NIEUWS 100 DAG VAN DE ARCHITECTUUR JULI/ AUGUSTUS

Transcriptie

1 NIEUWS 100 JULI/ AUGUSTUS 2005 DAG VAN DE ARCHITECTUUR SUITCASE ARCHITECTURE 2 In de expositie Suitcase Architecture wordt aandacht besteed aan de reizen die architecten de afgelopen decennia hebben ondernomen en de invloed hiervan op hun ontwerpen. STAD AAN HET WATER 3 De tentoonstelling 'Stad aan het water Amsterdam aan het IJ' toont de toekomstige situatie van de IJ-oevers. NIEUW IN HILVERSUM 3 Het nieuwe Museum Hilversum, verbouwd naar ontwerp van Hans Ruijssenaars, opent in het weekeinde van 2 en 3 juli zijn deuren. Er zijn onder meer rondleidingen. Zondag 3 juli zijn de Kostverlorenvaart en de Schinkel het toneel van een dag uit in een onbekend gedeelte van Amsterdam. Een 6,5 kilometer lange fiets-, wandelen vaarroute, samengesteld ter gelegenheid van de Dag van de Architectuur 2005, loopt langs de Kostverlorenvaart en de Schinkel. De routekaart geeft een overzicht van de bijzondere architectuur langs de oevers en interessante achtergrondverhalen. Het landelijk thema van de Dag van de Architectuur, 'Reizen door de tijd', krijgt gestalte door bezoekers te voeren langs oude pakhuizen, negentiende-eeuwse speculatiebouw, stadsvernieuwing uit de jaren tachtig, recente woningbouw en nog te ontwikkelen gebieden als het Riva-terrein en het Olympisch Kwartier. De tocht kan gemaakt worden met de fiets, wandelend of met de boot. Op 3 juli kunnen bezoekers mee met een anderhalf uur durende rondvaart over de Kostverlorenvaart en de Schinkel. Er zijn twee vertrekpunten: de kanosteiger aan het einde van het IJsbaanpad en de steiger bij de Buyskade Westerkeersluis bij de hoek Van Diemenstraat, Houtmankade. De tocht gaat langs markante gebouwen als wooncomplex Meander, de zogenaamde Hunkerbunker en het Olympisch Stadion. Bezoekers krijgen op vertoon van een routekaart toegang tot de opengestelde gebouwen, zoals Molen de Otter en woongebouw Buyskade. Kaarten voor de boottocht kosten 7,50 (kinderen t/m 12 jaar en stadspashouders 5,-) en zijn tot en met 2 juli te koop bij ARCAM en op 3 juli bij de twee bootvertrekpunten. De routekaart is voor 7,50 te koop bij de bootvertrekpunten op 3 juli ( uur). ARCAM, Prins Hendrikkade 600, T KALENDER / CALENDAR 4/5 FOREIGN AFFAIRS 6 De reizende expositie The foreign affairs of Dutch design' toont in de Beurs van Berlage succesvolle Nederlandse vormgeving. ED VAN DER ELSKEN 6 Ongepolijst, contrastrijk en grofkorrelig: zo legde Ed van der Elsken Amsterdam vast. Een selectie uit zijn werk, gemaakt door Martin Parr, is te zien bij FOAM. ZOMER IN AMSTERDAM 7 Stads zomeren kan in het Vondelpark, langs de IJ-oevers tijdens Sail, gedurende een boottochtje door de Plantagebuurt of op Pampus. REDACTIONEEL Op zich is 100 niet meer dan een 1 en twee keer een 0, met direct de kanttekening dat alles draait om de samenwerking. Dat de 1 daarbij belangrijker zou zijn dan de 0 is schijn, want sinds de uitvinding van het procent, kan de 0 bepalen of het om een deel dan wel om het geheel gaat. Bovendien: lang geleden al zong cabaretier Jaap van der Merwe over een arrogante 1 en een timide 0 die er pas na enig geharrewar achter kwamen dat ze beide alleen iets voorstelden als de 0 achter de 1 ging staan. Dit in tegenstelling tot wat er in het binaire stelsel aan de hand is: hier is de paradox dat de 1 en de 0 samen een taal kunnen vormen doordat ze als gelijkwaardige eenheden juist tegenover elkaar staan. Boeiend is natuurlijk het eeuwige conflict tussen de 100 en de 1. Als politicus kan je trots zijn op 100 goede daden maar worden afgerekend op 1 aspect dat je hebt onderschat, zoals je 100 spelden uit een nieuw overhemd kan halen om je vervolgens te prikken aan 1 speld die je bent vergeten. Ook niet vergeten: 100 flessen wijn in huis is best veel, maar 1 is de laatste, en als die op is, komt er onverwacht bezoek. 100 is in elk geval een relatief begrip. 100 is veel als je 100 jaar oud wordt en de burgemeester op bezoek krijgt. Bestaat de Albert Cuypmarkt 100 jaar, dan is het echt feest, want dan komt de koningin.100 is veel als het in Amsterdam om een 100 meter hoog gebouw gaat. 100 is weinig als je gesommeerd wordt 100 kilometer per uur te rijden, maar weer veel als je na het negeren van dat bevel 100 euro boete krijgt. 100 is weinig als het om de 100 meter sprint gaat, maar veel als een goed ontwerp voor een museumingang moet worden verworpen omdat fietsers het verdommen om 100 meter om te fietsen. ARCAM NIEUWS 100. Het lijkt veel maar is natuurlijk nog niks. We gaan gewoon nog vele jaren door en als alles een beetje meezit, verschijnt ARCAM NIEUWS 200 in maart Wellicht met een redactioneel commentaar over het prachtige cijfer 2. Maarten Kloos

