49-Key Mobile USB MIDI Controller. User Guide

Transcriptie

1 49-Key Mobile USB MIDI Controller User Guide

2 Nederlands - Inleiding Wij bedanken u voor uw aanschaf van de M-Audio Keystation 49e, een groot, snelheidsgevoelig USB-keyboard met 49 noten, speciaal ontworpen voor eenvoudige integratie met de pc of Mac. Keystation 49e is ideaal voor talloze muzikale toepassingen en voor educatieve doeleinden. Het biedt draaiwielen voor modulatie en toonhoogte, plus programmeerbare knoppen en een schuif voor handmatige controle. De Keystation 49e werkt weliswaar met plug-and-play onder Windows XP en Mac OS X, maar het is toch raadzaam even deze handleiding door te nemen om informatie te krijgen over de werking, geavanceerde functionaliteit en programmeerbaarheid van het apparaat. Productkenmerken Keyboard: snelheidsgevoelig keyboard voor 49 noten wielen voor toonhoogte en modulatie schuifregelaar voor volume en controle knop voor programmeren van geavanceerde functies voetpedaalinvoer knoppen octaaf +/- om bereik van keyboard te vergroten afzonderlijke MIDI out-jack stuurt MIDI-signalen van de computer naar externe apparaten voeding via USB of 9VDC-adapter (niet inbegrepen) functioneert als zelfstandige USB MIDI-interface plug-and-play functionaliteit via klassenormering in Windows XP en Mac OSX-poorten Poorten: MIDI OUT USB MIDI IN/OUT Voeding: via USB DC IN voor externe PSU De inhoud van de verpakking Het M-Audio Keystation 49e-pakket moet de volgende items bevatten: M-Audio Keystation 49e USB-keyboard Gebruikershandleiding USB kabel Als een van bovengenoemde items ontbreekt, neemt u contact op met de winkel waar u het product hebt aangeschaft. Over de handleiding In deze handleiding wordt de werking van het Keystation 49e USB-keyboard beschreven. Er wordt geen gedetailleerde uitleg gegeven over hoe u het keyboard moet instellen voor gebruik in combinatie met muzieksoftware van andere fabrikanten, maar het Keystation 49e-keyboard werkt probleemloos samen met het merendeel van deze toepassingen. 65

3 Het keyboard aansluiten Voordat u het keyboard aansluit... U kunt het keyboard via USB of via een optionele externe voeding van stroom voorzien. De Keystation 49e is een apparaat dat weinig stroom verbruikt en heeft dus eigenlijk geen externe voeding nodig. U kunt de Keystation 49e het best aansluiten op een ingebouwde USB-poort of op een USB-hub. Voeding en aansluiting via USB 1. Controleer of de aan/uitknop aan de achterkant van het apparaat op "OFF" staat. 2. Steek de bij de Keystation 49e meegeleverde USB-kabel in een ongebruikte USB-poort op de computer. 3. Steek het andere uiteinde van de USB-kabel in de USB-invoer op de Keystation 49e. Deze USB-kabel voorziet niet alleen het keyboard van stroom, maar stuurt ook MIDI-gegevens naar en van de computer. Een externe voeding gebruiken U kunt ook een voedingsadapter (niet inbegrepen) gebruiken met de volgende specificatie: 9V DC-uitgang, mA, midden positief. Controleer of u de Keystation 49e niet al via USB van stroom voorziet- als er stroom wordt geleverd via de USB-hub is er geen externe voeding nodig. Als dat niet het geval is, sluit u de voeding aan op de "DC 9V"-ingang en schakelt u het apparaat in. Let op: laat de adapter niet gedurende langere tijd in het stopcontact als het apparaat niet wordt gebruikt. Windows XP en Mac OSX Als u Windows XP of Mac OSX gebruikt, hoeft u alleen nog maar de aan/uitknop van de keyboard op "ON" te zetten. Omdat het Keystation 49e-keyboard aan de relevante normen voldoet, werkt het zonder dat u verder iets hoeft te installeren. Andere besturingssystemen Als u een ander besturingssysteem dan OSX of Windows XP gebruikt, gaat u naar de website van M-Audio op waar u bijgewerkte Macintosh- of Windows-stuurprogramma's voor Keystation 49e kunt vinden. Installeren onder Mac OS9 Als OMS niet is geïnstalleerd, voert u eerst het installatieprogramma voor OMS uit. Ga anders direct naar "Het OMS-stuurprogramma installeren". OMS installeren: Controleer of alle programma's zijn afgesloten voordat u het installatieprogramma start. Verwijder ook alle eventuele dongles (kopieerbeveiligingsapparaten) uit de computer. 1. Plaats de cd-rom met Keystation 49e Installer in het cd-rom-station. 2. Dubbelklik op het cd-pictogram voor de Keystation 49e Installer op het bureaublad. 3. Dubbelklik op de map OS Dubbelklik op Install OMS Volg de aanwijzingen op het scherm. 6. Het duurt even voordat OMS is geïnstalleerd. Wanneer OMS is geïnstalleerd, wordt u gevraagd de computer opnieuw op te starten. Klik op 'Restart'. Het OMS-stuurprogramma installeren 1. Sleep de USB Drivers Installer van het OS 9-venster waarin deze zich nu bevindt naar het bureaublad. 2. Dubbelklik op het pictogram. Als er een venster wordt weergegeven, klikt u op 'Open'. 3. Dubbelklik op de nieuwe USB Drivers Installer op het bureaublad. 4. Klik op 'Install'. Het installatieprogramma plaatst de stuurprogramma's automatisch in de juiste systeemmappen. 5. Wanneer de stuurprogramma's zijn geïnstalleerd, klikt u op 'Restart'. 6. Schakel de Keystation 49e in. 66

