Glazing of buildings UDC : : NPR 3577 Ie druk, september 1988

Transcriptie

1 nederlandse praktijkrichtlij Beglazen van gebouwen Dit document mag slechts op een stand-alone PC worden geinstalleerd. Gebruik op een netwerk is alleen. toestaan als een aanvullende licentieovereenkomst voor netwerkgebruik met NEN is afgesloten. This document may only be used on a stand-alone PC. Use in a network is only permitted when a supplementary license agreement for us in a network with NEN has been concluded. Glazing of buildings UDC : :698.3 NPR 3577 Ie druk, september 1988 NEDERLANDS NORMALISATIE- INSTITUUT

2 Normcommissie "Deuren en ramen" Niets uit deze praktijkrichtlijn mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt door middel van druk, fotokopie, microfilm of op welke andere wijze ook, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van het NNI. Het NNI noch de leden van normcommissies zijn aansprakelijk voor directe of indirecte schade, ontstaan door of verband houdende met toepassing van door het NNI gepubliceerde normen. Nederlands Normalisatie-instituut Kalfjeslaan 2, Postbus 5059, 2600 GB Delft, telefoon (015) , telefax , telex 38144, postbank 25301

3 NPR Biz. 3 Inhoud Inleiding 5 1 Onderwerp 7 2 Toepassingsgebied 7 3 Termen en definities 7 4 Glas Dikten Diktebepaling Maten Maximaal toelaatbare maatafwijkingen Randafwerking Bescherming van de randverbinding van isolerend dubbelglas Eisen Speciale glassoorten 10 5 Kozijnen, ramen en deuren, algemene eisen Sterkte en stijfheid Horizontale doorbuiging Verticale doorbuiging Stijfheid van beweegbare ramen en deuren Hoek- en andere verbindingen Haaksheid van kozijnen, ramen en deuren Scheluwte Maximaal toelaatbare maatafwijkingen van de sponningmaten Het functioneren van beweegbare delen Sponning Sponningvorm Sponninghoogte 1 6 Materiaalgebonden eisen te stellen aan kozijnen, ramen en deuren Houten kozijnen, ramen en deuren Metalen kozijnen, ramen en deuren Kunststofkozijnen, -ramen en -deuren 12 7 Bestigings-en hulpmaterialen voor het beglazen Bevestigingsmaterialen Algemeen Bevestigingsmaterialen in houten kozijnen, ramen en deuren Houten glaslatten Aluminiumglaslatten Aluminiumplaatsingsprofielen Bevestigingsmaterialen in aluminiumkozijnen -ramen en -deuren Aluminiumglaslatten Bevestigingsmaterialen in kunststofkozijnen -ramen en -deuren Kunststofglaslatten Hulpmaterialen Beglazingsblokjes Materiaal en afmetingen Plaats van de steun en stelblokjes Rugvullingsmateriaal Glaslatblokjes Spatieblokjes Ventilatieroosters 21 8 Afdichtingsmaterialen Beglazingsprofielen voor droogbeglazing Algemeen Materialen Maatafwijkingen van droogbeglazingsprofielen Afdichtingsdruk Vormgeving en indrukbaarheid van droogbeglazingsprofielen Hoeken Kitten 22 biz.

