Fiscaal Recht

Transcriptie

1 De opleiding Fiscaal Recht

2 Inhoudsopgave I. WOORD VOORAF... 5 II. ALGEMENE STUDIEINFORMATIE... 6 A. ATTENTIE!... 6 B. ADRESWIJZIGINGEN... 6 C. ROOSTERS... 6 D. STUDIERAADGEVER BELASTINGRECHT... 6 E. INSTAPREGELING NAAR DE DIFFERENTIATIEFASE...6 F. INSCHRIJVING... 6 G. DEELTIJDOPLEIDING... 7 H. STUDEREN IN HET BUITENLAND... 7 I. INLICHTINGEN... 7 J. TELETOP... 7 K. EVALUATIE VAN HET ONDERWIJS... 7 L. MEDEWERKERS... 8 III. INHOUD VAN HET ONDERWIJSPROGRAMMA... 9 A. ALGEMEEN... 9 B. METHODE VAN ONDERWIJS... 9 C. PROGRAMMA-OVERZICHT BASISDOCTORAAL EN DIFFERENTIATIEFASE I EN II...10 D. PARTICIPANTENSYSTEEM...11 IV. OVERGANGSMAATREGELEN...13 A. WIJZIGING STUDIELAST...13 B. OVERGANGSREGELING M.B.T. INVOERING BAMA...13 C. INVOERING MOOT COURT AAL EN INTEGRATIEVAK...14 D. HERSCHIKKING ALGEMENE ECONOMIE EN OPENBARE FINANCIËN...16 V. DIFFERENTIATIEFASE 2E JAAR...17 A. FORMEEL BELASTINGRECHT...17 B. VENNOOTSCHAPSBELASTING II...17 C. INTERNATIONAAL EN EG BELASTINGRECHT I...18 D. INTERNATIONAAL EN EG BELASTINGRECHT II...19 E. THEORIE VAN HET BELASTINGRECHT...20 F. AAL COMPTABELE TOEPASSINGEN (FCT)...20 G. INTEGRATIE...21 H. REGELING KEUZEVAKKEN...22 I. SCRIPTIE (DIRECTE BELASTINGEN)...23 VI. DIVERSEN...24 A. AANBEVOLEN PERIODIEKEN...24 B. BIBLIOTHEKEN...24 C. STUDENTENACTIVITEITEN...25 VII. ONDERWIJS ONDERSTEUNING...26 A. ONDERWIJS INFORMATIE CENTRUM...26 B. STUDIEADVISEURS...30 C. AFDELING ONDERWIJSMATERIALEN...30 D. TELETOP...31 E. EXAMENCOMMISSIE...32 F. BIBLIOTHEEKGEBRUIK

3 G. SLUITING VAN GEBOUWEN...33 H. ASSESSOR: STUDENT-LID FACULTEITSBESTUUR...33 I. INSPRAAK VOOR STUDENTEN...34 J. HET DEELTIJD- EN AVONDONDERWIJS...35 K. TEMPOBEURS/PRESTATIEBEURS...35 L. STUDEREN IN HET BUITENLAND...35 M. AFSTUDEREN...38 VIII. ONDERWIJSROOSTERS

4 5 I. Woord vooraf In deze documentatiemap vindt u informatie over de ( oude ) doctoraalopleiding fiscaal recht en de daartoe behorende vakken voor het studiejaar In verband met de invoering van de bachelor- en masteropleiding fiscaal recht worden in het studiejaar alleen de vakken uit het vierde jaar (differentiatiefase) oude stijl gedoceerd. Alleen voor die vakken vindt u de informatie in deze map. Informatie over de bachelor- en masteropleidingen fiscaal recht kunt u vinden in de studiegids 2004/2005, verkrijgbaar bij Onderwijsmaterialen en op onder het kopje onderwijs. Voor studenten die een of meer tentamens uit het derde jaar van de opleiding oude stijl nog niet hebben behaald, zijn per vak afzonderlijke regelingen getroffen. Informatie vindt u in de brochure Conversietabellen Differentiatiefases (april 2004). Deze brochure is in het voorjaar van 2004 aan de studenten toegestuurd, en is tevens te vinden op (achtereenvolgens klikken op studenten, rechten en plichten van studenten, Overgangsregeling invoering bachelor/masterstructuur ). Behalve inhoudelijke informatie bevat deze map een overzicht van relevante procedures en bepalingen en tentamendata. Te late aanmelding voor tentamens kan leiden tot uitsluiting van deelname. Ik adviseer u daarom nu reeds in uw agenda de in deze map opgenomen data van aanmelding te noteren. De informatie in deze documentatiemap moest al geruime tijd voor aanvang van het studiejaar worden aangeleverd. Om die reden is het van belang om steeds goede nota te nemen van mededelingen in 'Mare' en op TeleTop (Fiscaal recht Algemeen). Namens alle docenten wens ik u een succesvol studiejaar Mw. prof. mr. T. Bender, hoofd van de afdeling Belastingrecht

5 II. Algemene studieinformatie 6 A. ATTENTIE! Alle gegevens in deze bundel worden verstrekt onder het strikte voorbehoud van eventuele wijzigingen, die zo spoedig mogelijk na bekend worden zullen worden gepubliceerd op TeLeTop, en in de regel ook in Mare' of op het prikbord bij het secretariaat van de afdeling. B. ADRESWIJZIGINGEN Adreswijzigingen kunnen op vier manieren worden doorgegeven: 1. Via U-Twist ( 2. Via een naar de centrale studentenadministratie van de universiteit. (studentenadministratie@ics.leidenuniv.nl) 3. Via de Informatiebalie van ICS (studentencentrum Plexus, Kaiserstraat 25). 4. Of door een adreswijziging te sturen naar: Universiteit Leiden ICS Studentenadministratie Postbus RA Leiden In alle gevallen dient men het studentnummer te vermelden. Vergeet niet de adreswijziging bij de IBG ( en het GBA door te geven. C. ROOSTERS De definitieve roosters van vakken staan ongeveer 3 weken vóór aanvang van het desbetreffende blok op TeLeTop en/ of liggen op het secretariaat. Toezending van roosters is NIET mogelijk. D. STUDIERAADGEVER BELASTINGRECHT Indien zich in incidentele gevallen moeilijkheden bij de studie voordoen, kan men hierover contact opnemen met de fiscale studieraadgever, de heer dr. J.A. Booij. Dit gebeurt bij voorkeur per j.a.booij@law.leidenuniv.nl. U krijgt dan zo spoedig mogelijk, doch in elk geval binnen een week, antwoord. E. INSTAPREGELING NAAR DE DIFFERENTIATIEFASE Bij de overgang van de basisdoctoraalfase naar de differentiatiefase had u te maken met een zogenoemde instapregeling. Voor de overgang van het derde naar het vierde jaar bestaat een dergelijke regeling niet. Wel moeten studenten er rekening mee houden dat voor het volgen van vakken uit het tweede jaar van de differentiatiefase kennis van stof uit het eerste jaar van de differentiatiefase vaak onontbeerlijk is. F. INSCHRIJVING Inschrijving als student Informatie betreffende inschrijvingen kunt u vinden op (klikken op studenten ). Een inschrijving als student bij de universiteit geldt maximaal voor 12 maanden (van 1 september t/m 31 augustus). Elk jaar moet de inschrijving gecontinueerd worden. Studenten die ingeschreven staan aan de universiteit ontvangen in mei/juni de inschrijvingsformulieren voor het jaar daarna.