4 OMS installatie Nu moet u het OMS installatieprogramma uitvoeren: 1. Open de vaste schijf, de map 'Opcode', de map 'OMS Applications' en vervolgens 'OMS Setup'. 2. Als u wordt gevraagd Appletalk in of uit te schakelen, doet u dit. Dit heeft geen effect voor de OMS installatie. 3. Klik in het volgende venster op 'OK'. 4. Klik op 'Search'. 5. Klik op 'OK' 6. Klik nogmaals op 'OK'. 7. Klik op 'Save'. 8. Klik desgevraagd op 'Replace'. In het laatste venster ziet u de huidige Studio Setup. Als 'Quicktime Music' niet is geselecteerd, dubbelklikt u hierop en vervolgens op de cirkel 'on' om deze optie in te schakelen. Klik op 'OK'. U kunt nu aan de slag. Zorg ervoor dat het Keystation 49e-keyboard is geselecteerd als MIDI-invoer in de muzieksoftware die u gebruikt. Installeren onder Windows 98 of ME 1. Schakel de pc in. 2. Plaats de cd-rom met Keystation 49e Installer in het cd-rom-station. Open Deze computer of Windows Verkenner om het cd-rom-station te zoeken. Klik op de map met de naam Keystation 49e. 3. Open de map Keystation 49e en klik op het pictogram van het installatieprogramma. 4. Volg de aanwijzingen op het scherm. 5. Sluit tot slot de installatie af. 6. Schakel de Keystation 49e in. Windows gaat verder met de installatie van een USB-stuurprogramma en een MIDI-stuurprogramma. Als dat gedaan is, kunt u aan de slag. Als u wordt gevraagd de computer opnieuw op te starten, klikt u op "Restart. Installeren onder Windows Schakel de pc in. 2. Plaats de cd-rom met Keystation 49e Installer in het cd-rom-station. Open Deze computer of Windows Verkenner om het cdrom-station te zoeken. Klik op de map met de naam Keystation 49e. 3. Open de map Keystation 49e en klik op het pictogram van het installatieprogramma. 4. Volg de aanwijzingen op het scherm. 5. Sluit tot slot de installatie af. 6. Schakel het Keystation 49e-keyboard in. Windows herkent het keyboard automatisch en vraagt om de installatie-cd-rom voor Keystation 49e. 7. Selecteer het cd-rom-station en klik op OK. U wordt gevraagd het cd-rom-station opnieuw te selecteren voor het MIDIstuurprogramma. 8. Als wordt gemeld dat de stuurprogramma's geen digitale handtekening hebben, klikt u op 'Continue Installation'. 9. Selecteer het station nogmaals. 10. Klik op OK en u kunt aan de slag (als u wordt gevraagd de computer opnieuw op te starten, klikt u op "Restart"). Aan de slag Het installatieproces is nu weliswaar succesvol afgesloten, maar als u op een toets drukt, zal er nog geen klank te horen zijn. Dit komt doordat het keyboard MIDI-gegevens uitzendt als er op een toets wordt gedrukt. MIDI-gegevens geven instructies over hoe een geluid moet worden afgespeeld, maar om dat geluid daadwerkelijk te horen, moet u de muzieksoftware instellen om de verzonden MIDIgegevens van de Keystation 49e te kunnen lezen en op de juiste manier af te spelen. Hiervoor moet u waarschijnlijk een menu Options of Device Set-Up in de muzieksoftware openen en het juiste apparaat kiezen. De Keystation 49e moet verschijnen onder de naam "USB-audioapparaat" voor Windows XP of als "ekeys-49 USB MIDI Keyboard" voor andere besturingssystemen in het gedeelte voor MIDI-apparaten in de muzieksoftware. Lees de handleiding die bij de software is geleverd voor de juiste installatieprocedure. Toetsnamen De witte toetsen op de 49e zijn gemarkeerd met een letter en een cijfer. De letter staat voor de noot die wordt gespeeld en het cijfer voor het octaaf (het begrip "octaaf" wordt in het volgende gedeelte uitgelegd). De zwarte toetsen zijn niet gemarkeerd, maar hebben ook een naam. De naam van een zwarte toets kan bijvoorbeeld F# 4 of Eb2 zijn. 67