2 SUITCASE ARCHITECTURE In de jaren zeventig moest je voor de stadsvernieuwing naar Bologna, tien jaar later reisde iedereen die geïnteresseerd was in architectuur en stedebouw naar Parijs en in de periode rond de Olympische Spelen van 1992 was de openbare ruimte in Barcelona een must. Sindsdien zijn reisdoelen als Japan, Brazilië en China favoriet. In de expositie Suitcase Architecture, te zien van 9 juli tot en met 27 augustus bij ARCAM, wordt aandacht besteed aan de reizen die ontwerpers de afgelopen decennia hebben ondernomen. Centraal staan Herman Hertzberger & Laurens Jan ten Kate, Herman Zeinstra, Rudy Uytenhaak, Charlotte ten Dijke, Pim Köther & Ton Salman en Claudia Schmidt, architecten van recent voltooide beeldbepalende gebouwen in Amsterdam. Getoond worden reisbiografieën, de weerslag ervan in de vorm van schetsen, foto's en aantekeningen en de invloed die reizen hebben gehad op hun ontwerpen. Een tweede ARCAM-expositie is tot en met 4 september in het NAi in Rotterdam te zien. In het kader van de Internationale Architectuur Biennale Rotterdam stelde ARCAM het Amsterdamse deel van de tentoonstelling 'Three Bays' samen. 'Three Bays' betreft een vergelijkend onderzoek naar vier eeuwen leven en bouwen aan de baaien van Tokio, Amsterdam en Venetië. De historie van het IJmeer wordt aan de hand van maquettes, kaarten en bijzondere objecten belicht. Zie ook: ARCAM, Prins Hendrikkade 600, di.-za u., T ; NAi, Museumpark 25, Rotterdam, di.-za u., zo u., T EXPEDITIE OOSTERDOK Op 1 juli, de Dag van de Architectuur, vinden in Post CS een debat en een serie lezingen plaats. Een aantal architecten gunt het publiek een persoonlijke blik op hun werk. Hieronder zijn Rijksbouwmeester Mels Crouwel, die ingaat op zijn ontwerp voor het nieuwe Stedelijk Museum, Frits van Dongen van de Architekten Cie. en Marc Maurer van Maurer United Architects. Erick van Egeraat neemt het publiek mee door de tijd, vanaf het ontstaan van de eerste stedebouwkundige schetsen voor het Oosterdokseiland tot aan de realisatie. De lezingen worden afgesloten met een debat dat wordt voorgezeten door Patrick van der Klooster, directeur Architectuur Instituut Rotterdam (AIR). Zie voor meer informatie en aanmeldingen: en POST CS, Oosterdokskade 600, ma.-zo u., do u. T STAD AAN HET WATER De stadsontwikkeling aan de zuidelijke- en noordelijke IJ-oevers en het IJmeer staan van 2 juli tot en met 27 augustus centraal in de tentoonstelling 'Stad aan het water - Amsterdam aan het IJ' in de Zuiderkerk. Naast een enorme maquette van het gebied geven foto s en driedimensionaal materiaal een idee van de toekomstige situatie van de IJ-oevers. Bovendien tonen de schilderijen van beeldend kunstenaar Sigrid van Essel dat de IJ-oevers stoer en sprookjesachtig zijn. Zuiderkerk, Zuiderkerkhof 72, wo.-vr u., za u., T REIZEN DOOR DE REGIO De Dag van de Architectuur in Almere vindt dit jaar plaats op het water. Architectuurcentrum CASLa biedt op zaterdag 2 juli een reis door de tijd aan boord van een cruiseschip. Op de Moby King wordt verteld over de plannen die er liggen voor de ontwikkeling van de kust en een tweede verbinding met Amsterdam. Als één van de weinige gemeenten in Nederland beschikt Almere over een kustlijn van ruim veertig kilometer. Tijdens het ontstaan van de stad is nauwelijks aandacht besteed aan de ontwikkeling en invulling van deze kustlijn. Sinds enkele jaren is echter het besef gegroeid wat voor bijzondere mogelijkheden deze kust biedt, niet alleen voor Almere maar ook voor omliggende steden aan het Gooien het IJmeer. Vanaf het cruiseschip hebben de deelnemers direct zicht op de gebieden waarom het gaat. De Dag wordt ingeluid door het inmiddels traditionele architectuurontbijt aan boord van het cruiseschip Moby King. Vertrekpunt is de Sluiskade in Almere Haven om 9.30 uur. Voor meer informatie zie of T Op zondag 3 juli van tot uur biedt Museum Hilversum diverse activiteiten in het kader van de Dag van de Architectuur. Architect Hans Ruijssenaars en medewerkers van het museum geven om 12.00, en uur gratis rondleidingen door het Museum. Ook zijn er rondleidingen door het raadhuis van W.M. Dudok om en uur, bij mooi weer inclusief torenbeklimming en er is een gratis kinderrondleiding door het raadhuis om uur. Het ABC in Haarlem verzorgt op zaterdag 2 juli diverse activiteiten, waaronder een rondleiding over het historische Droste-terrein aan het Spaarne, dat zal uitgroeien tot een nieuw centrum van wonen en werken. Vanaf uur is het terrein geopend, elk heel uur verzorgen oudmedewerkers van de chocoladefabriek een rondleiding. Ook is deze dag vanaf uur een aantal van de nieuwe woningen van Architectenbureau Taneja Hartsuyker aan de Damaststraat, Spaarnoogstraat en Oostvest te bezichtigen. Voor meer informatie: 2

3 ZOMERS HAARLEM In het ABC is tot en met 28 augustus de expositie Nut, noodzaak, waarde van BDG Architecten Ingenieurs Haarlem te zien. BDG-Haarlem directeur Geert Hoekstra verduidelijkt in de expositie dat er pas sprake is van architectuur als een bouwproject een neerslag is van de juiste verhouding tussen nut, noodzaak en waarde. Daarnaast wordt een algemeen overzicht van recent opgeleverde gebouwen en ontwerpen getoond, waaronder de nieuwe hoofdentree van de Nederlandsche Bank in Amsterdam, atelierwoningen in Haarlem en het nieuwe conferentiecentrum Pagedal. In het kader van het jaarthema Typisch NL is tot en met 28 augustus Creatieve immigratie in NL. Typisch NL architectuur door NO NL architecten te zien. Een selectie van architecten en grafisch ontwerpers die allen in Nederland werken en leven maar geen van allen van de Nederlandse nationaliteit hebben, geven binnen een hun mening over het thema. Deelnemende exposanten zijn onder anderen Moriko Kira en Casanova + Hernandez architecten. Verder zijn er in het ABC foto s te zien van Marek Opitz en Dick Barendsen, in dialoog over het Nederlands landschap (tot en met 24 juli) en foto s van gesluierde vrouwen uit het Midden Oosten, gemaakt door Giti Entezami (31 juli tot en met 4 september). Tot en met 28 augustus zijn exposities te zien van kunstenares Tonneke Sengers en Stedenbouwkundig Bureau Shyam Khandekar. Zie: In de Hoofdwacht in Haarlem is tot en met 12 september de expositie De veranderende stad-haarlem te zien, waarin een beeld wordt gegeven van de grote veranderingen in het Haarlemse stadsbeeld in de afgelopen zestig jaar. Aan de hand van ongeveer honderd oude, maar ook recente foto s uit de buurt van de vijf toegangspoorten tot de Haarlemse oude stad, wordt getoond dat een levende stad voortdurend verandert. ABC Architectuurcentrum, Groot Heiligland 47, Haarlem, di.