MEDEDELINGEN. bevat het grote tevredenheidsonderzoek afsluiting water i.v.m. vervanging rioolgemaal eind oktober/begin november

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "MEDEDELINGEN. bevat het grote tevredenheidsonderzoek afsluiting water i.v.m. vervanging rioolgemaal eind oktober/begin november"

Transcriptie

1 nummer 4 jaargang De Water-Lander twee-maandelijks informatie-bulletin van v.t.v. water-land Kijk o o k eens o p w w w.v t v-w at e r l a n d.tk MEDEDELINGEN bevat het grote tevredenheidsonderzoek afsluiting water i.v.m. vervanging rioolgemaal eind oktober/begin november 1

2 A.D.S.S. Anne Drenth Sound Service To ta l e geluidsverzorging v o o r al uw evenementen Geluid en licht op het hoogste niveau Wij werken met sets van EV Deltamax Kling&Freitag Dynacord en d&b audiotechnik Heimansweg TZ Amsterdam Tel Fax Mob d&b audiotechnik 2

3 Van onze Voorzitter Het tuinseizoen loopt alweer bijna op zijn eind. Nog een paar weekjes en we gaan de tuin weer winterklaar maken. Als we een tussenbalans opmaken van wat dit seizoen ons al gebracht heeft, kunt we constateren, dat er een hoop positieve ontwikkelingen zijn. Mogelijk heeft U al gezien dat er hard gewerkt wordt aan de 1-meter paden. Twee ploegen vakkundige vrijwilligers zijn op maandag- en vrijdagmorgen bezig met het herstel van deze paden. Hiervoor gebruiken zij een nieuwe machine en wals, mooie aanwinsten voor de vereniging. Deze machine kan ook gebruikt worden om het onkruid te verwijderen van de paden, zodat er minder met andere middelen gewerkt hoeft te worden. Ook hebben zich weer nieuwe mensen aangemeld voor bestuurswerkzaamheden en commissiewerkzaamheden. Het bestuur is uitgebreid met Frans Hilgevoord en Barbara Koerse. En ook de technische commissie is weer enigszins op sterkte. De tuincommissie draait volop en is goed bezig. De geheel vernieuwde recreatiecommissie heeft het op dit moment heel erg druk met het zomerprogramma en kan nu al de complimenten opsteken voor hun werkzaamheden. De inkoopcommissie doet het al jaren goed, ondanks de economische crisis. Op de EHBO ers kunnen we ook nog steeds rekenen. Alleen het draaien van bardiensten in ons verenigingsgebouw blijft nog steeds een probleem. Ondanks oproepen van de buffetcommissie zijn er nog steeds te weinig mensen voor de bar. We hebben een mooi verenigingsgebouw en we zijn het er allemaal over eens dat we zoveel mogelijk open willen zijn, ook buiten de zomervakantie. Dit is alleen 3

4 Inhoudsopgave Van onze Voorzitter 3 Van de Bond van Volkstuinders 6 Van het Bestuur 9 In Memoriam 10 Mooi is ons Water-Land 10 Van de Recreatiecommissie 14 Van het Bestuur 12 Het Vlinderveld 13 Plagiaat? 14 Yoga op Water-Land 16 Uit de Archieven 17 Het grote Tevredenheidsonderzoek 20 Wie-is-Wie op Water-Land 31 De Moppentrommel 32 Kleurplaat 33 Testjes en Proefjes 35 Tuinkalender Augustus en September 39 De Boekbespreking 47 De Kemphaan 49 Vlinders op Water-Land 50 Een Duizendknoop? 52 Adres Wijzigen? 55 Wat is Waar 57 Colofon 60 4

5 Van de Voorzitter Van onze Voorzitter (vervolg) mogelijk, wanneer we hier allemaal onze schouders onder zetten. We kunnen veel willen en ook realiseren, maar we moeten het wel zelf doen. Wanneer je tijd hebt om een biertje te drinken, dan heb je misschien ook wel de tijd om een biertje te tappen. Al met al mogen we trots zijn op onze vereniging en ons tuinpark dat er weer geweldig bij ligt. Jammer, dat sommige mensen zo negatief zijn. Deze mensen zouden eens wat vaker een tuinvereniging in Amsterdam moeten bezoeken. Zij zullen zich dan realiseren dat we met zijn allen een geweldig mooie plek hebben in de Waterlandse bossen en alles in het werk moeten stellen om deze plek te behouden. Laten we verdraagzaam zijn naar elkaar toe en elkaar geen overlast bezorgen. Weet dat wanneer U niet meer hoeft te werken, uw buurman dat wellicht nog wel moet en afhankelijk is van het weekend om te tuinieren en te recreëren. Natuurlijk bent U geen mopperaar, maar een positief kritische tuinder met mogelijk leuke ideeën, waar wij als vereniging profijt van kunnen hebben. Daarom vindt U in dit infobulletin een tevredenheidsonderzoek. Wij als bestuur willen graag weten waar U tevreden en ontevreden over bent. Hoe U dingen anders zou willen zien en misschien nog wel het belangrijkste, welke rol U daar zelf in wilt en kunt spelen. Ik hoop, dat U allemaal reageert, zodat wij de vereniging met uw wensen de goede kant op kunnen blijven sturen. Namens het Bestuur, Tonny van Geyten, voorzitter 5

6 Van de Bond van Volkstuinders Hoe komt u aan een volkstuin? De meeste volkstuinparken hebben een wachtlijst, maar dat betekent niet dat u altijd vele jaren geduld moet hebben voordat u in aanmerking komt voor zo n schitterend stukje natuur in of vlakbij Amsterdam. Veel mensen laten zich inschrijven voor een tuin op termijn. Als u 18 jaar of ouder bent en een vaste woon- of verblijfplaats in Nederland heeft, kunt u op één of meer wachtlijsten worden geplaatst. Dus voordat U een tuin kunt huren, moet U wel eerst ingeschreven staan als aspirant van de Bond van Volkstuinders, middels een formulier, dat vanaf 1 oktober 2009 op onze website beschikbaar is. Wanneer U ingeschreven bent als aspirant van de Bond van Volkstuinders, ontvangt U een kaart, waarmee U zich persoonlijk kunt aanmelden voor de wachtlijst. Dat kan uitsluitend op een (periodieke) bijeenkomst van het bestuur, bestuurszitting genaamd. De data waarop deze zittingen worden gehouden kunt u vinden bij de desbetreffende tuinparken. Overigens staat deze informatie ook vaak op het mededelingenbord, dat meestal bij de ingang van het park hangt. 6 Als aspirant bent u jaarlijks een contributie verschuldigd van 32,50 (prijspeil 2009). U ontvangt dan elk kwartaal ons tijdschrift De Vroegop en van de landelijke volkstuinorganisatie, het AVVN, De Tuinliefhebber.

