Voorbeeld. Preview NEN-ISO Instrumenten en methoden voor het meten van fysische omgevingsgrootheden. Thermische binnencondities.

Transcriptie

1 UDC 1.4:5.08: I Thermische binnencondities Instrumenten en methoden voor het meten van fysische omgevingsgrootheden NEN-ISO 7726 Thermal environments Instruments and methods for measuring physical quantities le druk, september 1989 Inhoud Met correcties van augustus 1990 Dit document mag slechts op een stand-alone PC worden geinstalleerd. Gebruik op een netwerk is alleen. toestaan als een aanvullende licentieovereenkomst voor netwerkgebruik met NEN is afgesloten. This document may only be used on a stand-alone PC. Use in a network is only permitted when a supplementary license agreement for us in a network with NEN has been concluded. 0 inleiding 1 Onderwerp en toepassingsgebied 2 Verwijzingen Algemeen.1 Behaaglijkheidsnorm en belastingsnorm.2 Fysische omgevingsgrootheden 4 Specificaties met betrekking tot de meetinstrumenten 4.1 Gemeten grootheden 4.2 Kenmerken van de meetinstrumenten 5 Specificaties met betrekking tot de meetmethoden 5.1 Specificaties met betrekking tot de variatie van fysische grootheden in de ruimte rond het object 5.2 Specificaties met betrekking tot de variatie van fysische grootheden in de tijd Bijlage A - Meting van de luchttemperatuur Bijlage B - Meting van de gemiddelde stralingstemperatuur Bijlage C - Meting van de stralingsasymmetrie Bijlage D - Meting van de absolute luchtvochtigheid Bijlage E - Meting van de luchtsnelheid blz

2 NEN-ISO Blz. 2 Inleiding Dit document is er een uit een reeks internationale normen bedoeld voor gebruik bij de bestudering van klimaatomstandigheden. Het doel van deze reeks internationale normen is in het bijzonder: - het vaststellen van definities voor termen, te gebruiken bij meet-, beproevings- en interpretatiemethoden, waarbij rekening wordt gehouden met reeds bestaande of in voorbereiding zijnde normen; - het formuleren van criteria met betrekking tot meetmethoden voor fysische grootheden die klimaatomstandigheden kenmerken; - het kiezen van een of meer methoden voor het interpreteren van de grootheden; - het vaststellen van aanbevolen of maximumwaarden voor blootstelling aan klimaatomstandigheden in het comfortgebied en in extreme gebieden (heet en koud); - het formuleren van criteria met betrekking tot methoden voor het meten van de doeltreffendheid van middelen of maatregelen voor individuele of collectieve bescherming tegen hitte en koude. Gezien de stijgende belangstelling voor de problemen die bij blootstelling van personen aan klimaatomstandigheden optreden, en het feit dat er slechts weinig documenten of nationale normen op dit gebied bestaan, leek het wenselijk deze internationale norm te doen verschijnen zonder op de gehele, nog op te stellen reeks te wachten. Alle apparatuur voor het meten die voldoet aan de voorgeschreven nauwkeurigheid in deze internationale norm, of zelfs beter is, mag worden gebruikt. Aangezien de eigenschappen van instrumenten kunnen variëren afhankelijk van het meetprincipe, de bouw en de wijze waarop ze worden gebruikt, kan de beschrijving of vermelding van bepaalde instrumenten in de bijlagen slechts betekenen dat ze worden aanbevoien. Het wordt aan de gebruikers overgelaten om de kwaliteit van de instrumenten op de markt te vergelijken en te toetsen aan de specificaties die in deze internationale norm worden gegeven.