6 Studenten die eerder hebben ingeschreven en niet automatisch hun formulieren hebben gekregen kunnen het beste even contact opnemen met de Informatiebalie (studentencentrum Plexus, Kaiserstraat 25). 7 Inschrijving participantensysteem Indien men wil deelnemen aan het participantensysteem, dient men zich voor de meeste vakken in te schrijven op de daarvoor bestemde intekenlijsten. Bij de informatie per vak staat steeds aangegeven waar men zich moet inschrijven. In de regel is dit op het secretariaat van de afdeling die het onderwijs verzorgt. Inschrijven is steeds mogelijk vanaf circa vier weken voordat het onderwijs in het vak begint. De inschrijftermijn sluit één week voor aanvang van het onderwijs in het betreffende vak. Inschrijving tentamens Via U-twist (Tentamen en Werkgroepen Inschrijving en Studieresultaten) op G. DEELTIJDOPLEIDING Er wordt een deeltijdprogramma verzorgd, waarvan bijna alle colleges en werkgroepen in de avond plaatsvinden. Het avondprogramma loopt parallel met het dagprogramma, zodat avond- en dagstudenten tegelijkertijd het tentamen kunnen afleggen (overdag). Het onderwijs van een aantal vakken wordt op één tijdstip voor voltijd- en deeltijdstudenten samen gegeven in de late middaguren (doorgaans tussen 17 en 19u). In uitzonderingsgevallen moeten deeltijdstudenten overdag het onderwijs volgen. De keuzevakken worden doorgaans alleen overdag gedoceerd. Voor deeltijdstudenten gelden dezelfde regels als voor voltijdstudenten. H. STUDEREN IN HET BUITENLAND In het kader van o.a. het Erasmus-project en het uitwisselingsprogramma met de University of Florida, Gainesville (U.S.A.) bestaat de mogelijkheid onder bepaalde voorwaarden enkele maanden te studeren aan een universiteit in het buitenland. Voor nadere inlichtingen kunt u zich wenden tot prof. mr. C. van Raad of het LUWP, Rapenburg 69, Leiden, tel. : , exchange@luwp.leidenuniv.nl I. INLICHTINGEN Indien men verdere informatie over de studie wenst, doet men er goed aan zich te richten tot belastingrecht@law.leidenuniv.nl. De brochure van de opleiding Fiscaal Recht vindt u op dan naar Belastingrecht. Voor dringende aangelegenheden kunt u telefonisch contact opnemen met het secretariaat van de afdeling (tel , bij voorkeur tussen uur). Tentamenuitslagen worden via U-Twist bekend gemaakt. Telefonische inlichtingen over tentamencijfers/creditpunten worden niet verstrekt. J. TELETOP Deze documentatiemap is met zorg samengesteld. Toch is het mogelijk dat nog wijzigingen optreden. Het is daarom van groot belang regelmatig de berichten op TeLeTop ( te lezen. K. EVALUATIE VAN HET ONDERWIJS Alle vakken in de fiscale opleiding worden jaarlijks geëvalueerd. Deze evaluaties geven de docenten, het bestuur van de afdeling en het opleidingsbestuur een schat aan informatie en dragen ertoe bij dat de kwaliteit van het onderwijs en alles er omheen waar nodig kan worden verbeterd. De

7 evaluaties worden besproken in de vergaderingen van de opleidingscommissie en komen aan de orde in functioneringsgesprekken met docenten. De evaluaties vinden plaats aan het eind van de tentamens. Hoewel het voor studenten niet altijd plezierig is om na de inspanning van het tentamen het evaluatieformulier nog te moeten invullen, blijkt uit een evaluatie op dit tijdstip de beste informatie te komen; het onderwijs is nog maar kort daarvoor afgesloten en er kunnen ook vragen worden gesteld naar het tentamen zelf. Hoe meer evaluatieformulieren ingevuld worden ingeleverd, des te betrouwbaarder is de informatie. Het is daarom in het belang van de studenten dat iedereen aan de evaluaties meewerkt. 8 L. MEDEWERKERS Prof. Mr. T. Bender Mr. J.P. Boer Mr. J.A. Booij Mr. C.M.S. Bornhaupt Drs. M. Bravenboer Mr. K.M. Braun Mr. B.E. Castelijn Mr. W.A. Dijkstra Mr. S.C.W. Douma Mr. Y.E. Gassler Drs. S.J.C. Hemels Prof. Mr. Ch.J. Langereis Mr. H. Lohuis Mr. C.N.H. Lokerse Prof. dr. A.O. Lubbers Mr. V.M. Maat Mr. drs. H. Pijl Prof. Mr. C. van Raad Mr. M. Rabenort Dr. R.W.G. Rouwers Mr. M.H.C. Ruijschop Mr. J. van Soest Mr. J.W. de Tombe Mr. M.M. Vogel Dr. H. Vording Prof. mr. R.J. de Vries Prof. Mr. O.I.M. Ydema Mr. M.J. Ziepzeerder t.bender@law.leidenuniv.nl j.p.boer@law.leidenuniv.nl j.a.booij@law.leidenuniv.nl c.m.s.bornhaupt@law.leidenuniv.nl m.bravenboer@law.leidenuniv.nl k.m.braun@law.leidenuniv.nl b.castelijn@law.leidenuniv.nl w.a.dijkstra@law.leidenuniv.nl s.c.w.douma@law.leidenuniv.nl y.e.gassler@law.leidenuniv.nl s.j.c.hemels@law.leidenuniv.nl charles.langereis@spigthoff.com heiko.lohuis@loyensloeff.com c.h.n.lokerse@law.leidenuniv.nl a.o.lubbers@law.leidenuniv.nl v.m.maat@law.leidenuniv.nl hpijl@deloitte.nl vanraad@planet.nl martin.rabenort@nl.ey.com robert.rouwers@nl.ey.com m.ruijschop@law.leidenuniv.nl j.w.detombe@law.leidenuniv.nl matthijs.vogel@loyensloeff.com h.vording@law.leidenuniv.nl rudolf.devries@stibbe.nl ydemao@eu.gtlaw.com m.j.ziepzeerder@law.leidenuniv.nl Secretariaat Belastingrecht belastingrecht@law.leidenuniv.nl

