Lil QUADRIFOLIA. Koninklijke Nederlandse. N a_tu_u_f_h_i_s_to_f_i_s_ch afdeling Deventer e_v e_f_e_n_ig_i_n_. kwartaalblad

Transcriptie

1 / QUADRIFOLIA kwartaalblad Lil Koninklijke Nederlandse g N a_tu_u_f_h_i_s_to_f_i_s_ch afdeling Deventer e_v e_f_e_n_ig_i_n 11e Jaargang, nr. 3. Zomer Mededelingen van het bestuur Van de voorzitter Na een paar weken "rust" tijdens het begin van de zomer beginnen we op de laatste dag van juli weer met ons excursieprogramma. We maken dan een avondwandeling op vertrouwd terrein: De Slenk. Leest u vooral ook in deze Quadrifolia het verslag van de beheersmaatregelen in dit terrein van de hand van Hans Grotenhuis. We brengen verder een bezoek aan een aantal bijzondere moerasgebieden in Friesland en een prachtig vengebied bij Tubbergen in Twente. We denken dat deze excursies alleszins de moeite waard zijn! Vraagt u ook eens uw vrienden en bekenden om mee te gaan; introducé's zijn van harte welkom. Vooraan melding excursies Voor alle excursies is vooraanmelding noodzakelijk. Dit kan geschieden bij Margreet Tegeler, tel , of bij Herman ten Grotenhuis, tel Bericht van de ledenadministratie Adreswijzigingen e.d. aan de afdelingsledenadministratie doorgeven: Mieke Geerlink-van der Gang, Klembergerweg 15,7214 BK Epse, tel Nieuwe leden Wij heten de volgende nieuwe leden van harte welkom: Mevrouw A. Kleinsmit, Deventerweg 70, 7203 AM Zutphen De heer D. Steenstra, Rijsweerdsweg 30, 7412 WG Deventer Mevrouw J. van Zeist, Grote Poot 6, 7411 KE Deventer Lezingendata nieuwe seizoen Voor het nieuwe seizoen zijn de volgende data voor lezingen in De Pompe gereserveerd: 1997: 9 oktober, 23 oktober, 13 november, 27 november, 11 december; 1998: Sjanuari. 22januari, 12 februari, 5 maart, 26 maart. Noteert u ze vast in uw agenda!

2 -. 2 KNNV -programma zomer 1997 (augustus-september) Donderdag 31 juli 1997 Avondexcursie naar De Slenk in het Oostermaet Op I mei j.\. zijn we in De Slenk geweest om de beheers- en inrichtingsmaatregelen te bekijken. Toen was de vegetatie nog niet tot volle ontwikkeling gekomen; daarvoor moet je in de loop van de zomer nog eens terugkomen. Dan loop je tot je middel door de vegetatie en is De Slenk op zijn mooist. Daarom gaan we onder leiding van Hans Grotenhuis nogmaals een avondje ronddwalen door De Slenk. Afbankelijk van de weersomstandigheden kunnen de muggen talrijk zijn in delen van het terrein, houdt daar rekening mee. Als de vegetatie nat is, zijn laarzen aan te bevelen. Neem ze in ieder geval mee. Aanvang uur. Verzamelen bij de ingang van het Oostermaet aan de Oerdijk te Lettele; dat is de parkeerplaats bij het kerkpad. Vooraanmelding noodzakelijk. Zaterdag 9 augustus 1997 Naar de moerassen in zuidoost Friesland In zuidoost Friesland ligt een aantal interessante moerasgebieden. Twee van deze gebieden staan vandaag op het programma: de Lindevallei en de Rottige Meente. Beide terreinen liggen dicht bij elkaar in de buurt van Wolvega. De Linde is een veenriviertje waarlangs moerassen, graslanden en broekbosjes liggen. Al deze terreintypen zullen we tegenkomen en als het meezit, zullen we vrij massaal het Blaasjeskruid in bloei zien. De Rottige Meente is een uitgestrekt moerasgebied langs het veenriviertje de Scheene. Graslauden, rietvelden, open water en wiigenstruwelen bepalen het I landschap hier. Daarnaast zijn er nog bijzonder aardige cultuurhistorische elementen aanwezig uit de tijd dat hier turf werd gestoken die via de Scheene ~ werd afgevoerd. Dat alles komen we zeker tegen op onze wandeling. De volgorde van terreinbezoek is nog niet bekend, maar zeker is wel dat we 's morgens en 's middags een terrein bezoeken en met de lunch bij de auto zijn. De terreinen zijn goed toegankelijk, alleen bij nat weer zijn laarzen aan te bevelen, omdat een deel van de route door graslanden voert. De excursie duurt de gehele dag en staat onder leiding van Hans Grotenhuis. Gezien de splitsing in een ochtend- en middagexcursie is het mogelijk af te haken. Vertrek: 8.00 uur vanaf de Beestenmarkt te Deventer. Vooraanmelding noodzakelijk. Zaterdag 23 augustus 1997 Nachtvlinders vangen bij Harry Groenink Het bekijken van nachtvlinders gebeurt als het donker is en daarom gaan we bij avond op pad. Harry Groenink wil ons iets van de sfeer van die nachtelijke activiteiten laten proeven. Bovendien is de tuin van Harry een uitstekende plaats voor de vangst van nachtvlinders. Om uur zijn we welkom aan de Langenbergerweg 7 te Bathmen. Mochten de weergoden ons niet gunstig gezind zijn dan proberen we het wellicht een andere zaterdag nog een keer. Bij twijfel Harry even bellen. te\ Vooraanmelding noodzakelijk.