-za u., zo u., ; Hoofdwacht, Grote Markt 17, za.-zo u., T ZELFBOUW IN ALMERE Almere Poort is een nieuw stadsdeel dat de komende tien jaar gestalte krijgt. Er moeten tienduizend woningen komen in een gebied in de oksel van de A6 en het IJmeer. Bijzonder aan Almere Poort is dat een groot deel van de woningen gerealiseerd zal worden onder particulier opdrachtgeverschap. In samenwerking met andere partijen heeft CASLa het idee opgevat om het bouwen niet alleen aan de bouwers over te laten. Op 29, 30 en 31 augustus wordt een 'Bouwrai' gehouden op de locatie Almere Poort waar zowel kinderen als volwassenen met behulp van bouwmaterialen een fictief Almere Poort kunnen realiseren. Zij worden daarin bijgestaan door architecten en kunstenaars en het is de bedoeling creativiteit te ontketenen aan de hand van vragen als 'Hoe kun je anders dan standaard wonen? Welke aanleidingen bieden het materiaal of het terrein om anders over wonen na te denken en hoe kun je met een tijdelijk bouwsel een nomineerde 150 gebouwen, vervolgens selec- Architectuurprijs Haarlemmermeer. Het publiek gebied veroveren? De locatie is Almere Poort, teerde een vakjury twaalf uitzonderlijke gebouwen Columbuskwartier. Voor meer informatie: waaruit het publiek één gebouw kon kiezen. of T Op de Dag van de Architectuur op 2 juli wordt Iedere tweede zaterdag van de maand organiseert CASLa een wandeling in samenwerking uitreiking vindt plaats van tot uur in de winnaar van de prijs bekend gemaakt. De met GILDE-gidsen. De wandelingen (9 juli en Galerie de Meerse. Ook is er een busexcursie 13 augustus) starten om uur. Vertrekpunt is langs 'Haarlemmermeers mooiste'. Architect Café Restaurant ANNO, aan de Grote Markt in Stefan van der Laan neemt het publiek met de Almere Stad. Reserveren kan via T bus mee langs gebouwen uit de finale van de of via gilde@vca-almere.nl. architectuurprijs. Bij sommige gebouwen is er de Museum de Paviljoens in Almere organiseert tot mogelijkheid om binnen te kijken. De excursie en met oktober dagtochten langs vijf beroemde gaat langs de kantoorvilla's aan de Hoofdweg, landschapskunstwerken in Flevoland. Het gaat de Calatravabrug 'Citer' en de graansilo van om werk van Marinus Boezem, Piet Slegers, Rijnarchitecten in Burgerveen. De reis wordt vervolgd naar het gebouw Leon in Nieuw-Vennep, Daniel Libeskind, Richard Serra en Robert Morris. De busexcursie is te boeken via T 'De Zwarte Diamant' en de atelierwoningen bij het Kunstfort Vijfhuizen. Vertrek bij Galerie de Meerse om uur. Inschrijven kan via 1 e PRIJS HAARLEMMERMEER podium@pier-k.nl of via T Ter gelegenheid van de Dag van de Architectuur Galerie de Meerse, organiseert het Podium in de Haarlemmermeer Raadhuisplein 3, Hoofddorp, op zaterdag 2 juli de uitreiking van de Eerste wo.-za u., T NIEUW MUSEUM HILVERSUM In het weekend van 2 en 3 juli opent in het om uur een kinderworkshop met als thema centrum van Hilversum het nieuwe Museum Mobiel wonen, bouw je eigen mobiele huis!. Hilversum haar deuren. Dit wordt gevierd met De vaste presentatie in het souterrain, twee tentoonstellingen, tal van activiteiten en Natuurstad in schoonheid, schetst een beeld gratis toegang tot het museum. Museum van de snelle groei van Hilversum vanaf 1850 Hilversum is gehuisvest in het voormalige tot heden. Een aantal thema s die Hilversum raadhuis aan de Kerkbrink waar voorheen het uniek maken worden speciaal belicht: de mediaarchitectuur, de beroemde architecten Dudok Goois Museum gevestigd was. Aan de achterzijde is in 2004 een aanbouw gerealiseerd naar en Duiker, de ligging in het groen en de villaarchitectuur. Museum Hilversum heeft op een ontwerp van architect Hans Ruijssenaars. In deze nieuwe ruimte zijn drie verdiepingen loopafstand een tweede locatie in het huidige met vaste en tijdelijke exposities ingericht. raadhuis aan het Dudokpark 1. Hier is een Museum Hilversum richt zich op de wisselwerking tussen cultuurhistorie en moderne steden- architect Willem Marinus Dudok ( ) expositie gewijd aan leven en werk van de bouw, architectuur en landschapsinrichting en en de restauratie van het raadhuis. Elke zondag biedt naast exposities een afwisselend aanbod vindt er om uur een rondleiding door het van activiteiten. Van 2 juli tot en met 23 oktober raadhuis plaats. presenteert Museum Hilversum de tentoonstelling Living in Motion, design en architectuur voor wo., zo u., T ; Dudok Centrum, Dudokpark 1, flexibel wonen, gemaakt door het Vitra Design Museum Hilversum, Kerkbrink 6, Museum. Op 31 juli en op 28 augustus start di.-za u., zo u., T

