Renovatie van een voormalig overheidsgebouw tot een uiterst duurzaam kantoor te Mechelen

Transcriptie

1 Renovatie van een voormalig overheidsgebouw tot een uiterst duurzaam kantoor te Mechelen Studiedag VTDV-HFDV Duurzaamheid in de zorg 20 oktober 2011 ir. Michaël Dierickx 1

2 Agenda Waarom dit duurzaam project? Waar? Over welke duurzaamheid spreken we? Hoe duurzaam is dit project? 2

3 Waarom dit duurzaam project? The bigger picture : (Bron: Energiebalans Vlaanderen, 2008, VITO) 3

4 Waarom dit duurzaam project? The smaller picture : bedrijfsstrategie / commerciële strategie Versmelten van vestigingen Nieuwe locatie hoofdkantoor Een eigen duurzaam project door en voor Grontmij investeren in know-how Planning, connecting, respecting the future 4

5 Waar dit duurzaam project? Essentiële criteria bij locatiekeuze: Verhuurbare oppervlakte/uitbreidbaarheid Mobiliteit/bereikbaarheid Openbaar vervoer (bus/trein) Parkeergelegenheid Zichtbaarheid/uitstraling Toegankelijkheid AAA locatie.. Duurzaamheid! 5

6 Welke duurzaamheid? Sociale duurzaamheid Comfort voor de gebruiker Meerwaarde voor de werknemer Meerwaarde voor de omgeving Economische duurzaamheid Kostenefficiëntie optimum Ecologische duurzaamheid Maximaal beperken van de milieu-impact 6

7 Sociale aspect (1) bereikbaarheid Motivatie: besparing in tijd én CO 2 -uitstoot Situering tussen Antwerpen en Brussel Situering tov E19 Parkeermogelijkheden Openbaar vervoer Fietsverkeer: fietsenstallingen en douches Toegankelijkheid Mobiliteitsplan 7

8 Sociale aspect (1) bereikbaarheid Stationsomgeving Mechelen nieuwe locatie HQ Mechelen 8

9 Sociale aspect (2) comfort Esthetisch comfort - uitstraling Thermisch comfort Luchtkwaliteit Lichtkwaliteit Akoestisch comfort Logistiek comfort 9

10 Sociale aspect (2.1) esthetisch comfort 10

11 Sociale aspect (2.1) esthetisch comfort 11

12 Sociale aspect (2.1) esthetisch comfort 12

13 Sociale aspect (2.2) thermisch comfort Warmte- en koudeafgifte: betonkernactivering Watervoerende leidingen in draagvloer 13

14 Sociale aspect (2.2) thermisch comfort Warmte- en koudeafgifte: betonkernactivering Lage-temperatuur-verwarming en hoge-temperatuurkoeling 14

15 Sociale aspect (2.2) thermisch comfort Warmte- en koudeafgifte: betonkernactivering Lage-temperatuur-verwarming en hoge-temperatuurkoeling Dankzij thermische inertie pieken en dalen in warmteen koelbehoefte opvangen Energie-overdracht via straling = erg comfortabel Opgepast voor gesloten verlaagde plafonds! 15

16 Sociale aspect (2.2) thermisch comfort Warmte- en koudeafgifte: klimaatplafonds Omwille van dikte dakplaat Lokalen met sterk wisselende bezetting Omwille van look 16

17 Sociale aspect (2.3) luchtkwaliteit Hygiënische ventilatie - debiet aan verse lucht EPB-wetgeving: 22 m³/h.pers (IDA 3) ARAB: 30 m³/h.pers (IDA 3) Kantoor M: 72 m³/h.pers (kantoren, IDA 1) 50 m³/h.pers (vergaderzalen, IDA 2) 17

18 Sociale aspect (2.4) lichtkwaliteit Daglichttoetreding Daglichtfactor = 3,2-3,4 % A glas /A vloer = 17,5 % 18

19 Sociale aspect (2.4) lichtkwaliteit Daglichttoetreding Daglichtfactor = 3,2-3,4 % A glas /A vloer = 17,5 % Verlichtingssterkte Locatie Norm (lux) Kantoor M (lux) Kantoor Vergaderzaal Refter Sanitair