4 NPR Biz. 4 9 Beglazingssystemen 9.1 Algemeen 9.2 Beglazingssysteem K: drukvereffenend beglazingssysteem met elastische kit 9.3 Beglazingssysteem P: drukvereffenend beglazingssysteem met droogbeglazin 10 Voorbereiding bij houten kozijnen, ramen en deuren 10.1 Aanpassing van de sponninghoogte in bestaande raamwerken 10.2 Houten glaslatten 10.3 Aluminiumglaslatten, -plaatsingsprofielen en -sponningverhogende profielen Aluminium glaslatten Aluminiumplaatsingsprofielen Aluminiumsponningverhogende profielen 10.4 Kunststofglaslatten 11 Voorbehandeling 11.1 Houten glaslatten en sponningen 11.2 Aluminiumprofielen 11.3 Kunststofglaslatten 11.4 Stalen sponningen 12 Uitvoering van de beglazing 12.1 Houten glaslatten 12.2 Aluminiumglaslatten, -plaatsingsprofielen en -sponningverhogende profielen Aluminiumglaslatten Aluminiumplaatsingsprofielen Aluminiumsponningverhogende profielen 12.3 Kunststofglaslatten 12.4 Werkwijzen 13 Inspectie, verslag en onderhoud van de beglazing 13.1 Inspectie 13.2 Verslag 13.3 Onderhoud van de beglazing 14 Herstelmethoden voor de afdichtingsvoeg 14.1 Algemeen 14.2 Herstelmethoden Herstelmethode voor het beglazingssysteem met elastische kit Herstelmethode voor het beglazingssysteem met droogbeglazingsprofielen Bijlage A - Enkele overwegingen bij de toepassing van speciale glassoorten Bijlage В - en van werkwijzen bij beglazen Bijlage С - Inbraakwering en het beglazingssysteem

5 NPR Biz. 5 Inleiding In 1976 verscheen NEN 3564 als eerste NNI-publikatie met betrekking tot wijzen van beglazen van gebouwen. De technische ontwikkelingen op het gebied van beglazingssystemen hebben aanleiding gegeven om enerzijds de bestaande NEN 3564 (1976) te herzien (te beperken tot de functionele eisen, zie NEN 3576), anderzijds deze praktijkrichtlijn op te stellen met aanwijzingen, op welke wijze voldaan kan worden aan de functionele eisen, gesteld in NEN Er zijn diverse ontwikkelingen binnen het vakgebied van de beglazing met betrekking tot systemen en Produkten. Gezien het feit dat met menig systeem en produkt, ten tijde van het opstellen van deze praktijkrichtlijn nog geen uitgebreide ervaring is opgedaan in Nederland en/of de toepassing sterk is gebonden aan een aantal restricties, beperkt deze praktijkrichtlijn zich tot de behandeling van twee systemen en een aantal Produkten, waarmee goede ervaring is opgedaan en die bij de algemeen voorkomende situaties altijd kunnen worden toegepast. Deze praktijkrichtlijn behandelt twee beglazingssystemen, die beide zijn gebaseerd op het principe van drukvereffening (ook wel ontlucht of belucht systeem genoemd). De ervaring, opgedaan met het drukvereffenend beglazingssysteem maakt een verantwoorde publikatie hieromtrent mogelijk en noodzakelijk. De levensduur van isolerend dubbelglas en van de afdichting van de beglazing, alsmede de levensduur van het kozijn en/of raam zelf blijken in de praktijk mede afhankelijk te zijn van het gekozen beglazingssysteem en de toegepaste afdichtingsmaterialen. In het verleden zijn voor het beglazen met isolerend dubbelglas zowel het gesloten als het drukvereffenend beglazingssysteem toegepast. Bij het gesloten beglazingssysteem zijn een aantal negatieve factoren aan het licht gekomen, die bij het drukvereffenend systeem ondervangen worden. Genoemd kunnen onder andere worden: - De chemische onverdraagzaamheid tussen de plastische kit waarmee bij het gesloten systeem de omtrekspeling wordt gevuld en de gebruikte materialen voor de randafdichting van het isolerend dubbelglas; - Het niet droog blijven van de sponning. De randafdichting van isolerend dubbelglas is niet bestand tegen blijvend kontakt met water. Gebleken is, dat ondanks een zorgvuldige uitvoering van het gesloten beglazingssysteem, er toch geen zekerheid wordt verkegen dat de sponning volledig wordt gevuld en droog blijft. Daarnaast is ervaren, dat het drukvereffenend beglazingssysteem ook voor het beglazen met enkel glas leidt tot een verbeterde duurzaamheid van de gehele constructie. Vooral om deze redenen is voor het drukvereffenend systeem van de beglazing gekozen als toe te passen beglazingssysteem. In twee situaties is het mogelijk, na onderzoek en beoordeling door deskundigen, toch te kiezen voor het gesloten beglazingssysteem, namelijk bij beglazen van binnen uit in bestaande raamwerken en bij toepassing van enkel glas, waarvan de ruitoppervlakte te hoogste 0,2 m 2 bedraagt. De te verrichten inspecties en het onderhoud zullen dan veelal in een hogere frequentie dienen plaats te vinden, dan bij het drukvereffenend beglazingssysteem. Tevens geeft deze praktijkrichtlijn regels voor het plaatsen van isolerend dubbelglas in bestaande raamwerken. Bij bestaande raamwerken zal de geschiktheid voor het toepassen van isolerend dubbelglas moeten worden beoordeeld. Er dient hierbij rekening te worden gehouden met het feit, dat het vaak niet mogelijk is de raamconstructie ten aanzien van stijfheid te toetsen. Ook niet in deze praktijkrichtlijn behandelde beglazingssystemen kunnen worden toegepast, mits deze voldoen aan de eisen, gesteld in NEN In bijlage A worden enkele overwegingen en aan de beglazing te stellen eisen gegeven, indien speciale glassoorten worden toegepast. Bijlage В geeft voorbeelden van werkwijzen bij het beglazen bij veel voorkomende beglazingsconstructies. In bijlage С wordt aandacht geschonken aan inbraakwering en de uitvoering van het beglazingssysteem. 77'fe/s van de vermelde normen (en andere publikaties): Van de in deze praktijkrichtlijn vermelde normen is steeds de meest recente druk bedoeld. Mede geheel of gedeeltelijk van toepassing zijnde normen: NEN 1087 Ventilatie van woongebouwen. Eisen NEN 1301 Glas voor gebouwen. Benamingen en definities van glassoorten NEN 1303 Vlakglas voor gebouwen. Bewerkingen van de zijkanten van vlakglas en randen van gaten in vlakglas NEN 2608 Glas voor gebouwen. Vaststelling van de vereiste dikte van ruiten van spiegelglas en vensterglas NPR 2700 Kneedaluminium en kneedaluminiumlegeringen. Overzicht van normen en coderingen van legeringen NEN 3251 Verduurzaming van hout voor woning- en utiliteitsbouw. Preventieve bescherming NEN 3264 Glas voor gebouwen. Spiegelglas NEN 3566 Beglazingskitten (in voorbereiding)