4 NIEUWS 100 KALENDER/CALENDAR JULI/AUGUSTUS 2005 TENTOONSTELLINGEN / EXHIBITIONS TOM WOOD Photography t/m 03/07 FOAM, Fotografiemuseum Amsterdam, Keizersgracht 609, ma.-zo u., do., vr u., T , NEGATION IN ART AND ARCHITECTURE t/m 16/07 66 East - Centre for Urban Culture, Sumatrastraat 66, vr u., za u., T TYPISCH POLDERS Photography by Marek Opitz and Dick Barendsen t/m 24/07 ABC Architectuurcentrum, Groot Heiligland 47, Haarlem, di.-za u., zo u., BDG ARCHITECTEN BDG Architects 21/08 ABC, Haarlem, TONNEKE SENGERS Art in the 'Leidsebuurt', Haarlem t/m 28/08 ABC, Haarlem, CREATIEVE IMMIGRATIE. TYPISCH NL Architecture by No-Dutch architects t/m 28/08 ABC, Haarlem, BUREAU SHYAM KHANDEKAR Bureau Shyam Khandekar t/m 28/08 ABC, Haarlem, STADHUIS VAN ORANJE, 350 JAAR GESCHIEDENIS OP DE DAM 350 year history city hall at Dam square t/m 31/08 Paleis, Dam 1, dag u., T THREE BAYS t/m 04/09 Nai, Museumpark 25, Rotterdam, di.-za u., zo u., T ; MIJN AMSTERDAM-ED VAN DER ELSKEN Photography by Ed van der Elsken t/m 08/09 FOAM, Fotografiemuseum Amsterdam, Keizersgracht 609, ma.-zo u., do., vr u., T VERANDERENDE STAD-HAARLEM Photography of the changing city Haarlem t/m 12/09 Hoofdwacht, Markt 17, Haarlem, za.-zo u. O WATERLOOPLEIN Images of the former Jewish Quarter 24/06-04/09 Joods Historisch Museum, Nieuwe Amstelstraat 1, EINDEXAMENTENTOONSTELLING EXIT graduation show Academy 30/06-03/07 Rietveld Academie, Fred. Roeskestraat 96, do u., vr u., za u., zo u., T PALEIS VOOR DE LAATSTE ARBEIDERS' 01/07-02/07 Thérèse Schwartzeplein 13, 01/07-02/ u., 03/ u., T ZUIDELIJKE- EN NOORDELIJKE IJ-OEVERS IJ-shores 02/07-27/08 Zuiderkerk, Zuiderkerkhof 72, wo.-vr u., za u., T LIVING IN MOTION Flexible architecture and design for housing 02/07-23/10 Museum Hilversum, Kerkbrink 6, Hilversum, di.-za u., zo u., T PASSAGE Photograpy by Catherine Yass 08/07-28/08 FOAM, Fotografiemuseum Amsterdam, Keizersgracht 609, ma.-zo u., do., vr u., T SUITCASE ARCHITECTURE 09/07-27/08 ARCAM, Prins Hendrikkade 600, di.-za u., T 'THE FOREIGN AFFAIRS OF DUTCH DESIGN' 14/07-21/08 Beurs van Berlage, Beursplein 1, di.-zo u., T , VERNIEUWDE EXPOSITIE STATIONSEILAND New exhibition Stationseiland v.a. 15/07 Informatiecentrum voor de Noord-Zuidlijn en het Stationseiland, Stationsplein 7, di.-vr u., zo u., T ZOMEROPSTELLING STEDELIJK MUSEUM Summerexhibition Stedelijk Museum 16/07-06/10 Post Amsterdam, Oosterdokseiland 5, ma.-za u., zo u., T GITI ENTEZAMI Photography 31/07-04/09 ABC, Haarlem, CURSUSSEN In general in dutch bus there are exceptions (*) KINDERWORKSHOP MOBIEL WONEN 31/07 Museum Hilversum, T DEVELOPMENT AND MANAGEMENT OF AUTONOMOUS CREATIVE SPACES IN EUROPE 16/08-20/08 AMSU, T CULTURAL HERITAGE IN YOUR OWN ENVIRONMENT 22/08-27/08 AMSU, T Koffiezetapparaat. Zie Dutch Design, pagina 6 4

5 LEZINGEN / LECTURES In general lectures are held in Dutch, but there are exceptions (*) MIDSUMMER NIGHT LECTURE * Michel Desvigne 30/06, 20 u. Academie van Bouwkunst, Waterlooplein 211, T HET RIJKSMUSEUM VAN 1885 door Gijs van der Ham 24/07 Informatiecentrum Rijksmuseum, Jan Luijkenstraat 1, T HOE VIND JE DE KUNST DIE JE ZOEKT? door Paul Mijksenaar 21/08 Informatiecentrum Rijksmuseum, Jan Luijkenstraat 1, T DISCUSSIES, SYMPOSIA / DISCUSSIONS, SYMPOSIA DEBAT N.A.V. LEZINGEN DAG VAN DE ARCHITECTUUR 01/07 met o.a. Mels Crouwel, Erick van Egeraat en Marc Maurer POST CS, Oosterdokskade 5, T RONDLEIDINGEN / GUIDED TOURS WERKZAAMHEDEN STATIONSEILAND 01/07 Informatiecentrum voor de Noord-Zuidlijn en het Stationseiland, T BOOTTOCHT KUST ALMERE 02/07 Casla, T BUSEXCURSIE LANGS 'HAARLEMMERMEERS MOOISTE' 02/07 Podium voor Architectuur Haarlemmermeer, T ARCHITECTUUR AAN HET IJ 02/07 Artifex, T VOORMALIGE JODENBUURT 03/07 Joods Historisch Museum, KNSM- EN JAVA-EILAND 03/07 De Burcht, T STADSWANDELING AMERSFOORT 05/07 Kunststad, T BOOTARRANGEMENT O WATERLOOPLEIN 05/07 Joods Historisch Museum, HOFJES IN DE JORDAAN 09/07 Kunststad, T ZORGVLIED 09/07 Volksuniversiteit, T LITERAIRE ZOMERWANDELING 10/07 Joods Historisch Museum, AMSTERDAM DOOR DE EEUWEN HEEN 10/07 Amsterdam City Walks, T BOOTARRANGEMENT O WATERLOOPLEIN 12/07 Joods Historisch Museum, O WATERLOOPLEIN 14/07 Joods Historisch Museum, THEATERS 17/07 De Burcht, T NAPOLEONTISCH AMSTERDAM 22/07 Volksuniversiteit, T AMSTERDAMSE STADHUIZEN 22/07 Artifex, T KADRAAIERS EN ZEEKASTELEN 23/07 De Burcht, T HOFJES IN DE JORDAAN 24/07 Artifex, T FIETSTOCHT MODERNE ARCHITECTUUR 30/07 Kunststad, T BOOTTOCHTJE PLANTAGE EN OOSTERDOK 31/07 ARCAM, Prins Hendrikkade 600, T UITGAAN IN AMSTERDAM ROND /07 De Burcht, T PLAN ZUID BERLAGE 06/08 Kunststad, T BEURS VAN BERLAGE 06/08 Artifex, T BOOTTOCHTJE PLANTAGE EN OOSTERDOK 12/08 ARCAM, Prins Hendrikkade 600, T PLANTAGEBUURT 14/08 Joods Historisch Museum, DE PIJP 14/08 De Burcht, T REMBRANDT IN AMSTERDAM 27/08 Kunststad, T DIAMANTHANDEL 28/08 Joods Historisch Museum, SARPHATISTRAAT 28/08 De Burcht, T STADSWANDELING HILVERSUM 30/08 Kunststad, T BUSEXCURSIE LANGS LANDSCHAPSKUNST- WERKEN t/m 31/10 Museum De Paviljoens, T RAADHUIS HILVERSUM Iedere zondag 03/07-28/08 Museum Hilversum, T WERKZAAMHEDEN STATIONSEILAND 08/07-29/07 Informatiecentrum voor de Noord-Zuidlijn en het Stationseiland, T DIVERSEN / MISCELLANEOUS UITREIKING EERSTE ARCHITECTUURPRIJS HAARLEMMERMEER Podium voor Architectuur Haarlemmermeer, Raadhuisplein 3, Hoofddorp, T , DAG VAN DE ARCHITECTUUR HAARLEM Diverse activiteiten 02/07 ABC, Haarlem, DAG VAN DE ARCHITECTUUR Reis door de tijd; langs Kostverlorenvaart en Schinkel 03/07 ARCAM, Prins Hendrikkade 600, T DAG VAN DE ARCHITECTUUR HILVERSUM Diverse activiteiten 03/07 Museum Hilversum, Hilversum, T FACE YOUR WORLD Bekendmaking plan Staalmanpark 06/07 Face your World, SPEURTOCHT PORTUGEES-JOODS AMSTERDAM 19/07 Joods Historisch Museum, SPEURTOCHT PORTUGEES-JOODS AMSTERDAM 25/07 Joods Historisch Museum, SONICA Auditief en visueel kunstproject in bergbezinkbassin voor het Rijksmuseum 02/07-03/07 Bergbezinkbassin Rijkmuseum, Hobbemakade, VOORDRACHTSKUNST BIJ O WATERLOO- PLEIN iedere zondag 06/07-31/08 Joods Historisch Museum, SAIL 2005-DE BESTE STUURLUI STAAN AAN WAL Rondleidingen en presentaties 17/08-22/08 Informatiecentrum voor de Noord/Zuidlijn en het Stationseiland, T 'BOUWRAI' ALMERE POORT Zelf bouwen aan een nieuw stadsdeel 29/08-31/08 Almere Poort, zie: Almere, T VEEL VOORKOMENDE ADRESSEN / FREQUENTLY USED ADDRESSES ABC ARCHITECTUURCENTRUM Groot Heiligland 47, Haarlem, di.