrotingna Begroting realisatieen Realisatie LASTEN 2016 wijziging voor wijziging begroting KAPITAALLASTEN 3.2 Afsehrijvinq ICT c c c c c Afsehriivina Meubilair c ( c c -18 c Afsehrijving Verbouwing c ( c c Afwaardering Geluidsnneetsysteem c - c - C c - De afschrijvingen voor let zijn lager dan geraamd en dan in 2015 omdat de OFGVde activa pas vervangt wanneer daar noodzaak toe is. In 2016 zijn de laptops daarom niet vervangen terwijl de afschrijvingstermijn is verstreken. De afwaardering van het geluidsmeetsysteem hangt samen met het terugtrekken van taken door Flevolan. Deze afwaardering is in datum

43 OMGEVINGSDIENST FL.EVOL.ANC & GOOI EN VECHTSTREEK rekening gebracht bij de Provincie Flevoland. Realisatie Begrotingna Begroting realisatieen Realisatie LASTEN 2016 wijziging voorwijziging begroting 2015 c c c ( ( c c c ( ( De kosten voor huur en services zijn ten opzichte van 2015 gestegen met de indexering van de verhuurder. Het huurcontract met de Provincie Flevoland is verlengd. De niet-pandgebonden huisvestingskosten betreffen onderhoud huisvesting, huur meubilair en cateringkosten. De kostenoverschrijding wordt veroorzaakt door onderhoud en vernieuwingen van de huisvesting waaronder een pantry op de 4e verdieping. Hierdoor is het pand meerjarig toereikend voor de nieuwe huurperiode. Realisatie Begrotingna Begroting realisatieen Realisatie LASTEN 2016 wijziging voorwijziging begroting 2015 c c c ( c c ( ( ( ( De jaarlijkse exploitatielasten zijn gedaald door contractonderhandelingen met leveranciers en het overgaan op één datacenter in plaats van meerdere datacenters. De eenmalige kosten voor de contractverlenging tim 2018, zoals de installatie van nieuwe hardware en een eigen glasvezel internetverbinding, zijn binnen het beschikbare budget uitgevoerd. De samenwerking met Lelystad op let gebied is niet doorgegaan. De onttrekking aan de Algemene Reserve voor eenmalige kosten is niet nodig. Realisatie Begrotingna Begroting realisatieen Realisatie LASTEN 2016 wijziging voorwijziging begroting 2015 a e a ( c c ( 30 Het nieuwe leasecontract is in 2016 ingegaan. Daarom is er minder uitgegeven dan begroot. Ten opzichte van 2015 zijn de kosten gestegen met de indexering van de leverancier. Realisatie Begrotingna Begroting realisatieen Realisatie LASTEN 2016 wijziging voorwijziging begroting Diverse kosten c c ( ( ( De diverse kosten betreffen verzekeringen, kantoorartikelen, communicatie- en portikosten, lidmaatschappen, abonnementen en geluidsmeters. De kosten zijn lager dan het budget door een besparing op telefonie en verzekeringen. Realisatie Begrotingna Begroting realisatleen Realisatie LASTEN 2016 wijziging voorwijziging begroting 2015 De accountantskosten nieuwe accountant. zijn gestegen ten opzichte van 2015 door de aanbesteding aan een Realisatie Begrotingna Begroting realisatieen Realisatie LASTEN 2016 wijziging voorwijziging begroting 2015 ( 5 09 ( c c c Onder de HRM kosten vallen kosten voor arbo en functiewaardering. De kosten passen binnen het beschikbare budget. De kosten zijn hoger dan in 2015 door werving- en selectiekosten. Realisatie Begrotingna Begroting realisatieen Realisatie LASTEN 2016 wijziging voorwijziging begroting 2015 ( ( ( ( ( Het budget onvoorzien diende ter dekking van de financiële risico's die de OFGV liep in ker TinV Berk N.V. voor -w.t.::m - erkingsdoeleinden datum

44 C MGEVI NGSDI ENST F"L.EVOLANO & Geol EN VECHTSTREEK Er zijn geen overschrijdingen van de reguliere budgetten geweest die tot het aanspreken van dit budget hebben geleid. Het niet aanwenden van het budget onvoorzien heeft sinds 2013 een structureel karakter. Realisatie Begrotingna Begroting realisatieen Realisatie LASTEN 2016 wijziging voorwijziging begroting 2015 ( ( c c c Binnen het budget directe productiekosten Flevoland vallen twee opbrengstbudgetten, te weten legesopbrengst en vergoeding groene handhaving randmeren. De opbrengsten vielen tegen. Door lagere lasten past het saldo van de directe productiekosten binnen de raming. Het verschil bestaat uit de volgende onderdelen: Lagere opbrengst leges Hogere vergoeding groene handhaving randmeren Lagere kosten groene handhaving Lagere kosten grondwatermeetnet Lagere kosten whvbz, geluidbeleid, advertenties en inhuur Totaal verschil directe productiekosten Realisatie Begrotingna Begroting realisatieen Realisatie LASTEN 2016 wijziging voorwijziging begroting Directe roductlekosten Almere (1.200 c C c c De directe bijdrage van de gemeente Almere bestond uit een bijdrage voor een geluidsmeter. Realisatie Begrotingna Begroting realisatieen Realisatie LASTEN 2016 wijziging voorwijziging begroting Directe roductiekosten GooiseMeren C ( ( ( C De directe bijdrage van de gemeente Gooise Meren bestond uit een bijdrage voor inhuur. Realisatie Begrotingna Begroting realisatieen Realisatie LASTEN 2016 wijziging voorwijziging begroting ecte roductlekosten Noo d Holland ( ( C ( 142 ( De directe bijdrage van de provincie Noord-Holland bestond uit een bijdrage voor met name advertentiekosten van bodemvergunningen. Realisatie Begrotingna Begroting realisatieen Realisatie LASTEN 2016 wijziging voorwijziging begroting 2015 m C c c ( ( De subsidiebeschikking voor de bestuurlijke straf beschikking milieu is in december 2016 ontvangen en daarom niet in de begroting verwerkt. De doelsubsidie mag alleen worden aangewend voor opleidingskosten van groene BOA's en de coördinatie van het gebruik van de BSBm. De kosten zijn lager dan de subsidiebeschikking, de verantwoording wordt in 2017 ingediend inclusief de gemaakte eigen uren. Realisatie Begrotingna Begroting realisatieen Realisatie LASTEN 2016 wijziging voorwijziging begroting evm sveili held ( ( ( ( ( De subsidies Omgevingsveiligheid zijn in het jaar 2016 aangewend voor scholing op het gebied van externe veiligheid, de actualisatie van het risicoregister en de actualisatie transport gevaarlijke stoffen. De kosten zijn lager dan de subsidiebeschikking, de verantwoording wordt in 2017 ingediend inclusief de gemaakte eigen uren. Realisatie Begrotingna Begroting realisatieen Realisatie LASTEN 2016 wijziging voorwijziging begroting 2015 De subsidie Energiebesparing is in 2016 aangewend voo c (3 9 3 c scholing op het gebied van " voor L..-_lI"i'li'lrmerkingsdoeleinden n::\tllm

45 OMGEVINGSDIENST F"L.EVDLAND & GeDI EN VECHT5TREEK energiebesparing en het inrichten van de processen voor energie-audits. De kosten zijn lager dan de subsidiebeschikking, de verantwoording wordt in 2017 ingediend inclusief de gemaakte eigen uren. Realisatie Begroting na Begroting realisatie en Realisatie LASTEN 2016 wijziging voor wijziging begroting 2015 G derrode c De subsidie Gildemodel is in 2016 aangewend voor de ontwikkeling van het model, het koppelen van de kwaliteitscriteria 2.1 en het beschrijven van de competenties en gedragsindicatoren. De uitgaven passen binnen de subsidiebeschikking. Realisatie Begroting na Begroting realisatie en Realisatie LASTEN 2016 wijziging voor wijziging begroting Eenm. kosten bodemdata Noord Holland In verband met de overdracht van bodemtaken door de Provincie Noord-Holland, is een eenmalige bijdrage beschikbaar gesteld voor het overzetten van bodemdata in de systemen van de OFGV. Realisatie Begroting na Begroting realisatie en Realisatie LASTEN 2016 wijziging voor wijziging begroting e teru tee ta e e 0 a d De kosten die verband houden met het terugtrekken van taken door de Provincie Flevoland betreffen de afwaardering van het geluidsmeetsysteem en het bovenformatief plaatsen van een medewerker. Deze kosten zijn in rekening gebracht bij Flevoland. Realisatie Begroting na Begroting realisatie en Realisatie BATEN 2016 wijziging voor wijziging begroting BDDRAGENDEELNEMERS! I I 1.1 Almere c Lelvstad C c Zeewolde c Provincie Flevoland c Urk ' Dronten Noordoostooider c Noord Holland c Muiden Bussum c - - c c - c Naarden c GooiseMeren I c - c - c Hilversum c c WeesD Huizen Wiidemeren Blaricum c Laren TeruQbetalinQresultaat Ten opzichte van 2015 zijn de bijdragen van de partners verlaagd met de taakstelling. Daarnaast is de bijdrage van Noord-Holland verhoogd vanwege het overgedragen takenpakket bodem. De bijdrage van Flevoland is verlaagd met de teruggetrokken taken. Aan de partners is na vaststelling van de resultaatbestemming uitbetaald. Realisatie Begroting na Begroting realisatie en Realisatie BATEN 2016 wijziging voor wijziging begroting RIksbl dra e BSB In 2016 zijn beschikkingen en bijdragen ontvangen van het Rijk voor de Bestuurlijke Strafbeschikking Milieu (BSBm) over de jaren 2016 én voorgaande jaren. Het verschil tussen de lasten en baten bedraagt voordelig. Dit bestaat uit alsnog toegekende BSBm subsidies over voorgaande jaren., datum

46 OMGEVINGSOIENST F'"L.EVDLAND & GOOI EN VECHTSTREEK Realisatie Begrotingna Begroting realisatieen Realisatie BATEN 2016 wijziging voorwijziging begroting Provobi dra e Orroevin sveill held ( ( ( (69849 ( 66 In 2016 zijn subsidies Impuls Omgevingsveiligheid ontvangen van de provincies Flevoland en Noord-Holland. Het verschil tussen de lasten en baten bedraagt voordelig. Dit betreft de urenvergoeding over Realisatie Begrotingna Begroting realisatieen Realisatie BATEN 2016 wijziging voorwijziging begroting RIksbl dra e Ener lebes ann ( ( ( ( ( In 2015 is de beschikking ontvangen voor Energiebesparing lager dan de beschikking. De uitgaven zijn Realisatie Begrotingna Begroting realisatieen Realisatie BATEN 2016 wijziging voorwijziging begroting 2015 De subsidie Gildemodel is in 2016 aangewend. De uitgaven zijn gelijk aan de beschikking. Realisatie Begrotingna Begroting realisatieen Realisatie BATEN 2016 wijziging voorwijziging begroting 2015 J 9 In verband met de overdracht van bodemtaken door de Provincie Noord-Holland, is een eenmalige bijdrage beschikbaar gesteld voor het overzetten van bodemdata in de systemen van de OFGV. Realisatie Begrotingna Begroting realisatieen Realisatie BATEN 2016 wijziging voorwijziging begroting 2015 J 9 9 De kosten die verband houden met het terugtrekken van taken door de Provincie Flevoland betreffen de afwaardering van het geluidsmeetsysteem en het bovenformatief plaatsen van een medewerker. Deze kosten zijn in rekening gebracht bij Flevoland. Realisatie Begrotingna Begroting realisatieen Realisatie BATEN 2016 wijziging voorwijziging begroting 2015 De OFGV zet in op extra inkomsten om de bezuinigingstaakstelling en stijgende kosten te dekken. In 2016 hebben andere omgevingsdiensten en overheden voor opleidingen afgenomen die door de OFGVzijn georganiseerd. Dit is een flinke stijging ten opzichte van Realisatie Begrotingna Begroting realisatieen Realisatie BATEN 2016 wijziging voorwijziging begroting 2015 De OFGV heeft in opbrengsten behaald met het uitvoeren van extra opdrachten voor de partners. De inkomsten uit detachering van personeelsleden bedragen Het restant ad bestaat uit voordelige afwikkelingsverschillen en kleine eenmalige subsidies. Het verschil ten opzichte van 2015 betreft meer uitgevoerde extra opd rachten. ~/.l" 35 I ;) '1