5 Als een (zwarte) toetsletternaam een #-teken bevat, verwijst deze naar de zwarte toets boven de witte toets met dezelfde letternaam. Bijvoorbeeld: F# 3 verwijst naar de zwarte toets boven de (witte toets) F3. Als er een b-teken staat, verwijst dit naar de zwarte toets onder de witte noot met dezelfde letternaam. Bijvoorbeeld: Eb3 verwijst naar de zwarte toets onder de (witte toets) E3. Daardoor is de naam van de zwarte toets tussen C3 en D3 zowel C#3 als Db3. Octaafknoppen Een octaaf bestaat uit 12 noten. Elke octaaf is duidelijk gemarkeerd op de Keystation 49e, door de zwarte en witte gedeelten die met C beginnen. Elke octaaf heeft een getal. Met de Keystation 49e kunt u de toonhoogte van de toetsen met een of meer octaven omhoog of omlaag verschuiven. Wanneer de octaven van het keyboard niet verschoven worden (octaafverschuiving staat op 0), zijn de lampjes boven de knoppen octaaf "+" en octaaf "-" verlicht (de standaardoctaafverschuiving is "0" en is de instelling die wordt gebruikt als u het keyboard inschakelt). Als u eenmaal op octaaf "+" drukt, gaat het lampje boven octaaf "-" uit, wat betekent dat het keyboard nu een octaaf hoger speelt. Als u nogmaals op octaaf "+" drukt, speelt het keyboard 2 octaven hoger, enzovoort. U kunt het keyboard 4 octaven verschuiven. Als u een octaaf omlaag wilt verschuiven,drukt u op dezelfde manier op de octaaf "-": eenmaal voor 1 octaaf, tweemaal voor 2 octaven, enzovoort. U kunt het keyboard 3 octaven omlaag verschuiven. Als u de octaafverschuiving weer op 0 wilt zetten, drukt u tegelijk op octaaf "+" en "-" (beide LED's branden, wat aangeeft dat de octaafverschuiving weer op 0 staat - als alleen het lampje boven octaaf "+" brandt, wordt een octaaf hoger gespeeld en als alleen octaaf "-" brandt, wordt een octaaf lager gespeeld). Wiel voor toonhoogtebuiging Het wiel voor toonhoogtebuiging wordt gebruikt om de noten die op het keyboard worden gespeeld, omhoog of omlaag te buigen. Hierdoor kunt u dingen spelen die normaal gesproken niet met een keyboard in verband worden gebracht, zoals gitaar-riffs. Hoe ver u de noot kunt verbuigen, hangt van de geluidsbron af. De gebruikelijke instelling is twee halve tonen, maar dit kan tot twee octaven hoger of lager zijn. Het modulatiewiel Het modulatiewiel wordt normaal gesproken gebruikt voor modulatie van het geluid dat u speelt. Dit soort real-time knop is oorspronkelijk geïntroduceerd bij elektronische keyboards om de speler mogelijkheden te bieden als het toevoegen van een vibrato, zoals op akoestische instrumenten mogelijk is. Het modulatiewiel is, net als het wiel voor de toonhoogtebuiging, volledig MIDItoewijsbaar. De volumeregelaar De volumeregelaar stuurt een MIDI-bericht dat het volume van de noten bepaalt die u speelt. De volumeregelaar kan ook aan andere effecten worden toegewezen, zoals pan (balans), attack, reverb, chorus en nog veel meer. (Zie "Geavanceerde functies".) Voetpedaal gebruiken U kunt een voetpedaal (niet inbegrepen) van elke polariteit aansluiten op de speciale aansluiting op het M-Audio keyboard. Het keyboard detecteert automatisch de juiste polariteit bij het opstarten. Als u de polariteit wilt omdraaien, moet u het pedaal indrukken als u het keyboard inschakelt. Het voetpedaal wordt normaal gesproken gebruikt om de afgespeelde klank aan te houden zonder dat u uw handen op de toetsen hoeft te houden, net zoals bij een piano. De knop voor geavanceerde functies De knop links van de toetsen met het bijschrift "Advanced Functions" wordt gebruikt om alle overige ('geavanceerde') functies van het keyboard te gebruiken. Wanneer u op deze knop drukt, gaat het keyboard in de zogenoemde "Edit mode." In Edit mode kunt u de toetsen op het keyboard gebruiken om functies te selecteren en gegevens in te voeren. Het lampje boven de knop Advanced Functions geeft aan of het keyboard wel of niet in Edit mode staat. In Edit mode worden de zwarte toetsen gebruikt om functies te selecteren en de witte voor het invoeren van gegevens en het selecteren van kanalen. 68