6 NPR Biz. 6 NEN 3567 Glas voor gebouwen. Isolerend dubbelglas. Eisen en beproevingsmethoden (1e druk, augustus 1985) NEN 3568 Glas voor gebouwen. Voorgespannen glas. Eisen en beproevingsmethoden NEN 3569 Veiligheidsbeglazing in gebouwen NEN 3576 Beglazing van kozijnen, ramen en deuren. Functionele eisen en beproevingsmethoden NEN 3661 Gevelvullingen. Luchtdoorlatendheid, waterdichtheid, stijfheid en sterkte. Eisen NEN 3662 Ramen en deuren. Mechanische eigenschappen. Eisen NEN 3664 Gevelvullingen met kozijnen, ramen en deuren van ongeplasticeerd PVC. Eisen en beproevingsmethoden NEN 3665 Gevelvullingen met houten kozijnen, ramen, deuren, borstweringen en overige vullingen. Eisen en beproevingsmethoden NPR 3670 Kwaliteit van timmerwerk. Gevelvullingen met houten kozijnen, ramen, deuren, borstweringen en overige vullingen. Algemeen gedeelte NPR 3671 Kwaliteit van timmerwerk. Gevelvullingen met houten kozijnen, ramen, deuren, borstweringen en overige vullingen. Constructiedetails en verbindingen NPR 3672 Kwaliteit van timmerwerk. Gevelvullingen met houten kozijnen, ramen, deuren, borstweringen en overige vullingen. Bescherming van het hout NEN 5461 Kwaliteitseisen voor hout. Gezaagd hout en paalhout. Algemeen gedeelte NEN 5601 Gevulcaniseerde rubber. Bepaling van de hardheid met de Shore-A-hardheidsmeter NEN 5656A Gevelprofielen van rubber. Deel A: Massieve niet-dragende profielen. Materiaaleisen (in voorbereiding) NEN 7034 Profielen van ongeplasticeerd PVC voor het construeren van kozijnen, ramen en deuren in gevelopeningen NPR 7058 Gevelvullingen met kozijnen, ramen en deuren vervaardigd uit ongeplasticeerd PVC. Richtlijnen voor de assemblage NPR 7069 Houten buitendeuren DIN 1725 Teil 1. Aluminiumlegierungen; Knetlegierungen DIN 1748 Teil 1. Strangpreßprofile aus Aluminium und Aluminium Knetlegierungen; Eigenschaften DIN 7715 Teil 3. Gummiteile. Zulässige Maßabweichungen. Artikel aus Hartgummi ISO 3934 Rubber building gaskets. Materials in preformed solid vulcanizates used for sealing glazing and panels. Specification.