47 OMGEVINGSDIENST F"I..EVOLAND & GOOI EN VECHTSTREEK WNT In de wet normeringbezoldiging topfunctionarissen publieke en semipublieke sector (WNT) zijn de beloningen van bestuurders en andere topfunctionarissen wettelijk genormeerd. Topfunctionarissen in de (semi)publieke sector mogen niet meer verdienen dan 130% van het salaris van een minister. Dit wordt normering van topinkomens genoemd. De WNT-norm voor 2016 is Vanuit de WNT is het verplicht van iedere topfunctionaris gegevens te vermelden in het financieel verslaggevingsdocument. Bij de OFGV kwalificeert de directeur als topfunctionaris, alle overige medewerkers zitten net als de directeur onder de WNT-norm. WNT Informatie per functionaris in loondienst Toelichting Naam P.M.R.Schuurmans P.M.R.Schuurmans Functie Directeur Directeur Belonina Bruto salaris. Belastbareonkostenverooedino Reiskostenvoor dienstreizenen woon-werkverkeer. Voorzieningenten behoevevan beloning betaalbaar OP termiin Werkoeversdeelnensioennremies. Duurvan het dienstverband in het boekiaar tim tim Contractduur overgenomenvan de provincie Omvanavan het dienstverbandin het boekiaar 40 uur oer week 40 uur oer week Flevoland. In het boekjaarverrichte uitkeringenwegens beëindigingvan het dienstverband c 0,00 0,00 Niet van toepassing Jaar waarin het dienstverband is aeëindiad - - Niet van toeoassina Motiverina in aeval van overschriidinavan de WNT DeWNTnormwordt niet overschreden. Bij een Gemeenschappelijke Regeling kwalificeren leden van het AB en DB ook als topfunctionarissen. Voor alle bestuursleden geldt dat zij geen bezoldiging van de OFGV ontvangen en de functie slechts uitvoeren uit hoofde van hun functie als wethouder of gedeputeerde van de deelnemende overheid. In 2016 hebben enkele wijzigingen plaatsgevonden als gevolg van het aftreden van wethouders. Alle bestuursleden van 2016 zijn hieronder vermeld. Naam Bestuurslid Partner Functie OFGV Periode 2016 Bezoldiging dhr. JA Fackeldey GemeenteLelystad Voorzitter DaneliiksBestuuren AlnemeenBestuur tm dhr. A. Stuivenbero ProvincieFlevoland Vice-Voorzitter DaaeliiksBestuuren AlaemeenBestuur tm dhr. W.e. Haaqsma GemeenteNoordoostpolder Lid DaaeliiksBestuur en AlnemeenBestuur tm dhr. G.E.H. Pas GemeenteHuizen Lid DaaeliiksBestuur en AloemeenBestuur tm dhr. e.h. Boland GemeenteGooiseMeren Lid DaaeliiksBestuur en AlaemeenBestuur tm dhr. F. Huis GemeenteAlmere LidAlaemeenBestuur tm dhr. O.M.Vis GemeenteDronten LidAlaemeenBestuur tm dhr. G. Post ir GemeenteUrk LidAlaemeenBestuur tm dhr. W.P. van der Es GemeenteZeewolde LidAlaemeenBestuur tm dhr. T.P.J. Talsma ProvincieNoord-Halland LidAlnemeenBestuur tmd mw. E.J.M. Boersen- de Jona GemeenteBlaricum LidAlaemeenBestuur tm dhr. F.G.J.Voorink GemeenteHilversum LidAlaemeenBestuur tm dhr. A.H.M. Stam GemeenteLaren LidAlaemeenBestuur tm dhr. H. Tunina GemeenteWeesp LidAlaemeenBestuur tm dhr. J.H. Frijdal GemeenteWiidemeren LidAlaemeenBestuur tm dhr. P.M. Smit GemeenteWiidemeren LidAlaemeenBestuur tm

48 CMGEVING5CIEN5T F"L..EVOL.AND & GCDI EN VECHTSTREEK B.3.s. Analyse begrotingscriterium In de toelichting op het overzicht van baten en lasten in de jaarrekening over 2016 is ingegaan op de verschillen tussen de realisatie en de begrotingscijfers voor en na wijziging. Hieruit blijkt dat in 3 gevallen het beschikbare budget overschreden is. Het gaat om overschrijdingen waarbij het DB bij het doen van de uitgaven binnen het door de AB uitgezette beleid is gebleven. Het geraamde lastentotaal wordt niet overschreden. Realisatie Begrotingna Begroting realisatieen Realisatie LASTEN 2016 wijziging voorwijziging begroting 201S 1.1c Flexibeleschil C c c c 53 De inzet van flexibele schil is hoger dan geraamd door de inhuur voor onder andere controles. De overschrijding wordt gedekt door de ruimte in het salarisbudget. Realisatie Begrotingna Begroting realisatieen Realisatie LASTEN 2016 wijziging voorwijziging begroting 201S 4.2 Oven e huisvestin skasten C : : : : De kostenoverschrijding wordt veroorzaakt door onderhoud en vernieuwingen van de huisvesting waaronder een pantry op de 4e verdieping. Hierdoor is het pand meerjarig toereikend voor de nieuwe huurperiode. De overschrijding wordt gedekt door onderbesteding op andere budgetten. Realisatie Begrotingna Begroting realisatieen Realisatie LASTEN 2016 wijziging voorwijziging begroting De subsidiebeschikking voor de bestuurlijke straf beschikking milieu is in december 2016 ontvangen en daarom niet in de begroting verwerkt. De kosten zijn lager dan de subsidiebeschikking. paraaf datum

49 CMGEVINGSDI ENST F"L.EVOLAND & GOOI EN VECHTSTREEK B.3.6. Overzicht van incidentele baten en lasten Alle in de initiële begroting opgenomen baten en lasten van de OFGV zijn structureel van aard. In 2016 zijn de volgende incidentele baten en lasten geboekt: Realisatie Begroting na Begroting realisatie en Realisatie INCIDENTELE BATEN 2016 wijziging voor wijziging begroting 2015 Riiksbiidraqe BSB ( ( - ( - c ( Provo biidraae Ormevinasveiliaheid ( ( ( - c ( Riiksbiidraae Eneraiebesparina c ( ( - ( c - Subsidie Gildermdel ( ( ( - ( - ( Biidraae bodemdata Noord- Holland ( ( ( - ( ( - Biidraae teruatrekken taken Flevoland ( ( ( - ( ( - Omzet kenniscentrum ( ( - ( - ( ( overree opbrenqsten ( c ( - ( ( Mutatie reserves ( ( ( - ( ( Totaal incidentele baten C C C - C C Realisatie Begroting na Begroting realisatie en Realisatie INCIDENTELE LASTEN 2016 wijziging voor wijziging begroting 2015 BSBm ( ( - ( - ( ( Ormevinasveiliaheid ( ( c - ( ( Eneraiebesoarina ( ( c - ( c - Gildemodel ( ( Eenm. kosten bodemdata Noord- Holland c ( - Eenm. teruatrekken taken Flevoland c ( - Inhuurkosten ( c c Frictiekosten ( c ( Teruabetalina aan de partners c c II' : : 4F4. :. :. I De incidentele baten uit en incidentele lasten voor subsidies, bodemdata en terugtrekken taken zijn in principe budgetneutraal. Het verschil tussen de lasten en baten bedraagt voordelig. Dit bestaat uit de vergoeding voor gemaakte uren in 2015 BSBm en omgevi ngsveil igheid. De omzet van het Kenniscentrum en de overige opbrengsten dienen ter dekking van de openstaande taakstelling. De hogere inhuurkosten wordt gedekt uit de ruimte in het salarisbudget. De incidentele frictiekosten bedragen in Deze worden gedekt uit de incidentele onttrekking aan de reserve frictiekosten. De terugbetaling aan de partners wordt gedekt uit de onttrekking aan de algemene reserve en de reserve frictiekosten. datum

50 CM G EVI N GSD len ST F"LEVOLAND & GCOI EN VECHTSTREEK 8.4. Overige gegevens B.4.l. Controleverklaring van de onafhankelijke accountant paraaf 39 voor ~I rkingsdoeleinden lij/6 i11 datum

51 VERTROUWELIJK Aan het Algemeen Bestuur van Omgevingsdienst Flevoland & Gooi en Vechtstreek Postbus AH LELYSTAD ~AKER BERK Baker Tilly Berk N.V. Papendorpseweg 99 Postbus AA Utrecht T: +31 (0) F: +31 (0) E: KvK: TILLY Datum 16 mei 2017 Referentie GvL~J\ \ CONTROLEVERKLARING VAN DE ONAFHANKELIJKE ACCOUNTANT Aan: Omgevingsdienst Flevoland & Gooi en Vechtstreek A. Verklaring over de in de jaarstukken opgenomen jaarrekening 2016 Ons oordeel Wij hebben de jaarrekening te Lelystad gecontroleerd van Omgevingsdienst Flevoland & Gooi en Vechtstreek Naar ons oordeel: geeft de in de jaarstukken opgenomen jaarrekening een getrouw beeld van de grootte en de samenstelling van zowel de baten en lasten over 2016 als van de activa en passiva van Omgevingsdienst Flevoland & Gooi en Vechtstreek op 31 december 2016 in overeenstemming met het Besluit begroting en verantwoording provincies en gemeenten (BBV); zijn de in de jaarrekening verantwoorde baten en lasten alsmede de balansmutaties over 2016 in alle van materieel belang zijnde aspecten rechtmatig tot stand gekomen in overeenstemming met de begroting en met de in de relevante wet- en regelgeving opgenomen bepalingen, waaronder verordeningen van de gemeenschappelijke regeling, zoals opgenomen in het programma van eisen accountantscontrole d.d. 29 juni De jaarrekening bestaat uit: 1 Balans per 31 december; 2 Het overzicht van baten en lasten in de jaarrekening over het begrotingsjaar; 3 Toelichtingen. - an independent member of BAKER TILLY INTERNATIONAL 40 datum

52 ~AKER BERK TILLY De basis voor ons oordeel Wij hebben onze controle uitgevoerd volgens het Nederlands recht, waaronder ook de Nederlandse controlestandaarden, het Besluit accountantscontrole decentrale overheden (Bado), het programma van eisen accountantscontrole dat is vastgesteld door het algemeen bestuur op en de Regeling Controleprotocol Wet normering bezoldiging topfunctionarissen publieke en semipublieke sector (WNT) 2016 vallen. Onze verantwoordelijkheden op grond hiervan zijn beschreven in de sectie 'Onze verantwoordelijkheden voor de controle van de jaarrekening'. Wij zijn onafhankelijk van Omgevingsdienst Flevoland & Gooi en Vechtstreek zoals vereist in de Verordening inzake de onafhankelijkheid van accountants bij assuranceopdrachten (Via) en andere voor de opdracht relevante onafhankelijkheidsregels in Nederland. Verder hebben wij voldaan aan de Verordening gedrags- en beroepsregels accountants (VGBA). Wij vinden dat de door ons verkregen controle-informatie basis voor ons oordeel. voldoende en geschikt is als Materialiteit Op basis van onze professionele oordeelsvorming hebben wij de materialiteit voor de jaarrekening als geheel bepaald op EUR , waarbij de bij onze controle toegepaste goedkeuringstolerantie bedraagt voor fouten 1% en voor onzekerheden 3% van de totale lasten inclusief toevoegingen aan reserves, zoals voorgeschreven in artikel 2 lid 1 Bado. Wij houden ook rekening met afwijkingen en/of mogelijke afwijkingen die naar onze mening voor de gebruikers van de jaarrekening om kwalitatieve redenen materieel zijn, zoals ook bedoeld in artikel 3 Bado. Daarbij zijn voor de controle van de in de jaarrekening opgenomen WNT-informatie de materialiteitsvoorschriften gehanteerd zoals vastgelegd in de Regeling controleprotocol WNT Wij zijn met het algemeen bestuur overeengekomen dat wij aan het algemeen bestuur tijdens onze controle geconstateerde afwijkingen boven de EUR rapporteren alsmede kleinere afwijkingen die naar onze mening om kwalitatieve of WNT-redenen relevant zijn. B. Verklaring over de in de jaarstukken opgenomen andere informatie Naast de jaarrekening en onze controleverklaring daarbij, omvatten de jaarstukken andere informatie, die bestaat uit: het jaarverslag, waaronder de programmaverantwoording en de paragrafen. Op grond van onderstaande werkzaamheden zijn wij van mening dat de andere informatie: met de jaarrekening verenigbaar is en geen materiële afwijkingen bevat; alle informatie bevat die op grond van het BBV is vereist. _,..,. an independent member of BAKER TILLY lnternational 41 er Tilly Berk N.V. voor ingsdoeleinden datum

