PRODUCTIEDRUK: DE GRENS IS BEREIKT nu ook als iphone app!

Transcriptie

1 ,50 41 TRANSFER: BARBARA DOULL NAAR E-LAW ADVOCATEN 73 DEALMAKER: JEROEN HOEKSTRA (BAKER & MCKENZIE) 103 RIJDEN MET: ROB KOSSEN (EKELMANS & MEIJER) JAARGANG 8 BESTUURSRECHT BOEK 10 BEDREIGD DOOR BRUSSEL ADVOCATUUR EN FINANCIËLE SPECIALISTEN De Kleine Lettertjesloop MARGREET AHSMANN (UNIVERSITEIT LEIDEN/RECHTBANK DEN HAAG) PRODUCTIEDRUK: DE GRENS IS BEREIKT nu ook als iphone app!

2 Zo betrokken, het zou verboden moeten worden. MR. LUUK JONKER, HOOGST PERSOONLIJK BETROKKEN BIJ AUTODROP. Bij Holla Advocaten nemen we het graag persoonlijk. Dat betekent dat we betrokken zijn bij de zaken die we behandelen. Het houdt ook in dat we regelmatig contact hebben en ons écht in onze klanten verdiepen. We stellen het belang van onze cliënt altijd voorop en hebben oog voor de mens achter de zaak. We zijn een van de 25 grootste advocatenkantoren van Nederland, onze advocaten bieden, naast professionele juridische bijstand, advies op maat vanuit onze vestigingen in Eindhoven, s-hertogenbosch en Tilburg. Op stellen we ons graag persoonlijk aan u voor en vindt u meer informatie over onze aanpak.

3 nr Margreet Ahsmann maakt zich zorgen over rechtspraak Bijzonder hoogleraar Rechtspleging en senior rechter Margreet Ahsmann maakt zich sterk voor meer reflectie. Zo pleit zij in de discussie over het zogeheten civiel effect al langere tijd voor een grondige bezinning op het universitaire curriculum. Ook over de nieuwe opleidingen tot rechter moet beter worden nagedacht. 32 Brussel overschaduwt Boek 10 BW Het Nederlandse internationaal privaatrecht was verspreid over tientallen wetten. Sinds 1 januari 2012 staan de meeste IPR-regels in het nieuwe Boek 10 BW, waarin ook veelvuldig wordt verwezen naar andere regelingen. Omdat uniforme Europese regels knagen aan het belang van het nieuwe wetboek is het de vraag of de levensduur niet korter zal zijn dan de zwangerschap Advocatuur en financieel specialisten Advocaten komen niet alleen met juristen in aanraking, maar ook met andere disciplines. De samenwerking tussen advocaten en externe specialisten verloopt echter niet optimaal. Hoe kunnen specialisten uit andere disciplines de advocatuur versterken en hoe zien zij die samenwerking? Een rondetafelgesprek. Als ik... bestuursrecht In de serie Als ik... laten prominente juristen hun licht schijnen over de vraag wat zij zouden willen veranderen op hun rechtsgebied. Wat zouden zij aanpakken, instellen en/of afschaffen als zij minister van Veiligheid en Justitie waren? Dat levert gratis advies voor Ivo Opstelten op; deze keer op het gebied van het bestuursrecht. Alternatieve juridische dienstverleners Door de crisis letten bedrijven beter op de centen. Ze kijken kritischer naar de nota van de advocaat en vragen zich af of ze elders goedkoper een goed juridisch advies kunnen krijgen. Dat kan: steeds meer juristen hebben genoeg van het keurslijf van de grote kantoren en komen op de markt met nieuwe concepten. nr

4 THE BAKER SESSIONS ISCOVER OUR WO DAY AX COURSE 0 & 11 MEI 2012

5 nr Colofon Mr. is hét onafhankelijk magazine voor juristen. Het bericht, belicht en becommentarieert actuele zaken in de juridische wereld. Mr. bereikt ruim actieve juristen in Nederland. De uitgever wordt door een Raad van Advies geadviseerd over het te voeren beleid. Informatie over abonnementen zie onderaan dit colofon. Redactieadres Van Kleef Media Kennemerplein 13, 2011 MH Haarlem Tel , fax , mail: redactie@mr-magazine.nl Redactie Michiel van Kleef (hoofdredacteur), mr. Karen Rijlaarsdam (eindredacteur), mr. Annelieke Fenstra, Myrna van Lente Medewerkers mr. Lex van Almelo, mr. Jurjen Boorsma (Arrest van de maand), drs. Andrea Bosman, mr. Alieke Bruins, Laura Burgers (Bijgewoond), mr. Marianne van der Hoek (Jonge-Baliepagina), mr. drs. Michel Knapen, mr. Peter Louwerse, mr. Noortje Ogg (Jonge-Baliepagina), drs. Michiel Rohlof (Dealmakers), mr. drs. Miek Smilde, mr. Henriette van Wermeskerken