jij samen méér rotterdam verkiezingsprogramma Christenunie SGP-Rotterdam

Transcriptie

1 jij ik samen méér rotterdam verkiezingsprogramma Christenunie SGP-Rotterdam

2 Inleiding Samen méér Rotterdam Verkiezingen in Rotterdam gaan over mensen. Mensen zoals jij en ik: ouder en kind, buurman en buurvrouw, welzijnswerker in de wijk, kapper op de hoek, ondernemer op de 40e etage en de dakloze op straat. We verschillen van elkaar in leeftijd, godsdienst, gezondheid, cultuur én we zijn allemaal Rotterdammer. Verkiezingen zijn er niet voor de politici. Verkiezingen gaan over de vraag hoe wij als Rotterdammers willen samenleven. Hoop voor de stad Er gaan veel dingen goed in Rotterdam, en daar zijn we dankbaar voor. De groeiende economie zorgt voor meer banen, indrukwekkende gebouwen zetten Rotterdam op de kaart, er wordt geïnvesteerd, er is ondernemerschap en innovatie. Maar er is ook een andere kant. De armoede is groot in Rotterdam, meer mensen bezwijken onder de schuldenlast. Normen en waarden zijn niet vanzelfsprekend. Integratie van nieuwkomers gaat niet vanzelf. Milieuvervuiling bedreigt onze gezondheid én onze toekomst. Als maatschappelijk betrokken christenen herkennen wij de zorgen over de samenleving en willen wij ons geloof handen en voeten geven. We werken daarom samen aan een hoopvol perspectief voor de stad. Dit doen we als betrokken christenen in een politieke partij: de ChristenUnie-SGP. Hiermee willen we onderdeel zijn van een brede christelijke beweging, die het goede zoekt voor de stad. Afgelopen jaren hebben we als ChristenUnie-SGP veel mogen doen. Met het Zomerakkoord in 2017 wisten we veel te bereiken op het gebied van armoedebestrijding, duurzaamheid en gezinsbeleid. Daarnaast zorgden we in de afgelopen jaren voor de komst van platforms waarin partijen samenwerken om de armoede te bestrijden. Verder realiseerde de ChristenUnie-SGP een nieuw erfgoedbeleid dat de waarde van ons culturele erfgoed centraal stelt. Een concreet resultaat hiervan is het behoud en de herontwikkeling van het Zuiderziekenhuis. Verder zetten we ons in voor het behoud van erediensten in de Huizen van de Wijk. Ook gaven we de vergroening van de stad een impuls door de instelling van een Groenfonds. Dat zijn mooie resultaten, maar is er nog zoveel meer nodig.

3 Liefde voor de stad Wij geloven dat mensen geschapen zijn door God en dat Hij ons aan elkaar gegeven heeft om samen te leven. De ChristenUnie-SGP gelooft dat het in onze samenleving om veel meer gaat dan om geld en bezit, macht en status. Een zinvol (samen)leven gaat om vrijheid en verantwoordelijkheid, vrede en veiligheid, liefde en betrokkenheid. Wij zijn ervan overtuigd dat de Bijbel ons de waarden en uitgangspunten aanreikt voor een goede manier van leven en samenleven. Vanuit die houding willen we dat de overheid de geloofsvrijheid van eenieder beschermt, zodat er ruimte is om te geloven, om zelf verantwoordelijkheid te nemen en het goede voor de stad te zoeken. Niet de lokale overheid staat centraal, maar de Rotterdamse samenleving. Mensen en organisaties moeten gestimuleerd worden om dienstbaar te zijn aan elkaar. De gemeentelijke overheid moet zich daarom dienstbaar opstellen en ruimte laten en ondersteunend zijn aan het maatschappelijk initiatief van burgers en ondernemers. Tegelijkertijd moet de overheid degenen beschermen die kwetsbaar zijn. En duidelijke grenzen stellen als de vrijheid en de vrede bedreigd worden in de stad. In de Rotterdamse samenleving moet iedereen in staat zijn om mee te doen vanuit zijn of haar geschonken talenten. Iedereen is van waarde. Wij willen een stad die verantwoordelijkheid neemt voor de geschapen wereld. Geloof in de stad De ChristenUnie-SGP wil aansluiten bij een brede beweging van diverse christenen die hun geloof niet alleen in hun hart, achter de voordeur of in de kerk beleven, maar ook actief zijn op tal van plaatsen in de Rotterdamse samenleving. Bij de zoektocht naar antwoorden op de vraagstukken van onze tijd laten wij ons inspireren door de Bijbel. Het Woord van de levende God, dat gezag heeft over heel het leven en samenleven van mensen. Hierin vinden we belangrijke uitgangspunten over goed samenleven, zoals de Tien Geboden, maar ook belangrijke aanwijzingen over de passende rol van de overheid. De Bijbel heeft een bevrijdende boodschap die mensen hoop geeft voor de toekomst. Wij geloven daarom dat christelijke uitgangspunten in de politiek relevant zijn voor Rotterdam, juist nu. Tegelijkertijd beseffen wij heel goed dat de overheid niet alle vraagstukken kan oplossen. De Rotterdamse samenleving is niet maakbaar. Maar de overheid is er volgens de ChristenUnie-SGP om het zwakke te beschermen en het sterke te reguleren, om zo gerechtigheid te bevorderen en vrede te stichten. De Bijbel roept ons op om recht te doen, trouw te zijn, en nederig de weg te gaan die God van ons vraagt. (Micha 6:8). Vanuit die overtuiging willen we samen méér voor Rotterdam. Méer positieve beweging, duwtjes in de goede richting, verbinding tussen mensen, opkomen voor elkaar. Met elkaar willen wij zoals de profeet Jeremia zegt de vrede zoeken voor de stad (Jeremia 29:7).

4 Inhoud Inleiding 2 Samen maken we Rotterdam 2 Hoop voor de stad 2 Liefde voor de stad 2 Geloof in de stad 3 Leeswijzer 7 Speerpunten 8 Hoofdstuk 1: Rotterdam, dat zijn we samen Betrouwbare en constructieve politiek Ruimte voor het maatschappelijk initiatief Burgerparticipatie en gebiedscommissies Kerntaken overheid Rechtstaat en godsdienstvrijheid Maatschappelijke meerwaarde van kerken en andere religieuze organisaties Privacy Financiën 15 Hoofdstuk 2: Rotterdam, een veilige stad Een veilige samenleving Drank en drugs Mensenhandel en uitbuiting Radicalisering en terroristische bedreigingen Ondermijning: verwevenheid tussen boven- en onderwereld 20 Hoofdstuk 3: Rotterdam, een stad waar we omzien naar elkaar Volksgezondheid Zorg voor kwetsbare inwoners Vrijwilligers en mantelzorgers Gehandicapten Ouderen Prostitutie Opvangvoorzieningen Opvang vluchtelingen en integratie statushouders Sociale Zekerheid Armoedebestrijding Schuldenproblematiek 29 Hoofdstuk 4: Rotterdam, een stad met zorg voor gezinnen en jongeren Gezinnen Jeugd Kindermishandeling en huiselijk geweld 33 Hoofdstuk 5: Rotterdam, een stad waar wordt geleerd Huisvesting en spreiding Passend onderwijs Onderwijsachterstanden tegengaan Schooluitval, thuiszitters en thuisonderwijs Leerlingenvervoer Vakmanschap en aansluiting op de arbeidsmarkt Studenten Lerarentekort 37 Tjalling Vonk

5 Hoofdstuk 6: Rotterdam, een stad waar wordt gewerkt Economie Werk Detailhandel De Rotterdamse haven De Rotterdamse Luchthaven 41 Hoofdstuk 7: Rotterdam, een duurzame stad Groene en schone straten Gezonde lucht Droge voeten Schoon vervoer Schone energie Circulaire economie Bescherming (nacht)rust 45 Hoofdstuk 8: Rotterdam, een stad waar het goed wonen is Woonvisie: Ruimte om te wonen Rol van woningcorporaties Flexibiliteit Doorstroming Participatie Studenten en jong-werkenden Gezinnen Senioren Energietransitie verandert de ruimte (Ver)bouwen voor de toekomst Leegstand: doe er iets aan! Oefenen met de Omgevingswet Buitenruimte en stadsnatuur Stadslandschap 56 Hoofdstuk 9: Rotterdam, een mobiele stad Knelpunten in het verkeer Stimuleren van elektrisch verkeer Realiseren van snelle en goede OV-verbindingen Meer aandacht voor fiets- en wandelroutes 59 Hoofdstuk 10: Rotterdam, een sportieve en culturele stad Cultuur Monumentenbeleid Sport 61

6 Speerpunten Speerpunten 1 Alle Rotterdammers tellen mee Wij geloven in een stad waar iedereen bij hoort, want ieder mens is waardevol. Rotterdam moet een stad zijn waarin we elkaar respecteren en ruimte bieden aan verschillen. Rotterdammers moeten hun talenten kwijt kunnen, in hun onderneming, hun werk, hun buurt. En daarbij een woonplek kunnen vinden die bij hen past. Wij willen af van de eenzijdige focus op hoger -opgeleiden. Of Rotterdammers nu praktisch of theoretisch geschoold zijn, we benutten alle talenten. Ondernemers hebben goed opgeleide vakmensen nodig. Wij willen méér waardering voor vakmanschap! Ook voor gouden handjes. Rotterdam heeft bewuste, innovatieve ondernemers nodig, die bijdragen aan een sterke, toekomstbestendige economie. Wij vinden dat Rotterdam voor hen een optimaal vestigingsklimaat moet bieden. Ondernemers die kansen bieden aan werkzoekers die niet zo makkelijk aan de bak komen, verdienen extra steun. Of je nu een gezin bent, starter, doorstromer, senior of student. Iedereen moet hier goed kunnen wonen. Daarom willen we voldoende verschillende en geschikte woningen in de stad. Het tekort aan middel-dure huurwoningen moet met voorrang worden opgelost. 1 Alle Rotterdammers tellen mee 2 Samenleven is investeren in elkaar Ieder mens heeft anderen nodig, want samen zijn we méér. Dat vraagt investeren in gezinnen, nieuwkomers, in gerechtigheid en veiligheid. De positieve gezondheidseffecten van liefdevolle gezinnen en sterke partnerrelaties zijn groot. We gunnen Rotterdammers méér kansen op een duurzame relatie. Als de overheid zich Wij bezighoudt geloven met voldoende in een bewegen stad en gezonde waar voeding, iedereen waarom dan bij niet hoort, met sterke want relaties? ieder Daarom pleiten mens we voor is waardevol. instrumenten om aan Rotterdam relaties en ouderschap moet te bouwen. een En stad laagdrempelige relatie- en opvoedondersteuning op vrijwillige basis. Investeren elkaar betekent ook oog hebben voor nieuwkomers. Samen met hen vormen we iedere dag een nieuw Rotterdam. De ChristenUnie-SGP vindt het belangrijk dat nieuwkomers zijn actief deelnemen waarin aan we de Rotterdamse elkaar respecteren samenleving. Wij willen en een ruimte nieuw Rotterdams bieden integratiebeleid aan verschillen. met als uitgangspunt Rotterdammers dat succesvol integreren moeten van twee kanten hun komt. talenten Samenleven vraagt oog hebben voor hen die niet mee kunnen komen. Wij willen vanuit de Bijbelse oproep tot naastenliefde investeren in het beschermen van het zwakkere. Wij willen daarom een ruimhartig armoedebeleid, zoals kwijtschelden van lokale lasten. Daarnaast een weg omhoog uit de schulden door een snelle en toegankelijke schuldhulpdienstverlening. kwijt Samenleven kunnen, vraagt een investering in hun van onderneming, overheid veiligheid. hun Wij willen werk, daarom hun een intensivering buurt. En van de daarbij aanpak van een mensenhandel. woonplek Uitbuiting kunnen van prostituees vinden anderen die is aan bij de orde van de dag. Zij doen dit werk veelal uit nood. Werkers in de prostitutie moeten daarom actief worden benaderd met uitstapprogramma s. hen 3 past. Werken aan een schone toekomst Werken aan een schone toekomst begint nu! We zien het als belangrijke taak om goed voor de aarde te zorgen. Daarom willen we groene en schone straten, gezonde lucht, schoon vervoer, schone energie, een circulaire economie, duurzame (lucht)haven en aanpak van geluidsoverlast. En dat kost echt niet alleen maar meer geld: de overgang naar een circulaire samenleving biedt willen juist veel af economische van de kansen! eenzijdige focus op hoger -opgeleiden. Of Rotterdammers nu praktisch of theore- Wij We willen meer zonnepanelen en windmolens en minder brandstoffen. We bevorderen collectieve initiatieven en slimme systemen voor het lokaal opwekken en delen van duurzame energie. Ons doel is ambitieus: we willen dat jaarlijks gasaansluitingen worden omgezet naar duurzame(re) alternatieven, zoals all-electric en het stadswarmtenet. Het scheiden tisch van afval geschoold kan nog stukken beter. zijn, Door we papier, benutten plastic gft-afval alle op talenten. te halen restafval Ondernemers weg te laten brengen. hebben goed opgeleide vakmensen nodig. We geven ruim baan aan openbaar vervoer, wandelen en fietsen. Het netwerk van oplaadpunten moet voor elektrisch vervoer worden uitgebreid. De binnenstad wordt autoluw met P&R aan de randen. De A13 bij Overschie wordt een groene stadsweg wanneer de nieuwe verbinding A13-A16 is gerealiseerd. Daarvan knapt de luchtkwaliteit op; bovendien scheelt het Wij willen méér waardering voor vakmanschap! Ook voor gouden handjes. Rotterdam heeft bewuste, innovatieve ondernemers nodig, die bijdragen aan een sterke, toekomstbestendige economie. Wij vinden dat Rotterdam voor hen een optimaal vestigingsklimaat moet bieden. decibellen geluidsoverlast. Ondernemers die kansen bieden aan werkzoekers die niet zo makkelijk aan de bak komen, verdienen 4 Vrijheid om te geloven We zetten ons in voor een stad waarin volop ruimte is om te geloven, ook in het openbaar. Die geloofsvrijheid geldt voor iedereen. Elke Rotterdammer mag zijn diepste overtuigingen binnen de grenzen van de wet publiekelijk laten spreken. Dat betekent geen seculier of religieus voorkeursbeleid. extra Alle overtuigingen steun. verdienen gelijke behandeling, zonder onderscheid tussen identiteitsgebonden en niet-identiteitsgebonden instellingen. Huizen van de Wijk moeten ook beschikbaar zijn voor religieuze organisaties, ongeacht de activiteiten die zij, binnen de grenzen van de wet, organiseren. Bovendien zien we dat kerken en andere religieuze organisaties een maatschappelijke weerwaarde hebben voor de stad. Met hun aandacht voor zingeving, sociale samenhang en vrijwilli- Of je nu een gezin bent, starter, doorstromer, senior of student. Iedereen moet hier goed kunnen wonen. Daarom willen we voldoende verschillende en geschikte woningen in de stad. Het tekort aan middel-dure huurwoningen moet met voorrang worden gerswerk maken ze de stad mooier. Samenwerking van de gemeente met religieuze organisaties moet daarom net zo normaal zijn als samenwerking met niet-religieuze organisaties. opgelost. 2 Samenleven is investeren in elkaar Ieder mens heeft anderen nodig, want samen zijn we méér. Dat vraagt investeren in gezinnen, nieuwkomers, in gerechtigheid en veiligheid. De positieve gezondheidseffecten van liefdevolle gezinnen en sterke partnerrelaties zijn groot. We gunnen Rotterdammers méér kansen op een duurzame relatie. Als de overheid zich bezighoudt met voldoende bewegen en gezonde voeding, waarom dan niet met sterke relaties? Daarom pleiten we voor instrumenten om aan relaties en ouderschap te bouwen. En laagdrempelige relatie- en opvoedondersteuning op vrijwillige basis. Investeren in elkaar betekent ook oog hebben voor nieuwkomers. Samen met hen vormen we iedere dag een nieuw Rotterdam. De ChristenUnie-SGP vindt het belangrijk dat nieuwkomers actief deelnemen aan de Rotterdamse samenleving. Wij willen een nieuw Rotterdams integratiebeleid met als uitgangspunt dat succesvol integreren van twee kanten komt. Samenleven vraagt oog hebben voor hen die niet mee kunnen komen. Wij willen vanuit de Bijbelse oproep tot naastenliefde investeren in het beschermen van het zwakkere. Wij willen daarom een ruimhartig armoedebeleid, zoals kwijtschelden van lokale lasten. Daarnaast een weg omhoog uit de schulden door een snelle en toegankelijke schuldhulpdienstverlening. Samenleven vraagt een investering van de overheid in veiligheid. Wij willen daarom een intensivering van de aanpak van mensenhandel. Uitbuiting van prostituees en anderen is aan de orde van de dag. Zij doen dit werk veelal uit nood. Werkers in de prostitutie moeten daarom actief worden benaderd met uitstapprogramma s.

7 3 Werken aan een schone toekomst Werken aan een schone toekomst begint nu! We zien het als belangrijke taak om goed voor de aarde te zorgen. Daarom willen we groene en schone straten, gezonde lucht, schoon vervoer, schone energie, een circulaire economie, duurzame (lucht)haven en aanpak van geluidsoverlast. En dat kost echt niet alleen maar meer geld: de overgang naar een circulaire samenleving biedt juist veel economische kansen! We willen meer zonnepanelen en windmolens en minder brandstoffen. We bevorderen collectieve initiatieven en slimme systemen voor het lokaal opwekken en delen van duurzame energie. Ons doel is ambitieus: we willen dat jaarlijks gasaansluitingen worden omgezet naar duurzame(re) alternatieven, zoals all-electric en het stadswarmtenet. Het scheiden van afval kan nog stukken beter. Door papier, plastic en gft-afval op te halen en restafval weg te laten brengen. We geven ruim baan aan openbaar vervoer, wandelen en fietsen. Het netwerk van oplaadpunten moet voor elektrisch vervoer worden uitgebreid. De binnenstad wordt autoluw met P&R aan de randen. De A13 bij Overschie wordt een groene stadsweg wanneer de nieuwe verbinding A13-A16 is gerealiseerd. Daarvan knapt de luchtkwaliteit op; bovendien scheelt het decibellen geluidsoverlast. 4 Vrijheid om te geloven We zetten ons in voor een stad waarin volop ruimte is om te geloven, ook in het openbaar. Die geloofsvrijheid geldt voor iedereen. Elke Rotterdammer mag zijn diepste overtuigingen binnen de grenzen van de wet publiekelijk laten spreken. Dat betekent geen seculier of religieus voorkeursbeleid. Alle overtuigingen verdienen gelijke behandeling, zonder onderscheid tussen identiteitsgebonden en niet-identiteitsgebonden instellingen. Huizen van de Wijk moeten ook beschikbaar zijn voor religieuze organisaties, ongeacht de activiteiten die zij, binnen de grenzen van de wet, organiseren. Bovendien zien we dat kerken en andere religieuze organisaties een maatschappelijke weerwaarde hebben voor de stad. Met hun aandacht voor zingeving, sociale samenhang en vrijwilligerswerk maken ze de stad mooier. Samenwerking van de gemeente met religieuze organisaties moet daarom net zo normaal zijn als samenwerking met niet-religieuze organisaties.

8 Speerpunten Hoofdstuk 1: Rotterdam, dat zijn we samen 1 Alle Rotterdammers tellen mee Wij geloven in een stad waar iedereen bij hoort, want ieder mens is waardevol. Rotterdam moet een stad zijn waarin we elkaar respecteren en ruimte bieden aan verschillen. Rotterdammers moeten hun talenten kwijt kunnen, in hun onderneming, hun werk, hun buurt. En daarbij een woonplek kunnen vinden die bij hen past. Wij willen af van de eenzijdige focus op hoger -opgeleiden. Of Rotterdammers nu praktisch of theoretisch geschoold zijn, we benutten alle talenten. Ondernemers hebben goed opgeleide vakmensen nodig. Wij willen méér waardering voor vakmanschap! Ook voor gouden handjes. Rotterdam heeft bewuste, innovatieve ondernemers nodig, die bijdragen aan een sterke, toekomstbestendige economie. Wij vinden dat Rotterdam voor hen een optimaal vestigingsklimaat moet bieden. Ondernemers die kansen bieden aan werkzoekers die niet zo makkelijk aan de bak komen, verdienen extra steun. Onze Of je nu een Rotterdamse gezin bent, starter, doorstromer, samenleving senior of student. kenmerkt Iedereen moet zich hier door goed kunnen diversiteit wonen. Daarom en willen onderlinge we voldoende verschillende verschillen. en geschikte Mensen woningen in ver- de stad. Het tekort aan middel-dure huurwoningen moet met voorrang worden opgelost. schillen in hun geloof, cultuur, etniciteit en afkomst. Deze verschillen kunnen als groot worden ervaren. 2 Samenleven is investeren in elkaar Ieder mens heeft anderen nodig, want samen zijn we méér. Dat vraagt investeren in gezinnen, nieuwkomers, in gerechtigheid en veiligheid. De positieve gezondheidseffecten van liefdevolle gezinnen en sterke partnerrelaties zijn groot. We gunnen Rotterdammers méér kansen op een duurzame relatie. Als de overheid zich Dit bezighoudt kan met leiden voldoende tot bewegen onderlinge en gezonde voeding, verwijdering waarom dan niet en met polarisatie. sterke relaties? Daarom pleiten we voor instrumenten om aan relaties en ouderschap te bouwen. En laagdrempelige relatie- en opvoedondersteuning op vrijwillige basis. Investeren in elkaar betekent ook oog hebben voor nieuwkomers. Samen met hen vormen we iedere dag een nieuw Rotterdam. De ChristenUnie-SGP vindt het belangrijk dat nieuwkomers actief deelnemen aan de Rotterdamse samenleving. Wij willen een nieuw Rotterdams integratiebeleid met als uitgangspunt dat succesvol integreren van twee kanten komt. Samenleven vraagt oog hebben voor hen die niet mee kunnen komen. Wij willen vanuit de Bijbelse oproep tot naastenliefde investeren in het beschermen van het zwakkere. Wij willen daarom een ruimhartig armoedebeleid, zoals kwijtschelden van lokale lasten. Daarnaast een weg omhoog uit de schulden door een snelle en toegankelijke schuldhulpdienstverlening. De Samenleven ChristenUnie-SGP vraagt een investering van wil de overheid bijdragen in veiligheid. aan Wij willen het daarom overbruggen een intensivering van de verschillen aanpak van mensenhandel. door Uitbuiting een programma van prostituees en anderen van hoop is aan de orde van de dag. Zij doen dit werk veelal uit nood. Werkers in de prostitutie moeten daarom actief worden benaderd met uitstapprogramma s. en 3 verbinding. Werken aan een Wij schone staan toekomst daarom voor een open en inclusieve samenleving met gelijke kansen voor iedereenving biedt juist Dit veel economische samenleven kansen! gaat echter niet zonder gemeenschappelijke waarden en normen. Die waarden Werken aan een schone toekomst begint nu! We zien het als belangrijke taak om goed voor de aarde te zorgen. Daarom willen we groene en schone straten, gezonde lucht, schoon vervoer, schone energie, een circulaire economie, duurzame (lucht)haven en aanpak van geluidsoverlast. En dat kost echt niet alleen maar meer geld: de overgang naar een circulaire samenle- We willen meer zonnepanelen en windmolens en minder brandstoffen. We bevorderen collectieve initiatieven en slimme systemen voor het lokaal opwekken en delen van duurzame energie. Ons doel is ambitieus: we willen dat jaarlijks gasaansluitingen worden omgezet naar duurzame(re) alternatieven, zoals all-electric en het stadswarmtenet. Het scheiden zijn van afval volgens kan nog stukken ons: beter. menselijke Door papier, plastic waardigheid, en gft-afval op te halen gelijkwaardigheid, en restafval weg te laten brengen. naastenliefde, verdraagzaamheid, geloofs- We geven ruim baan aan openbaar vervoer, wandelen en fietsen. Het netwerk van oplaadpunten moet voor elektrisch vervoer worden uitgebreid. De binnenstad wordt autoluw met P&R aan de randen. De A13 bij Overschie wordt een groene stadsweg wanneer de nieuwe verbinding A13-A16 is gerealiseerd. Daarvan knapt de luchtkwaliteit op; bovendien scheelt het vrijheid en zorg voor de schepping. Wij willen samenwerken met eenieder die deze waarden deelt of wil bevorderen. decibellen geluidsoverlast. 1.1 Betrouwbare en constructieve politiek tiek en de burger. Het vertrouwen in de overheid staat daarmee onder druk. De ChristenUnie-SGP neemt deze zorgen serieus en vindt dat politici in de eerste plaats de verantwoordelijkheid hebben om de kloof 4 Vrijheid om te geloven We zetten ons in voor een stad waarin volop ruimte is om te geloven, ook in het openbaar. Die geloofsvrijheid geldt voor iedereen. Elke Rotterdammer mag zijn diepste overtuigingen Naast binnen de grenzen de toenemende van wet publiekelijk polarisatie laten spreken. Dat tussen betekent geen stadsbewoners seculier of religieus voorkeursbeleid. is er een groter wordende kloof tussen de poli- Alle overtuigingen verdienen gelijke behandeling, zonder onderscheid tussen identiteitsgebonden en niet-identiteitsgebonden instellingen. Huizen van de Wijk moeten ook beschikbaar zijn voor religieuze organisaties, ongeacht de activiteiten die zij, binnen de grenzen van de wet, organiseren. Bovendien zien we dat kerken en andere religieuze organisaties een maatschappelijke weerwaarde hebben voor de stad. Met hun aandacht voor zingeving, sociale samenhang en vrijwilligerswerk maken ze de stad mooier. Samenwerking van de gemeente met religieuze organisaties moet daarom net zo normaal zijn als samenwerking met niet-religieuze organisaties. tussen de burger en de politiek te overbruggen. Wij zijn ervan overtuigd dat moreel en integer politiek leiderschap bijdraagt aan een bloeiende en verbonden samenleving. Als ChristenUnie-SGP willen wij ons inzetten voor een betrouwbare en constructieve politiek. Dat betekent dat wij in ons werk in de gemeenteraad inzetten op luisteren, samenwerken en verbinden. Wij handelen primair vanuit onze uitgangspunten en principes. Het is daarbij niet van doorslaggevend belang of wij wel of niet deel uitmaken van een coalitie. De ChristenUnie-SGP wil bijdragen aan het herstel van vertrouwen. Daarom willen wij: Transparant, betrokken en representatief aanwezig zijn Rotterdam. Goede relaties nastreven tussen het openbaar bestuur en burgers. Eerlijk zijn en geen beloftes doen die niet zijn na te komen. De bereikbaarheid en dienstverlening van de gemeente een hoge prioriteit geven. Het onderwerp integriteit blijvend aandacht geven door een tweejaarlijkse training voor raad en college over integriteit, zodat dilemma s regelmatig worden besproken. Een burgemeester die integriteit waarborgt en daarmee ook vertrouwenspersoon is voor raad en college. De burgemeester stelt een tweede vertrouwenspersoon aan, waarbij ervoor wordt ge zorgd dat er altijd een man en een vrouw vertrouwenspersoon zijn.

9 1.2 Ruimte voor het maatschappelijk initiatief Een samenleving is in de eerste plaats het werk van mensen en gemeenschappen. Dat betekent dat de gemeentelijke overheid zich bescheiden moet opstellen en ruimte moet laten voor het maatschappelijke initiatief van burgers en ondernemers. Dat maatschappelijk initiatief vindt zijn oorsprong in een vitale, dynamische en sterke samenleving, zoals de Rotterdamse. Het is de taak van de gemeente om de kracht in de samenleving aan te spreken en met mensen mee te denken en waar nodig te stimuleren of te faciliteren, maar ook te ondersteunen als dat nodig is. Voor kwetsbare mensen die niet zelf of met anderen verantwoordelijkheid kunnen nemen biedt de overheid een ruimhartig vangnet. Het stimuleren van eigen verantwoordelijkheid en initiatief vraagt een open houding van de gemeente richting de initiatieven van inwoners en organisaties, zoals maatschappelijke instellingen, bedrijven en kerken. Zelforganisatie door bewoners in coöperaties op het gebied van duurzaamheid, lokale economie, zorg of wijkbeheer wordt gestimuleerd. Wij willen daarom: Dat de kracht van de samenleving in het gemeentelijk beleid centraal staat. Een stimulans voor inwoners om verantwoordelijkheden op zich nemen (bijv. in coöperaties) op het gebied van duurzaamheid, energie, zorg, lokale economie of wijkbeheer. Dat de gemeente een open houding heeft voor initiatieven uit maatschappelijke organisaties, vooral als zij het algemeen belang op het oog hebben. Een eenvoudig systeem/loket voor de indieners van burgerinitiatieven, zodat ze niet van het kastje naar de muur worden gestuurd. 1.3 Burgerparticipatie en gebiedscommissies De ChristenUnie-SGP verwelkomt burgerparticipatie. Gemeentelijk beleid moet erop gericht zijn om burgers, actiegroepen en platforms voorafgaand aan de besluitvorming te betrekken bij het beleid. Het is van belang dat de gemeenteraad duidelijke kaders schetst voor burgerparticipatie afhankelijk van het onderwerp. Nieuwe vormen van burgerparticipatie, zoals burgerjury s, inwonerpeilingen of andere wijzen om inwoners te betrekken bij besluitvorming, moeten aanvullend zijn op het mandaat dat door de kiezers aan de gemeenteraadsleden is toebedeeld. Het lokaal bestuur is eindverantwoordelijk, als hoeder van het algemene en langetermijnbelang en hakt bij belangentegenstellingen de knoop door. De introductie van een mogelijk raadgevend referendum is geen oplossing voor complexe politieke vraagstukken. Het niet-bindende element van dergelijke referenda levert onvrede en verwarring op. Belangrijker nog: gemeenteraadsleden

10 Speerpunten 1 Alle Rotterdammers tellen mee Wij geloven in een stad waar iedereen bij hoort, want ieder mens is waardevol. Rotterdam moet een stad zijn waarin we elkaar respecteren en ruimte bieden aan verschillen. Rotterdammers moeten hun talenten kwijt kunnen, in hun onderneming, hun werk, hun buurt. En daarbij een woonplek kunnen vinden die bij hen past. Wij willen af van de eenzijdige focus op hoger -opgeleiden. Of Rotterdammers nu praktisch of theoretisch geschoold zijn, we benutten alle talenten. Ondernemers hebben goed opgeleide vakmensen gekozen nodig. om Wij willen zorgvuldig méér waardering alle voor belangen vakmanschap! af Ook te voor wegen gouden handjes. en weloverwogen besluiten te nemen. Laat hen het werk zijn Rotterdam heeft bewuste, innovatieve ondernemers nodig, die bijdragen aan een sterke, toekomstbestendige economie. Wij vinden dat Rotterdam voor hen een optimaal vestigingsklimaat moet bieden. Ondernemers die kansen bieden aan werkzoekers die niet zo makkelijk aan de bak komen, verdienen extra steun. Of doen je nu een waarvoor gezin bent, starter, ze mandaat doorstromer, gekregen senior of student. hebben. Iedereen moet hier goed kunnen wonen. Daarom willen we voldoende verschillende en geschikte woningen in de stad. Het tekort aan middel-dure huurwoningen moet met voorrang worden opgelost. 2 Samenleven is investeren in elkaar Ieder mens heeft anderen nodig, want samen zijn we méér. Dat vraagt investeren in gezinnen, nieuwkomers, in gerechtigheid en veiligheid. De positieve gezondheidseffecten van liefdevolle gezinnen en sterke partnerrelaties zijn groot. We gunnen Rotterdammers méér kansen op een duurzame relatie. Als de overheid zich De bezighoudt in Rotterdam met voldoende bewegen geïntroduceerde en gezonde voeding, gebiedscommissies waarom dan niet met sterke relaties? zijn de Daarom oren pleiten en we ogen voor instrumenten de wijk om en aan relaties daardoor en ouderschap bij uitstek te bouwen. geschikt actief deelnemen om bewonersparticipatie aan de Rotterdamse samenleving. vorm Wij willen te een geven. nieuw Rotterdams De gebiedscommissies integratiebeleid met als uitgangspunt kunnen dat succesvol namens integreren de bewoners van twee kanten ervoor komt. zorgen En laagdrempelige relatie- en opvoedondersteuning op vrijwillige basis. Investeren in elkaar betekent ook oog hebben voor nieuwkomers. Samen met hen vormen we iedere dag een nieuw Rotterdam. De ChristenUnie-SGP vindt het belangrijk dat nieuwkomers Samenleven vraagt oog hebben voor hen die niet mee kunnen komen. Wij willen vanuit de Bijbelse oproep tot naastenliefde investeren in het beschermen van het zwakkere. Wij willen daarom een ruimhartig armoedebeleid, zoals kwijtschelden van lokale lasten. Daarnaast een weg omhoog uit de schulden door een snelle en toegankelijke schuldhulpdienstverlening. dat Samenleven voor vraagt hun een gebied investering de van wensen, de overheid in belangen veiligheid. Wij willen bedenkingen daarom een intensivering bij het van de centrale aanpak van mensenhandel. bestuur terecht Uitbuiting van komen. prostituees Het en anderen is daarom is aan de orde van de dag. Zij doen dit werk veelal uit nood. Werkers in de prostitutie moeten daarom actief worden benaderd met uitstapprogramma s. belangrijk 3 Werken dat aan gebiedscommissies, een schone toekomst los van partijpolitieke overwegingen, de rol van ambassadeurs van het gebied Werken aan een schone toekomst begint nu! We zien het als belangrijke taak om goed voor de aarde te zorgen. Daarom willen we groene en schone straten, gezonde lucht, schoon vervoer, schone energie, een circulaire economie, duurzame (lucht)haven en aanpak van geluidsoverlast. En dat kost echt niet alleen maar meer geld: de overgang naar een circulaire samenleving biedt juist veel Om economische de gebiedscommissies kansen! apolitiek te houden kiest de ChristenUnie-SGP ervoor om zelf niet deel te ne- vervullen. We willen meer zonnepanelen en windmolens en minder brandstoffen. We bevorderen collectieve initiatieven en slimme systemen voor het lokaal opwekken en delen van duurzame energie. Ons doel is ambitieus: we willen dat jaarlijks gasaansluitingen worden omgezet naar duurzame(re) alternatieven, zoals all-electric en het stadswarmtenet. Het scheiden men van afval aan kan nog de stukken verkiezingen beter. Door papier, van plastic de gebiedscommissies. en gft-afval op te halen en restafval Andere weg te laten politieke brengen. partijen kiezen er wel voor om mee te doen. We geven ruim baan aan openbaar vervoer, wandelen en fietsen. Het netwerk van oplaadpunten moet voor elektrisch vervoer worden uitgebreid. De binnenstad wordt autoluw met P&R aan de randen. De A13 bij Overschie wordt een groene stadsweg wanneer de nieuwe verbinding A13-A16 is gerealiseerd. Daarvan knapt de luchtkwaliteit op; bovendien scheelt het De ChristenUnie-SGP wil dat leden van gebiedscommissies hun rol invullen als ambassadeur en netwerker voor hun decibellen geluidsoverlast. gebied, zonder partijpolitieke profilering. Wij willen daarom: Ruimte voor nieuwe vormen van burgerparticipatie. Dat het lokaal bestuur eindverantwoordelijk blijft als hoeder van het algemeen en langetermijnbelang. 4 Vrijheid om te geloven We zetten ons in voor een stad waarin volop ruimte is om te geloven, ook in het openbaar. Die geloofsvrijheid geldt voor iedereen. Elke Rotterdammer mag zijn diepste overtuigingen binnen de grenzen van wet publiekelijk laten spreken. Dat betekent geen seculier of religieus voorkeursbeleid. Alle overtuigingen Heldere verdienen procesafspraken gelijke behandeling, zonder bij onderscheid burgerparticipatie. tussen identiteitsgebonden en niet-identiteitsgebonden instellingen. Huizen van de Wijk moeten ook beschikbaar zijn voor religieuze organisaties, ongeacht de activiteiten die zij, binnen de grenzen van de wet, organiseren. Bovendien zien we dat kerken en andere religieuze organisaties een maatschappelijke weerwaarde hebben voor de stad. Met hun aandacht voor zingeving, sociale samenhang en vrijwilligerswerk maken ze de stad mooier. Samenwerking van de gemeente met religieuze organisaties moet daarom net zo normaal zijn als samenwerking met niet-religieuze organisaties. Geen raadgevende referenda, maar wel vroegtijdig, open en eerlijk burgers betrekken bij beleidskeuzes en/of grote ontwikkelingen. Gebiedscommissieleden dienen als ambassadeur en netwerker de belangen van het gebied, zonder partij politieke profilering. 1.4 Kerntaken overheid Naast het ruimte laten voor maatschappelijk initiatief en burgerparticipatie heeft de lokale overheid een aantal belangrijke, door de Rijksoverheid toebedeelde kerntaken. Daarmee schept de lokale overheid de randvoorwaarden voor hoe wij samenleven in Rotterdam. Deze kerntaken zien wij in het licht van de belijdenis dat de overheid door God is ingesteld en geroepen is om publieke gerechtigheid te bevorderen. Meer concreet betekent dit dat de belangrijke taken van de gemeentelijke overheid liggen op het gebied van veiligheid, maatschappelijke ondersteuning, ruimtelijke ordening, (jeugd) zorg en duurzaamheid. Inwoners moeten een beroep kunnen doen op de overheid als hun vrijheid, veiligheid of bestaanszekerheid in het geding is. Om die reden is het goed dat de overheid op een aantal belangrijke terreinen ook grenzen aangeeft, handhaaft, normeert en kadert. Daarom willen wij: Dat algemeen belang voor persoonlijk belang gaat. Een gemeente die zich sterk maakt voor de meest kwetsbaren. Een gemeente die op zoek gaat naar verbindingen. Dit brengt initiatieven vanuit de samenleving bij elkaar, overbrugt verschillen en zorgt voor respect en uitwisseling tussen burgers.

