van de in maart opgerichte Fair Pen Uganda Foundation. Adrine Atuhire met haar leerlingen Eigen mening van leerlingen is ook belangrijk voor docenten

Transcriptie

1 fair pen nieuws nieuwsbrief over de laatste ontwikkelingen rond stichting FairPen / verschijnt 2 keer per jaar / 4 / oktober 2009 Eén van de redenen om met Fair Pen te werken, is omdat we met andere scholen en leerlingen in contact willen komen. Om ervaringen te delen en uit te wisselen. zegt Adrine Atuhire. Dat is belangrijk, omdat het hier erg afgelegen is en de meeste leerlingen voor de rest van hun leven hier blijven. Adrine is directrice van St. Joseph Vocational School in Rubuguri; een klein bergdorp in het uiterste zuidwesten van Oeganda. Zij is ook bestuurslid van de in maart opgerichte Fair Pen Uganda Foundation. Adrine Atuhire met haar leerlingen Adrine Atuhire, schooldirecteur en bestuurslid FPU: Eigen mening van leerlingen is ook belangrijk voor docenten Adrine is als een moeder op haar school. De deur van haar kantoortje staat altijd open. Rustig en bedaard staat ze iedereen ter woord. Een vriendelijke woord, altijd, hoe moeilijk iemand ook doet, haar motto is eenvoudigweg: verschillende mensen hebben verschillende karakters en dat respecteer je. Gedreven vanuit haar wil om leerlingen verder te helpen, staat ze open voor elke vernieuwing die de rurale school maar kan bereiken, zo ook voor Fair Pen. Onze leerlingen, vertelt ze, zijn geneigd alleen over hun nabije omgeving te leren en daarbuiten is er niets. De armoede hier maakt dat ze zich minderwaardig voelen. Door Fair Pen komen ze voor het eerst in aanraking met wat er achter de heuvels gebeurt. Fair Pen zet ons op de kaart. Ze leren leerlingen uit andere delen van het land kennen en ze realiseren zich dat ze hetzelfde zijn als Mezelf uitspreken Robert Kabakyenga (17) zit in de derde klas. Hij woont aan de rand van het Bwindi Impenetrable Forest, waar Diana Fossey op zoek ging naar gorilla s. Robert hoeft er niet naar te zoeken. Nee hoor, zegt hij zonder dat hij beseft hoe bijzonder het is, gorilla s en chimpansees zitten heel vaak bij ons in de tuin. We jagen ze weg omdat ze anders onze gewassen kapotmaken. Ik weet wel dat er toeristen komen. Daarom heb ik in de nieuwsbrief ook over het toerisme geschreven. Robert heeft nu voor de tweede keer aan Fair Pen meegedaan. Ik wil journalist worden, want dan weet je wat zich in de hele wereld afspeelt. Of dokter. Maar eigenlijk word ik het liefste beroemd. In dit project vind ik het leukste om erop uit te gaan en mensen te interviewen. Het belangrijkste wat Fair Pen mij leert, is om mezelf uit te spreken. Dat kan heel handig zijn, want dan weet je tennminste hoe je een speech moet houden. hen. Dat anderen ook problemen hebben of arm zijn. Dat maakt ze sterker. Op onderzoek uit Haar school heeft inmiddels een tweede nieuwsbrief gemaakt. Het zegt veel over het enthousiasme waarmee de leerlingen die nauwelijks kranten zien- Fair Pen oppikken. Ze leren zoveel door Fair Pen, zegt Adrine. Samenwerken en hoe ze zelf nieuwe ideeën kunnen uitwerken. Ik vind vooral het interviewen en het verzamelen van nieuws over uiteenlopende onderwerpen heel belangrijk. Ze krijgen in de gaten dat ze ook zélf op zoek kunnen gaan naar informatie in plaats van dat dat altijd wordt aangedragen door de docent. In de schoolbibliotheek bijvoorbeeld. Dat motiveert. Ook om te discussiëren. Leerlingen houden daar meestal niet zo van. Ze lepelen de kant en klare informatie van de docent op en dat is dan dat. Vragen we ze naar nieuwe ideeën, dan hebben ze eigenlijk niets te melden omdat ze zich nergens in verdiept hebben. We zien dat leerlingen nu leren om met een eigen mening en argumenten te komen over vervolg op pagina 2 1 fair pen nieuws oktober 2009