-za u., zo uur,, ACADEMIE VAN BOUWKUNST Waterlooplein 211, ma.-do uur, vr u., T , ARCAM, Prins Hendrikkade 600, di.-za uur, T , RONDLEIDINGEN OP AAN- VRAAG / GUIDED TOURS ON DEMAND ZIE / SEE: 5

6 DUTCH DESIGN De reizende tentoonstelling 'The foreign affairs of Dutch design' is van 14 juli tot en met 21 augustus te zien in de Amsterdamse Beurs van Berlage. De Premsela Stichting en de BNO hebben deze tentoonstelling samengesteld met als doel het internationale succes van Nederlandse vormgeving te presenteren in binnen- en buitenland. De expositie laat aan de hand van panelen en verschillende producten het publiek kennismaken met het werk van Nederlandse ontwerpers voor internationale bedrijven en instellingen. Van tientallen topontwerpers is werk in uiteenlopende disciplines te zien: de Senseo van Waac s, de postzegels van Dick Bruna voor de Japanse PTT, de Bugaboo, bekend van Sex and the City, de schoenen van Alexander van Slobbe voor Puma en het logo voor de Olympische Spelen in Beijing van Studio Dumbar. Eerder was de tentoonstelling te zien in Londen, Heerlen, Kaapstad en Berlijn. Na Amsterdam reist hij verder naar Boedapest en andere steden. Op de site van Premsela is meer te lezen over het bijprogramma. Zie: Beurs van Berlage, Beursplein 1, di.-zo u., T AFDALEN NAAR KUNST In het weekend van 2 en 3 juli is Onderbreking nr. 1: SonicA te zien, een auditief en visueel kunstproject van kunstenaar Marc Bain (1966, Seattle) in het bergbezinkbassin voor het Rijksmuseum. Het is de eerste en laatste kans voor het publiek om in het imposante ondergrondse wateropvangbassin af te dalen en de ondergrondse architectuur te zien, voordat de bak in gebruik wordt genomen en voorgoed uit het zicht verdwijnt. In SonicA komen alle elementen van het uiteindelijke functioneren van het bergbezinkbassin samen: van geluidsopnames van de onderwaterwereld van de grachten tot een lichtinstallatie die de waterstromen zichtbaar maakt. Bain wil zo de zintuigen prikkelen en de uiteindelijke functie en werking van het bassin onderstrepen. Het project is een initiatief van stichting Leve de Bouwput. Zie ook: Bouwplaats bergbezinkbassin voor het Rijksmuseum, Hobbemakade, u. KUNST LANGS DE LIJN Pal naast de IJtram zijn onlangs twee kunstwerken onthuld. Vanaf de halte Steigereiland is de Floating Poetry Room van Siah Armajani te zien. Het is een ponton met een podium en een speelplek, met daaromheen een hek waarop gedichten zijn te lezen. Onder de halte Muziekgebouw/ BIMHUIS zijn 48 speakers aangebracht waaruit speciaal voor deze locatie gecomponeerde muziek is te horen. Op weg naar het Muziekgebouw worden passanten al verrast met deze klanken. Dit kunstwerk, genaamd 'Champsonique', is gemaakt door Mo Becha naar een ontwerp van Verburg Hoogendijk Architecten. Wie geïnteresseerd is in architectuur langs openbaar vervoerslijnen zie: Hier is onder 'Archishuttle' meer te lezen over tram 7, tram 10, bus 22 en tram 26. Ook zijn hier de bijbehorende handige boekjes (à 3,95) te bestellen. KUNST & ARCHITECTUUR In een binnentuin van de Amsterdamse Schoolwoningbouw aan de P.L. Takstraat in de Pijp, is rond de Dag van de Architectuur de openlucht-fototentoonstelling 'Paleis voor de laatste arbeiders' te zien. Kunstenares en bewoner Frederieke Jochems heeft bij haar buren thuis gefotografeerd. De documentairefoto's worden, afgedrukt op lakens, door de bewoners over hun balkons gehangen. Aanleiding is de verandering van de sociale herkomst van de bewoners. Het arbeiderspaleis van weleer verandert mede hierdoor in een luxe woongebouw voor een elite van liefhebbers. De binnentuin is geopend op 1 en 2 juli van tot uur en op 3 juli van tot uur. Tot en met 16 juli presenteert 66East plaatsgebonden installaties van kunstenaars en architecten en een analytische studie over dialectiek, kritiek en afwezigheid in de tentoonstelling Negation in Art and Architecture. Negation is een term uit het werk van Hegel en stond centraal in de dialectiek van Marx en is gebruikt om de relatie van moderne kunst met de samenleving te beschrijven (Adorno) en de historische relatie van de avant-garde met het instituut kunst (Berger). In de tentoonstelling wordt de relatie tussen kunst en architectuur bestudeerd door te kijken naar de huidige functie van negation in de kunsten. Met behulp van speciaal ontwikkelde software hebben scholieren uit stadsdeel Slotervaart onder leiding van kunstenares Jeanne van Heeswijk het nog aan te leggen Staalmanpark ontworpen. Het is een pilot in het project Face Your World dat Jeanne van Heeswijk samen met Maaike Engelen ontwikkelde om jongeren meer grip te geven op hun leefomgeving. Op zijn de ontwikkelingen te volgen en op 6 juli wordt het parkontwerp ter plekke gepresenteerd. De studenten die dit jaar de Gerrit Rietveld Academie verlaten, tonen hun werk van 30 juni tot en met 3 juli op de jaarlijkse eindexamententoonstelling Exit. Paleis voor de laatste arbeiders, Thérèse Schwartzeplein 13, T ; Gerrit Rietveld Academie, Fred. Roeskestraat 96, do u., vr u., za u., zo u., T ; 66 East, Sumatrastraat 66, vr u., za.