11 1.5 Rechtstaat en godsdienstvrijheid Nederland is een democratische rechtstaat met bijbehorende vrijheidsrechten die elke burger toekomen. Deze grondwettelijke rechten worden (inter)nationaal vastgesteld, desalniettemin is het de taak van lokale politici om op lokaal niveau hieraan vorm te geven. De gemeente is immers de bestuurslaag die het dichtst bij de burger staat. De ChristenUnie-SGP wil zich daarom ook op gemeentelijk niveau inzetten voor het handhaven en versterken van de rechtstaat, om zo verschillende burgers vreedzaam te laten samenleven. Een grondrecht dat in toenemende mate onder druk staat is de vrijheid van godsdienst. Een verkeerde interpretatie van de scheiding tussen kerk en staat leidt ertoe dat geloof wordt teruggedrongen achter de voordeur. De ChristenUnie-SGP is het hiermee radicaal oneens en wil zich daarom volop inzetten voor geloofsvrijheid in het publieke domein. Het beginsel van de scheiding van kerk en staat houdt immers niet in dat er een scheiding is tussen geloof en politiek, maar dat de staat en kerk als instituut geen inhoudelijke zeggenschap over elkaar hebben. Het is discriminerend als een liberaal of socialist wel zijn diepste overtuigingen in het publieke domein mag laten spreken en een gelovige niet. De ChristenUnie-SGP vindt het belangrijk dat de overheid in haar beleid recht doet aan de diversiteit in de samenleving. Er wordt daarom geen seculier of religieus voorkeursbeleid gevoerd door de gemeentelijke overheid. Identiteitsgebonden en niet-identiteitsgebonden organisaties worden op gelijke voet gehandeld. Het weren van kerken uit Huizen van de Wijk is daarom een stap in de verkeerde richting. Zij hebben net zoals andere organisaties het recht om in Huizen van de Wijk activiteiten te ontplooien, zoals bijvoorbeeld publiek toegankelijke erediensten. Als ChristenUnie-SGP zijn wij geïnspireerd en overtuigd van het Bijbelse Evangelie. Wij geloven dat Jezus Christus de Weg, de Waarheid en het Leven is en willen dat ook publiek uitdragen. Tegelijkertijd geldt de geloofsruimte die wij gebruiken ook voor anderen. Wij staan daarom pal voor de vrijheid van godsdienst van eenieder in Rotterdam. De vrijheid van godsdienst is geen absoluut recht, maar wordt beperkt door de grenzen van de wet. Zo mag dit geen legitimatie zijn voor vrouwenbesnijdenis of het omverwerpen van de rechtsorde. Personen die misbruik maken van de vrijheid van godsdienst, door anderen het recht te ontzeggen om zich te bekeren van bijvoorbeeld de islam naar het christendom, moeten hard worden aangepakt 1. Wij willen daarom: Ruimte voor geloof in het publieke domein. Geen seculier of religieus gemeentelijk voorkeursbeleid. Huizen van de Wijk blijven beschikbaar voor religieuze organisaties. Aandacht voor intimidatie en geweldpleging jegens bekeerlingen. 1.

12 Speerpunten 1 Alle Rotterdammers tellen mee Wij geloven in een stad waar iedereen bij hoort, want ieder mens is waardevol. Rotterdam moet een stad zijn waarin we elkaar respecteren en ruimte bieden aan verschillen. Rotterdammers moeten hun talenten kwijt kunnen, in hun onderneming, hun werk, hun buurt. En daarbij een woonplek kunnen vinden die bij hen past. Wij willen af van de eenzijdige focus op hoger -opgeleiden. Of Rotterdammers nu praktisch of theoretisch geschoold zijn, we benutten alle talenten. Ondernemers hebben goed opgeleide vakmensen nodig. Wij willen méér waardering voor vakmanschap! Ook voor gouden handjes. Rotterdam heeft bewuste, innovatieve ondernemers nodig, die bijdragen aan een sterke, toekomstbestendige economie. Wij vinden dat Rotterdam voor hen een optimaal vestigingsklimaat moet bieden. Ondernemers die kansen bieden aan werkzoekers die niet zo makkelijk aan de bak komen, verdienen extra steun. Of je nu een gezin bent, starter, doorstromer, senior of student. Iedereen moet hier goed kunnen wonen. Daarom willen we voldoende verschillende en geschikte woningen in de stad. 1.6 Het tekort Maatschappelijke aan middel-dure huurwoningen meerwaarde moet met voorrang van worden kerken opgelost. en andere religieuze organisaties De ChristenUnie-SGP wil meer aandacht voor de maatschappelijke meerwaarde van kerken en andere re- 2 Samenleven is investeren in elkaar Ieder mens heeft anderen nodig, want samen zijn we méér. Dat vraagt investeren in gezinnen, nieuwkomers, in gerechtigheid en veiligheid. De positieve gezondheidseffecten van liefdevolle gezinnen en sterke partnerrelaties zijn groot. We gunnen Rotterdammers méér kansen op een duurzame relatie. Als de overheid zich bezighoudt met voldoende bewegen en gezonde voeding, waarom dan niet met sterke relaties? Daarom pleiten we voor instrumenten om aan relaties en ouderschap te bouwen. En ligieuze laagdrempelige organisaties relatie- en opvoedondersteuning in de stad. op vrijwillige Deze basis. organisaties dragen bij aan de sociale cohesie in de stad en hebben Investeren in elkaar betekent ook oog hebben voor nieuwkomers. Samen met hen vormen we iedere dag een nieuw Rotterdam. De ChristenUnie-SGP vindt het belangrijk dat nieuwkomers actief deelnemen aan de Rotterdamse samenleving. Wij willen een nieuw Rotterdams integratiebeleid met als uitgangspunt dat succesvol integreren van twee kanten komt. oog Samenleven voor vraagt mensen oog hebben die voor hen het die niet moeilijk mee kunnen hebben. komen. Wij willen Zij vanuit weten de Bijbelse vanwege oproep tot hun naastenliefde laagdrempeligheid investeren in het beschermen en van het zwakkere. ontbreken Wij willen daarom een ruimhartig armoedebeleid, zoals kwijtschelden van lokale lasten. Daarnaast een weg omhoog uit de schulden door een snelle en toegankelijke schuldhulpdienstverlening. Samenleven vraagt een investering van de overheid in veiligheid. Wij willen daarom een intensivering van de aanpak van mensenhandel. Uitbuiting prostituees en anderen is aan de van orde van bureaucratie de dag. Zij doen dit werk mensen veelal uit nood. goed Werkers te in bereiken. de prostitutie moeten Daarnaast daarom actief leveren worden benaderd ze een met uitstapprogramma s. groot deel van het aantal vrijwilligers Werken aan in een Rotterdam. schone toekomst begint nu! We zien het als belangrijke taak om goed voor de aarde te zorgen. Daarom willen we groene en schone straten, gezonde lucht, schoon ver- 3 Werken aan een schone toekomst voer, schone energie, een circulaire economie, duurzame (lucht)haven en aanpak van geluidsoverlast. En dat kost echt niet alleen maar meer geld: de overgang naar een circulaire samenleving biedt juist veel economische kansen! We willen meer zonnepanelen en windmolens en minder brandstoffen. We bevorderen collectieve initiatieven en slimme systemen voor het lokaal opwekken en delen van duurzame energie. Ons doel is ambitieus: we willen dat jaarlijks gasaansluitingen worden omgezet naar duurzame(re) alternatieven, zoals all-electric en het stadswarmtenet. Het scheiden van afval kan nog stukken beter. Door papier, plastic en gft-afval op te halen en restafval weg te laten brengen. Uit We geven het ruim rapport baan aan openbaar Tel je vervoer, zegeningen wandelen en fietsen. blijkt Het netwerk dat van Rotterdamse oplaadpunten moet voor kerken elektrisch door vervoer hun worden sociale uitgebreid. impact De binnenstad de wordt Rotterdam- autoluw met P&R aan de randen. De A13 bij Overschie wordt een groene stadsweg wanneer de nieuwe verbinding A13-A16 is gerealiseerd. Daarvan knapt de luchtkwaliteit op; bovendien scheelt het se overheid ruim 120 miljoen euro besparen 2. De ChristenUnie-SGP wil daarom dat de gemeentelijke overheid decibellen geluidsoverlast. nadrukkelijk op zoek gaat naar coalities met kerken en andere maatschappelijke organisaties om maatschappelijke problemen te bestrijden. Wij bepleiten daarom voor het opnieuw activeren van het platform Levensbeschouwing en Religie (Platform L&R). Het is van belang dat overleg tussen de overheid en religieuze organisaties plaatsvindt met inachtneming van de scheiding tussen kerk en staat. Dit betekent dat kerk en overheid elkaar als gelijkwaardig partner 4 Vrijheid om te geloven We zetten ons in voor een stad waarin volop ruimte is om te geloven, ook in het openbaar. Die geloofsvrijheid geldt voor iedereen. Elke Rotterdammer mag zijn diepste overtuigingen binnen de grenzen van de wet publiekelijk laten spreken. Dat betekent geen seculier of religieus voorkeursbeleid. Alle overtuigingen verdienen gelijke behandeling, zonder onderscheid tussen identiteitsgebonden en niet-identiteitsgebonden instellingen. Huizen van de Wijk moeten ook beschikbaar zijn voor religieuze organisaties, ongeacht de activiteiten die zij, binnen de grenzen van de wet, organiseren. Bovendien zien we dat kerken en andere religieuze organisaties een maatschappelijke weerwaarde hebben voor de stad. Met hun aandacht voor zingeving, sociale samenhang en vrijwilligerswerk maken ze de stad mooier. Samenwerking van de gemeente met religieuze organisaties moet daarom net zo normaal zijn als samenwerking met niet-religieuze organisaties. zien met een verschillende verantwoordelijkheid in de samenleving. Daarnaast vindt overleg alleen plaats ten aanzien van de maatschappelijke taak en is er geen sprake van inhoudelijke zeggenschap over elkaar. Wij willen daarom: Aandacht voor de maatschappelijke meerwaarde van kerken en andere religieuze organisaties. Een gemeentelijke overheid die coalities aangaat met kerken en andere organisaties om maat schappelijke problemen aan te pakken. Een platform waarin religieuze organisaties en de overheid overleggen. Dat overleg tussen overheid en religieuze organisaties plaatsvindt met inachtneming van de scheiding tussen kerk en staat. 1.7 Privacy Vanwege de taken die de gemeente uitvoert heeft zij de beschikking over gevoelige persoonsgegevens. Om deze taken goed te vervullen is het soms nodig om gegevens te koppelen. Op deze wijze kan een Rotterdamse burger bijvoorbeeld snel over de juiste zorg beschikken. Tegelijkertijd is het van het grootste belang dat de overheid zorgvuldig met deze gegevens omgaat. Burgers hebben immers volgens de Grondwet recht op de bescherming van hun persoonsgegevens. De ChristenUnie-SGP vindt het daarom van groot belang dat burgers goed geïnformeerd worden over wat er gebeurt met hun gegevens. Daarnaast mag het koppelen van gegevens geen automatisme zijn en moet nut en noodzaak worden aangetoond. De belangrijkste privacywetgeving is te vinden in de Wet bescherming persoonsgevens (Wbp) en wordt verder uitgewerkt in de WMO en de Jeugdwet. Vanaf 25 mei 2018 geldt in alle EU-lidstaten één privacywet: de Algemene 2

13 Verordening Gegevensbescherming (AVG). Deze wet legt de gemeente de verplichting op om aantoonbaar alles in orde te hebben voor wat betreft de bescherming van persoonsgegevens. Wij willen daarom: Dat nut en noodzaak van het koppelen van gegevens expliciet aan gemeenteraad en burger wordt uitgelegd. Een proactieve houding van medewerkers in het sociaal domein om cliënten zowel schriftelijk als mondeling te wijzen op hun privacy-rechten. Heldere en duidelijke privacy-statements, die zorgen voor een werkbare situatie voor ambtenaren. Uiteindelijk moeten zij ook goed hun werk kunnen doen. Een vergroting van het privacy-bewustzijn in de gemeentelijke organisatie door dit een belangrijke taak laten te zijn van de Privacy Officer of Functionaris voor de Gegevensbescherming. Een verhoogde prioriteit voor de bescherming van de gevoelige persoonsgegevens van burgers. Medewerking aan Open Data voor niet-privacygevoelige datasets. 1.8 Financiën De ChristenUnie-SGP vindt zorgvuldig financieel beleid van groot belang, want in de begroting gaat elk jaar ruim 3,6 miljard euro gemeenschapsgeld om dat de belastingbetaler opbrengt. Nieuw beleid waarvoor extra geld nodig is, dient altijd afgewogen te worden tegen de zaken die daarvoor geschrapt moeten worden. Bij duurzaam financieel beleid zijn volgens ons de volgende drie principes van belang: 1. Geef niet meer geld uit dan je hebt. 2. Dek structurele uitgaven met structurele inkomsten. 3. Neem alleen investeringsbeslissingen als ook de structurele lasten (exploitatie, beheer, groot onderhoud, vervanging etc.) gedekt zijn. Financiële documenten worden vaak als ingewikkeld en moeilijk leesbaar ervaren. Het is daarom van belang om begrotingen en jaarrekeningen zo eenvoudig en transparant mogelijk vorm te geven. Het dient helder te zijn wat de uitgaven en inkomsten zijn, welke zaken er afwijken van voorgaande jaren, welke keuzes er gemaakt zijn en welke zaken zijn mee- of tegengevallen. Het is niet de bedoeling dat zaken mooier voorgesteld worden dan ze zijn, of dat onwelgevallige elementen verstopt worden. De afgelopen periode is er gestuurd op een weerstandsvermogen van 160 miljoen euro en een weerstandsratio van 1,4. Deze 1,4 dient als ondergrens beschouwd te worden. De afgelopen jaren zijn de investeringsmogelijkheden afgenomen: het investeringsfonds (IFR) is behoorlijk uitgeput, ISV-gelden zijn weggevallen en het aantal grondexploitaties is fors afgenomen. Nu de (woning)markt weer aantrekt, zal er meer vraag komen naar investeringen in o.a. de openbare ruimte. In de

14 Speerpunten 1 Alle Rotterdammers tellen mee Wij geloven in een stad waar iedereen bij hoort, want ieder mens is waardevol. Rotterdam moet een stad zijn waarin we elkaar respecteren en ruimte bieden aan verschillen. Rotterdammers moeten hun talenten kwijt kunnen, in hun onderneming, hun werk, hun buurt. En daarbij een woonplek kunnen vinden die bij hen past. Wij willen af van de eenzijdige focus op hoger -opgeleiden. Of Rotterdammers nu praktisch of theoretisch geschoold zijn, we benutten alle talenten. Ondernemers hebben goed opgeleide vakmensen nodig. Wij willen méér waardering voor vakmanschap! Ook voor gouden handjes. motie Rotterdam Het heeft bewuste, investerend innovatieve ondernemers vermogen nodig, die van bijdragen de stad aan een sterke, heeft toekomstbestendige de ChristenUnie-SGP economie. Wij vinden het dat Rotterdam college voor verzocht hen een optimaal om vestigingsklimaat moet bieden. Ondernemers die kansen bieden aan werkzoekers die niet zo makkelijk aan de bak komen, verdienen extra steun. Of je nu een gezin bent, starter, doorstromer, senior of student. Iedereen moet hier goed kunnen wonen. Daarom willen we voldoende verschillende geschikte woningen in de stad. Het samen tekort aan met middel-dure het bedrijfsleven, huurwoningen moet met investeerders, voorrang worden opgelost. vermogensbeheerders, kennisinstellingen en andere overheden nieuwe creatieve en innovatieve financieringsvormen te ontwikkelen voor het mogelijk maken 2 Samenleven is investeren in elkaar Ieder mens heeft anderen nodig, want samen zijn we méér. Dat vraagt investeren in gezinnen, nieuwkomers, in gerechtigheid en veiligheid. De positieve gezondheidseffecten van liefdevolle gezinnen en sterke partnerrelaties zijn groot. We gunnen Rotterdammers méér kansen op een duurzame relatie. Als de overheid zich bezighoudt met voldoende bewegen en gezonde voeding, waarom dan niet met sterke relaties? Daarom pleiten we voor instrumenten om aan relaties en ouderschap te bouwen. En laagdrempelige van de noodzakelijke relatie- en opvoedondersteuning grootstedelijke op vrijwillige basis. investeringen. Hiervoor moet aandacht blijven. Daarnaast dient het Investeren in elkaar betekent ook oog hebben voor nieuwkomers. Samen met hen vormen we iedere dag een nieuw Rotterdam. De ChristenUnie-SGP vindt het belangrijk dat nieuwkomers actief deelnemen aan de Rotterdamse samenleving. Wij willen een nieuw Rotterdams integratiebeleid met als uitgangspunt dat succesvol integreren van twee kanten komt. Samenleven gemeentebestuur vraagt oog hebben voor bij hen het die Rijk niet mee te kunnen pleiten komen. voor Wij willen extra vanuit de financieringsmogelijkheden. Bijbelse oproep tot naastenliefde investeren het Zo beschermen moet van het zwakkere. afromen Wij willen van daarom een ruimhartig armoedebeleid, zoals kwijtschelden van lokale lasten. Daarnaast een weg omhoog uit de schulden door een snelle en toegankelijke schuldhulpdienstverlening. Samenleven vraagt een investering van de overheid in veiligheid. Wij willen daarom een intensivering van de aanpak van mensenhandel. Uitbuiting van prostituees en anderen is aan de orde OZB-opbrengsten van de dag. Zij doen dit werk door veelal uit het nood. Rijk Werkers gestopt in de prostitutie worden. moeten daarom actief worden benaderd met uitstapprogramma s. 3 Werken aan een schone toekomst Werken aan een schone toekomst begint nu! We zien het als belangrijke taak om goed voor de aarde te zorgen. Daarom willen we groene en schone straten, gezonde lucht, schoon vervoer, schone energie, een circulaire economie, duurzame (lucht)haven en aanpak van geluidsoverlast. En dat kost echt niet alleen maar meer geld: de overgang naar een circulaire samenleving biedt juist veel economische kansen! Als We willen de meer verkoop zonnepanelen van en windmolens Eneco en doorgaat, minder brandstoffen. kan We er bevorderen eenmalig collectieve een initiatieven grote en slimme hoeveelheid systemen voor investeringsgeld het lokaal opwekken en delen beschikbaar We geven komen. ruim baan aan Daartegenover openbaar vervoer, wandelen staat en fietsen. dat Het er netwerk structurele van oplaadpunten inkomsten moet voor elektrisch (dividend) vervoer worden wegvallen. uitgebreid. De binnenstad Een deel wordt van autoluw het met be- van duurzame energie. Ons doel is ambitieus: we willen dat jaarlijks gasaansluitingen worden omgezet naar duurzame(re) alternatieven, zoals all-electric en het stadswarmtenet. Het scheiden van afval kan nog stukken beter. Door papier, plastic en gft-afval op te halen en restafval weg laten brengen. P&R aan de randen. De A13 bij Overschie wordt een groene stadsweg wanneer de nieuwe verbinding A13-A16 is gerealiseerd. Daarvan knapt de luchtkwaliteit op; bovendien scheelt het schikbare geld van de verkoop van Eneco dient aangewend te worden om dit gat structureel te dekken. Alleen decibellen geluidsoverlast. de rendementen van het resterende budget dienen aangewend te worden voor investeringen in de stad. Op deze wijze wordt er een duurzaam financieel beleid gevoerd. Als het geld in korte tijd wordt uitgegeven (zoals na de verkoop van AVR is gebeurd) dreigen er nauwelijks investeringsmogelijkheden 4 Vrijheid om te geloven We zetten ons in voor een stad waarin volop ruimte is om te geloven, ook in het openbaar. Die geloofsvrijheid geldt voor iedereen. Elke Rotterdammer mag zijn diepste overtuigingen binnen de grenzen van de wet publiekelijk laten spreken. Dat betekent geen seculier of religieus voorkeursbeleid. over Alle overtuigingen te blijven verdienen voor gelijke de behandeling, toekomst. zonder onderscheid tussen identiteitsgebonden en niet-identiteitsgebonden instellingen. Huizen van de Wijk moeten ook beschikbaar zijn voor religieuze organisaties, ongeacht de activiteiten die zij, binnen de grenzen van de wet, organiseren. Bovendien zien we dat kerken en andere religieuze organisaties een maatschappelijke weerwaarde hebben voor de stad. Met hun aandacht voor zingeving, sociale samenhang en vrijwilligerswerk maken ze de stad mooier. Samenwerking van de gemeente met religieuze organisaties moet daarom net zo normaal zijn als samenwerking met niet-religieuze organisaties. Gemeentelijke woonlasten, zoals de riool- en afvalstoffenheffing, dienen kostendekkend en zo laag mogelijk te zijn. Verlaging van de lasten is alleen aan de orde als de kosten voor riolering en afvalverwerking lager uitvallen. De afgelopen jaren is er veel bezuinigd op personeel en organisatie. Door de aantrekkende economie komen er meer initiatieven en is er weer meer werk dat door de ambtelijke organisatie opgepakt dient te worden. In dat licht is het niet realistisch om verder te bezuinigen op de organisatie. Wij willen daarom: Een duurzaam financieel beleid. Een transparante begroting en jaarrekening. Een gezonde investeringsstrategie. Kostendekkende (woon)lasten voor onze bewoners volgens het profijtbeginsel.

15 Hoofdstuk 2: Rotterdam, een veilige stad De ChristenUnie-SGP vindt dat veiligheid vanzelfsprekend zou moeten zijn. Helaas is dat niet voor iedereen het geval en voelt niet iedereen zich veilig. Wij vinden dat de gemeentelijke overheid een belangrijke taak heeft in het garanderen van de veiligheid van ieder. Daarnaast moet de gemeente ook hierin de samenwerking zoeken met de bewoners en het maatschappelijk middenveld. Elke buurt of wijk heeft een eigen aanpak nodig en inwoners moeten betrokken zijn bij het formuleren daarvan. Daarom zijn wij ook een voorstander van het uitbreiden van Buurt-bestuurt. Juist burgers, winkeliers, scholen, politie en woningcorporaties dragen bij aan goede buurten. Dat zijn buurten waarin jongeren veilig naar school gaan en ruimte hebben om te spelen, waarin ouders met een gerust hart wonen, werken en winkelen en waarin ouderen zonder zorg over straat kunnen, actief kunnen zijn en voluit van het leven kunnen genieten. 2.1 Een veilige samenleving Ook bij de aanpak van veiligheidsproblemen wil de ChristenUnie-SGP haar hart tonen. Hard waar het moet, zacht waar het kan, maar altijd met een hart. De ChristenUnie-SGP heeft aandacht voor slachtoffers en hun omgeving en stimuleert een effectieve, op herstel gerichte, aanpak van daders. De gemeente moet een integraal veiligheidsbeleid vaststellen, dat gebaseerd is op onderzoek en ervaringen in de verschillende buurten. Betrokkenheid van inwoners en organisaties is van groot belang bij de analyse van veiligheidsproblemen en bij het stellen van prioriteiten bij de oplossing daarvan. In een veiligheidsplan staan doelen en verantwoordelijkheden van de organisaties die in samenwerking een rol spelen bij veiligheid. De raad wordt actief geraadpleegd in het prioriteren van de inzet politie, de finale afweging voor de inzet en de prioriteiten ligt bij de driehoek van de burgemeester, de politie en de officier van justitie. Burgers worden, als oren en ogen van de politie, actief betrokken bij de veiligheid op straat, in de wijk en in huis. Dit kan door de inzet van Burgernet en van internet, zoals WhatsApp-groepen in de wijk. Cameratoezicht is een prima middel, maar de ChristenUnie-SGP wil het beperkt (proportioneel) toepassen en inbedden in goede wetgeving (privacy) en in een goede cyclus van beleid, uitvoering en evaluatie. De ChristenUnie-SGP stimuleert dat inwoners gemakkelijk melding kunnen maken van overlast en van crimineel gedrag, waarbij de politie contact legt met de melder over de resultaten. De mogelijkheid van het anoniem aangifte doen biedt burgers in sommige gevallen veiligheid, maar is bij hen nog onvoldoende bekend. De ChristenUnie-SGP vraagt om voorlichting over deze mogelijkheid en eventuele ondersteuning als de melder mogelijk zelf druk zou kunnen ondervinden van de melding. De ChristenUnie-SGP hecht aan de rol van de wijkagent als aanspreekpunt voor burgers in de wijk en zijn coördinerende taak naar andere agenten en de

16 Speerpunten 1 Alle Rotterdammers tellen mee Wij geloven in een stad waar iedereen bij hoort, want ieder mens is waardevol. Rotterdam moet een stad zijn waarin we elkaar respecteren en ruimte bieden aan verschillen. Rotterdammers moeten hun talenten kwijt kunnen, in hun onderneming, hun werk, hun buurt. En daarbij een woonplek kunnen vinden die bij hen past. Wij willen af van de eenzijdige focus op hoger -opgeleiden. Of Rotterdammers nu praktisch of theoretisch geschoold zijn, we benutten alle talenten. Ondernemers hebben goed opgeleide vakmensen nodig. Wij willen méér waardering voor vakmanschap! Ook voor gouden handjes. gemeente Rotterdam heeft bewuste, toe om innovatieve problemen ondernemers nodig, in de die wijk bijdragen concreet aan een sterke, aan toekomstbestendige te pakken. economie. Er wordt Wij vinden ingezet dat Rotterdam op voor extra hen een beschikbaarheid tekort en aan zichtbaarheid middel-dure huurwoningen van moet de met wijkagent. voorrang worden optimaal vestigingsklimaat moet bieden. Ondernemers die kansen bieden aan werkzoekers die niet zo makkelijk aan de bak komen, verdienen extra steun. Of je nu een gezin bent, starter, doorstromer, senior of student. Iedereen moet hier goed kunnen wonen. Daarom willen we voldoende verschillende en geschikte woningen in de stad. Het opgelost. Onze inzet: 2 Samenleven is investeren in elkaar Ieder mens heeft anderen nodig, want samen zijn we méér. Dat vraagt investeren in gezinnen, nieuwkomers, in gerechtigheid en veiligheid. De positieve gezondheidseffecten van liefdevolle gezinnen en sterke partnerrelaties zijn groot. We gunnen Rotterdammers méér kansen op een duurzame relatie. Als de overheid zich bezighoudt met voldoende bewegen gezonde voeding, waarom dan niet met sterke relaties? Daarom pleiten we voor instrumenten om aan relaties en ouderschap te bouwen. En laagdrempelige Inwoners relatie- en opvoedondersteuning worden (eventueel op vrijwillige basis. per wijk) betrokken bij het opstellen van het veiligheidsplan en de Investeren in elkaar betekent ook oog hebben voor nieuwkomers. Samen met hen vormen we iedere dag een nieuw Rotterdam. De ChristenUnie-SGP vindt het belangrijk dat nieuwkomers actief deelnemen aan de Rotterdamse samenleving. Wij willen een nieuw Rotterdams integratiebeleid met als uitgangspunt dat succesvol integreren van twee kanten komt. Samenleven prioriteiten. vraagt oog hebben voor hen die niet mee kunnen komen. Wij willen vanuit de Bijbelse oproep tot naastenliefde investeren in het beschermen van het zwakkere. Wij willen daarom een ruimhartig armoedebeleid, zoals kwijtschelden van lokale lasten. Daarnaast een weg omhoog uit de schulden door een snelle en toegankelijke schuldhulpdienstverlening. Samenleven vraagt een investering van de overheid in veiligheid. Wij willen daarom een intensivering van de aanpak mensenhandel. Uitbuiting van prostituees en anderen is aan de orde van de dag. De Zij burgemeester doen dit werk veelal uit nood. zorgt Werkers voor in de lage prostitutie drempels moeten daarom voor actief worden het doen benaderd van met uitstapprogramma s. (anoniem) aangifte en voor een 3 Werken aan een schone toekomst Werken aan goede een schone toekomst terugkoppeling begint nu! We zien door het als belangrijke de politie. taak om goed voor de aarde te zorgen. Daarom willen we groene en schone straten, gezonde lucht, schoon vervoer, schone energie, een circulaire economie, duurzame (lucht)haven en aanpak van geluidsoverlast. En dat kost echt niet alleen maar meer geld: de overgang naar een circulaire samenleving biedt juist veel economische kansen! We willen meer Er zonnepanelen is een actieplan en windmolens criminele en minder brandstoffen. jeugdbendes. We bevorderen collectieve Hard optreden initiatieven en slimme en systemen tegelijk voor perfectief het lokaal opwekken bieden en delen van zijn duurzame uit energie. Ons doel is ambitieus: we willen dat jaarlijks gasaansluitingen worden omgezet naar duurzame(re) alternatieven, zoals all-electric en het stadswarmtenet. Het scheiden van afval kan nog stukken beter. Door papier, plastic gft-afval op te halen en restafval weg te laten brengen. We geven ruim gangspunten. baan aan openbaar vervoer, Ouders wandelen en en het fietsen. onderwijs Het netwerk van spelen oplaadpunten een moet belangrijke voor elektrisch vervoer rol. worden uitgebreid. De binnenstad wordt autoluw met P&R aan de randen. De A13 bij Overschie wordt een groene stadsweg wanneer de nieuwe verbinding A13-A16 is gerealiseerd. Daarvan knapt de luchtkwaliteit op; bovendien scheelt het De kosten van vandalisme worden verhaald op daders. De gemeente publiceert regelmatig de decibellen geluidsoverlast. resultaten hiervan en de omvang van de schade ten gevolge van vandalisme door middel van een vandalismemeter. De gemeente betrekt burgers bij veiligheid in hun directe omgeving d.m.v. Burgernet, 4 Vrijheid om te geloven We zetten ons in voor een stad waarin volop ruimte is om te geloven, ook in het openbaar. Die geloofsvrijheid geldt voor iedereen. Elke Rotterdammer mag zijn diepste overtuigingen binnen de grenzen van de wet publiekelijk laten spreken. Dat betekent geen seculier of religieus voorkeursbeleid. Alle overtuigingen AED-projecten verdienen gelijke behandeling, en Buurtpreventie-Apps. zonder onderscheid tussen identiteitsgebonden en niet-identiteitsgebonden instellingen. Huizen van de Wijk moeten ook beschikbaar zijn voor religieuze organisaties, ongeacht de activiteiten die zij, binnen de grenzen van de wet, organiseren. Bovendien zien we dat kerken en andere religieuze organisaties een maatschappelijke weerwaarde hebben voor de stad. Met hun aandacht voor zingeving, sociale samenhang en vrijwilli- Er is in Rotterdam ruimte voor organisaties als Stichting Exodus die opvang en ondersteuning gerswerk maken bieden ze stad aan mooier. (ex-)gedetineerden. Samenwerking van gemeente Naast met religieuze aandacht organisaties moet voor daarom de net (ex-) zo normaal gedetineerde zijn als samenwerking is met er niet-religieuze ook aandacht organisaties. voor de eventuele partner en kinderen tijdens en na de detentie. 2.2 Drank en drugs Mensen zijn geschapen door God. Zij zijn te waardevol om in drank en drugs zichzelf, hun vrijheid en waardigheid kwijt te raken. De ChristenUnie-SGP wil de aanwezigheid van coffeeshops en het gebruik van drugs en overmatig alcohol actief tegengaan en streng optreden bij overlast. We zouden het liefst alle coffeeshops sluiten, maar realiseren ons dat daarmee het probleem niet weg is of zal zijn. Op dit moment is er een beperkt aantal coffeeshops dat regelmatig hun vergunning opnieuw moet verlengen. Signalen uit de buurt moeten hierbij zwaar wegen. De gemeente moet bij de aanwezige coffeeshops actief handhaven op de landelijk vastgestelde AHOJ-GI-criteria. (Verboden om te afficheren, harddrugs te verhandelen, overlast te veroorzaken, jeugd onder de 18 toe te laten of aan hen te verkopen, grote hoeveelheden te verhandelen en het ingezetenencriterium.) Ook moet het afstandscriterium (minimaal 250 meter tot scholen) strikt worden gehandhaafd. De ChristenUnie-SGP is tegen het zelf telen van wiet door gemeenten en is dus ook geen voorstander van experimenten hiermee in Rotterdam. Wiet is en blijft een verboden middel. Door het wietgebruik tegelijkertijd te gedogen geeft de overheid een dubbele boodschap af. Horeca draagt bij aan een levendige stad en vervult een belangrijke sociale functie voor bewoners, bedrijven en bezoekers. Uitwassen en overlast willen we echter voorkomen. Onze inzet:

17 Het afstandscriterium voor coffeeshop tot scholen wordt gehandhaafd. Met de Drank- en Horecawet van 2013 is de nodige ervaring opgedaan met gemeentelijke hand havingstaken. Deze handhaving vraagt om voldoende beschikbare en goed geschoolde handhavers. Wij vragen extra alertheid op de handhaving van leeftijdsgrenzen. De gemeente organiseert (zonodig samen met andere gemeenten) voldoende toezichtcapaciteit voor de Drank- en Horecawet. De gemeente gebruikt hiervoor regelmatig mystery guests. Uitbreiding van het aantal 24-uurs vergunningen kan alleen als de leefbaarheid van omwonenden gegarandeerd is en er voldoende capaciteit is voor handhaving. Als stad richten we speciale horecagebieden in waar wonen en horeca gecombineerd kunnen worden. Concreet betekent dit dat we ons inzetten voor het aanpassen van woningen in de huidige horecagebieden qua geluids- en reukisolatie. 2.3 Mensenhandel en uitbuiting Mensenhandel komt niet alleen voor in de prostitutie, maar ook in de horeca, de agrarische sector en productiewerk in de vorm van economische uitbuiting. Alle mogelijkheden om mensenhandel en uitbuiting tegen te gaan moet de gemeente benutten. Dat betekent dat de verschillende gemeentelijke diensten goed samenwerken en alert zijn op signalen van mensenhandel en daarbij samenwerken met de partners zoals politie en OM. Onze inzet: De komende periode is het opsporen en tegengaan van mensenhandel en uitbuiting een speer punt van politie en OM. Een training voor wijkteams/professionals om loverboysituaties en gevallen van mensenhandel (thuisprostitutie) in de wijk te herkennen en afspraken maken met de politie over handhaving, melding en begeleiding. 2.4 Radicalisering en terroristische bedreigingen Radicalisering vormt een bedreiging voor de manier waarop wij in Rotterdam in vrijheid en veiligheid leven. Het kan levens verwoesten, drijft families tot wanhoop en laat professionals soms verslagen achter. Radicalisering ontstaat als personen of groepen opvattingen ontwikkelen die haaks staan op de democratische rechtsorde en bereid zijn daar in de praktijk consequenties aan te verbinden. Naast het beschermen van de samenleving, heeft de overheid ook een taak bij het beschermen van de individuele (minderjarige) burger. Aanpak van radicalisering bestaat daarom tegelijk uit het weerbaar maken van individuen tegen radicaal gedachtengoed. Vooral jongeren die op zoek zijn naar hun plek in de samenleving zijn kwetsbaar. Het is daarmee niet alleen een veiligheidsvraagstuk maar ook een maatschappelijk vraagstuk.