3 NEN-ISO Blz. 1 Onderwerp en toepassingsgebied Deze internationale norm beschrijft de vereiste eigenschappen van apparatuur voor het meten van fysische omgevingsgrootheden en de methoden voor het meten van deze fysische grootheden. Deze norm heeft niet tot doel een globale index te definiëren voor behaaglijkheid of thermische belasting, maar beoogt de normalisatie van de meting van grootheden die tot deze index moeten leiden. Andere internationale normen omschrijven nauwkeurig de methoden, die gebruik maken van de grootheden die volgens deze norm zijn verkregen. Deze internationale norm dient als naslagwerk voor het opstellen van: - specificaties voor de makers en gebruikers van instrumenten voor het meten van fysische omgevingsgrootheden; - een contract tussen twee partijen voor het meten van deze grootheden. Deze norm is van toepassing op alle warme, behaaglijke of koude omgevingen, waarin mensen verblijven. 2 Verwijzingen ISO 724, Hot environments - Estimation of the heat stress on working man, based on the WBGTindex (wet bulb globe temperature) ). Algemeen.1 Behaaglijkheidsnorm en belastingsnorm De specificaties en methoden in deze internationale norm zijn afhankelijk van de mate van de te beoordelen thermische onbehaaglijkheid, verdeeld in twee klassen. De specificaties en methoden van het type C hebben betrekking op metingen, verricht in een gematigd thermisch binnenklimaat met nagenoeg behaaglijke condities (behaaglijkheidsnorm). De specificaties en methoden van het type S hebben betrekking op metingen, verricht in omgevingen met grotere thermische belastingen, of waar de thermische belastingen zelfs extreme waarden aannemen (belastingsnorm). De specificaties en methoden voor beide klassen zijn zodanig bepaald, dat rekening is gehouden met de praktische meetmogelijkheden ter plaatse en met de prestaties van de huidige meetinstrumenten..2 Fysische omgevingsgrootheden De bepaling van globale indices voor behaaglijkheid of thermische belasting vergt kennis van fysische omgevingsparameters. Deze parameters kunnen in twee categorieën worden ingedeeld, al naar gelang de afhankelijkheid van de omgeving. voor thermische behaaglijkheid of thermische belasting te bepalen, die gebaseerd zijn op de warmtebalans van de mens in een gegeven thermische omgeving. Het gaat om de volgende grootheden: al bl cl dl luchttemperatuur, uitgedrukt in kelvin (T,) of in graden Celsius (t,); gemiddelde stralingstemperatuur, uitgedrukt in kelvin (7,) of in graden Celsius Cr,) en stralingsasymmetrie, uitgedrukt in kelvin of in graden Celsius (At,,); absolute vochtigheid van de lucht (p,), uitgedrukt in kilopascal. De absolute luchtvochtigheid kan op verschillende manieren worden berekend (zie bijlage D). Een manier is het gelijktijdig meten van de psychrometrische temperatuur en de luchttemperatuur; luchtsnelheid (v,), uitgedrukt in meter per seconde. Het verband tussen deze vier grootheden en de verschillende posten van de warmtebalans is weergegeven in tabel 1. In deze tabel zijn eveneens vier andere grootheden weergegeven, die echter niet in deze internationale norm worden behandeld, omdat ze meestal niet gemeten maar, gebruik makend van tabellen, geschat worden. Opmerking Het begrip gemiddelde stralingstemperatuur maakt het mogelijk stralingsuitwisseling tussen de mens en zijn omgeving te beschrijven. Verondersteld wordt dat het effect op de mens in de reële, meestal heterogene omgeving gelijk is aan het effect in een homogene omgeving. Indien deze veronderstelling niet opgaat, in het bijzonder in het geval van asymmetrische straling, dient de stralingsuitwisseling met de thermisch verschillende zones en het effect hiervan op de mens, beoordeeld te worden met behulp van het begrip stralingsasymmetrie..2.2 Afgeleide grootheden De afgeleide fysische grootheden karakteriseren een aantal omgevingsparameters tegelijk, gewogen naar de kenmerken van de gebruikte opnemers. Deze afgeleide grootheden worden vaak gebruikt om rechtstreeks een empirische index te bepalen voor behaaglijkheid of thermische belasting zonder daarbij gebruik te maken van de warmtebalans van de mens. De meest gebruikte afgeleide grootheden zijn: a) de natuurlijke natte-boltemperatuur (t,,) *), die afhankelijk is van de temperatuur, de snelheid en de vochtigheid van de lucht alsmede van de gemiddelde stralingstemperatuur. Deze grootheid moet niet worden verward met de psychrometrische natte temperatuur (t,) die gebruikt wordt voor de berekening van de vochtigheid; b) de globetemperatuur (t,) ), die afhankelijk is van de gemiddelde stralingstemperatuur, de luchttemperatuur en de luchtsnelheid. Deze grootheid kan worden gebruikt om een empirische index te bepalen voor thermische belasting of als hulpgrootheid bij het berekenen van de gemiddelde stralingstemperatuur;.2.1 Basisgrootheden Met fysische basisgrootheden worden onafhankelijke omgevingsgrootheden bedoeld. Deze basisgrootheden worden dikwijls gebruikt om indices Nationale voetnoten 1) In Nederland NEN-ISO j Ook wel natuurlijke natte-luchttemperatuur genoemd. ) Ook wel zwarte-boltemperatuur genoemd.