2 Adrine Atuhire helpt de docenten in Rutaka Secondary School Rutaka vervolg van pagina 1 verschillende onderwerpen. Dat is prettig voor ons docenten, want we weten nu beter wat er zich in die hoofden afspeelt. Minderwaardigheidscomplex De meeste leerlingen van St.Joseph komen uit hele arme families, waar kinderen niet gestimuleerd worden om voor zichzelf te denken. Er is veel huiselijk geweld, vertelt Adrine. Kinderen worden geslagen of misbruikt en ze krijgen geen kans om tot volwassenen op te groeien. Ze zijn volkomen afhankelijk van andermans mening. Hun ouders kunnen amper het schoolgeld betalen en ze komen op school zonder schoenen en fatsoenlijke kleren. Ze vergelijken zichzelf voortdurend met anderen. Ze hebben geen zelfvertrouwen, maar een minderwaardigheidscomplex. Vooral als ze zich moeten uitspreken waar anderen bij zijn, voelen ze zich geremd. Daarom willen we dolgraag een cultuur op deze school waarin leerlingen zich veilig genoeg voelen om zichzelf uit te spreken. Wat ook helpt is het teamwerk. In de samenwerking ervaren ze dat iedereen gelijk is. Dat geeft ze meer zelfvertrouwen. Mondiger De tweede nieuwsbrief die St.Joseph maakte was niet zo n succes. Dat kwam vooral door een slechte planning van de docenten, die daardoor weinig tijd hadden hun leerlingen te begeleiden. In een bijeenkomst waren de leerlingen zo eerlijk om te zeggen dat het aan begeleiding van de leraren ontbrak, zegt Adrine. Daaraan merk ik dat ze mondiger worden. Vroeger zouden ze dat nooit hebben gezegd. Maar er zijn natuurlijk nog een heleboel zaken die ze moeten verbeteren. De meeste schrijven nog steeds verhaaltjes in plaats van nieuws of ze schrijven erg bevooroordeeld over de pygmeëen. Ze moeten een positieve houding ontwikkelen en leren om zaken vanuit verschillende invalshoeken te bekijken. En opinies natuurlijk. Om die te vormen is het leren van argumentatieve vaardigheden heel belangrijk. Onze docenten proberen dat nu ook aan te moedigen. Scherper Ook voor de meeste docenten is de didactiek van Fair Pen nieuw. Maar we leren er veel van, zegt Adrine. We komen erachter dat hoe beter we Fair Pen implementeren, hoe beter het ons helpt ons werk te doen. Het wordt eenvoudiger voor ons als leerlingen in staat zijn voor zichzelf na te denken en zelf dingen te onderzoeken. Leerlingen worden ook kritischer naar hun docenten toe. Er zijn misschien docenten die daar aan moeten wennen, maar het maakt ons scherper en allerter. Er zijn genoeg klassen waar nooit een vraag wordt gesteld en waar de leraren zelf ook inslapen. Maar als je weet dat je leerlingen bij de les zijn, dan ben je dat zelf ook. Veel leerlingen van Rutaka Secondary School doen er twee uur over om naar school of huis te lopen. Niet meer zo verlegen Sylvia Nhiraguhirwa (16) zit in de tweede klas en deed voor de tweede keer mee met Fair Pen. Wat ik heb geleerd is hoe ik een schrijfplan moet maken en dat helpt me echt om interessante verhalen te schrijven. Eigenlijk vind ik het maken van een schrijfplan ook het leukste om te doen. Interviewen vind ik ook leuk, omdat je dan informatie krijgt die je anders nooit te weten komt. En ik merk dat ik niet meer zo verlegen ben. Ik durf nu ook mensen gewoon naar dingen te vragen. Ik vind het ook belangrijk om een mening te vormen over iets. Dat helpt me om anderen een advies te geven als ze met een probleem zitten, om ze te helpen. Voordat ik aan Fair Pen meedeed was ik helemaal niet geïnteresseerd in het lezen van kranten. Als er nu kranten in de schoolbibliotheek liggen, lees ik het nieuws. Vooral het binnenlandse nieuws vind ik interessant. Wat ik later wil worden? Dokter. Dan kan ik anderen helpen. 2 fair pen nieuws oktober 2009