Columnisten Harm Cammel, prof. mr. Rieme-Jan Tjittes Fotografie Chantal Ariëns, Chris van Houts, Geert Snoeijer Illustraties Josje van Koppen, Mirèn van Alphen Website Webmeester Bart Pronk (webmeester@mr-online.nl) Raad van Advies Baker & McKenzie: Chantal Rademaker de Ridder, Boekel De Nerée: Marjorie Claushuis, Brunel Nederland: Arjan de Vries, Houthoff Buruma: Jaap Bosman, Legal People: Friso van Deursen, USG Juristen: Eelco Stuut, Voxius: Ruud Harinck Uitgeverij Kluwer Juridische Uitgevers Postbus 23, 7400 GA Deventer Tel Uitgever mr. Tom Schoute Media advies Maarten Schuttél Advertentiedeelname Capital Media Services B.V. Staringstraat 11, 6521 AE Nijmegen Tel , mail@capitalmediaservices.nl Vormgeving COLORSCAN BV, Voorhout - Druk Senefelder Misset, Doetinchem Abonnementen en adreswijzigingen Abonnementsprijs 110,00 per jaar. Losse nummers 11,50, te bestellen via of Alle prijzen zijn inclusief verzendkosten en BTW. Juristen die als zodanig werkzaam zijn ontvangen Mr. kosteloos. Bij wijziging tenaamstelling en/of adres verzoeken wij u de huidige en de gewijzigde gegevens op te sturen naar Kluwer Klantenservice, Postbus 23, 7400 GA Deventer. Tel , fax , Niets uit deze uitgave mag zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever openbaar worden gemaakt of verveelvuldigd. ISSN Copyright Kluwer NIEUWS 6 Met onder meer: Twijfels over gerechtelijke herindeling, nieuwe rechtersopleiding, toezicht advocatuur, externe klachtenprocedure rechters en weblogs COLUMN 19 Rieme-Jan Tjittes Hou mediation vrijwillig RUBRIEKEN 17 Arrest Ik wil weten waarom 30 Locus Als de nood het hoogst is 70 Financieel 73 Dealmakers De belangrijkste deals van de afgelopen tijd SUBSIDIAIR 99 Nachtkastje Wat leest Hugo Reumkens (Van Doorne) zoal? 101 Lezen Dood door schuld van Marcia Clark 103 Rijden Rob Kossen (Ekelmans & Meijer) in de Porsche 911 Carrera S 105 Lezersservice Kleine Lettertjesloop 106 Netwerken Borrelende bestuursjuristen Beter werk 39 Het vaste katern over jurist en arbeidsmarkt 40 Nieuws MVO-initiatieven beter meetbaar maken, nieuw nichekantoor C-Legal, de Mr. College Gids, ISO voor AKD, mediationteam bij De Clercq, nieuwe directeur USG juristen, de arbeidsthermometer en natuurlijk personalia 47 Fout!!! Column Lenet Leusink (GroeiNu) 58 Jonge-Baliepagina s De Baliebink van de maand, Dagboek van een stagiaire en voetbalfoto s Katern bedrijfsjuristen 61 Het geheim van de volledig tevreden klant Column Harm Cammel 63 Ik en mijn bedrijfsjurist Marco Wallart (C-Legal) en Gerard Berghuis (Mexx) 66 Bedrijfsjuristenpagina s Nieuws en column van Colin Lustenhouwer (Delta N.V.) 68 NGB-pagina nr

6 Juridisch nieuws Wie wordt de snelste jurist? Wie is de snelste jurist van Nederland? Op deze prangende vraag komt zondag 3 juni een antwoord, want dan vindt voor het eerst het open Nederlands kampioenschap hardlopen (10 km) voor juristen plaats onder de titel de Kleine Lettertjesloop. Het parcours voert door Haarlem en Bloemendaal en kent een aantal klassementen. De drie belangrijkste prijzen zijn die voor de snelste mannelijke en vrouwelijke jurist en voor het snelste bedrijfsteam. Aan de loop is een goed doel verbonden: de Stichting Run4School, die zich richt op naschoolse opvang in townships bij Kaapstad. De inschrijving start op vrijdag 23 maart. Blader voor meer informatie over de Kleine Lettertjesloop door naar pagina 105. Kabinet scherpt toezicht op advocatuur aan De advocatuur krijgt een nieuw, onafhankelijk college van toezicht dat eindverantwoordelijk wordt voor het toezicht op advocaten. Dit blijkt uit een wetsvoorstel van staatssecretaris Teeven waarmee de ministerraad heeft ingestemd. De drie leden van het nieuwe college mogen zelf geen advocaat zijn en worden ook niet gekozen door advocaten. De toezichthouder rapporteert jaarlijks in het openbaar over zijn werkzaamheden. Advocaten hebben door een bijzondere positie in de rechtsorde. ZIj hebben verschillende privileges, zoals een (beperkt) procesmonopolie. Daarom wordt