18 Speerpunten 1 Alle Rotterdammers tellen mee Wij geloven in een stad waar iedereen bij hoort, want ieder mens is waardevol. Rotterdam moet een stad zijn waarin we elkaar respecteren en ruimte bieden aan verschillen. Rotterdammers moeten hun talenten kwijt kunnen, in hun onderneming, hun werk, hun buurt. En daarbij een woonplek kunnen vinden die bij hen past. Wij willen af van de eenzijdige focus op hoger -opgeleiden. Of Rotterdammers nu praktisch of theoretisch geschoold zijn, we benutten alle talenten. Ondernemers hebben goed opgeleide vakmensen nodig. Wij willen méér waardering voor vakmanschap! Ook voor gouden handjes. In Rotterdam een heeft steeds bewuste, meer innovatieve globaliserende ondernemers nodig, die wereld bijdragen aan worden een sterke, toekomstbestendige oorlogen niet economie. alleen Wij vinden meer dat Rotterdam gevoerd voor op hen een afstand, optimaal vestigingsklimaat moet bieden. Ondernemers die kansen bieden aan werkzoekers die niet zo makkelijk aan de bak komen, verdienen extra steun. maar Of je nu een gezin bent, starter, doorstromer, senior of student. Iedereen moet hier goed kunnen wonen. Daarom willen we voldoende verschillende en geschikte woningen in de stad. zijn Het tekort aanslagen middel-dure een huurwoningen middel moet in met een voorrang internationale worden opgelost. strijd van groeperingen. Ook in Rotterdam zijn we alert op deze risico s. Tegelijkertijd zoeken we naar manieren om internationale spanningen te weren uit onze 2 Samenleven is investeren in elkaar Ieder mens heeft anderen nodig, want samen zijn we méér. Dat vraagt investeren in gezinnen, nieuwkomers, in gerechtigheid en veiligheid. De positieve gezondheidseffecten van liefdevolle gezinnen en sterke partnerrelaties zijn groot. We gunnen Rotterdammers méér kansen op een duurzame relatie. Als de overheid zich bezighoudt met voldoende bewegen en gezonde voeding, waarom dan niet met sterke relaties? Daarom pleiten we voor instrumenten om aan relaties en ouderschap te bouwen. En stad laagdrempelige door relatie- te werken en opvoedondersteuning aan onderling op vrijwillige begrip basis. en verstandhoudingen. Investeren in elkaar betekent ook oog hebben voor nieuwkomers. Samen met hen vormen we iedere dag een nieuw Rotterdam. De ChristenUnie-SGP vindt het belangrijk dat nieuwkomers actief deelnemen aan de Rotterdamse samenleving. Wij willen een nieuw Rotterdams integratiebeleid met als uitgangspunt dat succesvol integreren van twee kanten komt. Samenleven vraagt oog hebben voor hen die niet mee kunnen komen. Wij willen vanuit de Bijbelse oproep tot naastenliefde investeren in het beschermen van het zwakkere. Wij willen daarom een ruimhartig armoedebeleid, zoals kwijtschelden van lokale lasten. Daarnaast een weg omhoog uit de schulden door een snelle en toegankelijke schuldhulpdienstverlening. Samenleven vraagt een investering van de overheid in veiligheid. Wij willen daarom een intensivering van de aanpak van mensenhandel. Uitbuiting van prostituees anderen is aan de De orde van werving de dag. Zij doen van dit jihadstrijders werk veelal uit nood. Werkers verloopt in de prostitutie vaak moeten ook daarom via internet. actief worden benaderd Hiervoor met uitstapprogramma s. hebben landelijke opsporingsdiensten Werken aan de een nodige schone toekomst aandacht. begint nu! We De zien gemeente het als belangrijke ondersteunt taak om goed voor de dit aarde onder te zorgen. meer Daarom willen door we groene opvoeders en schone straten, alert gezonde te maken lucht, schoon op ver- 3 Werken aan een schone toekomst voer, schone energie, een circulaire economie, duurzame (lucht)haven en aanpak van geluidsoverlast. En dat kost echt niet alleen maar meer geld: de overgang naar een circulaire samenleving biedt juist veel economische kansen! de We willen invloed meer zonnepanelen die via en internet windmolens en wordt minder brandstoffen. uitgeoefend We bevorderen op collectieve hun kinderen. initiatieven en slimme systemen voor het lokaal opwekken en delen van duurzame energie. Ons doel is ambitieus: we willen dat jaarlijks gasaansluitingen worden omgezet naar duurzame(re) alternatieven, zoals all-electric en het stadswarmtenet. Het scheiden van afval kan nog stukken beter. Door papier, plastic en gft-afval op te halen en restafval weg te laten brengen. We geven ruim baan aan openbaar vervoer, wandelen en fietsen. Het netwerk van oplaadpunten moet voor elektrisch vervoer worden uitgebreid. De binnenstad wordt autoluw met P&R aan de randen. De A13 bij Overschie wordt een groene stadsweg wanneer de nieuwe verbinding A13-A16 is gerealiseerd. Daarvan knapt de luchtkwaliteit op; bovendien scheelt het Onze inzet: decibellen geluidsoverlast. In Rotterdam werken we samen met scholen, jongerenwerkers, ouders, politie, de veiligheidsdiensten, maatschappelijke organisaties en jongeren zelf aan een integraal beleid om radicalisering tegen te gaan. 4 Vrijheid om te geloven We zetten ons in voor een stad waarin volop ruimte is om te geloven, ook in het openbaar. Die geloofsvrijheid geldt voor iedereen. Elke Rotterdammer mag zijn diepste overtuigingen binnen de grenzen van de wet publiekelijk laten spreken. Dat betekent geen seculier of religieus voorkeursbeleid. Alle overtuigingen Door verdienen een gelijke verfijnd behandeling, netwerk zonder onderscheid van sleutelfiguren tussen identiteitsgebonden en het en niet-identiteitsgebonden nauw samenwerken instellingen. Huizen met van de de veiligheidsdien Wijk moeten ook beschikbaar zijn voor religieuze organisaties, ongeacht de activiteiten die zij, binnen de grenzen van de wet, organiseren. Bovendien zien we dat kerken en andere religieuze organisaties een maatschappelijke weerwaarde hebben voor de stad. Met hun aandacht voor zingeving, sociale samenhang en vrijwilli- sten proberen we de kans op een aanslag in Rotterdam zo klein mogelijk te maken. gerswerk maken Als ze partijen de stad mooier. en Samenwerking als overheid van de gemeente werken met religieuze we actief organisaties aan moet het daarom bevorderen net zo normaal zijn van als samenwerking verbindingen met niet-religieuze tussen organisaties. diverse bevolkingsgroepen, om zo het gevoel van erkenning te bevorderen en het gevoel van vervreem ding tegen te gaan. Rotterdam is van ons allemaal. 2.5 Ondermijning: verwevenheid tussen boven- en onderwereld Gemeenten moeten zich bewust zijn van de invloed van grootschalige criminele organisaties, o.a. op de ontwikkeling van het onroerend goed in de gemeente. Criminelen gebruiken vastgoed om crimineel verkregen gelden wit te wassen. Door een oplettende houding van gemeentebesturen kunnen zij deze ontwikkelingen op het spoor komen. Bijvoorbeeld door aandacht te schenken aan het gebruik van winkelpanden (kapsalons en massagesalons) of horecapanden die aanwezig zijn op een manier die nauwelijks rendement kan opleveren. De ChristenUnie-SGP is er voorstander van de wet Bibob gericht en zo veel als mogelijk is, in te zetten. De gemeente werkt hierbij nauw samen met het RIEC (Regionale Informatie en Expertise Centra). Onze inzet: De huidige intensieve aanpak van ondermijning wordt voortgezet en waar mogelijk geïntensveerd.

19 Hoofdstuk 3: Rotterdam, een stad waar we omzien naar elkaar Een samenleving kan alleen floreren als naastenliefde centraal staat. Het uitgangspunt moet zijn dat ieder mens waardevol is ongeacht wie hij of zij is. Al het leven, in gaafheid en gebrokenheid, verdient het om tot ontplooiing te komen, om te worden beschermd en om zorg te ontvangen als dat nodig is. Zorg voor elkaar begint als eerste in de sociale netwerken waarvan mensen deel uitmaken. Maatschappelijke verbanden zoals families, geloofsgemeenschappen, buurten, klassen in school, online netwerken en andere sociale verbanden kunnen een cruciale rol spelen in de zorg voor elkaar. De overheid dient daarom als eerste aan te sluiten bij de bestaande sociale structuren en te kijken waar ze kan faciliteren en versterken. Tegelijkertijd beschikt niet iedere Rotterdamse burger over een sterk netwerk. Een aanzienlijk deel van de Rotterdamse burgers voelt zich eenzaam. Daarnaast hebben de bezuinigingen en overheveling van zorgtaken naar de gemeenten geleid tot teleurstelling en zorgen. De ChristenUnie-SGP wil aandacht voor deze groep Rotterdammers en gemeentelijke hulp aan mensen, die het op eigen kracht niet redden. Wij blijven ons in de komende periode inzetten voor passende ondersteuning. 3.1 Volksgezondheid Gezondheid en een daarbij passende levensstijl is als eerste een verantwoordelijkheid van Rotterdammers zelf. Tegelijk heeft de gezondheid van mensen impact op de prestaties op school, werk en maatschappij. Daarmee is de gezondheid van de Rotterdamse samenleving een belangrijk maatschappelijk vraagstuk. De gemeente voert daarom door middel van de regionale gezondheidsdienst (GGD) taken uit op het gebied van de publieke gezondheidszorg. De ChristenUnie-SGP wil dat het gemeentebeleid voornamelijk gericht is op preventie, zodat mensen langer gezond blijven en jongeren zonder verslaving opgroeien. Het voorkomen van verslavingen moet niet alleen gericht zijn op alcohol en softdrugs, maar ook gameverslaving en het gebruik van synthetische drugs. De opkomst en acceptatie van het gebruik hiervan is zorgelijk. De risico s van het gebruik van pillen als XTC en MDMA zijn groot. Voorlichting op universiteiten, scholen en bij feesten moet vooral gericht zijn op preventie en pas dan op het veilig gebruik en controle ervan. Aangezien de gezondheidseffecten van relaties en echtscheiding vergelijkbaar zijn met (on)voldoende bewegen en (on)gezonde voeding, moeten relaties en echtscheiding een belangrijke plaats krijgen in het gemeentelijke gezondheidsbeleid, waarin de nadruk ligt op preventie. De ChristenUnie-SGP wil positieve aandacht voor relatieversterkende waarden en laagdrempelige hulp bij relatieproblemen, zoals relatieen opvoedondersteuning. Wij willen daarom:

20 Speerpunten 1 Alle Rotterdammers tellen mee Wij geloven in een stad waar iedereen bij hoort, want ieder mens is waardevol. Rotterdam moet een stad zijn waarin we elkaar respecteren en ruimte bieden aan verschillen. Rotterdammers moeten hun talenten kwijt kunnen, in hun onderneming, hun werk, hun buurt. En daarbij een woonplek kunnen vinden die bij hen past. Wij willen af van de eenzijdige focus op hoger -opgeleiden. Of Rotterdammers nu praktisch of theoretisch geschoold zijn, we benutten alle talenten. Ondernemers hebben goed opgeleide vakmensen nodig. Wij willen méér waardering voor vakmanschap! Ook voor gouden handjes. Rotterdam heeft Een bewuste, gemeentelijk innovatieve ondernemers gezondheidsbeleid nodig, die bijdragen aan een waarbij sterke, toekomstbestendige de nadruk economie. ligt op Wij preventie. vinden dat Rotterdam voor hen een optimaal vestigingsklimaat moet bieden. Ondernemers die kansen bieden aan werkzoekers die niet zo makkelijk aan de bak komen, verdienen extra steun. Of je nu een gezin bent, starter, doorstromer, senior of student. Iedereen moet hier goed kunnen wonen. Daarom willen we voldoende verschillende en geschikte woningen in de stad. Het tekort aan Preventiebeleid middel-dure huurwoningen op moet maat met voorrang door worden te opgelost. werken met wijkprofielen. De gezondheidseffecten van relaties en echtscheiding als integraal onderdeel van het Rotterdam- 2 Samenleven is investeren in elkaar Ieder mens heeft anderen nodig, want samen zijn we méér. Dat vraagt investeren in gezinnen, nieuwkomers, in gerechtigheid en veiligheid. De positieve gezondheidseffecten van liefdevolle gezinnen en sterke partnerrelaties zijn groot. We gunnen Rotterdammers méér kansen op een duurzame relatie. Als de overheid zich bezighoudt met voldoende bewegen en gezonde voeding, waarom dan niet met sterke relaties? Daarom pleiten we voor instrumenten om aan relaties en ouderschap te bouwen. En laagdrempelige se relatie- gezondheidsbeleid. en opvoedondersteuning op vrijwillige basis. Investeren in elkaar betekent ook oog hebben voor nieuwkomers. Samen met hen vormen we iedere dag een nieuw Rotterdam. De ChristenUnie-SGP vindt het belangrijk dat nieuwkomers actief deelnemen aan de Rotterdamse samenleving. Wij willen een nieuw Rotterdams integratiebeleid met als uitgangspunt dat succesvol integreren van twee kanten komt. Samenleven Laagdrempelige vraagt oog hebben voor hen die hulp niet mee zoals kunnen relatie- komen. Wij willen opvoedondersteuning. vanuit de Bijbelse oproep tot naastenliefde investeren in het beschermen van het zwakkere. Wij willen daarom een ruimhartig armoedebeleid, zoals kwijtschelden van lokale lasten. Daarnaast een weg omhoog uit de schulden door een snelle en toegankelijke schuldhulpdienstverlening. Samenleven vraagt een investering van de overheid in veiligheid. Wij willen daarom een intensivering van de aanpak van mensenhandel. Uitbuiting van prostituees en anderen is aan de orde van de dag. Zij doen dit werk veelal uit nood. Werkers in de prostitutie moeten daarom actief worden benaderd met uitstapprogramma s. 3 Werken aan een schone toekomst 3.2 Werken aan Zorg een schone voor toekomst kwetsbare begint nu! We zien het inwoners als belangrijke taak om goed voor de aarde te zorgen. Daarom willen we groene en schone straten, gezonde lucht, schoon vervoer, schone energie, een circulaire economie, duurzame (lucht)haven en aanpak van geluidsoverlast. En dat kost echt niet alleen maar meer geld: de overgang naar een circulaire samenleving biedt juist veel economische kansen! In We willen de afgelopen meer zonnepanelen jaren windmolens is een en minder groot brandstoffen. aantal We zorgtaken bevorderen collectieve overgeheveld initiatieven en slimme naar systemen de voor gemeenten. het lokaal opwekken Enerzijds en delen van duurzame moest energie. Ons doel is ambitieus: we willen dat jaarlijks gasaansluitingen worden omgezet naar duurzame(re) alternatieven, zoals all-electric en het stadswarmtenet. Het scheiden van afval kan nog stukken beter. Door papier, plastic en gft-afval op te halen en restafval weg te laten brengen. dit We geven de ruim zorg baan dichterbij aan openbaar vervoer, de burger wandelen en brengen fietsen. Het netwerk van anderzijds oplaadpunten moet moest voor elektrisch de burger vervoer worden meer uitgebreid. verantwoordelijkheid De binnenstad wordt autoluw met P&R aan de randen. De A13 bij Overschie wordt een groene stadsweg wanneer de nieuwe verbinding A13-A16 is gerealiseerd. Daarvan knapt de luchtkwaliteit op; bovendien scheelt het nemen in samenwerking met zijn of haar netwerk. De ChristenUnie-SGP steunt deze ontwikkeling en wil zorg decibellen die geluidsoverlast. georganiseerd is op een menselijke schaal met een menselijk gezicht. Tegelijkertijd moeten we erkennen dat de idealen van de decentralisaties nog niet zijn bereikt. Rotterdammers ervaren nog te veel bureaucratie of krijgen nog niet de zorg die ze nodig hebben. Daarnaast weet de overheid de Rotter- Om de bureaucratie te bestrijden wil de ChristenUnie-SGP dat de gemeente Rotterdam begrip toont 4 Vrijheid om te geloven We zetten ons in voor een stad waarin volop ruimte is om te geloven, ook in het openbaar. Die geloofsvrijheid geldt voor iedereen. Elke Rotterdammer mag zijn diepste overtuigingen binnen de grenzen van de wet publiekelijk laten spreken. Dat betekent geen seculier of religieus voorkeursbeleid. damse Alle overtuigingen samenlevingskracht verdienen gelijke behandeling, nog zonder onvoldoende onderscheid tussen identiteitsgebonden te benutten. niet-identiteitsgebonden instellingen. Huizen van de Wijk moeten ook beschikbaar zijn voor religieuze organisaties, ongeacht de activiteiten die zij, binnen de grenzen van de wet, organiseren. Bovendien zien we dat kerken en andere religieuze organisaties een maatschappelijke weerwaarde hebben voor de stad. Met hun aandacht voor zingeving, sociale samenhang en vrijwilligerswerk maken ze de stad mooier. Samenwerking van de gemeente met religieuze organisaties moet daarom net zo normaal zijn als samenwerking met niet-religieuze organisaties. voor de leefwereld van de Rotterdammer. De zorgvraag moet centraal staan en niet de wettelijke kaders. De komende tijd zal de gemeente vol moeten inzetten op het weghalen van de schotten tussen hulp, zorg en participatie en het voorkomen en verminderen van bureaucratie. Wij willen daarom meer samenwerking tussen de domeinen Zorg, Inkomen en Wonen. Hierbij hoort ook het tegengaan van negatieve effecten van voortdurende aanbestedingen, waardoor de continuïteit en daarmee de kwaliteit van de zorg onder druk komt te staan als gevolg van doorgeschoten marktdenken. Verder moet de gemeente meer doen om de kracht van de Rotterdamse samenleving te gebruiken en te versterken. Maatschappelijke organisaties, zoals kerken (diaconieën) en andere partners worden proactief benaderd en krijgen een vaste plek in de sociale structuur van de stad. Daarnaast verwachten we veel van zelfhulpgroepen en de inzet van ervaringsdeskundigen. Wij willen daarom: Passende zorg voor kwetsbare Rotterdammers. Perverse effecten van voortdurende aanbestedingen tegengaan en hierin de maximale wettelijke ruimte opzoeken en proberen te verruimen. Aansluiten bij de leefwereld van de Rotterdammer door een verdere integratie van de domeinen Zorg, Inkomen en Wonen, zo mogelijk door het afgeven van één beschikking. Kerken en andere maatschappelijke organisaties een volwaardige plek geven in de sociale struc tuur van de stad. Meer inzet van ervaringsdeskundigen. Dat de gemeente de wachtlijsten in de zorg en bij de vraagwijzers en wijkteams inzichtelijk en maakt deze regelmatig publiceert op Rotterdam.nl.

21 Gegarandeerde keuzevrijheid voor burgers, zodat gekozen kan worden voor zorg die past bij de identiteit. 3.3 Vrijwilligers en mantelzorgers De zorgzame samenleving kan niet zonder het vele werk dat vrijwilligers en mantelzorgers verzetten. Zij zijn van onschatbare waarde voor de Rotterdamse samenleving. Wij vinden het daarom belangrijk dat de gemeente ruim baan schept voor vrijwilligerswerk en faciliteert waar dat mogelijk is. Dit geldt voor het doen van vrijwilligerswerk naast een uitkering, maar ook voor het geven van mantelzorg naast een baan en het activeren van vluchtelingen door middel van vrijwilligerswerk. Wij willen daarom: Een ruim aanbod in mantelzorgondersteuning, waaronder een respijtvoorziening. Een actieve gemeentelijke rol richting mantelzorgers en vrijwilligers door hen op de aanwezige voorzieningen te wijzen, zoals het verstrekken van gratis VOG s. De ontwikkeling van een Rotterdamse visie op de informele zorg en de verhouding tot de formele zorg. Meer aandacht voor het belang van vrijwilligerswerk middels een actieve publiekscampagne. Het initiatief nemen om te komen tot een uitbreiding van de bijzonder-verlof regeling voor ambtenaren. 3.4 Gehandicapten In het afgelopen jaar heeft Nederland dankzij de inspanningen van onze landelijke partijen in Den Haag het VN-verdrag inzake de rechten van personen met een handicap geratificeerd. Een samenleving waar iedereen erbij hoort en waar mensen met een beperking mee kunnen doen is daarmee dichterbij gekomen. Het komt nu op de uitvoering aan. Wij willen daarom een gemeentelijke agenda voor mensen met een beperking: De doelgroep wordt actief betrokken bij het opstellen van de agenda. Gemeentelijke gebouwen en voorzieningen zijn goed toegankelijk voor alle inwoners. Het openbaar vervoer en de publieke ruimte worden betrokken in het opstellen van de agenda. De acceptatie van handicaps en beperkingen wordt bevorderd door middel van bijvoorbeeld een campagne. Mogelijkheden om kinderen met een beperking te laten sporten worden verruimd. 3.5 Ouderen Ouderen vertegenwoordigen een enorm maatschappelijk en sociaal kapitaal. Ze hebben bijgedragen aan de opbouw van de stad en doen dat nog steeds door

22 Speerpunten 1 Alle Rotterdammers tellen mee Wij geloven in een stad waar iedereen bij hoort, want ieder mens is waardevol. Rotterdam moet een stad zijn waarin we elkaar respecteren en ruimte bieden aan verschillen. Rotterdammers moeten hun talenten kwijt kunnen, in hun onderneming, hun werk, hun buurt. En daarbij een woonplek kunnen vinden die bij hen past. Wij willen af van de eenzijdige focus op hoger -opgeleiden. Of Rotterdammers nu praktisch of theoretisch geschoold zijn, we benutten alle talenten. Ondernemers hebben goed opgeleide vakmensen nodig. Wij willen méér waardering voor vakmanschap! Ook voor gouden handjes. bijvoorbeeld Rotterdam heeft bewuste, de innovatieve hofleverancier ondernemers nodig, te zijn die bijdragen van aan het een grootste sterke, toekomstbestendige aantal vrijwilligers. economie. Wij vinden Veel dat Rotterdam ouderen voor hen functioneren een optimaal vestigingsklimaat moet bieden. Ondernemers die kansen bieden aan werkzoekers die niet zo makkelijk aan de bak komen, verdienen extra steun. Of je nu een gezin bent, starter, doorstromer, senior of student. Iedereen moet hier goed kunnen wonen. Daarom willen we voldoende verschillende en geschikte woningen de stad. Het prima tekort aan en middel-dure weten huurwoningen lang hun moet weg met voorrang zelfstandig worden opgelost. of met zelf georganiseerde hulp of netwerken te vinden. Maar vaak ontstaat door lichamelijke of geestelijke klachten een verminderde mobiliteit. Eenzaamheid wordt 2 Samenleven is investeren in elkaar Ieder mens heeft anderen nodig, want samen zijn we méér. Dat vraagt investeren in gezinnen, nieuwkomers, in gerechtigheid en veiligheid. De positieve gezondheidseffecten van liefdevolle gezinnen en sterke partnerrelaties zijn groot. We gunnen Rotterdammers méér kansen op een duurzame relatie. Als de overheid zich bezighoudt met voldoende bewegen en gezonde voeding, waarom dan niet met sterke relaties? Daarom pleiten we instrumenten om aan relaties en ouderschap te bouwen. En zo laagdrempelige een steeds relatie- en groter opvoedondersteuning risico. De op vrijwillige ChristenUnie-SGP basis. heeft hier oog voor en zet zich in om eenzaamheid te Investeren in elkaar betekent ook oog hebben voor nieuwkomers. Samen met hen vormen we iedere dag een nieuw Rotterdam. De ChristenUnie-SGP vindt het belangrijk dat nieuwkomers actief deelnemen aan de Rotterdamse samenleving. Wij willen een nieuw Rotterdams integratiebeleid met als uitgangspunt dat succesvol integreren van twee kanten komt. bestrijden. Samenleven vraagt oog hebben voor hen die niet mee kunnen komen. Wij willen vanuit de Bijbelse oproep tot naastenliefde investeren in het beschermen van het zwakkere. Wij willen daarom een ruimhartig armoedebeleid, zoals kwijtschelden van lokale lasten. Daarnaast een weg omhoog uit de schulden door een snelle en toegankelijke schuldhulpdienstverlening. Samenleven vraagt een investering van de overheid in veiligheid. Wij willen daarom een intensivering van de aanpak van mensenhandel. Uitbuiting van prostituees en anderen is aan de orde van de dag. Zij doen dit werk veelal uit nood. Werkers in de prostitutie moeten daarom actief worden benaderd met uitstapprogramma s. 3 Werken aan een schone toekomst Wij Werken willen aan een schone daarom: toekomst begint nu! We zien het als belangrijke taak om goed voor de aarde te zorgen. Daarom willen we groene en schone straten, gezonde lucht, schoon vervoer, schone energie, een circulaire economie, duurzame (lucht)haven en aanpak van geluidsoverlast. En dat kost echt niet alleen maar meer geld: de overgang naar een circulaire samenleving biedt juist veel economische kansen! We willen meer In zonnepanelen overleg en met windmolens de wijk, en minder diaconieën brandstoffen. We of bevorderen verenigingen collectieve initiatieven kijken slimme hoe systemen voorzieningen het lokaal opwekken met een en delen sociale van duurzame energie. Ons doel is ambitieus: we willen dat jaarlijks gasaansluitingen worden omgezet naar duurzame(re) alternatieven, zoals all-electric en het stadswarmtenet. Het scheiden van afval kan nog stukken beter. Door papier, plastic gft-afval op te halen en restafval weg te laten brengen. We geven ruim functie baan aan openbaar vervoer, kunnen wandelen blijven. fietsen. Bijvoorbeeld Het netwerk van oplaadpunten door moet zelfbeheer. voor elektrisch vervoer worden uitgebreid. De binnenstad wordt autoluw met P&R aan de randen. De A13 bij Overschie wordt een groene stadsweg wanneer de nieuwe verbinding A13-A16 is gerealiseerd. Daarvan knapt de luchtkwaliteit op; bovendien scheelt het Sport en bewegen voor ouderen als een speerpunt in het gemeentelijke sportbeleid. decibellen geluidsoverlast. Een intensivering van de bezoeken aan ouderen, door de leeftijdsgrens te verlagen naar 70 jaar, om zo (verborgen) problemen, zoals eenzaamheidsproblematiek op te sporen. Goede ideeën rondom de aanpak van eenzaamheid en depressie stimuleren met een waarderings 4 Vrijheid om te geloven We zetten ons in voor een stad waarin volop ruimte is om te geloven, ook in het openbaar. Die geloofsvrijheid geldt voor iedereen. Elke Rotterdammer mag zijn diepste overtuigingen binnen de grenzen van de wet publiekelijk laten spreken. Dat betekent geen seculier of religieus voorkeursbeleid. Alle overtuigingen subsidie. verdienen gelijke behandeling, zonder onderscheid tussen identiteitsgebonden en niet-identiteitsgebonden instellingen. Huizen van de Wijk moeten ook beschikbaar zijn voor religieuze organisaties, ongeacht de activiteiten die zij, binnen de grenzen van de wet, organiseren. Bovendien zien we dat kerken en andere religieuze organisaties een maatschappelijke weerwaarde hebben voor de stad. Met hun aandacht voor zingeving, sociale samenhang en vrijwilli- Zingeving bij gesprekken met ouderen met een zorgvraag (keukentafelgesprek) als bespreekbaar gerswerk maken onderwerp. ze stad mooier. Zonodig Samenwerking maakt van de gemeente de gemeente met religieuze organisaties hiervoor moet gebruik daarom net zo van normaal deskundigheid zijn als samenwerking met van niet-religieuze kerken organisaties. of ande re religieuze organisaties. Een ouderenproof website van de gemeente. Per wijk is er een actuele sociale kaart, die ook in gedrukte vorm beschikbaar is. Gratis openbaar vervoer voor 65-plussers beperken tot degenen met een laag inkomen. 3.6 Prostitutie Prostitutie is mensonwaardig en gaat in tegen een christelijke opvatting van seksualiteit. Criminaliteit, mensenhandel, uitbuiting, eenzaamheid en andere sociale problemen zijn de schrijnende werkelijkheid achter de schone schijn. Wij willen dat de gemeente, in combinatie met het rijk, zorg draagt voor voldoende hulp- en uitstapprogramma s voor prostituees. Regelmatige prostitutiecontrole is nodig om schrijnende situaties op te sporen, te handhaven en om hulp (via een uitstapprogramma) te kunnen bieden. Met de verschuiving van prostitutie van de clubs en bordelen naar het thuiswerken/via internetdiensten aanbieden, neemt de onzichtbaarheid van de prostitutiebranche toe en daarmee ook het risico op illegaliteit, uitbuiting en mensenhandel. De ChristenUnie-SGP wil daarom nieuwe afspraken maken over preventie, opsporing, zorg en samenwerking. Voor exploitanten moet ondernemen in deze sector zo moeilijk mogelijk gemaakt worden. Daartoe komt er een one-strike-you re-out-beleid. Na de out wordt een pand herbestemd door de raad.

23 Wij willen daarom: Investeringen in uitstapprogramma voor prostituees (in clubs, op de tippelzone en zelfstandig werkend), ook als het Rijk daarvoor geen middelen beschikbaar stelt. Een uitsterfbeleid voor bestaande seksinrichtingen en de vestiging van nieuwe voorkomen. Een veilige opvang voor slachtoffers van loverboys, pooiers en mensenhandelaren. 3.7 Opvangvoorzieningen Als mensen geen dak meer boven het hoofd hebben dan heeft de gemeente de opdracht om opvang te bieden. Deze opvang moet voorzien in de basisbehoeften en mensen uiteindelijk leiden naar de juiste hulp, om weer een bestaan op te bouwen. Dit betekent dat er genoeg opvangvoorzieningen moeten zijn en dat niemand op straat hoeft te slapen. Wij willen daarom: Een sobere maar adequate opvang voor dak- en thuislozen, waarin cliënten zoveel mogelijk worden verplicht om deel te nemen aan een hulptraject. In deze opvang hoort voldoende privacy te zijn en daarom zijn we tegen slaapzalen. Speciale aandacht voor jongeren en gezinnen in de opvang. Tijdelijke woonvormen voor mensen met een acute woonbehoefte, bijvoorbeeld door schulden, scheiding of huiselijk geweld. Recht op opvang voor uitgeprocedeerde asielzoekers. Tegelijkertijd moet er in de opvang met hen gewerkt worden aan hun vertrek. 3.8 Opvang vluchtelingen en integratie statushouders Vluchtelingen die huis en haard hebben verlaten en in Nederland asiel hebben aangevraagd verdienen een veilig onderkomen. Net als vele andere gemeenten is de gemeente Rotterdam verantwoordelijk voor een goede opvang van vluchtelingen. De ChristenUnie-SGP vindt dat Rotterdam haar aandeel en verantwoordelijkheid moet blijven nemen in de opvang van vluchtelingen. Ook zij zijn waardevol. We kiezen daarbij voor kleinschalige opvang in wijken die hiervoor de draagkracht hebben. In de goede opvang van vluchtelingen gaat onze bijzondere zorg uit naar kwetsbare groepen, zoals alleenstaande minderjarige vreemdelingen (AMV ers), christenen en LHBTI s. Zij kunnen het erg moeilijk hebben in opvangcentra. Asielzoekers moeten al tijdens hun procedure meer ruimte krijgen om deel te nemen aan de samenleving. Het eindeloos niets doen is slecht voor ieder mens en al helemaal voor mensen die traumatische ervaringen hebben. Mogelijkheden om bijvoorbeeld de taal te leren en vrijwilligerswerk te doen dragen bovendien bij aan een snellere integratie, mochten ze in Nederland kunnen blijven.