7 NPR Biz. 7 1 Onderwerp Deze Nederlandse praktijkrichtlijn (NPR) geeft aanwijzingen voor de wijze waarop kan worden voldaan aan de functionele eisen voor de beglazing van kozijnen, ramen en deuren, die gesteld zijn in NEN In deze praktijkrichtlijn zijn tevens kwaliteitseisen en verwerkingsrichtlijnen opgenomen inzake de toe te passen materialen. 2 Toepassingsgebied Deze praktijkrichtlijn is bedoeld te worden toegepast op het beglazen in nieuwe en bestaande kozijnen, ramen en deuren van hout, metaal of kunststof en op verticale beglazing van gebouwen tot een hoogte van maximaal 40 m in het binnenland en 15 m in de kuststrook 1 ) met aan 4 zijden opgelegde, rechthoekige ruiten, met een oppervlakte van maximaal 5 m 2 per ruit. De praktijkrichtlijn kan worden toegepast voor alle glassoorten, tenzij op grond van hun specifieke functie afwijkende voorwaarden worden gesteld. Opmerkingen 1. De praktijkrichtlijn geeft oplossingen voor de meest voorkomende gevallen van beglazing. In specifieke situaties, waaronder ook beglazing in gebouwen in de kuststrook op een hoogte van meer dan 15 m, dient een deskundige te worden geraadpleegd. 2. Voor het beglazen van houten buitendeuren, zie ook NPR Termen en definities Opmerking Voor benamingen en definities, zie ook NEN 1301 en NEN aanslagzijde: Wand van de sponning, evenwijdig aan het glasvlak van de ruit. 3.2 afstandhouder: Hulpmiddel voor het tijdelijk stabiliseren van de voegbreedte ten behoeve van de droogbeglazingsprofielen, tijdens het plaatsen van de ruit. 3.3 bandmateriaal: Zie rugvulling. 3.4 beglazen: Het in een raamwerk aanbrengen van ruiten, bevestigings- en afdichtingsmiddelen. 3.5 beglazing: Het geheel van sponning, ruiten, bevestigings- en afdichtingsmiddelen. 3.6 beglazingsblokje: Blokje voor het op de plaats houden van de ruit. 3.7 beglazingsprofiel: (Zie droogbeglazingsprofiel.) 3.8 beglazingssysteem: Het stelsel, volgens welk de beglazing is ontworpen. 3.9 beglazen van binnen uit: Beglazingsmethode waarbij vanaf de binnenzijde wordt beglaasd beglazen van buitenaf: Beglazingsmethode waarbij vanaf de buitenzijde wordt beglaasd beluchtingsopening: Opening waardoor de lucht in de sponning in verbinding staat met de buitenlucht cellulair rubber: Een zacht rubber, voornamelijk bestaande uit met gas gevulde, gesloten cellen droogbeglazing: Beglazing zonder kit, bijv. met behulp van een droogbeglazingsprofiel droogbeglazingsprofiel: Een geprofileerde band van elastisch materiaal, te gebruiken als afdichtingsmiddel voor het wind- en waterdicht maken van de beglazing drukvereffenend beglazingssysteem: Beglazingssysteem waarbij water wordt gekeerd door een niet volledig van de buitenlucht afsluitende barrière aan de buitenzijde en waarbij wind wordt gekeerd door een volledig wind- en waterdichte barrière aan de binnenzijde en de omtrekspeling in open verbinding staat met de buitenlucht. 1) Tot de kuststrook wordt gerekend de provincie Noord-Holland, het waddengebied, het IJsselmeergebied en een zone van 2,5 km vanaf het noordzeestrand.

