Augustijns Centrum de Boskapel september 2018

Transcriptie

1 Augustijns Centrum de Boskapel september 2018 meestal..." Op de "... bij tijd en wijle van mening verschillen zonder haat, alsof iemand het oneens was met zichzelf en juist door die schaars voorkomende onenigheid fleur geven aan de eensgezindheid van (Augustinus, Belijdenissen, IV,8,13,p.113) Uit onze stad van staal en steen

2 Tijdelijke redactie Joop Haverkort Jan Revenberg Layout Marcel Arts Colofon 'Op de Hoogte' is het bulletin van de Stichting Augustijns Centrum de Boskapel. Het biedt ruimte voor Boskapellers en andere bezoekers van de kapel om te schrijven of te lezen over zaken die de gemeenschap van de Boskapel of de Kerk in het algemeen raken. Ook geeft het informatie over vieringen in de kapel en activiteiten die vanuit de Boskapel worden ondernomen. 'Op de Hoogte' verschijnt 5 maal per jaar. Op verzoek wordt 'Op de Hoogte' per toegezonden. Redactie Medewerker Chris Dijkhuis Corrector José van Blanckenburgh adres redactie: redactieodh@boskapel.nl Druk Helma Bertels Jan van Lierop Adres Boskapel Graafseweg ZV Nijmegen tel/fax Pastor Ekkehard Muth, adres: ekkehard.muth@boskapel.nl telefoon: homepage: info@boskapel.nl volg ons ook op: ING-bank: IBAN: NL35 INGB Rabobank: IBAN: NL47 RABO t.n.v. Stichting Augustijns Centrum de Boskapel De redactie behoudt zich het recht voor ingezonden teksten te weigeren, in te korten, of anderszins redactioneel te bewerken. Copyright berust bij de auteurs van de bijdragen. 26 augustus 2018 Op 28 oktober verschijnt het volgende nummer onder tijdelijke redactie van Joop Haverkort en Jan Revenberg. Kopij aanleveren vóór 18 oktober 2018 bij Jan Revenberg. j.revenberg@hotmail.com 2

3 Inhoud pag. 4 Van de redactie pag. 5 Liturgiekalender pag. 7 Uit onze stad van staal en steen pag. 9 Verkenningen pag. 13 Van de bestuurstafel pag. 14 Op de koffie in de Boskapel CGKV pag. 16 Augustinusfeest pag. 17 Augustinus ten voeten uit pag. 19 Een nieuwe levensfase pag. 21 Symposium 5 oktober pag. 22 Ontmoetingsdag 6 oktober pag. 23 Vormingsprogramma 2018/2019 pag. 25 Commissie Vorming pag. 27 Vredesweek Activiteiten pag. 28 Alle Zielen / Gespreksgroep pag. 29 Werkgroep kinderen / Spirituele films pag. 30 Eerste Communie in de Boskapel pag. 31 De Vierdaagse pag. 32 Boskapelkoor vraagt nieuwe leden pag. 33 Goederen en dienstenveiling pag. 35 Van de Amnesty tafel pag. 37 het Albertinumgenootschap 3

4 Van de redactie Onlangs bezocht ik een klein streekmuseum. U weet wel een museum met oude landbouwmachines en gebruiksartikelen. Anders dan in de grote musea waar je stil naar onze oude meesters of naar moderne schilderijen kijkt, wordt er in een streekmuseum volop gesproken. Kijk, zo was dat ook bij ons moeder vroeger. En: Witte gij nog woar da ding vur was? En dan komen er verhalen. We zien het weer voor ons. We vertellen verhalen over vroeger, over de geschiedenis van de streek, over de grote gezinnen, over het boerenleven. Verhalen over hoe alles zo gekomen is. Over mensen, over dingen. Aan de hand van allerlei voorwerpen of foto's vertellen mensen soms spontaan over hun familiegeschiedenis, het beroep dat ze hebben uitgeoefend, de buurt waarin ze gewoond hebben of de school die ze bezocht hebben. Het gaat om het soort verhalen dat je niet in een geschiedenisboek zult vinden. Hoe belangrijk verhalen zijn, dat weten alle culturen uit alle tijden. Van de oude Grieken en Romeinen tot stammen diep in Afrika. Van de Christelijke traditie tot de geschiedenis van stammen in Zuid Amerika. Verhalen die gaan van vader op zoon, van moeder op dochter. Verhalen bij het kampvuur. Verhalen die zin geven aan het leven. Die je vertellen waar je vandaan komt. Verhalen die je bestaan en je plek in de samenleving bevestigen. Ook in deze uitgave van Op de Hoogte vertellen wij u verhalen. Ekkehard vertelt u als onze pastor een verhaal. Peet Theeuwen vertelt u zijn levensverhaal, Theo Thier vertelt het verhaal van zijn gesprek met Garry. Chris Dijkhuis vertelt ons het verhaal van Augustinus. Inge Dijkhuis over de amputatie van haar been. We spreken onze zorgen uit. We kondigen activiteiten aan. We vertellen verhalen!! Wij wensen u heel veel leesplezier. De redactie 4

5 Liturgie kalender Liturgie kalender September - November augustus uur Augustinusfeest Ekkehard Muth leden van de Familia Augustiniana Boskapelkoor 2 september uur Markus 7, 1-23 Agapèviering Maria Schröder Boskapelkoor 9 september uur Markus 7, Joost Koopmans Arco den Heijer 16 september uur Markus 8, Joost Koopmans Frans Vodegel 23 september uur Markus 9, Agapèviering Tilly Jansen Boskapelkoor 30 september uur Markus 9, Ekkehard Muth Jokolo 7 oktober uur Markus 10, 2-16 Ekkehard Muth Boskapelkoor 14 oktober uur Dominiuskerk Viering in Bezield Verband Joost Koopmans Frits Muller Hans Noordeman 5

6 21 oktober uur Markus 10, Ekkehard Muth Frans Vodegel 28 oktober uur Markus 10, Ekkehard Muth Boskapelkoor Vrijdag 2 november Allerzielen uur Allerzielenviering met licht en verbeelding Ekkehard Muth Boskapelkoor 4 november uur Markus 12, Ekkehard Muth Frans Vodegel 11 november uur Viering van Sint Maarten Ekkehard Muth Boskapelkoor 18 november uur Mardus 13, Joost Koopmans 25 november Augustinusviering Ekkehard Muth uur leden van de Familia Augustiniana Boskapelkoor 6