gecontroleerd of zij de voorschriften goed naleven en geen misbruik maken van hun privileges. Doel van de nieuwe regeling is het toezicht op de advocatuur aan te scherpen omdat het niet meer voldoet aan de eisen van de tijd. De lokale dekens oefenen straks primair het toezicht uit, onder eindverantwoordelijkheid van het college. De dekens zijn in concrete zaken niet afhankelijk van voorafgaande opdrachten of instructies van het college van toezicht. Zij kunnen in principe zelfstandig aan de slag gaan binnen het door het college ontwikkelde landelijk uniforme toezichtbeleid. Het college kan wel aanwijzingen geven, die de dekens moeten opvolgen. Ook kan het een onafhankelijke rechter hof van discipline vragen om een deken te schorsen of te ontslaan, wanneer deze het toezicht niet goed uitvoert. Om hun werk goed te kunnen uitvoeren, moet voor advocaten een geheimhoudingsplicht gelden. Deze plicht wordt in de wet vastgelegd. Dekens kunnen in het kader van de uitoefening van hun toezichthoudende taken de geheimhoudingsplicht doorbreken. Dat kunnen de leden van het college niet. Ook kunnen zij niet van de inhoud van advocatendossiers kennisnemen. Advocaten die de beroepsregels of gedragsnormen overtreden, kunnen tuchtrechtelijk worden aangepakt. Op dit moment kunnen tuchtklachten alleen via de lokale deken aan de tuchtrechter worden voorgelegd. Straks kunnen cliënten van advocaten dat ook rechtstreeks doen. Financiële tegenvaller voor e-court e-court heeft vorig jaar mogelijk enkele honderdduizenden euro s moeten vergoeden aan procespartijen. Dit als gevolg van de uitspraak van de kantonrechter die een streep zette door de bijna 2000 door e-court gedane uitspraken. Directeur Henriëtte Nakad: Innoveren in het juridische domein is moeilijker dan gedacht. Achteraf gezien zou ik het dan ook anders hebben aangepakt. De kantonrechter bepaalde vorig jaar dat e-court niet bevoegd was om zaken te behandelen. De bedrijven die zich wendden tot e-court hadden namelijk eerst in hun algemene voorwaarden een clausule moeten opnemen waarin ze verwijzen naar deze vorm van arbitrage. Zolang dat niet is gedaan, is de kantonrechter bevoegd. De partijen die destijds werden geconfronteerd met een niet afdwingbaar vonnis van e-court, krijgen de aan e-court betaalde arbitrage fee vergoed. Of die terugbetaling spontaan of alleen op verzoek is geschied, wordt niet duidelijk. Verder dan: daar zijn allerlei goede afspraken over gemaakt, wil Nakad niet gaan. Als je dienstverlening niet waarmaakt dan moet je daar de verantwoordelijkheid voor nemen en de kosten daarvan dragen, aldus Nakad, die niet wil ingaan op de inhoud van die afspraken. Ook over de hoogte van het totale vergoedingsbedrag laat zij niets los. Dat verlies is genomen en dat hoofdstuk is gesloten. Uitgaande van een gemiddelde arbitrage fee van 160 euro en de 2000 afgesloten zaken, zou het kunnen gaan om een bedrag van zo n euro. Gas terug e-court zal de eerste helft van dit jaar gas terugnemen. Bedrijven zullen immers eerst hun algemene voorwaarden moeten aanpassen. Als zij vervolgens een geschil aan e-court voorleggen zal het instituut dit op zijn beurt weer voor- leggen aan de overheidsrechter om te checken of het wijzigen van de voorwaarden inderdaad voldoende basis is om te procederen bij e-court. Pas als de rechter zich Henriëtte Nakad hierover positief heeft uitgesproken, gaan we weer een groter aantal zaken behandelen. We willen vanaf nu op een beheerste manier groeien. Nakad vervolgt: Het was misschien verstandiger geweest om te wachten met het maken van vonnissen totdat echt zekerheid was over de precieze formele vereisten. Daar moet ik eerlijk in zijn. Maar we zijn bezig met innovatie, dan kom je wel eens voor verrassingen te staan. Veranderingen gaan niet zonder slag of stoot. 6 nr

