Vierde zondag: 22 januari 2017

Transcriptie

1 Januari 2017 jaargang 90 - nummer 4 België PB 2900 Schoten1 8/4508 P Vierde zondag: 22 januari :30 u Eucharistieviering in de kapel van het Klooster 9:15 u Eerste ontbijt van het jaar in de refter van de Humaniora 10:15u Nieuwjaarsontmoeting Zoals zoveel andere verenigingen viert OLSE graag Nieuwjaar. Wij doen het alleen wat later omdat we nu eenmaal gebonden zijn aan de vierde zondag! En wie nog met een kater zit van voorbije recepties en vieringen wil ik eraan herinneren dat het beste middel tegen die hangover een nieuw glas is. Het draaiboek van vorige jaren zal nu ook zijn dienst bewijzen: Men wenst elkaar het beste en bij OLSE is dat gemeend Tussen bubbels, sapjes en borrelnootjes in kun je al die oude kennissen nog eens ontmoeten De laatste nieuwtjes (en roddeltjes?) uit onze school Het e-foto overzicht van vorig jaar is zeker nuttig voor wie problemen heeft met het korte termijngeheugen Bubbels, sapjes en borrelnootjes (zie boven) De BOB-controle laten we dit jaar achterwege (die zijn verhuisd naar de Bredabaan) Zorg dat je er bij bent! Het is onze laatste Nieuwjaarreceptie! (dit jaar) Maandblad van de Koninklijke Oud-Leerlingenbond Sint-Eduardus (OLSE) v.z.w. Verantwoordelijke uitgever: Ludo Somers, Rustoordstraat 12, 2170 Merksem. Bankrekeningnummer: Website: sint-eduardus.be adres: olse@sint-eduardus.be

2 VAN MUIZEN EN MENSEN Tijdens de eucharistieviering op de OLSE-zondag van december stond de figuur van Jozef (die van Maria) centraal. Hij stond open voor de roepstem van God. Een ontmoeting met de Heer maakt van jou een ander mens. En dan was het spannend uitkijken naar de koffie op het maandelijkse ontbijt. Zou hij al dan niet drinkbaar zijn en zo ja: waarom? Maar alles verliep opperbest. Zelfs de dennentakken op tafel waren zo vers dat er hele kleine spinnen uitkropen. Wat dan weer zorgde voor een gevarieerde, eiwitrijke vleesschotel. slaven. Voor de voordracht hadden we met het allergrootste plezier Ilse Landuyt nog eens uitgenodigd. Sprak ze vorig jaar nog over eten door de tijden heen, dan had ze het nu in haar voordracht Proper en Puur! over de persoonlijke hygiëne doorheen de eeuwen. Het begon allemaal bij de Oude Grieken (880 vóór Christus). Bij hen was het de plicht om proper te zijn. Een sikkelvormig krabbertje was het eerste washandje. Geen zeep, maar olie moest van het lichaam worden geschraapt. Zo ontstonden ook de eerste baden en lavabo s. De Griekse baden iets te kort voor een menselijk lichaam van normale afmetingen zijn altijd blijven bestaan. Vanaf de vierde eeuw verschijnen de eerste douches. Deze werden bediend door De Romeinen namen het systeem van thermen van de Grieken over. Voor een dagje plezier ging je naar het gymnasium. Een bordeel hoorde standaard bij de instelling. Na de Romeinse tijd kwamen het christendom en de Kerk op de voorgrond. De Joden kenden nog 614 wetten, waarvan vele over hygiëne gingen, maar de eerste christenen draaiden via nieuwe regels en verhalen vele gebruiken om. De interpretatie was dat Jezus had gezegd dat je je niet moest wassen. En dus verschenen belangrijke personen en kloosterlingen om ter vuilst op het toneel. Een keerpunt kwam er bij de kruistochten van Wie niet meevocht, begaf zich naar de plaatselijke hammams. Deze zalige gewoonte werd mee naar huis