8 III. Inhoud van het onderwijsprogramma 9 A. ALGEMEEN Het onderwijs in het belastingrecht in de differentiatiefase van de fiscaal-juridische opleiding wordt grotendeels verzorgd door de afdeling belastingrecht. Definitieve roosters, syllabi, vraagstukken en ander studiemateriaal buiten de verplichte literatuur, zijn bij de aanvang van het betreffende vak verkrijgbaar. Mochten ook na raadpleging van de gegevens nog vragen onbeantwoord blijven, dan kunt u uw vraag per aan het secretariaat van de afdeling belastingrecht sturen (belastingrecht@law.leidenuniv.nl). De voornaamste onderwijsdoelstelling van de afdeling is de aanstaande fiscalisten niet alleen een wetenschappelijke maar tevens operationele voorbereiding te verschaffen op hun toekomstige loopbaan. Grondige kennis van achtergrond, samenhang en ontwikkeling van de fiscale regelgeving is daarbij een eerste vereiste. Die kennis kan uitsluitend worden bereikt wanneer tevens inzicht wordt verkregen in doelstellingen en maatschappelijke effecten van de belastingheffing. Via jurisprudentieen literatuurstudie dient de student te leren zich in korte tijd oriënteren. Voorop staat de studie van het Nederlands belastingrecht in al zijn facetten. Daar hoort bij formeel belastingrecht (o.a. procesrecht en invordering) en `rechtsvinding' (o.a. interpretatiemethoden en beginselen van behoorlijk bestuur). Bestudering van het internationaal belastingrecht (waaronder het verdragsrecht) en de belastingharmonisatie in de E.G. hebben een belangrijke plaats. De fiscale studie is een veelzijdige. Voor iedere fiscalist is kennis van boekhouden en bedrijfseconomie noodzakelijk en wel op een niveau waarop men inhoud en kwaliteit van de administratieve verslaglegging van particulieren en ondernemingen kan toetsen en doorgronden op de fiscale merites. Fiscal accounting behoort tot de onderwerpen in de differentiatiefase. Daar de belastingopbrengsten de belangrijkste inkomstenbron vormen voor de overheid, wordt gedegen aandacht besteed aan de leer der openbare financiën. Nadat de kandidaat alle tentamens met voldoende resultaat heeft afgelegd en hij/zij tevens zelfstandig een voldoende scriptie heeft vervaardigd, wordt hem/haar een doctoraalbul uitgereikt. B. METHODE VAN ONDERWIJS De meeste vakken omvatten een periode van 2 tot 7 weken. Elk vak wordt afgesloten met een tentamen. Daarenboven wordt voor elk vak nog een maal per jaar een herkansingsmogelijkheid geboden. Het onderwijsprogramma beoogt de zelfwerkzaamheid van de student zo veel mogelijk te stimuleren. Daarbij komt een belangrijke betekenis toe aan de behandeling van vraagstukken in werkgroepen, die een grondige voorbereiding van het verstrekte studiemateriaal vergen. Meestal is vereist dat de deelnemers hun schriftelijke uitwerkingen van de vraagstukken vóór bepaalde data inleveren. Deze uitwerkingen worden door de docent(en) nagezien, beoordeeld, waarna een groepsgewijze bespreking volgt. Belangrijke delen van het programma worden gedoceerd met behulp van het `participantensysteem (zie hierna onder d ). Casus- en vraagstukkenprogramma's dienen ertoe, de student in staat te stellen de verworven kennis `operationeel' te maken. Aan redactionele vaardigheden wordt grote aandacht besteed. De afstudeerscriptie dient enerzijds dezelfde doeleinden als de vraagstukkenprogramma's, en anderzijds staan de eigen inventiviteit en de wetenschappelijke speurzin van de student centraal.

9 Onderwijs- en onderzoekprogramma van de vakgroep en de werkverdeling over de stafleden waarborgen een optimale wisselwerking tussen beide elementen van de academische wereld en daarmee de wetenschappelijke kwaliteit van het onderwijs. C. PROGRAMMA-OVERZICHT BASISDOCTORAAL EN DIFFERENTIATIEFASE I EN II Ter informatie vindt u hierna ook een overzicht van de vakken uit de basisdoctoraalfase (2e studiejaar) en eerste jaar van de differentiatiefase (derde studiejaar). Met nadruk wordt vermeld dat alleen de vakken van de differentiatiefase tweede jaar (vierde studiejaar)nog worden gedoceerd in het studiejaar Studieprogramma opleiding Basisdoctoraal 10 Burgerlijk recht I + II Fiscale informatiesystemen Inleiding economie voor fiscalisten Fiscale bedrijfseconomie Belastingrecht voor fiscalisten Handelsrecht Jaarrekening 11,4 en 8,6 ECTS 5,7 ECTS 7,2 ECTS 5,7 ECTS 5,7 ECTS 11,4 ECTS 4,3 ECTS Differentiatiefase 1e jaar Eerste jaar Fiscaal Recht Inkomstenbelasting I Geschiedenis van het belastingrecht Vennootschapsbelasting I Successierecht/Belastingen van het Rechtsverkeer Bestuursrecht Loonbelasting/Premieheffing en pensioenen Inkomstenbelasting II Voortgezette Openbare Financiën Algemeen blok indirecte belastingen 8,6 ECTS 2,9 ECTS 7,2 ECTS 5,7 ECTS 5,7 ECTS 5,7 ECTS 8,6 ECTS 5,7 ECTS 10 ECTS Differentiatiefase 2e jaar Tweede jaar Fiscaal Recht Formeel belastingrecht 7,2 ECTS Vennootschapsbelasting II 5,7 ECTS Internationaal Belastingrecht I 7,2 ECTS Internationaal Belastingrecht II 5,7 ECTS Theorie van het belastingrecht 4,3 ECTS Fiscaal comptabele toepassingen 7,2 ECTS Integratie 4,3 ECTS Moot Court 2,9 ECTS Keuzevak 7,2 ECTS Scriptie 8,6 ECTS Studenten die in een eerder studiejaar aan de afstudeervariant Fiscale Advocatuur zijn begonnen verwijzen wij naar de website: In verband met de overgang naar de bachelor-masterstructuur kan niet meer met een studie in deze afstudeervariant worden begonnen.

10 D. PARTICIPANTENSYSTEEM 11 Bedoeling van het participantensysteem Het participantensysteem is in het leven geroepen als leersysteem, dat studenten moet stimuleren om zich de studiestof en vaardigheden op een gestructureerde wijze eigen te maken en zich over de fiscale vraagstukken een mening te vormen. Studenten die geheel volgens dit systeem studeren krijgen als beloning een credit van 0,5 pt op het tentamencijfer. Vanwege de omvang en moeilijkheidsgraad van de te bestuderen stof van de fiscale vakken en de eigen te maken vaardigheden, is het van belang dat studenten op verschillende wijzen met de in een week te bestuderen stof en uit te werken casus bezig zijn, en dat zij met elkaar over de stof discussiëren. In de werkgroepbijeenkomst kan de student worden gevraagd om ten aanzien van een fiscaaljuridisch probleem gemotiveerd een oplossing aan te dragen of zijn/haar eigen mening te formuleren en te verdedigen. Ook kan een vraagstuk eisen dat de student bepaalde jurisprudentie of beleidsbesluiten moet raadplegen of literatuuronderzoek moet verrichten. (a)eigen maken van de studiestof Het participantensysteem is erop gericht dat studenten zich wekelijks structureel op de volgende wijze de studiestof eigen maken: 1. bestuderen van de opgegeven stof, arresten, artikelen enz.; 2. volgen van het hoorcollege; 3. individueel uitwerken van alle opgegeven casus; 4. in studentwerkgroepje bespreken van de uitwerkingen en formuleren van een gemeenschappelijk in te leveren antwoord; 5. werkgroepbijeenkomst waarin studenten hun uitwerking toelichten. Direct na de werkgroepbijeenkomst herhaalt zich dit traject voor de volgende onderwijsweek. Direct na de laatste onderwijsweek is het tentamen. De intensieve wijze van bestuderen van de stof en uitwerken van de casus bewerkstelligt dat studenten goed voorbereid zijn voor het tentamen. De ervaring heeft geleerd dat studenten die serieus aan het participantensysteem hebben deelgenomen in de regel slagen voor het tentamen. Voor studenten die niet hebben deelgenomen is die kans veel kleiner. Ten slotte is nog van belang dat het nadrukkelijk niet de bedoeling is dat studenten de voor te bereiden casus onderling verdelen en de afzonderlijke uitwerkingen aan elkaar geplakt als gemeenschappelijke uitwerking inleveren. Iedere student dient alle casus eerst individueel voor te bereiden, alvorens deze in het studentwerkgroepje te bespreken. Werkwijze van het participantensysteem Deelnemende studenten vormen groepjes van maximaal vier personen (student-werkgroepen). Studenten bestuderen wekelijks de stof en bereiden op de hiervoor onder de punten 3 en 4 omschreven manier de casus voor. De individuele uitwerking als vermeld onder 3 geldt ook voor de vraagstukken die betrekking hebben op het opzoeken van jurisprudentie en literatuur. De studentwerkgroepen leveren ter voorbereiding op iedere werkgroepbijeenkomst de schriftelijke, groepsgewijs gemaakte uitwerkingen van de opgegeven vraagstukken in via TeLeTop. Deze uitwerkingen worden steekproefsgewijs nagezien en worden niet aan de studenten geretourneerd. Indien de student is gevraagd om jurisprudentie of literatuur op te zoeken, moet iedere student individueel in staat zijn om hetgeen hij heeft gevonden tijdens de werkgroep te tonen. In dit geval volstaat derhalve niet één groepsexemplaar. De deelname aan het participantensysteem veronderstelt 100% aanwezigheid en voldoende participatie bij elke werkgroep. Bij elke werkgroep (niet bij de hoorcolleges) wordt hiertoe een presentielijst rondgestuurd. Tijdens elke werkgroep vindt een mondelinge toetsing plaats. Deze toetsing is uitdrukkelijk bedoeld als individuele toetsing en kan niet bestaan uit het voorlezen van het groepsgewijs geformuleerde antwoord of uit een collectief antwoord van de groep. Door deelname aan het participantensysteem is het mogelijk een credit te behalen.