7 Juridisch nieuws Niet tegen de wind in plassen De wereld van de juridische beroepsorganisaties piept en kraakt. Het wegsturen van het bestuur van de Koninklijke Beroepsorganisatie van Notarissen (KNB) half maart vormt daar het voorlopig hoogtepunt van. Het rommelt al een hele tijd binnen de notarissenwereld. Eerst was er al een alternatieve branchevereniging, vervolgens een actiegroep en weer een andere actiegroep als reactie, en uiteindelijk bleek de frustratie zo hoog dat het bestuur moest opstappen. Zo ver is het nog niet binnen de advocatuur, al is ook daar het bestuur, ook wel de Algemene Raad genoemd, de laatste jaren langs een afgrond gegaan. En het is nog niet gedaan, want hete hangijzers als het toezicht op de advocatuur, de wijze van opleiden en het vrijstellingenbeleid, zijn nog onopgeloste en brisante dossiers. De parallellen bij het notariaat en de advocatuur zijn opvallend. In beide gevallen gaat het om van oudsher beschermde beroepen. Niet gewend aan inmenging, concurrentie of toezicht. In veel gevallen op feodale wijze georganiseerd met een bedrijfsvorm die bij wijze van spreken teruggrijpt naar de tijd van de gilden. Maar de omgeving verandert. Een paar jaar geleden werden de vaste prijzen in het notariaat losgelaten. Dat feit, gecombineerd met een economische crisis die er niet om liegt, nieuwe toetreders die hele andere businessmodellen hanteren en prijsbewustere klanten, zorgen voor problemen in de branche. Vooral bij de wat traditionelere kantoren. Die zijn nu dan ook in opstand gekomen tegen het bestuur. Willen terug naar mooie tijden waarin de overheid regelend en beschermend optrad. Hoewel de onderwerpen anders zijn, zijn het ook in de advocatuur de kleinere kantoren die aan de rem hangen als hun bestuur te veel de oren laat hangen naar de politiek die meer transparantie wil. En zowel advocaten als notarissen worden bestuurd door collega s die wel weten dat het geen zin heeft om tegen de wind in te plassen. Advocaten willen geen overheidsbemoeienis want ze kunnen hun boontjes zelf wel doppen. Notarissen willen juist wel overheidsbemoeienis, want zij kunnen hun boontjes niet zelf doppen. Het lijken verschillende belangen, maar gemeenschappelijk kenmerk is het kansloze pleidooi van deze kleyne luyden om de klok terug te draaien. Daarom nu alvast veel succes gewenst aan het nieuwe KNB-bestuur! Michiel van Kleef, Kick-off opleidingshuis voor rechters en project dat gaat over de toe- van de Rechtspraak. Met Ekomst deze woorden gaf Simone Roos, lid Raad voor de rechtspraak, eind februari bij SSR in Utrecht het startschot voor de opbouw en inrichting van een nieuw opleidingshuis voor rechters. De Raad voor de rechtspraak heeft SSR opdracht gegeven tot het ontwikkelen van een nieuwe rechtersopleiding waarmee met ingang van volgend jaar alle toekomstige rechters en raadsheren worden opgeleid. Rosa Jansen, voorzitter Collega van Bestuur van SSR: De traditionele raioen rio-opleiding komen op termijn te vervallen nadat de laatste raio s en rio s zijn uitgestroomd. Er gaat worden nagedacht over de vormgeving van een opleiding die de komende vijftig jaar weer de beste van Europa is. Uitgangspunt is dat elke nieuwe rechter en raadsheer, hoeveel ervaring ook, een opleiding krijgt die is afgestemd op het individuele niveau, tempo en behoefte en dat betrokkenen in de opleiding hen op hun talenten aanspreken. De huidige opleiding voor rechterlijke ambtenaren in opleiding is na 55 jaar aan vervanging toe, vindt de Raad voor de rechtspraak. De Raad neemt zelf in samenspraak met het veld onderwerpen als werving, selectie en referentieprofielen onder de loep. SSR heeft de verantwoording voor de verdere uitwerking van het project. Annemiek Huigen, senior rechter bij de Rechtbank Amsterdam, is tijdelijk bij SSR gedetacheerd als projectleider. Zij wordt bijgestaan door een projectteam, deelprojectleiders en een begeleidingscommissie, bestaande uit diverse vertegenwoordigers uit de rechterlijke macht, de Nederlandse Vereniging voor Rechtspraak en het Openbaar Ministerie. Het is de intentie van SSR om succesvolle onderdelen van het programma SSR NEXT direct te implementeren in het project. Met SSR NEXT worden, onder verantwoordelijkheid van directeur Opleidingen Diederik Greive, onder meer nieuwe onderwijsvormen geintroduceerd. nr