7 7

8 Van de Bond van Volkstuinders Als aspirant heeft u het recht in te schrijven op de tuinen die te huur staan op het tuinpark/de tuinparken waar u op de wachtlijst staat. De tuinbeplanting, het huisje en eventueel schuur en broeikas die er op staan neemt u via het bestuur over van de vorige eigenaar. De toewijzing van tuinen geschiedt in principe volgens rangnummer. Dit houdt in dat degene die het langst staat ingeschreven, de eerste rechten heeft als er een tuin wordt aangeboden. Nadere informatie hieromtrent kunt u krijgen bij de besturen van het (de) desbetreffende tuinpark(en). Bond van Volkstuinders HET NIEUWSBLAD VOOR VOLKSTUINDERS JAARGANG 17 NR 63 OKTOBER ISSN: X Auteurs toasten op 2e druk Tuin in de Branding Tuin en Passie van Caroline Zeevat Amsterdamse wethouders bezoeken tuinparken Afscheidsreceptie voorzitter Nut en Genoegen Kennismaking: jonge Marokkanen en volkstuin? Voortgang Veranderplan Uitslag bondsaktiviteiten 8

9 ATCO Dakwerken bv Uw adres voor: (vrijblijvende prijsopgave) - stalen dakpannen - bitumineuze daken - shingle daken - dakpannen Alles onder 10 jaar garantie Struisgrasstraat LE Amsterdam. Tel: (na uur) - Mobiel: Fax: atco-dakwerken@zonnet.nl Van het Bestuur VERVANGING RIOOLGEMAAL De gemeente Almere zal eind oktober of begin november 2009 onderhoudswerkzaamheden gaan verrichten aan het rioolgemaal. Dit rioolgemaal zal vervangen voor een nieuwe verbeterde versie. Staat het oude rioolgemaal nog bij de Bivak, het nieuwe zal geplaatst worden aan de andere zijde van het pad, bij de EHBO. Voor ons hebben deze werkzaamheden de consequentie, dat er in deze periode geen gebruikt gemaakt kan worden van het riool. Het water zal afgesloten worden, maar U wordt verzocht ook geen gebruik te maken van het toilet met emmertjes water. Het Bestuur 9

10 In Memoriam IN MEMORIAM ANS VLIETMAN Op 2 augustus 2009 is Ans Vlietman op 70-jarige leeftijd overleden. Ans was een tuinder van het eerste uur. Samen met haar man Frans, heeft zij ons tuinpark zien veranderen van een rietveld in een prachtige natuurpark. Ans en ook Frans hebben heel wat energie in onze vereniging gestoken en ook hun kinderen zijn hier opgegroeid. In Ans verliezen wij een zeer gewaardeerde vrouw en een geliefd lid van onze vereniging. Wij wensen Frans, de kinderen, kleinkinderen, familie en vrienden heel veel sterkte. Het Bestuur Mooi is ons Water-Land Maar wist U, dat ons Water-Land opgebouwd is, enkel en alleen door de werkplicht en heel veel vrijwilligers. Wanneer je die mensen allemaal bezig ziet en deze mensen ook bezig zijn wanneer wij het niet zien, dan zou je denken, dat dit betaalde krachten zijn. Deze mensen doen zoveel en alles vrijwillig. Heel langzaam komen nu jongere mensen bij de oudere vrijwilligers. Ik dacht echt, dat wij in slaap zouden vallen, met alle gevolgen van dien. Maar er moeten nog meer jongere mensen bij. Een commissie is helemaal verjongd en zij laten ook echt zien, dat het bruist. Ze organiseren heel veel voor jong en oud. Zij staan achter de bar of staan te bakken in ons clubhuis, wanneer daar geen mensen voor zijn. Zij zijn dag en nacht bezig om het iedereen zoveel mogelijk naar de zin te maken. Petje af, zeg maar gerust PET af voor deze jongelui van de recreatiecommissie. Voor mij zijn zij een professioneel animatieteam. Bravo, ga zo door! 10 Marjan Voorsluijs Tuin 114

11 Vasco profiel Uw dealer voor het leveren of het monteren van stalen dakpanplaten Bent u zelf handig? Er wordt kosteloos een vrijblijvende offerte gegeven Wij leveren het af voor de deur van uw tuinhuisje De voordelen van dakplanplaten: - minimale belasting - milieubewuste constructie - dak over dak montage - zes verschillende kleuren - veel hulpstukken en accessoires Bel voor een vrijblijvende offerte: Vasco Profiel: dé dealer van Finish Profiles in Amsterdam en omstreken Postbus MG Amsterdam 11

12 Van het Bestuur Samenstelling bestuur: Wie maken er nu deel uit van het bestuur van onze vereniging, welke functie heeft ieder bestuurslid en wie is waar verantwoordelijk voor? Voorzitter: Vice-voorzitter: Secretaris: 2e secretaris: Penningmeester: 2e penningmeester: Verzekeringen: Veiligheidsadviseur: Bestuurslid: tonny van Geijten Peter Dekker Peter Dekker lydia de Vries Henk de Goede Ruud de Kaste lydia de Vries Frans Hilgevoord joop de Korte sjef de Blok barbara Koerse Gedelegeerde naar: Communicatiecommissie: Inkoopcommissie: EHBO commissie: Technische commissie: Tuincommissie: Buffetcommissie: Recreatiecommissie: tonny van Geijten Henk de Goede Henk de Goede ruud de Kaste sjef de Block joop de Korte joop de Korte Het Bestuur 12

13 Het Vlinderveld De oplettende Waterlander heeft waarschijnlijk gezien dat het vlinderveld een grote verandering heeft ondergaan. Het veld, dat eerst verdeeld was in eilandjes, is nu grotendeels plat gemaaid. Dit is niet zonder reden gedaan. Er kwam o.a. steeds meer riet op en daar was niet meer tegenop te werken. En.werk is er genoeg in het vlinderveld. Daarom is toen besloten om het voorste veld als vlinderveld in te richten, met meer bloemen en minder hoge grassen. Er zouden nu al veel meer bloemen moeten groeien, maar helaas staan een hoop bloemsoorten op het menu van de herten. We zijn nu aan het uitproberen welke bloemen ze wel en welke ze niet lusten. De bedoeling is om zo veel mogelijk vlinderlokkende bloemen in het vlinderveld te laten groeien. Want uiteindelijk willen we een tuin vol vlinders, maar ook een tuin waar u van kunt genieten als u daar een kijkje neemt. Het vlinderveld met het platgemaaide veld achter het bloemenveld is een ruimtelijk stukje geworden. Een plekje waar je de rust en stilte kunt ervaren. Laten we zuinig zijn op dit plekje. Een nog oplettender Waterlander heeft misschien gezien dat de vlinder ineens uit het vlinderveld was verdwenen. Een vlinderveld zonder vlinder? Nee hoor, dit was maar tijdelijk. Hélène Swierstra had aangeboden de vlinder te beschilderen. En nu staat er een prachtige exemplaar in het veld. Dank je wel Hélène we zijn heel blij met de metamorfose van de vlinder. Kortom, het vlinderveld wordt steeds mooier, daar doen we ons uiterste best voor. Hondenbezitters, op het vlinderveld en het platgemaaide veld erachter, gelden nog steeds de volgende regels, wilt u daaraan denken? (Honden aanlijnen en niet laten poepen dus). Ria en Gerrie 13

14 Plagiaat? Ergens gelezen. Als je het erbij vertelt dus geen plagiaat. De Fee Een jonge wielerkampioen mocht van een Fee één wens doen. Hij zei: Ik heb altijd één wens gehad; ik wou dat ik vier benen had. Zo, zei de Fee komt voor elkaar. Rijd jij je rondjes maar en begin vlug, je zult altijd winnen. Het hoeft niet met geweld, voor jou is al t ronde geld. 14 Een drinkebroer uit Soekroen mocht twee wensen doen. Graag een fles whiskey, sprak hij verguld die hoeveel ik ook drink steeds blijft gevuld. Komt voor elkaar, zei de Fee. Dat is een wens, je mag er twee. De man riep opgetogen: Yes, het allerliefst nog zo n fles.