3 De hoofdredacteur voor de dummy Mirjam van Geest op Kalule Junior School Pilot op basisscholen begonnen in Kampala In juli 2009 ging de pilot op lagere scholen in Oeganda van start. De eerste school was Kalule Junior School in een buitenwijk van Kampala. Bijgestaand door Mirjam van Geest, leerkracht aan de Vrije School in Eindhoven, was het aan onderwijzer Richard Mwanje de eer om het Fair Pen concept voor het eerst uit te voeren op een basisschool. Met succes. Richard had al eerder in mei de Fair Pen workshop voor de basisscholen bijgewoond. Ik was nogal verrast, zegt hij. Ik had gedacht wat schrijfvaardigheden op te doen en methodes om de kinderen beter te begeleiden. Maar we leerden hoe we kinderen moeten stimuleren om voor zichzelf te schrijven, zonder dat wij ze vertellen wát ze moeten schrijven. Het is belangrijk voor ze om een eigen mening te vormen, omdat ze later voor zichzelf moeten kunnen zorgen. Net zoals met het Fair Pen concept voor de middelbare scholen, bestaat de cursus uit een gedeelte theorie en praktijk. Maar in plaats van twee weken, werken de basisscholen één week om tot hun nieuwsbrief te komen. Ze leren iets over kranten, feiten en meningen, wat een interview is, maar ook hoe je gedichtjes maakt en cartoons. Anders ook dan op de middelbare school, wordt de invulling van de nieuwsbrief niet geheel aan ze overgelaten. Ze krijgen iets meer sturing. Zo krijgen ze de opdracht een mening te schrijven over het verschil tussen jongens en meisjes. Zeker voor jonge kinderen is het moeilijk om zichzelf uit te spreken. Dat zijn ze niet gewend, zegt Richard. Thuis worden ze niet geacht tegen een oudere te praten als ze niks gevraagd is. Maar dat is iets dat langzaam aan het veranderen is. Wij moeten ze juist leren wèl te praten. Er zijn namelijk genoeg zaken om over te praten in dit land. Als iedereen De eerste nieuwsbrief basisscholen in de maak. Docent Richard Mwanje Cartoon voor de nieuwsbrief maar zijn mond houdt, zal er nooit iets veranderen. Over politiek wordt er genoeg gepraat, maar niet op een manier die problemen oplost. We moeten onze leerlingen aansturen te praten over hoe je problemen oplost. Fair Pen zien we als een goede manier om ze te stimuleren zich uit te spreken, maar ook om gezamenlijk tot één resultaat te komen. Ze leren met elkaar te overleggen, naar elkaar te luisteren, maar ook om te delen met elkaar. Wat er nieuw aan is, is dat ze zelf al het werk doen. En dat is weer erg goed voor ze, want dat leert ze verantwoordelijkheid te nemen. Inmiddels is ook de pilot op de basisschool in Rubuguri onder begeleiding van Mirjam afgerond. De derde pilot vindt plaats in november op een basisschool in het noordelijk gelegen Gulu. fair pen nieuws oktober 2009