3 teruggebracht en zo ontstonden in westelijk Europa de eerste badhuizen. Ook hier werden al heel spoedig bordelen als annex ingericht. Ze konden het niet laten. In de 14 e eeuw werd de waspraktijk dan weer op een laag pitje gezet. Het gezamenlijke wassen werd stopgezet door de slechte reputatie van de badhuizen en de ziektes die eruit werden meegenomen. Maar ook waren er de vier humeuren. Dit zijn vermeende dampen die door opwarming de gemoedstoestand van een mens bepalen. Vanaf 1347 komen er ook nog eens vlooien bij vanwege de builenpest. De algemene idee heerste dat alle poriën moesten dichtgehouden worden: niet wassen en strakke kledij dragen dus. Bij voorkeur droegen de mensen die het zich konden veroorloven wit linnen. Dit zou vocht absorberen en zo het vuil wegnemen. Het linnen werd gewassen met fijn gemalen duivenmest als waspoeder. De armen gebruikten minder efficiënt kippenmest. Rond 1720 ontstaat de wetenschap van het baden en gaat de adel zich wassen. De armen doen dit niet. Baden in bronwater werd een therapie, waar vooral plaatsen als Bath, Spa en Baden-Baden garen bij sponnen. Tot 1920 waste de adel zich nog steeds in de slaapkamer en de waterdragers van weleer waren nog steeds actief en zelfs een statussymbool. De middenklasse gebruikte soms een pompdouche die door sportieve bewegingen aan de praat werd gehouden. Mannen droegen steevast een wasbroek en vrouwen een waskleed want het zien van het eigen lichaam was zondig. De allerarmsten ondertussen hadden slechts één toilet per 100 inwoners. Vanaf 1830 was er België en Leopold I had de ambitie om er een modern en proper land van te maken. Hygiëne werd vooral in de scholen bijgebracht. In de speciaalzaken verschenen lampetkommen, plooidouches en zinken baden. Se-

4 dert 1985 is klein comfort in elk huis verplicht. Dit wil zeggen dat een badkamer noodzakelijk aanwezig moet zijn, hoewel tot op heden zo n woningen er nog steeds niet over beschikken. Tot slot stelde Ilse Landuyt zich de vraag of we tegenwoordig niet overdrijven en te veel douchen, te veel zeep verbruiken, Een spreekster als Ilse Landuyt maakt onze kerstperiode goed. De manier waarop zij toehoorders kan onderhouden over soms onverwachte onderwerpen is een plezier voor het oor en de geest. Op een uiterst aangename en gedocumenteerde wijze brengt zij een onderwerp aan. Eender waarover zij spreekt: het zal altijd boeiend zijn. Volgend jaar weer? De zondag werd afgesloten met een gebruikelijke borrel en een stukje kerststronk. En zo eindigde deze geslaagde derde zondag. Of toch niet? Ramp o ramp: de opruimers van dienst werden plots geconfronteerd met een levende muis die zich toegang had verschaft tot het pand. Velen hebben het dier gespot, doch zijn er niet in geslaagd om het te vangen. Hopelijk speelde de verschrikte muis later nog een rol als welgekomen afleiding voor de tobbende leerlingen die een goed kerstexamen nastreefden. Wij gaan ons nu alleszins douchen, wit linnen aantrekken en dromen van kleine muizen. JM