15 Van de Voorzitter (vervolg) Plagiaat? Was ik die snuiter maar geweest, op Waterland was het dan alle weken feest. Kom met z n allen, hop, hop, hop. Deze drank kan toch nooit op. Maar ik was die snuiter niet, gewoon een Waterlandse griet. Soms bakt ze ze wel heel erg bruin, met lieve groeten van de tuin. PS Wie mij als eerste kan vertellen wat een billedrammer is krijgt 10 buxusplantjes van me. Succes gewenst. Ria Tuin 91 VOS olie en gas Voor al uw propaan en butaan gasflessen Op ons depot is tevens een ruime sortering gas accessoires direct leverbaar. Gasdepot: Butaanweg 3 havennr tel fax

16 Yoga op Water-Land Zondagochtend 10 uur lekker buiten in de ochtendzon een uurtje yoga. Wie lijkt dat geen heerlijk idee. Onder begeleiding van de ervaren yogalerares Petra doen we ademhalingsoefeningen, eenvoudige yogaoefeningen, mantra zingen en meditatieoefeningen. Iedereen is welkom oud en jong, man, kind of vrouw, beginner of gevorderde. Tijdens de zomer vanaf 16 augustus iedere zondag, behalve bij heel slecht weer. Graag zelf een dekentje of matje meenemen. We verzamelen om uur bij de kantine. Voor iedereen die graag de zondag op een prettige manier wil beginnen. Namens de Recreatiecommissie Monique de Rijk 16

17 Van de Voorzitter (vervolg) Uit de Archieven Deze foto komt uit de archieven en is gemaakt eind zeventiger begin tachtiger jaren. Weet U wie het zijn en bij welke gelegenheid deze foto gemaakt is? Kent U het verhaal erachter? Laat het ons weten, dan publiceren we uw verhaal in het volgende infobulletin. Mocht U nog ergens in een oude doos een oude leuke foto vinden van een gebeurtenis op ons tuinpark, laat die ons dan toekomen. Niets zo leuk als oude herinneringen ophalen. Namens de Communicatiecommissie Tonny van Geyten 17

18 geautoriseerde dealer Zonne-Energie-Zaanstad is gestart met haar activiteiten in 1988 en heeft als vertegenwoordiger van kwaliteitsproducten van Shell Solar al vele duizenden tevreden gebruikers van zonne-energie. Onze sterke punten zijn: - Zorg voor het milieu - Levering kwaliteitsproducten - Eerlijke en oprechte adviezen - Concurrerende prijzen - Directe service Het adres voor: - Zonnepanelen van 10 Wp t/m 110 Wp - Accu s van 70 Ah t/m 230 Ah - Omvormers 12/230 Volt vanaf 150 Watt t/m 1500 Watt - Laad- en regelapparatuur van 1 t/m 40 panelen - Accessoires geopend: ma.-woe uur do.-vrij uur zat.-zon. gesloten 18 Z Z E Zonne-Energie-Zaanstad-B.V. Jonkerplantsoen 1b 1508 EE Zaandam Tel: Fax:

19 Z Z E Zonne-Energie-Zaanstad-B.V. Jonkerplantsoen 1b 1508 EE Zaandam Tel: Fax: Prijslijst (Bel ons voor de actuele prijzen) ZONNE-ENERGIE-ZAANSTAD Speciale aanbiedingen Zonnepanelen RSM 50 BEL RSM 14 P BEL RSM 75 BEL RSM 80 BEL SM 50 (Siemens) BEL SM 55 (Siemens) BEL Accu s Varta Solar type Volt 100AH BEL Deta 230AH BEL Regelaars Shell Merlin BEL Shell BA-s BEL MR 6 BEL MR 10 BEL Omvormers 12/220Volt Samilex 300 Watt BEL Samilex 500 Watt BEL Joker Sinus 200 Watt BEL Joker Sinus 400 Watt BEL Joker Sinus 800 Watt BEL LEVERING AF ZAANDAM geautoriseerde dealer 19

20 Het grote Tevredenheidsonderzoek Het bestuur zou graag willen weten of U tevreden bent over onze tuinvereniging. Mogelijk, dat U graag iets anders had willen zien, of dat U leuke ideeën hebt. Mogelijk, dat U ideeën heeft over werkzaamheden of bezigheden, die anders kunnen en eventueel kostenbesparend kunnen zijn. Wij zijn niet alleen benieuwd naar Uw ideeën en suggesties, maar ook naar welke rol U hierin wilt spelen. Kortom, wat we zelf willen, moeten we ook zelf realiseren. Wilt U ruimere openingstijden van de vuilcontainer, dan zult U zelf ook daar een extra tuindienst voor moeten draaien. Wilt U op maandagavond een kroketje kunnen halen, dan zult U ook bereid moeten zijn op maandagavond, een keer dit kroketje te bakken. Natuurlijk hebben wij een Algemene Ledenvergadering en bestuurzittingen waar U, uw zegje kan doen en inspraak heeft op de gang van zaken binnen de vereniging. Een groot aantal tuinders zien en spreken wij als bestuur zelden tot nooit. Juist binnen deze groep kan een heleboel leven, waar wij geen weet van hebben. Mogelijk, dat zich ook bepaalde vaardigheden en expertise bevinden binnen deze grote groep tuinders. Wij roepen dan ook iedereen op, dit tevredenheidsonderzoek in te vullen en te deponeren in de groene brievenbus bij De Bivak. U kunt dit doen tot 1 oktober 2009, waarna wij ons in de winter gaan buigen over al uw ideeën en suggesties. U zult middels dit infobulletin op de hoogte worden gebracht over de uitslag. Namens het Bestuur, Tonny van Geijten Tevredenheidsonderzoek VTV Water-Land 2009 Datum:.. Naam tuinder:.. Tuinnummer:.. 20

21 Het grote Tevredenheidsonderzoek 1. Bent U tevreden over de voorlichting bij de overdracht van uw tuinhuisje 2. Bent U tevreden over de bestuurszittingen 3. Bent U tevreden over de afhandeling van uw klachten en vragen 4. Bent U tevreden over de afhandeling van overtredingen 5. Bent U tevreden over de informatievoorziening op de website 6. Bent U tevreden over dit infobulletin Hans Keller 21

22 Het grote Tevredenheidsonderzoek Ik ben in de volgende periode beschikbaar om een bijdrage te leveren aan het door mij voorgestelde idee: 7. Bent U tevreden over de informatievoorziening op de infoborden Ik ben in de volgende periode beschikbaar om een bijdrage te leveren aan het door mij voorgestelde idee: 8. Bent U tevreden over de openingstijden van de tuinwinkel Ik ben in de volgende periode beschikbaar om een bijdrage te leveren aan het door mij voorgestelde idee: 9. Bent U tevreden over het assortiment van de tuinwinkel Ik ben in de volgende periode beschikbaar om een bijdrage te leveren aan het door mij voorgestelde idee: 22

23 Van de Voorzitter (vervolg) Het grote Tevredenheidsonderzoek 10. Bent U tevreden over de voorlichting van gekochte artikelen Ik ben in de volgende periode beschikbaar om een bijdrage te leveren aan het door mij voorgestelde idee: 11. Bent U tevreden over garantie en reparatie van in de tuinwinkel gekochte artikelen 12. Bent U tevreden over de inzet van de EHBO Ik ben in de volgende periode beschikbaar om een bijdrage te leveren aan het door mij voorgestelde idee: 13. Bent U tevreden over voorlichting door de EHBO Ik ben in de volgende periode beschikbaar om een bijdrage te leveren aan het door mij voorgestelde idee: 23

24 Het grote Tevredenheidsonderzoek 14. Bent U tevreden over de materialen van de EHBO 15. Bent U tevreden over de openingstijden van ons verenigings gebouw (kantine) Ik ben in de volgende periode beschikbaar om een bijdrage te leveren aan het door mij voorgestelde idee: 16. Bent U tevreden over het assortiment drankjes en hapjes in de kantine Ik ben in de volgende periode beschikbaar om een bijdrage te leveren aan het door mij voorgestelde idee: 17. Bent U tevreden over de inrichting van de kantine Ik ben in de volgende periode beschikbaar om een bijdrage te leveren aan het door mij voorgestelde idee: 24

25 Het grote Tevredenheidsonderzoek 18. Bent U tevreden over de bediening aan de bar Ik ben in de volgende periode beschikbaar om een bijdrage te leveren aan het door mij voorgestelde idee: 19. Bent U tevreden over het recreatieprogramma Ik ben in de volgende periode beschikbaar om een bijdrage te leveren aan het door mij voorgestelde idee: 20. Bent U tevreden over wat er georganiseerd wordt voor ouderen Ik ben in de volgende periode beschikbaar om een bijdrage te leveren aan het door mij voorgestelde idee: 21. Bent U tevreden over wat er georganiseerd wordt voor jongeren 25