3 3 Zondag 31 augustus 1997 Het Hondeven bij Tubbergen ~ Onder leiding van Wil Seldam brengen we een bezoek aan het ~~ J'" ;,; Hondeven bij Tubbergen in het noorden van Twente. Het Hondeven.,~--,' 'î " is een zogenaamde pingo-ruïne: een klein, rond meertje, omgeven ~ ('11 ~t! door een verhoogde wal, dat overbleef na het smelten van een ~ bevroren grondwaterbel (pingo) na de laatste ijstijd. Het water in het.'~ ~ vennetje staat hoger dan het omringende land. De waterstand wordt dus uitsluitend bepaald door neerslag en niet door watertoevoer uit de omgeving. Hierdoor is rondom het ven een fraaie vegetatie te vinden met onder andere Dopheide, Beenbreek, Heidekartelblad, Kleine veenbes, Eenarig wollegras en diverse soorten veenmos, Klokjesgentiaan, Kleine en Ronde zonnedauw en Bruine en Witte Snavel bies. (De hier vermelde informatie over dit terrein is ontleend aan het artikel "De adoptie van het Hondeven" van Ron Poot in Natura , waarnaar wij graag verwijzen.) Wellicht gaan we als er tijd voor is nog een kijkje nemen in de naburige Vasserheide, een gebied met grafheuvels, grove-dennenbos en voedsel arme brongebiedjes. Als het veel geregend heeft, is het verstandig om laarzen mee te nemen. Het wordt een driekwart dag excursie. Vertrek: 8.30 uur vanaf de Beestenmarkt te Deventer. Vooraanmelding noodzakelijk. Zondag 21 september 1997 Wandelen in 't Joppe Een vroege herfstwandeling met misschien al paddestoelen onder leiding van Mary van Saane en Truus de Fluiter in 't Joppe, een fraai landgoed met parkbos, kleine percelen naald- en loofbos, weiden en akkers. De excursie duurt een halve dag. Vertrek: 9.30 uur vanaf de Beestenmarkt te Deventer. Vooraanmelding noodzakelijk. Donderdag 9 oktober 1997 en Donderdag 23 oktober 1997 Eerste lezing nieuwe Leden vergaderi ng seizoen Over beide avonden leest u meer in de volgende Quadrifolia. Mededelingen Het Oostermaet - De Slenk De aanwijzing van De Slenk als beschermd natuurmonument op grond van de natuurbeschermingswet heeft niet alleen een beschermende werking, maar ook inrichtingsmaatregelen behoren tot de mogelijkheden. Daarvoor dient het beheersplan. De eerste beheersplanperiode ( ) is inmiddels afgelopen. In deze periode zijn er oppervlaktes geplagd en afgegraven en is de poel flink vergroot. Daarnaast wordt er jaarlijks een bepaalde oppervlakte gemaaid. Het beheersplan voor de tweede periode ( ) is onlangs gereed gekomen. De KNNV heeft in dit beheersplan en flink aandeel gehad. Zo is de beschrijving van de ontwikkelingen in het terrein over de afgelopen jaren afkomstig van de KNNV. In het plan is een aantal fraaie kleurenkaarten opgenomen met onder andere een kaart van de vegetatiestructuur. De ideeën voor de inrichtingsmaatregelen voor de komende drie jaar zijn eveneens afkomstig uit de koker van onze afdeling.