24 Speerpunten 1 Alle Rotterdammers tellen mee Wij geloven in een stad waar iedereen bij hoort, want ieder mens is waardevol. Rotterdam moet een stad zijn waarin we elkaar respecteren en ruimte bieden aan verschillen. Rotterdammers moeten hun talenten kwijt kunnen, in hun onderneming, hun werk, hun buurt. En daarbij een woonplek kunnen vinden die bij hen past. Wij willen af van de eenzijdige focus op hoger -opgeleiden. Of Rotterdammers nu praktisch of theoretisch geschoold zijn, we benutten alle talenten. Ondernemers hebben goed opgeleide vakmensen nodig. Wij willen méér waardering voor vakmanschap! Ook voor gouden handjes. Rotterdam heeft bewuste, innovatieve ondernemers nodig, die bijdragen aan een sterke, toekomstbestendige economie. Wij vinden dat Rotterdam voor hen een optimaal vestigingsklimaat moet bieden. Ondernemers die het die kansen recht bieden hebben aan werkzoekers om die in niet Nederland zo makkelijk aan te de bak blijven komen, verdienen moeten extra zo steun. snel als mogelijk is starten Nieuwkomers Of je nu een gezin bent, starter, doorstromer, senior of student. Iedereen moet hier goed kunnen wonen. Daarom willen we voldoende verschillende en geschikte woningen in de stad. Het tekort aan middel-dure huurwoningen moet met voorrang worden opgelost. met het inburgeringsproces. Enerzijds moet de samenleving hen de kans bieden om zich te ontplooien, 2 Samenleven is investeren in elkaar Ieder mens heeft anderen nodig, want samen zijn we méér. Dat vraagt investeren in gezinnen, nieuwkomers, in gerechtigheid en veiligheid. anderzijds De positieve gezondheidseffecten ligt er een van belangrijke liefdevolle gezinnen verantwoordelijkheid en sterke partnerrelaties zijn groot. We voor gunnen de Rotterdammers migrant méér zelf kansen om op een mee duurzame te doen. relatie. Als De de overheid ChristenUnie-SGP Investeren in elkaar betekent wil dat ook oog de hebben gemeente voor nieuwkomers. Rotterdam Samen met hen in vormen samenwerking iedere dag een nieuw met Rotterdam. haar De maatschappelijke ChristenUnie-SGP vindt het belangrijk partners dat nieuwkomers een zich bezighoudt met voldoende bewegen en gezonde voeding, waarom dan niet met sterke relaties? Daarom pleiten we voor instrumenten om aan relaties en ouderschap te bouwen. En laagdrempelige relatie- en opvoedondersteuning op vrijwillige basis. actief deelnemen aan de Rotterdamse samenleving. Wij willen een nieuw Rotterdams integratiebeleid met als uitgangspunt dat succesvol integreren van twee kanten komt. Samenleven vraagt oog hebben voor hen die niet mee kunnen komen. Wij willen vanuit de Bijbelse oproep tot naastenliefde investeren in het beschermen van het zwakkere. Wij willen nieuw daarom een integratietraject ruimhartig armoedebeleid, zoals ontwikkelt, kwijtschelden van dat lokale beide lasten. Daarnaast elementen een weg omhoog meer uit de in schulden evenwicht door een snelle brengt. toegankelijke Hierbij schuldhulpdienstverlening. is het van belang dat de mogelijkheden worden verruimd om actief kennis te maken met de maatschappij. Initiatieven Samenleven vraagt een investering van de overheid in veiligheid. Wij willen daarom een intensivering van de aanpak van mensenhandel. Uitbuiting van prostituees en anderen is aan de orde van de dag. Zij doen dit werk veelal uit nood. Werkers in de prostitutie moeten daarom actief worden benaderd met uitstapprogramma s. 3 Werken aan een schone toekomst Werken aan een schone toekomst begint nu! We zien het als belangrijke taak om goed voor de aarde te zorgen. Daarom willen we groene en schone straten, gezonde lucht, schoon vervoer, schone de energie, samenleving een circulaire economie, die duurzame hiervoor (lucht)haven worden aanpak georganiseerd, van geluidsoverlast. En dat verdienen kost echt niet alleen aanmoediging maar meer geld: de overgang en ondersteuning. naar een circulaire samenle- vanuit ving biedt juist veel economische kansen! We willen meer zonnepanelen en windmolens en minder brandstoffen. We bevorderen collectieve initiatieven en slimme systemen voor het lokaal opwekken en delen van duurzame Belangrijk energie. Ons doel is ambitieus: tegelijk we willen dat dat nieuwkomers jaarlijks gasaansluitingen leren dat worden de omgezet Nederlandse naar duurzame(re) grondwettelijke alternatieven, zoals all-electric waarden het stadswarmtenet. leidend Het zijn. scheiden van afval kan nog stukken beter. Door papier, plastic en gft-afval op te halen en restafval weg te laten brengen. We geven ruim baan aan openbaar vervoer, wandelen en fietsen. Het netwerk van oplaadpunten moet voor elektrisch vervoer worden uitgebreid. De binnenstad wordt autoluw met P&R aan de randen. De A13 bij Overschie wordt een groene stadsweg wanneer de nieuwe verbinding A13-A16 is gerealiseerd. Daarvan knapt de luchtkwaliteit op; bovendien scheelt het decibellen geluidsoverlast. Naast de integratie van nieuwkomers heeft de gemeente Rotterdam een belangrijke taak in het huisvesten van statushouders. De ChristenUnie-SGP vindt het belangrijk dat Rotterdam de door het rijk gestelde doelstelling voor de huisvesting van statushouders haalt. Als er onvoldoende woningen beschikbaar zijn, 4 Vrijheid om te geloven We zetten ons in voor een stad waarin volop ruimte is om te geloven, ook in het openbaar. Die geloofsvrijheid geldt voor iedereen. Elke Rotterdammer mag zijn diepste overtuigingen is binnen het de grenzen van belang van de wet publiekelijk om creatief laten spreken. te zijn Dat betekent en (tijdelijk) geen seculier of extra religieus huisvesting voorkeursbeleid. te realiseren. Alle overtuigingen verdienen gelijke behandeling, zonder onderscheid tussen identiteitsgebonden en niet-identiteitsgebonden instellingen. Huizen van de Wijk moeten ook beschikbaar zijn voor religieuze organisaties, ongeacht de activiteiten die zij, binnen de grenzen van de wet, organiseren. Bovendien zien we dat kerken en andere religieuze organisaties een maatschappelijke weerwaarde hebben voor de stad. Met hun aandacht voor zingeving, sociale samenhang en vrijwilli- Wij willen daarom: gerswerk maken ze de stad mooier. Samenwerking van de gemeente met religieuze organisaties moet daarom net zo normaal zijn als samenwerking met niet-religieuze organisaties. Een goede opvang en een warm welkom voor vluchtelingen met speciale aandacht voor kwetsbare doelgroepen. De start van een voorschoolprogramma op de opvanglocatie voor AMV ers, in overleg met het COA en het lokale onderwijs. Aanbod van laagdrempelige informatie en begeleiding bij het regelen van inburgering. Een nieuw integratiebeleid in samenspraak met alle stakeholders in Rotterdam (COA, IND, Vluchtelingenwerk, maatschappelijke organisaties, scholen, kerken en het bedrijfsleven). Aanmoediging en ondersteuning van initiatieven vanuit de samenleving (zoals maatjesprojecten) die de taal en participatie bevorderen. Studenten en jongeren kunnen belangrijk aandeel leveren in de maatjesprojecten. Het bedrijfsleven inschakelen en uit dagen om statushouders een stageplek of werkplek aan te bieden. Integratiesteunpunten in de wijk, waar statushouders terecht kunnen met hun vragen. Niet de kortste weg naar werk, maar de meeste duurzame weg naar werk. Het moet makkelijker worden om met behoud van uitkering door te studeren als dat een beter passende baan oplevert. Dat geldt voor de voorbereidingsfase op de studie (voordat studiefinanciering kan worden aangevraagd) en voor vluchtelingstudenten boven de dertig jaar. Een betere toegang tot het mbo voor statushouders door lokale mbo-trajecten mogelijk te maken en afspraken tussen ROC s, werkgevers en de gemeente.

25 3.9 Sociale Zekerheid Ondanks dat we in één van de rijkste landen ter wereld leven, lukt het niet iedereen om het hoofd boven water te houden. Vaak komt dit doordat er geen geschikte baan gevonden kan worden of de afstand tot de arbeidsmarkt simpelweg te groot is. Hierdoor dreigen mensen onder het bestaansminimum te komen en buiten de boot te vallen. De ChristenUnie-SGP wil vanuit een Bijbelse naastenliefde staan voor de bescherming van zwakkeren in de samenleving. Rotterdammers die onvoldoende inkomen hebben of in moeilijke omstandigheden verkeren verdienen een goed sociaal vangnet. Een goed sociaal vangnet moet passende ondersteuning bieden, maar vooral ook gericht zijn op helpen van mensen om hun eigen verantwoordelijkheid weer op te pakken. De ChristenUnie-SGP wil daarom een sociale zekerheid waarin mensen weer aan hun perspectief kunnen werken. Wij zetten ons daarom in voor een positief bijstandsbeleid dat ruimte biedt aan experimenten met sociale coöperaties, en vormen van regelarme bijstand. Het leren oppakken van de eigen verantwoordelijkheid en werken aan perspectief is erg belangrijk, want Rotterdam kent relatief gezien het grootste bijstandsbestand van Nederland. Ruim veertien procent van de beroepsbevolking ontvangt een uitkering. Op de lange termijn is dat financieel gezien niet meer houdbaar. Wij willen daarom een voorzetting van de verplichte tegenprestatie, want dit vergroot de vaardigheden van mensen, geeft een dagritme en vergroot het gevoel van eigenwaarde. Daarnaast wordt het programma Werk Loont en extra handhaving op de rechtmatigheid van bijstandsuitkeringen voortgezet vanwege de bewezen effectiviteit 3. Een voortzetting van de huidige programma s betekent echter niet een ongewijzigde voorzetting. Het kan immers socialer en mensgerichter in Rotterdam. De Rotterdammer en zijn hulpvraag moet meer centraal komen door een actief en klantvriendelijk gemeentelijk beleid dat gebaseerd is op vertrouwen. Voor personen die actief zijn als mantelzorger moet de sollicitatieplicht worden opgeschort. Voor de ChristenUnie-SGP is betaald en onbetaald werk gelijkwaardig. Zorg, ondersteuning en vrijwilligerswerk moeten als even nuttige maatschappelijke bijdragen worden gestimuleerd en gewaardeerd. Daarnaast mag het boetebeleid socialer worden ingevuld aan de hand van de principes van sociaal incasseren. Voor mensen met beperkingen moet het vanzelfsprekend zijn dat ook zij de mogelijkheid krijgen om hun talenten in te zetten, of dat nou betaald, of via vrijwilligerswerk is. De gemeente geeft hierin zelf het goede voorbeeld en stimuleert bedrijven hetzelfde te doen. Misbruik van gratis werk (zoals 3.

26 Speerpunten 1 Alle Rotterdammers tellen mee Wij geloven in een stad waar iedereen bij hoort, want ieder mens is waardevol. Rotterdam moet een stad zijn waarin we elkaar respecteren en ruimte bieden aan verschillen. Rotterdammers moeten hun talenten kwijt kunnen, in hun onderneming, hun werk, hun buurt. En daarbij een woonplek kunnen vinden die bij hen past. Wij willen af van de eenzijdige focus op hoger -opgeleiden. Of Rotterdammers nu praktisch of theoretisch geschoold zijn, we benutten alle talenten. Ondernemers hebben goed opgeleide vakmensen nodig. Wij willen méér waardering voor vakmanschap! Ook voor gouden handjes. werkervaringsplaatsen) Rotterdam heeft bewuste, innovatieve ondernemers dat ten nodig, koste die bijdragen gaat aan van een sterke, reguliere toekomstbestendige arbeidsplaatsen economie. Wij vinden moet dat Rotterdam worden voor hen aangepakt. een optimaal vestigingsklimaat moet bieden. Ondernemers die kansen bieden aan werkzoekers die niet zo makkelijk aan de bak komen, verdienen extra steun. Of je nu een gezin bent, starter, doorstromer, senior of student. Iedereen moet hier goed kunnen wonen. Daarom willen we voldoende verschillende en geschikte woningen in de stad. Het tekort aan middel-dure huurwoningen moet met voorrang worden opgelost. Wij willen daarom: 2 Samenleven is investeren in elkaar Ieder mens heeft anderen nodig, want samen zijn we méér. Dat vraagt investeren in gezinnen, nieuwkomers, in gerechtigheid en veiligheid. De positieve gezondheidseffecten van liefdevolle gezinnen en sterke partnerrelaties zijn groot. We gunnen Rotterdammers méér kansen op een duurzame relatie. Als de overheid zich bezighoudt met voldoende bewegen en gezonde voeding, waarom dan niet met sterke relaties? Daarom pleiten we voor instrumenten om aan relaties en ouderschap te bouwen. En laagdrempelige Een relatie- ruimhartig en opvoedondersteuning sociaal op vangnet vrijwillige basis. dat Rotterdammers leert om de eigen verantwoordelijkheid te Investeren in elkaar betekent ook oog hebben voor nieuwkomers. Samen met hen vormen we iedere dag een nieuw Rotterdam. De ChristenUnie-SGP vindt het belangrijk dat nieuwkomers actief deelnemen aan de Rotterdamse samenleving. Wij willen een nieuw Rotterdams integratiebeleid met als uitgangspunt dat succesvol integreren van twee kanten komt. Samenleven vraagt pakken. oog hebben voor hen die niet mee kunnen komen. Wij willen vanuit de Bijbelse oproep tot naastenliefde investeren in het beschermen van het zwakkere. Wij willen daarom een ruimhartig armoedebeleid, zoals kwijtschelden van lokale lasten. Daarnaast een weg omhoog uit de schulden door een snelle en toegankelijke schuldhulpdienstverlening. Samenleven vraagt een investering van de overheid in veiligheid. Wij willen daarom een intensivering van de aanpak van mensenhandel. Uitbuiting van prostituees en anderen is aan de orde van de dag. Een Zij tegenprestatie doen dit werk veelal uit nood. bij Werkers gemeentelijke in de prostitutie moeten hulp. daarom Daarbij actief worden is het benaderd belangrijk met uitstapprogramma s. dat zoveel mogelijk wordt 3 Werken aan een schone toekomst Werken aan een ingezet schone toekomst op de begint eigen nu! We zien kennis het als belangrijke en talenten taak om goed van voor mensen. de aarde te zorgen. Bij weigering Daarom willen groene kan dit en schone gevolgen straten, gezonde hebben lucht, schoon voor vervoer, schone energie, een circulaire economie, duurzame (lucht)haven en aanpak van geluidsoverlast. En dat kost echt niet alleen maar meer geld: de overgang naar een circulaire samenleving biedt juist veel economische kansen! We willen meer de zonnepanelen uitkering. en windmolens en minder brandstoffen. We bevorderen collectieve initiatieven en slimme systemen voor het lokaal opwekken en delen van duurzame energie. Ons doel is ambitieus: we willen dat jaarlijks gasaansluitingen worden omgezet naar duurzame(re) alternatieven, zoals all-electric en het stadswarmtenet. Het scheiden van afval kan nog stukken beter. Door papier, plastic gft-afval op te halen en restafval weg te laten brengen. We geven ruim Actief baan aan en openbaar klantvriendelijk vervoer, wandelen fietsen. beleid Het netwerk dat vertrouwen van oplaadpunten moet in de voor elektrisch Rotterdammer vervoer worden uitgebreid. centraal De binnenstad stelt. wordt autoluw met P&R aan de randen. De A13 bij Overschie wordt een groene stadsweg wanneer de nieuwe verbinding A13-A16 is gerealiseerd. Daarvan knapt de luchtkwaliteit op; bovendien scheelt het De sollicitatieplicht voor mantelzorgers en alleenstaanden met kinderen afschaffen. decibellen geluidsoverlast. De principes van sociaal incasseren als basis voor het boetebeleid van de invordering van uitkerin gen. 4 Een Vrijheid lokaal om te geloven experiment met regelarme bijstand binnen de grenzen van de wet. We zetten ons in voor een stad waarin volop ruimte is om te geloven, ook in het openbaar. Die geloofsvrijheid geldt voor iedereen. Elke Rotterdammer mag zijn diepste overtuigingen binnen de grenzen van de wet publiekelijk laten spreken. Dat betekent geen seculier of religieus voorkeursbeleid. Alle overtuigingen Maximale verdienen gelijke ruimte behandeling, voor zonder alternatieve onderscheid tussen re-integratietrajecten, identiteitsgebonden en niet-identiteitsgebonden bijvoorbeeld instellingen. door Huizen het van de mogelijk Wijk moeten ook te beschikbaar maken zijn voor religieuze organisaties, ongeacht de activiteiten die zij, binnen de grenzen van de wet, organiseren. Bovendien zien we dat kerken en andere religieuze organisaties een maatschappelijke weerwaarde hebben voor de stad. Met hun aandacht voor zingeving, sociale samenhang en vrijwilligerswerk maken Extra ze de stad inzet mooier. om Samenwerking mensen van met de gemeente psychische met religieuze klachten organisaties moet aan daarom het net (vrijwilligers-)werk zo normaal zijn als samenwerking te met krijgen. niet-religieuze organisaties. een eigen bedrijfje of onderneming te starten met behoud van uitkering. Meer ruimte voor omscholing van mensen in bijstand, om de mismatch tussen de vraag en aanbod op de arbeidsmarkt te verkleinen. Verantwoordelijkheid van gemeente en bedrijfsleven voor voldoende participatiebanen en be schutte werkplekken. Beloning van ondernemers en bedrijven die aantoonbaar succesvolle (re)integratie-trajecten (leer werktrajecten) Armoedebestrijding In onze stad is armoede een groot probleem. Zo leeft ruim één op de vier kinderen in armoede. Veelzeggend is dat veertig procent van deze kinderen werkende ouders heeft. Armoede leidt tot sociale problemen, slechtere schoolprestaties, een slechtere gezondheid en veel stress. Dit is niet alleen dramatisch voor mensen zelf, maar leidt ook tot hoge maatschappelijke kosten. De ChristenUnie-SGP ziet armoedebestrijding daarom als een belangrijke taak van de gemeente en wil een ruimhartig armoedebeleid om de oorzaken en gevolgen van armoede te bestrijden. De kaalslag in de afgelopen jaren op de gelden voor armoedebestrijding is gelukkig grotendeels teruggedraaid in het door ons gesloten Zomerakkoord, dat onder andere 13,5 miljoen euro extra regelde voor de bestrijding van armoede. Hierdoor werden onder meer het AOW-tegoed, Jeugdtegoed en de individuele inkomenstoeslag verhoogd. Daarnaast kwam er een regeling voor niet-verplichte schoolbijdragen (denk aan schoolreisjes) en kwam er een einde aan de stijging van de eigen bijdrage van minima op de afvalstoffenheffing.

27 In de volgende raadsperiode wil de ChristenUnie-SGP de maatregelen uit het Zomerakkoord bestendigen. Daarnaast moet de afvalstoffenheffing voor lage inkomens weer volledig worden kwijtgescholden. Verder moeten de door ons geïnitieerde uitrol van armoedeplatforms over de stad worden gestimuleerd, om te gaan dienen als middel voor een effectievere armoedebestrijding. Op deze wijze wordt de kracht van de Rotterdamse samenleving ingezet voor armoedebestrijding. Ervaringsdeskundigen moeten hier een belangrijke rol in spelen. Wij willen daarom: Een ruimhartig armoedebeleid door de voorgestelde maatregelen in het Zomerakkoord te conti nueren. Volledige kwijtschelding van de afvalstoffenheffing voor minima. Verdere uitrol van armoedeplatforms om de armoede effectief te bestrijden. De herintroductie van een Rotterdamse armoedemonitor. Deze monitor voorziet de gemeente raad van cruciale informatie. Een heldere website waar overzichtelijke alle regelingen voor lage inkomens worden gepresen teerd. Daarnaast is er één aanvraagprocedure/formulier zodat in één keer duidelijk wordt op wel ke regelingen aanspraak gemaakt kan worden Schuldenproblematiek De schuldenproblematiek in de stad is in de afgelopen jaren flink toegenomen. Uit onderzoek van de Rekenkamer blijkt dat ruim huishoudens te kampen hebben met schuldproblemen. Meer dan de helft van deze groep huishoudens (27.000) zit zelfs zover in de schulden dat aflossen geen optie meer is. Zij hebben problematische schulden 4 Het hebben van schulden levert veel stress op en leidt vaak tot geestelijke en lichamelijke klachten. Hierdoor stapelen de schulden zich snel op en worden problemen als onoplosbaar ervaren. De Christen- Unie-SGP wil hoop en perspectief bieden voor deze groep mensen en vindt het daarom van groot belang dat er een snelle en toegankelijke gemeentelijke schuldhulpverlening is. Hierin moet de nadruk liggen op een outreachende en persoonlijke benadering. Met het Zomerakkoord regelden we hiervoor 2 miljoen euro extra. Wij willen dat de Kredietbank in de komende jaren hiermee doorgaat. De wachttijden voor het hulptraject moeten zoveel mogelijk worden beperkt en als een schuldhulptraject start moeten schuldeisers zo snel mogelijk worden geïnformeerd. Om een eventuele wachttijd te benutten moet bij het bij de eerste melding gebruikelijk zijn ook andere beschikbare partners in te schakelen. Vrijwilligersorganisaties moeten hierbij ook op steun van de gemeente kunnen rekenen. Dat kan zijn financieel, maar ook in praktische zin, in de aansturing of in 4.

28 Speerpunten 1 Alle Rotterdammers tellen mee Wij geloven in een stad waar iedereen bij hoort, want ieder mens is waardevol. Rotterdam moet een stad zijn waarin we elkaar respecteren en ruimte bieden aan verschillen. Rotterdammers moeten hun talenten kwijt kunnen, in hun onderneming, hun werk, hun buurt. En daarbij een woonplek kunnen vinden die bij hen past. Wij willen af van de eenzijdige focus op hoger -opgeleiden. Of Rotterdammers nu praktisch of theoretisch geschoold zijn, we benutten alle talenten. Ondernemers hebben goed opgeleide vakmensen nodig. Wij willen méér waardering voor vakmanschap! Ook voor gouden handjes. kennisoverdracht. Rotterdam heeft bewuste, innovatieve En hoewel ondernemers wij nodig, het die bijdragen liefst aan een sterke, samenleving toekomstbestendige zouden economie. zien Wij vinden waarin dat Rotterdam voedselbanken voor hen een optimaal niet vestigingsklimaat moet bieden. Ondernemers die kansen bieden aan werkzoekers die niet zo makkelijk aan de bak komen, verdienen extra steun. nodig Of je nu een gezin bent, starter, doorstromer, senior of student. Iedereen moet hier goed kunnen wonen. Daarom willen we voldoende verschillende en geschikte woningen in de stad. Het zijn, tekort zijn aan wij middel-dure dankbaar huurwoningen voor moet het met voorrang kostbare worden werk opgelost. dat zij doen. Ook zij mogen op onze steun rekenen, bijvoorbeeld door het beschikbaar stellen van een locatie of vervoersmiddel. 2 Samenleven is investeren in elkaar Ieder mens heeft anderen nodig, want samen zijn we méér. Dat vraagt investeren in gezinnen, nieuwkomers, in gerechtigheid en veiligheid. De positieve gezondheidseffecten van liefdevolle gezinnen en sterke partnerrelaties zijn groot. We gunnen Rotterdammers méér kansen op een duurzame relatie. Als de overheid zich bezighoudt met voldoende bewegen en gezonde voeding, waarom dan niet met sterke relaties? Daarom pleiten we voor instrumenten om aan relaties en ouderschap te bouwen. En laagdrempelige relatie- en opvoedondersteuning op vrijwillige basis. Investeren in elkaar betekent ook oog hebben voor nieuwkomers. Samen met hen vormen we iedere dag een nieuw Rotterdam. De ChristenUnie-SGP vindt het belangrijk dat nieuwkomers actief deelnemen aan de Rotterdamse samenleving. Wij willen een nieuw Rotterdams integratiebeleid met als uitgangspunt dat succesvol integreren van twee kanten komt. Tegelijkertijd Samenleven vraagt oog is hebben voorkomen hen die niet nog mee kunnen altijd komen. beter Wij willen dan vanuit genezen, de Bijbelse oproep en tot moet naastenliefde er volop investeren ingezet het beschermen worden van het op zwakkere. preventie orde van en de vroegtijdige dag. Zij doen dit werk signalering. veelal uit nood. Werkers Dit in betekent de prostitutie moeten dat daarom de gemeente actief worden benaderd afspraken met uitstapprogramma s. maakt met woningcorporaties, Wij willen daarom een ruimhartig armoedebeleid, zoals kwijtschelden van lokale lasten. Daarnaast een weg omhoog uit de schulden door een snelle en toegankelijke schuldhulpdienstverlening. Samenleven vraagt een investering van de overheid in veiligheid. Wij willen daarom een intensivering van de aanpak van mensenhandel. Uitbuiting van prostituees en anderen is aan de 3 Werken aan een schone toekomst zorgverzekeraars, Werken aan een schone toekomst energieleveranciers begint nu! We zien het als belangrijke en taak de om eigen goed voor afdeling aarde te zorgen. gemeentelijke Daarom willen we groene belastingen en schone straten, om gezonde betalingsachterstanden We willen meer zonnepanelen tijdig te en windmolens melden. en minder Daarnaast brandstoffen. moet We bevorderen er aandacht collectieve initiatieven zijn voor en slimme gedragsverandering systemen voor het lokaal opwekken door en delen doelgerichte van duurzame lucht, schoon vervoer, schone energie, een circulaire economie, duurzame (lucht)haven en aanpak van geluidsoverlast. En dat kost echt niet alleen maar meer geld: de overgang naar een circulaire samenleving biedt juist veel economische kansen! energie. Ons doel is ambitieus: we willen dat jaarlijks gasaansluitingen worden omgezet naar duurzame(re) alternatieven, zoals all-electric en het stadswarmtenet. Het scheiden van afval kan nog stukken beter. Door papier, plastic en gft-afval op te halen restafval weg te laten brengen. en We geven laagdrempelige ruim baan aan openbaar voorlichting vervoer, wandelen en over fietsen. Het geld netwerk en van budgetbeheer. oplaadpunten moet voor elektrisch vervoer worden uitgebreid. De binnenstad wordt autoluw met P&R aan de randen. De A13 bij Overschie wordt een groene stadsweg wanneer de nieuwe verbinding A13-A16 is gerealiseerd. Daarvan knapt de luchtkwaliteit op; bovendien scheelt het Tot decibellen slot geluidsoverlast. vindt de ChristenUnie-SGP de eigen gemeentelijke opstelling als schuldeiser belangrijk. Wij dienden daarom in het afgelopen jaar de initiatiefnota Heel Rotterdam gaat Sociaal Incasseren in. Wij vinden het belangrijk dat de gemeente doorgaat op de ingeslagen weg van sociaal incasseren. 4 Vrijheid om te geloven We zetten ons in voor een stad waarin volop ruimte is om te geloven, ook in het openbaar. Die geloofsvrijheid geldt voor iedereen. Elke Rotterdammer mag zijn diepste overtuigingen binnen de grenzen van de wet publiekelijk laten spreken. Dat betekent geen seculier of religieus voorkeursbeleid. Alle overtuigingen verdienen gelijke behandeling, zonder onderscheid tussen identiteitsgebonden en niet-identiteitsgebonden instellingen. Huizen van de Wijk moeten ook beschikbaar zijn voor religieuze organisaties, ongeacht de activiteiten die zij, binnen de grenzen van de wet, organiseren. Bovendien zien we dat kerken en andere religieuze organisaties een maatschappelijke weerwaarde hebben voor de stad. Met hun aandacht voor zingeving, sociale samenhang en vrijwilli- Wij willen daarom: gerswerk maken Een ze de toegankelijke stad mooier. Samenwerking en snelle van de gemeente schuldhulpverlening, met religieuze organisaties moet die daarom een net outreachende zo normaal zijn als samenwerking en persoonlijke met niet-religieuze benade organisaties. ring hanteert. Uitrol van het werken met de evidence-based methode van Mobility Mentoring. Structureel extra geld vrijmaken voor de aanpak van de schuldenproblematiek in Rotterdam. Dat iemand na aanmelding binnen twee weken bij de schuldhulpverlening terecht kan. Wachttijden benutten, bijvoorbeeld door mensen huiswerk te geven, maar ook actief samen te werken met partners als Schuldhulpmaatje, maatschappelijk werk, de Voedselbank of de diaconie. Bij dakloosheid door huurschuld werken aan een gezamenlijke oplossing met woningcorporaties. Corporaties mogen zich niet als preferente schuldeiser opstellen. Gezinnen met kinderen die te maken hebben met (dreigende) dakloosheid komen in aanmerking voor urgentie. Doelgerichte en laagdrempelige voorlichting over geld en budgetbeheer. Afspraken tussen gemeente, woningcorporaties, energieleveranciers, zorgverzekeraars en belas tingdienst over tijdige melding van betalingsachterstanden. Er wordt pas tot (dreigen met) afslui ting of huisuitzetting overgegaan, nadat eerst actief hulp is aangeboden, zeker bij gezinnen met kinderen. Dat in sommige gevallen het mogelijk moet zijn om schulden af te lossen door maatschappelijke inzet.

29 Hoofdstuk 4: Rotterdam, een stad met zorg voor gezinnen en jongeren 4.1 Gezinnen Sterke en liefdevolle gezinnen vormen de basis van een goede sociale structuur in Rotterdam. Een goed gezin is het halve werk. De ChristenUnie-SGP ziet het gezin als een belangrijke plek waar mensen voor elkaar zorgen en verantwoordelijkheid voor elkaar nemen. Als een plek waar jongeren geborgenheid ontvangen, opgroeien en worden gevormd tot de burgers van de toekomst. Wij willen daarom dat stellen instrumenten krijgen om aan hun relatie en aan het ouderschap te kunnen bouwen. Dat betekent dat er laagdrempelige hulp komt, zoals relatie- en opvoedondersteuning. Zo moet de geboortezorg niet alleen gericht zijn op de lichamelijke voorbereiding op de komst van een kindje, maar ook op de mentale voorbereiding. Onderzoek laat zien dat voorlichting en begeleiding positief werken tegen stress in de relatie. Meer aandacht is nodig in de prenatale voorlichting voor psychosociale aspecten en veranderingen in de relatie als gevolg van het vader- en moederschap. Een kind is het beste af als de ouders het samen goed hebben, daarom willen we ouders ondersteunen door vrijwillige ouderschapscursussen. Onderzoek laat zien dat de kwaliteit van een partnerrelatie wezenlijk is voor het welbevinden van mensen. De effecten van een goede relatie zijn vergelijkbaar met de gevolgen van gezond gedrag, zoals voldoende bewegen en gezonde voeding. Het tegenovergestelde is ook waar. Het verbreken van relaties door bijvoorbeeld echtscheiding heeft stevige gevolgen voor de gezondheid van zowel partners als kinderen. Naast de persoonlijke kosten, kent echtscheiding ook maatschappelijke kosten. Een verkennend onderzoek laat zien dat de kosten voor de samenleving tenminste 2,3 miljard euro per jaar zijn 5. In de huidige cultuur zijn de verwachtingen van relaties hoog. Tegelijkertijd is trouw in relaties niet vanzelfsprekend. De afgelopen decennia is het aantal echtscheidingen en verbroken relaties fors toegenomen. Voor kinderen is de echtscheiding van hun ouders vaak bijzonder ingrijpend. Inzet op ondersteuning en preventie bij relatieproblemen is nodig, omdat kinderen daarmee in hun kwetsbare positie worden beschermd en veel relatieleed voor ouders wordt voorkomen. Wij willen daarom: Met professionals uit het veld preventief echtscheidingsbeleid ontwikkelen, dat allereerst gericht is op het laagdrempelig en vrijwillig versterken van relaties van alle ouders in Rotterdam, maar daarnaast ook op tijdige hulp als scheiding onafwendbaar is. 5

30 Speerpunten 1 Alle Rotterdammers tellen mee Wij geloven in een stad waar iedereen bij hoort, want ieder mens is waardevol. Rotterdam moet een stad zijn waarin we elkaar respecteren en ruimte bieden aan verschillen. Rotterdammers moeten Laagdrempelige hun talenten kwijt kunnen, in beschikbaarheid hun onderneming, hun werk, hun van buurt. ouderschapscursussen En daarbij een woonplek kunnen vinden en die informatie bij hen past. over relatieonderste Wij willen af van de eenzijdige focus op hoger -opgeleiden. Of Rotterdammers nu praktisch of theoretisch geschoold zijn, we benutten alle talenten. Ondernemers hebben goed opgeleide vakmensen nodig. Wij willen méér waardering voor vakmanschap! Ook voor gouden handjes. Rotterdam heeft ning. bewuste, innovatieve ondernemers nodig, die bijdragen aan een sterke, toekomstbestendige economie. Wij vinden dat Rotterdam voor hen een optimaal vestigingsklimaat moet bieden. Ondernemers die kansen bieden aan werkzoekers die niet zo makkelijk aan de bak komen, verdienen extra steun. Of je nu een gezin bent, starter, doorstromer, senior of student. Iedereen moet hier goed kunnen wonen. Daarom willen we voldoende verschillende en geschikte woningen in stad. Het tekort aan Extra middel-dure inzet huurwoningen op initiatieven moet met voorrang waarin worden opgelost. ouders andere ouders ondersteunen; sprekende voorbeelden zijn Home-Start en de Family Factory. 2 Samenleven is investeren in elkaar Ieder mens heeft anderen nodig, want samen zijn we méér. Dat vraagt investeren in gezinnen, nieuwkomers, in gerechtigheid en veiligheid. De positieve gezondheidseffecten van liefdevolle gezinnen en sterke partnerrelaties zijn groot. We gunnen Rotterdammers méér kansen op een duurzame relatie. Als de overheid zich bezighoudt met voldoende bewegen en gezonde voeding, waarom dan niet met sterke relaties? Daarom pleiten we voor instrumenten om aan relaties en ouderschap te bouwen. En laagdrempelige relatie- en opvoedondersteuning op vrijwillige basis. Investeren in elkaar betekent ook oog hebben voor nieuwkomers. Samen met hen vormen we iedere dag een nieuw Rotterdam. De ChristenUnie-SGP vindt het belangrijk dat nieuwkomers actief deelnemen aan de Rotterdamse samenleving. Wij willen een nieuw Rotterdams integratiebeleid met als uitgangspunt dat succesvol integreren van twee kanten komt. 4.2 Samenleven Jeugd vraagt oog hebben voor hen die niet mee kunnen komen. Wij willen vanuit de Bijbelse oproep tot naastenliefde investeren in het beschermen van het zwakkere. Wij willen daarom een ruimhartig armoedebeleid, zoals kwijtschelden van lokale lasten. Daarnaast een weg omhoog uit de schulden door een snelle en toegankelijke schuldhulpdienstverlening. Samenleven vraagt een investering van overheid in veiligheid. Wij willen daarom een intensivering van de aanpak van mensenhandel. Uitbuiting van prostituees en anderen is aan de Door orde van de dag. jeugdzorg Zij doen dit werk te veelal decentraliseren uit nood. Werkers in prostitutie heeft moeten het daarom Rijk het actief worden vertrouwen benaderd met in uitstapprogramma s. gemeenten uitgesproken dat zij 3 Werken aan een schone toekomst samen Werken aan een met schone de toekomst jeugdzorgaanbieders begint nu! We zien het als belangrijke de jeugdhulp taak om goed voor kunnen de aarde te organiseren. zorgen. Daarom willen Om we groene de en overgang schone straten, gezonde naar lucht, gemeenten schoon vervoer, schone energie, een circulaire economie, duurzame (lucht)haven en aanpak van geluidsoverlast. En dat kost echt niet alleen maar meer geld: de overgang naar een circulaire samenleving biedt juist veel economische kansen! te We willen laten meer slagen, zonnepanelen zal en windmolens er verder en minder ingezet brandstoffen. moeten We bevorderen worden collectieve op initiatieven preventie en slimme en systemen vroege voor het signalering, lokaal opwekken en zodat delen van kinderen duurzame energie. Ons doel is ambitieus: we willen dat jaarlijks gasaansluitingen worden omgezet naar duurzame(re) alternatieven, zoals all-electric en het stadswarmtenet. Het scheiden van afval kan nog stukken beter. Door papier, plastic gft-afval op te halen en restafval weg te laten brengen. eerder We geven ruim worden baan aan openbaar ondersteund vervoer, wandelen en en geholpen. fietsen. Het netwerk Want van oplaadpunten ouders moet en voor kinderen elektrisch vervoer zijn worden gebaat uitgebreid. bij De passende binnenstad wordt zorg autoluw op met het P&R aan de randen. De A13 bij Overschie wordt een groene stadsweg wanneer de nieuwe verbinding A13-A16 is gerealiseerd. Daarvan knapt de luchtkwaliteit op; bovendien scheelt het juiste moment. Zo licht als mogelijk of zo zwaar als nodig is. Daarom kan de zorgvrager, het gezin(slid), samen decibellen geluidsoverlast. met de omgeving en de professionals een plan maken. In hulpverleningstraject willen we namelijk de eigen kracht en de netwerken van gezinnen inzetten en versterken. 4 Vrijheid om te geloven We zetten ons in voor een stad waarin volop ruimte is om te geloven, ook in het openbaar. Die geloofsvrijheid geldt voor iedereen. Elke Rotterdammer mag zijn diepste overtuigingen binnen de grenzen van de wet publiekelijk laten spreken. Dat betekent geen seculier of religieus voorkeursbeleid. Jeugdhulp Alle overtuigingen verdienen moet gelijke beschikbaar behandeling, zonder zijn onderscheid voor alle tussen kinderen identiteitsgebonden en ouders en niet-identiteitsgebonden die ondersteuning instellingen. Huizen nodig van de Wijk hebben. moeten ook Om beschikbaar snel zijn voor religieuze organisaties, ongeacht de activiteiten die zij, binnen de grenzen van de wet, organiseren. Bovendien zien we dat kerken en andere religieuze organisaties een maatschappelijke weerwaarde hebben voor de stad. Met hun aandacht voor zingeving, sociale samenhang en vrijwilli- hulp te kunnen aanbieden is het belangrijk om de zorg dichtbij plekken te organiseren waar kinderen verblijven. gerswerk maken ze Dit de stad kan mooier. door Samenwerking het onderwijs van gemeente samen met religieuze met organisaties jeugdzorgarrangementen moet daarom net normaal zijn als samenwerking te laten met ontwikkelen niet-religieuze organisaties. of de jeugdzorg spreekuren te geven op scholen. De ChristenUnie-SGP pleit ervoor expertise in de kinderopvang of school te halen. Zo wordt ingezet op preventie van jeugdproblematiek en wordt voorkomen dat op termijn doorstroming naar duurdere en zwaardere vormen van zorg nodig is. Tegelijkertijd ondersteunt het de leerkracht, omdat die met zijn of haar zorgen over een kind, samen met de ouders, terecht kan bij een professional die de zorg overneemt. De ChristenUnie-SGP wil extra investeren in pleeggezinnen, gezinshuizen en steungezinnen om het aantal uithuisplaatsingen en opvang in instellingen terug te dringen en zwaardere hulpverleningstrajecten te voorkomen. Multi-probleemgezinnen zijn gebaat bij een integrale aanpak waarin betrokken hulpverleningsinstanties nauw samenwerken en daarbij is de aanpak van één gezin, één plan, één coördinator belangrijk. Onder jongeren speelt sexting en grooming een steeds grotere rol. De ChristenUnie-SGP vindt het belangrijk dat ouders en scholen samen optrekken als het gaat om voorlichting en hulpverlening. Wij willen daarom: Inkoop van jeugdhulp; niet alleen op prijs, maar vooral op kwaliteit en aansluiting bij identiteit. Ouders/gezinnen actief wijzen op de mogelijkheid om via een PGB identiteitsgebonden of specia listische zorg te kunnen inkopen als de gemeente deze zorg niet zelf heeft ingekocht. Kinderen, jongeren, ouders en scholen betrekken bij een integrale visie op jeugdhulp.