8 NPR Biz elastische kit: Kit die na het aanbrengen in belangrijke mate elastische (terugverende) eigenschappen behoudt. Opmerking Dat wil zeggen dat er door voegbewegingen spanningen in het materiaal worden geïntroduceerd flexibel profiel: (Zie droogbeglazingsprofiel.) 3.18 glasblad: Een enkelvoudige ruit glaslatblokje: Blokje dat dient om de glaslat op de onderdorpel bij het beglazen van buitenaf vrij te houden van de onderdorpel (glas)sponning: Deel van het raamwerk dat dient om de ruit, bevestigings- en afdichtingsmiddelen op te nemen hechtvlak: Deel van de voegwand waartegen hechtend afdichtingsmateriaal wordt aangebracht kier (in ramen en deuren): Niet gevulde voeg die de beweegbaarheid van één of twee aangesloten bouwdelen mogelijk maakt kit: Een vormloos afdichtingsmateriaal dat zijn vorm verkrijgt door het aanbrengen in een voeg lipprofiel: (Zie droogbeglazingsprofiel.) 3.25 omtrekspeling: Ruimte tussen glasrand en sponningbodem, aanwezig bij alle zijkanten van de ruit ontlucht of belucht beglazingssysteem: zie drukvereffenend beglazingssysteem naad: Plaats tussen twee tegen elkaar aangesloten bouwdelen ontwateringsgoot: Afvoergoot om het in een droogbeglazingssysteem geïnfiltreerd vocht af te voeren opdammen: Het waterdicht afsluiten van de uiteinden van de ontwateringsgoot plaatsingsprofiel: Een in het raamwerk aan te brengen aluminiumprofiel waardoor de sponning geschikt wordt gemaakt voor het beglazen randverbinding: De constructie die de glasbladen van het isolerend dubbelglas op afstand houdt en de spouw hermetisch afsluit rugvulling: Vervormbaar, bandvormig hulpmiddel dat dient om de diepte en breedte van de topafdichting in te stellen en tevens om de kit te scheiden van de bodem van de sponning spatieblokje: Blokje dat dient om de horizontale belasting van de ruit op het raamwerk over te brengen, zonder dat daarbij de dichting wordt belast sponningverhogend profiel: Profiel voor het verkrijgen van de vereiste sponninghoogte stelblokje: Blokje dat in de sponning aan de zijkant en/of bovenkant van de ruit wordt gelijmd, ter voorkoming dat de ruit met de sponningbodem in aanraking komt. Opmerking In bepaalde gevallen, bijvoorbeeld bij draairamen, hebben stelblokjes ook een steunende functie steunblokje: Blokje waarmee de ruit bij plaatsing wordt ondersteund of gesteund stoeltjesprofiel: Aluminiumglaslat met stoelvormige doorsnede ventilatierooster: Een element, dat van afsluitbare openingen is voorzien ten behoeve van de ventilatie van de ruimte voeg: Al dan niet gevulde ruimte tussen twee aangesloten (ge)bouwdelen voegwand: Het aan de voeg grenzende oppervlak van een constructiedeel.