4 NEN-ISO Blz. 4 c) de natte-bol-globetemperatuur (WLIGT), die afhangt van de temperatuur, de snelheid en de vochtigheid van de lucht alsmede van de gemiddelde stralingstemperatuur. Deze temperatuur wordt bepaald uitgaande van de meting van de natuurlijke natte-boltemperatuur (r,,), de zwarte-boltemperatuur (t,) en, bij zonnewarmtebelasting, de luchttemperatuur. De weegfactoren van deze grootheden zijn in ISO 724 vermeld; d) de natte-globetemperatuur (r,,) die van dezelfde grootheden afhangt als de natuurlijke natteboltemperatuur (t,,), maar waarbij een andere weging is toegepast. Deze temperatuur moet niet worden verward met de natte-bol-globetemperatuur (WBGT-index). Nationale opmerking In plaats van globe wordt vaak zwarte-bol gebruikt. Indien alle andere grootheden gelijk blijven, dan gelden de gemeten waarden voor de afgeleide grootheden slechts voor opnemers, waarvan de vorm en de afmetingen zijn voorgeschreven. 4 Specificaties met betrekking tot de meetinstrumenten 4.1 Gemeten grootheden Basisgrootheden De luchttemperatuur is de temperatuur van de lucht rond het menselijk lichaam (zie bijlage Al De gemiddelde stralingstemperatuur is de uniforme temperatuur van een denkbeeldige om- sloten ruimte waarin de stralingsuitwisseling tussen het menselijk lichaam en zijn omgeving gelijk is aan de stralingsuitwisseling in de werkelijk situatie. De gemiddelde stralingstemperatuur kan worden gemeten met behulp van instrumenten waarmee de over het algemeen heterogene straling van de wanden in de werkelijke situatie kan worden vertaald in een gemiddelde waarde (zie bijlage BI. Hiervoor gebruikt men vaak de globe. Deze maakt het mogelijk de gemiddelde stralingstemperatuur bij benadering te bepalen, uitgaande van de meting van de globetemperatuur en de temperatuur en snelheid van de lucht rond de globe. De meetnauwkeurigheid van de gemiddelde stralingstemperatuur, die met dit meetinstrument wordt verkregen, is sterk afhankelijk van de beschouwde omgeving en tevens van de nauwkeurigheid waarmee de temperatuur van de globe en de temperatuur en snelheid van de lucht rond de globe worden gemeten. De werkelijke meetnauwkeurigheid moet worden aangegeven wanneer de toleranties, voorgeschreven in deze internationale norm, worden overschreden. De gemiddelde stralingstemperatuur is gedefinieerd in relatie tot het menselijk lichaam. De bolvorm van de zwarte-bolthermometer geeft een redelijke benadering van de vorm van het lichaam van zittende personen. Een ellipsvormige opnemer geeft een betere benadering van de menselijke vorm, zowel voor staande als voor zittende personen. De gemiddelde stralingstemperatuur kan ook worden berekend uitgaande van de meting van de temperatuur van de omringende wanden en de r Tabel 1 - Voornaamste onafhankelijke grootheden die een rol spelen bij de analyse van het binnenklimaat ta ir V, grootheden Pa I I cl I 4, M I W I posten van de warmtebalans lucht- gemiddelde te mmperatuur stralingstemperatuui luchtsnelheid absolute lucht-,ochtigheid (partiële laterdampdruk) kledingisolatie verdampingsweerstand van kleding metabolisme uitwendige arbeid inwendige warmteproduktie, M - W warmteoverdracht door straling, R X warmteoverdracht door convectie, C *) X X warmteverliezen door verdamping: - aan de huid, E X - door ademhaling, Eres ) Warmteoverdracht door convectie wordt ook beïnvloed door bewegingen van het lichaam. De resulterende luchtsnelheid bij de huid wordt de relatieve luchtsnelheid (v,,) genoemd. I X I