7 Uit onze stad van staal en steen Uit onze stad van staal en steen roept U ons in dit huis bijeen zo zingen we vaak aan het begin van de viering. Ja, dat willen we zo graag: weg van die stad van staal en steen, waar veel teveel oog is voor de materie en veel te weinig oog voor de ziel. Dit is geen vlucht, maar als je even opgetild wordt naar het overstijgende, dan krijgt de ziel weer meer ruimte. Op die weg krijg je soms onenigheid, dan vallen er weleens harde woorden van staal en steen en gebeuren er dingen die je achteraf beter niet had kunnen doen. Ik ben dan ook heel blij dat bestuur en participantenraad elkaar weer hebben weten te vinden, want tenslotte zijn we op weg naar hetzelfde doel. Augustinus noemt dat in zijn regel heel plechtig: één van ziel en één van hart op weg naar God. Misschien zijn we op onze weg naar God meer één van ziel en één van hart dan we zelf door hebben. Op de weg uit onze stad van staal en steen zijn we niet alleen. Terwijl de kerken krimpen, staan er buiten de kerken steeds meer mensen op om die weg mee te gaan. We hebben meer tochtgenoten dan we denken. Op vrijdag 5 oktober hebben we de tochtgenoten uit Nijmegen uitgenodigd voor de conferentie Spiriscapes in Nijmegen. Twaalf van die tochtgenoten hebben toegezegd om te spreken. En de burgemeester komt, want Nijmegen is geen stad van staal en steen. Op zaterdag 6 oktober organiseren wij de jaarlijkse ontmoetingsdag voor kleine zelfstandige geloofsgemeenschappen. Daar hebben we gelijk ook maar alle andere gemeenschappen bij uitgenodigd die net als de Boskapel een andere manier van kerkzijn proberen te vinden: ordes en congregaties, stadskloosters en andere kloosterachtige initiatieven; maar ook de gevestigde kerken, de rooms-katholieke, de protestantse en de oud-katholieke kerk. Want uit onze stad van staal en steen zijn we sámen als pelgrims onderweg. In de viering op die dag staat dan ook een prachtige pelgrimsstaf (door Koen van Rossum gemaakt!) centraal. En ons Boskapelkoor, begeleid door onze musici, zal samen met ons zingen, want als je zingt dan ben je al een aardig eind op weg naar God. Voor beide dagen vind je elders in deze uitgave de uitnodiging en op onze website kun je er alles over lezen. 7

8 Kort geleden is het nieuwste boek uitgekomen van Thomas Quartier en Leo Fijen (beide zullen op 6 oktober aanwezig zijn) met de titel: Kloostermensen. Daarin zegt Thomas Quartier: Iedere parochie en gemeente zou (symbolisch gesproken) een soort klooster moeten worden, met een kerngroep van vrijwilligers en professionals, die open is voor velen. Eigenlijk beschrijft hij daarmee precies wat de Boskapel altijd al geweest is. Toen de augustijnen er nog waren, was de Boskapel-emeenschap de kerngroep van het augustijnenklooster, die bij elkaar kwam om te vieren, om elkaar te helpen en elkaar te inspireren. Sinds bijna tien jaar doen we dit nu zonder een klooster. En, hopelijk kunnen we er op 30 september na de viering meer over vertellen, misschien wordt de Boskapel opnieuw een kerngroep, namelijk de kerngroep, het brandende hart van het Stadsklooster. In dit symbolisch gesproken soort klooster (om het maar met Thomas Quartier te zeggen) gaan we als pelgrims op weg. In het begin als Boskapelkerngroep alleen, maar hopelijk gaan na verloop van tijd steeds meer tochtgenoten mee uit onze stad van staal en steen Ekkehard Muth 8

9 Verkenningen In gesprek met dr. P.J.H.M. Theeuwen, zeg maar Peet. Eigenlijk heb ik het vanaf 1983 / 84 niet anders meegemaakt: continue afbraak van wetenschap, die niet onmiddellijk tot financieel gewin leidt. Ik heb tal van collegae, hele vakgroepen zelfs, zien verdwijnen. Dat trof niet alleen mijn vakgebied geschiedenis, maar het raakte tal van geesteswetenschappen en zelfs een vakgebied als fundamentele wiskunde. Het economisch nut voor de B.V. Nederland was kennelijk niet voldoende onmiddellijk duidelijk. En zo heeft het dedain voor mijn vakgebied ook in 2012, ondanks al het relevante onderzoek waar ik mee bezig was, tot mijn ontslag geleid. Thuis zoek ik z n lijvige proefschrift (2002), dat ik eerder bij hem thuis even in handen had, via Google op: Het is een pil, dat wel. Maar het is meer dan achthonderd bladzijden lang voortreffelijk geschreven. Er komt een nog altijd onderschatte periode uit de vaderlandse geschiedenis in tot leven en het schetst de journalistieke arbeid van een man die in veel opzichten als de godfather van de vrije Nederlandse pers mag gelden. En als Peet even aan het woord is over zijn vakgebied, ontdek je snel de relevantie van zijn studies: hoe democratie allerminst vanzelfsprekend is, hoe persgeschiedenis ook samenlevingsgeschiedenis is, hoe historische ontwikkelingen geen toekomstvoorspellers zijn maar wel een gemakkelijke overschatting van ontwikkelingen in onze tijd relativeert. De geschiedenis zal het leren. Onze nakomelingen zullen onze tijd beoordelen. 9

10 Het dedain voor het vakgebied van Peet staat niet op zichzelf. Het mes ging ook in de kunstensector. Kunstenaars moeten zich steeds meer richten op het trekken van volle zalen en tentoonstellingen in gerenommeerde galerieën. Geloof dreigt steeds meer uit de publieke ruimte te verdwijnen en wordt naar achter de voordeur verbannen. Onderwijs werd versmald tot meetbaar opbrengstgericht werken. Er lijkt een kanteling gaande. De verschraling van de universiteit is steeds meer studenten en docenten een doorn in het oog. En op alle niveaus van onderwijs zien we hoe output financiering tot perfide prikkels leidt. Maar mensen als Peet gaan door met onderzoeken ook al zijn er vaak geen budgetten. Hij is hiervoor zelfs een nieuw initiatief onder de naam Fenix, stichting voor Zuiver Wetenschappelijk Onderzoek en Academisch Maatschappelijk Werk gestart. Kunstenaars kunnen het niet laten en gaan door met werken en onderzoeken voor soms een uiterst klein publiek. En in de Boskapel zoeken we waar het kan met anderen- naar nieuwe vormen: Aswoensdag Anders, Mariavespers, Om Alle Zielen, spirituele cafés, een uitgebreid vormingsprogramma en niet te vergeten de zoektocht naar een Stadsklooster. Die kanteling is noodzakelijk! zegt Peet. Ik ben het helemaal eens met Klaas van Egmond, die eerder in onze Boskapel een lezing gaf. We dreigen in de historie telkens weer uit de bocht te vliegen. Hebben we aan het eind van Middeleeuwen gezien hoe macht de kerk corrumpeerde, later zagen we hoe de Verlichtingsidealen van vrijheid, gelijkheid en broederschap tot bloedige revoluties konden leiden en in onze tijd maken we mee, hoe de macht van het geld tot onhoudbare verschillen en verschraling leidt: de armoede van de welvaart. Maar de deugd zit in het midden tussen hemel en aarde en tussen mezelf en de ander, zoals in een Keltisch kruis. Dat midden moeten we samen telkens weer zoeken. 10