53 Accountants "iaker TILLY BERK Wij hebben de andere informatie gelezen en hebben op basis van onze kennis en ons begrip, verkregen vanuit de jaarrekeningcontrole of anderszins, overwogen of de andere informatie materiële afwijkingen bevat. Met onze werkzaamheden hebben wij voldaan aan de vereisten in de Gemeentewet en de Nederlandse Standaard 720. Deze werkzaamheden hebben niet dezelfde diepgang als onze controlewerkzaamheden bij de jaarrekening. Het dagelijks bestuur is verantwoordelijk voor het opstellen van de andere informatie, waaronder het jaarverslag in overeenstemming met het BBV. C. Beschrijving van verantwoordelijkheden met betrekking tot de jaarrekening Verantwoordelijkheden van het dagelijks bestuur en algemeen bestuur voor de jaarrekening Het dagelijks bestuur is verantwoordelijk voor het opmaken en getrouw weergeven van de jaarrekening in overeenstemming met het BBV. Het dagelijks bestuur is ook verantwoordelijk voor het rechtmatig tot stand komen van de in de jaarrekening verantwoorde baten en lasten alsmede de balansmutaties, in overeenstemming met de begroting en met de in de relevante wet- en regelgeving opgenomen bepalingen, waaronder gemeentelijke verordeningen, zoals opgenomen in het programma van eisen accountantscontrole d.d. 29 juni In dit kader is het dagelijks bestuur tevens verantwoordelijk voor een zodanige interne beheersing die het dagelijks bestuur noodzakelijk acht om het opmaken van de jaarrekening en de naleving van die relevante wet- en regelgeving mogelijk te maken zonder afwijkingen van materieel belang als gevolg van fouten of fraude. Het algemeen bestuur is als kadersteilend en controlerend orgaan op grond van de Gemeentewet verantwoordelijk voor het uitoefenen van toezicht op het proces van financiële verslaggeving van de gemeenschappelijke regeling. Onze verantwoordelijkheden voor de controle van de jaarrekening Onze verantwoordelijkheid is het zodanig plannen en uitvoeren van een controleopdracht dat wij daarmee voldoende en geschikte controle-informatie verkrijgen voor het door ons af te geven oordeel. Onze controle is uitgevoerd met een hoge mate maar geen absolute mate van zekerheid waardoor het mogelijk is dat wij tijdens onze controle niet alle materiële fouten en fraude ontdekken. Afwijkingen kunnen ontstaan als gevolg van fouten of fraude en zijn materieel indien redelijkerwijs kan worden verwacht dat deze, afzonderlijk of gezamenlijk, van invloed kunnen zijn op de economische beslissingen die gebruikers op basis van deze jaarrekening nemen. De materialiteit beïnvloedt de aard, timing en omvang van onze ~ an independent member ol BAKER TILLY I NTERNATlONAL 42 datum

54 Accountants JJiAKER TILLY BERK controlewerkzaamheden ons oordeel. en de evaluatie van het effect van onderkende afwijkingen op Wij hebben deze accountantscontrole professioneel kritisch uitgevoerd en hebben waar relevant professionele oordeelsvorming toegepast in overeenstemming met de Nederlandse controlestandaarden, het Bado, het programma van eisen accountantscontrole dat is vastgesteld door het algemeen bestuur op , de Regeling Controleprotocol WNT 2016, ethische voorschriften en de onafhankelijkheidseisen. Onze controle bestond onder andere uit: het identificeren en inschatten van de risico's dat de jaarrekening afwijkingen van materieel belang bevat als gevolg van fouten of fraude dan wel het niet rechtmatig tot stand komen van baten en lasten alsmede de balansmutaties, het in reactie op deze risico's bepalen en uitvoeren van controlewerkzaamheden en het verkrijgen van controle-informatie die voldoende en geschikt is als basis voor ons oordeel. Bij fraude is het risico dat een afwijking van materieel belang niet ontdekt wordt groter dan bij fouten. Bij fraude kan sprake zijn van samenspanning, valsheid in geschrifte, het opzettelijk nalaten transacties vast te leggen, het opzettelijk verkeerd voorstellen van zaken of het doorbreken van de interne beheersing; het verkrijgen van inzicht in de interne beheersing die relevant is voor de controle met als doel controlewerkzaamheden te selecteren die passend zijn in de omstandigheden. Deze werkzaamheden hebben niet als doelom een oordeel uit te spreken over de effectiviteit van de interne beheersing van de gemeenschappelijke regeling; het evalueren van de geschiktheid van de gebruikte grondslagen voor financiële verslaggeving, de gebruikte financiële rechtmatigheidscriteria en het evalueren van de redelijkheid van schattingen door het dagelijks bestuur en de toelichtingen die daarover in de jaarrekening staan; het evalueren van de presentatie, structuur en inhoud van de jaarrekening en de daarin opgenomen toelichtingen; en het evalueren of de jaarrekening een getrouw beeld geeft van de onderliggende transacties en gebeurtenissen en of de in de jaarrekening verantwoorde baten en lasten alsmede de balansmutaties in alle van materieel belang zijnde aspecten rechtmatig tot stand zijn gekomen. Wij communiceren met het algemeen bestuur onder andere over de geplande reikwijdte en timing van de controle en over de significante bevindingen die uit onze controle naar ren zijn gekomen, waaronder eventuele significante tekortkomingen in de interne be eersing. datum ~. an independent member ol BAKER TILLY INTERNATIONAL 43

55 Verslag van bevindingen Boekjaar 2016 Omgevingsdienst Flevoland &. Gooi en Vechtstreek :9i3AKER TILLY BERK ~-, ",_. " --- An independent member of Baker Tilly Internation~1

56 Inhoudsopgave Pagina 1 Bestuurlijke samenvatting 4 2 Aard en reikwijdte van de werkzaamheden 5 3 accou nta ntscontrole 6 4 Verslaglegging 9 5 Weerstandsvermogen 10 6 Overige aandachtspunten 11 2

57 VERTROUWELIJK Omgevingsdienst Flevoland & Gooi en Vechtstreek Aan de leden van het algemeen bestuur Utrecht, 16 mei 2017 Betreft: Verslag van bevindingen bij de jaarrekening 2016 Geachte leden van het algemeen bestuur, Voor u ligt het verslag van bevindingen dat wij hebben opgesteld op basis van de door ons uitgevoerde werkzaamheden in het kader van de controle van de jaarrekening 2016 van de Omgevingsdienst Flevoland & Gooi en Vechtstreek. De belangrijkste bevindingen naar aanleiding van de eindejaarscontrole hebben wij in dit verslag van bevindingen opgenomen. Bij deze jaarrekening hebben wij een goedkeurende controleverklaring verstrekt. Dit verslag van bevindingen doet geen afbreuk aan ons oordeel dat de jaarrekening een getrouw beeld geeft van de baten en lasten over het boekjaar en de activa en passiva in overeenstemming met het BBV en dat deze in alle van materieel belang zijnde aspecten rechtmatig tot stand is gekomen. Wij bedanken de directie en de betrokken medewerkers van de Omgevingsdienst Flevoland & Gooi en Vechtstreek voor de open en constructieve samenwerking bij het verrichten van onze controlewerkzaamheden en de totstandkoming van onze rapportage. Wij kijken terug op een goede oplevering en uitstekende kwaliteit van de jaarstukken Tot het verstrekken van nadere toelichting zijn wij graag bereid. Met vriendelijke groet, Baker Tilly Berk N.V. Was getekend G.J. van Luyk AA Director 3

58 1. Bestuurlijke samenvatting Als accountant van uw organisatie hebben wij de controle van de jaarrekening uitgevoerd op basis van de kaders en normen die door de wetgever als ook door u als bestuur aan ons zijn meegegeven. In dit verslag van bevindingen doen wij verslag van de uitkomsten van ons onderzoek naar de getrouwheid en de rechtmatige totstandkoming van de baten en lasten en de activa en passiva in de jaarrekening In hoofdstuk 3 van dit verslag van bevindingen gaan wij met name in op die zaken die van belang zijn voor u als algemeen bestuur. Wij ondersteunen u daarbij in uw controlerende rol en uw besluitvorming rondom de jaarrekening. Bij de jaarrekening die voorligt hebben wij een goedkeurende controleverklaring verstrekt voor het aspect getrouwheid als ook voor het aspect rechtmatigheid. 4

59 2. Aard en reikwijdte van de werkzaamheden 2.1 Opdracht In overeenstemming met de van u verkregen opdracht hebben wij de jaarrekening over boekjaar 2016 van de Omgevingsdienst Flevoland & Gooi en Vechtstreek gecontroleerd. Bij de uitvoering van onze controlewerkzaamheden inzake de jaarrekening hebben wij de goedkeuringstolerantie gehanteerd in overeenstemming met het Besluit Accountscontrole Decentrale Overheden (BADO). Hieruit volgt dat wij voor de jaarrekening een tolerantie voor fouten van (1% van de lasten inclusief toevoeging aan de reserves) hebben gehanteerd en een tolerantie voor onzekerheden van (3% van de lasten inclusief toevoegingen aan de reserves). 2.2 Grondslagen De accountantscontrole omvat onder meer een onderzoek door middel van deelwaarnemingen, beoordeling van de grondslagen van de financiële verslaggeving en van belangrijke schattingen die bij het opmaken van de jaarrekening gehanteerd. zijn In het kader van de waarderingsgrondslagen komen zaken aan de orde die een significante invloed hebben op de kwaliteit van de jaarverslaggeving, zoals nieuwe of gewijzigde waarderingsgrondslagen, schattingen, beoordelingen en onzekerheden en/of bijzondere transacties. In het verslagjaar 2016 zijn geen wijzigingen doorgevoerd in de keuze of de toepassing van belangrijke verslaggevingsgrondslagen. Naar onze mening zijn de door het dagelijks bestuur gekozen waarderingsgrondslagen aanvaardbaar en consistent toegepast met betrekking tot de significante jaarrekenin,gposten en bijzondere transacties. 5