31 Jongeren die mantelzorger zijn optimaal ondersteunen vanuit de Wmo, zodat zij gewoon naar school kunnen gaan en vrije tijd hebben. Extra zorg voor kinderen die met hun moeder in de vrouwenopvang verblijven. Opsporing, opvang en begeleiding van zwerf- en spookjongeren Ondersteuning, zorg en begeleiding voor tienermoeders. Ondersteuning van de werving van pleegouders, zodat kinderen, als dat wenselijk is, opgevangen kunnen worden in hun eigen omgeving. Gezondheidsproblemen tegengaan en het (sociaal) welzijn bevorderen door ieder kind de moge lijkheid te geven om te sporten. De krachten van zorgprofessionals en politici bundelen om de eerste 1001 kritieke dagen van een kind zo goed mogelijk te laten verlopen. Voorlichting over digiveiligheid op scholen en aan ouders. Kinderen moeten bewust en veilig leren omgaan met internet en sociale media. Aandacht voor sexting, grooming en loverboys op Rotterdamse scholen. De psychische gezondheid van kinderen en ouders bevorderen en extra inzetten op het voorko men van depressies en suïcide onder jongeren. Continuïteit van zorg en ondersteuning zodra jongeren in de jeugdzorg 18 jaar worden. 4.3 Kindermishandeling en huiselijk geweld Kinderen hebben het recht om veilig te zijn, om beschermd te worden tegen kindermishandeling. De gevolgen van mishandeling zijn groot. Daarom kan extra inzet op het voorkomen, signaleren en stoppen van kindermishandeling veel betekenen. Veilig Thuis, het advies- en meldpunt voor huiselijk geweld en kindermishandeling, moet laagdrempelig bereikbaar zijn en bekend worden bij alle inwoners. Voor slachtoffers van huiselijk geweld moet er passende hulp en/of een veilige opvang zijn. Het liefst wordt opvang op een plek waar alle hulp onder een dak geboden kan worden. De registratie bij Veilig Thuis en bij de politie moet zo zijn dat het duidelijk is welke vorm van huiselijk geweld er speelt. Zo kan er tijdig passende handhaving en zorg ingezet worden.

32 Speerpunten Hoofdstuk 5: Rotterdam, een stad waar wordt geleerd 1 Alle Rotterdammers tellen mee Wij geloven in een stad waar iedereen bij hoort, want ieder mens is waardevol. Rotterdam moet een stad zijn waarin we elkaar respecteren en ruimte bieden aan verschillen. Rotterdammers moeten hun talenten kwijt kunnen, in hun onderneming, hun werk, hun buurt. En daarbij een woonplek kunnen vinden die bij hen past. Wij willen af van de eenzijdige focus op hoger -opgeleiden. Of Rotterdammers nu praktisch of theoretisch geschoold zijn, we benutten alle talenten. Ondernemers hebben goed opgeleide vakmensen nodig. Wij willen méér waardering voor vakmanschap! Ook voor gouden handjes. Rotterdam heeft bewuste, innovatieve ondernemers nodig, die bijdragen aan een sterke, toekomstbestendige economie. Wij vinden dat Rotterdam voor hen een optimaal vestigingsklimaat moet bieden. Ondernemers die kansen bieden aan werkzoekers die niet zo makkelijk aan de bak komen, verdienen extra steun. Of je nu een gezin bent, starter, doorstromer, senior of student. Iedereen moet hier goed kunnen wonen. Daarom willen we voldoende verschillende en geschikte woningen in de stad. Onderwijs Het tekort aan middel-dure is niet huurwoningen van de moet overheid, met voorrang maar worden opgelost. van de samenleving. Goed onderwijs begint met rechtdoen aan de diversiteit in de stad. De ChristenUnie-SGP vindt het daarom belangrijk dat ouders, vanuit hun verant- 2 Samenleven is investeren in elkaar Ieder mens heeft anderen nodig, want samen zijn we méér. Dat vraagt investeren in gezinnen, nieuwkomers, in gerechtigheid en veiligheid. De positieve gezondheidseffecten van liefdevolle gezinnen en sterke partnerrelaties zijn groot. We gunnen Rotterdammers méér kansen op een duurzame relatie. Als de overheid zich bezighoudt met voldoende bewegen en gezonde voeding, waarom dan niet met sterke relaties? Daarom pleiten we voor instrumenten om aan relaties en ouderschap te bouwen. En woordelijkheid laagdrempelige relatie- en opvoedondersteuning voor de opvoeding vrijwillige van basis. hun kinderen, kunnen kiezen voor een school die aansluit bij de Investeren in elkaar betekent ook oog hebben voor nieuwkomers. Samen met hen vormen we iedere dag een nieuw Rotterdam. De ChristenUnie-SGP vindt het belangrijk dat nieuwkomers actief deelnemen aan Rotterdamse samenleving. Wij willen een nieuw Rotterdams integratiebeleid met als uitgangspunt dat succesvol integreren van twee kanten komt. eigen Samenleven waarden, vraagt oog hebben identiteit voor hen die niet en mee idealen. kunnen komen. De Wij gemeente willen vanuit de Bijbelse moet oproep de tot diversiteit naastenliefde investeren van scholen in het beschermen op levensbeschouwelijke orde van en de dag. pedagogische Zij doen dit werk veelal gronden uit nood. Werkers respecteren. in de prostitutie moeten Deze daarom vrijheid actief worden van benaderd onderwijs met uitstapprogramma s. en de professionele ruimte van van het zwakkere. Wij willen daarom een ruimhartig armoedebeleid, zoals kwijtschelden van lokale lasten. Daarnaast een weg omhoog uit de schulden door een snelle en toegankelijke schuldhulpdienstverlening. Samenleven vraagt een investering van overheid in veiligheid. Wij willen daarom een intensivering van de aanpak van mensenhandel. Uitbuiting van prostituees en anderen is aan de 3 Werken aan een schone toekomst scholen Werken aan een staat schone toekomst voor ons begint altijd nu! We zien voorop. het als belangrijke taak om goed voor de aarde te zorgen. Daarom willen we groene en schone straten, gezonde lucht, schoon vervoer, schone energie, een circulaire economie, duurzame (lucht)haven en aanpak van geluidsoverlast. En dat kost echt niet alleen maar meer geld: de overgang naar een circulaire samenleving biedt juist veel economische kansen! We willen meer zonnepanelen en windmolens en minder brandstoffen. We bevorderen collectieve initiatieven en slimme systemen voor het lokaal opwekken en delen van duurzame energie. Ons doel is ambitieus: we willen dat jaarlijks gasaansluitingen worden omgezet naar duurzame(re) alternatieven, zoals all-electric en het stadswarmtenet. Het scheiden van afval kan nog stukken beter. Door papier, plastic en gft-afval op te halen en restafval weg laten brengen. De We geven vrijheid ruim baan van aan openbaar onderwijs vervoer, wandelen en het en fietsen. toezicht Het netwerk op van de oplaadpunten kwaliteit moet van voor elektrisch het onderwijs vervoer worden is uitgebreid. in eerste De binnenstad instantie wordt autoluw een met P&R aan de randen. De A13 bij Overschie wordt een groene stadsweg wanneer de nieuwe verbinding A13-A16 is gerealiseerd. Daarvan knapt de luchtkwaliteit op; bovendien scheelt het verantwoordelijkheid van de Rijksoverheid. Dat wil echter niet zeggen dat de gemeente geen taak heeft. Zij decibellen heeft geluidsoverlast. een belangrijke rol als het gaat om het scheppen van de randvoorwaarden. Daarnaast deelt de gemeente met het onderwijs in Rotterdam de maatschappelijke opdracht voor de optimale ontwikkeling van kinderen en jongeren. De ChristenUnie-SGP wil dat het onderwijs in Rotterdam gelijke kansen biedt ouders verkeren. 4 Vrijheid om te geloven We zetten ons in voor een stad waarin volop ruimte is om te geloven, ook in het openbaar. Die geloofsvrijheid geldt voor iedereen. Elke Rotterdammer mag zijn diepste overtuigingen binnen de grenzen van de wet publiekelijk laten spreken. Dat betekent geen seculier of religieus voorkeursbeleid. voor Alle overtuigingen alle leerlingen, verdienen gelijke onafhankelijk behandeling, zonder onderscheid van de tussen wijk identiteitsgebonden waarin een en school niet-identiteitsgebonden staat of instellingen. de financiële Huizen van situatie de Wijk moeten waarin ook beschikbaar zijn voor religieuze organisaties, ongeacht de activiteiten die zij, binnen de grenzen van de wet, organiseren. Bovendien zien we dat kerken en andere religieuze organisaties een maatschappelijke weerwaarde hebben voor de stad. Met hun aandacht voor zingeving, sociale samenhang en vrijwilligerswerk maken ze de stad mooier. Samenwerking van de gemeente met religieuze organisaties moet daarom net zo normaal zijn als samenwerking met niet-religieuze organisaties. Invulling van de maatschappelijke opdracht om gelijke kansen te creëren betekent een goed lokaal Rotterdams onderwijsbeleid met passende randvoorwaarden. Concreet betekent dat, dat de gemeente een taak heeft op het gebied van de huisvesting van scholen, passend onderwijs, leerlingenvervoer, het tegengaan van onderwijsachterstanden en het toezicht op de leerplicht. 5.1 Huisvesting en spreiding De gemeente Rotterdam is verantwoordelijk voor de bekostiging van (vervangende) nieuwbouw en uitbreiding van scholen. De plannen hiervoor zijn in de afgelopen raadsperiode vastgelegd in het integraal huisvestingsplan voor Rotterdam. De ChristenUnie-SGP wil bij de huisvesting van scholen extra aandacht voor duurzaamheid en een goed en gezond binnenklimaat. Op dit moment is er in sommige delen van de stad, met name op Zuid, onvoldoende variatie in het basisonderwijsaanbod. Daardoor vertrekken mensen uit deze wijken of besluiten zij om niet in deze wijken te komen wonen, terwijl zij dat met goed onderwijsaanbod best zouden willen. Wij willen daarom: Extra aandacht voor de verduurzaming van schoolgebouwen en een gezond binnenklimaat. Geen sturing op schoolgebouwen met als doel scholen te dwingen tot samenwerking, want scholen bepalen zelf of ze samenwerken of samengaan. Met schoolbesturen afspraken maken over voldoende variatie in basisonderwijs in de hele stad.

33 Dat de Rotterdamse overheid voldoende ruimte schept voor het bijzonder onderwijs, vanuit de overtuiging dat ouders de eerstverantwoordelijken zijn voor de opvoeding en het onderwijs van hun kinderen. 5.2 Passend onderwijs De onderwijsbesturen zijn in de eerste instantie verantwoordelijk voor Passend Onderwijs. Tegelijkertijd is het belangrijk dat Passend Onderwijs, preventie en jeugdhulp goed op elkaar afgestemd worden en dat gezamenlijk datgene georganiseerd wordt, wat voor een specifieke school nodig is. Zo wordt de professionaliteit van scholen en samenwerkingsverbanden benut. Denk aan het integraal indiceren en het samenstellen van onderwijs-zorgarrangementen. Wij willen daarom: Dat er altijd voldoende passend onderwijs in de openbare scholen beschikbaar is. Burgers mogen bij onderwijs-zorgarrangementen niet van het kastje naar de muur worden gestuurd. De overheid is een betrouwbare partner en vangnet. Zorgaanbieders die passen bij de identiteit van leerlingen, ouders en de school. Dat geldt niet alleen voor geïndiceerde, maar ook voor kortdurende zorg. 5.3 Onderwijsachterstanden tegengaan De gemeente Rotterdam biedt speciale programma s aan om kinderen met een onderwijsachterstand te helpen. De ChristenUnie-SGP vindt dit belangrijk en wil laaggeletterdheid en taalachterstanden effectief aanpakken. Consultatiebureaus hebben een belangrijk taak in het signaleren van (taal-)achterstanden. Zij wijzen ouders actief op de mogelijkheden van vroeg- en voorschoolse voorzieningen. Tegelijkertijd blijft het deelnemen aan deze programma s een keuze van de ouders zelf. 5.4 Schooluitval, thuiszitters en thuisonderwijs In Nederland zijn alle kinderen vanaf 5 jaar leerplichtig. Het is daarom onwenselijk dat een deel van deze kinderen thuiszit. De gemeente Rotterdam is verantwoordelijk voor toezicht op de Leerplichtwet. Helaas zitten er ook in Rotterdam kinderen ongewenst thuis en is de schooluitval nog te hoog. We realiseren ons dat de problemen met thuisblijvende kinderen vaak complex zijn. Toch wil de ChristenUnie-SGP thuiszitten zoveel mogelijk terugdringen en voorkomen. Soms biedt een school tijdelijk of definitief niet de juiste ontwikkelomgeving. Het is dan belangrijk dat er in andere instellingen doelgericht gewerkt wordt aan de ontwikkeling van kinderen. Wij willen daarom: Een intensieve samenwerking tussen jeugdhulp en onderwijs om thuiszitten en schooluitval te voorkomen. Daarbij moet oog zijn voor de complexe problemen van jongeren.

34 Speerpunten 1 Alle Rotterdammers tellen mee Wij geloven in stad waar iedereen bij hoort, want mens is waardevol. Rotterdam moet een stad zijn waarin we elkaar respecteren en ruimte bieden aan verschillen. Rotterdammers moeten Geen hun talenten wachtlijsten kwijt kunnen, in hun bij onderneming, zorgaanbieders hun werk, hun buurt. die En complexe daarbij een woonplek problemen kunnen vinden die bij bij kinderen hen past. en jongeren Wij willen af van de eenzijdige focus op hoger -opgeleiden. Of Rotterdammers nu praktisch of theoretisch geschoold zijn, we benutten alle talenten. Ondernemers hebben goed opgeleide vakmensen nodig. Wij willen méér waardering voor vakmanschap! Ook voor gouden handjes. Rotterdam heeft behandelen. bewuste, innovatieve ondernemers nodig, die bijdragen aan een sterke, toekomstbestendige economie. Wij vinden dat Rotterdam voor hen een optimaal vestigingsklimaat moet bieden. Ondernemers die kansen bieden aan werkzoekers die niet zo makkelijk aan de bak komen, verdienen extra steun. Of je nu een gezin bent, starter, doorstromer, senior of student. Iedereen moet hier goed kunnen wonen. Daarom willen we voldoende verschillende en geschikte woningen in de stad. Het tekort aan Goede middel-dure begeleiding huurwoningen moet voor met voorrang leerlingen worden opgelost. die vanuit een instelling terugkeren naar het onderwijs. De beperkingen, die de gemeente op dit moment oplegt aan de mogelijkheden voor thuisonder 2 Samenleven is investeren in elkaar Ieder mens heeft anderen nodig, want samen zijn we méér. Dat vraagt investeren in gezinnen, nieuwkomers, in gerechtigheid en veiligheid. De positieve gezondheidseffecten van liefdevolle gezinnen en sterke partnerrelaties zijn groot. We gunnen Rotterdammers méér kansen op een duurzame relatie. Als de overheid zich bezighoudt met voldoende bewegen en gezonde voeding, waarom dan niet met sterke relaties? Daarom pleiten we voor instrumenten om aan relaties en ouderschap bouwen. En laagdrempelige wijs, relatie- opheffen. en opvoedondersteuning Toetsing op vrijwillige van de basis. kwaliteit ligt bij de onderwijsinspectie en niet bij de gemeente. Investeren in elkaar betekent ook oog hebben voor nieuwkomers. Samen met hen vormen we iedere dag een nieuw Rotterdam. De ChristenUnie-SGP vindt het belangrijk dat nieuwkomers actief deelnemen aan de Rotterdamse samenleving. Wij willen een nieuw Rotterdams integratiebeleid met als uitgangspunt dat succesvol integreren van twee kanten komt. Samenleven vraagt oog hebben voor hen die niet mee kunnen komen. Wij willen vanuit de Bijbelse oproep tot naastenliefde investeren in het beschermen van het zwakkere. Wij willen daarom een ruimhartig armoedebeleid, zoals kwijtschelden van lokale lasten. Daarnaast een weg omhoog uit de schulden door een snelle en toegankelijke schuldhulpdienstverlening. Samenleven vraagt een investering van de overheid in veiligheid. Wij willen daarom een intensivering van de aanpak van mensenhandel. Uitbuiting van prostituees en anderen is aan de 5.5 orde van Leerlingenvervoer de dag. Zij doen dit werk veelal uit nood. Werkers in de prostitutie moeten daarom actief worden benaderd met uitstapprogramma s. 3 Werken aan een schone toekomst De Werken gemeente aan een schone toekomst Rotterdam begint nu! We betaalt zien het als onder belangrijke bepaalde taak om goed voor voorwaarden te zorgen. Daarom (een willen deel we van) groene en het schone vervoer straten, gezonde van lucht, leerlingen. schoon vervoer, schone energie, een circulaire economie, duurzame (lucht)haven en aanpak van geluidsoverlast. En dat kost echt niet alleen maar meer geld: de overgang naar een circulaire samenleving biedt juist veel economische kansen! Dit We willen geldt meer zonnepanelen voor leerlingen en windmolens die en minder door brandstoffen. een beperking We bevorderen collectieve niet zelfstandig initiatieven en slimme naar systemen een voor passende het lokaal opwekken school en delen kunnen van duurzame of energie. Ons doel is ambitieus: we willen dat jaarlijks gasaansluitingen worden omgezet naar duurzame(re) alternatieven, zoals all-electric en het stadswarmtenet. Het scheiden van afval kan nog stukken beter. Door papier, plastic en gft-afval op te halen en restafval weg te laten brengen. voor We geven leerlingen ruim baan aan openbaar die verder vervoer, wandelen moeten en fietsen. reizen, Het netwerk omdat van oplaadpunten er geen moet school voor elektrisch met vervoer een worden passende uitgebreid. De identiteit binnenstad wordt in autoluw de buurt met P&R aan de randen. De A13 bij Overschie wordt een groene stadsweg wanneer de nieuwe verbinding A13-A16 is gerealiseerd. Daarvan knapt de luchtkwaliteit op; bovendien scheelt het is. De ChristenUnie-SGP vindt het zogeheten signatuurvervoer belangrijk. Wij willen dat de gemeente zich decibellen royaal geluidsoverlast. opstelt en voortvarend meewerkt bij de vergoeding van leerlingenvervoer aan pleegouders. Dat geldt zeker in het kader van een maatregel van kinderbescherming. 4 Vrijheid om te geloven We zetten ons in voor een stad waarin volop ruimte is om te geloven, ook in het openbaar. Die geloofsvrijheid geldt voor iedereen. Elke Rotterdammer mag zijn diepste overtuigingen binnen de grenzen van de wet publiekelijk laten spreken. Dat betekent geen seculier of religieus voorkeursbeleid. 5.6 Alle overtuigingen Vakmanschap verdienen gelijke behandeling, en aansluiting zonder onderscheid tussen op identiteitsgebonden de arbeidsmarkt en niet-identiteitsgebonden instellingen. Huizen van de Wijk moeten ook beschikbaar zijn voor religieuze organisaties, ongeacht de activiteiten die zij, binnen de grenzen van de wet, organiseren. Bovendien zien we dat kerken en andere religieuze organisaties een maatschappelijke weerwaarde hebben voor de stad. Met hun aandacht voor zingeving, sociale samenhang en vrijwilli- In het opstuwen van Rotterdam in de vaart der volkeren is er een toenemende mate aandacht voor academiscgerswerk maken geschoolden, ze stad mooier. Samenwerking terwijl van de de meer gemeente praktisch met religieuze organisaties geschoolden moet daarom het net zo nakijken normaal zijn als hebben. samenwerking De met niet-religieuze ChristenUnie-SGP organisaties. keert zich tegen deze trend en wil een brede herwaardering van het vakmanschap. Rotterdam is immers dé mbo-stad van Nederland. De industrie signaleert een steeds nijpender tekort aan goed opgeleide vakmensen. Jongeren met gouden handen, zoals technici, plaatbewerkers, etc., zijn keihard nodig op de arbeidsmarkt. De ChristenUnie-SGP wil meer samenwerking tussen werkgevers, onderwijsinstellingen en de gemeente Rotterdam om het praktisch onderwijs beter op de arbeidsmarkt te laten aansluiten. Verder zou de gemeente moeten aansturen op een breed stagepact tussen het onderwijs en werkgevers, zodat leerlingen ervaring kunnen opdoen in hun toekomstig beroep. Wij willen daarom: Een actieplan dat een brede waardering van vakmanschap en een nauwere samenwerking tussen werkgevers, onderwijs en de gemeente beoogt, om een goede aansluiting van het onderwijs, de overheid en het bedrijfsleven te realiseren. Onderzoek of het meester-gezel-systeem verder kan worden uitgerold in Rotterdam. Het schrappen van de stigmatiserende termen lager en hoger onderwijs en die te vervangen door praktische scholing en theoretische scholing. In gemeentelijke aanbestedingen aan plaatselijke aannemers de eis dat zij stageplekken mogelijk maken.

35 Een mbo-stagepact. Kleinschaliger mbo-instellingen. 5.7 Studenten Academische instituten, hbo s en hun studenten zijn een verrijking voor de stad. Tegelijkertijd kunnen studenten lang niet altijd een kamer vinden. De gemeente Rotterdam zou moeten meedenken in creatieve oplossingen en ontwikkelingen om leegstaande kantoren om te bouwen naar studentenkamers. Wij denken hier concreet aan het deels leegstaande kantorengebied Rivium. Door de toenemende prestatie- en werkdruk zijn studenten regelmatig opgebrand. De ChristenUnie-SGP wil dat de gemeente in overleg gaat met onderwijsinstellingen in de stad, om hen aan te zetten tot het opstellen van een gezamenlijk preventieplan. Wij willen daarom: Een creatieve en faciliterende gemeentelijke rol om studenten te huisvesten. Een burn-out preventieplan van onderwijsinstellingen. 5.8 Lerarentekort Het lerarentekort in Rotterdam is een probleem en dat zal in de toekomst naar alle waarschijnlijkheid alleen maar toenemen. Met de in de laatste raadsperiode opgestelde Rotterdamse Aanpak Lerarentekort zijn goede stappen gezet om dit tekort tegen te gaan. De ChristenUnie-SGP wil een continuering van deze onorthodoxe maatregelen. Aanvullend hierop moet er meer aandacht zijn voor het grote tekort aan mannelijke leerkrachten in het primair onderwijs.

36 Speerpunten Hoofdstuk 6: Rotterdam, een stad waar wordt gewerkt 1 Alle Rotterdammers tellen mee Wij geloven in een stad waar iedereen bij hoort, want ieder mens is waardevol. Rotterdam moet een stad zijn waarin we elkaar respecteren en ruimte bieden aan verschillen. Rotterdammers moeten hun talenten kwijt kunnen, in hun onderneming, hun werk, hun buurt. En daarbij een woonplek kunnen vinden die bij hen past. Wij willen af van de eenzijdige focus op hoger -opgeleiden. Of Rotterdammers nu praktisch of theoretisch geschoold zijn, we benutten alle talenten. Ondernemers hebben goed opgeleide vakmensen nodig. Wij willen méér waardering voor vakmanschap! Ook voor gouden handjes. Rotterdam heeft bewuste, innovatieve ondernemers nodig, die bijdragen aan een sterke, toekomstbestendige economie. Wij vinden dat Rotterdam voor hen een optimaal vestigingsklimaat moet bieden. Ondernemers die kansen bieden aan werkzoekers die niet zo makkelijk aan de bak komen, verdienen extra steun. Rotterdam Of je nu een gezin bent, levert starter, een doorstromer, belangrijk senior of student. aandeel Iedereen in moet de hier (inter)nationale goed kunnen wonen. Daarom economie. willen we voldoende De verschillende haven heeft en geschikte hierin woningen een in de pro- stad. Het tekort aan middel-dure huurwoningen moet met voorrang worden opgelost. minent aandeel. Rotterdam wordt bovendien gekenmerkt als een stad waar we niet lullen, maar poet- 2 Samenleven is investeren in elkaar Ieder mens heeft anderen nodig, want samen zijn we méér. Dat vraagt investeren in gezinnen, nieuwkomers, in gerechtigheid en veiligheid. De positieve gezondheidseffecten van liefdevolle gezinnen en sterke partnerrelaties zijn groot. We gunnen Rotterdammers méér kansen op een duurzame relatie. Als de overheid zich sen. bezighoudt Met met voldoende deze mentaliteit bewegen gezonde werken voeding, waarom we dan aan niet een met sterke relaties? Rotterdam, Daarom pleiten we waarvan voor instrumenten uiteindelijk om aan relaties alle en ouderschap Rotterdammers te bouwen. En laagdrempelige relatie- en opvoedondersteuning op vrijwillige basis. Investeren in elkaar betekent ook oog hebben voor nieuwkomers. Samen met hen vormen we iedere dag een nieuw Rotterdam. De ChristenUnie-SGP vindt het belangrijk dat nieuwkomers kunnen actief deelnemen profiteren. aan de Rotterdamse samenleving. Wij willen een nieuw Rotterdams integratiebeleid met als uitgangspunt dat succesvol integreren van twee kanten komt. Samenleven vraagt oog hebben voor hen die niet mee kunnen komen. Wij willen vanuit de Bijbelse oproep tot naastenliefde investeren in het beschermen van het zwakkere. Wij willen daarom een ruimhartig armoedebeleid, zoals kwijtschelden van lokale lasten. Daarnaast een weg omhoog uit de schulden door een snelle en toegankelijke schuldhulpdienstverlening. Samenleven vraagt een investering van de overheid in veiligheid. Wij willen daarom een intensivering van de aanpak van mensenhandel. Uitbuiting van prostituees en anderen is aan de orde van de dag. Zij doen dit werk veelal uit nood. Werkers in de prostitutie moeten daarom actief worden benaderd met uitstapprogramma s Economie Werken aan een schone toekomst Werken aan een schone toekomst begint nu! We zien het als belangrijke taak om goed voor de aarde te zorgen. Daarom willen we groene en schone straten, gezonde lucht, schoon vervoer, schone energie, een circulaire economie, duurzame (lucht)haven en aanpak van geluidsoverlast. En dat kost echt niet alleen maar meer geld: de overgang naar een circulaire samenleving biedt stad juist Rotterdam veel economische kansen! heeft grote belangen bij een goed werkende, stabiele, lokale economie. De Chris- De We willen meer zonnepanelen en windmolens en minder brandstoffen. We bevorderen collectieve initiatieven en slimme systemen voor het lokaal opwekken en delen van duurzame energie. Ons doel is ambitieus: we willen dat jaarlijks gasaansluitingen worden omgezet naar duurzame(re) alternatieven, zoals all-electric en het stadswarmtenet. Het scheiden tenunie-sgp van afval kan nog stukken ziet beter. een Door papier, goede plastic lokale en gft-afval economie op te halen en restafval vooral weg als te laten een brengen. middel om andere doelen te realiseren. We We geven ruim baan aan openbaar vervoer, wandelen en fietsen. Het netwerk van oplaadpunten moet voor elektrisch vervoer worden uitgebreid. De binnenstad wordt autoluw met P&R aan de randen. De A13 bij Overschie wordt een groene stadsweg wanneer de nieuwe verbinding A13-A16 is gerealiseerd. Daarvan knapt de luchtkwaliteit op; bovendien scheelt het spreken pas van een gezonde (lokale) economie als er coöperatieve relaties ontstaan, voldoende werk is, werken en vrije tijd in balans zijn en de groei van de economie groen is. decibellen geluidsoverlast. Wetend dat de rol van de gemeentelijke overheid in de economie beperkt is, vinden we als ChristenUnie De gemeente moet zich opstellen als een partner voor ondernemers (van multinational tot ZZP er). We verwachten dan ook dat de gemeente grote, gemeentelijke belemmeringen voor het bedrijfsleven zal 4 Vrijheid om te geloven We zetten ons in voor een stad waarin volop ruimte is om te geloven, ook in het openbaar. Die geloofsvrijheid geldt voor iedereen. Elke Rotterdammer mag zijn diepste overtuigingen binnen de grenzen van de wet publiekelijk laten spreken. Dat betekent geen seculier of religieus voorkeursbeleid. SGP Alle overtuigingen dat de verdienen gemeente gelijke behandeling, zorg moet zonder onderscheid dragen tussen voor identiteitsgebonden de randvoorwaarden niet-identiteitsgebonden die de instellingen. lokale Huizen economie van de Wijk moeten nodig ook beschikbaar heeft. zijn voor religieuze organisaties, ongeacht de activiteiten die zij, binnen de grenzen van de wet, organiseren. Bovendien zien we dat kerken en andere religieuze organisaties een maatschappelijke weerwaarde hebben voor de stad. Met hun aandacht voor zingeving, sociale samenhang en vrijwilligerswerk maken ze de stad mooier. Samenwerking van de gemeente met religieuze organisaties moet daarom net zo normaal zijn als samenwerking met niet-religieuze organisaties. wegnemen. In een economie waarin iedereen meetelt en iedereen kan meedoen wordt (maatschappelijk) verantwoord ondernemerschap gestimuleerd en ondersteund. Dit moet niet opgelegd worden vanuit de gemeente, omdat dwang niet effectief is. We willen bijdragen aan een cultuur waarin dit vanzelfsprekend is. We willen lokale clusters stimuleren, met name clusters waarin de next economy vorm krijgt. Te denken valt aan verdere ontwikkeling en uitbreiding van de RDM, een plek waar innovatieve ondernemers en onderwijs bij elkaar komen. Clusters zorgen voor een specialisatie en in de huidige globale economie is specialisatie het sleutelwoord. Voorop lopen in bepaalde sectoren leidt tot nieuwe, bestendige werkgelegenheid. Een van de sleutelelementen van zulke clusters is dat onderwijs, techniek en innovatie op de juiste manier samenkomen. De gemeente trekt hierin samen op met onderwijsinstellingen en het Rotterdamse bedrijfsleven. Daarom willen wij: De economische groei als middel gebruiken om aan een duurzaam Rotterdam te werken. Ruimte bieden aan bedrijfs- en gebiedsinvesteringszones Geen onnodig zware gemeentelijke tarieven heffen voor ZZP ers. Te denken valt hier aan de OZB of de rioolheffing. Initiatieven die zorgen voor duurzaam ondernemerschap en het vergroten van de social return van de lokale economie steunen en stimuleren. Startups faciliteren, met name in de technisch-gedreven sectoren, en bijdragen aan de uitwisse ling tussen startups, mkb en multinationals.

37 Met het oog op een sterke lokale economie, moet de gemeente opdrachten aanbesteden binnen de lokale economie. In deze aanbestedingen weegt de mate van social return mee in de uiteindelij ke keuze voor een partij. 6.2 Werk Werk zorgt voor een structuur en een sociaal netwerk. Rotterdam biedt veel werk, maar lang niet altijd sluit de vraag aan op wat Rotterdammers kunnen of waarvoor ze zijn opgeleid. Scholing moet hierin uitkomst bieden, zodat vraag en aanbod van de arbeidsmarkt meer in evenwicht raken. Het is belangrijk dat er een voldoende divers aanbod is aan banen in de stad. Digitalisering zal leiden tot het verlies van praktijkgerichte banen. De ontwikkeling van nieuwe economische motoren, zoals de innovatieve maakindustrie, moet gaan bijdragen aan nieuwe werkgelegenheid, passend bij Rotterdam als de mbo-stad van Nederland. In onze samenleving worden mensen te vaak gewaardeerd op basis van hun inkomen. De Christen- Unie-SGP Rotterdam wil de echte waarde van mensen zien. Daarbij staat voorop dat ieder mens waardevol is, en daarmee ook gelijkwaardig is. Dit betekent ook dat iedereen waardevol is, ongeacht of diegene vrijwillig of betaald werk verricht. Het principe van gelijkwaardigheid bekent ook dat arbeidsmarktdiscriminatie met kracht bestreden moet worden. Daarom willen wij: Bijdragen aan kansen voor werklozen door het aanbieden van omscholingscursussen. Een actieve rol spelen in het bestrijden van arbeidsmarktdiscriminatie. Anoniem solliciteren is daarbij geen oplossing. Dat het uitvoeren van vrijwilligerswerk op waarde wordt geschat en gestimuleerd. Juist ook bij hen die een afstand tot de arbeidsmarkt ervaren. 6.3 Detailhandel Gevarieerde, evenwichtige winkelstraten met een goede balans tussen winkels, horeca en andere functies, dragen bij aan de totale aantrekkingskracht van Rotterdam. Niet alleen van de binnenstad, maar ook van omliggende wijken. In Rotterdam zijn 69 winkelgebieden. Zij maken onderdeel uit van de publieke ruimte en hebben niet alleen een economische, maar ook een sociale, culturele, integratie- en opleidingsfunctie. De detailhandel is aan het veranderen door vele verschillende (externe) factoren, zoals de opkomst van webwinkels en funshoppen. Dit heeft gevolgen voor grote winkelcentra en voor de kleine winkellinten door de stad. Rotterdam moet goed reageren op de veranderingen in de detailhandel. Daarom pleit de ChristenUnie-SGP voor een regionale visie op detailhandel. Om hiertoe te komen, moet de gemeente in overleg treden met de verschillende verenigingen van winkeleigenaren.