26 Het grote Tevredenheidsonderzoek Ik ben in de volgende periode beschikbaar om een bijdrage te leveren aan het door mij voorgestelde idee: 22. Bent U tevreden over het soort recreatie/educatie Ik ben in de volgende periode beschikbaar om een bijdrage te leveren aan het door mij voorgestelde idee: 23. Bent U tevreden over het technisch onderhoud van onze gebouwen Ik ben in de volgende periode beschikbaar om een bijdrage te leveren aan het door mij voorgestelde idee: 24. Bent U tevreden over voorlichting op technisch gebied Ik ben in de volgende periode beschikbaar om een bijdrage te leveren aan het door mij voorgestelde idee: 25. Bent U tevreden over hulp bij technische problemen 26

27 Het grote Tevredenheidsonderzoek Ik ben in de volgende periode beschikbaar om een bijdrage te leveren aan het door mij voorgestelde idee: 26. Bent U tevreden over de rioolontstopping Ik ben in de volgende periode beschikbaar om een bijdrage te leveren aan het door mij voorgestelde idee: 27. Bent U tevreden over het tuinonderhoud van ons tuinpark Ik ben in de volgende periode beschikbaar om een bijdrage te leveren aan het door mij voorgestelde idee: 28. Bent U tevreden over de tuincontroles 29. Bent U tevreden over de afvoer van takken en afval 27

28 Het grote Tevredenheidsonderzoek Ik ben in de volgende periode beschikbaar om een bijdrage te leveren aan het door mij voorgestelde idee: 30. Bent U tevreden met de openingstijden van de vuilcontainer Ik ben in de volgende periode beschikbaar om een bijdrage te leveren aan het door mij voorgestelde idee: 31. Bent U tevreden over de voorlichting op tuingebied 32. Bent U tevreden over het maaien en hakselen Ik ben in de volgende periode beschikbaar om een bijdrage te leveren aan het door mij voorgestelde idee: 33. Bent U tevreden over de paden, vijver en sloten 28

29 Met goed gereedschap ben je beter af... DBS Maaitechniek, het grootste grasmaaicentrum van Gooi- en Vechtstreken. Bij ons vindt u tuinmachines van onder meer: Husqvarna, Stiga, Stihl, Torro en vele andere topmerken. Verder natuurlijk alles wat met het onderhoud van uw tuin te maken heeft. VCA erkend inspectiebedrijf Bel voor actuele prijzen of kijk op onze website. DBS Maaitechniek Cannenburgerweg RH s Gravenland tel: fax: info@dbsmaaitechniek.nl 29

30 Het grote Tevredenheidsonderzoek Ik ben in de volgende periode beschikbaar om een bijdrage te leveren aan het door mij voorgestelde idee: 34. Bent U tevreden over ons speeltuintje Ik ben in de volgende periode beschikbaar om een bijdrage te leveren aan het door mij voorgestelde idee: 35. Bent U tevreden over (hier kunt U zelf invullen, welk onderwerp U in dit tevredenheidsonderzoek hebt gemist, of U daar over tevreden of ontevreden bent. Wat U zou willen veranderen en wat U daar aan zou willen doen). 30

31 Wie-is-Wie op Water-Land Een nieuw portret van 2 dames die de Vlindertuin onderhouden. In 2004 hebben Ria en Gerrie de tuin van de familie Moria overgenomen en ze waren dol enthousiast dat ze hier bij ons op Waterland een tuin kregen. Een volkstuin was het laatste wat ze ooit gedacht hadden te zullen huren, daar ze een beeld hadden van de volkstuinen uit Amsterdam die nu eenmaal in de stad liggen. De omgeving van ons park is toch meer in de natuur gelegen met het Waterlandse bos er omheen. Dat hadden ze meteen bij aankomst op het park al gemerkt dat het zo rustig was en de vele vogels die hun aanwezigheid duidelijk kenbaar maakten. Kortom een fijne sfeer. Bij het huisje van Jan en Rie hadden ze meteen een goed gevoel over deze sfeer. En ze besloten dan ook meteen om zich hiervoor in te schrijven. Tot hun geluk mochten ze er betrekkelijk snel intrekken. Ze hebben met veel elan de tuin tot hun eigen plek gemaakt met veel soorten bloemen en planten, enkele rozen en planten met bomen zijn dan ook blijven staan. Ria werkt als administratief medewerker bij een reisorganisatie en Gerrie werkt op een advocatenkantoor. Na kennis te hebben gemaakt met de werkplicht kwamen ze in contact met Greet Doorn, die in het verleden samen Henk Timmerman en de Vlinderstichting een begin hadden gemaakt met de Vlindertuin. De Vlindertuin besloeg het hele achterveld bij de sloot en dat was een enorm stuk grond. Het is de bedoeling dat er bijzondere vlinders komen door een bepaald beleid te voeren en de ene plant wel te laten staan en bijvoorbeeld het gras en een teveel aan distels weg te halen. Het was me wel een klus waar ze aan begonnen en na een tijd het hele veld proberen onder controle te krijgen hadden ze het al bijna opgegeven. Komt tijd komt raad, er werd besloten dat nu maar een klein,1/4 deel, over zou blijven om een vlindertuin te realiseren en dat is redelijk te doen. Voordat ze hier aan begonnen hebben Ria en Gerrie een heleboel gras en resten die er na het maaien waren blijven liggen op moet ruimen. Ze hebben welgeteld 250 kruiwagens vol op moeten ruimen. Een hele klus. Daarna zijn er verschillende soorten bloemzaden gestrooid en opgekomen. 31

32 Wie-is-Wie op Water-Land In de tuincommissie zit ook Gerben Zeilinga en hij is hovenier met verstand van zaken. Hij komt tussendoor en aan het begin van het seizoen helpen met het hoge gras tussen de planten weg te zeisen. Het resultaat van hun harde werken is nu al te zien aan de verschillende planten die opkomen want er komen dus ook bijzondere vlinders op af zoals de distelvlinder en de kolibrievlinder.heel bijzonder. Ria en Gerrie doen dit werk i.p.v. de werkplicht, maar het is wel heel wat werk maar ze doen het graag, het is erg rustig in deze hoek van het park. Ze komen allebei enorm tot rust in hun paradijsje kunnen zich opladen en alles loslaten van de dagelijkse beslommeringen. Ze zijn bijna altijd buiten ook als het niet te hard regent, dan zitten ze onder een regenbestendige parasol. s Avonds stoken ze een vuurtje in hun kachel met schoorsteenpijp, kortom een waar lusthofje. Sinds enige tijd hebben ze een kleinzoon en dat is natuurlijk ook heel fijn om hen op de tuin te ontvangen. Komt u gerust eens in deze hoek kijken naar de vlinders in de vlindertuin en geniet mede met ons van dit rustige hoekje. Namens de Communicatiecommissie Hélène Swierstra De Moppentrommel Muggen De dochter van een mug gaat voor het eerst uit vliegen. Als ze thuis komt, vraagt haar moeder hoe haar eerste vlucht was gegaan. Het was een groot succes, zei de mug, overal waar ik kwam klapte de mensen in hun handen om me toe te juichen!! Krokodillen Koning Leeuw heeft een vergadering met het hele dierenrijk. Ondertussen moet Jantje een tros bananen halen. Hij moet alleen wel via een rivier met duizenden krokodillen! Hoe komt hij aan de overkant? 32