60 3. Accountantscontrole 3.1 Geen sprake van niet-gecorrigeerde afwijkingen Naar aanleiding van de door ons verrichte werkzaamheden hebben wij geen niet-gecorrigeerde onzekerheden geconstateerd welke boven de rapporteringstolerantie van uitkomen. afwijkingen en/of 3.2 Oordeel in de controleverklaring Bij de jaarrekening over boekjaar 2016 hebben wij een goedkeurende controleverklaring verstrekt waarvan de oordeelparagraaf als volgt luidt: Naar ons oordeel: geeft de in de jaarstukken opgenomen jaarrekening een getrouw beeld van de grootte en de samenstelling van zowel de baten en lasten over 2016 als van de activa en passiva van Omgevingsdienst Flevoland & Gooi en Vechtstreek op 31 december 2016 in overeenstemming met het Besluit begroting en verantwoording provincies en gemeenten (BBV); zijn de in de jaarrekening verantwoorde baten en lasten alsmede de balansmutaties over 2016 in alle van materieel belang zijnde aspecten rechtmatig tot stand gekomen in overeenstemming met de begroting en met de in de relevante wet- en regelgeving opgenomen bepalingen, waaronder de verordeningen van de gemeenschappelijke regeling, zoals opgenomen in het programma van eisen accountantscontrole d.d. 29 juni De strekking van onze controleverklaring is gebaseerd op de veronderstelling dat de jaarrekening ongewijzigd wordt vastgesteld door de leden van het algemeen bestuur. 6

61 3. Accountantscontrole 3.3 Geen (materiële) afwijkingen die in het oordeel moeten worden betrokken in het kader van begrotingsrechtmatigheid De toe te passen normen voor het begrotingscriterium zjjn gebaseerd op Artikel 189, 190 en 191 van de Gemeentewet en moeten door het algemeen bestuur zelf nader worden ingevuld en geconcretiseerd. Dit gebeurt door middel van de begroting, via de verordening op het financieel beheer en het controleprotocol. Het systeem van budgetbeheer en -bewaking moet waarborgen dat de baten en lasten binnen de begroting blijven en dat belangrijke wijzigingen of dreigende overschrijdingen tijdig worden gemeld aan het algemeen bestuur, zodat deze tijdig (binnen het begrotingsjaar) een besluit kan nemen. Een systeem met onvoldoende waarborgen voor tijdige melding aan het algemeen bestuur van budgetoverschrijdingen brengt het risico met zich mee dat inbreuk wordt gemaakt op het budgetrecht van het algemeen bestuur. Het begrotingscriterium is verder verfijnd en uitgewerkt in de kadernota rechtmatigheid die door de commissie BBV is uitgebracht. Een belangrijke inhoudelijke aanvulling betreft de vaststelling, dat het overschrijden van de begroting altijd onrechtmatig is maar niet in alle gevallen hoeft te worden meegewogen in het accountantsoordeel. Essentieel is dat het algemeen bestuur nadere regels kan stellen wanneer kostenoverschrijdingen die worden gecompenseerd door direct gerelateerde opbrengsten (1), kostenoverschrijdingen passend binnen het beleid (2) en kostenoverschrijdingen bij openeinde regelingen (3) moeten meewegen bij het oordeel van de accountant. In die gevallen dat het algemeen bestuur geen nader beleid stelt, geldt het uitgangspunt dat deze kostenoverschrijdingen door de accountant niet bij de beslissing of al dan niet een goedkeurende controleverklaring kan worden gegeven, wordt betrokken. Deze kostenoverschrijdingen moeten dan wel goed herkenbaar in de jaarrekening zijn opgenomen. In de jaarstukken 2016 legt het dagelijks bestuur in hoofdstuk B.3.5 verantwoording af over de realisatie van de lasten en baten ten opzichte van de begroting na wijziging. Uit de analyse blijkt een overschrijding van de begrote lasten op de volgende programma's l.lc flexibele schil, 4.2 overige huisvestingskosten en 7.1 BSBm. Wij hebben vastgesteld dat deze overschrijdingen afdoende in de jaarrekening zijn toegelicht. 7

62 3. Accountantscontrole 3.4 Vers/aggevingsgronds/agen Wij hebben de aanvaardbaarheid van de gehanteerde waarderingsgrondslagen, de consistente toepassing daarvan alsmede de duidelijkheid en volledigheid van de jaarverslaggeving beoordeeld. Uw organisatie heeft gedurende 2016 geen wijzigingen doorgevoerd in de keuze in de van toepassing zijnde verslaggevingsgrondslagen. Wij concluderen dat de gehanteerde waarderingsgrondslagen aanvaardbaar zijn en dat de toepassing daarvan, samen met de in de jaarrekening opgenomen toelichtingen, een getrouw beeld geeft van de financiële positie van uw gemeenschappelijke regeling. 3.5 Schattingen Inherent aan het opmaken van een jaarrekening is dat de organisatie schattingen moet maken. Bepaalde schattingen zijn van bijzonder belang door hun invloed op de jaarrekening en de waarschijnlijkheid dat toekomstige gebeurtenissen significant afwijken van de verwachtingen van het bestuur. Als onderdeel van de controle hebben wij de aanvaardbaarheid van de schattingen beoordeeld. De belangrijkste schattingen in de jaarrekening zijn: Belangrijke schattingen Beoordeling Toelichting f I Wij zijn van mening dat het bestuur bij het maken van schattingen consistent heeft gehandeld. 8

63 4. Verslaggeving 4.1 Jaarverslag De jaarstukken 2016 bestaan uit "het jaarverslag" en de "jaarrekening". In het jaarverslag worden de beleidsuitgangspunten en beleidsevaluaties zichtbaar. Primair object van de accountantscontrole (op grond van Artikel 213 van de Gemeentewet) is het overzicht van baten en lasten met toelichting en de balans met toelichting zoals in het boekwerk "jaarrekening" is opgenomen. Het jaarverslag valt hierdoor niet onder de accountantscontrole. Wij hebben vastgesteld dat het jaarverslag, in het licht van de tijdens onze controlewerkzaamheden verkregen kennis en begrip omtrent Omgevingsdienst Flevoland & Gooi en Vechtstreek en haar omgeving, geen materiële onjuistheden bevat. Tevens hebben wij vastgesteld dat alle verplichte elementen, zoals opgenomen artikel 213 lid 3 onder d van de Gemeentewet, zijn opgenomen in het jaarverslag. 4.2 Wet Normering Topinkomens (WNT) De Wet normering bezoldiging topfunctionarissen publieke en semipublieke sector (WNT) is op 1 januari 2014 in werking getreden. De WNT stelt maxima aan de bezoldiging van topfunctionarissen. In de WNT wordt het begrip topfunctionaris nader gedefinieerd; het wetsvoorstel 'Aanpassingswet WNT' benadrukt dat alleen sprake is van een topfunctionaris als sprake is van leidinggeven aan de gehele organisatie. In de WNT worden ook maxima aan bezoldiging van de topfunctionaris gesteld van (2015: ; 2014: ). De bezoldiging van topfunctionarissen in deeltijd of met een aanstelling korter dan 12 maanden in een boekjaar, wordt omgerekend naar een voltijdsbezoldiging. De WNT bevat een openbaarmakingsverplichting van de bezoldiging van topfunctionarissen via de jaarrekening van de organisatie en inzending aan de (vak)minister. Voor andere functionarissen geldt alleen een openbaarmakingsverplichting bij overschrijding van de bezoldigingsnorm. In de jaarrekening van de gemeenschappelijke regeling Omgevingsdienst Flevoland & Gooi en Vechtstreek over boekjaar 2016 is op juiste wijze rekening gehouden met de bepalingen uit de WNT. 9

64 5. Weerstandsvermogen In de paragraaf "Weerstandsvermogen en risicobeheersing" in het jaarverslag is opgenomen hoeveel risico's zich met welke frequentie en omvang naar alle waarschijnlijkheid voor zullen doen ten aanzien van de Omgevingsdienst Flevoland & Gooi en Vechtstreek. De 5 grootste risico's zijn hierbij specifiek benoemd. Tevens is berekend welk weerstandsvermogen benodigd is ter dekking van deze risico's, is aangegeven welke weerstandscapaciteit beschikbaar is en wat de ratio van het weerstandsvermogen is. Ultimo 2016 resulteert dit in een benodigd weerstandscapaciteit van Hierbij wordt verondersteld dat niet alle risico's zich gelijktijdig zullen voordoen. Wij onderschrijven deze veronderstelling. Beschikbaar is een weerstandscapaciteit van Dit resulteert in een ratio van het weerstandsvermogen van 1,06. Dit betekent dat het weerstandsvermogen als voldoende aangemerkt. Voor de uitwerking van het weerstandsvermogen wordt gewerkt met wegingsfactoren per klasse, zowel voor het financiële bedrag als voor de kans dat een risico zich voordoet. Ten aanzien van de klasseindeling financieel merken wij op dat voor de risico's 1 indexering en 4 exploitatieverlies de gehanteerde wegingsfactoren ertoe leiden dat voor risico 1 bij een financieel bedrag van een weerstandscapaciteit is opgenomen van en voor risico 4 opbrengsten bij een financieel bedrag van een weerstandscapaciteit is opgenomen van Zonder wegingsfactoren te hanteren voor financiële bedragen zou de weerstandscapaciteit voor deze 2 risico's neerwaarts kunnen worden bijgesteld naar in plaats van respectievelijk in plaats van De ratio van het weerstandsvermogen zou in dat geval in totaal ca 1,56 bedragen. Wij wijzen u op het feit dat indien het Algemeen Bestuur besluit tot wijziging van de kostprijssystematiek de jaarstukken) dit ook gevolgen zal hebben voor het weerstandsvermogen. (zie blz. 4 van 10

65 6. Overige aandachtspunten 6.1 Overige dienstverlening - > onafhankelijkheid accountant Baker Tilly Berk heeft diverse organisatorische maatreqelen getroffen om zijn onafhankelijkheid en die van zijn medewerkers te waarborgen. Deze maatregelen omvatten onder meer: voorschriften en procedures omtrent onafhankelijkheid. Deze voorschriften voor professioneel gedrag op het gebied van kwaliteit en onafhankelijkheid zijn opgenomen in de Gedragscode van Baker Tilly Berk. Deze Gedragscode geldt voor iedere medewerker van Baker Tilly Berk en wordt natuurlijk steeds geactualiseerd; jaarlijkse bevestiging van onafhankelijkheid door partners en medewerkers van Baker Tilly Berk en ondersteunende stafd iensten; cliënt- en opdrachtacceptatieprocedures, waaronder een beoordeling, of er sprake is van mogelijk conflicterende diensten; intern en extern kwaliteitsonderzoek; reviews door externe toetsers die niet bij de opdracht betrokken zijn, ter waarborging van een deugdelijke grondslag/deskundig oordeel; roulatie van partners op de opdracht. Wij zijn van mening dat wij in relatie tot uw organisatie onafhankelijk, in overeenstemming met de ViO (Verordening inzake de Onafhankelijkheid van accountants), hebben gefunctioneerd en dat de objectiviteit van onze oordeelsvorming in het afgelopen jaar niet is aangetast. 6.2 Fraude Bij de uitvoering van de werkzaamheden hanteren wij onder andere de Nadere Voorschriften Controle- en Overige Standaarden (NV COS) 240. "De verantwoordelijkheid van de accountant voor het onderkennen van het risico van fraude in het kader van de controle van financiële overzichten". Het bestuur is primair verantwoordelijk voor de preventie van fraude. Het bestuur is verantwoordelijk voor een cultuur van eerlijkheid en ethisch verantwoordelijk gedrag. Zij dient zowel preventieve als repressieve beheersingsmaatregelen te nemen om de kans op fraude zo veel mogelijk te beperken, zodat de integriteit van de financiële verslaggeving is gewaarborgd. Tijdens de controle van de jaarrekening inventariseren wij de frauderisico's binnen uw organisatie en beoordelen wij de interne beheersingsmaatregelen die gericht zijn op het voorkomen en ontdekken van fraude. Tijdens de beoordeling bleek ons dat binnen uw organisatie reeds de nodige aandacht wordt besteed aan de onderwerpen fraude en integriteit. U heeft aangegeven belang te hechten aan een adequate beheersing van frauderisico's. Volledigheidshalve wijzen wij erop dat onze controle niet specifiek gericht is op het ontdekken van fraude. 11