6 Het keyboard gaat uit Edit mode zodra een functie is geselecteerd of als u op CANCEL of ENTER drukt (het lampje boven de knop Advanced Functions gaat uit). U kunt het keyboard daarna weer gebruiken om muziek op te spelen. In het volgende diagram ziet u een overzicht van de toetsen en de betekenis ervan in Edit mode: Geavanceerde functies De twee octaafknoppen "+" en '"-" (zie "Octaafknoppen" hiervoor) worden in Edit mode gebruikt voor een van vijf MIDI-functies. Hierboven ziet u dat de eerste 6 zwarte toetsen het bijschrift "DATA = ----" hebben. Deze toetsen worden gebruikt om de gewenste alternatieve functie van de octaafknoppen te selecteren. Sommige van deze functies kunnen geen waarde kleiner dan 0 uitzenden. Wanneer deze functies worden gebruikt, blijven de lampjes boven de knoppen branden, ongeacht de instelling van die functie. Een alternatieve functie selecteren: Druk op de zwarte toets die staat voor de gewenste functie. Edit mode wordt uitgeschakeld zodra u de functie hebt geselecteerd. U kunt dan weer muziek spelen. De vijf beschikbare alternatieve functies van de octaafknoppen worden hierna beschreven: Octaafverschuiving De octaafknoppen "+" en "-" U kunt de octaven van de Keystation 49e ook verschuiven met behulp van de octaaftoetsen "+" en "-". Nadat u op de knop Advanced Function hebt gedrukt en het keyboard in Edit mode staat, wordt de muziek een of meer octaven verhoogd of verlaagd als u op deze toetsen drukt (eenmaal voor elke keer dat u op een octaaftoets drukt). Standaard is de octaafverschuiving "0". Deze instelling wordt gebruikt wanneer u het keyboard opstart. Als beide lampjes boven de octaafknoppen branden, is de octaafverschuiving 0. De toetsen "+" en "-" toewijzen aan octaafverschuiving: Druk op de zwarte toets boven C1 (met de naam C# 1), die staat voor DATA = OCTAVE. Edit mode wordt afgesloten zodra u op C# 1 hebt gedrukt. U kunt ook een 'snelle' octaafverschuiving uitvoeren. Dit kan handig zijn als u de octaafknoppen gebruikt voor andere MIDI-functies. U doet dit als volgt: Druk op de zwarte toets onder B2 (Bb2). In Edit mode werkt deze toets als "OCTAVE +", waarmee 1 octaaf hoger wordt gespeeld (als u er nog een keer op drukt, wordt 2 octaven hoger gespeeld, enzovoort). Druk op de zwarte toets boven F2 (F# 2) (in Edit mode werkt deze toets als "OCTAVE -", waarmee 1 octaaf lager wordt gespeeld (als u er nog een keer op drukt, wordt 2 octaven lager gespeeld, enzovoort) OF druk op de zwarte toets boven G2 (genaamd G# 2) (in Edit mode werkt deze toets als "OCTAVE 0" om de octaafverschuiving weer op 0 te zetten). Druk vervolgens op C5 ("ENTER") om Edit mode af te sluiten. 69

7 Transponeren In sommige gevallen is het handig de toonhoogte met een aantal halve tonen te verhogen in plaats van een hele octaaf. Als u bijvoorbeeld een nummer speelt met een zanger die moeite heeft de hoogste noten te halen. In dit geval is het een goed idee om de toonhoogte met een of twee halve tonen te verlagen.* U doet dit met de MIDI-functie "Transpose". Transponeren werkt op dezelfde manier als de octaafverschuiving hierboven, behalve dat de verschuiving +/- 12 is. Ook hier zijn er twee manieren om het keyboard te transponeren. U kunt de octaafknoppen "+" en "-" gebruiken of de zwarte toetsen F# 3, G# 3 en Bb3. Deze zwarte toetsen staan respectievelijk voor de functie "TRANSPOSE -," "TRANSPOSE 0" en "TRANSPOSE +". De octaafknoppen "+" en "-" toewijzen aan Transponeren: Druk op de zwarte toets boven D1 (met de naam D# 1), die staat voor "DATA = TRANSPOSE". Edit mode wordt afgesloten zodra u op D# 1 hebt gedrukt. Druk op "+" en u hoort de toonhoogte van de noot die u speelt, omhoog gaan. *Een halve toon is de toonhoogteverandering van de ene noot naar de andere. Als u dus twee halve tonen verandert, is dat hetzelfde als een noot twee noten hoger spelen. Kanaal MIDI-gegevens van het keyboard kunnen op alle 16 MIDI-kanalen worden verzonden. Bij bepaalde MIDI-apparaten en bepaalde MIDIsoftware moet het keyboard gegevens echter op een specifiek kanaal verzenden. Als dit het geval is, kunt u op de volgende manier een ander kanaal kiezen voor gegevensverzending: Druk op een van de 16 kanaaltoetsen (D1 tot E3), afhankelijk van welk kanaal u wilt gebruiken. Als een apparaat kanaal 10 nodig heeft om gegevens te verzenden, drukt u op Advanced Functions en op toets F2 om kanaal 10 te kiezen. Het kanaal kan ook worden toegewezen aan de octaafknoppen "+" en "-". Telkens wordt er een kanaal verder gegaan. Wanneer kanaal 16 is bereikt en u drukt op "+", wordt kanaal 1 geselecteerd. Als de octaafknoppen "+" en "-" worden geselecteerd om een ander kanaal te kiezen, veranderen de lampjes boven de knoppen niet, omdat een kanaal geen negatieve waarde kan hebben. Als u tegelijkertijd op "+" en "-" drukt, krijgt u kanaal 1 weer terug. Programma wijzigen Met Program Change kunt u het instrument of de stem die u gebruikt, veranderen. U wilt bijvoorbeeld het instrument veranderen in een basklank. Hiervoor moet u programmawijziging 32 doorsturen, waarmee een akoestische basklank wordt geselecteerd in de algemene lijst met MIDI-instrumenten (zie de bijlage). U kunt de programmawijziging op twee manieren verzenden: 1. Programmawijzigingen + of - : Druk op de knop Advanced Functions. Druk op de zwarte toets boven F1 (genaamd F# 1). Nu kunt u de octaafknoppen "+" en "-" gebruiken om het programma te wijzigen. Druk op "+" en speel enkele noten totdat u het gewenste instrument hebt gevonden. 2. Programmawijzigingen snel kiezen Druk op de knop Advanced Functions. Druk op de zwarte toets boven F4 (genaamd F# 4), die staat voor "programma". Druk op C4, E3 en C5. Hiermee voert u de volgende combinatie in: "3", "2", "ENTER". U kunt ook de knoppen "+" en "-" gebruiken om de waarde te wijzigen en daarna op ENTER drukken. Het keyboard is nu ingesteld op de GM basklank 32 (uit de standaardlijst General MIDI-instrumenten). De complete lijst met instrumenten die met programmawijzigingen kunnen worden gebruikt, vindt u in de bijlage aan het einde van deze handleiding. Methode 1 is nuttig als u door verschillende instrumenten wilt gaan om te zien welke het best in uw nummer past, en methode 2 is handiger als u een specifiek nummer wilt kiezen, zoals in het voorbeeld het geval is. Als de octaafknoppen "+" en "-" worden geselecteerd om een ander programmanummer te kiezen (methode 1), veranderen de lampjes boven de knoppen niet, omdat een programma geen negatieve waarde kan hebben. Als u op "+" en "-" tegelijk drukt, wordt programma 0 weer ingesteld, de klank van een vleugel. 70