-zo u., T , ED VAN DER ELSKENS AMSTERDAM Om een nieuw licht te werpen op het vertrouwde Amsterdam van Ed van der Elsken vroeg FOAM Martin Parr, fotograaf, schrijver, curator en een groot liefhebber van het werk van Van der Elsken, een selectie te maken uit het archief. Van der Elsken ( ) één van de invloedrijkste fotografen in de naoorlogse Nederlandse fotografie en is onlosmakelijk met Amsterdam verbonden; hij begon er zijn loopbaan en heeft er zijn leven lang veelvuldig gefotografeerd en gefilmd. Met zijn kenmerkende directe stijl - ongepolijst, contrastrijk en met grove korrel - heeft deze fotograaf zijn Amsterdam, de stad en haar bewoners, in al haar gedaantes vereeuwigd. Het Waterlooplein, de rosse buurt, de punkers en de nozems, zij hebben allemaal model gestaan voor het Amsterdam van Van der Elsken. Naast bekender werk is in deze tentoonstelling ook nooit eerder tentoongesteld werk te zien, waaronder foto s, films, een documentaire over Van der Elsken en documenten uit zijn privéleven. De tentoonstelling loopt tot en met 28 september. Van 8 juli tot en met 28 augustus introduceert FOAM met de tentoonstelling Passage werk van de Britse fotografe Catherine Yass in Nederland. Gangen, cellen, graven en trappen zijn terugkerende thema s in haar werk. Door de gehanteerde techniek en de manier van exposeren bezitten de beelden een opmerkelijke, psychologische lading. Tot en met 3 juli is in FOAM nog werk van Tom Wood over Liverpool te zien. FOAM, Keizersgracht 609, ma.-zo u., do.-vr.-21 u., T , 6

7 Bij uitgeverij Bloosembooks verscheen Go! Vondelpark, een uiterst zomerse gids over het Vondelpark. Het bevat behalve een duidelijke kaart veel informatie over het park zelf, activiteiten, kunst, natuur en nog veel meer. Het boekje kost 17,50 en is zowel in het Nederlands als in het Engels verkrijgbaar. Zie ook: In het Vondelpark is het openluchttheater vernieuwd en heropend. Het theater heeft coulissen gekregen die naar gelang de geluidssterkte van het optreden open en dicht kunnen. Van Dolderen van der Prijt architecten voegde een luifel van verzinkt staal toe en plaatste deuren op het toneel die de akoestiek verbeteren. De komende drie maanden zijn er van woensdag tot en met zondag gratis voorstellingen in het openluchttheater. Voor het programma zie: Ook nieuw is Vondeling, een houten horecapaviljoen met bordessen en terrassen van de hand van Piet Hein Eek. Ook buiten het Vondelpark is genoeg te beleven, er zijn weer volop rondleidingen in de zomer, bijvoorbeeld op 30 juli een door KUNSTSTAD georganiseerde fietstocht langs moderne architectuur in Amsterdam (zie de kalender). Het Stedelijk Museum heeft voor het eerst sinds drie jaar weer een zomeropstelling, ingericht door de nieuwe directeur Gijs van Tuyl, met als uitgangspunt kunst uit de laatste decennia en ingericht naar bepaalde thema s. Waaronder de formele kanten van modernisme en postmodernisme. Met werk van onder meer Issey Miyake en het indertijd shockerende Memphis-design. De expositie is in etappes te zien vanaf 16 juli. Zie ook: ZOMER IN AMSTERDAM Foto: Vondelpark Bloosem Books, Amsterdam In het informatiecentrum Noord/Zuidlijn en ven met als invalshoek De beste stuurlui staan Stationseiland is vanaf juli een vernieuwde aan wal. Zie ook: expositie te zien met een aantal bijzondere Echt uitwaaien kan op Pampus. Het eiland is onderdelen, waaronder Bedien je eigen toezichtcamera en reportages over de projecten Van dinsdag tot en met zondag kan het in de zomermaanden geopend voor publiek. in de omgeving van de nieuwe metro. In juli eiland van tot uur worden zal op elke vrijdag van tot uur een bezocht. De boot vertrekt vanaf de poort van rondleiding starten met extra aandacht voor het Muiderslot. Zie ook: de werkzaamheden achter de bouwhekken. Stedelijk Museum CS, Reserveren is aanbevolen. Tijdens Sail 2005 Oosterdokskade 5 II-III, ma.-zo u., (17 tot en met 22 augustus) is het informatiecentrum ook op zaterdag en maandag van Informatiecentrum voor de Noord/Zuidlijn do u., T ; tot uur geopend en worden speciale binnenrondleidingen en presentaties gege- di.-vr u., zo u., T 020 en het Stationseiland, Stationsplein 7, ZOMER IN DE PLANTAGE Het samenwerkingsverband Plantage aan het Water organiseert deze zomer weer tal van activiteiten in de Plantagebuurt. In de gratis zomerkrant, met kortingscoupons, staan alle activiteiten vermeld. Afhaalpunten zijn ARCAM en alle andere deelnemende instanties, zoals NEMO en Artis. ARCAM organiseert twee boottochtjes door de Plantagebuurt en het Oosterdok langs markante gebouwen, bruggen en bijzondere plekken, zoals het Scheepvaartmuseum, de Kadijken, Artis, de Hortus Botanicus en het Oosterdok. Meer informatie hierover verschijnt binnenkort op de website van ARCAM. Zie: en O, WATERLOOPLEIN Het Joods Historisch Museum presenteert in aansluiting op het toeristische jaarthema Amsterdam, stad aan het water de tentoonstelling O Waterlooplein. Beelden van de Amsterdamse jodenbuurt, te zien tot en met 4 september. Schilderijen, tekeningen, foto s en oud