2009 Kizzy Je leeft constant samen met elkaar. Op den duur verander je.

Transcriptie

1 2009 Kizzy Je leeft constant samen met elkaar. Op den duur verander je. Kizzy maakte in de winter van een tocht van vier maanden te paard door Frankrijk samen met haar tochtgenote Tessa (fictieve naam) en haar begeleidster Christel Toen ik de eerste keer bij Oikoten binnen kwam, zag ik al die kaders met foto s hangen. Ik had meteen het gevoel van ik ben hier niet de enige. Wij waren thuis met acht kinderen. Toen mijn moeder zwanger was van mijn broertje, zat ze voor drankmisbruik in de psychiatrie. Mijn ouders konden niet voor mij zorgen. Daarom verbleef ik in een instelling. Ik heb 1,5 jaar in De Boomgaard gewoond, daarna tien jaar in Blij Leven in Bassevelde. Het verblijf in Blij Leven liep al een tijdje erg moeilijk. Ik zat daar al veel te lang, het waren altijd dezelfde kinderen, we hadden weinig vrijheid ik was het daar echt beu en wilde weg. Ik had ook jaren gezaagd voor een pleeggezin, maar toen kreeg ik te horen dat ik te oud was. Dat ging dus niet. Ik vroeg toen om kamertraining, maar daar was ik te zelfstandig voor, vonden ze. En voor Begeleid Zelfstandig Wonen voelde ik mezelf nog te jong. Iedereen zocht een oplossing voor mij en toen stelden ze zo n tocht voor. Ik voelde me nog niet klaar om alleen te gaan wonen en nam dus liever het zekere voor het onzekere. Ik wilde dat mijn leven vooruitging en ik vond die tocht een goed idee. Er waren staptochten en werkprojecten, maar toen zag ik op de website dat er ook een paardentocht was. Ik had al paard gereden en ik zag dat meteen helemaal zitten. De paarden nog meer dan de tocht. Ik wilde dat echt doen en geloofde er ook in dat me dat ging lukken. Als je een doel hebt, dan ga je er voor. De begeleidsters in Blij Leven geloofden in mij, iedereen zei dat ik het ging kunnen. Vooral Kirsten vond echt dat ik dat moest doen. Ik was vroeger enorm koppig. Dat schoot dan in mijn kop en bleef daar dagen zitten. Om een wat leefbare mens te worden, moest ik iets aan mijn karakter doen. Dat hebben ze me dikwijls gezegd. Niet dat ik ze honderd procent gelijk gaf, maar toch zestig procent. Door op zo n tocht met anderen om te gaan, wilde ik minder koppig leren worden. Ik wilde me een beetje klaar maken voor het latere leven. Ik wilde ook op eigen benen leren staan en leren om mensen te vertrouwen, want dat kon ik niet. En nog iets: op zo n tocht zou ik misschien wat afvallen en dat is nog redelijk goed gelukt ook. (lacht enthousiast) Ondertussen is er wel alweer wat bij, maar ik sport wel veel. Het heeft lang geduurd voor ik mee mocht. Ik had in het begin van de vakantie een gesprek met Oikoten en de tocht zou aan het eind van de vakantie vertrekken. Ik had mijn koffers al gemaakt, maar ik kreeg geen bericht. Ik heb toen alles terug uitgepakt, ik begon echt te wanhopen dat ik niet mee mocht. Toen kreeg ik telefoon dat ik mijn koffers mocht pakken. Maar ik heb ze juist uitgepakt!, zei ik. Ik had het echt niet meer verwacht. Maar ik was super blij. Ik zat in het zesde jaar verzorging en miste mijn eerste trimester. 1

2 Het afscheid van mijn vriendin Sarah, mijn vriendje en mijn broertje, dat was wel moeilijk. Zou ik ze niet verliezen? Hoe zouden ze na de tocht tegenover me staan? Dat maakte het allemaal een beetje dubbel. Ik trok altijd heel veel op met Sarah. En ik moest mijn vriendje achterlaten. En mijn broertje, daar zag ik nog het meest tegenop. Hij was toen 15 jaar en heeft een mentale handicap. Ik zorgde altijd voor hem en het was moeilijk om uit te leggen dat ik vertrok. Ik ging bij hem zitten en zei: Jij zou dat toch ook leuk vinden om vier maand op