11 Dat midden heeft voor mij van doen met m n levenslange ervaring van een hogere, liefdevolle Aanwezigheid in mezelf, in anderen en in de tijd. Die ervaring nam zeker in kritieke periodes van m n leven niet af. Het gevoel van gedragen te worden groeit dan zelfs en dat helpt om je balans, je midden te vinden. Daardoor lukte het me ook grotendeels alleen m n fantastische dochter op te voeden na een noodlottige ziekte van mijn vrouw. Ik kijk naar een prachtige foto van zijn jong volwassen dochter Nathalie. Ze werkt nu in de sociaal pedagogisch hulpverlening. Ja, ik ben heel trots op haar! Waar heb je die liefdevolle Aanwezigheid wat een prachtig begrip trouwensvoor het eerst gezien, geleerd? Eigenlijk kreeg ik haar om met een woord van Augustinus te spreken- met de moedermelk ingegoten. Hoewel geboren in het Brabantse Geldrop in 1960, groeide ik op in Noord Limburg. M n vader was schoolmeester en had al ervaring opgedaan in diverse plaatsen in Nederland. Mijn moeder komt uit een echte boerenfamilie met vanzelfsprekend volksgeloof. Het hele leven was ook nog in de jaren zestig doordrenkt van katholieke traditie. Maar die vanzelfsprekendheid werd in ons gezin wel verrijkt met een kritisch bewustzijn. De uitgangspunten van het Tweede Vaticaans Concilie werden omarmd. En mijn ouders hadden weinig op met de restauratieve pogingen in de periode van Gijsen en met zijn in Rolduc opgeleide priesters. In onze omgeving waren vooral paters Franciscanen liefdevol aanwezig. Waar mogelijk werden ze vervangen door adepten van Gijsen. We ergerden ons thuis aan het weren van volksdevotie met liedjes in de streektaal zoals in een kapel van Horst. En ronduit boos werden we, toen we hoorden hoe conservatieve kerkgangers werden geronseld om her en der te controleren of er niet te progressief gepreekt werd. De geschiedenis laat zich niet terugdraaien. Ik heb ook een prettige tijd gehad op Boschveld (tegenwoordig Raayland) College in Venray. De traditie is sterk. Eigenlijk was daar nog steeds de gastvrije sfeer van de Franciscanen, die daar al in 1651 een Latijnse school stichtten. Voor mij was van jongs af aan duidelijk, dat ik in Nijmegen geschiedenis wilde studeren. Ik vind het heerlijk om me helemaal in bijvoorbeeld zo n pruikentijd onder te dompelen. Als student danste ik geheel in stijl bij Les precieuses ridicules (naar de komedie van Molière). Tegenwoordig dans ik nog bij de vieilles ridicules. Maar minstens zo belangrijk was voor mij het Albertinum. Ik kwam daar voor lees- en studiebijeenkomsten onder leiding van de Dominicaan Nol Dijsselbloem. We lazen daar ook Augustinus en zongen de liederen van Huub Oosterhuis. Sinds de sluiting van het Albertinum miste ik zo n krachtcentrale. Ik ben nog maar kort in de Boskapel, maar het is hier weer thuiskomen. Ik begrijp ook de angst van trouwe Boskapellers om dit te verliezen. Ik herken die angst. Tegelijkertijd weet ik, dat mijn dochter niet naar deze plek zal komen. Maar ik 11

12 herken haar spiritueel talent. Ik zie ook, dat veel deelnemers aan de vormingsactiviteiten, waar ik bij betrokken ben, niet deelnemen aan de zondagse vieringen. Dat betekent, dat we om te behouden wat ons zo dierbaar is erop uit moeten trekken door het landschap buiten ons thuis, in gesprek moeten gaan met onze dochters, hun leeftijdsgenoten, hun kinderen. We hebben elkaar veel te bieden. Tenslotte vraag ik Peet: Welke titel zullen we boven dit interview zetten? Het wordt even stil en dan zegt Peet: Verkenningen! Joop Haverkort 12

13 Van de bestuurstafel Om me voor te bereiden op het schrijven van dit stukje heb ik het lied Uit onze stad van staal en steen meerdere malen beluisterd. Elk woord van dit prachtige lied is de moeite waard om gehoord te worden. Steeds opnieuw dacht ik, dit is het. Dit is wat we allemaal willen. Als dit is wat we willen, waarom is het dan zo moeilijk? Juist in situaties en op momenten dat het verlangen groot is, is de kans groot dat fouten gemaakt worden. Zelfs als er sprake is van een gedeeld verlangen. De fouten hebben geleid tot onrust en spanningen. Dit had niet mogen gebeuren. Toch is het gebeurd. In de voorbije week hebben bestuur en participantenraad een goed overleg gehad. We hebben elkaar weer gevonden. Met ziel en zakelijkheid is in de voorbije periode, beter gezegd in de voorbije jaren, gewerkt aan de toekomst van de Boskapel. Dit werken gaat nog door. Werken aan de toekomst betekent dat een beroep gedaan wordt op vertrouwen, geduld, volharding en nog veel meer. Werken aan de toekomst betekent ook dat je graag informatie wil geven. En dat niet kan en mag. Voor iedereen is het lastig daarmee om te gaan. Er is veel beweging, ontwikkelingen zijn op gang gebracht. Formeel gezien is augustus de oogstmaand. Het bestuur schuift de oogstmaand een maandje op. We hopen in september te kunnen oogsten. Natuurlijk willen we een goede oogst binnen te halen. Hopelijk kunnen we op zondag 30 september na de viering meer vertellen. En vooral dat we goed geoogst hebben. Namens het bestuur Els Verheggen 13

14 Op de koffie in de Boskapel van de CGKV Oftewel: een bakje koffie (goed 'rooms') voortheo-de-paap van Garry-de-Refo. Hoe oecumenisch wil je je koffie hebben? Op mijn fietstocht van Wijchen naar Nijmegen aangekomen bij Graafseweg 276 liet ik het advies van Augustinus "Trek steeds verder" maar even buiten beschouwing, want niet alleen was ik ter hoogte van de Boskapel wel even aan rusten toe, maar het zou vooral wel heel onbeleefd en een gemiste kans geweest zijn niet in te gaan op de hartelijke uitnodiging van Garry Zwarts, de kosteres van de Christelijk Gereformeerde Kerk en de Gereformeerde Kerk Vrijgemaakt (CGKV) om eens te komen praten. Ik kreeg namelijk een dag of tien daarvóór een telefoontje van Garry met de vraag, of we eens konden praten naar aanleiding van een passage in het gesprek dat Joop Haverkort met Tiny, mijn vrouw, en mij had gehad over kerk en samenleving en dat in Op de Hoogte (ODH) van mei van dit jaar had gestaan. Het ging --om uw geheugen op te frissen-- over de passage: "De Boskapel heeft weinig contact met de directe omgeving, noch met onze huisgenoten van de CGKV, noch met de wijk". Over die uitlating van mij had Garry nagedacht, nadat ze ons huisblad had gelezen. Ze luisterde aandachtig en zonder me te onderbreken, toen ik mijn kerkelijke voorgeschiedenis aan haar vertelde en uitlegde waarom mijn vrouw en ik aansluiting bij de Boskapel gezocht en gevonden hadden. Aan het begin van ons gesprek bleek, dat de naam "Boskapel" gemakkelijk in diverse betekenissen door elkaar heen gebruikt kan worden: de Boskapel van de Christelijk Gereformeerde Kerk en Gereformeerde Kerk Vrijgemaakt én Augustijns Centrum de Boskapel. Om 't met Garry's woorden-met-een-knipoog te zeggen: 'de Refo's en de Roomsen'. En dan hebben we het nog niet over het kerkgebouw zoals dat onder die naam in Nijmegen bekend staat. Eenmaal op dit punt aangeland en goed warm gedraaid, passeerden allerlei 14