8 15 years in legal translations! Ervaren juridische vertalers Alle talen Directe, snelle behandeling Vaste, scherpe tarieven Persoonlijk contact drs J.M. Steur juridisch vertaa bureau ureau Kijk op juridischebrochure.nl voor meer info Nu ook voor het vastleggen van: Youtube filmpjes Google zoekresultaten Pdf-bestanden Snel, eenvoudig én ijzersterk Bewijsonline biedt een unieke, eenvoudige en snelle methode om ijzersterk bewijs te genereren van een uiting die online staat. Na het doorlopen van enkele eenvoudige stappen ontvangt u per een proces-verbaal van constatering opgemaakt door een gerechtsdeurwaarder. Als nadien de uiting wordt verwijderd of gewijzigd hebt u desondanks een zeer sterk bewijsmiddel in handen. Ook te bereiken via

9 Eerste Kamer: twijfels over herziening gerechtelijke kaart De Eerste Kamer zet grote vraagtekens bij de herziening van de gerechtelijke kaart. De vaste Eerste Kamercommissie voor Veiligheid en Justitie maakt zich zorgen over de enorme omvang van de nieuwe gerechten in Oost- en Noord-Nederland. Dat blijkt uit een voorlopig verslag van de commissie. De voordelen van de schaalvergroting zullen volgens sommige Kamerleden ruimschoots worden overtroffen door de nadelen ervan. Het gaat om het arrondissement Oost-Nederland en het ressort Arnhem-Leeuwarden. De te vormen rechtbank Oost-Nederland wordt volgens de herindeling veruit de grootste van het land: 40 procent groter dan de huidige grootste rechtbank, die van Amsterdam. Volgens de VVD-fractie zijn de argumenten voor deze herindeling mager. De PvdA-fractie spreekt zelfs van een mega-rechtbank en wil graag weten of de regering zich heeft gerealiseerd dat de mate van schaalvergroting en de daaraan verbonden voordelen geen onbeperkt stijgende lijn opleveren. Daarnaast wil dezelfde fractie graag vernemen op welke (wetenschappelijke) inzichten de regering een en ander baseert. Ook de leden van de SP zijn kritisch: In redelijkheid kan niet meer worden gesproken van een structuur en organisatie die voldoet aan de wensen en behoeften van de justitiabelen, rechters, griffiers, advocaten, regionale en lokale bestuurders in de regio. Twijfels zijn er ook bij de leden van D66. De vaste commissie heeft de regering gevraagd om een reactie. Juridisch nieuws Externe klachtenprocedure rechters De Tweede Kamer heeft half februari een motie aangenomen tot het doen van onderzoek naar een externe klachtenprocedure inzake gedragingen van rechters en andere rechterlijke ambtenaren. In de notitie Recht aan de rechter van D66, de partij die het onderzoek voorstelde, staan nog meer plannen om de rechtstaat te versterken. De partij pleit voor een speciale nationale klachtencommissie die klachten over rechters zal behandelen. In zo n commissie zouden zowel rechters als nietrechters zitting moeten hebben. In een eerste reactie zegt Geert van Rhee, woordvoerder van de Nederlandse Vereniging voor Rechtspraak, niet enthousiast te zijn over de plannen: Wij zien geen enkele aanleiding om de huidige klachtenregeling te veranderen. Het is nu gewoon goed geregeld. Op grond van artikel 26 Wet op de rechterlijke organisatie is het sinds 1 januari 2002 mogelijk om klachten over gedragingen van een gerecht of daaraan verbonden personen voor te leggen aan het bestuur van dat gerecht. Elke gerecht kent een nu een eigen klachtenregeling. Prijs voor excellente scriptie over Congo Dirk Ormel won onlangs met zijn scriptie over het dramatische lot van Congo de Leidse Universitaire Scriptieprijs, prijs voor de beste scriptie van het jaar Ormel kon de prijs niet zelf in ontvangst nemen, omdat hij sinds 1 februari in dienst is getreden als advocaat bij VanEps Kunneman VanDoorne in de Nederlandse Cariben. De titel van Ormels scriptie, Ne pas tuer la poule aux oeufs d or ( Slacht nooit de kip met gouden eieren ), verwijst naar de passieve houding van de