8 Bank LSB en Bank MSB Programmawijzigingen zijn de meest gebruikte manieren om instrumenten en stemmen te veranderen. Met Program Change kunnen echter maximaal maar 128 verschillende instrumenten worden gekozen. Aangezien sommige apparaten meer dan 128 stemmen hebben, is hiervoor een andere methode nodig om de extra stemmen te kunnen gebruiken. In het algemeen gebruiken deze apparaten zogenoemde Bank LSB- en Bank MSB-berichten. De Keystation 49e kan deze wijzigingen op de volgende twee manieren bereiken: 1. Bank LSB en Bank MSB + of - : Druk op de knop Advanced Functions. Druk op de zwarte toets boven G1 (genaamd G# 1). Nu kunt u de octaafknoppen "+" en "-" gebruiken om het programma te wijzigen. Druk op "+" en speel enkele noten totdat u het gewenste instrument hebt gevonden. 2. De snelle methode gebruiken: Druk op de knop Advanced Functions. Druk op de zwarte toets boven G4 (genaamd G# 4) of A$ (genaamd A# 4), die staan voor respectievelijk Bank LSB of Bank MSB. Druk op C4, E3 en C5. Hiermee voert u de volgende combinatie in: "3", "2", "ENTER". U kunt ook de knoppen "+" en "-" gebruiken om de waarde te wijzigen en daarna op "ENTER" drukken. Als de octaafknoppen "+" en "-" worden geselecteerd om een ander nummer voor Bank LSB of MSB te kiezen (methode 1), veranderen de lampjes boven de knoppen niet, omdat een Bank geen negatieve waarde kan hebben. Als u tegelijkertijd op "+" en "-" drukt, krijgt u Bank 0 weer terug. De overige bedieningselementen van de Keystation 49e kunnen ook worden gebruikt voor geavanceerde functies, zoals hierna wordt beschreven: Het modulatiewiel U kunt MIDI-effecten toewijzen aan het modulatiewiel. Sommige handige effecten hiervan zijn: 01 Modulatie 07 Volume 10 Pan (balans) 05 Portamento Er zijn in totaal 131 effecten, maar deze kunnen alleen de klank veranderen als het ontvangende MIDI-apparaat deze MIDIeffectgegevens kan lezen en erop kan reageren. De meeste apparaten zullen reageren op volume-, modulatie- en pangegevens. (De complete lijst met effecten vindt u achter in deze handleiding.) Een effect toewijzen aan het modulatiewiel: Druk op de zwarte toets boven C4 (genaamd C# 4), die staat voor "WHEEL ASSIGN". Gebruik de cijfertoetsen G3 - B4 om het nummer in te voeren van het effect dat u aan het modulatiewiel wilt toewijzen. U kunt ook de knoppen "+" en "-" gebruiken om de waarde te wijzigen. Druk op ENTER (C5). Draai het modulatiewiel naar boven om de waarde van het effect te verhogen. Als u tijdens het invoeren van een cijferwaarde een fout maakt, kunt u op CANCEL drukken (C1) om de Edit mode af te sluiten zonder het effect dat aan het modulatiewiel is toegewezen te wijzigen. (Elke keer dat het keyboard wordt uitgeschakeld, gaan de gegevens die aan het modulatiewiel zijn toegewezen, verloren. Telkens wanneer het keyboard wordt ingeschakeld, gaat het modulatiewiel terug naar de standaardwaarde, effect 01.) Als voorbeeld kunt u effect nummer 10 aan het modulatiewiel toevoegen. Dit betekent dat het modulatiewiel de Pan (of balans) gaat regelen. Ga als volgt te werk om dit te doen. Druk op de zwarte toets boven C4 (genaamd C# 4), die staat voor "WHEEL ASSIGN". Druk op A3 om "1" in te voeren. Druk op G3 om "0" in te voeren, wat samen "10" is. Druk op "ENTER" (C5). 71