15 onderwerpen de revue: - Hoe ('rooms') Augustijns Centrum de Boskapel (AC) eigenlijk is of niet is - De relatie AC-CGKV - Het verschil tussen de relatie van de CGKV met de buurt en die van het Augustijns Centrum met de buurt - Mogelijkheden en onmogelijkheden om dingen samen te doen - De tot nu toe gemiste kansen om zo nu en dan gezamenlijk te vieren en in het bijzonder de 'kans voor open doel' bij gelegenheid van 500 jaar Reformatie, die jammerlijk gemist werd. - Het leeftijdsverschil tussen CGKV-leden en leden van het Augustijns Centrum en het daarmee samenhangende verschil aan inzet-mogelijkheden. Het Augustijns Centrum mist de jeugd, die de CGKV nog wel aan zich weet te binden. Toen ons conclaaf er na twee uur opzat, waren we nog lang niet uitgepraat. Heeft er nog iemand op die donderdag witte rook zien opstijgen boven de Boskapel? Bij het aantrekken van m'n jack kreeg ik nog een handvol folders in de hand gestopt, als antwoord op m'n eerdere vraag op wat voor terreinen de CGKV actief is in de buurt: - Alphacursus, over geloofszaken; te beginnen met een maaltijd. (!) - Helend Delen, lotgenotencontact voor slachtoffers van (sexueel) misbruik - Elf dagen zomersport met een geestelijk accent + aandacht voor de inwendige mens - Sport-en-Spelmiddag in het Distelpark (buurt) samen met het Leger des Heils Wél een pluim witte rook waard zo'n programma...en zo'n gesprek. Zou een vervolg waard zijn. Theo Thier 15

16 Augustinusfeest Als we de kern van Augustinus boodschap een naam willen geven, komen we al heel snel uit bij het woord liefde en vriendschap. Door liefde werd Augustinus bewogen, op de liefde is al zijn doen en denken betrokken. Augustinus heeft zijn leven lang ook vriendschappen gekoesterd. Vriendschap is ook een vorm van gemeenschap. Voor een hechte gemeenschap acht hij niet alleen naastenliefde noodzakelijk, maar ook vriendschap. Want naastenliefde is liefde die wel geeft, maar niets terug verlangt; terwijl in vriendschap liefde wordt gegéven én ontvángen. Onze geloofsgemeenschap wil graag zo n Augustijnse gemeenschap zijn. Met jouw vrienden vier je af en toe ook een feest. 26 augustus vieren we weer ons Augustinusfeest Dat doen we met onze Augustinusviering en daarna met een gezellig samenzijn in de koffiezaal of bij mooi weer in de tuin van de Boskapel. We gaan weer genieten van een heerlijke traditie: van een taartenbuffet en van een drankje en lekkere hapjes. We gaan mensen bedanken die zich soms vele jaren hebben ingezet voor onze gemeenschap, maar daar nu een punt achter hebben gezet. Maar met het Augustinusfeest kijken we ook naar de toekomst. Komt allen dan maken we er een echt vriendenfeest van. Het bestuur 16

17 Augustinus ten voeten uit Briefwisseling Augustinus-Hiëronymus 3. Inleiding door Alfons Fürst: Postale problemen Vertaling: Chris Dijkhuis Origineel: serie Fontes Christiani Augustinus-Hiëronymus Epistulae mutuae Briefwechsel Übersezt und eingeleitet von Alfons Fürst Brepols Publishers, Turnhout, 2002 Na Augustinus en Hiëronymus en na hun briefwisseling in het algemeen te hebben besproken, komt Alfons Fürst nog met twee andere beschouwingen: postale problemen en de onderwerpen van de brieven. Hieronder een samenvatting van de postale problemen inclusief een verzuchting van een taalminnaar. Het vergt zonder twijfel van de 21 e eeuwjongeren een haast bovenmenselijk voorstellingsvermogen zich terug te plaatsen in de periode als het gaat om een briefwisseling. Oudere generaties zijn vaak schoorvoetend over- of meegegaan met verschijnselen als 'mail', 'app' of nog erger. Het Nederlands lijkt in zwaar weer te verkeren, het Engels infiltreert ook onze mooie moedertaal. Vooral de Amerikaanse variant ervan die op de lelijkheidsladder alleen in het Australisch haar meerdere moet erkennen. Parallel aan die ontwikkeling, of nog zorgwekkender, is de teloorgang van de brief. De nazaten van tante Pos zien zich om financiële redenen zelfs genoodzaakt de schrijvers van de laatste epistels te beroven van een op redelijke afstand aanwezige brievenbus om daarin een zending te deponeren die voorzien is van een qua prijs bizar verhoogde postzegel. Dat het communicatiemiddel 'brief' tot het Nieuwe Testament verengd lijkt te gaan worden, tekent de verwording van het Nederlands nog eens te meer. Als deze inleiding mijzelf al van het hart moest, dan kan die meteen dienen om de lezers - en vlak de lezeressen niet uit - op koers naar zo'n dergelijk 17 eeuwen terug te zetten. Niks Post NL of Sand, niks PTT, niks postkoets, doodgewoon niets. Wellicht klinkt een en ander wat zuur, maar naar mijn smaak en zelfs naar die van 17

18 de vakantiekaartenindustrie, is dat de realiteit. Op weg naar het einde? In de eerste periode van de briefwisseling Augustinus-Hiëronymus ( ) waren de problemen nog ernstiger en nog meer aan de orde van de dag. Er bestond geen instantie die voor het overbrengen van een brief stond. De afstand Hippo Regius (noordoosten van Algerije, Augustinus) - Bethlehem (Palestina, Hiëronymus) bedroeg meer dan 2000 kilometer. Een reis over land of over zee was niet zonder risico. Een brief, meegegeven aan een reiziger en vaak doorgegeven aan een andere reiziger, was weken-, zelfs maandenlang onderweg. Gemiddeld grof geschat twee tot drie maanden. Brief 102 van Hiëronymus deed er zelfs twee jaar over om Hippo Regius te bereiken. Het antwoord op een brief liet soms ook jaren op zich wachten en niet zelden kruisten brieven elkaar. Bovendien waren niet alle privé-postbodes even betrouwbaar. Brieven konden gestolen worden of onbevoegden in handen komen. De tweede periode ( ) had wat minder last van de hierboven geschetste problemen, maar van die jaren zijn noch de brieven van Augustinus, noch die van Hiëronymus compleet overgeleverd. We missen er drie van Augustinus en vijf van Hiëronymus. Vast staat dat Augustinus in 418/419 nog eens een poging heeft ondernomen Hiëronymus te vragen hoe geschriften van Anianus van Celeda 1) te weerleggen. Het antwoord van Hiëronymus (voorjaar 419) betekent het einde van de briefwisseling tussen beide kerkvaders. Augustinus had er niets aan toe te voegen: Hiëronymus overleed in de loop van 419/420. Augustinus overleefde hem met tien jaar. - Rond 413 te plaatsen. Hij was Pelagiaan en vertaalde twee verzamelingen preken van Johannes Chrysostomos in het Latijn. De plaats Celeda is niet bekend. Pelagius (ca ) staat bekend om zijn standpunten inzake vrije wil, genade, erfzonde en kinderdoop. Hij verwierp de erfzonde en daarmee ook de kinderdoop. De mens is vrij en zonder zonde geboren en kan zelf zijn eigen zaligheid bewerkstelligen. Pelagius werd door Hiëronymus én Augustinus heftig bestreden. 18