11 Voorwaarden credit Een credit wordt toegekend indien: 1. de student aanwezig is bij alle werkgroepbijeenkomsten en colleges; en 2. de student tijdens iedere werkgroepbijeenkomst in staat is tot het geven van een voldoende mondelinge toelichting; en 3. de student ter voorbereiding op iedere werkgroepbijeenkomst meewerkt aan een (op tijd ingeleverde) voldoende schriftelijke uitwerking. Tot de voorbereiding van de werkgroepen behoort ook het voorbereid hebben van opgegeven jurisprudentie, artikelen e.d. (ook die voor één van de voorafgaande hoorcolleges is opgegeven) en het voorbereid hebben en kunnen tonen van de jurisprudentie en literatuur die zelf moet worden opgezocht. In bijzondere omstandigheden is het mogelijk bij maximaal één werkgroepbijeenkomst (één 'week') te verzuimen op een of meer van de bovengenoemde aspecten zonder dat dit nadelige gevolgen heeft voor het behalen van de credit. Let wel: deze mogelijkheid is uitdrukkelijk bedoeld voor bijzondere omstandigheden als ziekte en is niet bedoeld als vrije week. Men kan dus één week 'missen' op alle onderdelen (aanwezigheid, schriftelijk en mondeling) en toch een credit behalen. Afwezigheid bij een werkgroepbijeenkomst in de ene week en bijv. een onvoldoende mondelinge toelichting of het niet kunnen overleggen van de gevraagde jurisprudentie bij een werkgroepbijeenkomst in een andere week heeft echter tot gevolg dat geen credit kan worden verleend. Met nadruk wordt opgemerkt dat ten aanzien van de onder 1 t/m 3 genoemde voorwaarden geen uitzonderingen worden gemaakt, ook niet ingeval de afwezigheid wordt veroorzaakt door tentamens, werkverplichtingen, studentenactiviteiten, ziekte, sterfgevallen etc. In geval van afwezigheid bij de werkgroepbijeenkomst waarvoor men zich heeft ingeschreven, is het niet mogelijk als participant deel te nemen aan een andere werkgroep-bijeenkomst in de desbetreffende week. De credit bedraagt 0,5 punt en wordt bij het tentamencijfer opgeteld. De credit geldt alleen voor het tentamen dat onmiddellijk na afloop van de blokcursus wordt afgenomen en niet voor herhalingstentamens. Let op: de ervaring heeft helaas geleerd dat zich soms binnen actieve studentwerkgroepjes 'lifters' schuilhouden. Hierdoor is het nodig om het behalen van een credit aan strikte regels te binden. De indruk zou daardoor kunnen ontstaan dat het participantensysteem en het behalen van een credit doelen op zich zijn. Inlevering uitgewerkte vraagstukken Ieder studentwerkgroepje dient de uitgewerkte vraagstukken op de (werk)dag voorafgaand aan de eerste van de twee of drie parallelle werkgroepbijeenkomsten vóór uur middels TeLeTop in te leveren (één uitwerking per groep). 12

12 13 IV. OVERGANGSMAATREGELEN A. WIJZIGING STUDIELAST Tot op heden werd de studielast voor vakken uitgedrukt in studiepunten. Een studiepunt staat voor 40 uren studie. In verband met de internationalisering en invoering van de bachelor- en masteropleidingen, is de universiteit in de loop van het studiejaar 2002 / 2003 overgegaan tot het uitdrukken van de studielast voor vakken in zogenaamde ECTS-punten. Een ECTS-studiepunt staat voor 28 uren studie. Een studiejaar in ECTS uitgedrukt bestaat uit 60 punten. Bij de ECTS-conversie zijn studiepunten vertaald naar ECTS-punten. Dit is gebeurd door studiepunten te vermenigvuldigen met 1,43 en het resultaat rekenkundig af te ronden tot op 1 decimaal. Om te kunnen zien wat de waardering in ECTS wordt kan de onderstaande tabel worden geraadpleegd. studiepunten ECTSpunten studiepunten ECTSpunten 1 1, ,6 2 2, ,0 3 4, ,5 4 5, ,9 5 7, ,3 6 8, ,7 7 10, ,2 8 11, ,6 9 12, , , , , , , ,2 B. OVERGANGSREGELING M.B.T. INVOERING BAMA Per september 2002 heeft de faculteit een begin gemaakt met de gefaseerde invoering van de bachelor/master-structuur. In gold dit alleen voor de nieuwe eerstejaars rechtenstudenten en voor de tweedejaarsstudenten van de opleiding criminologie. Vanaf is het tweede bachelor jaar voor de opleidingen rechtsgeleerdheid (inclusief de major/minorcombinaties), fiscaal recht en notarieel recht ingevoerd, evenals het derde jaar bachelor criminologie. In het studiejaar wordt het derde jaar van de bachelors ingevoerd en het eerste jaar van de master criminologie. Deze invoering kan ook voor de huidige oude-stijlstudenten gevolgen hebben, omdat tegelijkertijd het onderwijs in de opleiding oude stijl wordt afgebouwd. De faculteit heeft hiervoor een overgangsregeling opgesteld. Ook is per opleiding een 'conversietabel' opgesteld waarin wordt aangegeven wanneer welk vak voor het laatst gegeven en getentamineerd wordt in de oude stijl. Deze regeling en de conversietabellen zijn in juni 2002 per post naar alle studenten verzonden; ze kunnen desgewenst worden afgehaald bij het Onderwijsinformatiecentrum (waar u ook welkom bent met vragen over dit onderwerp) of worden geraadpleegd via de facultaire website ( In juli 2003 is een vervolgbrief gestuurd met nadere mededelingen omtrent de gevolgen van de invoering van het tweede jaar bachelor. De allerlaatste informatie omtrent de conversie is in mei 2004 verstuurd. Al deze informatie is na te lezen op Ga naar studenten, en kijk dan onder rechten en plichten van studenten bij overgangsregeling invoering bachelor/masterstructuur.