een boerderij te gaan zitten? En hij zei: Je hebt gelijk. Ik mocht gaan van hem. Christel kwam mij ophalen in Blij Leven, in dat gele busje. Het andere meisje Tessa was daarbij, die kwam uit Beernem. Toen ze zo alle twee voor mijn neus stonden, was dat wel een beetje raar. Tessa riep direct: En Kizzy? Ken je me nog? Christel was eerder wat stil en begon herinneringen op te halen van het paardenkamp in Raulet in St-Benoit, in het zuiden van Frankrijk. Daar hadden we elkaar vroeger leren kennen. de voorbereiding De voorbereiding duurde ongeveer tien dagen. Toen ik bij Oikoten toekwam zo n mooie natuur, dat gebouw, die tuin, je ziet dat niet veel hé, zo n huisje? En als ik binnen kwam al die kaders met foto s, het gevoel van ik ben hier niet de enige. Maar gezellig vond ik het niet. Het was daar binnen zo donker. En we sliepen op de zolder, dat zat daar vol beestjes. Er was ook niks om je te amuseren, ik verveelde me dood. Ik had zelfs geen touw om touwtje te springen. Ik kon mezelf daar niet bezig houden, dat heb ik pas op de tocht geleerd. Die mensen waren wel heel vriendelijk, zeker Eva. En ik kreeg heel veel uitleg over de tocht en wat daar allemaal bij kwam kijken. Maar vooraf weet je natuurlijk nooit hoe dat gaat zijn, het kan altijd tegenvallen. Ik zag het wel zitten dat Christel mijn begeleidster was. Maar elkaar op een paardenkamp ontmoeten, is toch nog helemaal anders dan vier maanden dag in dag uit samenleven. Tessa zag ik ook zitten, in het begin was dat veel lachen en lol maken. We kenden elkaar wel vooraf, maar echt kennen is dat niet. Dat was eerder eens samen een nachtje doorsteken in de instelling. Die voorbereiding stak mij nogal tegen, ik denk wel dat ze dat gemerkt hebben. Er waren al van de tweede dag gesprekken die je confronteerden met je eigen ik, met hoe je bent. Zo n vragen als hoe denk je dat de tocht gaat verlopen en wat ga je daarna doen en wie zal je missen? Ik vond die vragen veel te confronterend, daar kwamen ze veel te rap mee af. Ze hadden ons eerst een beetje op ons gemak moeten laten komen, vind ik. Wat ik wel tof vond, is dat we op bezoek gingen naar een jongere die de tocht al eens gedaan had. Dat gaf een beetje moed en die legde ook de routine uit. Door haar verhaal zijn we meer te weten gekomen over de tocht en ze liet ook foto s zien. Ik vond het wijs om te horen hoe ze voor de tocht was en hoe erna. Zij kon dat heel goed uitleggen. We zijn ook al gaan oefenen om paard te rijden. We moesten in die manege wel altijd op andere paarden rijden, dat was elke keer terug wennen. Op de tocht hadden we altijd hetzelfde paard. Op het einde van onze voorbereiding kregen we een afscheidsreceptie. Dat vond ik moeilijk, want een week voordien hadden wij al eens afscheid genomen, en ineens was iedereen daar weer terug. Mijn broertje is samen met een paar kinderen van Blij Leven met de camionette naar de receptie 2

3 gekomen. Eigenlijk was dat afscheid van mijn broertje het zwaarste van heel de tocht. Ik zat heel erg met hem in. Voor de rest was dat afscheid niet zo moeilijk, gewoon tegen iedereen goeiedag zeggen. Mijn ouders waren er niet. Mijn mama wist dat ik op tocht ging, maar die trok zich daar niks van aan. Zij is niet naar die receptie gekomen. En met mijn vader had ik geen contact meer, nog altijd niet. Mijn leesmoeke was er wel. Toen ik nog in De Boomgaard zat, kwam die mama in onze klas om te lezen, en dat klikte goed met haar zoontje wij zijn op dezelfde dag geboren, vandaar. Ik ben daar dan eens gaan spelen en gaan slapen en sindsdien hielden we contact, ook als ik naar Blij Leven ging. In de vakantie ging ik daar altijd eens langs. De dag voor ik vertrok