19 Een nieuwe levensfase Beste Boskapellers, Op 27 juni jl. kreeg ik in het CWZ te horen dat de wondjes aan de tenen van mijn rechterbeen en de grote wond een stukje hoger op mijn scheenbeen werkelijk aan het genezen waren. Dit tot verbazing van de wonddeskundige en de vaatchirurg. "Dat had ik echt niet verwacht," zei hij. De narigheid begon met een mislukte dottering van mijn linkerbeen eind december Een paar uur later kreeg ik een ernstige nabloeding. Dokter Boll heeft die kunnen stelpen, maar de boodschap was "het is niet levensbedreigend, wel beenbedreigend". Dat bericht kreeg Chris, ik lag op de intensive care en herinner me van de jaarwisseling lang niet alles meer. Begin januari bleek dat een amputatie onder de knie noodzakelijk was. Met een prothese dacht ik wel te kunnen leven. De wond bleek na de ingreep niet goed te genezen en er was zelfs van gangreen sprake. Dokter Barendrecht kwam met het treurige bericht dat er opnieuw geamputeerd moest worden: nu boven de knie. Een nacht lang heb ik nodig gehad dat te verwerken. Ik zou opstandig kunnen gaan worden en kunnen gaan klagen, maar daarmee zou ik niets opschieten. Ik had met Chris een prachtig leven gehad en besloot er het beste van te maken. De tweede amputatie had wel succes als je dat zo uit mag drukken. Van het CWZ verhuisde ik naar de Maartenskliniek en daar zag ik dat het allemaal nog veel erger kan. Omdat ik wondjes aan de voet van mijn andere been had, kon men daar met mij niets beginnen, revalide- ren was er niet bij, omgaan met een rolstoel ging, meer niet. Half februari mocht ik naar huis. Een maand later hoorden we op het CWZ dat mijn rechterbeen op z'n zachtst gezegd even slecht was als mijn linker, ook dat been zou ik verlie- zen. Chris en ik hadden daar tevoren al over gesproken: dat zou niet gaan gebeuren. We kregen te horen dat ik afgezien van de wondzorg uitbehan- deld was. Een ernstige infectie rechts zou het einde betekenen. Ik bleef bij mijn standpunt: niet naar een verzorgingstehuis met een kamer, een tv en een boekje en Chris die een keer per dag op bezoek komt. Dat kon men bil- lijken, maar omdat de pijnstillers op de duur zwaarder zouden worden en 19

20 me dat verward zou kunnen maken, kregen we het advies over het euthanasietraject in te gaan voordat het zover zou komen. Dat hebben we ge- daan en heeft ons beiden een grote mate van rust bezorgd. Als het leven niet menselijk meer is, word ik geholpen. Een tijd later kreeg ik op mijn scheenbeen een blaar en dat werd een lelijke wond. De ZZZG in Groesbeek, beter kan een mens zich niet wensen, begon de wond dagelijks te verzorgen en het was ons zelfs mogelijk in mei drie weken naar Frankrijk te gaan waar we in oktober al een huis aan de voet van de Ventoux hadden gevonden dat compleet is ingericht voor een rol- stoel. De verzekering werd simpel van Groesbeek naar Malaucène overge- zet. Weer thuis gekomen werd er af en toe via de Skype overlegd met de wonddeskundige van het CWZ. Hij wilde dat 27 juni wel weer eens in het echt zien. Tot algemene verwondering. Er was een tijd daarvoor gezegd dat de wond nooit dicht zou komen, nu lijkt het er wél op. Ik voel me als het ware aan het begin van een nieuwe levensfase. Chris noemt dat mijn blessuretijd en zegt dat de Scheidsrechter bepaalt hoe lang die duurt. Juist omdat ik vanuit de Boskapel rechtstreeks of via Chris zoveel medeleven en steun heb ondervonden en nog ondervind, leek het me een goed idee jullie via Op de Hoogte op de hoogte te brengen en nog eens te be- danken. Komen we er, beetje bizar, ook eens een keer allebei in voor. Hartelijke groet en ik hoop jullie nog vaak op Hoogtij- of op andere dagen te mogen ontmoeten. Inge Dijkhuis 20

21 Symposium Spiriscapes in Nijmegen zingeving en spiritualiteit op vrijdag 5 oktober 2018, uur Boskapel, Graafseweg 276, 6532 ZV Nijmegen Nijmegen kent steeds meer initiatieven die op welke manier dan ook bezig zijn met zingeving en spiritualiteit in de breedste zin van het woord. Reden genoeg om samen met al deze initiatieven de Spiriscapes in Nijmegen, dus het Nijmeegs landschap van zingeving en spiritualiteit te verkennen. Het symposium wordt geopend door de burgemeester van Nijmegen Hubert Bruls Dagvoorzitter is René Grotenhuis Van harte welkom Aanmelding ontmoetingsdag@boskapel.nl Informatie Ekkehard Muth Els Verheggen Tweedaagse Het symposium Spiriscapes in Nijmegen op vrijdag 5 oktober vormt samen met de Ontmoetingsdag van Geloofsgemeenschappen in vrij verband op zaterdag 6 oktober van uur een tweedaagse. Ook hiervoor bent u van harte uitgenodigd. 21