13 Bovendien wijzen wij u op het volgende: Oude-stijlstudenten worden geacht de oude-stijlvakken, die nog worden aangeboden, te volgen en ook uitsluitend in die vakken tentamen af te leggen. U dient zich te houden aan hetgeen gesteld is in de overgangsregeling, art. 5, lid 7. Samengevat komt dit erop neer dat oude-stijlstudenten alléén dan bachelorvakken mogen volgen, indien deze vakken expliciet in de conversietabel per collegejaar staan aangegeven. Voor alle andere vakken geldt, dat er geen vrijwillige conversie is toegestaan. Het is dus oude-stijlstudenten niet toegestaan aan te schuiven bij het onderwijs van de nieuwe bachelorvakken en hierin tentamen af te leggen. Let u er goed op, dat de hertentamens van de nieuwe stijl vakken niet allemaal plaatsvinden in augustus. Raadpleeg hiervoor de roosterschema s van de bacheloropleidingen op of op de tentamenkalender. Mocht u als oude-stijlstudent toch willen deelnemen aan een bachelorvak terwijl het oude vak nog wordt aangeboden, kunt u een verzoek richten aan de examencommissie, p/a OIC, postbus 9520, 2300 RA Leiden. 14 C. INVOERING MOOT COURT AAL EN INTEGRATIEVAK In het cursusjaar is een aanvang gemaakt met de aanpassing dat het fiscale onderwijsprogramma. In dat jaar heeft een herschikking plaatsgevonden van de vakken in het eerste jaar van de differentiatiefase: één vak is komen te vervallen (Belastingen van lagere overheden/milieuheffingen), het vak Geschiedenis van het belastingrecht is teruggebracht van 5,7 ECTS naar 2,9 ECTS en het vak Successierecht/Belastingen van rechtsverkeer is verplaatst van het tweede naar het eerste jaar van de differentiatiefase. Deze wijzigingen waren gericht op de invoering van de vakken Integratievak (4,3 ECTS) en Moot court fiscaal (2,9 ECTS) in het tweede jaar van de differentiatiefase directe belastingen. Deze invoering kreeg in het studiejaar haar beslag. In verband hiermee is het vak Theorie van het belastingrecht teruggebracht van 5,7 ECTS naar 4,3 ECTS. Basisdoctoraal - Burgerlijk recht I 11,4 ECTS - Burgerlijk recht II 8,6 ECTS - Inleiding Economie 7,2 ECTS - Fiscale informatiesystemen 5,7 ECTS - Fiscale bedrijfseconomie 5,7 ECTS - Inleiding belastingrecht 5,7 ECTS - Handelsrecht 11,4 ECTS - Jaarrekening 4,3 ECTS Differentiatiefase Eerste gedeelte: - Inkomstenbelasting I 8,6 ECTS - Geschiedenis van het belastingrecht 2,9 ECTS - Bestuursrecht 5,7 ECTS - Vennootschapsbelasting I 7,2 ECTS - Successierecht/Bel. van rechtsverkeer 5,7 ECTS - Materieel strafrecht 7,2 ECTS - Loonbelasting 5,7 ECTS - Inkomstenbelasting II 8,6 ECTS - Voortgezette openbare financiën 5,7 ECTS - Algemeen blok indirecte belastingen 10 ECTS Differentiatiefase Tweede jaar: - Formeel belastingrecht 7,2 ECTS - Vennootschapsbelasting II 5,7 ECTS - Internationaal en Europees belastingrecht I 7,2 ECTS

14 - Internationaal en Europees belastingrecht II 5,7 ECTS - Theorie van het belastingrecht 4,3 ECTS - Fiscaal comptabele toepassingen 7,2 ECTS - Integratievak 4,3 ECTS - Moot court (fiscaal) 2,9 ECTS - Keuzevak 7,2 ECTS - Scriptie 8,6 ECTS 15 Indien een student in het verleden met goed gevolg het tentamen Belastingen van lagere overheden/milieuheffing ad 2,9 ECTS en/of het tentamen Geschiedenis van het belastingrecht ad 5,7 ECTS en/of het tentamen Theorie van van het belastingrecht ad 5,7 ECTS met goed gevolg heeft afgelegd, geldt de navolgende regeling: Indien met goed gevolg is afgelegd: Behoeft niet te worden gedaan: Belastingen van lagere overheden/ Milieuheffingen (2,9 ECTS) of Geschiedenis van het Belastingrecht (5,7 ECTS) Indien met goed gevolg is afgelegd: Moot court fiscaal (2,9 ECTS) maar wel Integratievak (4,3 ECTS) Behoeft niet te worden gedaan: Belastingen van lagere overheden/ Milieuheffingen (2,9 ECTS ) én Theorie van het Belastingrecht (5,7 ECTS) of Geschiedenis van het Belastingrecht (5,7 ECTS) èn Theorie van het belastingrecht (5,7 ECTS) Integratievak (4,3 ECTS) maar wel Moot Court fiscaal (4,3 ECTS) Belastingen van lagere overheden/ Milieuheffingen (2,9 ECTS) èn Geschiedenis van het Belastingrecht (5,7 ECTS) Moot court fiscaal (2,9 ECTS) en Integratievak 4,3 ECTS, mits de scriptie wordt uitgebreid naar 10 ECTS. Belastingen van lagere overheden/ Milieuheffingen (2,9 ECTS) èn Geschiedenis van het Belastingrecht (5,7 ECTS) èn Theorie van het belastingrecht (5,7 ECTS) Moot court fiscaal (2,9 ECTS) en Integratievak (4,3 ECTS)

15 16 Opgemerkt zij dat een afgerond afstudeerprogramma (ten minste) 240,2 ECTS (60,1 ECTS propedeuse en 180,2 ECTS doctoraal) telt. In geval van twijfel of het gevolgde programma voldoet, wordt geadviseerd met de fiscale studieraadsman/vrouw contact op te nemen. D. HERSCHIKKING ALGEMENE ECONOMIE EN OPENBARE FINANCIËN Voorts is sprake geweest van herschikking van de cursussen Economie/Openbare Financiën (samen 12,9 ECTS) binnen de opleiding Fiscaal Recht in het kader van de herstructurering Economische Vakken. Zo bevat het nieuwe vak Inleiding Economie voor Fiscalisten (7,2 ECTS) twee onderdelen die voorheen afzonderlijk werden gedoceerd, te weten de onderdelen Inleiding Macro-economie (2,9 ECTS) en een Inleiding Openbare Financiën (4,3 ECTS). In het verlengde van deze cursus wordt met ingang van het cursusjaar in de differentiatiefase een vak Voortgezette Openbare Financiën verzorgd (5,7 ECTS). Overgangsregeling Economische vakken Inleiding Economie voor Fiscalisten: wanneer in een eerder stadium voor een deeltentamen (hetzij Economie Fiscaal, thans onderdeel Inleiding Macro-economie, hetzij Openbare Financiën thans onderdeel Inleiding Openbare Financiën), een voldoende resultaat is behaald, blijft dit geldig. Het eindcijfer wordt vastgesteld op basis van beide deelresultaten in de verhouding 2 : 3 op het moment dat voor beide onderdelen tenminste een 5,5 is behaald. Voortgezette Openbare Financiën: wanneer in een eerder stadium voor een deeltentamen Openbare Financiën (literatuurtentamen; 7,2 ECTS) een voldoende resultaat is behaald, blijft dit geldig. Deze studenten moeten dan nog slechts voor 2,9 ECTS schriftelijk werk leveren voor het vak Voortgezette Openbare Financiën en kunnen zich melden bij het secretariaat Economie. Voor de goede orde zij er op gewezen dat om te kunnen afstuderen (met inachtneming van het bovenstaande) in alle vakken van een afstudeervariant tentamen moet zijn gedaan en tenminste 240,2 ECTS moeten zijn behaald.