ben ik 17 jaar geworden. Ik vroeg me toch heel erg af wat er allemaal ging gebeuren. Ik had helemaal geen angst om te vertrekken en ik twijfelde niet, maar het was wel alsof ik mijn kluts kwijt was. Ik kon me totaal niet voorstellen dat je vier maanden op tocht vertrekt met paarden, en dat je dan als een volledig ander mens terugkomt. Ik kon dat niet vatten. de tocht We zijn met de auto naar het Zuiden van Frankrijk gereden. Christel is nog rekjes gaan kopen voor de paarden en dan twee dagen rijden. Ik moest toen ook mijn gsm afgeven. Ik wist dat wel vooraf, maar niet wanneer. Ik heb in de auto toen nog vlug een paar berichtjes gestuurd. In het begin was dat raar om geen gsm te hebben en ik was de hele tijd aan het zagen. Maar dat is snel uit mijn gedacht gegaan, ik was daar niet meer mee bezig. Op tocht had ik toch geen tijd om berichten te sturen. Mijn vrienden hadden wel gevraagd om eens te bellen en dan kochten we soms een telefoonkaart. We zijn nog een paar dagen in Raulet blijven kamperen om de paarden beter te leren kennen. De sfeer was goed, veel lachen en zeveren, wij kwamen goed overeen. Toen we vertrokken ben ik de eerste dag al gevallen nadien nooit meer. Op het moment dat mijn paard buiten zijn vertrouwde zone kwam, wilde het terugkeren en het begon te lopen. Ik wilde mijn been erover gooien, maar ik belandde in zijn nek en viel er naast. Ik heb er gelukkig niks aan overgehouden. We gingen met de paarden vooral langs de GR. We hielden in een boekje bij hoeveel kilometers we deden ik heb op het kaft van dat boekje nog een paardenkop getekend. We stapten altijd een uur of anderhalf uur, en hielden dan een korte pauze om een sigaretje te roken of iets te eten. En dan gingen we verder. Soms moesten we ook een drukke baan of een autosnelweg oversteken, dat was gevaarlijk. Zo liepen we in het begin een keer langs een klein weggetje en er was een bus die langskwam, veel te snel. Dat was echt niet leuk voor de paarden. In het begin vond ik het wel heel zwaar. Ik zat constant in mijn kop met mijn broertje, en met school en met hoe lang nog te gaan? Fysiek vond ik het ook heel zwaar. Als we bijvoorbeeld een berg moesten beklimmen, daar zag je dan geen einde aan. Ik heb toen wel een paar keer gedacht aan opgeven. En soms luisterde mijn paard niet, dat gaf ook veel stress. Zeker als er teveel dingen in één keer gebeuren. Ik was vaak moe en kon dan weinig verdragen. Ik had ook erg veel last van de kou, zeker als het begon te sneeuwen. Of die wind, voor een paard kan dat ook heel koud zijn. Je handen worden dan ijsblokken en je hebt ijsvoeten. Ik had vier of vijf lagen boven elkaar aan, en toch kreeg ik het niet warm. We kookten dan in ons voortentje, beschermd tegen de wind. Elke dag koken, vond ik 3

4 niet zo leuk. Soms wilde ik wel eens gewoon warm zitten en geen afwas moeten doen. Soms deden we dat wel, ergens gaan eten. Het mooiste aan de tocht vond ik de paarden. Je krijgt daar veel liefde van, soms meer dan van een mens. Die paarden zijn content met een wortel en een stuk brood. Ze komen dan met hun neus tegen je aanwrijven. Een mens daarentegen, daar kan je aan blijven geven We namen die paarden overal mee. Als we naar de winkel gingen, moesten we soms heel het dorp door om een geschikte plaats te vinden om die ergens aan een boom vast te maken. En lang konden we ze dan niet achterlaten, we moesten daar altijd bij blijven. Ze moesten ook altijd drinken. Het waren altijd ik of Christel die dat deden. Op den duur zei ik tegen Tessa: Kan jij dat ook eens niet doen? En als ik dat dan tien keer gezegd had en zelf gewoon bleef zitten, zei ze: Ik zal dan ook maar eens gaan water geven