20 Sociale aspect (2.5) akoestisch comfort Geluid = lucht-, contact- en installatiegeluid Geluidabsorptie intern vnl. via: Baffles en akoestische plafonds Absorptie op de centrale kern en op de kopse wanden Tapijt op de vloer Geluidisolatie extern vnl. via: Beglazing gevel (ongelijke glasbladdiktes) 20

21 Sociale aspect (2.5) akoestisch comfort 21

22 Sociale aspect (2.6) logistiek comfort Toegankelijkheid voor andersvaliden en leveringen 22

23 Economische aspect Samenwerking met projectontwikkelaar Efficiënt ruimtegebruik Renovatie bâtiment abandonné Landscape Multifunctionele ruimtes Bouwkosten Besparing ten gevolge van behoud bestaande structuur aanwenden voor duurzame ingrepen Besparingspotentieel energieverbruik Premies en subsidies 23

24 Economische aspect Besparingspotentieel energieverbruik Kantoor Zaventem (2008) = 22,9 /m² bouwjaar = 1991 Kantoor Groot-Bijgaarden (2008) = 15,7 /m² bouwjaar = 2003 Kantoor M (geraamd) = 9,2 /m² 24

25 Economische aspect Premies, subsidies en fiscale optimalisatie Vermindering onroerende voorheffing energiezuinige gebouwen E-peil ten hoogste E70: 20% E-peil ten hoogste E40: 40% Gedurende 10 jaar! 25

26 Economische aspect Premies, subsidies en fiscale optimalisatie Ventilatie met warmteterugwinning: Koudewarmteopslagsysteem: Snelheidsregelaars: ca Hoogrendementsmotoren: ca. 350 Newlighting: ca

27 Ecologische aspect (1) renovatie Hergebruik bestaande structuur 27

28 Ecologische aspect (1) renovatie Hergebruik bestaande structuur 28

29 Ecologische aspect (1) renovatie Hergebruik bestaande structuur Studie uitgevoerd door WTCB: besparing van m³ beton en 145 ton staal besparing van maar liefst ton CO 2 equivalent aan energieverbruik voor verwarming gedurende 50 jaar 29

30 Ecologische aspect (1) renovatie Hergebruik bestaande structuur 30

31 Ecologische aspect (2) energie K-peil Koudebrugarme detaillering E-peil 31

32 Ecologische aspect (2.1) K-peil Peil van warmte-isolatie: maat voor de warmteverliezen doorheen de gebouwschil EPB-wetgeving: max. K45 Kantoor M: K17 32

33 Ecologische aspect (2.1) K-peil Peil van warmte-isolatie: maat voor de warmteverliezen doorheen de gebouwschil EPB-wetgeving: max. K45 Kantoor M: K17 Bouwdelen: Vloer = 10cm in-situ gespoten PUR Muur = 9 tot 27cm resolschuim Hoogrendementsglas met houten raamprofielen Plat dak = 18cm PUR 33

34 Ecologische aspect (2.1) K-peil 34

35 Ecologische aspect (2.2) detaillering Koudebrug = extra (ongeoorloofd) warmteverlies, met risico op condensatie en schimmelvorming Dakrand 35

36 Ecologische aspect (2.3) E-peil Peil van primair energieverbruik: maat voor het energieverbruik van een gebouw EPB-wetgeving: max. E100 Kantoor M: E33, excl. PV-panelen E0, incl. PV-panelen 36

37 Ecologische aspect (2.3) E-peil Peil van primair energieverbruik: maat voor het energieverbruik van een gebouw EPB-wetgeving: max. E100 Kantoor M: E33, excl. PV-panelen E0, incl. PV-panelen Luchtdichtheid Lage-energiegebouw: max. 1,5 h -1 Passiefgebouw: max. 0,6 h -1 Kantoor M: 0,99 h -1 37