33 Kleurplaat 33

34 De Moppentrommel -gewoon zwemmen, de krokodillen zijn toch allemaal bij de vergadering van Koning Leeuw. Gif Twee slangen komen elkaar tegen in het moeras. De ene slang zegt tegen de andere: Ik hoop dat ik niet giftig ben. Vraagt de andere: Waarom? Zegt die ene weer: Omdat ik net in mijn tong heb gebeten! Vissen Zit een man met hamer en nijptang langs de waterkant. Als een ander hem vraagt wat hij daar doet, zegt hij: Ik vis. Hoe bedoel je, je vist, zo kun je toch niets vangen? De visser antwoordt: Voor een tientje vertel ik je hoe ik dat doe. De ander wordt toch wel nieuwsgierig en betaalt een tientje. Nou, ik wacht tot er een vis komt, grijp hem tussen de tang en sla hem dan met de hamer op zijn kop, legt de visser uit. Maar zo vang je toch nooit wat? Oh jawel, een tientje of vijf op een middag. Uien Een man vraagt bij de viskraam: Hoe duur zijn die haringen?. De verkoper antwoordt: Twee gulden per stuk. Is dat met uien?, vraagt de man. Ja, zegt de verkoper, de uien krijg je er gratis bij. Waarop de man zegt: Doe mij dan maar een kilo uien. Slim Op de Dam staat een jochie kranten te verkopen. Grote oplichtingsaffaire, roept hij. Vijftig slachtoffers. Een voorbijganger koopt een krant, en bladert hem door. Hij kan niets vinden over een oplichtingsaffaire. Hoort hij het ventje roepen: Grote oplichtingsaffaire, eenenvijftig slachtoffers. Namens de Communicatiecommissie Suna van Bekkum 34

35 Testjes en Proefjes Knalpapier Papier kan ritselen en kraken, maar papier kan ook knallen! Dan moet je het wel precies goed vouwen. Lees verder hoe je dit precies moet doen. Dit heb je nodig - Dun papier, bijvoorbeeld een krantenvel, zo groot als een pagina uit de krant - Kleurpotloden, stiften of stickers Dit moet je doen (tip: maak scherpe vouwen!) 1. Leg het vel papier helemaal opengevouwen op tafel. 2. Vouw het papier in de breedte dubbel. 35

36 Testjes en Proefjes 3. Vouw het papier in de lengte (aan de korte kant) dubbel, zoals op het plaatje, en weer terug zodat er een hulpvouw ontstaat. 4. Vouw alle vier de hoeken naar binnen tot de hulplijn, kijk goed naar het plaatje! 5. Vouw het papier op de hulpvouw met de gevouwen hoeken naar binnen. 36

37 Testjes en Proefjes 6. Vouw het papier dubbel met de punten naar elkaar toe en vouw het papier weer open. Je krijgt zo een vouwlijn. 7. Zorg ervoor dat de lange kant boven ligt. 8. Vouw de punten langs de vouwlijn naar binnen. 37

38 Testjes en Proefjes 9. Vouw het papier dubbel over de vouwlijn naar achter. 10.Versier het knalpapier met kleurpotloden, stiften en stickers. 11. Pak het papier bij de punten vast en zwaai het snel in één keer van boven naar beneden. Als het niet meteen lukt, probeer het nog een keer! Het kan even duren voor het goed gaat. Maar wat gebeurt er eigenlijk en hoe kan dit? Geluid bestaat uit trillingen. Die trillingen worden door de lucht doorgegeven. Met onze stem kunnen we de lucht laten trillen; dat noem je praten, of zingen. Als het je het knalpapier snel door de lucht zwaait, vouwt de flap van het papier uit. Omdat dit heel snel gaat is er even geen lucht op de plaats waar eerst de flap zat. De lucht stroomt dan heel snel naar deze plek onder de flap. De lucht komt van alle kanten en gaat erg snel. Wanneer je de knal hoort botst de lucht tegen elkaar en dit veroorzaakt geluidstrillingen. 38

39 Testjes en Proefjes Waar gebeurt dit nog meer? Als het onweert hoor je ook hele harde klappen. Die lijken wel een beetje op de klap van het knalpapier, alleen dan veel harder! Door de bliksem wordt er net als bij het omlaag zwaaien van het papier een plek zonder lucht gemaakt. Ook daarheen stroomt alle lucht die om de lege plek heen zit en botst weer op zichzelf. Dit geeft net zo n harde klap als het knalpapier. Namens de Communicatiecommissie, Suna van Bekkum Tuinkalender Augustus Wat is er te doen in de tuin in de maand augustus? In de siertuin: Het onkruid in de borders blijven hakken, schoffelen en wieden. Verwijder de uitgebloeide bloemen zodat ze geen energie steken in de zaadvorming waardoor de planten langer door bloeien en de bloemenborder mooier oogt. Verzamel zaden en steek ze in een koffiefilter of in een enveloppe. Bewaar ze gedurende de winter op een droge plaats. Irissen met een wortelstok kunnen worden gescheurd. Door regen en wind omgevallen planten zoals zonnebloemen, riddersporen,... opbinden met touw of steunen met bamboestokken, rijshout. De uitgebloeide bloeiaren van de lavendel mag je net boven de bladeren snoeien. De takken die er hier en daar uitspringen en zo een mooi zicht belemmeren mogen ook al worden afgeknipt. U mag zeker niet te diep snoeien, want de plant moet nog weerstand bieden tegen de vorst, vandaar enkel snoeien ter verfraaiing van de lavendel na de bloei. Eind augustus zijn de meeste hagen volledig gestopt met groeien. Als u de hagen met een vlakke bovenkant door de winter wil loodsen dan kan u nog snoeien tot eind augustus. 39

40 Tuinkalender Augustus Plaats aan het begin en aan het einde van de haag een paal en span daartussen een touw die je kunt gebruiken als leidraad. Bij de eerste scheerbeurt van de bovenkant controleer je de horizontale touw met een waterpas. Ga aan de haagkant staan waar je het makkelijkst kunt opruimen. Op deze manier komt daar het meeste snoeiafval terecht. Let er bij het snoeien op dat bewolkt weer is, als de zon te fel schijnt heb je steeds kans op verbranding. Scheer coniferenhagen nooit na augustus want dat gaat ten koste van de winterhardheid. Zolang de gewenste hoogte bij een loofbladerenhaag niet bereikt is, snoeit u de omhoog groeiende takken ieder jaar een stuk terug. Dit bevordert de groei van de zijtakken. Klimhortensia kunnen na de bloei plat tegen de gevel worden terug gesnoeid. Snoei alle snoeivormen van heesters zoals buxus, liguster, lonicera, Taxus,... Vanaf eind augustus kun je buxus stekken. Vergeet niet om regelmatig op het terras onder de parasol van de tuin te genieten. Let wel Gazon: Het gazon 1 of 2 keer per week maaien, afhankelijk van de groei. In droge periodes minder vaak maaien en het gras op een hogere stand afrijden. Om uitdroging door te grote verdamping tegen te gaan kan men bij warm weer met maaien beter wachten tot s avonds. Het zou anders te snel kunnen verbranden (geel worden). De verse snijwondes van het maaien verdampen immers veel meer. 40 In de zomer moet je, als je in het voorjaar langzaam werkende meststoffen gebruikt hebt in juli of augustus een keer bijmesten. Heb je een kortwerkende meststof gebruikt dan verdient het de aanbeveling om elke maand bij te mesten. Als je je gazon bemest, doe dit dan op een wat sombere niet zonnige dag, dit voorkomt gele plekken. Zo mogelijk bemesten als de weersvoorspellingen voor de komende dag(en) veel kans op regen geven. Mestkorrels verdeel je op een groot gazon bij voorkeur met een strooiwagen. Doe je dat niet dan kan het zijn dat je plekken vergeet of op de ene plek meer strooit dan op de andere, dit heeft als resultaat dat je een gazon met golven krijgt op de ene plek groeit het sneller dan op de andere plek. Om van je maaisel af te raken, kun je het in een dun laagje uitspreiden achteraan in de plantenborders tussen de sierheesters. Op de plaatsen waar zo n laagje afgereden grasmaaisel ligt hoef je minder of niet meer te wieden en het maaisel wordt door de tuinwormen