66 6. Overige aandachtspunten 6.3 Geautomatiseerde gegevensverwerking Wij onderzoeken de geautomatiseerde gegevensverwerking voor zover wij dat noodzakelijk achten in het kader van de controle van de jaarrekening. De accountantscontrole kan daarom leiden tot andere constateringen dan wanneer een gericht onderzoek naar de betrouwbaarheid en continuïteit van de geautomatiseerde gegevensverwerking wel zou plaatsvinden. Aan ons is ook geen opdracht verstrekt met dit doel. De door ons uitgevoerde werkzaamheden hebben evenwel geen bevindingen opgeleverd die wij in dit kader onder uw aandacht moeten brengen. 12

67

O M G EVI N G S D I E N ST. Verzenddatum Bijlagen Kenmerk OFGV ivw05

O M G EVI N G S D I E N ST. Verzenddatum Bijlagen Kenmerk OFGV ivw05 IBAN: O M G EVI N G S D I E N ST FLEVOLAND & GODI EN VECHT5TREEK Gemeenteraad van de gemeente Gooise Meren Postbus 6000 1400 HA BUSSUM Verzenddatum Bijlagen Kenmerk 26-09-2017 4 2017 OFGV ivw05 Onderwerp:

Nadere informatie

Accountants BERK CONTROLEVERKLARING VAN DE ONAFHANKELIJKE ACCOUNTANT. A. Verklaring over de in de jaarstukken opgenomen jaarrekening 2017

Accountants BERK CONTROLEVERKLARING VAN DE ONAFHANKELIJKE ACCOUNTANT. A. Verklaring over de in de jaarstukken opgenomen jaarrekening 2017 Aan het bestuur van Recreatieschap Stichtse Groenlanden Baker Tilly Berk N.V. Papendorpseweg 99 Postbus 85007 3508 AA Utrecht T: +31 (0)30 258 70 00 F: +31 (0)30 254 45 77 E: utrecht@bakertillyberk.nl

Nadere informatie

INT / 2435 A.van Genderen. Jaarstukken ODRU 2016 en accountantsverklaring

INT / 2435 A.van Genderen. Jaarstukken ODRU 2016 en accountantsverklaring Aan de raad van de Gemeente Bunnik Postbus 5 3980 CA Bunnik c^ regio Utrecht Bezoekadres: Archimedeslaan 6 3584 BA Utrecht Postadres: Postbus 13101 3507 LC Utrecht 088-022 50 00 info@odru.nl www.odru.nl

Nadere informatie

CONTROLEVERKLARING VAN DE ONAFHANKELIJKE ACCOUNTANT. A. Verklaring over de in de jaarstukken opgenomen jaarrekening 2016

CONTROLEVERKLARING VAN DE ONAFHANKELIJKE ACCOUNTANT. A. Verklaring over de in de jaarstukken opgenomen jaarrekening 2016 Baker Tilly Berk N.V. Burgemeester Roeienweg 14-18 Postbus 508 8000 AM Zwolle T: +31(~384258600 F: +31 (0)38 425 86 99 E: zwolle@bakertillyberk.nl KvK: 24425560 www.bakertillyberk.nl CONTROLEVERKLARING

Nadere informatie

Ons oordeel Wij hebben de jaarrekening 2016 van de gemeente IJsselstein te IJsselstein gecontroleerd.

Ons oordeel Wij hebben de jaarrekening 2016 van de gemeente IJsselstein te IJsselstein gecontroleerd. Aan de gemeenteraad van Gemeente IJsselstein Baker Tilly Berk N.V. Burgemeester Roelenweg 14-18 Postbus 508 8000 AM Zwolle T: +31 (0)38 425 86 00 F: +31 (0)38 425 86 99 E: zwolle@bakertillyberk.nl KvK:

Nadere informatie

Verzenddatum Bijlagen Kenmerk. Onderwerp: O M G EVI N G S D I E N ST. Afschriftbrief verzoek om zienswijzen jaarrekeningresultaat 2017 OFGV

Verzenddatum Bijlagen Kenmerk. Onderwerp: O M G EVI N G S D I E N ST. Afschriftbrief verzoek om zienswijzen jaarrekeningresultaat 2017 OFGV Postbus IBAN: 8203 (088) O M G EVI N G S D I E N ST FLEVOLAND & GODI EN VECHTSTREEK Het college van burgemeester en wethouders van de gemeente Dronten Postbus 100 8250 AC DRONTEN Verzenddatum Bijlagen

Nadere informatie

Controleverklaring van de onafhankelijke accountant

Controleverklaring van de onafhankelijke accountant Controleverklaring van de onafhankelijke accountant Aan: de gemeenteraad van de gemeente Utrecht A. Verklaring over de in de jaarstukken opgenomen jaarrekening 2017 Ons oordeel Wij hebben de jaarrekening

Nadere informatie

Controleverklaring van de onafhankelijke accountant. Verklaring over de in de jaarstukken opgenomen jaarrekening 2016

Controleverklaring van de onafhankelijke accountant. Verklaring over de in de jaarstukken opgenomen jaarrekening 2016 EY working woud Controleverklaring van de onafhankelijke accountant Aan: de raad van de gemeente Bronckhorst Verklaring over de in de jaarstukken opgenomen jaarrekening 2016 Ons oordeel met beperking Wij

Nadere informatie

Controleverklaring van de onafhankelijke accountant

Controleverklaring van de onafhankelijke accountant Controleverklaring van de onafhankelijke accountant Aan: het algemeen bestuur van Waterschap Vechtstromen A. Verklaring over de in de jaarstukken opgenomen jaarrekening 2017 Ons oordeel Wij hebben de jaarrekening

Nadere informatie

Controleverklaring van de onafhankelijke accountant

Controleverklaring van de onafhankelijke accountant Controleverklaring van de onafhankelijke accountant Aan: de raad van gemeente Haarlem Verklaring over de jaarrekening 2018 Ons oordeel Naar ons oordeel: geeft de in de jaarstukken opgenomen jaarrekening

Nadere informatie

Controleverklaring van de onafhankelijke accountant

Controleverklaring van de onafhankelijke accountant Jaarr ekeni ng 31 december 2018 1 januari 2018 Gemeente U den Control e Goedkeurend 31011325A005 KVK Kvk Nummer uit DB (nog te doen) Create SBR Extensi on 1.0 Eindhoven 30 mei 2019 Controleverklaring van

Nadere informatie

Controleverklaring van de onafhankelijke accountant

Controleverklaring van de onafhankelijke accountant Deloitte Accountants B.V. Sophialaan 24-26 8911 AE Leeuwarden Postbus 826 8901 BP Leeuwarden Nederland Tel: 088 288 2888 Fax: 088 288 9877 www.deloitte.nl Controleverklaring van de onafhankelijke accountant

Nadere informatie

Van: Verzonden: Aan: Onderwerp: Bijlagen: Geachte Griffie,

Van: Verzonden: Aan: Onderwerp: Bijlagen: Geachte Griffie, Van: Verzonden: Aan: Onderwerp: Bijlagen: Nicolette Rigter woensdag 19 april 2017 12:02 Amersfoort, raadsgriffier; Baarn, raadsgriffier; Bunnik, raadsgriffier; Bunschoten, raadsgriffier;

Nadere informatie

CONTROLEVERKLARING VAN DE ONAFHANKELIJKE ACCOUNTANT Aan: de Gemeente Delft en de Raad van Commissarissen van Werkse! Verklaring over de jaarrekening 2016 Ons oordeel Wij hebben de jaarrekening 2016 van

Nadere informatie

A. Verklaring over de in het jaarverslag opgenomen jaarrekening 2017

A. Verklaring over de in het jaarverslag opgenomen jaarrekening 2017 VAN DE ONAFHANKELIJKE ACCOUNTANT Aan de Raad van Beheer van de Stichting voor Protestants Christelijk Onderwijs voor Meppel e.o. A. Verklaring over de in het jaarverslag opgenomen jaarrekening 2017 Ons

Nadere informatie

Ons oordeel Wij hebben de jaarrekening 2017 van Samenwerkingsstichting Kans & Kleur gecontroleerd.

Ons oordeel Wij hebben de jaarrekening 2017 van Samenwerkingsstichting Kans & Kleur gecontroleerd. Controleverklaring van de onafhankelijke accountant Aan: de Raad van Toezicht Samenwerkingsstichting Kans & Kleur A. Verklaring over de in het jaarverslag opgenomen jaarrekening 2017 Ons oordeel Wij hebben

Nadere informatie

Ons oordeel met beperking Wij hebben de jaarrekening 2017 van gemeente Tiel te Tiel gecontroleerd.

Ons oordeel met beperking Wij hebben de jaarrekening 2017 van gemeente Tiel te Tiel gecontroleerd. Aan de gemeenteraad van Gemeente Tiel Baker Tilly Berk N.V. Bijster 39 Postbus 3814 4800 DV Breda T: +31 (0)76 525 00 00 F: +31 (0)76 525 00 50 E: breda@bakertillyberk.nl KvK: 24425560 www.bakertillyberk.nl

Nadere informatie

1a Leidinggevende topfunctionarissen met dienstbetrekking bedragen x 1 T.Keulen M.C. Spies Functiegegevens Voorzitter CvB Lid CvB Aanvang en einde fun

1a Leidinggevende topfunctionarissen met dienstbetrekking bedragen x 1 T.Keulen M.C. Spies Functiegegevens Voorzitter CvB Lid CvB Aanvang en einde fun 1a Leidinggevende topfunctionarissen met dienstbetrekking bedragen x 1 T.Keulen M.C. Spies Functiegegevens Voorzitter CvB Lid CvB Aanvang en einde functievervulling 2018 1/1-31/12 1/1-31/12 Omvang dienstverband

Nadere informatie

Controleverklaring van de onafhankelijke accountant Aan de raad van toezicht van Vereniging voor Christelijk Voortgezet Onderwijs Paul Krugerweg 44 38

Controleverklaring van de onafhankelijke accountant Aan de raad van toezicht van Vereniging voor Christelijk Voortgezet Onderwijs Paul Krugerweg 44 38 Controleverklaring van de onafhankelijke accountant Aan de raad van toezicht van Vereniging voor Christelijk Voortgezet Onderwijs Paul Krugerweg 44 3851 ZJ ERMELO A. Verklaring over de in het jaarverslag

Nadere informatie

CONTROLEVERKLARING VAN DE ONAFHANKELIJKE ACCOUNTANT Aan de Raad van Toezicht en het Bestuur van Stichting STBN A. Verklaring over de in het jaarversla

CONTROLEVERKLARING VAN DE ONAFHANKELIJKE ACCOUNTANT Aan de Raad van Toezicht en het Bestuur van Stichting STBN A. Verklaring over de in het jaarversla CONTROLEVERKLARING VAN DE ONAFHANKELIJKE ACCOUNTANT Aan de Raad van Toezicht en het Bestuur van Stichting STBN A. Verklaring over de in het jaarverslag opgenomen jaarrekening 2017 Ons oordeel Wij hebben

Nadere informatie

CONTROLEVERKLARING VAN DE ONAFHANKELIJKE ACCOUNTANT Aan: het bestuur van Stichting Steun Goois Natuurreservaat A. Verklaring over de jaarrekening 2017

CONTROLEVERKLARING VAN DE ONAFHANKELIJKE ACCOUNTANT Aan: het bestuur van Stichting Steun Goois Natuurreservaat A. Verklaring over de jaarrekening 2017 CONTROLEVERKLARING VAN DE ONAFHANKELIJKE ACCOUNTANT Aan: het bestuur van Stichting Steun Goois Natuurreservaat A. Verklaring over de jaarrekening 2017 Ons oordeel Wij hebben de jaarrekening 2017 van Stichting

Nadere informatie

Jaarrekening Patijnenburg 2016

Jaarrekening Patijnenburg 2016 Jaarrekening Patijnenburg 2016 CONTROLEVERKLARING VAN DE ONAFHANKELIJKE ACCOUNTANT Aan: het bestuur van Stichting Patijnenburg Verklaring over de in het jaarverslag

Nadere informatie

Accountants Belastingadviseurs adres Van Elmptstraat 14 9723 ZL Groningen telefoon 050-3166966 e-mail groningen@jonglaan.nl internet www.jonglaan.nl Controleverklaring van de onafhankelijke accountant

Nadere informatie

Verzenddatum Bijlagen Kenmerk. Onderwerp: Voorlopige jaarrekening 2015 O M G EVI N G S D I E N ST

Verzenddatum Bijlagen Kenmerk. Onderwerp: Voorlopige jaarrekening 2015 O M G EVI N G S D I E N ST 8203 (088) BTW O M G EVI N G S D I E N ST FLEVOLAND & GODI EN VECHTSTREEK Gemeenteraad van de gemeente Zeewolde Postbus 1 3890 AA ZEEWOLDE Verzenddatum Bijlagen Kenmerk 1 2016 OFGV ivw01 Onderwerp: Voorlopige

Nadere informatie

KPMG Audit. kpmg. Document waarop ons rapport 17X GRN d.d. 27 juni (mede) betrekking heeft. KPMG Accountants N.V.