38 Ecologische aspect (2.3) E-peil Luchtdichtheid 38

39 Ecologische aspect (2.3) E-peil Peil van primair energieverbruik: maat voor het energieverbruik van een gebouw EPB-wetgeving: max. E100 Kantoor M: E33, excl. PV-panelen E0, incl. PV-panelen Luchtdichtheid Zonwerend glas of automatisch regelbare zonwering op ZO-, Z-, ZW- en W-gevels 39

40 Ecologische aspect (2.3) E-peil 40

41 Ecologische aspect (2.3) E-peil 41

42 Ecologische aspect (2.3) E-peil Verwarming en koeling: warmtepomp met BEO-veld 42

43 Ecologische aspect (2.3) E-peil Verwarming en koeling: warmtepomp met BEO-veld 43

44 Ecologische aspect (2.3) E-peil Mechanische balansventilatie: WTW door warmtewiel (76%) Frequentiegestuurde ventilatoren, aangestuurd door CO 2 -detectie 44

45 Ecologische aspect (2.3) E-peil Verlichting: Energie-efficiënte armaturen: P < 10 W/m² (kantoren) LED-verlichting in inkomhal en buiten Aanwezigheidsdetectie Daglichtregeling 45

46 Ecologische aspect (2.4) GBS Gebouwbeheerssysteem Beheer HVAC-installatie Beheer verlichting Beheer alarmen technische installaties Opvolging energieverbruik 46

47 Ecologische aspect (2.4) GBS Gebouwbeheerssysteem 47

48 Ecologische aspect (3) water Herbruik regenwater Toilet, urinoir Onderhoud 48

49 Ecologische aspect (3) water Waterbesparende toestellen Automatische spoeling van urinoirs WC s met dubbele toetsbediening Spaardouchekoppen Geen onnodige warmwatertappunten 49

50 Ecologische aspect (4) materiaalgebruik Vergelijkende studie van geveloplossingen door WTCB 50

51 Kwalitatieve toetsing Handleiding Waardering van kantoorgebouwen Methodiek van de Vlaamse Overheid om duurzame kantoorgebouwen te beoordelen Scoresysteem met gewichtsfactoren 51

52 Kwalitatieve toetsing Handleiding Waardering van kantoorgebouwen Methodiek van de Vlaamse Overheid om duurzame kantoorgebouwen te beoordelen Scoresysteem met gewichtsfactoren 3 groepen van prestatiecriteria: leefbaarheid en welzijn energie milieu en duurzaamheid 52

53 Kwalitatieve toetsing Handleiding Waardering van kantoorgebouwen Methodiek van de Vlaamse Overheid om duurzame kantoorgebouwen te beoordelen Scoresysteem met gewichtsfactoren 3 groepen van prestatiecriteria: leefbaarheid en welzijn energie milieu en duurzaamheid 4 sterren 53

54 Kwalitatieve toetsing BREEAM British Building Research Establishment Environmental Assessment Method Instrument om duurzaamheid meetbaar te maken Internationaal: aangepast aan lokale wetgeving Onafhankelijke certificatie: assessor - auditor Tijdens ontwerp en as-built 54

55 Kwalitatieve toetsing BREEAM Belangrijkste categorieën Energie (19%) Comfort en gezondheid (15%) Materialen (12,5%) Management (12%) 55

56 Kwalitatieve toetsing BREEAM > 30% > 45% > 55% > 70% > 85% PASS GOOD VERY GOOD EXCELLENT OUTSTANDING 56

57 Besluit Duurzaam ontwerpen is geïntegreerd ontwerpen Duurzaam bouwen is niet noodzakelijk duurder Duurzaam bouwen is zorgzaam bouwen Duurzaam bouwen is kritisch beheren Ambitie & resultaat voorbij de theorie Sociaal comfort Economische uitdaging Ecologisch statement 57

58 Renovatie van een voormalig overheidsgebouw tot een uiterst duurzaam kantoor te Mechelen Studiedag VTDV-HFDV Duurzaamheid in de zorg 20 oktober 2011 ir. Michaël Dierickx 58