41 Tuinkalender Augustus omgezet tot humus en voedsel voor de planten. Graskanten afsteken zodat ze niet te diep in de bloemenborder groeien. Slordige graskanten zorgen voor een minder net aanzicht van het gazon. Bij aanhoudend droog en warm weer het gazon regelmatig besproeien. Eenmaal per week gedurende enkele uren water geven is beter dan dagelijks een kwartiertje het zand te blussen. Weet wel dat het niet echt noodzakelijk is om een bestaand gazon te besproeien, want na enkele regenbuien zal het zich heel snel herstellen. Bloembollen en -knollen: Plant vanaf nu paaslelies / narcissen. Als je narcissen in het gazon plant moet je er wel rekening mee houden dat je het gras tot zes weken na de bloei niet mag maaien wil je volgend voorjaar terug bloemen zien. Voor het planten van bloembollen gebruiken we steeds de regel: twee maal zo diep planten als de bol hoog is. Plant bloembollen die in de herfst bloeien zoals bijv. cyclamen. Bij enkelbloemige dahlia s bestaat de kans dat ze na de bloei over gaan tot zaadvorming. Pluk de uitgebloeide bloemen weg zodat er energie blijft voor de vorming van nieuwe bloemen. Voorjaarsbloembollen moeten in de herfst worden geplant omdat ze een koude periode nodig hebben om in het voorjaar tot bloei te komen. De enige regel is dat voorjaarsbloemen voor de eerste vorst moeten worden geplant. Het is het beste de bollen zo snel mogelijk na aankoop, te planten. Als je ze nog even moet opslaan, zorg dan dat ze droog en koel (tussen de 10 en 15 graden Celsius) bewaard worden. Bloembollen en -knollen die in het vroege voorjaar bloeien zoals Iris reticulata, kievitsbloem (=Fritillaria persica), sterhyacint (=Scilla sibirica), hondstand (=Erythronium pagoda), Naald van Cleopatra (=Eremus), prairielelie (=Camassia) kunnen vanaf half augustus worden geplant in de tuin. Moestuin: Oogsten van de plukrijpe groenten 41

42 Tuinkalender Augustus Geef bij droog weer regelmatig water Schoffelen en water geven Oogst regelmatig uw komkommers en courgettes en dit als ze nog jong en mals zijn. Hoe ouder en dikker de vruchten des te grover de structuur. Jonge groente smaakt dan ook veel beter. Wanneer er regelmatig vruchten worden afgesneden zullen de planten ook steeds weer nieuwe bloemen en vruchten dragen tot laat in het najaar. Bonen oogsten en invriezen als wintervoorraad. De uien kunnen worden gerooid als het bladloof dood begint te vallen. Kies een droge dag want droog zullen ze langer bewaren. Fruittuin: Oogsten van vroege appels en peren. De vruchten zijn rijp als het steeltje van de tak lost na een licht draaiende beweging. Snoei bij de druivenranken alle bladeren weg die voor de druiventrossen hangen. Die bladeren houden het licht tegen dat voor de druiven nodig is om te rijpen. Knip oude afgeoogste frambozenstengels af en bind de nieuwe stengels van dit jaar vast. Deze zullen volgend jaar vruchten dragen. Oogsten van rode bessen, bosbessen, bramen, frambozen, kersen, kruisbessen, perziken, pruimen, vijgen, wijnbessen,... Na de oogst van perziken, pruimen, kersen en bessen mag je deze bomen en struiken snoeien. Weerspreuken voor augustus (oogstmaand) Is het warm en voorspoedig weer, brengt augustus de eerste peer. In augustus regen, geeft de wijnoogst zegen. Als de oogstmaand sterk dauwen doet, blijft gewoonlijk het weder goed. Augustus eerste week heet en laf veel wintersneeuw wacht maar af. Zo d eerste week van oogst is heet dan staat een lange winter gereed. Geeft augustus zonneschijn zeker krijgen we gouden wijn. 42

43 Tuinkalender September Noordenwind in augustus brengt bestendig weer. Wat augustus niet kookt laat september ongebraden. Als de eerste week van augustus warm is peist dan dat de winter lang wit is Zo de eerste week van de oogst is heet, dan staat een lange winter gereed. SEPTEMBER Wat kunnen we in september in de tuin doen? Siertuin - plantenborders: September is een goede maand om vaste planten in de tuin aan te planten. De grond is nu nog voldoende opgewarmd waardoor de wortels er nog goed zullen in verankeren vooraleer de winter zich laat voelen. In september kun je de vaste planten ook nog uitgraven om ze te scheuren en de jongste buitenste delen mogen dan terug de grond in Groenblijvende heesters (struiken), coniferen (sparren) mogen in september verplant worden. Heb je grote struiken of coniferen in de tuin die je pas volgend voorjaar kan verplanten dan doe je er goed aan van deze nu al eens rondom met de spade af te steken. Op deze manier zal de plant de komende maanden vele nieuwe haarworteltjes aanmaken waardoor ze zich makkelijker zal laten verplanten het komende seizoen. Denk er tijdig aan om zaden te oogsten voor volgend jaar. Bewaar de zaden donker en droog. De winterbloeiende planten verschijnen in de tuincentra en kunnen in de komende maanden de tuin wat opfleuren. Naast bloemen zoals viooltjes of winterheide (Erica s) kunnen ook sierkolen, bessendragende struiken of heesters met mooie takken voor kleur zorgen in de wintertuin. De hagen zijn nu al een tijdje gestopt met groeien. Wil je een hele winter kunnen genieten van een vrij strakke haag, dan is het nu de moment om deze een goede snoeibeurt te geven. Snoeivormen van buxus, liguster, taxus, klimop,... kunnen geschoren worden. De afgeschoren buxustakjes kunt U gebruiken om zelf stek van te nemen. 43

44 Tuinkalender September Zorg er bij het snoeien van hagen steeds voor dat de onderkant breder is dan de bovenkant. Door deze tapse haagvorm kan het zonlicht tot onderaan in de voet van de haag. Gazon: Het gras groeit nog steeds en wordt regelmatig afgemaaid. Gras zaaien in september is interessant daar de bodem nog voldoende warm is om op een korte tijd een mooi gazon te doen verschijnen. zie: gazon zaaien De graszoden die worden gelegd voor de aanleg van een gazon zullen nu nog snel inwortelen. Lelijke plekken of putten in het gazon kunnen worden verwijderd om daarna terug in te zaaien. Afgevallen bladeren regelmatig van het gazon verwijderen met een hark of door er met de grasmaaier overheen te rijden en ze via de opvangbak te verzamelen. Bloembollen en -knollen: Het is vanaf nu het moment om voorjaarsbloeiende bloembollen zoals tulpen, narcissen, krokussen,... aan te planten. Voor de plantdiepte gebruikt men vaak als stelregel 3 maal zo diep als de hoogte van de bol in kwestie oftewel 2 maal de hoogte boven de bol houden. In een kleigrond kan je beter wat hoger planten: 2 x zo diep. Zorg ervoor dat de bolvoet goed in contact komt met de bodem zodat deze voor de winter nog nieuwe wortels kan vormen. Voor het bekomen van een natuurlijke plantwijze strooi je de bollen over het plantperceel uit met de losse hand en plant ze dan uit daar waar ze neergekomen zijn. Zomerbloeiers zoals de dahlia en de begonia zullen langer doorbloeien als de uitgebloeide bloemen regelmatig verwijderd worden. Moestuin: In de moestuin zijn er veel oogstbare vruchten zoals courgettes en tomaten. In de serre oogsten we onze tomaten, pepers, paprika s, komkommers 44