zeker? Maar ik moest dat wel eerst tien keer zeggen! Op den duur was ik dat wel zo stront beu dat ik haar gewoon vroeg om dat eindelijk eens over te nemen. Normaal gezien zeg ik zo n dingen niet, ik ben een koppige en ontplof nog liever. Maar Christel had me eens apart genomen en gezegd dat ik dat gewoon moest zeggen. Eerst zag ik dat niet zitten, want ik wist niet hoe dat moest. En misschien zou ze dan wel een hele dag slecht gezind zijn, dat moest ik er dan ook nog eens bij pakken. Maar ik heb het toch gedaan. Vroeger was ik zo iemand van zwijgen en ontploffen, nu niet meer. Op tocht denk je vaak aan wie mis je en wie mis je niet, en wie denkt er aan je. Dat is soms wel schrikken. We kregen regelmatig post. Die gingen we dan afhalen in een of ander postkantoor, of de achterban bracht dat mee als ze op bezoek kwamen. Soms was dat wel vervelend, want de een kreeg vijf brieven, de ander tien of twintig. En wie er wel of niet schreef, was vaak een verrassing. Zo had ik in Blij Leven bijvoorbeeld een vertrouwenspersoon, maar die heeft mij nooit geschreven. Die dacht dat ik daar te emotioneel zou van worden. Maar ik kreeg bijvoorbeeld wel een brief van een vriendin van wie ik dat helemaal niet verwacht had. Eigenlijk was dat niet zo n goede vriendin, we hadden zeker niet het gevoel van ik wil je nooit kwijt. Zij was naar de instelling geweest om mijn gegevens te vragen en die had toen een brief geschreven. Dat heb ik wel onthouden. Om zelf veel te schrijven, hadden we niet veel tijd en eigenlijk ook geen energie. Misschien op een rustdag, maar dan wilden we ook echt wel uitrusten. Christel gaf ons regelmatig een massage, dat was geweldig. Magda is twee keer op achterbanbezoek gekomen, maar dat bezoek viel tegen. We moesten toen ieder om beurt met haar gaan praten: Tessa, ik en Christel. Wat is dat hier? vroeg ik me af. Ik dacht dat de achterban ontspannend zou zijn? Ik had geen goesting om na te denken over die tocht en de toekomst. Ik had zoiets van: Laat me dat gewoon afmaken op de manier waarop ik bezig ben. Ze mogen wel emotionele vragen aan me stellen maar het voelde eerder wat geforceerd. Ik ga eerder spontaan dingen vertellen, maar niet van nu moet het. Sommige dingen wil je aan een ander niet zeggen. Christel had dat ook. Zij heeft het ook moeilijk gehad en had heimwee. Niet dat we daar over praatten, maar ik zag dat wel. Ik heb tijdens de tocht een heel ander beeld van Christel gekregen. Er zijn ook meestappers geweest. Ik had dat graag, zo een nieuw gezicht. Dan kan je eens tegen iemand anders praten. En de meesten vielen mee, we hebben veel gelachen. Het was ook altijd grappig om zien hoe die afzagen. Als je niet gewoon bent om te stappen, dan is ineens 20 of 25 kilometer per dag wel zwaar. Herman is komen meestappen, de vriend van Christel. Dat was wel tof, maar als wij tegen haar aan het zagen waren of zo, dan kwam hij er wel altijd tussen. Jef is komen meestappen, en Sofie. En een opvoedster die speciaal voor mij was gekomen, dat wist ik vooraf niet. En de papa van Tessa is ook gekomen. Vooraf dacht ik oei, die gaat alleen maar naar Tessa kijken. Maar 4