internationale gemeenschap in relatie tot het grondstoffenconflict in Congo. Ormel belicht de situatie in Congo van diverse kanten: historisch, geografisch, cultureel en juridisch. Hij concludeert dat de illegale handel in grondstoffen kan worden aangemerkt als een oorlogsmisdaad en dat degenen die daar verantwoordelijk voor zijn vervolgd dienen te worden door het Internationaal Strafhof. Voor zijn scriptie deed hij onderzoek in Rwanda, Burundi en Congo. Tijdens de uitreiking noemde prof. mr. Paul van der Heijden, rector magnificus van de Universiteit Leiden, het werk van Ormel excellent en indrukwekkend. Eerder won Ormel met zijn scriptie al de Max van der Stoel Human Rights Award, een initiatief van de Universiteit van Tilburg. Deze prijs werd in 1995 in het leven geroepen om academisch onderzoek inzake mensenrechten aan te moedigen. VU Law Academy met korting meer kennis zie ons juridisch cursus aanbod en de voorwaarden vrije Universiteit amsterdam nr

10 Bijgewoond Als drukke jurist kunt u natuurlijk niet overal aanwezig zijn. Mr. brengt u daarom maandelijks verslag uit van de gemiste highlights. door Laura Burgers en Michiel van Kleef De toegang tot de rechter in het geding (studiemiddag OSR en VAR over griffierechten) Datum: 10 februari 2012 Aantal aanwezigen: 240 Locatie: Jaarbeurs Utrecht Borrel: Blij hoeven we niet zijn met de wet verhoging griffierechten, dat wist u natuurlijk allang. Theo Simons, president van de Centrale Raad van Beroep, wees erop dat de meeste rechtzoekenden het niet al te breed hebben, maar dat de korting voor de on- en minvermogenden en de middeninkomens komt te vervallen als een zaak verloren wordt. Want dan betaal je het tarief van de wederpartij bijvoorbeeld een groot bedrijf. Hij riep de advocaten op veel over oneerlijke gevallen te procederen, mocht de wet er eenmaal komen. De rechter mag immers niet oordelen over de wet zelf, maar wel over individuele gevallen. De Leidse hoogleraar Tom Barkhuysen noemde het voorstel zowel juridisch als principieel onhoudbaar. Juridisch, omdat er allerlei uitspraken van het EHRM én van het Hof van Justitie van de EU aan in de weg staan. Principieel, omdat de overheid hoopt dat een deel van de mensen gaat afzien van een rechtszaak, om financiële redenen. Marktwerking op de toegang tot de rechter dus een rechtstatelijk basisprincipe! Een extra probleem vormt de bestuurlijke boete. In het strafrecht hoeft de beklaagde geen griffierecht te betalen, maar in het bestuursrecht moet je betalen om je te kunnen verdedigen. Barkhuysen beval aan in ieder geval een evaluatiebepaling in de wet op te nemen. Maar vanwege het mogelijke draconische effect hoopte hij vooral dat dit voorstel het niet overleeft. De Haagse advocaat Harm Gelderloos illustreerde aan de hand van overzichtelijke kostentabellen de vele gekke scenario s die het wetsvoorstel oplevert. Met name in hoger beroep worden de tarieven superhoog. Door snel en voortvarend beroep in te stellen is een bedrijf snel van een zaak tegen een particulier af, schertste hij, wat gegiechel uit de zaal opleverde. Een spontaan hoongelach steeg op toen hij de termijn noemde die de Raad voor de Rechtsbijstand moet gaan hanteren om een inkomensverklaring te verstrekken: vijf werkdagen. De aanwezige advocaten waren duidelijk een iets langere reactietijd gewend. En in grote zaken kunnen de griffierechten wel oplopen tot een kwart miljoen Zelfs voor rijke rechtspersonen wordt procederen dan onbetaalbaar. Dit werkt wel héél nivellerend, merkte Gelderloos nog op. Opvallend links voor ons rechtse kabinet. Zelfs voor grote bestuursorganen worden de tarieven problematisch, vertelde Ruurd Koopmans, directeur juridische zaken van de Sociale Verzekeringsbank. De gemeentelijke ombudsman van Amsterdam, Ulco van de Pol wees erop dat de gang naar de ombudsman straks nog steeds gratis is. Hij is zelf een bestuursorgaan en kan dus bijvoorbeeld op kosten van de overheid een deskundigenadvies aanvragen. De afsluitende borrel werd niet