16 17 V. Differentiatiefase 2e jaar DIRECTE BELASTINGEN A. FORMEEL BELASTINGRECHT Studiebelasting: 7,2 ECTS Coördinator: mr. C.N.H. Lokerse Docenten: mr. S.C.W. Douma Secretariaat: Departement Fiscale en Economische vakken, Afdeling Belastingrecht, Steenschuur 25, 2311 ES Leiden Studie/tentamenstof: nadere informatie over de te gebruiken boeken volgt - Pocket belastingwetten, laatste druk - Syllabi Onderwijsvorm: participantensysteem Tentamenvorm: schriftelijk Aanmelden tentamen: via U-twist Tentamenduur: 3 uur In te leveren werk: wekelijks uitgebreide casusoplossingen Start onderwijs: week 38, 2004 Aanmelden onderwijs: secretariaat belastingrecht (inschrijven is verplicht in verband met toegang TeLeTop en participantensysteem) Toelichting: Het formele recht omvat het fiscale bestuursrecht, het fiscale bestuursprocesrecht en het invorderingsrecht. Voor de fiscalist is dit onderdeel van groot belang omdat iedere belasting of heffing geconcretiseerd moet worden in een uiteindelijke vaststelling van betaling. Het formele belastingrecht vormt de specie tussen de verschillende bouwstenen die het belastinggebouw vormen. Na afloop van dit onderdeel zult u in staat zijn te beoordelen of belastingaanslagen rechtmatig tot stand zijn gekomen en op welke wijze deze in rechte kunnen worden bestreden tot in hoogste instantie. Voorts kunt u beoordelen wanneer een rechtmatig opgelegde aanslag moet worden betaald - waarbij de algemene beginselen van behoorlijk bestuur een rol spelen - en hoe de fiscus betaling kan afdwingen. Tenslotte kunt u vaststellen welke strafrechtelijke consequenties aan het doen of nalaten van bepaalde fiscaal relevante handelingen verbonden zijn en hoe strafbaarstelling kan worden bereikt. U wordt in dit onderdeel aan de hand van vele voorbeelden geconfronteerd met het schijnbaar in elkaar overlopen van (fiscaal) bestuursrecht, bestuursprocesrecht, (fiscaal) strafrecht en burgerlijk procesrecht. De cursus wordt gegeven in een serie van hoor- en werkcolleges. Op de werkcolleges is het participantensysteem van toepassing. Dit houdt in dat studenten de opgegeven stof dienen te bestuderen, alsmede de vraagstukken voor te bereiden en vooraf dienen in te leveren. In de cursus wordt van u een actieve participatie gevraagd waarmee tot een vergroting van de actieve schriftelijke en mondelinge uitdrukkingsvaardigheid wordt nagestreefd. B. VENNOOTSCHAPSBELASTING II Aantal ECTS: Coördinator: Docenten: 5,7 ECTS mr. B.E. Castelijn mr. B.E. Castelijn, prof. mr. R.J. de Vries & mr. H. Lohuis

17 Secretariaat: Studie/tentamenstof (onder voorbehoud): Onderwijsvorm: Tentamenvorm: Aanmelden tentamen: Tentamenduur: In te leveren werk: Start onderwijs: week 43, 2004 Aanmelden onderwijs: Departement Fiscale en Economische vakken, Afdeling Belastingrecht, Steenschuur 25, 2311 ES Leiden - Cursus Belastingrecht Inkomstenbelasting, laatste druk, studenteneditie - Cursus Belastingrecht Vennootschapsbelasting, laatste druk, studenteneditie - Syllabi - Pocket belastingwetten, laatste druk - Verdragenbundel participantensysteem essay via U-twist 3 uur wekelijks uitgebreide casusoplossingen secretariaat belastingrecht (inschrijven is verplicht in verband met toegang TeLeTop en participantensysteem) Toelichting: In Vennootschapsbelasting II komt met name de ingewikkelde Vpb-problematiek aan de orde. Ingegaan wordt op de diverse splitsings- en fusievormen voor ondernemingen. Daarbij wordt ook het verband gelegd met de andere belastingen. Tevens wordt aandacht besteed aan de concernopbouw, concernontvlechting en concernfinanciering. 18 C. INTERNATIONAAL EN EG BELASTINGRECHT I Studiebelasting: 7,2 ECTS Coördinator: mr. C.M.S. Bornhaupt Docenten: mr. C.M.S. Bornhaupt, prof. mr. T. Bender, prof. mr. C. van Raad, dr. R.W.G. Rouwers & mr. M.M. Vogel Secretariaat: Departement Fiscale en Economische vakken, Afdeling Belastingrecht, Steenschuur 25, 2311 ES Leiden Studie/tentamenstof - C. van Raad, Studenteneditie (laatste editie) Cursus Belastingrecht (onder voorbehoud): (Internationaal Belastingrecht) (laatste druk) - P.J. Wattel, B.J.M. Terra, European Tax Law (laatste druk) - Pocket belastingwetten (laatste druk) - Teksten Internationaal en EG belastingrecht, Kluwer (laatste druk) - Syllabi Onderwijsvorm: participantensysteem Tentamenvorm: essay Aanmelden tentamen: via U-twist Tentamenduur: 3 uur In te leveren werk: wekelijks uitgebreide casusoplossingen Start onderwijs: week 47, 2004 Aanmelden onderwijs: secretariaat belastingrecht (inschrijven is verplicht in verband met toegang TeLeTop en participantensysteem) Toelichting: Grensoverschrijdende inkomsten-, winst- en vermogensstromen zijn niet weg te denken uit de Nederlandse economie. Dit brengt kwesties van fiscale aard mee. In het vak Internationaal en EG belastingrecht I wordt inzicht verschaft in de fiscale behandeling van dergelijke grensoverschrijdende stromen waarbij Nederland betrokken is. Daarbij gaat het om de

18 heffing van inkomstenbelasting, loonbelasting, vennootschapsbelasting en dividendbelasting. Behandeld worden de belastingplicht van niet-inwoners, de faciliteiten voor buitenlands inkomen van binnenlandse belastingplichtigen, en de wijze waarop belastingverdragen hierop inwerken. Meer concreet wordt aandacht besteed aan de regels voor de buitenlandse belastingplicht in de Nederlandse heffingswetten, het Besluit voorkoming dubbele belasting 2001, en de werking van belastingverdragen alsmede de EG (ontwerp-) richtlijnen op het terrein van de directe belastingen en het zgn. Arbitrageverdrag. Tevens wordt een inleiding Europees belastingrecht verzorgd. Het accent in het onderwijs ligt niet op de materiële regels (die de studenten zelfstandig uit de nauwkeurig toegesneden literatuur leren) doch op het naar de praktijk leert: met veel moeite verwerven van inzicht in de wisselwerking van deze regels, en van vaardigheid in het toepassen van de aangeleerde inzichten op niet eerder aangeroerde kwesties. De moeilijkheid van de stof van dit vak schuilt niet zozeer in de theorie, als wel in de toepassing daarvan. Om deze reden ligt het accent in de cursus op de werkgroepbijeenkomsten. Wellicht worden enkele hoorcolleges gegeven door gastdocenten (van wie sommige uit het buitenland die hun college in een vreemde taal geven). Deze gastcolleges worden voor voltijd- en deeltijdstudenten tezamen 's avonds gegeven. Het participantensysteem wordt gehanteerd. Schriftelijke voorbereiding van de werkgroepcasus en mondelinge toelichting tijdens de werkgroepbijeenkomsten vormen daarvan een essentieel onderdeel. Met nadruk wordt vermeld dat integrale bestudering van de voorgeschreven schriftelijke stof vereist is om de werkgroepcasus voor te bereiden. Bij deze cursus wordt gebruik gemaakt van het TeLeTop. Op TeLeTop kunt u vinden: roosters, verplichte stof, uiteenzetting participantensysteem, en een oud tentamen. Tevens vindt u roosterwijzigingen terug op TeLeTop. Ook is het mogelijk via TeLeTop de uitwerkingen van de werkgroepcasus aan te leveren. In deze cursus wordt de student getraind in het toepassen van onderscheidene regelgevingen op casusposities. Daarbij ligt het accent niet op het reproduceren van oplossingen voor behandelde kwesties, doch op het toepassen van de verworven inzichten op niet eerder aangeroerde kwesties. 19 D. INTERNATIONAAL EN EG BELASTINGRECHT II Studiebelasting: 5,7 ECTS Coördinator: mr. C.N.H. Lokerse Docenten: mr. drs. H. Pijl, mr. M.M. Vogel, prof. mr. C. van Raad Secretariaat: Departement Fiscale en Economische vakken, Afdeling Belastingrecht, Steenschuur 25, 2311 ES Leiden Studie/tentamenstof - C. van Raad, Studenteneditie Cursus Belastingrecht (onder voorbehoud): (Internationaal Belastingrecht) (laatste druk) - P.J. Wattel, B.J.M. Terra, European Tax Law (laatste druk) - Pocket belastingwetten (laatste druk) - Teksten International en EG belastingrecht, Kluwer (laatste druk) - Syllabi Onderwijsvorm: participantensysteem Tentamenvorm: essay Aanmelden tentamen: via U-twist Tentamenduur: 3,5 uur In te leveren werk: wekelijks uitgebreide casusoplossingen Start onderwijs: week 1, 2005 Aanmelden onderwijs: secretariaat belastingrecht (inschrijven is verplicht in verband met toegang TeLeTop en participantensysteem)