5 dat was niet zo, die viel heel goed mee. s Avonds veel babbelen en op café een koffietje gaan drinken. Lex is ook een keer komen meestappen, maar met hem had ik het lastig. Die lag na elke pauze te slapen tegen een boom, zo lui dat die was! Ik kon daar niet tegen, want wij waren altijd de hele tijd bezig. Maar hij kon wel goed koken. overnachten Christel woont in Frankrijk en spreekt goed Frans. s Avonds ging ze altijd een slaapplaats vragen, en op een keer wilde ik dat zelf ook eens doen om te weten hoe dat was. Ik kende alleen maar wat schoolfrans de woorden kende ik wel, de vervoegingen niet - en ik vroeg aan Christel hoe zij dat deed. Zij vroeg dan aan mij hoe zou jij dat vragen? Toen ik dat voorzegde, zei ze: Ze zullen het wel begrijpen. Ik heb dat toen geprobeerd en het lukte, we hadden plaats! Ik was zo fier als een gieter dat het gelukt was! Op den duur lukte het wel beter om Frans te praten. Ik zat ook een keer met Tessa alleen op café en dat ging, ook al was het onwennig. Ik durfde gemakkelijker Frans praten als Christel er niet bij was. Vaak hielden mensen ons tegen en vroegen ze wat we aan het doen waren. Zo waren we een keer in een klein dorpje en daar mochten we van de burgemeester in de feestzaal slapen, in ruil voor een foto van ons. Die foto kwam dan in het gazetje van het dorp, met een tekstje erbij van wat we daar aan het doen waren. Dat was wel wijs. We zijn ook eens bij een gastgezin van Oikoten geweest en die mevrouw was ook heel vriendelijk, maar die man niet. Die hadden varkens, zo vuil dat het daar was! En die zei altijd maar: Mange! Mange! Het is wel meer gebeurd dat we ergens binnen mochten slapen. We belandden een keer bij mensen die een wei hadden voor de paarden en eerst zegden ze slaap daar maar in je tentje. Maar even later zei die mevrouw: Het is te koud, slaap maar in de hooizolder. Die mevrouw haar man en haar kinderen kwamen dan eens kijken, en ze zegden bonjour en ze vroegen of we geen goesting hadden in een potje thee en een douche. Waarom niet hé? We kregen toen een kom soep en vertelden wat we aan het doen waren en ondertussen namen we elk om de beurt een douche. Toen vroeg die dochter aan haar mama: Mogen ze in mijn kamer blijven slapen? Dat meisje ging toen bij haar broer slapen en wij mochten in haar kamer. We zijn zelfs een keer op hotel geweest. Dat was een paardenhotel, die mochten ook binnen slapen. Dat was wel een heel gat in ons budget. Dat was ongeveer halverwege te tocht, we hadden toen al wat gespaard. t Was rustdag en we wilden eens iets speciaal doen, en toen zagen we vijf kilometer verder op de kaart zo n hotel staan. We hebben daar wel even moeten over nadenken, en moeten overleggen wie voor en wie tegen was. Maar iedereen was akkoord, ook al was dat redelijk duur. Samen met de paarden toch zo n 3 à 400 euro. met drie onderweg Het is echt een ervaring om constant samen te leven met twee andere mensen. Anders ga je s avonds naar huis en zie je ze s morgens terug. Nu niet. Je was altijd ofwel met dat paard bezig, ofwel 5

6 met die twee anderen. De enige privacy was dat je alleen in je tentje sliep. Ik slaap nog altijd liever in een tentje dan in een huis. Maar s morgens begon dat dan al opnieuw. Soms had iemand geen zin om op te staan, de ander had een ochtendhumeur. En dat tempo ik had graag dat alles op het gemakje ging, potje koffie, sigaretje. Maar als het aan Christel lag, had die maar een uur nodig om alles in te pakken en te vertrekken. Christel had het niet altijd gemakkelijk met ons. Tessa en ik vergeleken ons steeds met elkaar. En dan vroegen we aan Christel: Wie vind je eigenlijk de beste? of Ik ben de koppigste, hé Christel? Zij reageerde van: Och jongens, jullie zijn allebei een andere persoon, je hebt allebei goede en minder goede kanten en jullie zijn allebei uniek. Eens we dat beseften verminderde dat vergelijken wel, maar af en toe bleven we toch vragen: Ben ik al veranderd? Of we dachten dat de ene werd voorgetrokken op de andere. Ik was mezelf altijd aan het vergelijken met andere mensen, dat was voor de tocht ook al zo. Wat heeft die dat ik niet heb?, dat was erg. Dat komt omdat ik zo weinig zelfvertrouwen had. We waren ook elkaar de