5 Afscheid van een Sint (vriend) Inderdaad, na 23 jaar, hebben we, met gemengde gevoelens, erin toegestemd om onze vaste Sint zijn C4 te geven. J Vele jaren geleden was de Sint-Eduardus Basisschool op zoek naar een lieve, wijze, (oude) man die op zes december een bezoek wilde brengen aan de toen nog twee vestigingen van onze basisschool. Deze vraag kwam ook aan de oren van OLSE-er van het eerste uur, Louis Roelants en die was, na enig aandringen, bereid om ons een jaartje uit de nood te helpen. Dat bezoekje, dat toen nog op één dag werd afgehandeld, viel blijkbaar wel mee want, na opnieuw enig aandringen, was Louis bereid om ook het volgende jaar in de huid, of beter gezegd de kleren, van de heilige Sint te kruipen om al onze kinderen te verrassen met een bezoekje begin december. Van het één kwam het ander en ondertussen heeft Sint Louis, ondertussen de leeftijd van 85 jaar voorbij, er drieëntwintig edities opzitten. Sint Louis heeft onze basisschool in die jaren zien evolueren van een middelgrote witte lagere jongensschool met twee vestigingen en een kleine 400 kinderen naar een stevig uit de kluiten gewassen gekleurde basisschool van ongeveer 900 kinderen, verdeeld over drie vestigingen. Dat weerhield hem echter niet om elk jaar opnieuw weer paraat te staan om alle kinderen te komen begroeten als Sint. Het werd een gemengd publiek van jongens én meisjes, de namen waren niet meer zo eenvoudig uit te spreken als voorheen en de hoeveelheid kinderen maakte het ook niet meer mogelijk om alles op één dag af te werken. De laatste jaren stond Louis telkens twee dagen ter beschikking van Sint-Eduardus om voldoende tijd te kunnen besteden aan het bezoek van de drie vestigingen. Hij vroeg aan alle kinderen hoe het met hen was en had voor velen onder hen, afhankelijk van de info die hij van de Pieten kreeg, een persoonlijke boodschap in zijn grote boek staan. Hij kende ondertussen alle leerkrachten en alle leerkrachten kenden hem. Hij had voor ieder van hen een woordje van waardering in petto en wenste ieder van hen nog veel goede moed om het schooljaar verder af te werken. Wat Jan Decleir als Sint voor Antwerpen geworden is, is Louis Roelants voor onze basisschool: de echte Sinterklaas! DE vriend van groot en klein op de Sint- Eduardus Basisschool!!! We zijn ontzettend dankbaar voor die vele jaren en zullen hem missen maar we wensen hem nog vele jaren in goede gezondheid! Bedankt Sint! Bedankt Louis!

6 SINT-FRANCISCUS JAAR PAROCHIE Een verhaal van ouders en grootouders, kinderen en kleinkinderen. Gelovigen staan niet alleen, en gaan SAMEN op weg, hand in hand, als gemeenschap, als parochie Maar ook zo voor parochies Een parochie is ook geen eiland, staat niet alleen. Een parochie staat naast en tussen andere parochies, en is ook SAMEN op weg of zo zou het moeten Een parochie is ook niet uit de hemel komen vallen maar is ontstaan, (meestal) uit een andere parochie, met een voorgeschiedenis ; en soms groeiden er uit een parochie dan ook weer nieuwe parochies En ook de namen van parochies kwamen niet maar zo uit de hemel vallen maar hebben een oorzaak, een boodschap, een diepe betekenis, een band met het verleden Een parochie als dochter van een oude parochie, als moeder van jongere parochies. Ouders en grootouders, kinderen en kleinkinderen allen SAMEN op weg, met een verbonden geschiedenis En zo ook de jarige SINT-FRANCISCUSPAROCHIE gesticht in 1891, en ook niet uit de hemel komen vallen, maar afgesplitst van en ontstaan uit de moeder Sint-Bartholomeus. Dat deze bevalling niet zo heel vlot verliep tsja, dat is een ander verhaal. En zo waren er dan twee parochies in Merksem, moeder en dochter En evenzo gingen ze verder, hand in hand, tot Merksem wéér groter werd. De moeilijke bevalling van 1891 had geleerd dat we open moeten staan voor de toekomst, het oude soms moeten durven loslaten, en een verder opsplitsing, jonge parochies dichtbij de gelovigen, soms de beste oplossing is. Dit gebeurde dan ook, in 1924 en nog eens in 1938 twee nieuwe parochies in Merksem, dochters van Sint-Franciscus, kleindochters van Sint-Bartholomeus. En de namen??? Wel, vanaf de eerste jaren had (en heeft) de Sint-Franciscuskerk twee mooie zijkapellen waaraan vroeger ook een kapelanie verbonden was. De namen? De eerste : de kapel van O.L.V. van Zeven Smarten, de tweede : de kapel van Sint-Jozef. Kwamen de namen van de dochters van Sint-Franciscus uit de hemel vallen? Duidelijk niet dus. Beide Heiligen, O.L.V. en Sint-Jozef, hadden en hebben dus in de mooie Sint- Francicsuskerk steeds een belangrijke positie en betekenis. Staan we eens even stil in de kapel van