9 De volumeregelaar De volumeregelaar kan, net als het modulatiewiel, worden toegewezen aan alle 131 effecten die achter in deze handleiding worden beschreven. De volumeregelaar aan een effect toewijzen: Druk op de zwarte toets boven D4 (genaamd D# 4), die staat voor "SLIDER ASSIGN". Gebruik de cijfertoetsen G3 - B4 om het nummer in te voeren van het effect dat u aan de volumeregelaar wilt toewijzen. U kunt ook de knoppen "+" en "-" gebruiken om de waarde te wijzigen. Druk op ENTER (C5). Draai de volumeregelaar naar boven om de waarde van het effect te verhogen. Als u tijdens het invoeren van een cijferwaarde een fout maakt, kunt u op CANCEL drukken (C1) om de Edit mode af te sluiten zonder het effect dat aan de volumeregelaar is toegewezen te wijzigen. (Elke keer dat het keyboard wordt uitgeschakeld, gaan de gegevens die aan de volumeregelaar zijn toegewezen, verloren. Telkens wanneer het keyboard wordt ingeschakeld, gaat de volumeregelaar terug naar de standaardwaarde, effect 07.) Gevoeligheid van toonhoogtewiel U kunt de gevoeligheid van het toonhoogtewiel wijzigen door effect nummer 128 toe te wijzen aan het modulatiewiel of aan de volumeregelaar. Hiermee kunt u de toonhoogte tot een octaaf verhogen of verlagen. MIDI - Als alles fout gaat De Keystation 49e is gemaakt om het werken met MIDI op de computer zo eenvoudig mogelijk te maken. Er kunnen toch altijd dingen misgaan. Vaak ligt het niet aan het keyboard, maar aan het ontvangende apparaat. Hiervoor zijn er twee handige MIDI-functies: Alle noten uit Gebruik de functie All Notes Off als er noten blijven steken die u niet tot stoppen kunt bewegen. Een "All Notes Off" MIDI-bericht verzenden: Druk op de zwarte toets boven D3 (genaamd D# 3), die staat voor "ALL NOTES OFF". De Edit mode wordt afgesloten en de noten blijven niet meer hangen. Alle knoppen terugzetten op de beginwaarden Als er een effect voor een stem is dat u niet wilt gebruiken, kunt u een "Reset All Controllers" MIDI-bericht sturen om alle effecten op 0 te zetten. Ga hiertoe als volgt te werk: Druk op de zwarte toets boven C3 (genaamd C# 3, deze staat voor "RESET ALL CONTROLLERS"). De Edit mode wordt uitgeschakeld en er zijn geen effecten meer bij de stem, zodat u van voren af aan kunt beginnen. MIDI Out Op de achterkant van het keyboard vindt u de MIDI-uitgangspoort, die u op een externe geluidsmodule of op een MIDI-keyboard kunt aansluiten. Standaard (als u het apparaat aanzet), worden alle knopgegevens uitgezonden via de MIDI-uitgang én USB out. Als u de MIDI-uitgang wilt laten functioneren als een traditionele USB-naar-MIDI-interface, schakelt u de mode "MIDI Out from USB" in volgens deze aanwijzingen: Druk op de zwarte toets boven D2 (genaamd D# 2, staat voor "MIDI OUT FROM USB"). De Edit mode wordt afgesloten. Het keyboard kan nu gegevens verzenden die via de computer zijn ontvangen via de MIDI OUT-jack naar het apparaat waarop deze is aangesloten. U moet de Keystation 49e USB MIDI Out selecteren als het MIDI-uitvoerapparaat in uw sequencer om de MIDI-uitgang te gebruiken. 72