4 Uiten van eigen mening is nog heel moeilijk Leerlingen Kalule Junior School zijn trots de spits af te bijten, hoewel dat niet altijd zonder horten of stoten gaat. In juli heb ik als eerste vrijwilliger de eerste Oegandese basisschool in Fair Pen s pilot mogen begeleiden. Het was ook mijn eerste ervaring in Afrika. We begonnen met het Fair Pen project op Kalule s junior school in Kampala. Bij binnenkomst in het piepkleine houten lokaaltje (dat wel wat weg had van een schuurtje) werden we in koor begroet door de kinderen met bijgaand een ritmisch klappen. Dat klappen in een ritme is standaard op scholen in Oeganda, merkte ik. Wanneer een kind iets goed doet, zegt de leerkracht Clapp for him en dan krijgt het kind ook zo n ritmisch mini applaus. Na het uitdelen van de materialen konden we aan de slag. De leerkrachten moesten de manual doornemen met de kinderen en opdrachten maken. Soms onderbrak ik even de leerkracht om een opdracht net even in andere woorden uit te leggen of door middel van vragen stellen aan de kinderen, checken of ze het wel begrepen hadden. Meestal krijg je dan een yes madam, want ze willen graag vriendelijk zijn en ons behagen. Ook al hebben ze het misschien niet gesnapt! We zijn twee dagen bezig geweest met de manual en opdrachten. Daarna zijn we begonnen met het vormen van de redactie en het bepalen welke artikelen werden geschreven door wie, wie een gedicht zou maken en een tekening of cartoon. Toen konden de kinderen aan de slag. Interviewen, research doen en het artikel schrijven. Tussendoor hebben we nog een mini redactievergadering gehad om de stand van zaken te bepalen. Alles werd bijgehouden op een dummy. Een groot vel waar de pagina s van de nieuwsbrief in het klein opstonden met inhoud. Aan het einde van de week was de nieuwsbrief klaar! Ik moest erg wennen aan de manier van les geven. De leerkracht dreunt zijn verhaal op voor de klas, kinderen moeten in koor het nazeggen, of antwoord geven op een vraag. Wanneer kinderen individueel beurten hebben, moeten ze eerst gaan staan, zeggen wie ze zijn, de vraag herhalen en dan pas het antwoord geven. Het onderwijs is erg frontaal en de interactie tussen leerkracht en kinderen is minimaal. Het is voor kinderen heel moeilijk om antwoord te geven op open vragen. Waarom vind je dat? Wat voel je dan? Dat kunnen ze nog niet. Het uiten van een eigen mening is heel moeilijk. Ze geven vaak antwoorden, of schrijven verhalen, die allemaal erg leuk en positief zijn omdat ze denken dat wij als mzungu (blanke) dat graag zo willen horen. Soms ging het werken aan de nieuwsbrief nog een beetje klungelig en onwennig. Het was voor de kinderen, de leerkrachten en voor ons nieuw. Later ben ik naar Rubuguri afgereisd en daar heb ik het project nog een keer gedaan. Ik was erg benieuwd hoe het zou gaan. Misschien zou het niveau van de kinderen wat lager liggen omdat het echt een plattelands schooltje is. De kinderen en leerkrachten hebben die week hard gewerkt. Het ging eigenlijk wat beter en vlotter dan in Kampala. Ik had het idee dat het niveau van deze kinderen wat hoger lag, ze wisten van aanpakken en toonden initiatief. Ook de leerkrachten werkten hard. Ze checkten goed bij het werken in de manual of de kinderen de stof hadden begrepen en bedachten zelf voorbeelden om bepaalde onderwerpen te verduidelijken. Ik wist nu beter welke richting ik in wilde en waar de aandacht op gevestigd moest worden. Namelijk: - Het verschil tussen feiten en meningen (heel belangrijk! Soms moet je een artikel schrijven op feiten gebaseerd en soms één waarin je je eigen mening geeft). - Welke vragen zijn belangrijk bij het interviewen en hoe vertaal je die naar het onderwerp waarover je schrijft. Op alle twee de scholen hebben de kinderen hard gewerkt en een knappe prestatie neergezet. Je merkt dat ze het erg moeilijk vinden nog om hun eigen mening te geven en te bewoorden. Nu moeten ze zelf volgende nieuwsbrieven maken en hoop ik dat het steeds beter gaat lukken om hun mening te uiten. Mirjam van Geest, leerkracht Vrije School Eindhoven 4 fair pen nieuws oktober 2009