5 NEN-ISO Blz. 5 vorm van die wanden en hun positie ten opzichte van de mens (berekening van de geometrische factoren) (zie bijlage B). Elke andere meetapparatuur of berekeningswijze, die het mogelijk maakt de gemiddelde stralingstemperatuur te bepalen met de nauwkeurigheid, zoals gespecificeerd in de hierna vermelde paragrafen, mag worden gebruikt De stralingsasymmetrie is het verschil tussen de vlakstralingstemperatuur van de twee tegenovergestelde zijden van een klein vlakje (zie voor de definitie van de vlakstralingstemperatuur in het vervolg van deze paragraaf). Het begrip stralingsasymmetrie wordt gebruikt wanneer de gemiddelde stralingstemperatuur de stralingsomgeving niet goed karakteriseert. Dit is bijvoorbeeld het geval wanneer de straling afkomstig is van tegenoverliggende delen van een ruimte met sterk heterogene thermische condities. Het asymmetrische stralingsveld wordt gedefinieerd ten opzichte van de stand van een referentievlakje. Het is echter noodzakelijk de plaats van dit referentievlakje exact aan te geven met behulp van de richting van de normaal op dit vlakje. De stralingsasymmetrie wordt gemeten of berekend uitgaande van de meting van de vlakstralingstemperatuur in twee tegenoverliggende richtingen. De vlakstralingstemperatuur (T,,, of t,,) is de uniforme temperatuur van een ruimte waarvoor de invallende straling op een zijde van een klein vlakje dezelfde is als in de reële, niet uniforme omgeving. De vlakstralingstemperatuur is een grootheid die de straling beschrijft in één richting. De zogenaamde nettoradiometer is een instrument, dat dikwijls wordt gebruikt om deze grootheid te meten (zie bijlage C). Het is dan mogelijk de vlakstralingstemperatuur te bepalen uitgaande van de nettostralingsuitwisseling tussen de omgeving en het referentievlakje en de oppervlaktemperatuur van de radiometer. Een radiometer die gebruik maakt van een opnemer, samengesteld uit een reflecterende (gepolijste) en een absorberende (zwart geschilderde) schijf, mag eveneens worden gebruikt. De partiële waterdampdruk van een mengsel vochtige lucht is de druk die de waterdamp, aanwezig in dit mengsel, zou uitoefenen indien deze waterdamp het volume alleen in beslag zou nemen dat door de vochtige lucht bij dezelfde temperatuur in beslag wordt genomen. De absolute vochtigheid kan direct worden bepaald (dauwpuntsmeter, elektrolytisch meetinstrument) of indirect, door de gelijktijdige meting van verschillende grootheden (relatieve vochtigheid en temperatuur van de lucht; psychrometrische natte temperatuur en temperatuur van de lucht) (zie bijlage D). De psychrometer is een instrument dat dikwijls wordt gebruikt voor het meten van de vochtigheid. Hij maakt het mogelijk de absolute vochtigheid van de lucht te bepalen, uitgaande van de meting van de luchttemperatuur (t,) en de psychrometrische natte temperatuur (t,). De meetnauwkeurigheid is slechts in overeenstemming met de voorschriften in deze internationale norm, indien het toestel goed is ontworpen en indien de voorzorgsmaatregelen bij gebruik nauwkeurig worden gevolgd. Elk meetinstrument, dat de absolute vochtigheid van de lucht meet met de nauwkeurigheid, aangeduid in de hierna vermelde paragrafen, mag worden gebruikt De luchtsnelheid is een grootheid die is gedefinieerd door zijn grootte en richting. Wanneer het om een thermische omgeving gaat, hebben we te maken met de effectieve snelheid van de lucht, dit wil zeggen de grootte van de snelheidsvector van de luchtstroming in het beschouwde meetpunt (zie bijlage E). De luchtsnelheid kan in het algemeen worden bepaald: - door gebruik te maken van een sonde die rechtstreeks gevoelig is voor de grootte van de snelheid ongeacht de richting (warme bol); - door gebruik te maken van drie gerichte opnemers die de richtingscomponenten van de luchtsnelheid meten langs de assen van een orthogonaal stelsel. Indien men deze drie componenten v,, vy en v, noemt, dan wordt de resulterende luchtsnelheid als volgt beschreven: Elke andere meetapparatuur of