22 Ontmoetingsdag Geloofsgemeenschappen in vrij verband op zaterdag 6 oktober 2018, uur Boskapel, Graafseweg 276, 6532 ZV Nijmegen Het Augustijns Centrum de Boskapel, in samenwerking met het Oecumenisch CityPastoraat, nodigt u van harte uit voor de jaarlijkse Ontmoetingsdag voor Geloofsgemeenschappen in vrij verband. Dagvoorzitter: Hendro Munsterman theoloog, journalist, Vaticaanwatcher en Katholiek van het jaar (2015) Sprekers: Mirella Klomp, Leo Fijen, Thomas Quartier osb, René de Reuver, Joris Vercammen, Embregt Wever, Manuela Kalsky, Peter Nissen, Hanna Rijken, Paul de Wit osa, Rosaliene Israël, Bart-Jan van Gaart Hendro Munsterman Mirella Klomp Leo Fijen Thomas Quartier René de Reuver Joris Vercammen Manuela Kalsky Peter Nissen Hanna Rijken Paul de Wit Rosaliene Israël Bart-Jan van Gaart Embregt Wever Aanmelding ontmoetingsdag@boskapel.nl Kosten Graag een vrijwillige bijdrage tussen 15,- en 20,- euro overmaken naar NL35 INGB t.n.v. Stichting Augustijns Centrum de Boskapel o.v.v. je naam en ontmoetingsdag Informatie Ekkehard Muth Els Verheggen

23 Vormingsprogramma 2018/2019 Uit onze stad van staal en steen 1 (?) Religies die geen maatschappelijk en cultureel narratief mogen bieden laten een ontzielde maatschappij achter, schrijft Mathias Smalbrugge in dagblad Trouw op 20 juli Het lijkt erop dat mensen de ont-zieling beu zijn, uit onze stad van staal en steen willen we naar een goed wijd land met vergezichten die ons inspireren. De Duitse socioloog en gasthoogleraar aan de Radboud Universiteit Hans Joas bepleit dan ook dat de tijdgeest van de onttovering van de wereld nooit echt voet aan de grond heeft gekregen, maar dat de kracht van het heilige blijft; voor zowel gelovigen als niet-gelovigen. Yvonne Zonderop schrijft haar boek Ongelofelijk, omdat zij spijt heeft dat zij haar kinderen geheel in de tijdgeest van de onttovering opgevoed heeft. En nu mist zij bij hen, maar ook bij zichzelf, het heilige en de bezieling. Inez van Oord, de oprichtster van Happinez, erkent dat zij in haar tijdschrift alle spiritualiteiten aan bod heeft laten komen, behalve haar eigen christelijke traditie. Dit haalt zij nu in: samen met haar broer, die predikant is, schreef zij het boek Rebible. Ondertussen kunnen de kloosters de vraag naar retraites niet meer aan. De gastenverblijven zijn op lange termijn volgeboekt. Toen Leo Fijen een eenmalige glossy uitbracht over het kloosterleven, bleek de vraag zo groot, dat Klooster! nu elke drie maanden verschijnt met een flink aantal abonnees. Daarnaast ontstaan er in het hele land stadskloosters, nieuwe initiatieven die aansluiten bij de kloostertraditie. Ook de Boskapel en het Oecumenisch CityPastoraat werken aan een 1 Uit onze stad van staal en steen Lied van Michaël Steehouder en Chris Fictoor 23

24 stadsklooster. Vroeger waren het wellicht de kerken en de kloosters, maar nu slaan kerkelijke en niet-kerkelijke initiatieven, gelovigen en niet-gelovigen de handen ineen. Er is een beweging gaande om de onttovering en de ontzieling tegen te gaan. In ons vormingsprogramma gaan we mee in deze beweging. Boskapel en Oecumenisch CityPastoraat bieden u tal van activiteiten om uit onze stad van staal en steen te vertrekken naar een goed wijd land vol inspiratie en vergezichten. De commissie vorming van het Augustijns Centrum de Boskapel en het OCP zullen door middel van een breed en gevarieerd opgezet programma de kracht van het heilige doen oplichten. Lezingen, samen lezen, natuurbelevingen en muziek kunnen zelfoverstijgend zijn. 24

25 Commissie vorming Vormingsactiviteiten Augustijns Centrum de Boskapel en Oecumenisch City Pastoraat in de maanden: augustus, september, oktober en november Door middel van een breed en gevarieerd programma wordt het mogelijk gemaakt de heiligheid en religiositeit in onszelf en langs de lijnen van ons dagelijks leven te herbronnen. Naast thematische activiteiten vinden er ook allerlei andere activiteiten plaats. Zie het overzicht. Augustinuslezing Door: Math Osseforth Wanneer: maandag 27 augustus 2018 Tijd: uur Plaats: Augustijns Centrum de Boskapel Kosten: 10,-- Lezing: De heilige Clou, n.a.v. het boek God zijn Door: Jean-Jacques Suurmond Wanneer: woensdag 5 september 2018 Tijd: uur Plaats: Augustijns Centrum de Boskapel Kosten: 10,-- 25

26 Samen lezen/bespreken: Hoopvol Hopeloos, van John Caputo Door: Leo Oosterveen Wanneer: Woensdag 10, 17, 24 en 31 oktober 2018 Tijd: uur Plaats: Augustijns Centrum de Boskapel Kosten: 35,-- Samen lezen en bespreken: De Kleine Prins van Antoine de Saint- Exupéry. Door: Rosa Diekstra Wanneer: start in november in onderling overleg wanneer en hoe vaak Tijd: kan overdag of op een avond Kosten: nader te bepalen Samen Bijbelteksten lezen en bespreken, o.a. met teksten uit het boek Rebible van Inez van Oord Door: Ekkehard Muth Wanneer: vanaf half oktober 3 maandagavonden Tijd: uur Plaats: Augustijns Centrum de Boskapel Kosten: 10,-- per avond Lezing Het sacrale in het gewone Door: Joost Koopmans Wanneer: dinsdag 6 november 2018 Tijd: uur Plaats: Augustijns Centrum de Boskapel Kosten: 10,-- Spiritueel café: Heilige -bijzondere ervaringen delen Door: Ekkehard Muth en Annemarie Revenberg Wanneer: maandag 12 november 2018 Tijd: uur Plaats: Augustijns Centrum de Boskapel Kosten: 10,-- Concert Mariken van Nimwegen Door: Capella ad Fluvium en het Augustijns Centrum de Boskapel Wanneer: Zaterdag 24 november 2018 Tijd: uur Plaats en kosten:?? 26

27 Vredesweek Activiteiten Door de generaties heen, in wat voor situatie dan ook, staan steeds weer mensen op voor vrede. Het thema van de Vredesweek is dit jaar dan ook Generaties voor vrede. Oud en jong kunnen veel aan elkaar hebben op weg naar een vreedzame wereld. In het kader van de vredesweek vinden de navolgende activiteiten plaats Podiumgesprek: Generaties voor Vrede! Kan compassie een rol spelen in de wens naar vrede en in het contact tussen de generaties? Door: René ten Bos Wanneer: maandag 17 september 2018 Tijd: uur Plaats: Augustijns Centrum de Boskapel Kosten: 7,50 Filmserie Unsere Mütter, unsere Väter, met gezamenlijk eten en nagesprek Door: Rob Comans Wanneer vrijdag 21 september 2018 Tijd: uur Plaats: Augustijns Centrum de Boskapel Kosten: 20,-- Vredesviering Nijmegen en Walk of Peace Wanneer: Zondag 23 september 2018 Tijd: tot uur Plaats: Vredeskapel in het Valkhof 27