5 Karamojong in Moroto Fair Pen in het land van de Karamojong Fair Pen voert haar programma deze herfst uit in het noordoostelijke gedeelte van Oeganda. In deze ruige woestijnachtige streek leeft sinds de 17e eeuw de traditionele Karamojong stam. De Karamojong zijn nomaden, verwant aan de Maasai en Turkana in Kenia, met een rijke traditie. De warriors zijn moedige strijders, maar berucht om hun veeroof-praktijken, die vooral met de komst van moderne wapens een gewelddadig karakter hebben gekregen. Sinds een paar jaar dwingt het Oegandese leger ze hun wapens in te leveren. Return the gun, embrace education is het motto. Veel Karamojong wonen in Moroto en Kotido. Fair Pen is in beide plaatsen. Zoals op Moroto High School; een regerings(kost)school met zo n 1200 leerlingen. De leerlingen aan het woord. Eigen mening Moses Omongin is 13 jaar en zit in de eerste klas. Van wat het verschil tussen een feit en een mening was, begreep ik niets. Ik dacht dat je gewoon een verhaal moest vertellen. Maar nu begrijp ik dat een mening iets is van jezelf, van wat je zelf denkt. Daarmee ben je niet meer afhankelijk van de mening van anderen. Nu schrijf ik voor het eerst een mening over alcoholisme. Ik wil dat mensen niet zoveel drinken, want daardoor leven ze een zinloos leven. Ik heb het bij mijn oom gezien. Die dronk zoveel dat ze hem naar ziekenhuis moesten brengen, hij was bijna dood. Daarna heeft hij nooit meer gedronken. Eerst vond ik het helemaal niet leuk om een mening te schrijven, maar nu vind ik dat het leukste wat er is. Ik wil graag journalist worden, want ik wil weten wat er in de wereld gebeurt. Er verandert daar heel veel, elke dag weer. Als je helemaal van niets weet, dan is het voor anderen makkelijker je aan te vallen. Patricia is de hoofdredacteur van de eerste nieuwsbrief door de Karamojong Op zondag wordt er gedanst om de meisjes te imponeren Schrijfplan helpt Patricia Alice Akongo is 18 jaar en zit in de vijfde klas. Mijn moeder is Karamojong, mijn vader Teso. Vooral mijn moeder vond dat ik naar school moest, omdat ze dat zelf heeft gemist. Ik doe aan Fair Pen mee, omdat ik tekstschrijven zo moeilijk vind en dat wilde ik verbeteren. Ik heb nu geleerd eerst een schrijfplan te maken en dat helpt enorm. Ik zou wel journalist willen worden, omdat ik meer wil weten over andere culturen. En omdat je veel reist. Ik ben tot hoofdredacteur gekozen, omdat ik al meer leidende functies heb in school. Ik heb zelfvertrouwen en dat spreekt aan. Leidinggeven in Fair Pen vind ik niet makkelijk; je moet heel veel problemen tegelijk aanpakken. De leden komen laat, ze werken veel te lang aan een pagina. Het moeilijkste zijn de redactievergaderingen. Dat ging niet zo goed. Als ik een vraag stel, geven ze geen antwoord of ze vinden alles goed. Op een gegeven moment wist ik niet meer wat ik nog moest vragen. De meeste durven hun mening niet te geven, misschien moeten ze het dan maar op een briefje voor me schrijven. Ze aanmoedigen? Ja, misschien moet ik dat wat harder proberen. Het enige wat ik echt niet leuk vind, zijn de deadlines. Er is altijd veel te weinig tijd. fair pen nieuws oktober 2009