hele tijd aan het vergelijken: Wat vind jij van haar? En van haar? Op den duur ben je mekaars kop wel beu gezien. Je hebt ook geen privacy. Dan dacht ik wel eens: Waar ben ik mee bezig? Soms zegden we onderweg geen woord. Iedereen zat dan de hele dag op zijn paard en deed gewoon zijn eigen ding. Soms was dat omdat ik slecht gezind was, maar soms was ik gewoon stil of had ik een slechte dag. Maar meestal werd er na een tijdje wel weer gepraat. s Avonds was ook soms lastig. Je eet iets en dan? Wat moet je dan nog zeggen, wat moet je dan doen gaan slapen zeker? Dan ga je niet meer vanalles doen, want s morgens is het opnieuw vroeg dag. Of we dingen gedaan hebben die niet mochten? Joints, drugs. (lacht) Af en toe hebben we ook iets gedronken, maar alcohol mocht. Seks mocht ook, we kregen condooms mee. Liften hebben we nooit gedaan, behalve een keer om naar de winkel te gaan. Maar toen waren we al op het punt waar we die dag moesten geraken. Eén keer hebben we echt ruzie gehad. Zo erg, dat ik toen gedacht heb om te stoppen. Christel was met iets anders bezig en we moesten de paarden laten drinken. We moesten daarvoor de baan oversteken en Tessa nam haar verantwoordelijkheid niet en liet mij gewoon alleen staan met die vier paarden. Ze zei trek je plan en ze was weg. En ik stond daar ineens alleen met die vier beesten! En tegen een paard zeg je niet zomaar hier! zoals tegen een hond. We moesten zelfs een drukke baan oversteken met de paarden. Ik heb die paarden toen alleen terug naar boven gebracht en ik was volkomen over mijn toeren. Ik was héél boos, zo van nu moet ik haar kop niet meer zien. Ik heb de paarden op hun plaats gezet en dan even verderop wat gaan kalmeren. Ik heb nadien tegen Christel gezegd dat ik over mijn toeren was omdat Tessa mij alleen had laten opdraaien voor de paarden. En als er iets was mis gelopen, dan was het zeker op mijn nek gekomen. Daarom dat ik eerst even ben gaan afkoelen, voor ik terug ging. Nadien kwam Tessa tegen mij wel zeggen dat ze dat niet had mogen doen. Christel had haar serieus aangepakt. Nadien zei die ook wel: Sorry dat ik je zo onder je voeten gaf, maar dat moest eruit. Eigenlijk is dat de enige echte ruzie die we gehad hebben, voor de rest alleen eens een woordenwisseling. Behalve met die paarden, is er nog een keer een serieus conflict geweest met Tessa. Zij had s morgens een resem pillen genomen en had dat tegen mij gezegd. Ik was daar heel bezorgd over en ben 6

7 toen naar Christel gegaan. Ik wist immers niet wat er ging gebeuren als je zoveel pillen tegelijk neemt. Christel heeft dan ruzie gemaakt met Tessa, maar daar was ik niet bij. Ik zei doe eens allebei normaal en ben terug in mijn tent gekropen. Daar is nadien nog over gepraat en ik heb toen wel gezegd dat ik heel bezorgd was. Ze eiste zoveel aandacht dat ik het op den duur beu was. Soms had ik het gevoel dat het lang genoeg geduurd had. het einde van de tocht nadert Op het einde was ik echt blij dat het bijna voorbij was. Vooral de laatste twee weken was het aftellen. Nog dertien dagen, nog twaalf maar het was tegelijk jammer. Want als puntje bij paaltje kwam, wilden we dat de reis nog wat langer zou duren. Je denkt dan: Moet ik nu naar huis? Wat moet ik daar zitten doen? Je bent zo gewoon van s morgens op te staan, sigaretje opsteken, tent afbreken, je paard opzadelen en weg. Ik heb zo genoten van de natuur! Wat moest ik in België in hemelsnaam gaan doen? Ik wist ook niet onder wie ik ging vallen, iemand van Oikoten of iemand van Blij Leven? Ik was volledig in de war. De laatste dagen op tocht was ik daar veel mee bezig. Ik wilde nog wat gelukkig zijn en wat langer op tocht zijn. Toen