10 Problemen oplossen In dit gedeelte vindt u antwoorden op veel gestelde vragen over het gebruik van de Keystation 49e: Probleem 1: Mijn M-Audio-hardware werkt opeens niet meer, terwijl deze sinds de installatie altijd goed heeft gefunctioneerd. Oplossing 1: Schakel het apparaat ongeveer 10 seconden uit. Start vervolgens de computer opnieuw op en probeer het nog eens. Als het probleem blijft bestaan, moet u misschien de stuurprogramma's voor het keyboard opnieuw installeren. Probleem 2: Ik heb een voetpedaal aangesloten aan mijn M-Audio keyboard, maar het werkt precies andersom dan de bedoeling is. Oplossing 2: De polariteit van het voetpedaal wordt bij het opstarten van het keyboard berekend. Bij het opstarten wordt ervan uitgegaan dat het voetpedaal op OFF staat. Dus als u wilt dat het voetpedaal uitstaat als u er niet op duwt, moet u het pedaal niet induwen als u het keyboard opstart. Probleem 3: Wanneer ik op een toets druk, duurt het even voordat ik een klank hoor. Oplossing 3: Dit wordt ook wel latentie genoemd. Latentie bij MIDI-signalen wordt veroorzaakt door de softsynth die u gebruikt. MIDIgegevens zijn niets anders dan besturingsgegevens. De MIDI wordt gelezen door de softsynth. De softsynth voert vervolgens een groot aantal complexe berekeningen uit om de klank te produceren die u hoort. Dat duurt even. Het is sterk aan te raden een goede geluidskaart aan te schaffen. Ga naar voor een lijst van USB-, PCI- en Firewiregeluidskaarten. Als u al een goede geluidskaart gebruikt, probeert u de nieuwste stuurprogramma's voor deze kaart te installeren of de buffergrootte voor de audiostuurprogramma's te verkleinen. Informatie over de garantie Garantievoorwaarden M-Audio garandeert dat producten vrij zijn van defecten in materialen en vakmanschap, bij normaal gebruik en op voorwaarde dat het product het eigendom is van de oorspronkelijke, geregistreerde gebruiker. Ga naar voor bepalingen en beperkingen voor uw specifieke product. Registratie van garantie Hartelijk bedankt voor de registratie van uw nieuwe product van M-Audio. Door dit product te registreren, komt u onmiddellijk in aanmerking voor volledige garantiedekking en stelt u M-Audio in staat de beste producten te maken en te ontwikkelen. Registreer online op en ontvang GRATIS productupdates. 73

11 Technische informatie Let op: elektrostatische ontladingen en elektrische RF-interferentie kunnen defecten aan het apparaat veroorzaken. In dergelijke gevallen dient u het apparaat uit en weer in te schakelen om de normale werking te herstellen. Opmerking: deze M-AUDIO Keystation 49e is getest op overeenstemming met FCC-standaarden VOOR THUIS- EN KANTOORGEBRUIK. Veranderingen die niet door de fabrikant zijn geautoriseerd, kunnen het recht van de gebruiker om het apparaat te bedienen, teniet doen. Opmerking: deze apparatuur is getest en in overeenstemming bevonden met de grenswaarden voor een digitaal apparaat van klasse B, volgens Deel 15 van de FCC-richtlijnen. Deze grenswaarden zijn opgesteld om redelijke bescherming te bieden tegen schadelijke interferentie bij installatie in een woning. Deze apparatuur genereert, gebruikt en kan radiofrequentie-energie uitstralen en kan, als deze niet in overeenstemming met de instructies wordt geïnstalleerd, schadelijke interferentie in radiocommunicatie veroorzaken. Er wordt echter geen garantie gegeven dat er geen interferentie zal plaatsvinden in een bepaalde installatie. Als deze apparatuur schadelijke interferentie veroorzaakt in radio- of televisieontvangst, wat kan worden vastgesteld door het apparaat uit en in te schakelen, wordt de gebruiker aangeraden de interferentie op een van de volgende manieren te corrigeren: De ontvangstantenne in de juiste richting draaien of verplaatsen. De afstand tussen de apparatuur en de ontvanger vergroten. De apparatuur aansluiten op een stopcontact in een ander circuit dan dat van de ontvanger. De dealer of een ervaren radio- en tv-technicus om advies vragen. ASIO is een handelsmerk van Steinberg Soft- und Hardware GmbH. VST is een handelsmerk van Steinberg Soft- und Hardware GmbH. Keystation 49e Tested to comply with FCC standards FOR HOME OR STUDIO USE 74