19 Toelichting: Dit vak behandelt het internationaal belastingrecht op een meer verdiepend niveau, alsmede het Europees belastingrecht. De kennis van het vak Internationaal en EG belastingrecht I wordt bekend verondersteld. Voor de behandelde onderwerpen wordt verwezen naar de toelichting bij het vak Internationaal en EG belastingrecht I. Naast de daar weergegeven onderwerpen, maakt ook de jurisprudentie van het EG Hof van Justitie op het terrein van de directe belastingen deel uit van de voorgeschreven stof van het vak Internationaal en EG belastingrecht II. Evenals bij het vak Internationaal en EG belastingrecht I, schuilt de moeilijkheid van de stof van dit vak niet zozeer in de theorie, als wel in de toepassing daarvan. Om deze reden ligt het accent in de cursus op de werkgroepbijeenkomsten. Wellicht worden enkele hoorcolleges gegeven door gastdocenten (van wie sommige uit het buitenland en die hun college in een vreemde taal geven). Deze gastcolleges worden voor voltijd- en deeltijdstudenten tezamen 's avonds gegeven. Doorgaans wordt naast het reguliere onderwijs voor 'liefhebbers' een of meerdere avonden aan capita selecta besteed. Het participantensysteem wordt gehanteerd. Schriftelijke voorbereiding van de werkgroepcasus en mondelinge toelichting tijdens de werkgroepbijeenkomsten vormen daarvan een essentieel onderdeel. Met nadruk wordt vermeld dat integrale bestudering van de voorgeschreven schriftelijke stof vereist is om de werkgroepcasus voor te bereiden. Bij deze cursus wordt gebruik gemaakt van het TeLeTop. Op TeLeTop kunt u vinden: roosters, verplichte stof, uiteenzetting participantensysteem, en een oud tentamen. Ook roosterwijzigingen en de cijferlijst kunt u op TeLeTop terugvinden. Ook is het mogelijkheid om via TeLeTop de uitwerkingen van de werkgroepcasus aan te leveren. In deze cursus wordt de student getraind in het toepassen van onderscheidene regelgevingen op casusposities. Daarbij ligt het accent niet op het reproduceren van oplossingen voor behandelde kwesties, doch op het toepassen van de verworven inzichten op niet eerder aangeroerde kwesties. 20 E. THEORIE VAN HET BELASTINGRECHT Studiebelasting: 4,3 ECTS Coördinator: dr. H. Vording Docenten: dr. H. Vording & prof. mr. O.I.M. Ydema Secretariaat: Departement Fiscale en Economische vakken, Afdeling Belastingrecht, Steenschuur 25, 2311 ES Leiden Studie/tentamenstof - Syllabi (onder voorbehoud): Onderwijsvorm: participantensysteem Tentamenvorm: essay Aanmelden tentamen: via U-twist Tentamenduur: n.v.t. Start onderwijs: week 4, 2005 Aanmelden onderwijs: secretariaat belastingrecht (inschrijven is verplicht in verband met toegang TeLeTop en participantensysteem) Toelichting (zie syllabus) F. AAL COMPTABELE TOEPASSINGEN (FCT) Docent(en): prof. dr. J.G. Kuijl RA, J.P.J. Witjes, drs. T.L.M. Verdoes Onderwijsperiode: medio februari - eind maart 2005 Onderwijsvorm: 12 uur hoorcollege 9 uur werkgroep

20 2 dagen casus Studiebelasting: 7,2 ECTS Coördinatie: secretariaat Bedrijfseconomie, Steenschuur 25 tel.: 071 (527)7851 Tentamenvorm: schriftelijk open vragen Aanmelden tentamen: via U-twist Coördinatie: de heer Witjes Secretariaat: Bedrijfseconomie, Steenschuur 25, tel.: Toelichting: De onderwijseenheid Fiscaal Comptabele Toepassingen, verder te noemen FC, is de laatste van de serie FIS, FBE en JURK. Het doen van aangifte voor de vennootschapsbelasting en het uitbrengen van fiscaal advies zijn belangrijke onderdelen van de dagelijkse praktijk van een fiscalist. Daarbij moet worden uitgegaan van de al of niet gecertificeerde jaarrekening, die is samengesteld vanuit bedrijfseconomische doelstellingen. Na met goed resultaat deze onderwijseenheid te hebben afgesloten, is de student in staat: - de fiscale vermogensopstelling (fiscale balans) te vervaardigen; - het fiscale resultaat (het belastbare bedrag) te bepalen door middel van vermogensvergelijking; - de winstreconciliatie op te stellen; - de vermogensreconciliatie op te stellen; - de belastinglast te boeken, waar nodig in samenhang met de voorziening latente belastingen en de voorkomende verrekenbare of belastbare dan wel overige tijdelijke verschillen; - de comptabele consequenties van de fiscale wetgeving te verwerken, waarbij met name aandelenfusie, bedrijfsfusie, juridische en splitsing kunnen worden genoemd; - de civielrechtelijke consolidatietechniek en de fiscaalrechtelijke techniek van voegen en ontvoegen te kunnen toepassen. Bij FCT komen de verschillen aan de orde tussen de bedrijfseconomische en de fiscaalrechtelijke wijze van waardering en resultaatbepaling. Het traject dat dient te worden afgelegd tussen deze disciplines wordt onder andere behandeld aan de hand van de inrichting van het aangiftebiljet. FCT vormt onderwijs op eindniveau en kent als ingangseisen het met goed resultaat behaald hebben van het in de eerste alinea genoemde voorafgaande onderwijseenheden. In de afstudeervariant Directe belastingen vormt FCT de comptabele toepassing van de stof uit de fiscale onderwijseenheden Winst uit onderneming, Vennootschapsbelasting en Concernverhoudingen. De stof wordt aangeboden in de vorm van hoor-, responsie- en werkcolleges en casusdagen. Verplichte literatuur - J.G. Kuijl e.a.: Vennootschapsbelasting, Jaarrekening en Aangifte, Gouda Kwint, Arnhem, 2e druk J.G. Kuijl en F. van Breugel: Fiscaal Comptabele vraagstukken en uitwerkingen, Kluwer Deventer, 3e druk Blokboek FCT 2002/2003. G. INTEGRATIE Studiebelasting: 4,.3 ECTS Coördinator: prof. dr. A.O. Lubbers Docenten: prof. dr. A.O. Lubbers, drs. M. Bravenboer, mr. B.E. Castelijn & mr. drs. H. Pijl Secretariaat: Departement Fiscale en Economische vakken, Afdeling Belastingrecht, Steenschuur 25, 2311 ES Leiden Studie/tentamenstof: wordt nader bekend gemaakt Onderwijsvorm: participantensysteem Aanmelden tentamen: via U-twist