we terug in Raulet aankwamen, zei ik: Gaan we nog eens een toertje doen? We waren wel trots dat we de tocht tot een goed einde hadden gebracht en dat niemand heeft opgegeven. Ook die andere mensen die ons stonden op te wachten in Raulet waren blij dat we dat gepresteerd hadden. Zo vier maanden op elkaars gezicht kijken en toch volhouden! We zijn daar nog enkele dagen gebleven om de paarden uit te rijden, dat was tof. Nu konden we eens echt draven en galopperen. Ik vond het heel spijtig dat we afscheid moesten nemen. Ik kon mijn paard niet loslaten! En we namen ook afscheid van Christel en Herman. Dan zeg je: Wanneer zien we elkaar terug? Maar dat weet je op dat moment niet. Je hebt wel Facebook en we wisselden telefoonnummers uit, maar dat is niet veel. Met Tessa heb ik wel nog bijna dagelijks contact, via Skype en msn. Soms spreken we ook af met elkaar. We gingen elkaar vorige week zien, maar daar is toen iets tussengekomen.... terug thuis We zijn met de auto naar huis gereden, en dan ineens receptie. Mijn broertje was er, de mensen van Blij Leven, mijn leesmoeke, mijn vriendin Sarah en nog een vriendin van op school. Mijn zus was er ook met haar twee kleine kindjes. Ze stonden allemaal te zwaaien en hadden spandoeken bij en een proficiat met de aankomst. Een van de kindjes van mijn zus kon op die receptie ineens niet meer ademen en ze is dan naar spoed gegaan. Die kleine had een longontsteking. Mijn zus zei toen: Je moet maar eens afkomen en ik vroeg of dat diezelfde avond al mocht, want ik wist niet waar naartoe. Normaal gezien ging ik die avond bij mijn vriend slapen, maar ik voelde mij daar niet goed bij. Elkaar vier maanden niet zien en dan zo samen slapen Ik ben met een bos bloemen naar de kliniek gegaan en dan ben ik bij mijn zus blijven slapen. Dat was beter dan bij mijn vriend te blijven. Na de tocht heeft dat niet lang meer geduurd, het klikte niet meer. Hij was veranderd en hij zei dat van mij ook. Daar kon hij niet tegen, hij was een beetje jaloers. 7

8 Ik ben een week bij mijn zus gebleven. Ik ben veel op bezoek gegaan naar vriendinnen om over die tocht te vertellen, om eens te chillen en plezier te maken en samen te zijn. Op den duur was ik dat verhaal wel moe verteld. Sommigen konden bijna niet geloven dat ik dat gedaan had, anderen waren heel enthousiast. Ik ben die week ook al eens terug naar mijn school gegaan. Ik wilde alleen gaan wonen en heb zo snel mogelijk iets gezocht om op eigen benen te staan. Magda van Begeleid Zelfstandig Wonen kwam toen af met een plan. Er stond een huis te koop van Blij Leven, ze hebben dat plakkaatje weggehaald, en een week na de tocht ben ik daar ingetrokken. Mijn leesmoeke heeft mij mijn eerste spullen gegeven om alleen te wonen zoals een servies en zo. Ik heb die woning toen een tijd gehuurd en ben ondertussen blijven zoeken tot ik iets vond voor mezelf. Ik zat toen nog een half jaar bij Begeleid Zelfstandig Wonen maar als je 18 jaar wordt, stopt dat. Ik moest me heel erg terug aanpassen aan België. In het begin keek ik elke dag naar de foto s van de tocht. Ik was heel hard bezig met wat we gedaan hadden. Ik miste soms de sfeer in Frankrijk, de natuur, de vrijheid en je moest daar niet denken over rekeningen betalen. Ik was gewoon om met die paarden op tocht te gaan en ineens was dat voorbij. Ik heb dikwijls gedacht: Waar is mijn paard? Dan keek ik uit het raam, maar het was er niet. In het begin moest ik vooral terug mijn dagelijkse routine vinden en alles weer zelf organiseren. Dan lag ik soms in de knoop met mezelf: op tijd opstaan, hoe laat moest ik weer op school zijn? hoe laat heb ik pauze? ik was helemaal uit dat ritme. Ik ben