28 Aller Zielen Dit jaar organiseert de werkgroep Om Alle Zielen geen event maar wordt er op vrijdagavond 2 november in de kerkzaal een viering gehouden in het Augustijnscentrum de Boskapel om uur. Gespreksgroepen Aan de hand van spirituele boeken worden eigen geloofsbelevingen gedeeld en nagedacht hoe we samen kerk kunnen zijn Door: Rinus Bal Wanneer: 10 keer per jaar in onderling overleg Kosten: 40, per jaar Samen Augustinusteksten lezen en bespreken wat Augustinus bedoeld en wat de eigen belevingen zijn. Door: Karel Peijnenborg Wanneer: elke derde woensdagmiddag van de maand Kosten: worden nog bepaald Meditatie Door: Familia Augustiniana Wanneer: Elke woensdagavond behalve in de vakanties Tijd: uur 2 e Podiumgesprek: Gulden Regel gezien vanuit verschillende geloofsrichtingen en generaties Door: werkgroep podiumgesprekken en de Studentenkerk Wanneer: in november 2018 Tijd: uur Plaats: Studentenkerk 28

29 Werkgroep Kinderen Eerste Communieproject Zie het artikel Eerste communie in de Boskapel Kinderen spiritueel (op)voeden: hoe doe je dat? Door: Liesbeth Vroemen Wanneer: dinsdag 20 en 27 november 2018 Tijd: uur Plaats: Augustijns centrum de Boskapel Kosten: 20,-- Spirituele films Dit jaar zijn de spirituele films gezamenlijk voorbereid met de DORE gemeente, de Effata parochie en het Augustijns centrum de Boskapel. De films worden op deze drie plaatsen vertoond. De films hebben een jaarthema Intieme vreemden Dat betekent dat elke film op zijn eigen wijze laat zien hoe mensen vlakbij, toch veraf kunnen zijn. Verhalen over relaties waarbij de afstand veroorzaakt kan zijn door onvermogen, een onuitgesproken geheim, geheugenverlies, ontbreken van liefde of een domme vergissing. Na een korte introductie op de film wordt de film bekeken en is vervolgens ruimte om onder het genot van een drankje de indrukken die de film achterlaat met elkaar te bespreken. Film: Le gamin au vélo Door: Mike Rijken Wanneer: zondagmiddag 30 september 2018 Tijd: uur lunch en uur aanvang film Plaats: DoRe-gemeente Nijmegen, Professor Regoutstraat 23 Kosten: 5,-- Film: Boy A, Door: Rob Comans Wanneer: woensdag 21 november 2018 Tijd: uur Plaats: Augustijns Centrum de Boskapel Kosten: 10,-- inclusief koffie/thee en drankje bij de het nagesprek 29

30 Eerste Communie in de Boskapel De werkgroep kinderen Wil jij jouw Eerste Heilige Communie doen? Wil je meer weten over wat er in de kerk allemaal gebeurt en verteld wordt? En wil je graag meedoen als er brood en wijn gedeeld wordt? Voor kinderen van groep 4 en 5 organiseert de Boskapel een Eerste Communieproject. Bij voldoende aanmelding beginnen we vroeg in maart We vertellen Bijbelverhalen, gaan creatief aan de slag met allerlei thema s en vertellen elkaar ons eigen verhaal. Alle vragen mogen gesteld worden en iedereen is welkom. Eind mei of begin juni sluiten we feestelijk af en vieren we jouw Eerste Heilige Communie! 30

31 De Vierdaagse We kunnen de vierdaagse wel gebruiken om wat extra centen voor de Boskapel binnen te halen, werd er in de werkgroep veiling geopperd. We gaan koffie, thee en frisdrank verkopen aan de Vierdaagselopers. En toen begon de voorbereiding. Waar kunnen we onze kraam neerzetten? Wie zorgt er voor stoelen, een tafel, een parasol, etc.? Wie zorgt er voor koffie- en theekannen? Wie zorgt voor de bemensing van de kraam? Wie maakt er een spandoek? Op al die vragen is een antwoord gekomen. De actie kon beginnen. We hebben het geweten. Om 5 uur opstaan en dan tot de conclusie komen dat je eigenlijk al te laat bent. Nog wat extra inkopen doen. Moe weer thuiskomen. Maar... het was gezellig. Tja, en dan de opbrengst van al onze inspanningen. Die viel wat tegen. We hebben wat beginnersfouten gemaakt: de verkeerde locatie, te laat gestart, verkeerd ingekocht, etc. Fouten die we een volgende keer niet meer zullen maken. Daardoor was de uiteindelijke opbrengst maar 300,-- Toch hebben we er van genoten. De vierdaagse is en blijft een feest. Het is leuk om dat feest eens van een hele andere kant mee te maken. Al degenen die hebben meegewerkt aan deze actie: Heel hartelijk bedankt! 31

32 32

33 Goederen- en dienstenveiling Hoewel onze financiële situatie er steeds beter uit gaat zien, kunnen we nog steeds niet werken met een sluitende begroting. Een extra financiële injectie is dan ook meer dan welkom. Door Boskapellers zijn verschillende ideeën aangedragen voor zo n financiële injectie. Een van deze ideeën is het organiseren van een goederen- en dienstenveiling voor en door Boskapellers. Alvorens we het idee verder uitwerken willen we eerst inventariseren of we voldoende goederen en diensten kunnen bijeenbrengen. Wat bedoelen we met een goederen- en dienstenveiling? We denken aan een veiling van roerende goederen en aan diensten die we elkaar verlenen. Wij zoeken goede, bruikbare goederen van enige waarde. Te denken valt aan bijv.: een mooie stoel of tafeltje een prachtige kristallen vaas een zilveren schaal keukenapparatuur zoals een koffiezetapparaat of keukenmachines (schemer-)lampjes, etc. Kortom alles waarvan u denkt: jammer dat ik het niet meer gebruik en dat het al zo lang op zolder staat. Graag horen wij van u of u iets van waarde heeft dat u een nieuwe eigenaar gunt en waarvan u de opbrengst gunt aan de Boskapel. Met betrekking tot de diensten zijn wij op zoek naar Boskapellers die graag iets willen doen voor een ander. Te denken valt aan: het bakken van een overheerlijke taart de tuin opknappen het verzorgen van een diner een pianoles, pedicuren, schoonheidsbehandeling, sportmassage, barbier, 33

34 etc. Bedenk iets waar u erg goed in bent en dat u graag voor een ander over heeft. Wat de goederen en diensten betreft: de hoogste bieder krijgt het aangebodene. Als u hieraan uw steentje kunt bijdragen, aarzel dan niet en laat het ons weten. U kunt mij hierover mailen. adres: yuppie321@msn.com We hopen veel reacties binnen te krijgen. Alvast bedankt, Antoine Schröder 34