12 Bijlagen - Nuttige informatie over MIDI Bijlage A - Algemene MIDI-instrumenten Bijlagen - Nuttige informatie over MIDI Piano 0 Acoustic Grand Piano 1 Bright Acoustic Piano 2 Electric Grand Piano 3 Honky Tonk Piano 4 Electric Piano 1 5 Electric Piano 2 6 Harpsichord 7 Clavinet Bass 32 Acoustic Bass 33 Electric Fingered Bass 34 Electric Picked Bass 35 Fretless Bass 36 Slap Bass 1 37 Slap Bass 2 38 Syn Bass 1 39 Syn Bass 2 Reed 64 Soprano Sax 65 Alto Sax 66 Tenor Sax 67 Baritone Sax 68 Oboe 69 English Horn 70 Bassoon 71 Clarinet Synth Effects 96 SFX Rain 97 SFX Soundtrack 98 SFX Crystal 99 SFX Atmosphere 100 SFX Brightness 101 SFX Goblins 102 SFX Echoes 103 SFX Sci- Fi Chromatic Percussion 8 Celesta 9 Glockenspiel 10 Music Box 11 Vibraphone 12 Marimba 13 Xylophone 14 Tubular bells 15 Dulcimer Strings/ Orchestra 40 Violin 41 Viola 42 Cello 43 Contrabass 44 Tremolo Strings 45 Pizzicato Strings 46 Orchestral Harp 47 Timpani Pipe 72 Piccolo 73 Flute 74 Recorder 75 Pan Flute 76 Bottle Blow 77 Shakuhachi 78 Whistle 79 Ocarina Ethnic 104 Sitar 105 Banjo 106 Shamisen 107 Koto 108 Kalimba 109 Bag Pipe 110 Fiddle 111 Shanai Organ 16 Drawbar Organ 17 Percussive Organ 18 Rock Organ 19 Church Organ 20 Reed Organ 21 Accordion 22 Harmonica 23 Tango Accordion Ensemble 48 String Ensemble 1 49 String Ensemble 2 (Slow) 50 Syn Strings 1 51 Syn Strings 2 52 Choir Aahs 53 Voice Oohs 54 Syn Choir 55 Orchestral Hit Synth Lead 80 Syn Square Wave 81 Syn Sawtooth Wave 82 Syn Calliope 83 Syn Chiff 84 Syn Charang 85 Syn Voice 86 Syn Fifths Sawtooth Wave 87 Syn Brass & Lead Percussive 112 Tinkle Bell 113 Agogo 114 Steel Drums 115 Woodblock 116 Taiko Drum 117 Melodic Tom 118 Syn Drum 119 Reverse Cymbal Guitar 24 Nylon Acoustic 25 Steel Acoustic 26 Jazz Electric 27 Clean Electric 28 Muted Electric 29 Overdrive 30 Distorted 31 Harmonics Brass 56 Trumpet 57 Trombone 58 Tuba 59 Muted Trumpet 60 French Horn 61 Brass Section 62 Syn Brass 1 63 Syn Brass 2 Synth Pad 88 New Age Syn Pad 89 Warm Syn Pad 90 Polysynth Syn Pad 91 Choir Syn Pad 92 Bowed Syn Pad 93 Metal Syn Pad 94 Halo Syn Pad 95 Sweep Syn Pad Sound Effects 120 Guitar Fret Noise 121 Breath Noise 122 Seashore 123 Bird Tweet 124 Telephone Ring 125 Helicopter 126 Applause 127 Gun Shot 75

13 Bijlage B - Standaard MIDI Controller-nummers (MIDI CC's) 00 Bank Select 01 Modulation 02 Breath Control 03 Controller 3 04 Foot Control 05 Porta Time 06 Data Entry 07 Channel Volume 08 Balance 09 Controller 9 10 Pan 11 Expression 12 Effects Controller 1 13 Effects Controller 2 14 Controller Controller Gen Purpose 1 17 Gen Purpose 2 18 Gen Purpose 3 19 Gen Purpose 4 20 Controller Controller Controller Controller Controller Controller Controller Controller Controller Controller Controller Controller Bank Select LSB 33 Modulation LSB 34 Breath Control LSB 35 Controller Foot Control LSB 37 Porta Time LSB 38 Data Entry LSB 39 Channel Volume LSB 40 Balance LSB 41 Controller Pan LSB 43 Expression LSB 44 Controller Controller Controller Controller Gen Purpose 1 LSB 49 Gen Purpose 2 LSB 50 Gen Purpose 3 LSB 51 Gen Purpose 4 LSB 52 Controller Controller Controller Controller Controller Controller Controller Controller Controller Controller Controller Controller Sustain Pedal 65 Portamento 66 Sostenuto 67 Soft Pedal 68 Legato Pedal 69 Hold 2 70 Sound Variation 71 Resonance 72 Release Time 73 Attack Time 74 Cut- off Frequency 75 Controller Controller Controller Controller Controller Gen Purpose 5 81 Gen Purpose 6 82 Gen Purpose 7 83 Gen Purpose 8 84 Portamento Control 85 Controller Controller Controller Controller Controller Controller Reverb Depth 92 Tremelo Depth 93 Chorus Depth 94 Celeste (De- tune) 95 Phaser Depth 96 Data Increment 97 Data Decrement 98 Non- Reg Param LSB 99 Non- Reg Param MSB 100 Reg Param LSB 101 Reg Param MSB 102 Controller Controller Controller Controller Controller Controller Controller Controller Controller Controller Controller Controller Controller Controller Controller Controller Controller Controller 119 Channel mode-berichten 120 All Sound off 121 Reset all Controllers 122 Local Control 123 All Notes Off 124 Omni Off 125 Omni On 126 Mono On (Poly Off) 127 Poly On (Mono Off) Extra RPN-berichten 128 Pitch Bend sensitivity 129 Fine Tune 130 Coarse Tune 131 Channel Pressure 76

14