massaal bezocht. Best gek, want oké, de middag stemde misschien somber, maar er was toch ook heel wat gelachen. En laten we vooral onthouden dat het hier om een voorstel gaat: misschien is het nog niet te laat. (LB) Advocaat in Crisistijd Datum: 15 februari 2012 Aantal aanwezigen: 45 Locatie: Ahoy Rotterdam Borrel: Wat is toptennis? Vertrouwen op je eigen kracht en anticiperen op wat de tegenstander doet. In de advocatuur is dat precies hetzelfde. Alleen, weten advocaten wel wat ze zelf doen en wat de concurrentie precies doet? Interimbestuurder en adviseur Bert Hokken had met deze opening meteen de aandacht van de advocaten die aanwezig waren op het Kluwercongres Advocaat in Crisistijd. Het is al enige jaren traditie dat Kluwer een congres organiseert tijdens het ABN AMRO tennistoernooi in het Rotterdamse Ahoy en ook dit keer waren er enkele tientallen advocaten op deze combinatie van in- en ontspanning afgekomen. Over het algemeen eenpitters en iets groter. Ze kwamen luisteren naar een juridische update door een tweetal experts op het gebied van arbeidsrecht en financiën en uiteraard kijken naar de nummer drie van de wereld, Roger Federer. Maar eerst was het de beurt aan Bert Hokken. Vanuit zijn ervaring als directeur van verschillende middelgrote kantoren heeft Hokken een aardig overzicht van wat er gebeurt in de markt. Zijn stelling is dat over een jaar of drie die markt er heel anders uit zal zien en dat heel veel advocaten zich daar nog niet van bewust zijn, laat staan zich daar op voorbereiden. Hokken verwacht meer concurrentie doordat er op een agressievere wijze geacquireerd gaat worden, meer concurrentie van rechtsbijstandverzekeraars en detacheringsbureaus, bedrijven gaan meer juridisch werk zelf doen en klanten ook, middels standaardoplossingen via internet. Als gevolg hiervan verwacht Hokken een omzetvermindering en druk op de tarieven, een vrij dodelijke cocktail: Op dit moment lees je nog maar heel zelden dat kantoren in de financiële problemen raken, maar ik sluit zeker niet uit dat dat de komende tijd in toenemende mate wel het geval zal zijn. Volgens Hokken ontbreek het bij veel kantoren aan marktkennis: ze weten niet hoe ze zelf presteren ten opzichte van hun collega s/concurrenten en ze weten niet hoe hun financiële zaakjes er voor staan: Heel veel advocaten doen niets aan benchmarking, die varen alleen op intuïtie. Ze weten meestal nog wel wat hun omzet is, maar de winst is vaak één grote black box. Refererend aan onderzoek noemde Hokken een aantal factoren waarom bedrijven op de fles gaan, daarmee zijn 10 nr

11

12 Juridisch nieuws gehoor een spiegel voorhoudend: te weinig sales gedreven, geen duidelijke strategie, geen focus, geen toekomstvisie, onvoldoende kwaliteit, te lage marges, te zwak management, geen management-informatiesysteem, te hoge onttrekkingen, te hoog kostenniveau. Kortom, een gebrek aan strategisch ondernemerschap. Hokken adviseert advocaten snel te gaan kijken naar hun pricing-model. Uren maal tarief kan niet meer leidend meer zijn. Vaste prijzen zullen snel aan populariteit winnen bij afnemers van juridische diensten. Daarnaast zullen ze ook intern aan de gang moeten. Het moet allemaal veel rationeler en moderner, aldus Hokken, die zijn ietwat duizelig geworden gehoor ook nog even afraadde heel erg veel te netwerken ( ga eens na wat dat nou exact oplevert ). De andere inleidingen tijdens dit congres werden gehouden door Mirjam Kerkhof, advocaat bij De Brauw Blackstoen Westbroek (arbeidsrecht) en door prof. mr. dr. Frits-Joost Beekhoven van den Boezem, hoogleraar Radboud Universiteit Nijmegen (actualiteiten in financiering en zekerheden). Daarna was het tijd voor de tenniswedstrijd. Die was niet heel spannend, maar we waren wél getuige van de terugkeer van de latere toernooiwinnaar Roger Federer in Nederland. (MvK) Seminarreeks Vrede en Recht 2012 Datum: 23 februari 2012 Aantal aanwezigen: ruim dertig Locatie: Haagse Hogeschool Borrel: De seminarreeks Vrede en Recht stond