35 Van de Amnesty tafel Heeft u wel eens overwogen om Amnesty International te gaan steunen in hun acties? Nu denkt u meteen waarschijnlijk aan financiële steun (mag natuurlijk altijd ), maar ik bedoel hen daadwerkelijk te steunen in hun acties. Met uw computer kunt u hen steunen. Regelmatig zijn er spoedacties bij Amnesty die om uw steun vragen. Op: vindt u hierover alle informatie en uw steun betekent erg veel voor degenen, die rechteloos vervolgd worden en een mensonwaardige vervolging te wachten staat. Tot slot wil ik u nog een gedicht meegeven wat hier goed bij past: De weg van de hoop Diep in onszelf dragen we hoop: als dat niet het geval is, is er geen hoop. Hoop is de kwaliteit van de ziel en hangt af van wat er in de wereld gebeurt. Hoop is niet (te) voorspellen of vooruit (te) zien. Het is een gerichtheid van de geest, een gerichtheid van het hart, voorbij de horizon verankerd. 35

36 Hoop in deze diepe krachtige betekenis is niet het zelfde als vreugde omdat alles goed gaat of bereidheid je in te zetten voor wat succes heeft. Hoop is ergens voor werken omdat het goed is, niet omdat het kans van slagen heeft. Hoop is niet hetzelfde als optimisme evenmin de overtuiging dat iets goed zal aflopen. Wel de zekerheid dat iets zinvol is afgezien van de afloop, het resultaat. De Amnestygroep 36

37 A L B E R T I N U M G E N O O T S C H A P ECONOMIE VAN HET GENOEG Albertinumlezingen , 1e cyclus, september-oktober 2018 (LET OP AANVANGS- EN SLUITINGSTIJD, UUR TOT UUR) De groei moet eruit! Het groeimodel in de economie staat onder zware druk. Het levert niet wat het volgens de economen zou moeten leveren. De sociale gelijkheid, zo leert Thomas Piketty, is in de moderne groeiende economieën eerder afgenomen dan toegenomen. Ook past de bescherming van het milieu niet in het groeimodel van de economie, zo stelt Kate Raworth met andere postgroei - economen in haar Donut Economie. Groene groei bestaat niet! Daarom moeten we toe naar een radicaal andere economie. Daarin moeten niet alleen de grondrechten van de mens gerealiseerd worden, maar ook de natuur en het milieu worden gerespecteerd. Wat vergt dit van de nieuwe organisatie van arbeid, economie en politiek? Nog radicaler: welke mentaliteitsverandering wordt verwacht van producent en consument? Iedereen is econoom in zijn eigen verantwoordelijkheid, zo stelt Kate Raworth. Misschien is hiervoor een spirituele revolutie vereist. Grenzen aan de groei kunnen alleen gesteld worden vanuit een spiritualiteit van het genoeg, een nieuwe spirituele houding tegenover de menselijke én de niet-menselijke natuur. Ook de encycliek Laudato Si van paus Franciscus heeft daarop gewezen. Genoeg geeft enerzijds een grens aan, maar wijst anderzijds misschien ook naar nieuwe mogelijkheden. Een economie zonder groei? Datum: 20 september 2018, uur Spreker: prof. dr. Eelke de Jong, hoogleraar Internationale Economie aan de Radboud Universiteit Nijmegen en deelnemer aan het project Moral Markets 37

38 De groei van het bruto nationaal product was altijd de norm. Kate Raworth stelt in haar bekende boek De Donut Economie dat wij het denken in termen van groei van het bruto binnenlands product achter ons moeten laten. Ook de idee van de vrije markt komt onder kritiek te staan. Is de theorie van de postgroei -economen wel goed gefundeerd? Liggen de alternatieven zo scherp? Naar een economie in een sociale context Datum: 27 september 2018, uur Spreker: drs. Kees Vendrik, chief economist Triodos Bank en oud-kamerlid voor Groen Links. De postgroei -economie zou ingebed moeten worden in sociale en milieuvriendelijke waarden. Nieuwe modellen van gebruik van de natuur en van eigendom zijn nodig. Wat is de rol van de staat hierin? Wat is de politieke boodschap en de haalbaarheid van deze inbedding? Filosofie en een spiritualiteit van de ecologie Datum:4 oktober 2018, uur Spreker: prof. dr. Hub Zwart, hoogleraar filosofie van de natuurwetenschappen aan de Radboud Universiteit Nijmegen. Vaak is de ecologische crisis toegeschreven aan een vals zelfbegrip van de mens. Hij zou boven de natuur staan en vergeten dat hij zelf een natuurwezen is. Wat is de plaats van de mens in de natuur? Wat betekent dit voor de spirituele houding van de mens tegenover de natuur buiten hem en de natuur in hemzelf? Heeft het woord schepping hier iets te zeggen? Pierre Teilhard de Chardin kan ons misschien op dit punt wegwijs maken. Theologie en de spiritualiteit van het genoeg. Datum:11 oktober Spreker: prof. dr. Wil Derkse, emeritus bijzonder hoogleraar namens de Thomas More Stichting, o.a. aan de Radboud Universiteit Nijmegen. Mens en natuur zijn alleen gebaat bij een spiritualiteit van het genoeg. Een mateloos leven ontkent én de eigen waarde van de buitenmenselijke én die van de eigen menselijke natuur. Wat heeft de christelijke spirituele traditie ons te bieden voor een leven dat maat houdt? Wat is de verhouding tussen persoonlijk maat houden en de maat van de economie als geheel? Heeft het begrip groei nog iets te zeggen? 38

39 Algemene informatie - De lezingen worden op donderdag gehouden in de zijkapel van de Dominicuskerk te Nijmegen, uitsluitend bereikbaar via de hoofdingang aan het kerkplein, Prof. Molkenboerstraat 5. - De lezingen beginnen om uur (let op de aanvangstijd); na een koffiepauze rond uur is er tot uur gelegenheid om vragen te stellen en opmerkingen te maken. De lezingen zijn ook afzonderlijk te volgen. - De entree bedraagt 7 euro. - Uw vriendenbijdrage stellen we op prijs op bankrekening NL44 INGB t.n.v. Albertinumgenootschap Nijmegen (ANBI). Albertinumgenootschap Website: Mail: info@albertinumgenootschap.nl Folders en informatie Fons Fisscher, Kloosterstraat 1A 6581 XW Malden, Mail: a.fisscher@xs4all.nl Ans Metz, Jan Brinkhoffplantsoen 33, 6543 KA Nijmegen, Mail: AHMMetz1941@kpnmail.nl 39

40 Bestuur Boskapel Bestuur Els Verheggen (voorzitter) Jan Revenberg (secretaris) Vacature (penningmeester) Joop Haverkort Vacature Vacature Vacature Contactpersoon voor Bestuur, Participantenraad, Communicatie en vorming Secretariaat Penningmeester Vorming, Oecumene Bloemsiergroep, Eettafel, Gastteam, Amnesty, Diaconie Boskapelkoor, Koffiegroep Kinderen Boswachter De actie Boswachter is voor de Boskapel de belangrijkste bron van inkomsten. Word daarom Boswachter!! U kunt uw bijdrage overmaken op: ING-bank: IBAN: NL35 INGB of Rabobank: IBAN: NL47 RABO t.n.v. Stichting Augustijns Centrum de Boskapel Volg ons ook op : Bezoek ook eens onze vernieuwde website: 40