ook terug beginnen turnen: op tijd naar de trainingen, die spieren terug ontwikkelen ik heb nu blaren van het turnen. Hoe langer de tocht voorbij is, hoe minder je er aan denkt. Nu denk ik er niet meer dagelijks aan. Met mijn school is het goed gekomen: ik heb na de tocht mijn jaar nog kunnen afwerken en was geslaagd. Ik ben daarna nog aan het zevende jaar begonnen, maar ben na twee weken gestopt. Ik zag die school niet meer zitten. Dus neem ik nu een pauze - ik krijg een uitkering van het OCMW - en volgend jaar doe ik verder. Ik wil verzorgende worden en daarna een A1 behalen als vroedvrouw. Maar ik heb ook gezien dat je in avondonderwijs hoefsmid kan worden. Ik had dat in Frankrijk gezien. Dat spreekt me ook aan. terugblik Zo n tocht is de max. Natúúrlijk zou ik het opnieuw doen. Ik heb heel veel geleerd. Veel praktische dingen, zoals paardrijden of in het Frans naar de winkel gaan. Ik wist niet dat ik zo goed Frans kon. Ik wist ook niet dat ik zo rustig kon antwoorden, voor de tocht was ik heel opvliegend. Tijdens die tocht ben ik rustiger beginnen praten. Als ze iets zeiden en het stond me niet aan, ging ik eerst even zwijgen. Ik heb geleerd dat als je niet rustig reageert, een ander mens ook niet deftig zal reageren. Dan staan ze gewoon recht en stappen ze op. Als ik nu kijk hoe ik voor de tocht was en hoe ik nu ben, vind ik toch dat ik een groot stuk ben vooruitgegaan. Onderweg heb ik dat niet echt gemerkt. Toen had je daar ook geen tijd voor. Maar nu zie ik wel een verschil. Ik durf nu bijvoorbeeld mijn eigen mening zeggen. Vroeger hield ik alles binnen en daarna volgde er dan een ontploffing. Ook de projectverantwoordelijke heeft gezegd dat ik veel veranderd was in mijn manier van doen en in de manier waarop ik de dingen zei en bracht. Vroeger ging ik vaak zeggen: Moei je met je eigen leven. Nu denk ik meer 8

9 na over de dingen. Die tocht heeft me heel veel deugd gedaan in mijn denken en mijn doen, hoe je tegen elkaar praat. Op een aantal punten ben ik niet veranderd. Voor de tocht wilde ik iets met kinderen doen en een diploma halen en dat is nu nog steeds zo. Ik wil nog steeds hetzelfde beroep doen. Ik wil ook blijven turnen. En ooit wil ik wel eens samenwonen, maar trouwen niet. De tocht heeft mijn leven voor een groot stuk veranderd. Het was goed om eens vier maanden uit België weg te zijn en eens alles los te laten. Zo kom je ook te weten aan wie je echt iets hebt en wie je echte vrienden zijn. Mijn leerkrachten vonden ook dat ik veel veranderd was. En vermagerd dat ik was! Het was raar als ze zegden dat ik veranderd was, maar het deed toch ook deugd. Ik vroeg me af of ze dat in positieve of in negatieve zin bedoelden. Er was een leerkracht die zei dat ik goed was zoals ik nu ben. Ik was fier dat ik mijn doel had bereikt en dat ik Tessa ook had meegesleurd en haar had gemotiveerd. We hadden soms ruzie, maar we waren er ook voor elkaar. Ik heb zo n tocht ook al eens aangeraden aan iemand van mijn klas, dat is ook zo n koppige. Ik heb gezegd: Je zou ook beter eens op tocht gaan, dan zou je terugkeren zoals ik nu. Mijn toekomstdromen? Ik wil zelf gelukkig leven, dat alles goed gaat. Dat ik niet op straat terecht kom of zoals mijn moeder in de psychiatrie geraak. Zo wil ik echt niet worden. En ik wil gelukkige kindjes. Ik wil geen kindjes maken om ze nadien in een instelling te steken. Ik wil dat mijn kind gelukkig is en alles krijgt wat het nodig heeft. Ik ben trots dat ik die tocht gedaan heb. En dat we goed overeengekomen zijn met ons drie. Je kunt thuis wel zeggen wat je gedaan hebt, maar eigenlijk kan je dat maar echt delen met ons drie onder elkaar en met de meestappers. 9