KPMG Audit. kpmg. Document waarop ons rapport 17X GRN d.d. 27 juni (mede) betrekking heeft. KPMG Accountants N.V. Controleverklaring van de onafhankelijke accountant Aan: de Raad van Bestuur en de Raad van Commissarissen van Coöperatie Regionale Ambulancevoorziening Kennemerland U.A. Verklaring over de in de jaarstukken

Nadere informatie

CONTROLEVERKLARING VAN DE ONAFHANKELIJKE ACCOUNTANT Aan: de Raad van Toezicht van Stichting Filmtheater t Hoogt A. Verklaring over de in het jaarverslag opgenomen jaarrekening 2017 Ons oordeel Wij hebben

Nadere informatie

NÅ$ Koenen en Co Controle BV is lid van Nexia International. veelzijdig. Controle

NÅ$ Koenen en Co Controle BV is lid van Nexia International. veelzijdig. Controle Controle Renier Nafzgerstraat 104 Postbus 1722 NL6201 BS Maastricht Aan: Algemeen Bestuur van de Gemeenschappelijke Regeling Het Gegevenshuis T+31(O)433219080 Emile Erensplein 55 F+31(0)433253646 6371

Nadere informatie

CONTROLEVERKLARING VAN DE ONAFHANKELIJKE ACCOUNTANT Aan: het bestuur van Stichting Gooisch Natuurreservaat A. Verklaring over de in het jaarverslag op

CONTROLEVERKLARING VAN DE ONAFHANKELIJKE ACCOUNTANT Aan: het bestuur van Stichting Gooisch Natuurreservaat A. Verklaring over de in het jaarverslag op CONTROLEVERKLARING VAN DE ONAFHANKELIJKE ACCOUNTANT Aan: het bestuur van Stichting Gooisch Natuurreservaat A. Verklaring over de in het jaarverslag opgenomen jaarrekening 2017 B. Ons oordeel Wij hebben

Nadere informatie

Accountants Belastingadviseurs adres Van Elmptstraat 14 9723 ZL Groningen telefoon 050-3166966 e-mail groningen@jonglaan.nl internet www.jonglaan.nl Controleverklaring van de onafhankelijke accountant

Nadere informatie

Controleverklaring van de onafhankelijke accountant

Controleverklaring van de onafhankelijke accountant Overige gegevens Controleverklaring van de onafhankelijke accountant Aan: de Raad van Toezicht van De Nederlandse Hartstichting Verklaring over de in het jaarverslag opgenomen jaarrekening Wij vinden dat

Nadere informatie

CONTROLEVERKLARING VAN DE ONAFHANKELIJKE ACCOUNTANT Aan: het bestuur van Stichting Gooisch Natuurreservaat A. Verklaring over de in het jaarverslag opgenomen jaarrekening 2016 Ons oordeel Wij hebben de

Nadere informatie

CONTROLEVERKLARING VAN DE ONAFHANKELIJKE ACCOUNTANT Aan: de Aandeelhouder, de Bestuurder en de Raad van Commissarissen van Patijnenburg B.V. Verklaring over de in het jaarverslag opgenomen jaarrekening

Nadere informatie

8. Financiële situatie op balansdatum Solvabiliteit Per ultimo boekjaar 2018 bedroeg de solvabiliteit 55,8% (2017: 53,3%). De solvabiliteit komt hoger

8. Financiële situatie op balansdatum Solvabiliteit Per ultimo boekjaar 2018 bedroeg de solvabiliteit 55,8% (2017: 53,3%). De solvabiliteit komt hoger 8. Financiële situatie op balansdatum Solvabiliteit Per ultimo boekjaar 2018 bedroeg de solvabiliteit 55,8% (2017: 53,3%). De solvabiliteit komt hoger uit ten opzichte van 2017. Dit wordt grotendeels veroorzaakt

Nadere informatie

CONTROLEVERKLARING VAN DE ONAFHANKELIJKE ACCOUNTANT Aan: het bestuur van Stichting FCB Dienstverlenen in Arbeidsmarktvraagstukken A. Verklaring over d

CONTROLEVERKLARING VAN DE ONAFHANKELIJKE ACCOUNTANT Aan: het bestuur van Stichting FCB Dienstverlenen in Arbeidsmarktvraagstukken A. Verklaring over d CONTROLEVERKLARING VAN DE ONAFHANKELIJKE ACCOUNTANT Aan: het bestuur van Stichting FCB Dienstverlenen in Arbeidsmarktvraagstukken A. Verklaring over de in het financieel jaarrapport opgenomen jaarrekening

Nadere informatie

Controleprotocol verantwoording van subsidies vanaf ,- provincie Utrecht mei 2017

Controleprotocol verantwoording van subsidies vanaf ,- provincie Utrecht mei 2017 Controleprotocol verantwoording van subsidies vanaf 125.000,- provincie Utrecht mei 2017 Dit protocol vormt een uitwerking van artikel 23 lid 2, van de Algemene subsidieverordening provincie Utrecht (Asv).

Nadere informatie

... 3... 3... 3... 4... 7... 7... 8... 9... 10... 13... 15... 17... 18... 19 2 3. 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 CONTROLEVERKLARING VAN DE ONAFHANKELIJKE ACCOUNTANT Aan: het bestuur van Stichting

Nadere informatie

JAN CONTROLEVERKLARING VAN DE ONAFHANKELIJKE ACCOUNTANT *136076* Aan: de aandeelhouder van Scotch Whisky International B.V. A. Verklaring over de in het jaarrapport opgenomen jaarrekening 2017 Ons oordeel

Nadere informatie

CONTROLEVERKLARING VAN DE ONAFHANKELIJKE ACCOUNTANT Aan: het bestuur van Stichting Fonds Collectieve Belangen voor de Handel in Bouwmaterialen A. Verklaring over de in het jaarverslag opgenomen jaarrekening

Nadere informatie

CONTROLEVERKLARING VAN DE ONAFHANKELIJKE ACCOUNTANT Aan: het bestuur en raad van commissarissen van Stichting FC Eindhoven A. Verklaring over de in he

CONTROLEVERKLARING VAN DE ONAFHANKELIJKE ACCOUNTANT Aan: het bestuur en raad van commissarissen van Stichting FC Eindhoven A. Verklaring over de in he CONTROLEVERKLARING VAN DE ONAFHANKELIJKE ACCOUNTANT Aan: het bestuur en raad van commissarissen van Stichting FC Eindhoven A. Verklaring over de in het jaarverslag opgenomen jaarrekening 2017/2018 Ons

Nadere informatie

Ons oordeel Wij hebben de jaarrekening 2016 van Lavide Holding N.V. te Alkmaar gecontroleerd.

Ons oordeel Wij hebben de jaarrekening 2016 van Lavide Holding N.V. te Alkmaar gecontroleerd. Aan: de aandeelhouders en de Raad van Commissarissen van Lavide Holding N.V. Grant Thornton Accountants en Adviseurs B.V. De Passage 150 Postbus 71003 1008 BA Amsterdam T 088-676 90 00 F 088-676 90 10

Nadere informatie

III Overige gegevens staedion overige gegevens 2018

III Overige gegevens staedion overige gegevens 2018 III Overige gegevens staedion overige gegevens 2018 181 Controleverklaring van de onafhankelijke accountant Aan: de Raad van Commissarissen en het bestuur van Stichting Staedion Verklaring over de in het

Nadere informatie

JAN. Aan: het bestuur van het Nederlands Instituut voor Volksontwikkeling en Natuurvriendenwerk (Vereniging NIVON) te Amsterdam

JAN. Aan: het bestuur van het Nederlands Instituut voor Volksontwikkeling en Natuurvriendenwerk (Vereniging NIVON) te Amsterdam CONTROLEVERKLARING VAN DE ONAFHANKELIJKE ACCOUNTANT Aan: het bestuur van het Nederlands Instituut voor Volksontwikkeling en Natuurvriendenwerk (Vereniging NIVON) te Amsterdam A. Verklaring over de in het

Nadere informatie

Controleverklaring van de onafhankelijke accountant

Controleverklaring van de onafhankelijke accountant Controleverklaring van de onafhankelijke accountant Aan: de raad van bestuur en de raad van toezicht van Stichting Zorginstellingen Pieter van Foreest Verklaring over de jaarrekening 2016 Ons oordeel Naar

Nadere informatie

Accountants Belastingadviseurs bezoekadres Van Elmptstraat 14 9723 ZL Groningen postbus Postbus 174 9700 AD Groningen telefoon 050-3166966 fax 050-3138180 e-mail groningen@jonglaan.nl internet www.jonglaan.nl

Nadere informatie

T: +31 (0)30 284 98 00 E: utrecht@bdo.nl www.bdo.nl BDO Audit & Assurance B.V. Postbus 4053, 3502 HB Utrecht Van Deventerlaan 101, 3528 AG Utrecht Nederland Controleverklaring van de onafhankelijke accountant

Nadere informatie

CONTROLEVERKLARING VAN DE ONAFHANKELIJKE ACCOUNTANT i

CONTROLEVERKLARING VAN DE ONAFHANKELIJKE ACCOUNTANT i CONTROLEVERKLARING VAN DE ONAFHANKELIJKE ACCOUNTANT i Aan: de aandeelhouders en de raad van commissarissen van... (naam entiteit(en)) A. Verklaring over de in het jaarverslag opgenomen jaarrekening 201X

Nadere informatie

FLYNTH advlseurs. accountants Meander 26'l Postbus 9221 6800 KB ARNHEM telefoon (088) 236 7261 e-mail Audit@Flynth.nl CONTROLEVERKLARING VAN DE ONAFHANKELIJKE ACCOUNTANT Aan de Raad van Toezicht van Sticht

Nadere informatie

CONTROLEVERKLARING VAN DE ONAFHANKELIJKE ACCOUNTANT. A. Verklaring over de in de jaarstukken opgenomen jaarrekening 2016

CONTROLEVERKLARING VAN DE ONAFHANKELIJKE ACCOUNTANT. A. Verklaring over de in de jaarstukken opgenomen jaarrekening 2016 IPA-ACON ASSURANCE B.V. «I( < 1 «HOII Wilhelminapark 29 Postbus 6222 2001 HE Haarlem Telefoon 023-531 9539 Fax 023-5311700 info@ipa-acon.nl www.ipa-acon.nl CONTROLEVERKLARING VAN DE ONAFHANKELIJKE ACCOUNTANT

Nadere informatie

pwc Control laring van de onaflicznkelijke accountant Aan: het bestuur van Stichting Achmea Gezondheidszorg Verklaring over dejaarrekening 2016 Ons oo

pwc Control laring van de onaflicznkelijke accountant Aan: het bestuur van Stichting Achmea Gezondheidszorg Verklaring over dejaarrekening 2016 Ons oo pwc Control laring van de onaflicznkelijke accountant Aan: het bestuur van Stichting Achmea Gezondheidszorg Verklaring over dejaarrekening 2016 Ons oordeel Naar ons oordeel geeft de in dit jaarverslag

Nadere informatie

CONTROLEVERKLARING VAN DE ONAFHANKELIJKE ACCOUNTANT Aan: de directie en het bestuur van Stichting Femi Foundation to Earth, Mankind through Inspiratio

CONTROLEVERKLARING VAN DE ONAFHANKELIJKE ACCOUNTANT Aan: de directie en het bestuur van Stichting Femi Foundation to Earth, Mankind through Inspiratio CONTROLEVERKLARING VAN DE ONAFHANKELIJKE ACCOUNTANT Aan: de directie en het bestuur van Stichting Femi Foundation to Earth, Mankind through Inspiration and Initiative. A. Verklaring over de in het jaarverslag

Nadere informatie

Bijlage 1: Model Bestuursverklaring subsidieverantwoording Den Haag

Bijlage 1: Model Bestuursverklaring subsidieverantwoording Den Haag Bijlage 1: Model Bestuursverklaring subsidieverantwoording Den Haag Het bestuur van ( INSTELLING) te (ZETEL INSTELLING) verstrekt deze bestuursverklaring bij de subsidieverantwoording over de periode.