7 O.L.V. van Zeven Smarten. Een mooi O.L.V.-retabel op het neogotische altaar (1903, Pierre Peeters). Maar nog duidelijker wat de naam van de kapel betreft, kijken we even naar het mooie brandglasraam (1912, Stalins-Jansens), waarin 4 van de 7 Smarten van O.L.V. in evenveel medaillons staan afgebeeld : de Kruisdraging, Weervinding van Jezus in de Tempel, Vlucht naar Egypte, Opdracht van Jezus in de Tempel. De Vlucht naar Egypte vinden we ook nog eens terug in het rosas van Crespin-Calders (1948) in de Sint-Jozefkapel. Meer uitleg over deze Smarten van O.L.V., zo mooi uitgebeeld in onze kerk, vonden we reeds in vorige parochiebladen. En zo vinden we nog tal van afbeeldingen van O.L.V. terug in onze kerk, zoals het recent terug in het interieur verschenen stenen beeld van O.L.V. van Zeven smarten (Ch. Koob, 1902). Maar ook Sint-Jozef, die de naam gaf aan onze tweede dochter, komt ruim aan bod in de Sint-Franciscuskerk. Uiteraard in de Sint-Jozefkapel zelf, met het mooie Sint-Jozef-retabel (Pierre Peeters, 1903), en de afbeeldingen van Sint- Jozef in diverse brandglasramen, vooral in het grote koorraam, van Gussenhoven en Van Wijck uit 1934, dat uitsluitend aan hem is gewijd. Kinderen en kleinkinderen, ouders en grootouders. SAMEN op weg met elkaar door goede en kwade tijden en zo was het ook in Merksem, met de parochies En zoals elke goede familie werd er dan ook samen gevierd op zondag 2 oktober ll. : 125 jaar van dochter en moeder Sint-Franciscus. In oktober 2016 stond de jarige SINT-FRANCISCUSPAROCHIE dus in het middelpunt. Op zondag 2 oktober vierden we dus allemaal, onze ganse families, ouders en grootouders, kinderen en kleinkinderen deze 125 ste verjaardag, tijdens de viering in de mooie SINT-FRANCICUSKERK, waar iedereen samen kon genieten van stemmig gebed, maar ook mooie muziek en zang, zoals dit alles reeds 120 jaar weerklinkt onder de kunstzinnige houten gewelven van deze kerk, die reeds evenlang zorgen voor de prachtigste akoestiek die deze klanken ten hemel doet stijgen. GELUKKIGE VERJAARDAG SINT-FRANCISCUS LS

8 EVEN STILSTAAN... God, uw liefde vraag ik om vereenzaamde, overbodige mensen warmte en geborgenheid te geven. Uw troost vraag ik om gebroken, geknakte mensen te doen blijven hopen. Uw zachtmoedigheid vraag ik om de wereld, uw schepping, een stukje goddelijker te maken. Uw gerechtigheid vraag ik om onrecht en egoïsme in en rondom mij tegen te gaan. Uw barmhartigheid vraag ik om met een open hart naar mensen toe te gaan. Uw zuiverheid vraag ik om uw stem in de stilte te horen. Uw vrede vraag ik om aan al uw kinderen te vertellen dat Gij Vader zijt. God, hier ben ik. Zend mij. Opdat uw wil zou geschieden ben ik bereid.