4 4 Wat gaat er gebeuren? Het maai beheer wordt voortgezet en voor het eerst wordt het kleinschalige beheer vermeld dat wij als KNNV voor onze rekening nemen. Gezien de vrij grote ingrepen in een korte tijd gedurende de afgelopen drie jaren staan er de komende drie jaar niet veel ingrijpende maatregelen op het programma. Er moet eerst wat rust in het terrein komen om de gewenste ontwikkelingen de kans te geven. In 1998 wordt de dikke laag houtmolm langs de wal bij het kerkpad afgegraven en afgevoerd. Daarmee wordt het oorspronkelijke profiel hersteld. Tevens wordt in 1998 een informatiepaneel geplaatst, net in De Slenk ter hoogte van de onderbreking in de wal. Tekst en afbeeldingen op het paneel worden in overleg met de KNNV gemaakt. In ieder geval wordt de naam van de KNNV op het paneel vermeld. Tot slot mag niet onvermeld blijven dat wij een prettige samenwerking hebben met de Stichting IJssellandschap, de eigenaar van De Slenk. Werkzaamheden die we zelf niet kunnen uitvoeren kunnen door mensen van IJssellandschap worden gedaan, onze gereedschapvoorziening is goed geregeld en zo zijn er nog wat praktische zaken goed voor elkaar. Sinds de decentralisatie van taken van het ministerie van Landbouw, Natuurbeheer en Visserij zijn de provincies verantwoordelijk voor de uitvoering van de natuurbeschermingswet. Wij hadden dus te maken met de provincie Overijssel. Ook de samenwerking met de provincie is prettig verlopen. Verreweg het grootste deel van de wensen en tekstvoorstellen voor het nieuwe beheersplan is overgenomen. Tevens heeft de provincie gezorgd voor een aantrekkelijk boekwerkje met een aantal kleurenkaarten. Degenen die geïnteresseerd zijn in het beheersplan kunnen een exemplaar lenen bij ondergetekende. Hans Grotenhuis tel Mededeling van Natuur en Milieu Overijssel Natuur en Milieu Overijssel organiseert in het najaar voor de leden van de aangesloten organisaties twee cursussen. "Handhaving Natuur- en Milieuwetgeving". Data: 17, 18,24 en 25 september 's avonds. Plaats: Zwolle. "Ecologie en Waterbeheer (toegespitst op de Vechtstreek)". Data: 30 september, 7,21 en 28 oktober en 4 november 's avonds met een excursie op zaterdag 1 november. Plaats: Ommen. Nadere informatie bij Hans Grotenhuis, tel Natuurverschijnsel en Verre vlinders Onze zwerftocht door Noorwegen, vorige zomer, bracht ons onder andere naar de Westkaap. Deze rotsmassa ligt op 4% meter boven de zeespiegel van de Atlantische Oceaan, op ruim 62 graden noorderbreedte. Je komt er langs een zeer smalle weg, die akelig steil omhoog gaat van zeeniveau tot de top. Daar boven kun je van een prachtig uitzicht genieten, als het mooi helder weer is tenminste. Naar het noordoosten zie je de fjordenkust naar Alesund, naar het zuiden heel in de verte de ijsmassa's van Jostedalbreen, de grootste gletsjer van het Europese vasteland, en naar het noorden niets dan water, en daarna ijs, tot de Noordpool. En daar, op bijna 500 meter boven zee en 200 kilometer ten noorden van Bergen zagen we twee vlinders. Op zich niets bijzonders natuurlijk, er vliegen in de zomer wel meer vlinders in Noorwegen. Maar dit waren trekvlinders, één Atalanta en één Distelvlinder.

5 5 Beide soorten zijn vanuit Zuid-Europa en misschien zelfs Noord-Afrika naar het noorden getrokken, over een afstand van pakweg 3000 kilometer. met als vervoermiddel twee paar tere vleugeltjes! We hadden ergens gelezen dat de Distelvlinder soms tot wel 100 kilometer boven Oslo is gesignaleerd, maar deze twee waren nog een eind verder terechtgekomen. Het lukte ons de Atalanta te fotograferen, maar de Distelvlinder was te onrustig en zat geen ogenblik stil. Misschien had hij haast om nog verder naar het noorden te vliegen. Jan Ossebaard Waarneming Midden op een warme lentemiddag zag ik onze poezen "anders dan anders" door de tuin hollen. Zigzaggend en duidelijk opgewonden, maar ook in verwarring en niet helemaal overtuigd van het nut en de kans op succes, zo zag ik van boven uit het raam. Meteen al werd duidelijk waardoor hun jachtinstinct, en hun bevreemding, gewekt was: voor hen uit rende een razendsnel diertje: roodbruin, slank, ongeveer zo groot als een eekhoorn en met een zwarte staartpunt. Een hermelijn. Nooit eerder gezien, en nu in mijn eigen (bos)tuin! Laat u ons uw bijzondere waarnemingen eens weten, thuis in uw eigen omgeving of op uw vakantieadres. Misschien ontstaat er een nieuwe rubriek in Quadrifolia? Mieke Geerlink, redactie Quadrifolia

6 DRUKWERK Afzender: A.M. Geerlink-van Kleibergerweg BK Epse der Gang ADRESSEN Nat. hist. secr.: H.M. ten Grotenhuis Molenbeek BD Laren tel.: DE KNNV IN VOGELVLUCHT (augustus-september 1997) Secretariaat: J.J.B. Ossebaard Smidsweg CC Bathmen tel.: Penningmeester: Mevr. M.H. Tegeler Rembrandtkade HG Deventer tel.: Ledenadministratie: Mevr. A.M. Geerlinkvan der Gang Klembergerweg BK Epse tel.: Donderdag 31 Juli Zaterdag S) augustus Zaterdag 23 augustus Zondag 3 I augustus Zondag 21 september Donderdag S) oktober Donderdag 23 oktober A vondwandeling De Slenk Moerasgebieden in zuidoost Friesland 's A vonds vlinders vangen bij Hurry Groenink Hct Hondeven bij Tubbcrgcn Wandelen in 't Joppe Eerste lezing nieuwe seizoen Jaarlijkse ledenvergadering