Nadere informatie

Aan: de aandeelhouders en de Raad van Commissarissen van Lavide Holding N.V.

Aan: de aandeelhouders en de Raad van Commissarissen van Lavide Holding N.V. Aan: de aandeelhouders en de Raad van Commissarissen van Lavide Holding N.V. Grant Thornton Accountants en Adviseurs B.V. De Passage 150 Postbus 71003 1008 BA Amsterdam T 088-676 90 00 F 088-676 90 10

Nadere informatie

Stichting Sensire. Mevrouw Koskamp, Aalten (82 jaar)

Stichting Sensire. Mevrouw Koskamp, Aalten (82 jaar) Stichting Sensire 1 Mevrouw Koskamp, Aalten (82 jaar) T: +31 (0)55 312 76 00 E: apeldoorn@bdo.nl www.bdo.nl BDO Audit & Assurance B.V. Postbus

Nadere informatie

STICHTING SENSIRE MEVROUW KOSKAMP, AALTEN (82 JAAR)

STICHTING SENSIRE MEVROUW KOSKAMP, AALTEN (82 JAAR) STICHTING SENSIRE 1 MEVROUW KOSKAMP, AALTEN (82 JAAR) T: +31 (0)55 312 76 00 E: apeldoorn@bdo.nl www.bdo.nl BDO Audit & Assurance B.V. Postbus

Nadere informatie

Controleprotocol subsidie Vervoersautoriteit MRDH - Openbaar Vervoer, concessie Bus -

Controleprotocol subsidie Vervoersautoriteit MRDH - Openbaar Vervoer, concessie Bus - Controleprotocol subsidie Vervoersautoriteit MRDH - Openbaar Vervoer, concessie Bus - 1. Inleiding 1.1 Dit protocol heeft betrekking op de controle van de door de subsidieontvanger af te leggen verantwoording

Nadere informatie

IPA-ACON ASSURANCE B.V.

IPA-ACON ASSURANCE B.V. m IPA-ACON ASSURANCE B.V. Wilhelmlnapark 8-9 Telefoon 03-5319539 Aan het Algemeen Bestuur van de gemeenschappelijke regeling Milieu en Afval Kop van Noord-Holland Postbus 8 1740 AA SCHAGEN Reg.nr. : 1003473/15/336/83

Nadere informatie

PricewaterhouseCoopers Accountants N.V. Uitsluitend voor identificatiedoeleinden PricewaterhouseCoopers Accountants N.V. Uitsluitend voor identificatiedoeleinden PricewaterhouseCoopers Accountants N.V.

Nadere informatie

oil3li'ln' Aan de raad van toezicht en het college van bestuur van Jong Leren, stichting voor confessioneel onderwijs Postbus OO AH HEEMSTEDE Co

oil3li'ln' Aan de raad van toezicht en het college van bestuur van Jong Leren, stichting voor confessioneel onderwijs Postbus OO AH HEEMSTEDE Co oil3li'ln' Aan de raad van toezicht en het college van bestuur van Jong Leren, stichting voor confessioneel onderwijs Postbus 320 21OO AH HEEMSTEDE Controleverklaring van de onafha n kelijke accountant

Nadere informatie

DEEL II OVERIGE GEGEVENS

DEEL II OVERIGE GEGEVENS onderdeel van VCclf! AF DEEL II OVERIGE GEGEVENS 1.8 OVERIGE GEGEVENS onderdeel van G V e 3. f i AF 1.8.1 Vaststelling en goedkeuring jaarrekening De raad van bestuur van Stichting Espria heeft de jaarrekening

Nadere informatie

Controleverklaring van de onafhankelijke accountant

Controleverklaring van de onafhankelijke accountant T: +31 (0)30 284 98 00 E: utrecht@bdo.nl www.bdo.nl BDO Audit & Assurance B.V. Postbus 4053, 3502 HB Utrecht Van Deventerlaan 101, 3528 AG Utrecht Nederland Controleverklaring van de onafhankelijke accountant

Nadere informatie

Wij hebben de gecontroleerd.

Wij hebben de gecontroleerd. Stichting Westerwijs Postbus 46 9363 ZÇ MARUM Datum 30 maart 2017 Beh drs. andeld door M. Bruinsma RA Kenmerk 8081/MB/CE/RvdB CONTROEVERKLAR NC VAN DE ONAFHANKEHTKE ACCOUNTANT Aan: de Raad van Toezicht

Nadere informatie

Samenvattend auditrapport

Samenvattend auditrapport r?' m Auditdienst Rijk Ministerie van Financiën Samenvattend auditrapport I u fonds (A) IM xi' ".r r' rri Samenvattend auditrapport 2016 Infrastructuurfonds (A) 15 maart 2017 Kenmerk 2017-0000036092 Inlichtingen

Nadere informatie

Stichting De Sociale Maatschap Grondslagen voor waardering en resultaatbepaling Verbonden partijen Per 1 januari 2016 heeft er een bestuurlijke fusie plaats gevonden tussen Stichting PuurZuid MaDi en Stichting

Nadere informatie

Hierbij ontvangt u onze controleverklaring d.d. 30 november 2017 bij de jaarrekening 2016 van uw vennootschap.

Hierbij ontvangt u onze controleverklaring d.d. 30 november 2017 bij de jaarrekening 2016 van uw vennootschap. Amerikalaan 110 6199 AE Maastricht Airport Postbus 1864 6201 BW Maastricht Nederland Tel: 088 288 2888 Fax: 088 288 9901 www.deloitte.nl Aan de aandeelhouders van Ruelong B.V. Zanddonkweg 14 5144 NX WAALWIJK

Nadere informatie

Controleverklaring van de onafhankelijke accountant

Controleverklaring van de onafhankelijke accountant Deloitte Accountants B.V. Robonsbosweg 5 1816 MK Alkmaar Postbus 270 1800 AG Alkmaar Nederland Tel: 088 288 2888 Fax: 088 288 9705 www.deloitte.nl Controleverklaring van de onafhankelijke accountant Aan

Nadere informatie

Naar ons oordeel geven:

Naar ons oordeel geven: CONTROLEVERKTAR1NG VAN DE ONAFHANKELIJKE ACCOUNTANT Aan: Het bestuur van Vrij zinnige Partij Verklaring betreffende het financieel verslag en de overzichten Wij hebben het bijgaande door ons gewaarmerkte

Nadere informatie

Geacht College, Met vriendelijke groet, P.R. van Doorn, directeur a.i. RUD NHN

Geacht College, Met vriendelijke groet, P.R. van Doorn, directeur a.i. RUD NHN From: Caroline van den Tempel Sent: vrijdag 13 april 2018 14:55:46 To: Marja van Onselen-Drost; 'post@noord-holland.nl'; Post; 'info@bergen-nh.nl'; 'gemeentebestuur@castricum.nl';

Nadere informatie

Deloitte Accountants B.V. Flight Forum 1 5657 DA Eindhoven Postbus 376 5600 AJ Eindhoven Nederland Tel: 088 288 2888 Fax: 088 288 9839 www.deloitte.nl Controleverklaring van de onafhankelijke accountant

Nadere informatie

Gemeente Lelystad Ingekomen 16 JUN 2015. Kopie aan:

Gemeente Lelystad Ingekomen 16 JUN 2015. Kopie aan: 0^=> \d ju^va.' lot's OLJ&rje^oeUi naarcs 150014156 Gemeente Lelystad Ingekomen 16 JUN 2015 Kopie aan: Orteliuslaan 982 3528 BD Utrecht Postbus 3180 3502 GD Utrecht Nederland Tel: 088 288 2888 Fax: 088

Nadere informatie

6 juni 2014 drs. M.M.M. Vogelpoel. Hierbij ontvangt u onze controleverklaring d.d. 5 juni 2014 bij de jaarrekening 2013 van uw gemeente.

6 juni 2014 drs. M.M.M. Vogelpoel. Hierbij ontvangt u onze controleverklaring d.d. 5 juni 2014 bij de jaarrekening 2013 van uw gemeente. Meander 551 6825 MD Arnhem Postbus 30265 6803 AG Arnhem Nederland Tel: 088 288 2888 Fax: 088 288 9777 www.deloitte.nl Aan de gemeenteraad van de gemeente Nijkerk Postbus 1000 3860 BA NIJKERK Datum Behandeld

Nadere informatie

Controleverklaring jaarrekening 2013. Geacht bestuur,

Controleverklaring jaarrekening 2013. Geacht bestuur, Deloitte Accountants B.V. Schenkkade 47 2595 AR Den Haag Postbus 90721 2509 LS Den Haag Nederland Tel: 088 288 2888 Fax: 088 288 9815 www.deloitte.nl Aan het dagelijks bestuur van de gemeenschappelijke

Nadere informatie

Datum Behandeld door Ons kenmerk

Datum Behandeld door Ons kenmerk Amerikalaan 110 6199 AE Maastricht Airport Postbus 1864 6201 BW Maastricht Nederland Tel: 088 288 2888 Fax: 088 288 9901 www.deloitte.nl Aan de Raad van Bestuur van Stichting Novadic-Kentron Groep T.a.v.

Nadere informatie

Controleverklaring van de onafhankelijke accountant

Controleverklaring van de onafhankelijke accountant Controleverklaring van de onafhankelijke accountant Aan: de algemene vergadering van Nederlandse Waterschapsbank N.V. Verklaring over de jaarrekening 2014 Ons oordeel Wij hebben de jaarrekening 2014 van

Nadere informatie

II 14.0005834. Naar aanleiding van onze controle brengen wij u nog het volgende onder de aandacht.