38 Speerpunten 1 Alle Rotterdammers tellen mee Wij geloven in een stad waar iedereen bij hoort, want ieder mens is waardevol. Rotterdam moet een stad zijn waarin we elkaar respecteren en ruimte bieden aan verschillen. Rotterdammers moeten functionerende hun talenten kwijt kunnen, winkelstraten hun onderneming, hun zijn werk, gemeenschappen hun buurt. En daarbij een woonplek waar kunnen ondernemers, vinden die bij hen past. bewoners, klanten, me- Goed Wij willen af van de eenzijdige focus op hoger -opgeleiden. Of Rotterdammers nu praktisch of theoretisch geschoold zijn, we benutten alle talenten. Ondernemers hebben goed opgelei- vakmensen nodig. Wij willen méér waardering voor vakmanschap! Ook voor gouden handjes. Rotterdam dewerkers heeft bewuste, en andere innovatieve bezoekers ondernemers nodig, prettig die bijdragen verblijven, aan een sterke, toekomstbestendige samen werken economie. en Wij elkaar vinden dat inspireren Rotterdam voor hen een helpen optimaal vestigingsklimaat moet bieden. Ondernemers die kansen bieden aan werkzoekers die niet zo makkelijk aan de bak komen, verdienen extra steun. om de Of je nu een gezin bent, starter, doorstromer, senior of student. Iedereen moet hier goed kunnen wonen. Daarom willen we voldoende verschillende en geschikte woningen in de stad. Het straat tekort aan en middel-dure de wijk huurwoningen mooier moet te maken! met voorrang worden opgelost. 2 Samenleven is investeren in elkaar Ieder mens heeft anderen nodig, want samen zijn we méér. Dat vraagt investeren in gezinnen, nieuwkomers, in gerechtigheid en veiligheid. De positieve gezondheidseffecten van liefdevolle gezinnen en sterke partnerrelaties zijn groot. We gunnen Rotterdammers méér kansen op een duurzame relatie. Als de overheid zich bezighoudt met voldoende bewegen en gezonde voeding, waarom dan niet met sterke relaties? Daarom pleiten we voor instrumenten om aan relaties en ouderschap te bouwen. En In laagdrempelige die gebieden relatie- en opvoedondersteuning ligt een opgave vrijwillige die basis. verder gaat dan alleen de detailhandel. Het is ook een opgave van Investeren in elkaar betekent ook oog hebben voor nieuwkomers. Samen met hen vormen we iedere dag een nieuw Rotterdam. De ChristenUnie-SGP vindt het belangrijk dat nieuwkomers actief deelnemen aan Rotterdamse samenleving. Wij willen een nieuw Rotterdams integratiebeleid met als uitgangspunt dat succesvol integreren van twee kanten komt. social Samenleven design vraagt oog hebben in een voor hen snel die niet wijzigend mee kunnen komen. speelveld Wij willen vanuit met de een Bijbelse sterke oproep tot toename naastenliefde investeren van globale in het beschermen aanbieders van het zwakkere. en Wij de willen daarom een ruimhartig armoedebeleid, zoals kwijtschelden van lokale lasten. Daarnaast een weg omhoog uit de schulden door een snelle en toegankelijke schuldhulpdienstverlening. Samenleven vraagt een investering van de overheid in veiligheid. Wij willen daarom een intensivering van de aanpak van mensenhandel. Uitbuiting van prostituees en anderen is aan de groei orde van de van dag. Zij webwinkels. doen dit werk veelal De uit nood. druk Werkers op in de prostitutie kleine moeten middenstander daarom actief worden zal benaderd verder met uitstapprogramma s. toenemen en de totale oppervlakte Werken aan winkelruimte een schone toekomst begint zal nu! het We zien komende het als belangrijke decennium taak om goed voor nog de aarde met te een zorgen. kwart Daarom willen afnemen. we groene en Maar schone straten, er zijn gezonde goede lucht, schoon trans- ver- 3 Werken aan een schone toekomst voer, schone energie, een circulaire economie, duurzame (lucht)haven en aanpak van geluidsoverlast. En dat kost echt niet alleen maar meer geld: de overgang naar een circulaire samenleving biedt juist veel economische kansen! formatiemogelijkheden We willen meer zonnepanelen en windmolens als en de minder gemeente brandstoffen. We in bevorderen serieus collectieve overleg initiatieven met en betrokkenen slimme systemen voor het de lokaal mogelijkheden opwekken en delen van onderzoekt We geven ruim en baan faciliteert. aan openbaar vervoer, Daarbij wandelen zijn en we fietsen. zeer Het netwerk selectief van oplaadpunten in het moet toestaan voor elektrisch van vervoer uitbreiding worden uitgebreid. van De binnenstad winkeloppervlak. wordt autoluw met duurzame energie. Ons doel is ambitieus: we willen dat jaarlijks gasaansluitingen worden omgezet naar duurzame(re) alternatieven, zoals all-electric en het stadswarmtenet. Het scheiden van afval kan nog stukken beter. Door papier, plastic en gft-afval op te halen en restafval weg te laten brengen. P&R aan de randen. De A13 bij Overschie wordt een groene stadsweg wanneer de nieuwe verbinding A13-A16 is gerealiseerd. Daarvan knapt de luchtkwaliteit op; bovendien scheelt het Met decibellen de geluidsoverlast. detailhandelsvisie 2017 heeft de gemeente een eerste stap gezet. Die visie moet in de komende collegeperiode, in overleg met ondernemersverenigingen, vastgoedeigenaren, maatschappelijke instellingen, culturele organisaties, (hoge) scholen en de Erasmus Universiteit, worden uitgewerkt. Daarbij het programma (branchering, evenementen, DNA) en de organisatie (hoe gemeente, ondernemers, bewoners en anderen samenwerken). 4 Vrijheid om te geloven We zetten ons in voor een stad waarin volop ruimte is om te geloven, ook in het openbaar. Die geloofsvrijheid geldt voor iedereen. Elke Rotterdammer mag zijn diepste overtuigingen binnen de grenzen van de wet publiekelijk laten spreken. Dat betekent geen seculier of religieus voorkeursbeleid. speelt Alle overtuigingen de fysieke verdienen gelijke omgeving behandeling, een zonder rol onderscheid (schoon-heel-veilig-groen-verlichting-kunst), tussen identiteitsgebonden en niet-identiteitsgebonden instellingen. Huizen maar van het de Wijk gaat moeten ook beschikbaar om zijn voor religieuze organisaties, ongeacht de activiteiten die zij, binnen de grenzen van de wet, organiseren. Bovendien zien we dat kerken en andere religieuze organisaties een maatschappelijke weerwaarde hebben voor de stad. Met hun aandacht voor zingeving, sociale samenhang en vrijwilligerswerk maken ze de stad mooier. Samenwerking van de gemeente met religieuze organisaties moet daarom net zo normaal zijn als samenwerking met niet-religieuze organisaties. Aandachtspunt is de organisatiegraad van Rotterdamse ondernemers. Deze is uitzonderlijk laag, zeker ten opzichte van andere grote gemeenten. De ChristenUnie-SGP pleit voor een initiatief om de organisatiegraad van ondernemers in winkelgebieden te vergroten. In een 24-uurseconomie is er geen plek meer voor een gezamenlijk rustmoment. De ChristenUnie-SGP vindt dit ongewenst. Rust is goed voor de mens. Daarom moet in Rotterdam geen winkelier verplicht zijn om op zondag open te gaan. Zolang het binnen de lokale winkeltijdenwet past, mag een ondernemer zelf beslissen wanneer hij of zij de winkel opent. Daarom willen wij: Een regionale visie op detailhandel, waarbij de invloed van grote winkelcentra op de middenstand en lokale winkellinten is onderzocht. Herbestemming op plekken waar de winkelbestemming niet langer wenselijk is, in de vorm van woningen of kleine bedrijven aan huis. Verruiming van de winkeltijdenwet op de zondag zoveel mogelijk beperken. Bewaken dat geen ondernemer zich verplicht voelt om op zondag open te gaan. Boetebedingen in (winkel)verhuurcontracten zijn onacceptabel. 6.4 De Rotterdamse haven De ChristenUnie-SGP is trots op onze haven. Echter, de haven van de toekomst ziet er anders uit dan nu. De huidige haven is niet toekomstbestendig, uit het oogpunt van klimaat én werkgelegenheid. De haven zal moeten verduurzamen en het Havenbedrijf heeft daarvoor al een stip op de horizon gezet met zijn

39 visie voor Wat de ChristenUnie-SGP betreft is het dan ook van belang dat dit daadwerkelijk gaat gebeuren. We verwachten hierin dat de gemeente een samenwerking zoekt met het Havenbedrijf om verdere verduurzaming te bewerkstelligen. Ook moet de gemeente in haar rol als aandeelhouder van het Havenbedrijf Rotterdam bijsturen, wanneer de verduurzaming onvoldoende voortgang boekt, en daarbij als gemeente ook zelf een actieve rol pakken in de verduurzaming van de haveneconomie. De kansen voor werkgelegenheid die de juridische dienstverlening gekoppeld aan de haven biedt, worden nog onvoldoende benut. De gemeente dient zich ondersteunend op te stellen om havengerelateerde bedrijven naar Rotterdam te halen en voor Rotterdam te behouden. In de haven van de toekomst zijn innovatieve ideeën en slimme oplossingen nodig. Het ontwikkelen van deze ideeën moet de gemeente blijven stimuleren. Een mooi voorbeeld hiervan is de RDM. Hier krijgt de maakindustrie van de toekomst vorm. Deze campus heeft zich met allerlei bedrijven van startups tot wereldspelers in de maritieme en offshore sector ontwikkeld tot een plek waar hightech-faciliteiten, onderzoek en onderwijs bij elkaar komen. Door deze samenwerking kunnen innovaties snel gerealiseerd, doorontwikkeld en in gebruik genomen worden. Daarom willen wij: Een toekomstbestendige haven, zodat de haven ook in de toekomst werkgelegenheid biedt en niet langer een grote veroorzaker is van de CO2-uitstoot van Nederland. Een transitie is daarvoor noodzakelijk. Als grootaandeelhouder moet Rotterdam bijsturen wanneer dit nodig is. Bijdragen aan een aantrekkelijk vestigingsklimaat voor de maritieme dienstverlening. Ruim baan geven aan de innovatie die bijdraagt aan de transitie van de haven. 6.5 De Rotterdamse Luchthaven De ChristenUnie-SGP heeft ambitieuze plannen voor de luchthaven: Rotterdam The Hague Airport (RTHA) wordt de luchthaven waar het allereerste emissievrije passagiersvliegtuig vertrekt en waar door overheden, bedrijven en kennisinstellingen wordt gewerkt aan duurzame innovaties in de luchtvaartsector. Het lijkt haast een utopische visie op een schonere luchtvaart, maar wie inzoomt op de Rotterdamse regio en ontdekt hoeveel kennis er op dit gebied is bij universiteiten en bedrijven, weet dat we als regio een cruciale rol kunnen spelen in de broodnodige transitie van de luchtvaartsector. Met ons voorstel werken we actief aan het verminderen van vliegtuigoverlast (geluid en uitstoot), trekken we nieuwe bedrijvigheid (en daarmee werkgelegenheid) aan en bieden we talloze jongeren een kans om in een unieke leeromgeving te werken aan de techniek van de toekomst.

40 Speerpunten 1 Alle Rotterdammers tellen mee Wij geloven in een stad waar iedereen bij hoort, want ieder mens is waardevol. Rotterdam moet een stad zijn waarin we elkaar respecteren en ruimte bieden aan verschillen. Rotterdammers moeten hun talenten kwijt kunnen, in hun onderneming, hun werk, hun buurt. En daarbij een woonplek kunnen vinden die bij hen past. Wij willen af van de eenzijdige focus op hoger -opgeleiden. Of Rotterdammers nu praktisch of theoretisch geschoold zijn, we benutten alle talenten. Ondernemers hebben goed opgeleide vakmensen nodig. Wij willen méér waardering voor vakmanschap! Ook voor gouden handjes. Rotterdam heeft Rotterdam bewuste, innovatieve The ondernemers Hague Airport nodig, die bijdragen moet aan een sterke, unieke toekomstbestendige luchthaven economie. worden Wij vinden waar dat Rotterdam veel voor ruimte hen een optimaal is voor vestigingsklimaat moet bieden. Ondernemers die kansen bieden aan werkzoekers die niet zo makkelijk aan de bak komen, verdienen extra steun. inno Of je nu een gezin bent, starter, doorstromer, senior of student. Iedereen moet hier goed kunnen wonen. Daarom willen we voldoende verschillende en geschikte woningen in de stad. Het tekort aan vatie middel-dure en nieuwe huurwoningen bedrijvigheid. moet met voorrang worden opgelost. Binnen een innovatief vliegveld wordt een speciale plek gereserveerd voor studenten, zodat deze 2 Samenleven is investeren in elkaar Ieder mens heeft anderen nodig, want samen zijn we méér. Dat vraagt investeren in gezinnen, nieuwkomers, in gerechtigheid en veiligheid. De positieve gezondheidseffecten van liefdevolle gezinnen en sterke partnerrelaties zijn groot. We gunnen Rotterdammers méér kansen op een duurzame relatie. Als de overheid zich bezighoudt met voldoende bewegen en gezonde voeding, waarom dan niet met sterke relaties? Daarom pleiten we voor instrumenten om aan relaties en ouderschap te bouwen. En laagdrempelige in relatie- een en unieke opvoedondersteuning leeromgeving op vrijwillige innovaties basis. verder helpen. Investeren in elkaar betekent ook oog hebben voor nieuwkomers. Samen met hen vormen we iedere dag een nieuw Rotterdam. De ChristenUnie-SGP vindt het belangrijk dat nieuwkomers actief deelnemen aan de Rotterdamse samenleving. Wij willen een nieuw Rotterdams integratiebeleid met als uitgangspunt dat succesvol integreren van twee kanten komt. Samenleven Een vraagt oog innovatief hebben voor hen vliegveld die niet mee kunnen draagt komen. bij Wij aan willen vanuit de duurzame de Bijbelse oproep ambities tot naastenliefde van investeren de stad in het beschermen Rotterdam, van het zwakkere. in de Wij vorm willen daarom een ruimhartig armoedebeleid, zoals kwijtschelden van lokale lasten. Daarnaast een weg omhoog uit de schulden door een snelle en toegankelijke schuldhulpdienstverlening. Samenleven vraagt een investering van overheid in veiligheid. Wij willen daarom een intensivering van de aanpak van mensenhandel. Uitbuiting van prostituees en anderen is aan de orde van de dag. van Zij verminderen doen dit werk veelal uit van nood. Werkers vliegtuigoverlast. in de prostitutie moeten daarom actief worden benaderd met uitstapprogramma s. 3 Werken aan een schone toekomst Werken aan een schone toekomst begint nu! We zien het als belangrijke taak om goed voor de aarde te zorgen. Daarom willen we groene en schone straten, gezonde lucht, schoon vervoer, schone energie, een circulaire economie, duurzame (lucht)haven en aanpak van geluidsoverlast. En dat kost echt niet alleen maar meer geld: de overgang naar een circulaire samenleving biedt juist veel economische kansen! We willen meer zonnepanelen en windmolens en minder brandstoffen. We bevorderen collectieve initiatieven en slimme systemen voor het lokaal opwekken en delen van duurzame energie. Ons doel is ambitieus: we willen dat jaarlijks gasaansluitingen worden omgezet naar duurzame(re) alternatieven, zoals all-electric en het stadswarmtenet. Het scheiden van afval kan nog stukken beter. Door papier, plastic en gft-afval op te halen en restafval weg te laten brengen. We geven ruim baan aan openbaar vervoer, wandelen en fietsen. Het netwerk van oplaadpunten moet voor elektrisch vervoer worden uitgebreid. De binnenstad wordt autoluw met P&R aan de randen. De A13 bij Overschie wordt een groene stadsweg wanneer de nieuwe verbinding A13-A16 is gerealiseerd. Daarvan knapt de luchtkwaliteit op; bovendien scheelt het decibellen geluidsoverlast. 4 Vrijheid om te geloven We zetten ons in voor een stad waarin volop ruimte is om te geloven, ook in het openbaar. Die geloofsvrijheid geldt voor iedereen. Elke Rotterdammer mag zijn diepste overtuigingen binnen de grenzen van de wet publiekelijk laten spreken. Dat betekent geen seculier of religieus voorkeursbeleid. Alle overtuigingen verdienen gelijke behandeling, zonder onderscheid tussen identiteitsgebonden en niet-identiteitsgebonden instellingen. Huizen van de Wijk moeten ook beschikbaar zijn voor religieuze organisaties, ongeacht de activiteiten die zij, binnen de grenzen van de wet, organiseren. Bovendien zien we dat kerken en andere religieuze organisaties een maatschappelijke weerwaarde hebben voor de stad. Met hun aandacht voor zingeving, sociale samenhang en vrijwilligerswerk maken ze de stad mooier. Samenwerking van de gemeente met religieuze organisaties moet daarom net zo normaal zijn als samenwerking met niet-religieuze organisaties.

41 Hoofdstuk 7: Rotterdam, een duurzame stad De ChristenUnie-SGP gelooft dat de aarde door God aan de mensen is gegeven om er zorgvuldig mee om te gaan. De opdracht tot goed rentmeesterschap is gericht aan ieder mens en mag niet worden afgeschoven op de overheid, de bedrijven of anderen. Het voorbereiden van onze stad op de toekomst zien we als een opgave waaraan we nu moeten beginnen. De ChristenUnie-SGP wil groene en schone straten, gezonde lucht, droge voeten, schoon vervoer, schone energie, een circulaire stadseconomie, een duurzame haven en luchthaven en zo min mogelijk geluidsoverlast. 7.1 Groene en schone straten Een groene omgeving geeft een aangenaam gevoel van rust, gezondheid en veiligheid. Daarnaast zorgen bomen, planten en gras voor het aanmaken van zuurstof. Het vergroenen van wijken en straten is daarvoor van levensbelang. Bij de herinrichting van straten dient maximaal naar mogelijkheden gezocht te worden om te vergroenen; dit geldt met name voor de stenige stadswijken. Voor een aangenaam woon- en leefklimaat is een schone straat, zonder zwerfvuil en luchtvervuiling, van belang. Bij het tegengaan van zwerfvuil moet maximaal ingezet worden op afvalpreventie. Er kan niet vroeg genoeg begonnen worden om kinderen te stimuleren de straat schoon te houden. Het door de gemeente stimuleren en faciliteren van afvalprojecten op scholen kan hierbij helpen. 7.2 Gezonde lucht Gezonde lucht is van levensbelang: wij ademen allemaal de lucht in. De ChristenUnie-SGP wil dat de (inter)nationale normen voor luchtkwaliteit door de gemeente worden nageleefd. De instelling van de milieuzone is een goede stap om te laten zien dat het niet normaal is om de lucht te vervuilen. De komst van de elektrische auto kan onze stad helpen om de lucht schoner te krijgen. De ChristenUnie-SGP wil dat de gemeente Rotterdam hierin voorloper is. Het moet haalbaar zijn om in 2030 alleen maar elektrische auto s toe te staan in de binnenstad. Om dit te bereiken moeten we nu al beginnen. Het wordt steeds belangrijker om ook andere bronnen van vervuiling aan te pakken, zoals de uitstoot van schepen, de verbranding van kolen en andere grondstoffen en open vuren. 7.3 Droge voeten Door het veranderende klimaat hebben we te maken met meer extreme weersomstandigheden, zoals forse regenbuien en droge periodes. Rotterdam dient zich hierop voor te bereiden. In nauwe samenspraak met het waterschap dienen in de wijken waar wateroverlast groot is (of groot kan worden) maatregelen te worden genomen. Denk hierbij aan het graven van extra waterberging, het gebruik van waterdoorlatende verharding, het reduceren van versteend oppervlak, de aanleg van groene daken, etc. Onze bewoners hebben hier ook een belangrijke rol in, want de tuinen dienen zo ingericht te zijn dat ze meer en langer het (overtollige) water kunnen vasthouden.

42 Speerpunten 1 Alle Rotterdammers tellen mee Wij geloven in een stad waar iedereen bij hoort, want ieder mens is waardevol. Rotterdam moet een stad zijn waarin we elkaar respecteren en ruimte bieden aan verschillen. Rotterdammers moeten Schoon hun talenten vervoer kwijt kunnen, in hun onderneming, hun werk, hun buurt. En daarbij een woonplek kunnen vinden die bij hen past. 7.4 Wij willen af van de eenzijdige focus op hoger -opgeleiden. Of Rotterdammers nu praktisch of theoretisch geschoold zijn, we benutten alle talenten. Ondernemers hebben goed opgeleide vakmensen nodig. Wij willen méér waardering voor vakmanschap! Ook voor gouden handjes. De Rotterdam schoonste heeft bewuste, vervoermiddelen innovatieve ondernemers nodig, zijn die de bijdragen benenwagen aan een sterke, toekomstbestendige en de fiets: economie. de ChristenUnie-SGP Wij vinden dat Rotterdam voor wil hen een daarom optimaal vestigingsklimaat moet bieden. Ondernemers die kansen bieden aan werkzoekers die niet zo makkelijk aan de bak komen, verdienen extra steun. ruim Of je nu een gezin bent, starter, doorstromer, senior of student. Iedereen moet hier goed kunnen wonen. Daarom willen we voldoende verschillende en geschikte woningen in de stad. Het baan tekort geven aan middel-dure aan huurwoningen wandelaars moet met en voorrang fietsers. worden Dit opgelost. mag ten koste gaan van de ruimte die de auto (nu) toebedeeld krijgt. Daarnaast dient het gebruik van openbaar vervoer verder gestimuleerd te worden en moet 2 Samenleven is investeren in elkaar Ieder mens heeft anderen nodig, want samen zijn we méér. Dat vraagt investeren in gezinnen, nieuwkomers, in gerechtigheid en veiligheid. De positieve gezondheidseffecten van liefdevolle gezinnen en sterke partnerrelaties zijn groot. We gunnen Rotterdammers méér kansen op een duurzame relatie. Als de overheid zich bezighoudt met voldoende bewegen gezonde voeding, waarom dan niet met sterke relaties? Daarom pleiten we voor instrumenten om aan relaties en ouderschap te bouwen. En het laagdrempelige OV-netwerk relatie- en opvoedondersteuning worden uitgebreid. op vrijwillige basis. Een deel van het autoverkeer willen we buiten de stad houden door Investeren in elkaar betekent ook oog hebben voor nieuwkomers. Samen met hen vormen we iedere dag een nieuw Rotterdam. De ChristenUnie-SGP vindt het belangrijk dat nieuwkomers actief deelnemen aan de Rotterdamse samenleving. Wij willen een nieuw Rotterdams integratiebeleid met als uitgangspunt dat succesvol integreren van twee kanten komt. het Samenleven aantal vraagt P&R-parkeerplaatsen oog hebben voor hen die niet mee kunnen verder komen. uit Wij willen te breiden. vanuit Bijbelse Na oproep de tot aanleg naastenliefde van investeren de A13/A16 in het beschermen kan van de het A13 zwakkere. bij Wij Overschie orde van afgewaardeerd dag. Zij doen dit werk veelal worden uit nood. Werkers tot een in de prostitutie stadsweg moeten daarom met minder actief worden rijstroken. benaderd met uitstapprogramma s. Dit verbetert de luchtkwaliteit willen daarom een ruimhartig armoedebeleid, zoals kwijtschelden van lokale lasten. Daarnaast een weg omhoog uit de schulden door een snelle en toegankelijke schuldhulpdienstverlening. Samenleven vraagt een investering van overheid in veiligheid. Wij willen daarom een intensivering van de aanpak van mensenhandel. Uitbuiting van prostituees en anderen is aan de en vermindert geluidsoverlast. Tegelijk willen we voorkomen dat de wijk Ommoord door de aanleg van de 3 Werken aan een schone toekomst Werken aan een schone toekomst begint nu! We zien het als belangrijke taak om goed voor de aarde te zorgen. Daarom willen we groene en schone straten, gezonde lucht, schoon vervoer, schone energie, een circulaire economie, duurzame (lucht)haven en aanpak van geluidsoverlast. En dat kost echt niet alleen maar meer geld: de overgang naar een circulaire samenleving biedt juist veel economische kansen! verbinding We willen meer zonnepanelen tussen en de windmolens A16 en minder de brandstoffen. A13 het We volgende bevorderen collectieve Overschie initiatieven wordt. en slimme Wij systemen zullen voor het daarom lokaal opwekken blijven delen aandringen van duurzame energie. Ons doel is ambitieus: we willen dat jaarlijks gasaansluitingen worden omgezet naar duurzame(re) alternatieven, zoals all-electric en het stadswarmtenet. Het scheiden van afval kan nog stukken beter. Door papier, plastic en gft-afval op te halen en restafval weg te laten brengen. op We geven aanpassing ruim baan openbaar en extra vervoer, maatregelen, wandelen en fietsen. Het omdat netwerk van het oplaadpunten genomen moet voor tracé- elektrisch en vervoer inpassingsbesluit worden uitgebreid. De binnenstad voor Ommoord wordt autoluw met te P&R aan de randen. De A13 bij Overschie wordt een groene stadsweg wanneer de nieuwe verbinding A13-A16 is gerealiseerd. Daarvan knapt de luchtkwaliteit op; bovendien scheelt het veel geluidsoverlast en luchtvervuiling met zich mee brengt. decibellen geluidsoverlast. Elektrisch rijden wordt verder gestimuleerd door de aanleg van een uitgebreid netwerk van oplaadpunten. Omdat elektrisch rijden op termijn de regel wordt, moeten we de aandacht gaan verleggen van in- ervoor zorgen dat er in 2030 alleen nog maar elektrische (personen)auto s in onze binnenstad rondrijden. 4 Vrijheid om te geloven We zetten ons in voor een stad waarin volop ruimte is om te geloven, ook in het openbaar. Die geloofsvrijheid geldt voor iedereen. Elke Rotterdammer mag zijn diepste overtuigingen binnen de grenzen van de wet publiekelijk laten spreken. Dat betekent geen seculier of religieus voorkeursbeleid. dividuele Alle overtuigingen aanvragen verdienen gelijke naar behandeling, een zonder dekkend onderscheid netwerk tussen identiteitsgebonden van laadpunten. niet-identiteitsgebonden Op die manier instellingen. Huizen wil de van de ChristenUnie-SGP Wijk moeten ook beschikbaar zijn voor religieuze organisaties, ongeacht de activiteiten die zij, binnen de grenzen van de wet, organiseren. Bovendien zien we dat kerken en andere religieuze organisaties een maatschappelijke weerwaarde hebben voor de stad. Met hun aandacht voor zingeving, sociale samenhang en vrijwilligerswerk maken ze de stad mooier. Samenwerking van de gemeente met religieuze organisaties moet daarom net zo normaal zijn als samenwerking met niet-religieuze organisaties. 7.5 Schone energie Voor een stad van de toekomst is het belangrijk dat energie wordt opgewekt uit duurzame bronnen. In lijn met het (inter)nationale beleid willen we zoveel mogelijk van de fossiele bronnen (steenkool, olie en gas) af. De ChristenUnie-SGP wil dat er in 2050 geen gasaansluitingen meer zijn. Het is van het grootste belang dat het alternatief voor gasaansluitingen schoner en duurzamer is. Wind, zon, warmte-koude opslag, warmtepompen en een warmtenet voldoen hieraan. Het verbranden van hout (open haarden, pallet-kachels, vuurkorven, bijstook van biomassa in energiecentrales) voldoet hier niet aan en dient derhalve ontmoedigd te worden. Voor veel mensen is werken aan de verduurzaming van hun woning een actie waaraan ze niet snel toekomen. We stoppen met de zoveelste algemene actiebrief om mensen zonnepanelen te laten nemen of grootschalig hun huis te verduurzamen. In plaats daarvan wil de ChristenUnie-SGP alle inzet richten op nieuwe huiseigenaren: hun verleiden te investeren in hun nieuwe woning, waar ze immers toch al vaak verbouwplannen voor hebben. Daarnaast wil de ChristenUnie-SGP dat er slimme systemen voor lokaal opwekken en delen van duurzame energie, zoals een buurtbatterij, worden ontwikkeld. 7.6 Circulaire economie Grondstoffen raken uitgeput en er komen veel broeikasgassen vrij bij het verbranden van afval. Het is daarom goed als we onze producten zo lang mogelijk gebruiken en zoveel mogelijk hergebruiken: lang leve de kringloopwinkels. Afval willen we nog meer gescheiden inzamelen, zodat de materialen weer kunnen

43 worden gebruikt als grondstof voor nieuwe producten. Zo maken we de cirkel rond. Een toekomstbestendige haven zal daarom alle mogelijkheden moeten gaan benutten om daadwerkelijk circulair te werk te gaan: als knooppunt van grondstoffen. Gemeente, havenbedrijf, Deltalinqs, RDM-campus, de maakindustrie e.d. dienen hierin samen op te trekken. De koppeling met onderwijsinstellingen biedt extra mogelijkheden voor werkgelegenheidsprojecten. Daarnaast kunnen studenten of scholieren (maatschappelijke) stages lopen waarin nieuwe vaardigheden worden aangeleerd. Denk bijvoorbeeld aan het circulair ontwerpen van nieuwe producten, zodat ze makkelijk uit elkaar gehaald en hergebruikt kunnen worden. De gemeente zelf kan hierin het goede voorbeeld geven en hergebruik aantrekkelijker maken. Dat kan door in de aanbestedingen en opdrachten strenge duurzaamheidseisen te stellen. Bijvoorbeeld door alleen producten aan te schaffen die uit deels gerecycled materiaal bestaan. 7.7 Bescherming (nacht)rust Een stad is levendig en altijd in beweging, maar daardoor vaak erg luidruchtig. De bewoners van Rotterdam hebben echter ook weleens behoefte aan rust. Het is belangrijk dat er voldoende plekken en momenten zijn om deze rust te vinden. De rustige plekken, zoals parken en binnentuinen, dienen we te beschermen. Concreet betekent dat, dat we eerder bebouwing uit parken halen in plaats van dat we bebouwing aan parken zullen toevoegen. Rustige momenten zijn in ieder geval de nachten. Verstoorde nachtrust, met vaak negatieve psychologische effecten, is een onderschat gezondheidsprobleem. s Nachts horen er geen vliegtuigen over Rotterdamse wijken te vliegen, en de (nacht)horeca mag er niet toe leiden dat sommige van onze stadsgenoten niet (goed) kunnen slapen. Samenvattend wil de ChristenUnie-SGP zich inzetten voor: Meer zonnepanelen en windmolens, minder brandstoffen. Benutten van dakwaarde: gemeentelij ke gebouwen worden waar mogelijk uitgerust met zonnepanelen. Collectieve initiatieven en slimme systemen voor lokaal opwekken en delen van duurzame energie, zoals een buurtbatterij, bevorderen. Jaarlijks gasaansluitingen omzetten naar duurzame(re) alternatieven, zoals all-electric en (rest)warmte. Verduurzamen bij verbouwen. Alle inzet moet erop gericht zijn om bij verbouwing en verhuizing (nieuwe) huiseigenaren te verleiden maximaal te investeren in de verduurzaming van hun wonin gen. De duurzaamheidslening (via SVn) is beschikbaar voor degene die wil investeren in duurzaam heid, maar dat niet kan, een handje te helpen. Daarnaast biedt het op te richten revolverend fonds na de verkoop van Eneco hiervoor mogelijkheden.

44 Speerpunten 1 Alle Rotterdammers tellen mee Wij geloven in een stad waar iedereen bij hoort, want ieder mens is waardevol. Rotterdam moet een stad zijn waarin we elkaar respecteren en ruimte bieden aan verschillen. Rotterdammers moeten Afspraken hun talenten kwijt met kunnen, corporaties in hun onderneming, over hun werk, een hun buurt. versnelling En daarbij een van woonplek het kunnen verduurzamingsprogramma. vinden die bij hen past. Wij willen af van de eenzijdige focus op hoger -opgeleiden. Of Rotterdammers nu praktisch of theoretisch geschoold zijn, we benutten alle talenten. Ondernemers hebben goed opgeleide vakmensen nodig. Wij willen méér waardering voor vakmanschap! Ook voor gouden handjes. Rotterdam heeft De bewuste, regel innovatieve dat verhuurders ondernemers nodig, in die de bijdragen vrije aan sector een sterke, vanaf toekomstbestendige 2020 geen economie. woningen Wij vinden dat Rotterdam meer mogen voor hen een verhuren optimaal vestigingsklimaat moet bieden. Ondernemers die kansen bieden aan werkzoekers die niet zo makkelijk aan de bak komen, verdienen extra steun. die Of je nu een gezin bent, starter, doorstromer, senior of student. Iedereen moet hier goed kunnen wonen. Daarom willen we voldoende verschillende en geschikte woningen in de stad. Het tekort aan slechter middel-dure zijn huurwoningen dan energielabel moet met voorrang worden E of opgelost. (vanaf 2023) energielabel C. Nieuwbouwwoningen die van gas los, minimaal energieneutraal en op termijn zelfs energieleve 2 Samenleven is investeren in elkaar Ieder mens heeft anderen nodig, want samen zijn we méér. Dat vraagt investeren in gezinnen, nieuwkomers, in gerechtigheid en veiligheid. De positieve gezondheidseffecten van liefdevolle gezinnen en sterke partnerrelaties zijn groot. We gunnen Rotterdammers méér kansen op een duurzame relatie. Als de overheid zich bezighoudt met voldoende bewegen en gezonde voeding, waarom dan niet met sterke relaties? Daarom pleiten we voor instrumenten om aan relaties en ouderschap bouwen. En laagdrempelige rend relatie- zijn. en opvoedondersteuning Er is geen verplichte op vrijwillige basis. koppeling aan een warmtenet als er een beter alternatief voorhan Investeren in elkaar betekent ook oog hebben voor nieuwkomers. Samen met hen vormen we iedere dag een nieuw Rotterdam. De ChristenUnie-SGP vindt het belangrijk dat nieuwkomers actief deelnemen aan de Rotterdamse samenleving. Wij willen een nieuw Rotterdams integratiebeleid met als uitgangspunt dat succesvol integreren van twee kanten komt. Samenleven den vraagt oog is. hebben voor hen die niet mee kunnen komen. Wij willen vanuit de Bijbelse oproep tot naastenliefde investeren in het beschermen van het zwakkere. Wij willen daarom een ruimhartig armoedebeleid, zoals kwijtschelden van lokale lasten. Daarnaast een weg omhoog uit de schulden door een snelle en toegankelijke schuldhulpdienstverlening. Samenleven vraagt een investering van de overheid in veiligheid. Wij willen daarom een intensivering van de aanpak van mensenhandel. Uitbuiting van prostituees en anderen is aan de orde van de dag. Het Zij stimuleren doen dit werk veelal van uit nood. afval Werkers scheiden in prostitutie door moeten papier, daarom actief plastic worden benaderd en gft-afval met uitstapprogramma s. op te halen, maar restafval weg te laten brengen. 3 Werken aan een schone toekomst Werken aan een schone toekomst begint nu! We zien het als belangrijke taak om goed voor de aarde te zorgen. Daarom willen we groene en schone straten, gezonde lucht, schoon vervoer, schone energie, een circulaire economie, duurzame (lucht)haven en aanpak van geluidsoverlast. En dat kost echt niet alleen maar meer geld: de overgang naar een circulaire samenleving biedt juist veel economische kansen! We willen meer Jaarlijks zonnepanelen terugkerende en windmolens en minder lessen brandstoffen. op scholen We bevorderen waarin collectieve wordt initiatieven gewerkt en slimme systemen aan voor het energiebewustzijn lokaal opwekken delen van duurzame van de energie. Ons doel is ambitieus: we willen dat jaarlijks gasaansluitingen worden omgezet naar duurzame(re) alternatieven, zoals all-electric en het stadswarmtenet. Het scheiden van afval kan nog stukken beter. Door papier, plastic en gft-afval op te halen en restafval weg te laten brengen. We geven ruim volgende baan aan openbaar generaties. vervoer, wandelen en fietsen. Het netwerk van oplaadpunten moet voor elektrisch vervoer worden uitgebreid. De binnenstad wordt autoluw met P&R aan de randen. De A13 bij Overschie wordt een groene stadsweg wanneer de nieuwe verbinding A13-A16 is gerealiseerd. Daarvan knapt de luchtkwaliteit op; bovendien scheelt het Het stimuleren van wandelen, fietsen en het gebruik van openbaar vervoer. decibellen geluidsoverlast. Een dekkend netwerk van oplaadpunten, zodat er in 2030 alleen elektrische personenautos in de binnenstad rondrijden. Een autoluwe binnenstad met accent op P&R aan de randen. hiermee experimenteren. Het afwaarderen van de A13 bij Overschie tot een stadsweg, wat meteen de verkeersdruk op de s 4 Vrijheid om te geloven We zetten ons in voor een stad waarin volop ruimte is om te geloven, ook in het openbaar. Die geloofsvrijheid geldt voor iedereen. Elke Rotterdammer mag zijn diepste overtuigingen binnen de grenzen van de wet publiekelijk laten spreken. Dat betekent geen seculier of religieus voorkeursbeleid. Alle overtuigingen Minder verdienen verkeer gelijke behandeling, op de zonder s Gravendijkwal, onderscheid tussen identiteitsgebonden waarbij we en niet-identiteitsgebonden de renovatie van instellingen. de Maastunnel Huizen van de Wijk moeten gebruiken ook beschikbaar om zijn voor religieuze organisaties, ongeacht de activiteiten die zij, binnen de grenzen van de wet, organiseren. Bovendien zien we dat kerken en andere religieuze organisaties een maatschappelijke weerwaarde hebben voor de stad. Met hun aandacht voor zingeving, sociale samenhang en vrijwilligerswerk maken ze de stad mooier. Samenwerking van de gemeente met religieuze organisaties moet daarom net zo normaal zijn als samenwerking met niet-religieuze organisaties. Gravendijkwal zal doen verminderen. Extra maatregelen bij de A13/16 tussen de Rotte en het Terbregseplein om geluidsoverlast en luchtvervuiling tegen te gaan.