berekeningswijze, die het mogelijk maakt de stralingsasymmetrie of de vlakstralingstemperatuur te bepalen met dezelfde nauwkeurigheid, als die welke hierna wordt voorgeschreven, mag worden gebruikt De absolute vochtigheid van de lucht kenmerkt elke grootheid die verband houdt met de werkelijke hoeveelheid waterdamp in de lucht, in tegenstelling tot grootheden zoals de relatieve vochtigheid of de verzadigingsgraad, die de verhouding weergeven tussen de aanwezige hoeveelheid waterdamp en de maximale hoeveelheid die bij een gegeven temperatuur in die lucht aanwezig kan zijn. Met betrekking tot warmte-uitwisseling door verdamping tussen de mens en zijn omgeving, moet de absolute vochtigheid van de lucht gebruikt worden. Deze wordt dikwijls uitgedrukt in de partiële waterdampdruk. In die gevallen waarin de luchtstroming slechts in één richting plaatsvindt, is het mogelijk een sonde te gebruiken die gevoelig is voor die ene richting van de lucht (vleugelrad-anemometer, hittedraadanemometer). De belangrijkste richting van de luchtstroming kan worden gevonden door het nemen van rookproeven. Aangezien de luchtsnelheid meestal flink fluctueert, wordt het aanbevolen de fluctuaties vast te leggen in geval van koude en behaaglijke omgevingen. De fluctuaties kunnen worden weergegeven door de gemiddelde waarde en de standaardafwijking. In een warme omgeving is het voldoende de gemiddelde waarde te meten Afgeleide grootheden De natuurlijke natte-boltemperatuur wordt

6 NEN-ISO Blz. 6 aangegeven door een temperatuuropnemer, die omgeven is door een vochtig kousje. Dit kousje is aan natuurlijke ventilatie onderworpen, doordat de temperatuuropnemer zich in een omgeving zonder geforceerde ventilatie bevindt. Indien aanvullende informatie ontbreekt, moet de temperatuuropnemer de volgende kenmerken vertonen: a) vorm van het gevoelige gedeelte van de opnemer: cilindrisch; b) buitenmiddellijn van het gevoelige gedeelte van de voeler: 6 & 1 mm; c) minimale lengte van de opnemersteun: cm (afgedekt met het natte kousje) De globetemperatuur is de inwendige temperatuur van een natuurlijk geventileerde zwarte bol met de volgende eigenschappen: a) gemiddelde emissiecoëfficiënt: E = 0,95 i 0,05; b) middellijn: 0,15 m. De tijdconstante en dus de responsietijd van een voeler hangen niet alleen af van de voeler (massa, oppervlak, aanwezigheid van een beschermend omhulsel), maar ook van de omgeving, dus van factoren die verband houden met een gegeven meting (luchtsnelheid, straling enz.). Daarom is het nodig de condities aan te geven waaronder die waarden zijn verkregen. De standaardomgevingscondities zijn gespecificeerd in tabel (klassen C en S). Deze dienen als referentie, behalve wanneer ze in strijd zijn met de meetprincipes voor de beschouwde grootheden. Overigens hangt de nauwkeurigheid van de meting van de luchttemperaturen, de gemiddelde stralingstemperatuur, de stralingsasymmetrie, de luchtsnelheid en de vochtigheid ook af van de invloed van andere grootheden. De nauwkeurigheid aangegeven in tabel 2, zal worden behaald bij de tussen haakjes aangegeven omgevingscondities De natte-bol-globetemperatuur (WBGT) wordt berekend uitgaande van de volgende vergelijkingen: In binnencondities (of buitencondities zonder zonnestraling): WBGT = 0,7 t,, + 0, ts In buitencondities (met zonnestraling): WBGT = 0,7 t,, + 0,2 ts + 0,l ia De kenmerken van de opnemers voor het meten van t,, en t, zijn die welke hierboven gedefinieerd zijn De natte-globetemperatuur is de inwendige temperatuur van een bol die bedekt is met een natuurlijk geventileerd, nat zwart weefsel. Wanneer er verder geen informatie wordt gegeven, moet voor de middellijn van de globe 6 cm worden aangehouden. 