II 14.0005834. Naar aanleiding van onze controle brengen wij u nog het volgende onder de aandacht. IPA-ACON ASSURANCE B.V. II 14.0005834 INGEKOMEN -h APR mk Wilhelminapark 28-29 Postbus 6222 2001 HE Haarlem Telefoon 023-5319539 Fax 023-5311700 E-mail info@ipa-acon.nl Aan het Algemeen -en Dagelijks bestuur

Nadere informatie

Behorend bij de Regeling Journalistieke Innovatie

Behorend bij de Regeling Journalistieke Innovatie Copro 16116D Controleprotocol Behorend bij de Regeling Journalistieke Innovatie Dit controleprotocol is op maat gemaakt voor de Regeling Journalistieke Innovatie, waarbij rekening is gehouden met de Handreiking

Nadere informatie

CONTROLEVERKLARING VAN DE ONAFHANKELIJKE ACCOUNTANT

CONTROLEVERKLARING VAN DE ONAFHANKELIJKE ACCOUNTANT CONTROLEVERKLARING VAN DE ONAFHANKELIJKE ACCOUNTANT Aan: de directie en aandeelhouders van Zorgmed Thuiszorg B.V. Assurance Dr. Holtroplaan 9 5652 XR Eindhoven Nederland T +31 40 844 7000 E info@joanknecht.nl

Nadere informatie

Datum: 4 juli 2014 Agendapunt: 4 Betreft: Jaarstukken 2013

Datum: 4 juli 2014 Agendapunt: 4 Betreft: Jaarstukken 2013 VERGADERING ALGEMEEN BESTUUR OMGEVINGSDIENST MIDDEN- EN WEST-BRABANT Datum: 4 juli 2014 Agendapunt: 4 Betreft: Jaarstukken 2013 Aanleiding Ter uitvoering van de artikelen 197 en 198 van de Gemeentewet

Nadere informatie

Behorend bij de Regeling Regionale Journalistieke Samenwerking

Behorend bij de Regeling Regionale Journalistieke Samenwerking Controleprotocol Behorend bij de Regeling Regionale Journalistieke Samenwerking Dit controleprotocol is op maat gemaakt voor de Regeling Journalistieke Samenwerking, waarbij rekening is gehouden met de

Nadere informatie

Controleverklaring van de onafhankelijke accountant

Controleverklaring van de onafhankelijke accountant Deloitte Accountants B.V. Eemsgolaan 15 9727 DW Groningen Postbus 980 9700 AZ Groningen Nederland Tel: 088 288 2888 Fax: 088 288 9870 www.deloitte.nl Controleverklaring van de onafhankelijke accountant

Nadere informatie

NOTITIE GEBEURTENISSEN NA BALANSDATUM

NOTITIE GEBEURTENISSEN NA BALANSDATUM NOTITIE GEBEURTENISSEN NA BALANSDATUM maart 2018 Inhoudsopgave Inhoudsopgave... 2 1. Inleiding en leeswijzer... 3 1.1. Inleiding... 3 1.2. Leeswijzer... 4 2. Gebeurtenissen na balansdatum... 5 2.1. Soorten

Nadere informatie

Aan het algemeen bestuur van gemeenschappelijke regeling Gemeenschappelijke Gezondheidsdienst Zeeland

Aan het algemeen bestuur van gemeenschappelijke regeling Gemeenschappelijke Gezondheidsdienst Zeeland Deloitte. Deloitte Accountants B.V. Park Veldzigt 25 4336 DR Middelburg Postbus 7056 4330 GB Middelburg Nederland Tel: 088 288 2888 Fax: 088 288 9895 www.deloitte.nl Controleverklaring van de onafhankelijke

Nadere informatie

Behandeld door W.P. de Vries RA 088 288 1225

Behandeld door W.P. de Vries RA 088 288 1225 Gustav Mahlerlaan 2970 1 081 LA Amsterdam Postbus 5811 0 1 040 HC Amsterdam Nederland Tel: 088 288 2888 Fax: 088 288 9737 www.deloitte.nl VERTROUWELIJK Aan het algemeen bestuur gemeenschappelijke regeling

Nadere informatie

Farid Chikar / juni 2017

Farid Chikar / juni 2017 Agendapunt commissie: 4.1 steller telefoonnummer email Farid Chikar 040-2083696 Farid.chikar@A2samenwerking.nl agendapunt kenmerk datum raadsvergadering 208981/269305 29 juni 2017 Portefeuillehouder Wethouder

Nadere informatie

De 1 o ïtte. Aan de gemeenteraad van Gemeente Oude Ilsselstreek T.a.v. de heer 1. van Urk, raadsgriffier Postbus 42 7080 AA GENDRINGEN

De 1 o ïtte. Aan de gemeenteraad van Gemeente Oude Ilsselstreek T.a.v. de heer 1. van Urk, raadsgriffier Postbus 42 7080 AA GENDRINGEN De 1 o ïtte. Deloitte Accountants B.V. Meander 551 6825 MD Arnhem Postbus 30265 6803 AG Arnhem Nederland Tel: 088 288 2888 Fax: 088 288 9777 www.deloitte.nl Aan de gemeenteraad van Gemeente Oude Ilsselstreek

Nadere informatie

Controleverklaring van de onafhankelijke acco'imtaï'it

Controleverklaring van de onafhankelijke acco'imtaï'it JL Controleverklaring van de onafhankelijke acco'imtaï'it Aan: het bestuur en toezichthoudend orgaan van Stichting SWV Passend Primair OndeÏwijs Hoeksche Waard Verklaring over de jaarrekening :zoí4 Ons

Nadere informatie

Jaarverslaggeving 2016 van Deelnemers Vereniging pensioenfonds Dierenartsen te Utrecht

Jaarverslaggeving 2016 van Deelnemers Vereniging pensioenfonds Dierenartsen te Utrecht Jaarverslaggeving van Deelnemers Vereniging pensioenfonds Dierenartsen te Utrecht INHOUDSOPGAVE Pagina ACCOUNTANTSRAPPORT 1 Opdracht 3 JAARREKENING 1 Balans per 31 december 6 2 Staat van baten en lasten

Nadere informatie

Betreft: controleverklaring bij de financiële productieverantwoordingen Wmo en Jeugdwet op totaalniveau 2018

Betreft: controleverklaring bij de financiële productieverantwoordingen Wmo en Jeugdwet op totaalniveau 2018 Persoonlijk en vertrouwelijk Stichting Santé Sociaal Domein STMR-Vitras T.a.v. de raad van bestuur Postbus 6063 4000 HB TIEL 25 maart 2019 Referentie: YQS44NKMPN46-1831256984-46 Betreft: controleverklaring

Nadere informatie

Gemeenschappelijke Regeling Maasveren Limburg Noord. Accountantsverslag 2014 april 2015

Gemeenschappelijke Regeling Maasveren Limburg Noord. Accountantsverslag 2014 april 2015 Gemeenschappelijke Regeling Maasveren Limburg Noord Accountantsverslag 2014 april 2015 Inhoudsopgave 1. Inleiding 2. Aard en reikwijdte van de werkzaamheden 3. Bevindingen naar aanleiding van de eindejaarscontrole

Nadere informatie

Behandeld door drs. M. Bruinsma RA

Behandeld door drs. M. Bruinsma RA r Stichting OPO Borger-Odoorn Hoofdstraat 32 9531 AG BORGER Datum 14 juni 2013 Behandeld door drs. M. Bruinsma RA Kenmerk 8095/MB/RA/GV CONTROLEVERKLARING VAN DE ONAFHANKELIJKE ACCOUNTANT Aan: het bestuur

Nadere informatie

Deloitte, Controleverklaring van de onafhankelijke accountant. Afgegeven ten behoeve van het Presidium van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Deloitte, Controleverklaring van de onafhankelijke accountant. Afgegeven ten behoeve van het Presidium van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Deloitte, Postbus 90721 2509 LS Den Haag Nederland Tel: 088 288 2888 Fax: 088 288 9811 www.deloitte.ni Controleverklaring van de onafhankelijke accountant Afgegeven ten behoeve van het Presidium van de

Nadere informatie

Hierbij doen wij u onze controleverklaring d.d... mei 2012 bij de jaarrekening 2011 van uw gemeente toekomen.

Hierbij doen wij u onze controleverklaring d.d... mei 2012 bij de jaarrekening 2011 van uw gemeente toekomen. Deloitte Accountants B.V. Amerikalaan 110 6199 AE Maastricht Airport Postbus 1864 6201 BW Maastricht Nederland Tel: 088 288 2888 Fax: 088 288 9904 www.deloitte.nl Aan de gemeenteraad van de gemeente Simpelveld

Nadere informatie

Aan het bestuur en de directie van Stichting Katholiek Basisonderwijs Haarlem-Schoten Reviusstraat 1-3 2026 SJ HAARLEM

Aan het bestuur en de directie van Stichting Katholiek Basisonderwijs Haarlem-Schoten Reviusstraat 1-3 2026 SJ HAARLEM Aan het bestuur en de directie van Stichting Katholiek Basisonderwijs Haarlem-Schoten Reviusstraat 1-3 2026 SJ HAARLEM CONTROLEVERKLARING VAN DE ONAFHANKELIJKE ACCOUNTANT Verklaring betreffende de jaarrekening

Nadere informatie

Verslag van bevindingen Boekjaar 2016

Verslag van bevindingen Boekjaar 2016 GEMEENTE DRONTEN INGEKOMEN 2 9 SEP 2017 REG.NR. : ROUTING : KOPIE AAN: BAKER TILLY BERK Verslag van bevindingen Boekjaar 2016 Omgevingsdienst Flevoland ä Gooi en Vechtstreek An independent member of Baker

Nadere informatie

Accountants ~AKER TILLY BERK Stichting Opleiding en Ontwikkeling Flexbranche T.a.v. het bestuur Baker Tilly Berk N.V. Heerbaan 44-48 Postbus 3814 4800 DV Breda T: +31 (0)76525 00 00 F: +31 (0)76 525 00

Nadere informatie

Ernst & Voung Accountants LLP Tel: +31 88407 1000 Leonard Springerlaan 17 Fax: +31 884072505 97271(8 Groningen, Netherlands ey.

Ernst & Voung Accountants LLP Tel: +31 88407 1000 Leonard Springerlaan 17 Fax: +31 884072505 97271(8 Groningen, Netherlands ey. Ernst & Voung Accountants LLP Tel: +31 88407 1000 Leonard Springerlaan 17 Fax: +31 884072505 97271(8 Groningen, Netherlands ey.corn Building a better Postbus 997 9700 A2 Groningen, Netherlands Aan het

Nadere informatie

Gemeente Langedijk. Voorstel aan de Raad

Gemeente Langedijk. Voorstel aan de Raad Gemeente Langedijk Raadsvergadering van : 31 mei 2016 Agendanummer : 14 Portefeuillehouder Afdeling Opsteller : J. (Jasper) Nieuwenhuizen : Bestuurs- en managementondersteuning : M. (Mark) Prijs Voorstel

Nadere informatie

Del o itte. Controleverkiaring j aarrekening 2013. Geacht bestuur,

Del o itte. Controleverkiaring j aarrekening 2013. Geacht bestuur, Del o itte. Deloitte Accountants B.V. Amerikalaan 110 6199 AE Maastricht Postbus 1864 6201 BW Maastricht Nederland Tel: 088 288 2888 Fax: 088 288 9904 www.deloitte.ni Aan het algemeen bestuur van de Gemeenschappelijke

Nadere informatie

ttí ili'.i.':,ï:i,ff! 'ntantstt' I:ï,ïr:?ïiKil??

ttí ili'.i.':,ï:i,ff! 'ntantstt' I:ï,ïr:?ïiKil?? '.**'e*d# ttí ili'.i.':,ï:i,ff! 'ntantstt' I:ï,ïr:?ïiKil?? h ll 2596C7. fien Haag, Netherlands P:!!írl:*11"' $ïïï"t-ïíru* ru**,urrands wofkrng ïrorru ey,com Het bestuur van Stíchting Wensenfonds Swetterha

Nadere informatie

Jaarrekening 2013. Gemeente Bunnik. Bunnik, 5 juni 2014 Open Huis gemeenteraad

Jaarrekening 2013. Gemeente Bunnik. Bunnik, 5 juni 2014 Open Huis gemeenteraad Jaarrekening 2013 Gemeente Bunnik Bunnik, 5 juni 2014 Open Huis gemeenteraad Agenda Controle van de jaarrekening De voorschriften voor de jaarrekening Jaarrekeningcontrole 2013 Controle van de jaarrekening

Nadere informatie

Colofon. Auteur: Botter Postbus AH LELYSTAD. Opdracht: Kadernota OFGV Omgevingsdienst Flevoland & Gooi en Vechtstreek

Colofon. Auteur: Botter Postbus AH LELYSTAD. Opdracht: Kadernota OFGV Omgevingsdienst Flevoland & Gooi en Vechtstreek Kadernota 2017 1 Colofon Auteur: Omgevingsdienst Flevoland & Gooi en Vechtstreek Botter 14-15 Postbus 2341 8203 AH LELYSTAD T. 088-6333 000 E. info@ofgv.nl W. www.ofgv.nl Opdracht: Kadernota OFGV 2017

Nadere informatie