6 Trots een Karamojong te zijn Simon Peter Lemukol is 19 en zit in de derde klas. Mijn ouders zijn eenvoudige mensen en mijn schoolgeld sparen ze bij elkaar met het maken van lokaal bier. Door school begrijp ik nu beter waar ik vandaan kom en wie ik ben. Ik leer voor mezelf te zorgen, in termen bijvoorbeeld van hygiène. Door het lezen van boeken, heb ik straks een beter leven. Daarom neem ik mijn school heel serieus. School brengt hervormingen in onze cultuur. Vroeger werden meisjes in een huwelijk gedwongen. Ze werden geroofd, verkracht en dan was het je vrouw. Niemand was zich er zo van bewust dat dat niet goed is. Nu probeer je een meisje over te halen met woorden, dat is veel beter. Een andere traditie is dat je met z n allen drinkt uit één grote schaal. Maar we hebben nu geleerd dat je daar ziek van wordt. Een heleboel dingen vind ik wel goed in mijn cultuur. Bij ons trouwen meisjes niet als ze nog geen 18 zijn. Dat gebeurt nergens anders in Oeganda en ik ben daar trots op. Veeroof is geen goed ding. Het zit heel diep in onze cultuur, maar door de geweren zijn er zoveel doden gevallen. De situatie is nu gelukkig aan het verbeteren. Het is goed dat we ons gevestigd hebben in Moroto. Een nomadenleven betekent ook dat je nergens weet of je veilig bent, dat je altijd bedreigd wordt door andere stammen. Nu leven we op één plaats en ook omdat het leger hier zit voelen we ons beschermd. En Fair Pen? Ik heb geleerd hoe je een tekst in elkaar moet zetten, hoe je alinea s aan elkaar schrijft en koppen maakt. Dat leert me anderen uit te leggen wat er hier gebeurt, hoe ons leven er uit ziet. Ik wist niet dat ook in Zuid Oeganda maar weinig meisjes naar school worden gestuurd Bruidsprijs Daniela Ayoo is 17 jaar en zit in de derde klas. Ik vind het leuk om de nieuwsbrieven van andere scholen te lezen, over hoe ze leven en over hoe hun cultuur in elkaar zit. Een meisje uit Rubuguri schreef over hoe meisjes daar denken over onderwijs. Hier worden maar heel weinig meisjes naar school gestuurd. Ik dacht dat het aan de Karamojong lag, maar in Zuid Oeganda gaat dat dus ook zo. Ouders zijn zich er niet van bewust dat school óók voor meisjes belangrijk is. Ik wilde heel graag naar school, maar ik moest mijn ouders wel overtuigen. Ik heb ze gezegd dat ik heel hard zal werken en ze zal helpen als ik klaar ben met school. Ik wil later rechter worden. Want dan leer je wat allemaal wel en niet kan volgens de wet. Met die kennis kun je mensen met hun problemen helpen. Ik schrijf in de nieuwsbrief over hoe wij hier trouwen. Dat is echt bijzonder, hoor. Maar ik heb het wel een beetje veranderd. Het gaat nu vooral over de bruidsprijs die bij de Karamojong veel te hoog is. Ook daarom moeten ouders hun kinderen naar school sturen, want dan leren ze dat ze van hoge bruidsprijzen echt niet beter worden. Op de Nijl Enkele jaren geleden reisde ik met mijn vrienden Billy en Fer, collega s van de lerarenopleiding in Nijmegen, door Oeganda. We hadden een druk programma en bezochten Entebbe, Jinja, Kampala, Gulu, Fort Portal en de ertussen liggende gebieden: op zoek naar het vormen van goede beelden en indrukken van het land en haar inwoners. Dat deden we door in contact te treden met mensen: te slapen in een vluchtelingenkamp in het noorden van het land, het interviewen van docenten over hun manieren van en ervaringen met lesgeven, het bekijken van de manier waarop mensen met hun natuurlijke omgeving omgaan (houtskool- en suikerrietproductie), et cetera. Kortom: overspoeld te worden met indrukken van omstandigheden waarin veel van mensen wordt gevraagd en waarin krachtige mensen tot enorme prestaties in staat blijken te zijn. Tijdens onze reis bevonden Fer, Billy en ik ons op zeker moment op de Nijl. Op een boot. Het is op die plek dat