21 Start: week 14, 2005 Aanmelden onderwijs: secretariaat belastingrecht (inschrijven is verplicht in verband met toegang TeLeTop en participantensysteem) Toelichting: Eén van de doelstellingen van het vak Integratie is om de student aan de hand van een aantal praktijkcasusposities te confronteren met de dwarsverbanden tussen de verschillende (materiële) heffingswetten. De behandeling van casusposities waarbij diverse belastingwetten gelijktijdig aan de orde komen, wordt door studenten ervaren als een goede voorbereiding op het werken in de praktijk. Daarnaast zijn er drie weken ingeruimd voor het behandelen van algemene leerstukken die zeer belangrijk zijn voor de beoefening van het belastingrecht en die bij eerdere vakken nog niet (uitvoerig) aan de orde zijn gekomen. Gedacht kan worden aan onderwerpen als: Uitleg, toetsing en toepassing van fiscale regelgeving, Misbruik in het belastingrecht en Overgangssituaties, overgangsmaatregelen en terugwerkende kracht. Een afgestudeerde Leidse fiscalist dient immers niet alleen kennis te hebben van het positieve belastingrecht waarbij hij tevens zicht heeft op de achtergronden van de diverse regels en de samenhang tussen die regels maar hij dient ook te weten hoe het belastingrecht wordt uitgelegd, getoetst en toegepast door de rechter. Hij dient bovendien vertrouwd te zijn met algemene leerstukken die een belangrijke rol vervullen binnen het belastingrecht. Het specifieke karakter van dit vak leent zich ervoor om de kennisoverdracht in een mengvorm te doen plaatsvinden die het midden houdt tussen een college en een werkgroep. Om praktische redenen wordt er echter van colleges gesproken. Van u wordt verwacht dat u zich door bestudering van de extra literatuur en door het uitwerken van de casusposities voldoende heeft voorbereid op de colleges. De docent verwacht een actieve participatie (het participantensysteem is van toepassing) op de colleges. 22 H. REGELING KEUZEVAKKEN 1. Studenten Fiscaal recht (directe belastingen) moeten een keuzevakkenpakket van minimaal 15,8 ECTS samenstellen, bestaande uit:; - een scriptie van (ten minste) 8,6 ECTS - een vrije keuzevakruimte van (ten minste) 7,2 ECTS: alleen keuzevakken van (ten minste) 5 ECTS kunnen als keuzevak worden opgevoerd. 2. Als keuzevakken komen in aanmerking: a. vakken die deel uitmaken van het oude stijl-doctoraalexamen van een van de opleidingen die worden gedoceerd aan deze faculteit en die geen deel uitmaken van het verplichte curriculum van de afstudeerrichting van de student. Echter: een dergelijk vak mag geen significante mate van overlap hebben met een of meer vakken uit het curriculum van de eigen opleiding (de uitvoerige tekst kunt u raadplegen in de Onderwijs- en Examenregeling). b. vakken die binnen deze faculteit als keuzevakken worden gedoceerd en door de faculteitsraad als zodanig zijn erkend. Het betreft dus keuzevakken oude stijl en nieuwe bachelorkeuzevakken. Alle keuzevakken zijn te raadplegen via de facultaire website. NB: Hieruit volgt dat de verplichte vakken uit een bachelorcurriculum van een van de bacheloropleidingen niet in aanmerking komen als keuzevak. In alle andere gevallen dient vooraf de goedkeuring te worden gevraagd van de studieadviseur. In principe mag de scriptie geen betrekking hebben op een vak dat de student als keuzevak heeft afgelegd. Bij afwijking van deze regel dient de scriptiebegeleider schriftelijk te verklaren dat er tussen de scriptie en het keuzevak geen inhoudelijke overlap bestaat.

22 Ten behoeve van de administratieve verwerking dient op de tentamenbriefjes die worden afgegeven voor scriptie en keuzevak(ken), naast de naam van het vak en naam en handtekening van de docent, ook het aantal ECTS te worden vermeld. Zie verder de Onderwijs- en Examenregeling Fiscaal recht op de facultaire website: 23 I. SCRIPTIE (DIRECTE BELASTINGEN) Coördinatoren: Studiebelasting: mr. V.M. Maat & drs. M. Bravenboer 8,6 ECTS Toelichting: De scriptie-student wordt aangeraden zich reeds in het begin van het laatste studiejaar te oriënteren met betrekking tot het onderwerp en de opzet van een scriptie. De student is in beginsel vrij in de keuze van het onderwerp; uiteraard dient het te passen in het kader van de belastingwetenschap. Daarnaast bestaat de mogelijkheid een onderwerp te kiezen dat samenhangt met de lopende of geplande onderzoeksprojecten van het departement. Een handleiding voor het maken van een scriptie is verkrijgbaar bij de afdeling Studiematerialen. Op de website van de afdeling Belastingrecht is informatie te vinden over de procedure voor het schrijven van een scriptie over een fiscaal onderwerp. Zodra de student een begin wenst te maken met het schrijven van de scriptie, dient de student contact op te nemen met de scriptiecoördinatoren. Elke eerste en derde woensdag (onder voorbehoud, eventueel wordt de dag gewijzigd) van de maand wordt er een scriptiespreekuur gehouden: dit is een inloopspreekuur waarvoor geen afspraak behoeft te worden gemaakt, tijd: uur. Als het onderwerp definitief is vastgesteld, wijst de scriptiecoördinator een scriptiebegeleider aan. Deze aanwijzing vindt echter pas plaats zodra de student alle kernvakken in de differentiatiefase met goed gevolg heeft afgelegd. Zonder aan dit vereiste te voldoen is het slechts mogelijk een scriptie-onderwerp, in overleg met de scriptie-coördinator, te reserveren, zonder dat de student alsdan recht heeft op scriptiebegeleiding. Dit recht ontstaat eerst op het moment waarop de student alle kernvakken fiscaal recht met goed gevolg heeft afgelegd. De eerste versie van de scriptie moet worden ingeleverd uiterlijk zes weken vóór de afstudeerdatum in getypte vorm bij de desbetreffende docent/hoogleraar. De definitieve versie wordt vervolgens in overleg met de docent/hoogleraar vóór de uiterste datum, waarop het laatste (scriptie)tentamenbriefje moet worden ingeleverd, vastgesteld. Lukt dit niet dan moet de afstudeerdatum worden verschoven. Het tentamenbriefje wordt pas overhandigd wanneer de goedgekeurde scriptie in de definitieve versie in getypte vorm in tweevoud en een samenvatting van de scriptie van ongeveer een A-4tje in digitale vorm bij het secretariaat is ingeleverd. Voor een scriptie staat een termijn van 6 weken (8,6 ECTS). Een scriptie dient in ieder geval circa 25 pagina's te bedragen. Geadviseerd wordt de scriptie te schrijven in het derde trimester.