filmmateriaal geven een beeld van de veranderingen van circa 1860 tot Werken van onder anderen Max Liebermann, Oskar Kokoschka en Johan Staller tonen het leven in de straten en steegjes. Nog nooit eerder tentoongesteld zijn de schilderijen en tekeningen van Cor Hund (1915), die in zijn atelier bij de Blauwbrug impressies van de buurt schilderde. In aansluiting op de tentoonstelling zijn van 13 juli tot en met 26 augustus in de omloop van de Academie van de Bouwkunst meer foto s van de oude jodenbuurt te zien. Op de binnenplaats van de Academie bevindt zich in dezelfde periode weer het JHM zomercafé. In het kader van het jaarthema organiseert het museum daarnaast boottochten langs sporen van de oude jodenbuurt met een koosjer diner aan boord en literaire zomerwandelingen door de voormalige Jodenbuurt (zie de kalender). Op 14 juli is er een rondleiding door de expositie en elke zondag leest Fajga Szmulewicz, voordrachtskunstenares, tekstfragmenten voor met verhalen over de afbeeldingen die op de tentoonstelling te zien zijn. Alle evenementen starten om uur, reserveren kan bij bureau Evenementen, T of via evenmenten@jhm.nl. Joods Historisch Museum, Nieuwe Amstelstraat 1, ma.-zo u., T STADHUIS VAN ORANJE In het Koninklijk Paleis op de Dam is tot en met 31 augustus de tentoonstelling Stadhuis van Oranje, 350 jaar geschiedenis op de Dam te zien. Op 29 juli van dit jaar is het 350 jaar gelden dat het Stadhuis van Amsterdam, het huidige paleis, officieel werd ingehuldigd. In dit kader en dat van het vijfentwintig jarig regeringsjubileum van Hare Majesteit de Koningin, worden de hoogtepunten uit de geschiedenis van het gebouw getoond. Het gebouw diende anderhalve eeuw als stadhuis, vijf jaar als Frans Koninklijk en Keizerlijk paleis en bijna twee eeuwen als ontvangstpaleis van de Oranjes. In de zeventiende eeuw hielden de burgemeesters van Amsterdam er stadhuis en in de achttiende eeuw transformeerde Lodewijk Napoleon het tot een paleis met kostbare meubelen in de empire-stijl. In die tijd werd in het paleis het Koninklijk Museum opgericht; de voorloper van het Rijksmuseum. De geschiedenis van de Oranjes wordt getekend door staatsbezoeken, banketten en ontvangsten en de viering van het 25-jarig jubileum van Koningin Beatrix. Koninklijk Paleis, Dam 1, dag u., T

8 TIPS & OPEN DAGEN Binnenkort kunnen fietsers en voetgangers gebruik maken van de 780 meter lange brug 2013 tussen IJburg en Oost/Watergraafsmeer. In het Diemerpark is nu al een deel te zien van de fietsbrug, ontworpen door architectenbureau WilkinsonEyre. Op 9 juli zal het nog ontbrekende middengedeelte worden ingehesen vanaf het Amsterdam Rijnkanaal. Onder voorbehoud vindt deze spectaculaire bouwactiviteit plaats rondom het middaguur. De Diemerpark-kant van het Amsterdams Rijnkanaal is moeilijk tot niet bereikbaar vanwege wegafsluitingen. Geïnteresseerden kunnen het best komen via de zuidzijde en met openbaar vervoer of fiets. Voor de laatste informatie zie: In een folder laat stadsdeel Westerpark zien wat er in het stadsdeel allemaal te doen is op het gebied van horeca, film, theater en kunst. Een aantal bijzondere gebouwen waaronder 't Schip is ook opgenomen. De folder is gratis te verkrijgen bij het stadsdeel Westerpark, Haarlemmerweg Ontwerp- en ingenieursbureau Carve ontwierp in opdracht van Stadsdeel Amsterdam-Centrum een skatepark. 'Skategap' ligt op een voormalig bolwerk aan het Eerste Marnixplantsoen. In een gegraven kuil is beton gestort dat daarna glad is gemaakt. De prefab betondelen zijn ter plekke aan elkaar bevestigd. Om op maailveldniveau te komen, is een laag piepschuim toegevoegd dat is afgewerkt met een betonnen vloer. Landschapsarchitect Michel Desvigne geeft op 30 juni de jaarlijkse midzomernachtlezing in de Academie van Bouwkunst. Desvigne ontwierp onder meer het park rondom het Centraal Museum in Utrecht en het Milleniumpark in Londen. De Engelstalige lezing begint om uur en is gratis. Academie van Bouwkunst, Waterlooplein 211, ma.-do u., vr u., T VERBOUW EEN MUSEUM Het Rijksmuseum start met de lezingenreeks Hoe verbouw je een museum? Elke maand laten deskundigen hun licht schijnen over een aspect van de verbouwing van het Rijksmuseum. Op 24 juli spreekt Gijs van der Ham, conservator Nederlandse Geschiedenis bij het Rijksmuseum over Het Museum van 1885 en op 21 augustus spreekt Paul Mijksenaar van Bureau Mijksenaar over Hoe vind je de kunst die je zoekt? De lezingen vinden plaats op zondagmiddag van tot uur in het Infocentrum. De toegang is gratis. Wie zeker wil zijn van een plek, kan zich van tevoren aanmelden op T (maandag tot en met vrijdag, 9.00 tot uur). Zie ook: Infocentrum Rijksmuseum, Jan Luijkenstraat 1, T PUBLICATIES Het boekje Amsterdam buiten de gordel beschrijft met behulp van veel cijfermateriaal het verhaal van de zes 'satellietsteden' van Amsterdam: Oud-West, Noord, Oost, Nieuw-West, Zuid en Zuidoost. De teksten van Parool-journalist Kees Tamboer zijn per gebied aangevuld met cijfermateriaal over onder meer woningen, huishoudens, inkomens en werkgelegenheid. Te bestellen bij het Parool voor 10,- of gratis te downloaden op de website van de Dienst Onderzoek en Statistiek Onlangs verscheen Zee van Land, de droogmakerij als atlas van de Hollandse landschapsarchitectuur, een co-productie van het Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier, de Technische Universiteit Delft en Uitgeverij