45 Hoofdstuk 8: Rotterdam, een stad waar het goed wonen is De ChristenUnie-SGP zet zich in voor een stad waarin het prettig wonen en verblijven is. Daarom investeren we in parken, speeltuinen, betaalbare woningen en ruimte voor fietsers, voetgangers en openbaar vervoer. Keuzes die we nu maken, hebben gevolgen voor de leefomgeving van toekomstige generaties. Dat vraagt om rentmeesterschap. De gemeente heeft hierin een belangrijke regierol. Ecologische, economische en demografische ontwikkelingen (krimp en/of groei) maken het mogelijk en noodzakelijk dat er een omslag komt: focus op hergebruik, van bebouwen van de open ruimte naar hergebruik en herstructurering van al bebouwd gebied. Rotterdam zal duidelijke keuzes moeten maken. Ruimtelijke ontwikkeling is bij uitstek het onderwerp waarbij burgers betrokken moeten worden, want het gaat tenslotte over de kwaliteit van hun eigen leefomgeving. 8.1 Woonvisie: Ruimte om te wonen Tot 2040 zijn er naar verwachting circa extra woningen nodig om de vraag naar woonruimte te accommoderen. Makkelijke bouwlocaties zijn er niet meer. De beschikbaarheid van de juiste woningen is helaas niet vanzelfsprekend. Er zijn lange wachtlijsten voor sociale huurwoningen. Mensen die dat wel willen, kunnen vaak niet doorstromen, en de behoefte aan betaalbare huurwoningen in de vrije sector is groot. De ChristenUnie-SGP wil dat het stadsbestuur met toekomstgericht woningbeleid de woningmarkt stimuleert, zodat starters een steuntje in de rug krijgen, er voldoende passende huurwoningen zijn en er ruimte is voor particuliere initiatieven. De ChristenUnie-SGP wil dat er op een slimme manier gewerkt wordt aan verdichting. Dat betekent niet: alle groene plekken volzetten met hoogbouw. Nee, het gaat om verdichten op de juiste plek met het juiste aanbod. Zoeken naar synergie tussen stad en natuur. Meer van hetzelfde toevoegen aan de woningvoorraad zal ons op korte termijn wellicht uit de brand helpen; op de lange termijn is dat bouwen voor leegstand. Om te voorkomen dat op korte termijn mensen in de knel komen op de woningmarkt moet de oplossing niet gezocht worden in snel meer bouwen. De oplossing voor de korte termijn ligt in flexibiliteit en doorstroming. Echter, alle ballen op wonen zorgt voor een tunnelvisie die nu en later problematische effecten zal hebben. Zo kent Park16hoven een zeer eenzijdige opbouw. Eigenlijk is de wijk vooral geschikt voor autobezitters. Hiermee onderscheidt de wijk zich in kwalitatief opzicht negatief ten opzichte van veel bestaande wijken. Weinig duurzaam en weinig houdbaar.

46 Speerpunten 1 Alle Rotterdammers tellen mee Wij geloven in een stad waar iedereen bij hoort, want ieder mens is waardevol. Rotterdam moet een stad zijn waarin we elkaar respecteren en ruimte bieden aan verschillen. Rotterdammers moeten hun talenten kwijt kunnen, in hun onderneming, hun werk, hun buurt. En daarbij een woonplek kunnen vinden die bij hen past. Wij willen af van de eenzijdige focus op hoger -opgeleiden. Of Rotterdammers nu praktisch of theoretisch geschoold zijn, we benutten alle talenten. Ondernemers hebben goed opgeleide vakmensen nodig. Wij willen méér waardering voor vakmanschap! Ook voor gouden handjes. Rotterdam heeft bewuste, innovatieve ondernemers nodig, die bijdragen aan een sterke, toekomstbestendige economie. Wij vinden dat Rotterdam voor hen een optimaal vestigingsklimaat moet bieden. Ondernemers die kansen bieden aan werkzoekers die niet zo makkelijk aan de bak komen, verdienen extra steun. Of je nu een gezin bent, starter, doorstromer, senior of student. Iedereen moet hier goed kunnen wonen. Daarom willen we voldoende verschillende en geschikte woningen in de stad. Onze Het tekort inzet: aan middel-dure huurwoningen moet met voorrang worden opgelost. Het ontwikkelen van een visie op duurzame groei van de stad. 2 Samenleven is investeren in elkaar Ieder mens heeft anderen nodig, want samen zijn we méér. Dat vraagt investeren in gezinnen, nieuwkomers, in gerechtigheid en veiligheid. De positieve gezondheidseffecten van liefdevolle gezinnen en sterke partnerrelaties zijn groot. We gunnen Rotterdammers méér kansen op een duurzame relatie. Als de overheid zich bezighoudt met voldoende bewegen en gezonde voeding, waarom dan niet met sterke relaties? Daarom pleiten we voor instrumenten om aan relaties en ouderschap te bouwen. En laagdrempelige Terughoudend relatie- en opvoedondersteuning omgaan op vrijwillige met het basis. slopen van woningen. Dat betekent een breuk met de huidige Investeren in elkaar betekent ook oog hebben voor nieuwkomers. Samen met hen vormen we iedere dag een nieuw Rotterdam. De ChristenUnie-SGP vindt het belangrijk dat nieuwkomers actief deelnemen aan de Rotterdamse samenleving. Wij willen een nieuw Rotterdams integratiebeleid met als uitgangspunt dat succesvol integreren van twee kanten komt. Samenleven vraagt woonvisie. oog hebben voor We hen slopen die niet mee alleen kunnen komen. woningen Wij willen vanuit die de technisch Bijbelse oproep tot in naastenliefde slechte investeren staat zijn in het of beschermen wanneer van het sloop zwakkere. Wij bijwillen daarom een ruimhartig armoedebeleid, zoals kwijtschelden van lokale lasten. Daarnaast een weg omhoog uit de schulden door een snelle en toegankelijke schuldhulpdienstverlening. Samenleven vraagt een investering van overheid in veiligheid. Wij willen daarom een intensivering van de aanpak van mensenhandel. Uitbuiting van prostituees en anderen is aan orde van de dag. draagt Zij doen aan dit werk het veelal behouden uit nood. Werkers van in de prostitutie sociale moeten stijgers daarom actief en gezinnen worden benaderd voor met uitstapprogramma s. de wijk. We zijn dus tegen nodelo 3 Werken aan een schone toekomst Werken aan een ze schone verdunning toekomst begint van nu! We stadwijken zien het als belangrijke door taak technisch om goed voor de goede aarde te zorgen. woningen Daarom willen te we slopen. groene schone straten, gezonde lucht, schoon vervoer, schone energie, een circulaire economie, duurzame (lucht)haven en aanpak van geluidsoverlast. En dat kost echt niet alleen maar meer geld: de overgang naar een circulaire samenleving biedt juist veel economische kansen! We willen meer Harde zonnepanelen afspraken windmolens over en minder een brandstoffen. gedifferentieerd We bevorderen collectieve en betaalbaar initiatieven en slimme woningaanbod systemen voor het lokaal in opwekken de ontwikkelgebieden en delen van duurzame energie. Ons doel is ambitieus: we willen dat jaarlijks gasaansluitingen worden omgezet naar duurzame(re) alternatieven, zoals all-electric en het stadswarmtenet. Het scheiden van afval kan nog stukken beter. Door papier, plastic en gft-afval op te halen en restafval weg te laten brengen. We geven ruim Feyenoord baan aan openbaar City, vervoer, Zuid, wandelen M4H en fietsen. en Het Rotterdam netwerk van oplaadpunten Centraal moet District. voor elektrisch vervoer worden uitgebreid. De binnenstad wordt autoluw met P&R aan de randen. De A13 bij Overschie wordt een groene stadsweg wanneer de nieuwe verbinding A13-A16 is gerealiseerd. Daarvan knapt de luchtkwaliteit op; bovendien scheelt het Een lagere parkeernorm voor bouwprojecten rond openbaar vervoersknooppunten zoals het decibellen geluidsoverlast. nieuwe Centraal Station. Er is niet voor niets miljoenen geïnvesteerd in een station met internatio nale allure. Verdichten langs de bestaande OV-lijnen. Behalve A13-A16 zijn komende 4 jaar geen grootschalige 4 Vrijheid om te geloven We zetten ons in voor een stad waarin volop ruimte is om te geloven, ook in het openbaar. Die geloofsvrijheid geldt voor iedereen. Elke Rotterdammer mag zijn diepste overtuigingen binnen de grenzen van de wet publiekelijk laten spreken. Dat betekent geen seculier of religieus voorkeursbeleid. Alle overtuigingen infrastructurele verdienen gelijke behandeling, werken zonder voorzien. onderscheid tussen Dat identiteitsgebonden betekent vooral en niet-identiteitsgebonden bouwen in nabijheid instellingen. Huizen van hoogwaardig de Wijk moeten ook beschikbaar open zijn voor religieuze organisaties, ongeacht de activiteiten die zij, binnen de grenzen van de wet, organiseren. Bovendien zien we dat kerken en andere religieuze organisaties een maatschappelijke weerwaarde hebben voor de stad. Met hun aandacht voor zingeving, sociale samenhang en vrijwilli- baar vervoer. gerswerk maken Kansrijke ze de stad mooier. postzegellocaties Samenwerking van de gemeente met met voorrang religieuze organisaties ontwikkelen. moet daarom Verdere net zo normaal nadruk zijn als samenwerking ligt op met kleinschalige niet-religieuze organisaties. kwalitatieve initiatieven voor het aanpakken van onaantrekkelijke straten, gesloten plinten, blinde muren, rotte kiezen en onbenutte parels. Meer aandacht voor voorzieningen in nieuwe woongebieden. Regio-overleg, ook over wonen. Daarin willen we goede afspraken maken met de regio om samen te zorgen voor een betaalbaar woningaanbod. Verder wordt samengewerkt met andere gemeen ten als het gaat om wachtlijstbeheer, nieuwbouw en studentenhuisvesting. Betaalbaarheid gaat niet alleen over de sociale sector. In de vernieuwde woonvisie komen ook afspraken over middeninkomens en middenhuur. 8.2 Rol van woningcorporaties Het woonbeleid van onze stad moet gebaseerd zijn op de actuele vraag én op toekomstige ontwikkelingen. In de gemeentelijke woonvisie wordt daarom integraal naar de lokale en regionale woningmarkt gekeken en worden de noodzakelijke maatregelen beschreven. Naast woningcorporaties, krijgen ook wijkraden en huurdersverenigingen, wat de ChristenUnie-SGP betreft, een prominente rol bij het opstellen van deze visie. In de visie staan waarden als kwantiteit, kwaliteit, flexibiliteit, doorstroming, betaalbaarheid en duurzaamheid centraal. De komende raadsperiode moet er een plan zijn hoe de bestaande woningvoorraad volledig verduurzaamd wordt en dient de uitvoering ter hand genomen te zijn.

47 Woningcorporaties dragen zorg voor voldoende sociale huurwoningen en via sociale koop spelen ze ook een rol op de koopmarkt. Woningcorporaties hebben een blijvende taak ten aanzien van de leefbaarheid, op het niveau van de buurt en de wijk. Daarbij organiseren corporaties het leefbaarheidsbeleid niet alleen voor maar vooral mét de bewoners. Onze inzet: Prestatiecontracten met de woningcorporaties waarin aandacht is voor de beschikbaarheid van goede sociale huurwoningen, de leefbaarheid in wijken, verbetering van de energiehuishouding en de sociale koopsector. Duidelijke afspraken met de corporaties en verhuurders over het versnellen van de verduurzaming van de woningvoorraad. Het huidige tempo is te laag. Een visie op particuliere huur, mede met het oog op de gewenste doorstroming vanuit sociale woningbouw. Uitdaging van de corporaties om te komen met nieuwe woon-zorg-concepten, daarmee inspelend op het langer thuis wonen van ouderen en het zelfstandig wonen van mensen met een fysieke of psychische beperking. 8.3 Flexibiliteit Er is behoefte aan flexibiliteit om pieken in de vraag te kunnen opvangen. Vrijwel alle vastgoed wordt gerealiseerd met exploitatietermijnen van 30 jaar of langer. Regelmatig is behoefte aan tijdelijke en verplaatsbare woonvormen die op kortetermijnoplossingen bieden. Dat kan met behulp van tiny houses en verplaatsbare woningen, maar ook in bestaande gebouwen die hun functie verloren hebben. De ChristenUnie SGP wil meer inzetten op experimenten met deze woonvormen. Onze inzet: Versnellen van realisatie van tijdelijke woningen in leegstaande gebouwen. Ruimte voor tiny houses niet alleen beleidsmatig, maar ook fysiek. 8.4 Doorstroming Niet iedereen zoekt een woning voor het leven. Gemiddeld verhuizen mensen eens in de 10 jaar. Dat betekent dat woningen niet per se geschikt behoeven te zijn voor alle levensfasen. Eindeloos investeren in maximale levensloopbestendigheid op woningniveau is dan ook weinig productief. Een combinatie van levensloopbestendige woningen en maatregelen gericht op doorstroming zal tot betere resultaten leiden.

48 Speerpunten 1 Alle Rotterdammers tellen mee Wij geloven een stad waar iedereen bij hoort, want ieder mens is waardevol. Rotterdam moet een stad zijn waarin we elkaar respecteren en ruimte bieden aan verschillen. Rotterdammers moeten inzet: hun talenten kwijt kunnen, in hun onderneming, hun werk, hun buurt. En daarbij een woonplek kunnen vinden die bij hen past. Onze Wij willen af van de eenzijdige focus op hoger -opgeleiden. Of Rotterdammers nu praktisch of theoretisch geschoold zijn, we benutten alle talenten. Ondernemers hebben goed opgeleide vakmensen nodig. Wij willen méér waardering voor vakmanschap! Ook voor gouden handjes. Rotterdam heeft Rotterdam bewuste, innovatieve biedt ondernemers starters nodig, de die bijdragen mogelijkheid aan een sterke, gebruik toekomstbestendige te maken economie. van Wij vinden de dat starterslening Rotterdam voor hen een en optimaal het vestigingsklimaat moet bieden. Ondernemers die kansen bieden aan werkzoekers die niet zo makkelijk aan de bak komen, verdienen extra steun. star Of je nu een gezin bent, starter, doorstromer, senior of student. Iedereen moet hier goed kunnen wonen. Daarom willen we voldoende verschillende en geschikte woningen in de stad. Het tekort aan terscontract. middel-dure huurwoningen Dit moet zijn met goede voorrang worden instrumenten opgelost. om (door)starters op de woningmarkt net dat zetje te geven om wel een woning te kunnen kopen en zo de doorstroming te bevorderen op de huizen 2 Samenleven is investeren in elkaar Ieder mens heeft anderen nodig, want samen zijn we méér. Dat vraagt investeren in gezinnen, nieuwkomers, in gerechtigheid en veiligheid. De positieve gezondheidseffecten van liefdevolle gezinnen en sterke partnerrelaties zijn groot. We gunnen Rotterdammers méér kansen op een duurzame relatie. Als de overheid zich bezighoudt met voldoende bewegen en gezonde voeding, waarom dan niet met sterke relaties? Daarom pleiten we voor instrumenten om aan relaties en ouderschap te bouwen. En laagdrempelige markt. relatie- en opvoedondersteuning op vrijwillige basis. Investeren in elkaar betekent ook oog hebben voor nieuwkomers. Samen met hen vormen we iedere dag een nieuw Rotterdam. De ChristenUnie-SGP vindt het belangrijk dat nieuwkomers actief deelnemen aan de Rotterdamse samenleving. Wij willen een Rotterdams integratiebeleid met als uitgangspunt dat succesvol integreren van twee kanten komt. Samenleven Niet vraagt oog alleen hebben voor aandacht hen die niet mee voor kunnen nieuwe komen. Wij groepen willen vanuit de inwoners Bijbelse oproep tot die naastenliefde zich mogelijk investeren in het in beschermen Rotterdam van het zwakkere. zouden Wij willen kun daarom een ruimhartig armoedebeleid, zoals kwijtschelden van lokale lasten. Daarnaast een weg omhoog uit de schulden door een snelle en toegankelijke schuldhulpdienstverlening. Samenleven vraagt een investering van de overheid in veiligheid. Wij willen daarom een intensivering van de aanpak van mensenhandel. Uitbuiting van prostituees en anderen is aan de orde van de nen dag. Zij vestigen. doen dit werk veelal Ook uit nood. bestaande Werkers in prostitutie Rotterdammers moeten daarom actief verdienen worden benaderd aandacht. met uitstapprogramma s. Als ze willen verhuizen, dan moeten ze binnen Rotterdam of de directe omgeving een nieuw huis kunnen vinden dat aan hun 3 Werken aan een schone toekomst Werken aan een schone toekomst begint nu! We zien het als belangrijke taak om goed voor de aarde te zorgen. Daarom willen we groene en schone straten, gezonde lucht, schoon vervoer, schone energie, een circulaire economie, duurzame (lucht)haven en aanpak van geluidsoverlast. En dat kost echt niet alleen maar meer geld: de overgang naar een circulaire samenleving biedt juist veel economische kansen! We willen meer eisen zonnepanelen voldoet. en windmolens en minder brandstoffen. We bevorderen collectieve initiatieven en slimme systemen voor het lokaal opwekken en delen van duurzame energie. Ons doel is ambitieus: we willen dat jaarlijks gasaansluitingen worden omgezet naar duurzame(re) alternatieven, zoals all-electric en het stadswarmtenet. Het scheiden van afval kan nog stukken beter. Door papier, plastic en gft-afval op te halen en restafval weg te laten brengen. We geven ruim Een baan programma aan openbaar vervoer, dat wandelen erop en fietsen. gericht Het netwerk is jonge van oplaadpunten ouderen moet voor te elektrisch laten nadenken vervoer worden uitgebreid. over de De binnenstad volgende wordt autoluw stap met in P&R aan de randen. De A13 bij Overschie wordt een groene stadsweg wanneer de nieuwe verbinding A13-A16 is gerealiseerd. Daarvan knapt de luchtkwaliteit op; bovendien scheelt het hun wooncarrière. decibellen geluidsoverlast. Een huisvestingsadviseur senioren die jonge en oude senioren helpt bij het verkennen van hun toekomstige woonwensen. In samenwerking met woningcorporaties en makelaars. Levensloopbestendigheid op wijkniveau. Dat betekent dat het maken van wooncarrière binnen 8.5 Participatie 4 Vrijheid om te geloven We zetten ons in voor een stad waarin volop ruimte is om te geloven, ook in het openbaar. Die geloofsvrijheid geldt voor iedereen. Elke Rotterdammer mag zijn diepste overtuigingen binnen de grenzen van de wet publiekelijk laten spreken. Dat betekent geen seculier of religieus voorkeursbeleid. de Alle overtuigingen wijk mogelijk verdienen gelijke moet behandeling, zijn. zonder onderscheid tussen identiteitsgebonden en niet-identiteitsgebonden instellingen. Huizen van de Wijk moeten ook beschikbaar zijn voor religieuze organisaties, ongeacht de activiteiten die zij, binnen de grenzen van de wet, organiseren. Bovendien zien we dat kerken en andere religieuze organisaties een maatschappelijke weerwaarde hebben voor de stad. Met hun aandacht voor zingeving, sociale samenhang en vrijwilligerswerk maken ze de stad mooier. Samenwerking van de gemeente met religieuze organisaties moet daarom net zo normaal zijn als samenwerking met niet-religieuze organisaties. Bouwpolitiek gebaseerd op publieke waarden geeft bewoners, maar ook andere directbetrokkenen (zoals ondernemers en organisaties die actief zijn in de wijk), een veel serieuzere rol. We willen geen informatieavonden meer waar bewoners iets mogen vinden van volledig uitgewerkte plannen, maar bewoners echt een stem én een verantwoordelijkheid geven. De ChristenUnie-SGP wil zich inzetten voor een stad waarin Rotterdammers zelf de toekomst van hun wijk bepalen en vormgeven. Een stad waarin we gebruik maken van de expertise van bewoners, ondernemers en andere directbetrokkenen in de wijken. Onze inzet: Rotterdam als proeftuin voor bewonersparticipatie. Volop ruimte voor de nieuwe collectieven dus: groepen van burgers en ondernemers die initiatieven nemen in hun omgeving. Niet alleen aan het einde van het besluitvormingsproces maar juist aan het begin. Uitbouwen van stadslabs als goede voorbeelden van functionerende participatie. 8.6 Studenten en jong-werkenden Het tekort aan studentenwoningen is de afgelopen jaren sterk toegenomen. De groei van het aantal internationale studenten zorgt voor extra druk op de woningmarkt. De ChristenUnie-SGP wil dat Rotterdam voor zowel

49 Nederlandse als buitenlandse studenten een aantrekkelijke studiestad blijft. Telkens van slaapbank naar bezemkast verkassen draagt daar niet aan bij. Zeker niet als daar ook nog eens hoge huren voor betaald moeten worden. Daarom werkt de gemeente met hogescholen en universiteit en bestaande en nieuwe aanbieders aan het verminderen van de schaarste. Onze inzet: Zonder aanbod van kamers geen instroom op de opleidingen. Partijen maken hierover harde afspraken. Een transformatie- en bouwprogramma gericht op betaalbare startersappartementen zodat ook net-afgestudeerden een plek in de stad kunnen vinden. 8.7 Gezinnen Met de stijgende huizenprijzen komen meer gezinnen buiten de stad terecht. Als het appartement te klein wordt en de zoektocht naar een huis met tuin begint, raken aspirant-kopers steeds vaker teleurgesteld. Gewone rijtjeshuizen in een oude wijk heten in makelaarstaal ineens herenhuizen, natuurlijk met de bijbehorende prijs. Dat betekent dat gezinnen uit de middeninkomens hun grondgebonden (koop)woning elders in de regio zoeken. Deze ontwikkelingen zijn moeilijk te beïnvloeden. Toch streven we ernaar dat Rotterdam een stad is waar gezinnen zich graag vestigen of blijven wonen. Gezinnen blijven vaak langer op één plek of in dezelfde buurt wonen en dragen daardoor bij aan vitale wijken. Rotterdam moet daarom gezinnen aan zich binden! Met betaalbare nieuwbouw en de juiste voorzieningen is een deel van deze gezinnen binnen de stad te houden. Daar zal de inzet voor deze groep zich dan ook op moeten richten. Onze inzet: Waar mogelijk verdichten met grondgebonden woningen. Dus niet de bestaande stad verdunnen door appartementencomplexen te slopen ten faveure van grondgebonden woningen. Meer mogelijkheden bieden voor het optoppen van woningen. Een kindvriendelijke inrichting van wijken. De gemeente investeert en werkt om dat te bereiken nauw samen met woningcorporaties en ontwikkelaars. Een kindvriendelijke omgeving is goed voor iedereen! Ontmoedigen van speculatie met woningen door beleggers. Om situaties als in Amsterdam te voorkomen, waarbij gewone kopers nauwelijks meer kans hebben. Een innovatieprogramma stedelijk wonen, dat nieuwe woonvormen stimuleert in hoge dichthe den, met veel buitenruimte, een veilige en fietsvriendelijke woonomgeving en veel groen. Instandhouding van voorzieningen voor gezinnen, zoals speeltuinen.

50 Speerpunten 1 Alle Rotterdammers tellen mee Wij geloven in een stad waar iedereen bij hoort, want ieder mens is waardevol. Rotterdam moet een stad zijn waarin we elkaar respecteren en ruimte bieden aan verschillen. Rotterdammers moeten Senioren hun talenten kwijt kunnen, in hun onderneming, hun werk, hun buurt. En daarbij een woonplek kunnen vinden die bij hen past. 8.8 Wij willen af van de eenzijdige focus op hoger -opgeleiden. Of Rotterdammers nu praktisch of theoretisch geschoold zijn, we benutten alle talenten. Ondernemers hebben goed opgeleide vakmensen nodig. Wij willen méér waardering voor vakmanschap! Ook voor gouden handjes. Toekomstbestendig Rotterdam heeft bewuste, innovatieve maken ondernemers van nodig, wijken die bijdragen is een aan een investering sterke, toekomstbestendige in de zorg economie. van Wij vinden morgen. dat Rotterdam Investeren voor hen een optimaal in ouderenzorg tekort is aan niet middel-dure alleen huurwoningen zorg voor moet met meer voorrang handen worden opgelost. aan het bed. Er moet ook geïnvesteerd worden in vestigingsklimaat moet bieden. Ondernemers die kansen bieden aan werkzoekers die niet zo makkelijk aan de bak komen, verdienen extra steun. Of je nu een gezin bent, starter, doorstromer, senior of student. Iedereen moet hier goed kunnen wonen. Daarom willen we voldoende verschillende geschikte woningen in de stad. Het nieuwe vormen van wonen, zorg en ondersteuning in de wijken. Rijksbouwmeester Floris Alkemade: Een stad 2 Samenleven is investeren in elkaar Ieder mens heeft anderen nodig, want samen zijn we méér. Dat vraagt investeren in gezinnen, nieuwkomers, in gerechtigheid en veiligheid. De positieve gezondheidseffecten van liefdevolle gezinnen en sterke partnerrelaties zijn groot. We gunnen Rotterdammers méér kansen op een duurzame relatie. Als de overheid zich bezighoudt met voldoende bewegen en gezonde voeding, waarom dan niet met sterke relaties? Daarom pleiten we voor instrumenten om aan relaties en ouderschap te bouwen. En die laagdrempelige goed relatie- is ingericht en opvoedondersteuning voor mensen op vrijwillige die basis. zorg en ondersteuning nodig hebben levert een betere stad op Investeren in elkaar betekent ook oog hebben voor nieuwkomers. Samen met hen vormen we iedere dag een nieuw Rotterdam. De ChristenUnie-SGP vindt het belangrijk dat nieuwkomers actief deelnemen aan Rotterdamse samenleving. Wij willen een nieuw Rotterdams integratiebeleid met als uitgangspunt dat succesvol integreren van twee kanten komt. voor Samenleven iedereen. vraagt oog hebben Vernieuwing voor hen die niet mee van kunnen de komen. volkshuisvesting Wij willen vanuit de Bijbelse moet oproep impulsen tot naastenliefde geven investeren het in het dichterbij beschermen van brengen het zwakkere. Wij van willen daarom een ruimhartig armoedebeleid, zoals kwijtschelden van lokale lasten. Daarnaast een weg omhoog uit de schulden door een snelle en toegankelijke schuldhulpdienstverlening. Samenleven vraagt een investering van de overheid in veiligheid. Wij willen daarom een intensivering van aanpak van mensenhandel. Uitbuiting van prostituees en anderen is aan de zorg- orde van de en dag. welzijnsvoorzieningen Zij doen dit werk veelal uit nood. Werkers voor in de de prostitutie groeiende moeten daarom groep actief worden ouderen benaderd in met de uitstapprogramma s. stad. De hippe gezinnen die in de stad blijven komen straks in hun lege nest -fase. Dat zal volgens sociaalgeograaf Jan Latten van het 3 Werken aan een schone toekomst Werken aan een schone toekomst begint nu! We zien het als belangrijke taak om goed voor de aarde te zorgen. Daarom willen we groene en schone straten, gezonde lucht, schoon vervoer, schone energie, een circulaire economie, duurzame (lucht)haven en aanpak van geluidsoverlast. En dat kost echt niet alleen maar meer geld: de overgang naar een circulaire samenleving biedt juist veel economische kansen! SCP We willen zorgen meer zonnepanelen voor een en windmolens nieuwe en minder transformatie: brandstoffen. We bevorderen Oudere collectieve stedelingen initiatieven en slimme zullen systemen andere voor het lokaal eisen opwekken stellen en delen aan van duurzame wonen, energie. Ons doel is ambitieus: we willen dat jaarlijks gasaansluitingen worden omgezet naar duurzame(re) alternatieven, zoals all-electric en het stadswarmtenet. Het scheiden van afval kan nog stukken beter. Door papier, plastic en gft-afval op te halen restafval weg te laten brengen. voorzieningen We geven ruim baan aan openbaar en publieke vervoer, wandelen ruimte. en fietsen. Kleine Het netwerk signalen van oplaadpunten daarvan moet voor worden elektrisch vervoer nu al worden zichtbaar. uitgebreid. De binnenstad wordt autoluw met P&R aan de randen. De A13 bij Overschie wordt een groene stadsweg wanneer de nieuwe verbinding A13-A16 is gerealiseerd. Daarvan knapt de luchtkwaliteit op; bovendien scheelt het Onze inzet: decibellen geluidsoverlast. Rotterdam bouwt zoveel mogelijk aan toekomstbestendige wijken (let op: dat is iets anders dan levensloopbestendige woningen), met een goede infrastructuur (sociaal-culturele activiteiten en De uitkomsten van de prijsvraag WHO CARES worden via een vervolgprogramma getest en gere aliseerd. WHO CARES is een open oproep aan ontwerpers en innovatieve doeners en denkers uit 4 Vrijheid om te geloven We zetten ons in voor een stad waarin volop ruimte is om te geloven, ook in het openbaar. Die geloofsvrijheid geldt voor iedereen. Elke Rotterdammer mag zijn diepste overtuigingen binnen de grenzen van de wet publiekelijk laten spreken. Dat betekent geen seculier of religieus voorkeursbeleid. Alle overtuigingen zorgondersteuning). verdienen gelijke behandeling, zonder onderscheid tussen identiteitsgebonden en niet-identiteitsgebonden instellingen. Huizen van de Wijk moeten ook beschikbaar zijn voor religieuze organisaties, ongeacht de activiteiten die zij, binnen de grenzen van de wet, organiseren. Bovendien zien we dat kerken en andere religieuze organisaties een maatschappelijke weerwaarde hebben voor de stad. Met hun aandacht voor zingeving, sociale samenhang en vrijwilligerswerk maken ze de stad mooier. Samenwerking van de gemeente met religieuze organisaties moet daarom net zo normaal zijn als samenwerking met niet-religieuze organisaties. andere sectoren om gezamenlijk hun idee voor toekomstbestendige wijken te verbeelden. De ontwikkeling van mantelzorgwoningen wordt maximaal ondersteund; er is een redelijke toets op de zorgbehoefte van betrokkenen. Ouderen in een koopwoning kunnen gebruikmaken van een gemeentelijke Blijverslening (via SvN) om de woning aan te passen zodat ze er, ondanks toenemende lichamelijke beperkingen, kunnen blijven wonen. Ouderen in een grote sociale huurwoning kunnen gebruik maken van een doorstroompremie als ze verhuizen naar een kleinere woning. Zo komt hun oude woning beschikbaar voor grotere huis houdens. De huisvestingsadviseur senioren helpt jonge en oude senioren bij het verkennen van hun toekom stige woonwensen. In samenwerking met woningcorporaties en makelaars. Bij de inrichting van de buitenruimte wordt er rekening gehouden met ouderen. Trams en bushal tes worden aangepast. 8.9 Energietransitie verandert de ruimte De energietransitie zal een grote impact hebben op onze ruimtelijke inrichting. In het duurzame tijdperk zullen we allemaal wat merken van

51 energieopwekking. De ChristenUnie-SGP wil meer ruimte voor ruimte op de politieke agenda. Onderdeel van het nationale plan energietransitie is een samenhangende visie op de ruimte voor duurzame energieopwekking. Inrichting van de ruimte moet aansluiten bij het eigen karakter van de stad en de omgeving. Daarom is het belangrijk dat ruimtelijke beslissingen zo lokaal mogelijk worden genomen, met veel aandacht voor participatie van burgers, bedrijven en belangenorganisaties. Onze inzet: De gemeente formuleert in de komende periode haar eigen visie op het energielandschap. Verkenning van mogelijkheden naar energieopslag als element in meervoudig ruimtegebruik (Ver)bouwen voor de toekomst Bij de beoordeling van bouwinitiatieven van een ontwikkelaar of corporatie staat de meerwaarde van het project voor de omgeving en de bewoners, nu en in de toekomst, centraal. Herbestemming en transformatie heeft daarbij een streepje voor op grootschalige nieuwbouw, omdat het enorme kansen biedt om de kwaliteit van de bestaande leefomgeving te verbeteren, betekenis toe te voegen en de identiteit van gebieden te versterken. Onze inzet: Ontwikkelen met publieke en toekomstgerichte meerwaarde. Herbestemming heeft een streepje voor. Ontwikkelaars en corporaties geven aan hoe hun ontwikkeling bijdraagt aan een veerkrachtige stad. Verantwoording afleggen aan de huidige bewoners en gebruikers is de normaalste zaak van de wereld. Initiatiefnemers moeten meer verantwoordelijkheid krijgen om draagvlak voor nieuwe bouwontwikkelingen te vinden. Geen draagvlak betekent geen uitvoering van de plannen Leegstand: doe er iets aan! Leegstand zorgt niet alleen voor minder aantrekkelijke straten en een afname van de levendigheid op straat, maar is ook geen goede reclame voor de stad. Tegelijkertijd biedt leegstand ook kansen om doelgroepen aan te spreken, zoals jonge startups en kunstenaars. Ook grotere bedrijven willen vaak investeren in karakteristieke panden. Forse vermindering van leegstand is mogelijk.