ik Edith ontmoette. Edith was bezig met haar ideeën rondom journalistieke vaardigheden voor leerlingen in de context Oeganda en we filosofeerden daarover. Op de boot op de Nijl. En het leek Billy, Fer en mij een goed idee haar in contact te brengen met Hanneke Houkes, toen docente in Nijmegen en betrokken met Oeganda via het Sharing Schools netwerk. Hanneke kon volgens ons een waardevolle partner zijn voor Edith... En zo geschiedde. Beide dames werden uitgenodigd op de lerarenopleiding en tussen hen ontspon zich een boeiend gesprek. In scheikundetermen leek er wel sprake te zijn van een chemische reactie waarin uit de aanwezige atomen en moleculen een nieuw element ontstond. Billy en ik zaten erbij en keken ernaar. Wauw. De geboorte van het nieuwe element: Fair Pen. Fair Pen is zo langzamerhand een professionele organisatie geworden (of aan het worden), waarin de chemie van het ontstaansproces nog zichtbaar is. Toen ik vanuit de lerarenopleiding studenten begeleidde die hun minor in Oeganda wilden gaan doen, waren de contacten weer snel gelegd en toen een bestuursfunctie vacant kwam hoefde ik niet lang na te denken: ja. Dat zou me wat zijn! Empowerment van leerlingen in Oeganda vergroten, dat professioneel begeleiden en onderzoeken. Ja. Wat zou dat mooi zijn. Ik ben blij dat ik daaraan een bescheiden bijdrage kan en mag leveren. Roel Grol, bestuurslid FPN 6 fair pen nieuws oktober 2009

7 Natuurlijk zijn wij erg benieuwd naar wat deskundigen van Fair Pen News in Oeganda vinden. Hoe pikken de leerlingen het kranten schrijven op? Wat zijn voor hen interessante onderwerpen? Wat valt op? Berber Bast, chef redactie Zorgvisie bijt de spits af. En de buit is een geit Fair Pen draait nu sinds een jaar en de resultaten zijn indrukwekkend. In opvallend goed Engels schrijven de leerlingen vol trots en enthousiasme over gebeurtenissen op hun school en in hun dorp, over de natuur in hun omgeving en over maatschappelijke problemen. In sommige nieuwsbrieven vullen zij dit aan met een pagina luchtig showbizznews, meestal over lokale beroemdheden. Op sommige scholen krijgt de nieuwsbrief al de uitstraling van een echte krant, met een logo, een inhoudsopgave op de voorpagina die uitnodigt tot verder lezen en duidelijke rubrieksaanduidingen bovenaan de pagina. Er wordt hier en daar ook keurig onderscheid gemaakt tussen feiten en meningen. De nieuwsbrieven laten duidelijk zien dat de leerlingen reflecteren op hun bestaan. Aan de andere kant is hun feitelijke relaas voor Westerse lezers hier en daar onthullend. Een verslag van een gewapende overval waarbij een dode is gevallen en de buit blijkt te bestaan uit een geit, maakt de welvaartverschillen overduidelijk. En een tekening over een leerling die nederig zijn ouders begroet bij hun bezoek op school laat een enorm cultuurverschil zien. Wie de gemaakte nieuwsbrieven bekijkt op de fairpen website raakt snel overtuigd van de kracht van de nieuwsbrief als leerinstrument. Schrijven over je bestaan maakt je bewust van de plusen verbeterpunten eraan. Samen met anderen je stem laten horen moet deze jongeren wel een enorme boost geven. Berber Bast, chef redactie Zorgvisie, vaktitel voor beleid en management in de gezondheidszorg Onze sponsoren stichting fair p en Edith Tulp Stichting Basta Lions Club Kempenland edith.tulp@fairpen.com T / Hanneke Houkes hanneke.houkes@fairpen.com T / Redactie FP Nieuws: Edith Tulp tekst en fotografie Resia Bibo vormgeving huisstijl Wilt u ons steunen? Stort uw bijdrage op Triodos Bank t.n.v. stichting Fair Pen