Noord-Holland. Het boek bevat onder meer een analyse van de landschappelijke kwaliteiten van droogmakerijen, beschrijvingen van verschillende polders in Noord-Holland en het draagt oplossingen aan voor hedendaagse vraagstukken zoals verstedelijking en waterberging. Het rijk geïllustreerde Zee van Land is te bestellen voor 45,- bij Stichting Uitgeverij Noord-Holland T of info@uitgeverij-noord-holland.nl In de serie Monumenten & Archeologie Amsterdam is deel 4 verschenen. Het boekje laat zien waar theorie en praktijk elkaar in de monumentenzorg en archeologie raken en bevat teksten van Jeroen Schilt over het GAK-gebouw aan het Bos en Lommerplein, van Vincent van Rossem over de stadsvernieuwing toen en nu, en van Ronald Glaudemans over de bouwgeschiedenis onder de Nieuwmarkt. Het is te koop voor 17,50 en te bestellen via In Cornelis de Jong, Architectuur als ambacht wordt het werk van deze architect die les kreeg van Jellema en Aldo van Eyck beschreven. Na zijn opleiding aan de Amsterdamse Academie van Bouwkunst vertrok hij naar het dorp De Rijp waar hij zich toelegde op restauratiewerkzaamheden en het behoud van onder meer De Rijp, de Zaanse Schans en later de Noord-Hollandse stolpboerderijen. Het boekje is onder meer te koop in het Museum De Rijp en kost 29,95. In de serie Plan Amsterdam van de Dienst Ruimtelijke Ordening is Vormgevers en infrastructuur uitgebracht waarin het werk van verkeerskundigen en de Dienst Infrastructuur Verkeer en Vervoer wordt besproken. Hoe gaan zij te werk en welke knelpunten komen ze tegen in Amsterdam? Hoe blijft de stad in de toekomst bereikbaar? Het blad is te koop voor 3,- bij de Zuiderkerk, Zuiderkerkhof 72. Naar de Oost! is een publicatie van Stadsdeel Amsterdam-Centrum en ATCB. Het boekje met een wandeling door de Oostelijke Binnenstad is te verkrijgen bij het Voorlichtingsloket in de binnenstraat van het Stadhuis, Amstel 1. COLOFON ARCAM NIEUWS, tweemaandelijks informatiebulletin over architectuur, stedebouw en vormgeving in Amsterdam en omstreken, is een uitgave van de Stichting Architectuurcentrum Amsterdam, Prins Hendrikkade 600, 1011 VX Amsterdam, T , arcam@arcam.nl. ARCAM NIEUWS verschijnt in een oplage van 5500 zes maal per jaar - in de eerste week van de maanden januari, maart, mei, juli, september en november. Redactie: Marlies Buurman (eindredactie), Dave Wendt, Else Wissink, Maaike Behm en Yvonne de Korte. Ontwerp: Opera Ontwerpers, Breda; druk: robstolk, Amsterdam. ABONNEMENT ARCAM NIEUWS kan gratis afgehaald worden op een groot aantal verspreidingspunten in Amsterdam (ARCAM, Academie van Bouwkunst, de academies voor beeldende kunst, de grote musea, gespecialiseerde boekwinkels, diverse galeries). Wie het blad thuis wil ontvangen dient minimaal 15,- (voor het buitenland minimaal 25,-) over te maken op Postbankrekening ten name van Stichting ARCAM onder vermelding van Abonnement ARCAM NIEUWS. Men ontvangt het blad dan gedurende een jaar (6 nummers). HET WERK VAN ARCAM WORDT MOGELIJK GEMAAKT DOOR: Gemeente Amsterdam: Dienst Wonen, Dienst Ruimtelijke Ordening, sector Ruimtelijke Ontwikkeling, Infrastructuur en Beheer; Dienst Maatschappelijke Ontwikkeling Amsterdam, afdeling Kunst en Cultuur; Stimuleringsfonds voor Architectuur, Rotterdam. SPONSORS 2005 A+D+P Architecten, Amsterdam; Algemene Woningbouwvereniging, Amsterdam, AM Wonen, Amsterdam; AMVEST, Amsterdam; ARCADIS, Hoofddorp, De Architectengroep, Amsterdam; de Architekten Cie., Amsterdam; ArchitectuurcentraleThijs Asselbergs, Haarlem; Atelier Zeinstra van der Pol, Amsterdam; Gerard W. Bakker Projectadviezen BV, Amsterdam; Koninklijke BAM Groep NV; Bunnik; Benthem Crouwel Architekten, Amsterdam; Blauwhoed Vastgoed, Rotterdam; Boer & Croon Ruimtelijke Investeringen BV, Amsterdam; Boer Hartog Hooft, Amsterdam; Bouwfonds Property Development, Hoevelaken; BPF Bouwinvest, Amsterdam; Claus en Kaan Architecten BNA BV, Amsterdam; de Dageraad, Amsterdam; Delta Forte, Amsterdam; Duinker Van der Torre, samenwerkende architecten, Amsterdam; Dura Vermeer Bouw Amsterdam BV, Amsterdam, Eigen Haard Olympus Wonen, Amsterdam; Eiso Bergsma BV, Amsterdam; ERA Bouw BV, Zoetermeer; G&S Vastgoed, Amsterdam; Heijmans IBC Vastgoed Ontwikkeling, Almere; Hillen en Roosen Planontwikkeling, Amsterdam; Inbo Architecten Stedenbouwkundigen Adviseurs, Amsterdam; Ingenieursbureau Amsterdam (IBA), Amsterdam; ING Real Estate Development, Den Haag; Jones Lang LaSalle, Amsterdam; Johan Matser Projectontwikkeling, Hilversum; Aannemingsbedrijf H.J. Jurriëns, Utrecht, De Key/De Principaal BV, Amsterdam; Köther & Salman Architecten, Amsterdam; Kristal BV, Amsterdam; MAB Groep BV, Den Haag; Moes Bouwbedrijf BV, Zwolle; Het Oosten Woningcorporatie, Amsterdam; Rabo Vastgoed, Utrecht; Rochdale, Amsterdam; Rodamco Europe, Amsterdam; Rijnja- Repro, Amsterdam; Smit s Bouwbedrijf BV, Beverwijk; Soeters Van Eldonk Ponec Architecten, Amsterdam; SV Interieurgroep, Rotterdam; Rudy Uytenhaak Architectenbureau BV, Amsterdam; Van der Leij Groep BV, Amsterdam; Vesteda Management BV, Maastricht; De Woonmaatschappij, Hoofddorp; Stichting Ymere, Amsterdam; Zwarts & Jansma Architecten, Amsterdam KOPIJ ARCAM NIEUWS 101 Het volgende nummer van ARCAM NIEUWS (nummer 101) beslaat de maanden september en oktober. Kopij kan tot uiterlijk 2 augustus bij de redactie worden ingeleverd. ARCAM t.a.v. redactie ARCAM NIEUWS Prins Hendrikkade VX Amsterdam T F arcam@arcam.nl 8