4.2 Kenmerken van de meetinstrumenten Kenmerken van de instrumenten voor het meten van de basisgrootheden en de afgeleide grootheden De meetbereiken, meetnauwkeurigheden en responsietijden van de opnemers voor alle basis- en afgeleide opnemers.zijn samengevat in tabel 2. Deze kenmerken moeten als minimumeisen worden beschouwd. Al naar gelang de behoeften en de technische mogelijkheden is het altijd mogelijk strengere eisen voor te schrijven. Dus voor bepaalde grootheden kunnen zeer nauwkeurige metingen van de thermische belasting instrumenten vereisen met een meetgebied in klasse S en een nauwkeurigheid in klasse C. De tijdconstante van een opnemer is numeriek gelijk aan de tijd die deze opnemer nodig heeft om een verandering te ondergaan waarvan de gemeten grootte gelijk is aan 62 % van de maximale waarde van de verandering. De responsietijd, in de praktijk de tijd waarbij na afloop de gemeten grootheid (bijvoorbeeld: temperatuur van de thermometer) kan worden beschouwd als een voldoende nauwkeurige benadering van de te meten grootheid (bijvoorbeeld: temperatuur van de lucht), kan worden berekend uitgaande van de tijdconstante t. Een responsietijd van 90 % wordt bereikt na een tijd gelijk aan,l maal de tijdconstante Kenmerken van integrerende uitvoeringen van de instrumenten Elk meetinstrument dat de meting van verschillende variabelen integreert moet een meetbereik, een responsietijd en een nauwkeurigheid hebben, die ten minste gelijk zijn aan die van de overeenkomstige variabelen. 5 Specificaties met betrekking tot de meetmethoden Bij de methoden voor de meting van fysische omgevingsgrootheden moet rekening gehouden worden met het feit dat deze grootheden variëren in plaats en tijd. 5.1 Specificaties met betrekking tot de variatie van fysische grootheden in de ruimte rond het object Een omgeving mag op bioklimatologisch vlak als homogeen worden beschouwd wanneer, op een bepaald ogenblik, de luchttemperatuur, de straling, de luchtsnelheid en de luchtvochtigheid rond een object als uniform kunnen worden beschouwd, dat wil zeggen wanneer de afwijking van elke grootheid ten opzichte van de gemiddelde waarde, zoals hieronder is aangegeven, niet boven de 5 % ligt. Aan deze voorwaarde wordt meestal voldaan voor de luchttemperatuur, de luchtsnelheid en de luchtvochtigheid. Voor de straling geldt dit minder vaak. Wanneer de omgeving een te grote heterogeniteit vertoont, moeten de fysische grootheden op verschillende punten, direct op of nabij de persoon worden gemeten. Daarbij dient men tevens, voor het bepalen van de behaaglijkheid of de thermische belasting, rekening te houden met de deelresultaten welke gebruikt worden bij de eerdere bepaling van de gemiddelde waarde van de te beschouwen grootheden. Onderzoeken van de thermische belasting in de beschouwde werkomgeving of andere soortgelijke werkomgevingen kunnen belangrijke gegevens verschaffen om te bepalen of de grootheden op een homogene wijze zijn verdeeld. Het is gebruikelijk om in het geval van slecht omschreven kamers

7 NEN-ISO Blz. 7 of werkomgevingen slechts een beperkt gebied te beschouwen waarbinnen aan het criterium voor behaaglijkheid of thermische belasting wordt voldaan. Ingeval van twijfel omtrent de gegevens moeten de metingen, gedaan in de heterogene omgeving, als referentie dienen. de andere normen van deze reeks om een globale index te bepalen van thermische behaaglijkheid of van thermische belasting. Tabel 4 geeft de plaatsen aan die voor de meting van de basisgrootheden in aanmerking moeten worden genomen. In deze tabel zijn ook de weegfactoren opgenomen die al naar gelang het beschouwde omgevingstype en de klasse van de meetvoorschriften, moeten worden gebruikt voor het berekenen van de gemiddelde waarden van de grootheden. De meetplaatsen voor de afgeleide grootheden worden