9 NPR Biz. 9 Glas Dikten Voor de handelsdikten van blank spiegelglas, zie NEN De dikte van andere vlakglasprodukten is (tot nu toe) niet genormaliseerd. De totale dikte van het isolerend dubbelglas is (eveneens tot nu toe) niet genormaliseerd. Diktebepaling Voor de diktebepaling van de glasbladen van het isolerend dubbelglas, zie NEN Maten Voor de bepaling van de glasmaten moet worden uitgegaan van de omtrekspeling (c) volgens figuur 1, groot ca. 0,33 x de sponninghoogte (b), met een minimum van 3 mm. De speling tussen glasrand en sponningbodem dient zo gelijkmatig mogelijk over alle zijden te worden verdeeld. Hierbij moet rekening worden gehouden met de maximaal toelaatbare maatafwijkingen, genoemd in 4.4, 5.3 en 5.5. sponningmaaf a is de sponningbreedte a' is de beschikbare sponningbreedte b is de sponninghoogte с is de omtrekspeling d is de voegbreedte sponningzijde e is de voegbreedte glaslatzijde Opmerking Bij metalen ramen wordt doorgaans de sponningbreedte het gedeelte genoemd tussen de glaslat en de aanslagzijde. Figuur 1 - Benamingen Maximaal toelaatbare maatafwijkingen De maximaal toelaatbare maatafwijkingen van de dikte van isolerend dubbelglas zijn gegeven in NEN De maximaal toelaatbare afwijkingen van hoogte (h) en breedte (b) van isolerend dubbelglas worden eveneens gegeven in NEN Toelichting In de NEN 3567, 1e druk, augustus 1985, wordt hiervan het volgende gesteld: nominale dikte van het dikste glasblad van de eenheid (mm) maximaal toelaatbare maatafwijkingen (mm) h en b < 1,5 m h en/ofb ^ 1,5 m 4t.m.6 8t.m. 12 ± 2 ± De maximaal toelaatbare maatafwijkingen van blank spiegelglas zijn gegeven in NEN 3264.

10 Bestelformulier Stuur naar: NEN Standards Products & Services t.a.v. afdeling Klantenservice Antwoordnummer WB Delft NEN Standards Products & Services Postbus GB Delft Vlinderweg AX Delft Ja, ik bestel ex. NPR 3577:1988 nl Beglazen van gebouwen T (015) F (015) Wilt u deze norm in PDF-formaat? Deze bestelt u eenvoudig via Gratis nieuwsbrieven Wilt u op de hoogte blijven van de laatste ontwikkelingen op het gebied van normen, normalisatie en regelgeving? Neem dan een gratis abonnement op een van onze nieuwsbrieven. Gegevens Bedrijf / Instelling T.a.v. O M O V Klantnummer NEN Uw ordernummer BTW nummer Postbus / Adres Postcode Plaats Telefoon Fax Factuuradres (indien dit afwijkt van bovenstaand adres) Postbus / Adres Postcode Plaats Datum Handtekening Retourneren Fax: klantenservice@nen.nl Post: NEN Standards Products & Services, t.a.v. afdeling Klantenservice Antwoordnummer 10214, 2600 WB Delft (geen postzegel nodig). Voorwaarden De prijzen zijn geldig tot 31 december 2018, tenzij anders aangegeven. Alle prijzen zijn excl. btw, verzend- en handelingskosten en onder voorbehoud bij o.m. ISO- en IEC-normen. Bestelt u via de normshop een pdf, dan betaalt u geen handeling en verzendkosten. Meer informatie: telefoon , dagelijks van 8.30 tot uur. Wijzigingen en typefouten in teksten en prijsinformatie voorbehouden. U kunt onze algemene voorwaarden terugvinden op: LEREN, WERKEN EN GROEIEN MET NEN preview