45 Tuinkalender September Vanaf half september zullen de tomaten die buiten staan niet zo goed meer rijpen. Door de bladeren die voor de vruchten hangen weg te knippen kan de zon meehelpen om het rijpingsproces te versnellen. Eenmaal de bodem goed vochtig is mag spinazie, kervel, peterselie, gezaaid worden.. Vanaf september kun je beginnen met het oogsten van de witloofwortels. Klop de aarde goed van de wortels en laat ze gedurende twee weken liggen op het veld om ze tot rust te laten komen. Deze rustperiode is van groot belang wil men stevige, vaste witloofkroppen bekomen. Begin september is het nog mogelijk om sla in de vollegrond uit te planten. Deze kan dan nog geoogst worden voor begin november. Let wel op dat de aangekochte slarassen geschikt zijn om buiten te telen. Indien je nog voor de winter spinazie wenst te oogsten dan kun je deze nog zaaien tot half september. Kervel kan nog worden gezaaid tot half september De boontjes kunnen worden geoogst. Pluk de peulen met twee handen zodat de plant niet stuk getrokken kan worden. Wanneer U nu nog veldsla zaait dan kunnen de grootste planten voor de winter nog worden geoogst. De andere winterharde veldslaplanten kunnen dan gerust blijven staan tot in het voorjaar. Rabarber mag nu geplant of verplant worden. Plant ze uit met een onderlinge afstand van ruim 1 meter. Op de vrij gekomen percelen kunnen er groenbemesters worden gezaaid. Lege percelen kun je vanaf eind september ook van een laag stalmest voorzien. Zaai om de tien dagen een schaaltje tuinkers. Na enkele weken kun je de eerste stengeltjes al afsnijden en gebruiken op allerlei gerechten. 45

46 Tuinkalender September Fruittuin: Bij droog weer kunt U appels en peren plukken. Oogst ze voorzichtig zodat ze zich niet kwetsen en langer kunnen bewaren. Nat geoogste appels zijn vatbaarder voor rotting. Verwijder regelmatig het afgevallen fruit zodat het geen ziektes kan overdragen. Overrijpe peren en appels zijn trouwens ook een aantrekkingsbron voor wespen. Hou de grond onder de fruitbomen vrij van alle onkruid,... Zoniet zullen deze het voedsel verbruiken dat voor de vrucht bomen bestemd is. Naast appels en peren worden deze maand ook volop pruimen, vijgen, bramen,... geoogst. Aangezien bij aardbeien de vruchtzetting voor volgend jaar zich in het najaar ontwikkeld is het aangewezen om nog wat c ompost toe te dienen. Na de laatste oogst van de frambozen kun je de stengels die vruchten hebben gedragen tot aan de grond afsnijden. Volgend jaar verschijnen de frambozen dan aan de nieuw gevormde grondscheuten. Om de druiven sneller te laten rijpen en smakelijker te laten worden kunnen de bladeren rond de druiventrossen worden verwijderd. Controleer de trossen regelmatig op zieke bessen zodat deze tijdig verwijderd kunnen worden. Door kleefbanden of boomlijmbanden rond de stammen van jouw fruitbomen te planten voorkom je dat de vleugelloze wijfjes van de wintermot langs de stammen omhoog kruipen. Op die manier kan ze daar geen eitjes afzetten waar in het voorjaar rupsen uit komen die de bladeren ernstig aanvreten. Weerspreuken voor september (herfstmaand ook fruitmaand) September regen op t zaad komt het boerke wel te staad. Septemberregen komt de druiven gelegen. Is t met september heerlijk weer de herfst zal mooi zijn evenzeer. Valt het loof vroegtijdig van de bomen dan is de winter niet te schromen. Namens de Communicatiecommissie, Suna van Bekkum 46

47 De Boekbespreking Proeven met planten en zoeken naar vorm. Eenieder die zich in Nederland bezighoudt met tuinarchitectuur als amateur of als professional kan niet heen om Mien Ruys, zij was een van de eersten in ons land die zich beroepsmatig bezighield met tuinarchitectuur zoals we dat beroep ook tegenwoordig nog kennen. De stichting tuinen van Mien Ruys geeft een boek uitgegeven, geschreven door Anet Scholma met de titel Proeven met planten en zoeken naar vorm en de ondertitel, Een wandeling door de tuinen van Mien Ruys Het boek geeft in beknopte vorm een portret van de mens Mien Ruys en het ontstaan van de naar haar genoemde tuinen in Dedemsvaart. De tuinen zijn gelegen op het terrein van vanouds de kwekerij Moerheim, deze kwekerij is door de vader van Mien Ruys gesticht en heeft vele nieuwe variëteiten van sierplanten voorgebracht, wie kent immers niet de Helenium Moerheim Beauty De rest van het boek is gevuld met een wandeling door de tuinen waarbij elke afzonderlijke tuin word besproken, het gaat steeds over de ontstaansgeschiedenis en de ontwikkeling die iedere tuin tot op heden heeft doorgemaakt. Rode draad bij de tuinen van Mien Ruys, zowel in haar eigen tuinen als in de schier ontelbare tuinen die zij voor anderen met haar bureau heeft ontworpen, is het zoeken naar heldere vorm en duidelijke lijnen in de aanleg en het bestuderen van de groeiomstandigheden en andere factoren die van belang zijn, bij de plantkeuze. Haar kennis van de eigenschappen van planten was fenomenaal. Ook op het gebied van toepassing van harde materialen was Mien Ruys een fenomeen, ze kan gezien worden als de uitvinder van de grindtegel, een ding dat we op Waterland maar al te goed kennen en dat op dit moment niet in de mode is, maar als je weet dat deze is ontstaan door het gebrek aan materialen in de jaren na de tweede wereldoorlog plaatst dat deze tegel in een geheel eigen perspectief en kan je niet anders dan bewondering hebben voor iemand die altijd op zoek was naar innovaties in de tuin. Hetzelfde geldt voor de spoorbiels die zij als eerste toepaste als grondkering en bouwelement in de tuin, ze waren goedkoop van van natuurlijk materiaal, dat de verduurzaming de nodige giftige stoffen met zich meebracht was toen nog geen onderwerp. Aan deze toepassing dankte ze haar geuzennaam bielzen Mien Mien Ruys heeft samengewerkt met vele architecten van naam waarvan 47

48 De Boekbespreking Gerrit Rietveld niet de minste is. In de naoorlogse jaren warden de opdrachten voor grote tuinen schaarser en heeft ze veel kleinere tuinen ontworpen, teneinde de tuintjes groter te doen lijken werkte ze veel met diagonale strakke lijnen, onder architecten had ze dus een andere bijnaam, namelijk schuine Mien Als men de moeite neemt bijnamen voor je te verzinnen die ook nog te maken hebben met je werk dan geeft dat aan dat je invloed hebt. Een grappige uitspraak van haar waarin ook in het boek gerefereerd wordt is, Het enige wat ik kan is tuinen maken en theezetten en theezetten deed ze allen bij uitzondering, tuinen en planten waren haar leven. Het boek nodigt uit tot een bezoek aan de tuinen aan wie Mien Ruys haar naam gaf, het bestrijkt de periode van 1924 waarin de eerste tuin door haar werd aangelegd tot het heden waarin de tuinen zijn ondergebracht in een stichting, de tuinen zijn zelfs officieel een monument, een monument voor een vrouw aan wie iedereen die tuinen serieus neemt een voorbeeld mag nemen. De tuinen worden voornamelijk door vrijwilligers in stand gehouden, men kan donateur worden om de tuinen te steunen. De Tuinen zijn geopend van 1 april tot en met 31oktober, dinsdag tot en met zaterdag van uur en zondag van uur. Het adres is: Tuinen Mien Ruys Moerheimstraat 84 Dedemsvaart Website: Voor opmerkingen en ideeën voor artikelen mail naar: tuintje163@gmail.com Namens de Communicatiecomissie, Erik Nooij 48