prominent aangekondigd op de website van de Haagse Hogeschool. Maar er waren verrassend weinig belangstellenden bij de lezing van Maurits Barendrecht (hoogleraar civiel recht aan de Universiteit van Tilburg) over microjustice. Dat is een project van zijn Tilburgse onderzoeksgroep TISCO en het Hague Institute for the Internationalisation of Law. Microjustice zoekt naar manieren om iedereen ter wereld een rechtvaardige oplossing van zijn conflict te bieden. De ruim dertig studenten druppelden deels te laat binnen en gingen vooral achterin de zaal zitten om daar met elkaar te kletsen, of zelfs een beetje te stoeien. Dat werd nauwelijks minder tijdens het introductiepraatje van een docente, ook niet nadat ze met aarzelende stem verzocht: So please... shut up. Het moest namelijk allemaal in het Engels. Best moeilijk, zo bleek: Ok, now two huishoudelijke mededelingen, kondigde ze even later aan. Na het doornemen van de presentielijst kon de lezing eindelijk beginnen. Het geroezemoes verstomde geheel terwijl Maurits Barendrecht sprak. Op een enkel eh na was diens Engels heel soepel. In derdewereldlanden, vertelde hij, werken Westerse rechtssystemen vaak niet goed. Door een slechte infrastructuur is een rechter bijvoorbeeld moeilijk te bereiken. Barendrechts ogen begonnen te stralen terwijl hij vertelde over Nicaragua. In ieder klein dorpje is daar een paralegal die de plaatselijke conflicten oplost, onder supervisie van de dichtstbijzijnde, maar slecht te bereiken rechter. Werkt perfect. De gewone burger hoeft niet ver te reizen en de paralegal heeft veel beter zicht op de locale situatie dan een rechter. Een conclusie uit het onderzoek van Barendrecht is dat specialisatie werkt, maar top-downoplossingen juist niet. De juridische wereld zou een voorbeeld moeten nemen aan de medische, vond hij. Juristen moeten zichzelf zien als uitvinders van remedies voor conflicten en de effectiefste remedie zo vlug mogelijk verspreiden over de wereld. Na de vragenronde gingen de hogeschoolstudenten er vlug van door. Het was tenslotte al kwart over vijf. (LB) Symposium Gemeenschappelijk Europees Kooprecht Datum: 29 februari 2012 Aantal aanwezigen: 60 Locatie: Bethaniënklooster, Amsterdam Borrel: Een voorstel dat GEK heet is het gekkenwerk of lang zo gek nog niet? Al het euroscepticisme ten spijt, de Europese Commissie is al jaren bezig aan een Gemeenschappelijk Europees Kooprecht, afgekort GEK of GEKR. De Universiteit van Amsterdam organiseerde er het eerste symposium over. Uit het hele land waren er ruim vijftig belangstellenden op af gekomen, onder wie uit bijna iedere stad een hoogleraar privaatrecht. Martijn Hesselink is hoogleraar Europees privaatrecht aan de UvA, maar maakte ook deel uit van de deskundigengroep die de Europese commissie rechtstreeks adviseerde bij de totstandkoming van het GEKR. Zijn enthousiasme over het voorstel verbaasde dus niemand. Het GEKR is facultatief en zelfstandig; partijen kunnen er voor kiezen en hebben dan niet meer van doen met andere regels. Het krijgt de status van een tweede nationaal recht en is dus géén 28e stelsel binnen Europa. Hesselinks enige kritiek: het voorstel is nog niet uitgebreid genoeg. De voornaamste doelgroep zullen kleinere internetbedrijfjes zijn die zich op hele Europese markt richten. Voor hen zou een regeling over handelingsonbekwaamheid bijvoorbeeld handig zijn. Aanzienlijk kritischer was Alex Geert Castermans, hoogleraar burgerlijk recht in Leiden. Als raadsman zou hij zijn cliënt nooit durven adviseren voor het GEKR te kiezen, juist omdat er maar zo weinig in geregeld is. En bij gebrek aan Europese regels komt dan toch het nationale recht weer kijken. Hoe mooi hij de ambitie en het experiment ook vond, de suggestie van een eenvormig privaatrecht klopt niet, want er komen 27 stelsels van privaatrecht mee, zei hij. Ondanks Castermans woorden en kritiek die door collega s werd geuit, bleef de sfeer uitstekend. Maar het GEKR? Dat noemen ze voorlopig nog niet te gék. (LB) 12 nr