bij voorkeur gekozen overeenkomstig de gegevens in tabel 4. Men dient echter steeds de normen te raadplegen die de indices voor thermische belasting of thermische behaaglijkheid bepalen en die voorrang hebben op deze internationale norm. De verschillende voelers moeten worden geplaatst daar waar de persoon gewoonlijk zijn activiteit uitoefent, op hoogten aangeduid in tabel 4. Indien een bepaalde activiteit niet kan worden onderbroken, wordt aanbevolen de voelers zodanig te plaatsen dat de thermische uitwisselingen min of meer gelijk zijn aan de uitwisselingen waaraan de persoon onderworpen is (deze meetbijzonderheid moet bij de meetresultaten worden vermeld). 5.2 Specificaties met betrekking tot de variatie van fysische grootheden in de tijd De fysische grootheden in een ruimte kunnen veranderen in de tijd en wel om twee redenen: a) voor een bepaalde activiteit kunnen de grootheden variëren als gevolg van externe gebeurtenissen, die bijvoorbeeld samenhangen met een fabricageproces in het geval van een industriële activiteit; b) de grootheden kunnen eveneens variëren ten gevolge van bewegingen van de mens naar verschillende omgevingen (bijvoorbeeld: warme omgeving bij een machine en behaaglijke rustomgeving). Een omgeving wordt stationair genoemd ten opzichte van de persoon wanneer de fysische grootheden, die nodig zijn voor het beschrijven van het niveau waarop de persoon aan warmte is blootgesteld, nagenoeg onafhankelijk zijn van de tijd; bijvoorbeeld wanneer de variaties van deze parameters ten opzichte van hun tijdelijke gemiddelde waarde niet groter zijn dan? 5 %. Er dient ook te worden opgemerkt dat de andere grootheden, die dienen om het niveau van blootstelling aan warmte te beschrijven (metabolisme, energetisch rendement, thermische isolatie van de kleding), eveneens afhankelijk kunnen zijn van de tijd. Ingeval een omgeving niet als stationair kan worden beschouwd ten opzichte van de persoon, wordt het aangeraden de voornaamste variaties in de fysische grootheden vast te leggen als functie van de tijd. Deze informatie zal worden gebruikt in

8 NEN-ISO Blz. 8 Tabel 2 - Eigenschappen van de meetinstrumenten

9 NEN-ISO Blz. 9 Tabel 2 - Eigenschappen van de meetinstrumenten (vervolg) E m L. i; Y 0-0 Co-

10 Bestelformulier Stuur naar: NEN Standards Products & Services t.a.v. afdeling Klantenservice Antwoordnummer WB Delft NEN Standards Products & Services Postbus GB Delft Vlinderweg AX Delft Ja, ik bestel ex. NEN-ISO 7726:1989 nl Thermische binnencondities - Instrumenten en methoden voor het meten van fysische omgevingsgrootheden T (015) F (015) Wilt u deze norm in PDF-formaat? Deze bestelt u eenvoudig via Gratis nieuwsbrieven Wilt u op de hoogte blijven van de laatste ontwikkelingen op het gebied van normen, normalisatie en regelgeving? Neem dan een gratis abonnement op een van onze nieuwsbrieven. Gegevens Bedrijf / Instelling T.a.v. O M O V Klantnummer NEN Uw ordernummer BTW nummer Postbus / Adres Postcode Plaats Telefoon Fax Factuuradres (indien dit afwijkt van bovenstaand adres) Postbus / Adres Postcode Plaats Datum Handtekening Retourneren Fax: klantenservice@nen.nl Post: NEN Standards Products & Services, t.a.v. afdeling Klantenservice Antwoordnummer 10214, 2600 WB Delft (geen postzegel nodig). Voorwaarden De prijzen zijn geldig tot 1 december 2018, tenzij anders aangegeven. Alle prijzen zijn excl. btw, verzend- en handelingskosten en onder voorbehoud bij o.m. ISO- en IEC-normen. Bestelt u via de normshop een pdf, dan betaalt u geen handeling en verzendkosten. Meer informatie: telefoon , dagelijks van 8.0 tot uur. Wijzigingen en typefouten in teksten en prijsinformatie voorbehouden. U kunt onze algemene voorwaarden terugvinden op: LEREN, WERKEN EN GROEIEN MET NEN preview