52 Speerpunten 1 Alle Rotterdammers tellen mee Wij geloven een stad waar iedereen bij hoort, want ieder mens is waardevol. Rotterdam moet een stad zijn waarin we elkaar respecteren en ruimte bieden aan verschillen. Rotterdammers moeten inzet: hun talenten kwijt kunnen, in hun onderneming, hun werk, hun buurt. En daarbij een woonplek kunnen vinden die bij hen past. Onze Wij willen af van de eenzijdige focus op hoger -opgeleiden. Of Rotterdammers nu praktisch of theoretisch geschoold zijn, we benutten alle talenten. Ondernemers hebben goed opgeleide vakmensen nodig. Wij willen méér waardering voor vakmanschap! Ook voor gouden handjes. Rotterdam heeft Volop bewuste, blijven innovatieve inzetten ondernemers op nodig, verbouwen, die bijdragen aan een renoveren, sterke, toekomstbestendige revitaliseren economie. Wij en vinden herbestemmen dat Rotterdam voor hen van een optimaal leegstaande vestigingsklimaat moet bieden. Ondernemers die kansen bieden aan werkzoekers die niet zo makkelijk aan de bak komen, verdienen extra steun. Of je nu een gezin bent, starter, doorstromer, senior of student. Iedereen moet hier goed kunnen wonen. Daarom willen we voldoende verschillende en geschikte woningen in de stad. Het tekort aan kantoren. middel-dure huurwoningen moet met voorrang worden opgelost. Een zorgplicht instellen voor (vastgoed)eigenaren van winkelruimtes, door hen direct aan te schrij- 2 Samenleven is investeren in elkaar Ieder mens heeft anderen nodig, want samen zijn we méér. Dat vraagt investeren in gezinnen, nieuwkomers, in gerechtigheid en veiligheid. De positieve gezondheidseffecten van liefdevolle gezinnen en sterke partnerrelaties zijn groot. We gunnen Rotterdammers méér kansen op een duurzame relatie. Als de overheid zich bezighoudt met voldoende bewegen en gezonde voeding, waarom dan niet met sterke relaties? Daarom pleiten we voor instrumenten om aan relaties en ouderschap te bouwen. En laagdrempelige ven relatie- wanneer en opvoedondersteuning hun winkelruimte op vrijwillige basis. leegstaat, om daarmee tijdelijke invulling te stimuleren. Investeren in elkaar betekent ook oog hebben voor nieuwkomers. Samen met hen vormen we iedere dag een nieuw Rotterdam. De ChristenUnie-SGP vindt het belangrijk dat nieuwkomers actief deelnemen aan de Rotterdamse samenleving. Wij willen een nieuw Rotterdams integratiebeleid met als uitgangspunt dat succesvol integreren van twee kanten komt. Samenleven Meer vraagt oog gezicht hebben voor geven hen die niet aan mee kunnen het komen. leegstands- Wij willen vanuit en de initiatievenloket. Bijbelse oproep tot naastenliefde Met investeren een in transparante het beschermen van het lijst zwakkere. van Wij alle willen daarom een ruimhartig armoedebeleid, zoals kwijtschelden van lokale lasten. Daarnaast een weg omhoog uit de schulden door een snelle en toegankelijke schuldhulpdienstverlening. Samenleven vraagt een investering van de overheid in veiligheid. Wij willen daarom een intensivering van de aanpak van mensenhandel. Uitbuiting van prostituees anderen is aan de orde van de leegstaande dag. Zij doen dit werk veelal ruimten uit nood. en Werkers een in de lijst prostitutie met moeten jonge, daarom startende actief worden benaderd ondernemers met uitstapprogramma s. die een ruimte kunnen en willen invullen. 3 Werken aan een schone toekomst Werken aan een schone toekomst begint nu! We zien het als belangrijke taak om goed voor de aarde te zorgen. Daarom willen we groene en schone straten, gezonde lucht, schoon vervoer, schone energie, een circulaire economie, duurzame (lucht)haven en aanpak van geluidsoverlast. En dat kost echt niet alleen maar meer geld: de overgang naar een circulaire samenleving biedt juist veel economische kansen! We willen meer Het zonnepanelen oprichten windmolens van een en minder innovatie-lab, brandstoffen. We bevorderen een collectieve platform initiatieven voor en innoverende slimme systemen voor het en lokaal creatieve opwekken en ondernemers delen van duurzame energie. Ons doel is ambitieus: we willen dat jaarlijks gasaansluitingen worden omgezet naar duurzame(re) alternatieven, zoals all-electric en het stadswarmtenet. Het scheiden van afval kan nog stukken beter. Door papier, plastic en gft-afval op te halen en restafval weg te laten brengen. We geven ruim en baan burgers. aan openbaar Het vervoer, delen wandelen van en fietsen. kennis Het netwerk het van oplaadpunten meedenken moet voor over elektrisch herbestemmings- vervoer worden uitgebreid. en De binnenstad transformatieplan wordt autoluw met P&R aan de randen. De A13 bij Overschie wordt een groene stadsweg wanneer de nieuwe verbinding A13-A16 is gerealiseerd. Daarvan knapt de luchtkwaliteit op; bovendien scheelt het nen en zelfs collectief particulier opdrachtgeverschap (CPO) in de stad staat hier centraal. decibellen geluidsoverlast. De hoogte van de leges omlaag bij tijdelijke initiatieven en voor de herontwikkeling van gebou wen. Leegstand voorkomen is beter dan genezen! Rotterdam gaat geen nieuwe bedrijventerreinen meer ontwikkelen. Alle inzet gaat naar revitalise Leegstaand gemeentevastgoed wordt in samenspraak met de gemeente beschikbaar gesteld voor startups. 4 Vrijheid om te geloven We zetten ons in voor een stad waarin volop ruimte is om te geloven, ook in het openbaar. Die geloofsvrijheid geldt voor iedereen. Elke Rotterdammer mag zijn diepste overtuigingen binnen de grenzen van de wet publiekelijk laten spreken. Dat betekent geen seculier of religieus voorkeursbeleid. Alle overtuigingen ring van verdienen bestaande gelijke behandeling, terreinen. zonder onderscheid tussen identiteitsgebonden en niet-identiteitsgebonden instellingen. Huizen van de Wijk moeten ook beschikbaar zijn voor religieuze organisaties, ongeacht de activiteiten die zij, binnen de grenzen van de wet, organiseren. Bovendien zien we dat kerken en andere religieuze organisaties een maatschappelijke weerwaarde hebben voor de stad. Met hun aandacht voor zingeving, sociale samenhang en vrijwilligerswerk maken ze de stad mooier. Samenwerking van de gemeente met religieuze organisaties moet daarom net zo normaal zijn als samenwerking met niet-religieuze organisaties. Afstoten van gemeentelijk vastgoed gebeurt met beleid. De ingezette koers van afgelopen perio de wordt geëvalueerd en indien nodig bijgesteld. De omgeving moet een stem hebben in het afstootproces van vastgoed en een reële kans om het gebouw te verwerven. De opbrengst dient geoptimaliseerd te worden in euro s én maatschap pelijke rendement. De gemeente ontwikkelt een plan van aanpak asbestsanering zodat alle daken in Rotterdam voor 2024 asbestvrij zijn. Hiervoor wordt samenwerking met de provincie gezocht Oefenen met de Omgevingswet In 2021 komt de Omgevingswet. De overgang naar de Omgevingswet is een enorme operatie die niet alleen het ruimtelijke domein aangaat, maar ook het sociale en gezondheidsdomein. Doel van deze wet is het eenvoudiger maken van regels en meer ruimte bieden voor participatie. De nieuwe wet moet de bestaande wetten vervangen en zorgen voor een integrale én gebiedsgerichte benadering. Dit biedt een kans om lokale beleidsruimte te ontwikkelen. Waar in de huidige wetgeving de gemeenteraad nog kan ingrijpen via het recht om een verklaring van geen bezwaar wel of niet te verlenen (feitelijk een instemmingsrecht), vervalt dat recht bij de Omgevingswet. Dit alles om

53 snelheid te kunnen maken in besluitvorming en hindermacht te voorkomen. ChristenUnie-SGP wil voorkomen dat bewonersparticipatie ingeruild wordt voor bouwmacht. Onze inzet: Optimaal voorbereiden op nieuwe Omgevingswet. De gemeente anticipeert op de invoering van de nieuwe Omgevingswet door het bestuurlijk ambitieniveau te bepalen en te investeren in scho ling van ambtenaren en raadsleden. Aandacht voor de voorbereiding en de rol van de raad in de uitvoering van de Omgevingswet. De raad mag zich niet buitenspel laten zeten als het gaat om de ruimtelijke ontwikkeling van de buurten en wijken in de stad. De gemeente stimuleert participatie van inwoners en bedrijven zo vroeg mogelijk in het proces, en betrekt daarin de gebiedsbesturen om de behoeften en wensen te vertalen naar een set pu blieke waarden en een toekomstbeeld waar bewoners en gebruikers met hun wijk naartoe willen. In de uitvoering van de Omgevingswet onderscheid in procedures tussen burgerinitiatieven en initiatieven van grote marktpartijen Buitenruimte en stadsnatuur Een goede buitenruimte draagt bij aan het welbevinden en de gezondheid van stadsbewoners. Een prettige buitenruimte vergemakkelijkt ontmoeting en nodigt uit om buiten te verblijven. De Christen- Unie-SGP wil dat de gemeente zich meer rekenschap geeft van het effect van de buitenruimte op de bewoners. Kan deze straat niet beter een plein zijn? Hoe stimuleren we met de buitenruimte gezond leven en werken? Hoe helpt de buitenruimte tegen eenzaamheid en bij ontmoetingen? Welke weggebruiker staat hier centraal (nu nog te vaak de auto)? Welke parels laten we momenteel onbenut (denk aan de Rotterdamse grachten/kades en binnentuinen)? Onze inzet: Focus op de bewegende stad. Stadsmakers binnen en buiten de gemeenten nemen bewegen op in de herinrichting van buurten, parken, straten en pleinen. Scholen en bedrijven worden actief gestimuleerd om te werken aan een Daily Mile. Zorgen dat iedereen ministens een kwartier per dag lekker beweegt! De gemeente helpt in het maken van een ruimtelijke vertaalslag in groene rondjes. Parken zijn de groene longen van de stad; de achtertuinen die veel Rotterdammers zelf niet hebben. Wat groen is behouden we, waar

54 Speerpunten 1 Alle Rotterdammers tellen mee Wij geloven in een stad waar iedereen bij hoort, want ieder mens is waardevol. Rotterdam moet een zijn waarin we elkaar respecteren en ruimte bieden aan verschillen. Rotterdammers moeten hun voegen talenten kwijt we kunnen, nieuw in hun onderneming, groen toe. hun werk, Uitbreiding hun buurt. En daarbij van een stadslandbouw woonplek kunnen vinden die en bij dakakkers hen past. juichen we toe. mogelijk Wij willen af van de eenzijdige focus op hoger -opgeleiden. Of Rotterdammers nu praktisch of theoretisch geschoold zijn, we benutten alle talenten. Ondernemers hebben goed opgeleide vakmensen nodig. Wij willen méér waardering voor vakmanschap! Ook voor gouden handjes. Rotterdam heeft Meer bewuste, aandacht innovatieve ondernemers voor ons nodig, leven die bijdragen met aan water! een sterke, Bevorderen toekomstbestendige van economie. prettig Wij vinden wandelen dat Rotterdam en voor hen recreëren een optimaal vestigingsklimaat moet bieden. Ondernemers die kansen bieden aan werkzoekers die niet zo makkelijk aan de bak komen, verdienen extra steun. langs Of je nu een gezin bent, starter, doorstromer, senior of student. Iedereen moet hier goed kunnen wonen. Daarom willen we voldoende verschillende en geschikte woningen in de stad. Het tekort aan de middel-dure Maas, huurwoningen stadshavens moet met en voorrang binnenwateren, worden opgelost. door voldoende bankjes en actief gebruik van de leeg staande brugwachtershuisjes. Rotterdam laat het water nog te veel onbenut! 2 Samenleven is investeren in elkaar Ieder mens heeft anderen nodig, want samen zijn we méér. Dat vraagt investeren in gezinnen, nieuwkomers, in gerechtigheid en veiligheid. De positieve gezondheidseffecten van liefdevolle gezinnen en sterke partnerrelaties zijn groot. We gunnen Rotterdammers méér kansen op een duurzame relatie. Als de overheid zich bezighoudt met voldoende bewegen en gezonde voeding, waarom dan niet met sterke relaties? Daarom pleiten we voor instrumenten om aan relaties ouderschap te bouwen. En laagdrempelige De relatie- wensen opvoedondersteuning en behoeften op vrijwillige van basis. bewoners nemen we serieus. Rotterdammers krijgen daarom meer Investeren in elkaar betekent ook oog hebben voor nieuwkomers. Samen met hen vormen we iedere dag een nieuw Rotterdam. De ChristenUnie-SGP vindt het belangrijk dat nieuwkomers actief deelnemen aan de Rotterdamse samenleving. Wij willen een nieuw Rotterdams integratiebeleid met als uitgangspunt dat succesvol integreren van twee kanten komt. Samenleven zeggenschap vraagt oog hebben voor én hen die verantwoordelijkheid niet mee kunnen komen. Wij willen voor vanuit de hun Bijbelse directe oproep tot naastenliefde leefomgeving. investeren in het beschermen van het zwakkere. Wij willen daarom een ruimhartig armoedebeleid, zoals kwijtschelden van lokale lasten. Daarnaast een weg omhoog uit de schulden door een snelle en toegankelijke schuldhulpdienstverlening. Samenleven vraagt een investering van de overheid in veiligheid. Wij willen daarom een intensivering van de aanpak van mensenhandel. Uitbuiting van prostituees en anderen is aan de orde van de dag. Bewoners Zij doen dit werk kunnen veelal uit nood. zelf Werkers bijdragen in de prostitutie aan moeten beheer daarom van actief het worden groen, benaderd met en uitstapprogramma s. de gemeente geeft ruimte om op bepaalde plekken stads- of wijktuinen te realiseren. Voor dit doel wordt op eerder initiatief van 3 Werken aan een schone toekomst Werken aan een schone toekomst begint nu! We zien het als belangrijke taak om goed voor de aarde te zorgen. Daarom willen we groene en schone straten, gezonde lucht, schoon vervoer, schone energie, een circulaire economie, duurzame (lucht)haven en aanpak van geluidsoverlast. En dat kost echt niet alleen maar meer geld: de overgang naar een circulaire samenleving biedt juist veel economische kansen! We willen meer ChristenUnie-SGP zonnepanelen windmolens een en minder Groenfonds brandstoffen. We opgericht. bevorderen collectieve initiatieven en slimme systemen voor het lokaal opwekken en delen van duurzame energie. Ons doel is ambitieus: we willen dat jaarlijks gasaansluitingen worden omgezet naar duurzame(re) alternatieven, zoals all-electric en het stadswarmtenet. Het scheiden van afval kan nog stukken beter. Door papier, plastic en gft-afval op te halen en restafval weg te laten brengen. We geven ruim De baan gemeente aan openbaar vervoer, geeft wandelen ruimte en fietsen. aan Het inwoners netwerk van oplaadpunten om hun moet wijk voor of elektrisch straat vervoer in worden eigen uitgebreid. beheer De binnenstad te onderhouden. wordt autoluw met P&R aan de randen. De A13 bij Overschie wordt een groene stadsweg wanneer de nieuwe verbinding A13-A16 is gerealiseerd. Daarvan knapt de luchtkwaliteit op; bovendien scheelt het We stimuleren het vergroenen en toegankelijk maken van binnentuinen. decibellen geluidsoverlast Stadslandschap De ChristenUnie-SGP zet zich in voor het behoud van het stadslandschap en voor de bescherming van het om de natuur te beschermen. De gemeente moet bijdragen aan behoud, verbetering en een harmonieuze ontwikkeling van de leefomgeving. Daarnaast is er blijvende aandacht voor natuur- en milieueducatie. 4 Vrijheid om te geloven We zetten ons in voor een stad waarin volop ruimte is om te geloven, ook in het openbaar. Die geloofsvrijheid geldt voor iedereen. Elke Rotterdammer mag zijn diepste overtuigingen binnen de grenzen van de wet publiekelijk laten spreken. Dat betekent geen seculier of religieus voorkeursbeleid. milieu Alle overtuigingen en de verdienen biodiversiteit. gelijke behandeling, Natuur zonder onderscheid is kwetsbaar tussen identiteitsgebonden en kan niet en niet-identiteitsgebonden voor zichzelf instellingen. spreken. Huizen Er van zijn de Wijk dus moeten regels ook beschikbaar nodig zijn voor religieuze organisaties, ongeacht de activiteiten die zij, binnen de grenzen van de wet, organiseren. Bovendien zien we dat kerken en andere religieuze organisaties een maatschappelijke weerwaarde hebben voor de stad. Met hun aandacht voor zingeving, sociale samenhang en vrijwilligerswerk maken ze de stad mooier. Samenwerking van de gemeente met religieuze organisaties moet daarom net zo normaal zijn als samenwerking met niet-religieuze organisaties. Onze inzet: Bij de inrichting van de openbare ruimte wordt rekening gehouden met (historische) landschappelijke en cultuurhistorische elementen. Open landschappen behouden, versnippering voorkomen. Open landschappen mogen niet steeds kleiner worden. Verrommeling, versnippering en opdringerige zichtlocaties langs wegen tegen gaan. Een revolverend stadslandschaps- en cultuurfonds: een fonds waaruit geleend kan worden om de ontwikkeling van stadslandschapsplannen en buitenkunst financieel te ondersteunen. Natuur in en om de stad zo beleefbaar en toegankelijk mogelijk maken, door aanleg en onder houd van goede wandel-, fiets- en beleefpaden. Een groenblauw netwerk in en om de stad voor voetgangers en fietsers dat wijken met elkaar verbindt, waar door elke inwoner binnen 5 minuten naar het groenblauwe netwerk toe kan lopen. Met 15 minuten fietsen sta je in een van de grotere groenblauwe gebieden buiten de stad. In deze collegeperiode wordt gewerkt aan plannen voor de herinrichting van Kleinpolderplein, gekoppeld aan het afwaarderen van de A13 door Overschie tot stadsweg. Dit moet een icoon van transformatie worden. Van troosteloze snelwegomgeving naar een mooie toekomst.

55

56 Speerpunten Hoofdstuk 9: Rotterdam, een mobiele stad 1 Alle Rotterdammers tellen mee Wij geloven in een stad waar iedereen bij hoort, want ieder mens is waardevol. Rotterdam moet een stad zijn waarin we elkaar respecteren en ruimte bieden aan verschillen. Rotterdammers moeten hun talenten kwijt kunnen, in hun onderneming, hun werk, hun buurt. En daarbij een woonplek kunnen vinden die bij hen past. Wij willen af van de eenzijdige focus op hoger -opgeleiden. Of Rotterdammers nu praktisch of theoretisch geschoold zijn, we benutten alle talenten. Ondernemers hebben goed opgeleide vakmensen nodig. Wij willen méér waardering voor vakmanschap! Ook voor gouden handjes. Rotterdam heeft bewuste, innovatieve ondernemers nodig, die bijdragen aan een sterke, toekomstbestendige economie. Wij vinden dat Rotterdam voor hen een optimaal vestigingsklimaat moet bieden. Ondernemers die kansen bieden aan werkzoekers die niet zo makkelijk aan de bak komen, verdienen extra steun. Of je nu een gezin bent, starter, doorstromer, senior of student. Iedereen moet hier goed kunnen wonen. Daarom willen we voldoende verschillende en geschikte woningen in de stad. De Het tekort ChristenUnie-SGP aan middel-dure huurwoningen zet moet zich met in voorrang voor worden een opgelost. Rotterdam waarin de inwoners op een duurzame wijze mobiel zijn. De ChristenUnie-SGP wil dit bereiken door middel van het aanpakken van knelpunten in het verkeer, 2 Samenleven is investeren in elkaar Ieder mens heeft anderen nodig, want samen zijn we méér. Dat vraagt investeren in gezinnen, nieuwkomers, in gerechtigheid en veiligheid. De positieve gezondheidseffecten van liefdevolle gezinnen en sterke partnerrelaties zijn groot. We gunnen Rotterdammers méér kansen op een duurzame relatie. Als de overheid zich bezighoudt met voldoende bewegen en gezonde voeding, waarom dan niet met sterke relaties? Daarom pleiten we voor instrumenten om aan relaties en ouderschap te bouwen. En het laagdrempelige stimuleren relatie- en van opvoedondersteuning elektrisch op verkeer, vrijwillige basis. het realiseren van snelle en goede OV-verbindingen en het geven Investeren in elkaar betekent ook oog hebben voor nieuwkomers. Samen met hen vormen we iedere dag een nieuw Rotterdam. De ChristenUnie-SGP vindt het belangrijk dat nieuwkomers actief deelnemen de Rotterdamse samenleving. Wij willen een nieuw Rotterdams integratiebeleid met als uitgangspunt dat succesvol integreren van twee kanten komt. van Samenleven meer vraagt aandacht oog hebben voor aan hen die fiets- niet mee en kunnen wandelroutes. komen. Wij willen vanuit de Bijbelse oproep tot naastenliefde investeren in het beschermen van het zwakkere. Wij willen daarom een ruimhartig armoedebeleid, zoals kwijtschelden van lokale lasten. Daarnaast een weg omhoog uit de schulden door een snelle en toegankelijke schuldhulpdienstverlening. Samenleven vraagt een investering van de overheid in veiligheid. Wij willen daarom een intensivering van de aanpak van mensenhandel. Uitbuiting van prostituees en anderen is aan de orde van de dag. Zij doen dit werk veelal uit nood. Werkers in de prostitutie moeten daarom actief worden benaderd met uitstapprogramma s. 3 Werken aan een schone toekomst 9.1 Werken Knelpunten aan een schone toekomst begint in het nu! We zien verkeer het als belangrijke taak om goed voor de aarde te zorgen. Daarom willen we groene en schone straten, gezonde lucht, schoon vervoer, schone energie, een circulaire economie, duurzame (lucht)haven en aanpak van geluidsoverlast. En dat kost echt niet alleen maar meer geld: de overgang naar een circulaire samenleving biedt juist veel economische kansen! Rotterdam We willen meer zonnepanelen wordt en steeds windmolens groter en minder brandstoffen. en drukker. We bevorderen Knelpunten collectieve initiatieven in het en verkeer slimme systemen moeten voor het zo lokaal veel opwekken mogelijk en delen van verholpen duurzame energie. Ons doel is ambitieus: we willen dat jaarlijks gasaansluitingen worden omgezet naar duurzame(re) alternatieven, zoals all-electric en het stadswarmtenet. Het scheiden van afval kan nog stukken beter. Door papier, plastic en gft-afval op te halen en restafval weg te laten brengen. worden. We geven ruim baan aan openbaar vervoer, wandelen en fietsen. Het netwerk van oplaadpunten moet voor elektrisch vervoer worden uitgebreid. De binnenstad wordt autoluw met P&R aan de randen. De A13 bij Overschie wordt een groene stadsweg wanneer de nieuwe verbinding A13-A16 is gerealiseerd. Daarvan knapt de luchtkwaliteit op; bovendien scheelt het Daarom willen wij: decibellen geluidsoverlast. Alle ongelukken registreren, zodat zogenaamde black spots in de toekomst beter geanalyseerd en verholpen kunnen worden. Het verspreiden van de verkeersdrukte actief stimuleren. Dit kan met behulp van bedrijven en 9.2 Stimuleren van elektrisch verkeer 4 Vrijheid om te geloven We zetten ons in voor een stad waarin volop ruimte is om te geloven, ook in het openbaar. Die geloofsvrijheid geldt voor iedereen. Elke Rotterdammer mag zijn diepste overtuigingen binnen de grenzen van de wet publiekelijk laten spreken. Dat betekent geen seculier of religieus voorkeursbeleid. Alle overtuigingen instellingen verdienen gelijke worden behandeling, opgepakt. zonder onderscheid tussen identiteitsgebonden en niet-identiteitsgebonden instellingen. Huizen van de Wijk moeten ook beschikbaar zijn voor religieuze organisaties, ongeacht de activiteiten die zij, binnen de grenzen van de wet, organiseren. Bovendien zien we dat kerken en andere religieuze organisaties een maatschappelijke weerwaarde hebben voor de stad. Met hun aandacht voor zingeving, sociale samenhang en vrijwilligerswerk maken ze de stad mooier. Samenwerking van de gemeente met religieuze organisaties moet daarom net zo normaal zijn als samenwerking met niet-religieuze organisaties. In Rotterdam leeft de burger gemiddeld 3 jaar minder dan in Amsterdam, vanwege de hoge uitstoot van fijnstof en andere stoffen. Om dit op te lossen, zal de stad meer moeten investeren in elektrisch verkeer en burgers moeten stimuleren zich zo duurzaam mogelijk door de stad te verplaatsen. Daarom willen wij: Meer oplaadpunten in de openbare ruimte en in parkeergarages installeren, zodat de aanschaf van elektrische auto s gestimuleerd wordt. Bestaande milieuzone uitbreiden: zowel vergroting van het gebied als verdere beperkingen voor vervuilende auto s. In gesprek gaan met de detailhandel en horecabedrijven, om samen tot een schone bevoorrading te komen. 9.3 Realiseren van snelle en goede OV-verbindingen Burgers in Rotterdam willen optimale verbindingen tussen thuis en werk en school hebben. Niet iedereen heeft echter de beschikking over eigen vervoer. Daarnaast is het voor het milieu beter om zoveel mogelijk gebruik te maken van het openbaar vervoer. De ChristenUnie-SGP pleit voor snelle en goede OV-verbindingen. Daarom willen wij: Eventuele nieuwe woonwijken pas bouwen als er vanaf de eerste oplevering garantie is op een goede OV-verbinding met (het centrum van) de stad.

57 Bewoners stimuleren om het OV te pakken in plaats van de auto. Inzetten op lightrail op de lijn Dordrecht-Leiden met een frequentie van minimaal 8x per uur. Inzetten op een nieuwe oeververbinding met het oog op het beter aanhaken van Rotterdam-Zuid op de metropoolregio Rotterdam-Den Haag en het ontlasten van bestaande OV- en wegverbindingen. Effecten op luchtkwaliteit zijn een belangrijk criterium in de beoordeling van de te kiezen variant. Bus-, tram- en metrohaltes toegankelijk maken voor ouderen en gehandicapten. Bij aanbesteding zoveel mogelijk inzetten op schone trams, metro s en bussen. Het bevorderen van sociale veiligheid in de omgeving van haltes, stations en parkeerplaatsen. 9.4 Meer aandacht voor fiets- en wandelroutes In Rotterdam kan prettiger gewoond en geleefd worden als de verkeersveiligheid en de leefbaarheid van de stad omhoog gaat. Dit geldt met name voor het centrum van de stad. Geluidsoverlast en milieuvervuiling van auto s en vrachtwagens helpen daar niet bij. De ChristenUnie-SGP wil meer aandacht voor fietsers en wandelaars in de stad. Daarom willen wij: De binnenstad gedurende winkeluren autoluw maken. Bevoorrading van winkels voor openings tijd, zodat winkelend publiek optimaal kan genieten van het centrum. Meer tellers op fietsstoplichten installeren, zoals deze nu al geïnstalleerd zijn rond de Erasmus brug. De wachttijden voor fietsers moeten zoveel mogelijk worden gereduceerd. Mensen meer stimuleren om de fiets te pakken in plaats van de auto. Het OV-fietsverhuur uitbreiden op alle grote OV-knooppunten. Speciale aandacht geven aan verkeersveiligheid rond scholen en kinderopvanginstellingen.

58 Speerpunten Hoofdstuk 10: Rotterdam, een sportieve en culturele stad 1 Alle Rotterdammers tellen mee Wij geloven in een stad waar iedereen bij hoort, want ieder mens is waardevol. Rotterdam moet een stad zijn waarin we elkaar respecteren en ruimte bieden aan verschillen. Rotterdammers moeten hun talenten kwijt kunnen, in hun onderneming, hun werk, hun buurt. En daarbij een woonplek kunnen vinden die bij hen past. Wij willen af van de eenzijdige focus op hoger -opgeleiden. Of Rotterdammers nu praktisch of theoretisch geschoold zijn, we benutten alle talenten. Ondernemers hebben goed opgeleide vakmensen nodig. Wij willen méér waardering voor vakmanschap! Ook voor gouden handjes. Rotterdam heeft bewuste, innovatieve ondernemers nodig, die bijdragen aan een sterke, toekomstbestendige economie. Wij vinden dat Rotterdam voor hen een optimaal vestigingsklimaat moet bieden. Ondernemers die kansen bieden aan werkzoekers die niet zo makkelijk aan de bak komen, verdienen extra steun. Of je nu een gezin bent, starter, doorstromer, senior of student. Iedereen moet hier goed kunnen wonen. Daarom willen we voldoende verschillende en geschikte woningen in de stad. Het tekort aan middel-dure huurwoningen moet met voorrang worden opgelost Cultuur Cultuur is een belangrijke uiting van de ziel van de stad. In de cultuur wordt immers de historie van de 2 Samenleven is investeren in elkaar Ieder mens heeft anderen nodig, want samen zijn we méér. Dat vraagt investeren in gezinnen, nieuwkomers, in gerechtigheid en veiligheid. De positieve gezondheidseffecten van liefdevolle gezinnen en sterke partnerrelaties zijn groot. We gunnen Rotterdammers méér kansen op een duurzame relatie. Als de overheid zich bezighoudt met voldoende bewegen gezonde voeding, waarom dan niet met sterke relaties? Daarom pleiten we voor instrumenten om aan relaties en ouderschap te bouwen. En stad laagdrempelige en manier relatie- en opvoedondersteuning van samenleven op vrijwillige weerspiegeld. basis. Daarnaast vinden Rotterdammers en bezoekers van de Investeren in elkaar betekent ook oog hebben voor nieuwkomers. Samen met hen vormen we iedere dag een nieuw Rotterdam. De ChristenUnie-SGP vindt het belangrijk dat nieuwkomers actief deelnemen aan de Rotterdamse samenleving. Wij willen een nieuw Rotterdams integratiebeleid met als uitgangspunt dat succesvol integreren van twee kanten komt. stad Samenleven betekenis vraagt oog hebben en voor ontspanning hen die niet mee kunnen in cultuur. komen. Wij Zo willen levert vanuit de Bijbelse cultuur oproep een tot naastenliefde belangrijke investeren bijdrage in het beschermen aan van het zwakkere. welzijn Wij en willen daarom een ruimhartig armoedebeleid, zoals kwijtschelden van lokale lasten. Daarnaast een weg omhoog uit de schulden door een snelle en toegankelijke schuldhulpdienstverlening. Samenleven vraagt een investering van de overheid in veiligheid. Wij willen daarom een intensivering van de aanpak van mensenhandel. Uitbuiting van prostituees en anderen is aan de geluk orde van de van dag. Zij Rotterdammers doen dit werk veelal uit nood. en Werkers de steeds in de prostitutie grotere moeten daarom groep actief toeristen worden benaderd en met andere uitstapprogramma s. bezoekers van de stad. 3 Werken aan een schone toekomst Werken aan een schone toekomst begint nu! We zien het als belangrijke taak om goed voor de aarde te zorgen. Daarom willen we groene en schone straten, gezonde lucht, schoon vervoer, schone energie, een circulaire economie, duurzame (lucht)haven en aanpak van geluidsoverlast. En dat kost echt niet alleen maar meer geld: de overgang naar een circulaire samenleving biedt juist veel economische kansen! De We willen ChristenUnie-SGP meer zonnepanelen windmolens herkent en minder de brandstoffen. meerwaarde We bevorderen van collectieve een diverse initiatieven en en slimme sterke systemen cultuursector, voor het lokaal opwekken waarin en delen groepen van duurzame energie. Ons doel is ambitieus: we willen dat jaarlijks gasaansluitingen worden omgezet naar duurzame(re) alternatieven, zoals all-electric en het stadswarmtenet. Het scheiden van afval kan nog stukken beter. Door papier, plastic en gft-afval op halen en restafval weg te laten brengen. mensen We geven ruim gezamenlijk baan aan openbaar vervoer, hun wandelen vrije tijd en fietsen. besteden, Het netwerk van en oplaadpunten zet daarom moet voor in elektrisch op het vervoer ondersteunen worden uitgebreid. De van binnenstad verenigingen wordt autoluw met P&R aan de randen. De A13 bij Overschie wordt een groene stadsweg wanneer de nieuwe verbinding A13-A16 is gerealiseerd. Daarvan knapt de luchtkwaliteit op; bovendien scheelt het rondom cultuur. Wij vinden het belangrijk dat het cultuuraanbod divers, betaalbaar en bereikbaar is voor iedereen. decibellen geluidsoverlast. Daarnaast zijn wij kritisch op het investeren in dure cultuurgebouwen. Dat kan nodig zijn, maar dergelijke investeringen dienen kritisch beoordeeld te worden op nut, noodzaak en de financiële haalbaarheid en houdbaarheid op de lange termijn. 4 Vrijheid om te geloven We zetten ons in voor een stad waarin volop ruimte is om te geloven, ook in het openbaar. Die geloofsvrijheid geldt voor iedereen. Elke Rotterdammer mag zijn diepste overtuigingen binnen de grenzen van de wet publiekelijk laten spreken. Dat betekent geen seculier of religieus voorkeursbeleid. Alle overtuigingen verdienen gelijke behandeling, zonder onderscheid tussen identiteitsgebonden en niet-identiteitsgebonden instellingen. Huizen van de Wijk moeten ook beschikbaar zijn voor religieuze organisaties, ongeacht de activiteiten die zij, binnen de grenzen van de wet, organiseren. Bovendien zien we dat kerken en andere religieuze organisaties een maatschappelijke weerwaarde hebben voor de stad. Met hun aandacht voor zingeving, sociale samenhang en vrijwilli- Wij willen daarom: gerswerk maken Een ze de diverse, stad mooier. betaalbare Samenwerking van de en gemeente bereikbare met religieuze cultuursector organisaties moet daarom voor net iedereen. zo normaal zijn als samenwerking met niet-religieuze organisaties. Cultuurbeleid dat vooral gericht is op de stimulering van deelname en ondersteuning van vereni gingen en (nieuwe) maatschappelijke initiatieven. Dat evenementen in Rotterdam veilig en gezond zijn. Niet alleen zijn ze goed toegankelijk maar ook komen er heldere (subsidie-)afspraken over afval/duurzaamheid (geen vernietiging van de natuur), geluid en volksgezondheid. De bibliotheek als basisvoorziening. Er blijft een goed netwerk van bibliotheken in Rotterdam bestaan. Op de bibliotheek wordt de komende periode niet bezuinigd Monumentenbeleid Rotterdam staat bekend om haar moderne architectuur. Toch blijven de historische delen van Rotterdam buitengewoon aantrekkelijk. Deze gelaagdheid geeft de stad karakter en zorgt voor een aantrekkelijk woon- en leefmilieu. Rotterdam moet haar monumenten en beschermde stadsgezichten koesteren en een actieve rol blijven spelen in het behoud daarvan. Met de implementatie van ons initiatiefvoorstel is al een belangrijke stap voorwaarts gezet. Wij willen daarom:

59 Een waarschuwingsloket voor panden (monumentaal en beschermd) die in slechte staat verkeren. Omwonenden en gebruikers ontdekken achterstallig onderhoud veel eerder dan de gemeente. Eigenaren van monumenten en beschermde stadsgezichten aanspreken op hun verantwoordelijk heid met betrekking tot onderhoud en beheer., om te voorkomen dat verloedering uiteindelijk leidt tot sloop, omdat renovatie niet langer rendabel zou zijn. Eigenaren ondersteunen die willen investeren in behoud van ons cultureel erfgoed. Door middel van bijvoorbeeld een gemeentelijk restauratiefonds of de vrijstelling van leges bij renovatie van monumenten en beschermd stadsgezichten. Dat de gemeente zorgt voor goede meerjarenonderhoudsplannen van eigen monumenten en voor de uitvoering daarvan. Date gemeente bij verkoop van monumenten en ander vastgoed uit de eigen portefeuille op zoek gaat naar goede beheerders voor dit erfgoed Sport Sporten is niet alleen gezond en leuk, maar het bindt ook samen. Het stimuleren van sport en het specifiek betrekken van minima, ouderen, jongeren en mensen met een beperking, vinden wij daarom belangrijk. De ChristenUnie-SGP wil open clubs met een sterke verbinding tussen het sociale en het gezondheidsdomein. Daarnaast moet de gemeente door middel van het Sportbedrijf Rotterdam een gedegen voorzieningen- en accommodatiebeleid voeren dat verenigingen en maatschappelijke initiatieven ondersteunt. De ChristenUnie-SGP zet in op toegankelijkheid en bereikbaarheid van sportvoorzieningen, zowel financieel als praktisch. De investeringen van de gemeente dienen zich vooral te richten op de breedtesport en amateurverenigingen, en niet op de topsport en geprofessionaliseerde instellingen. Het Sportbedrijf Rotterdam moet goed in beeld hebben wat de behoeften zijn aan voorzieningen op het gebied van sport en daar een (financiële) meerjarenplanning voor maken. Accommodaties zijn kostbaar en het is van belang dat verenigingen in redelijkheid bijdragen aan exploitatie en onderhoud. Wij willen daarom: Meer voorlichting aan minima, zodat regelingen optimaal benut worden om sport- en cultuurdeel name mogelijk te maken. In elke wijk een buurtsportcoach om de verbinding tussen sport, onderwijs en zorg te bevorderen. Daarbij is er bijzondere aandacht voor ouderen, jongeren en mensen met een beperking. Dat in het accommodatiebeleid wordt geprobeerd om alle verenigingen op een passende en eerlijke, maar ook financieel gedegen wijze te bedienen. Dat het alcoholgebruik in sportkantines tijdens en aansluitend aan sportactiviteiten wordt ont moedigd. Een alcoholconvenant tussen de gemeente en sportverenigingen kan hiervoor een moo instrument zijn. Het uitgangspunt blijft: geniet, maar drink met mate.

60 Samenstelling en inhoud: Fractie ChristenUnie-SGP Rotterdam Tekst en redactie: Judith van Gelder Concept en design: dailymilk.nl Fotografie portretten: Daniël van Veelen Fotografie Rotterdam: Peter Hooijmeijer