49 De Kemphaan Landgoedwinkel De Kemphaan weer open! Vorig jaar schreef ik nog in de Waterlander een stukje over de sluiting van de Landgoedwinkel van de Kemphaan per eind september Toen ik laatst hoorde dat de Landgoederenwinkel weer open was, was dat voor mij reden voor een bezoekje... Inderdaad, bij aankomst van de grote kas blijkt dat de winkel open is. Ik herken een medewerkster uit de periode van voor de sluiting en vraag haar hoe het zit. Nieuw beheer Viel de Landgoederenwinkel vroeger altijd onder de Tomin-groep (gespecialiseerd in het werken met mensen die een afstand tot de arbeidsmarkt hebben), de huidige Landgoedwinkel is valt onder de Nieuwlandgroep, een soortgelijke instelling dat vooral werkt met mensen met een geestelijke of lichamelijke beperking. Bij binnenkomst zie je in de 2e hal aan de rechterkant de winkel (shoppen met een winkelwagentje is mogelijk). Via een Ikearoute ga je de hele verkoopafdeling door. De planten zijn vooral tropisch en mediterraan en is ligt een kleine hoeveelheid aan tuinaccessoires (in de toekomst wordt dit meer). Het ziet er nogal leeg uit maar men geeft aan dat ze druk bezig zijn de winkel gezelliger, voller en professioneler te krijgen. Aan de rechterkant, bij de kassa is een ruimte ingericht om een kopje koffie of thee of een lekker ijsje te eten. Verder zijn er iedere dag kakelverse eieren in de aanbieding en niet te vergeten een paar kistjes met al geplukte groenten. In de toekomst zullen er ook tropische groenten komen te liggen. Als je via de koffiehoek naar de buiten loopt staan daar als vanouds de velden met plukgroente, bloemen en fruit (o.a. heerlijke aardbeien). Jungletuin en dieren Ga je de 3e hal in dan zie je rechts de pluktuinen met hierin extra aandacht 49

tuinkalender september

tuinkalender september tuinkalender september vzw Volkstuin Werk van den Akker Sint-Amandsberg Koninklijke Vereniging Maatschappelijke zetel: Morekstraat 418 9032 Gent Tuinkalender: september (herfstmaand) Wat kunnen we in september

Nadere informatie

Tuinkalender augustus - Wat is er te doen in de tuin in de maand augustus?

Tuinkalender augustus - Wat is er te doen in de tuin in de maand augustus? Pagina afgedrukt van http://www.tuinadvies.be/tuinkalender_augustus.htm. Tuinkalender augustus - Wat is er te doen in de tuin in de maand augustus? Wat kunnen we in augustus in de tuin doen? Siertuin -

Nadere informatie

Je kunt nu de heesters snoeien die al zijn uitgebloeid. Ook buxushaagjes kun je alvast knippen. Geef ze daarna extra mest voor goede hergroei.

Je kunt nu de heesters snoeien die al zijn uitgebloeid. Ook buxushaagjes kun je alvast knippen. Geef ze daarna extra mest voor goede hergroei. Lentetips April Vroegbloeiende struiken kan u na de bloei snoeien. Vanaf april ziet onkruid vaak zijn kans. Onbeplante oppervlaktes zijn snel bedekt met ongewenst groen. Schoffelen is dus de boodschap!

Nadere informatie

Met het hele gezin gezond het nieuwe jaar in

Met het hele gezin gezond het nieuwe jaar in Met het hele gezin gezond het nieuwe jaar in LINDA AMMERLAAN KINDERVOEDINGSCOACH Inleiding Wie ben ik? Als moeder van 2 kinderen weet ik hoe lastig het is om in deze tijd je kinderen gezond te laten opgroeien.

Nadere informatie

Knabbel en Babbeltijd.

Knabbel en Babbeltijd. Knabbel en Babbeltijd. (zorg ervoor dat je deze papieren goed leest, uitprint en meeneemt naar de VBW) Het thema van deze VBW-week is Zeesterren. Het thema is de titel van de week (dus geen kreet of korte

Nadere informatie

Materiaal Groen. Deel 3: Groen groeit

Materiaal Groen. Deel 3: Groen groeit Materiaal Groen Deel 3: Groen groeit Colofon Deel 3: Groen groeit Onderdeel van het materiaal Groen, met de thema s: Seizoenen (dl. 1), Groen in de stad (dl. 2), Groen groeit (dl. 3), Thuis tuinieren (dl.

Nadere informatie

Doe niets met planten in de tuin als het vriest!

Doe niets met planten in de tuin als het vriest! Wintertips December Doe niets met planten in de tuin als het vriest! Dahlia s, gladiolen en dergelijke planten die opgeslagen liggen, liggen vaak té vochtig en krijgen last van schimmels. December is de

Nadere informatie

Trots op hun oogst IK KWEEK MIJN GROENTEN LIEVER ZELF. MOESTUIN / Vijf tuiniers over schoffelen, zaaien, oogsten en genieten.

Trots op hun oogst IK KWEEK MIJN GROENTEN LIEVER ZELF. MOESTUIN / Vijf tuiniers over schoffelen, zaaien, oogsten en genieten. 112 12 JULI 2014 ELSEVIER Trots op hun oogst MOESTUIN / Vijf tuiniers over schoffelen, zaaien, oogsten en genieten. Liza Karsemeijer Foto s René van der Hulst IK KWEEK MIJN GROENTEN LIEVER ZELF JOHN VAN

Nadere informatie

Wat weet jij over biologisch en over de bodem?

Wat weet jij over biologisch en over de bodem? Met leuke vragen, opdrachten en experimenten voor thuis! Wat weet jij over biologisch en over de bodem? Biologisch, lekker natuurlijk! Heb je er wel eens over nagedacht dat alles wat je eet, van een plant

Nadere informatie

Kaart 15 Bollen en knollen

Kaart 15 Bollen en knollen Kaart 15 Bollen en knollen Informatiekaart Werkblad Onderzoek: o Bollen en knollen o Narcissen op water Quiz: o http://natuur.ariena.com Voor de leerkracht: De kinderen leren de volgende begrippen: Bollenstreek

Nadere informatie

5 Borderonderhoud 70 BORDERONDERHOUD

5 Borderonderhoud 70 BORDERONDERHOUD 5 Borderonderhoud 5 Borderonderhoud 70 5.1 Algemeen onderhoud 71 5.2 Groeien en snoeien 74 5.3 Afzetten en dunnen 75 5.4 Overig onderhoud 76 5.5 Afsluiting 78 70 BORDERONDERHOUD Alle vormen van tuinonderhoud

Nadere informatie

Aardoliealarm in het bos

Aardoliealarm in het bos de graad > Landbouw > lesmateriaal > spelkaarten Aardoliealarm in het bos BIOBOER Om goed te kunnen zaaien, moet de aarde los. Daarvoor gebruik je een tractor. Dat gaat vlot. Neem reuzenpassen en ga 5

Nadere informatie

de aanbieding reclame, korting De appels zijn in de a Ze zijn vandaag extra goedkoop.

de aanbieding reclame, korting De appels zijn in de a Ze zijn vandaag extra goedkoop. Woordenlijst bij hoofdstuk 4 de aanbieding reclame, korting De appels zijn in de a Ze zijn vandaag extra goedkoop. alleen zonder andere mensen Hij is niet getrouwd. Hij woont helemaal a, zonder familie.

Nadere informatie

Water Egypte. In elk land hebben mensen hun eigen gewoontes. Dat merk je als je veel reist. Ik zal een voorbeeld geven.

Water Egypte. In elk land hebben mensen hun eigen gewoontes. Dat merk je als je veel reist. Ik zal een voorbeeld geven. Water Egypte In elk land hebben mensen hun eigen gewoontes. Dat merk je als je veel reist. Ik zal een voorbeeld geven. Ik ga naar een restaurant in Nederland. Daar bestel ik een glas water. De ober vraagt

Nadere informatie

1. Joris. Voor haar huis remt Roos. Ik ben er. De gordijnen beneden zijn weer dicht.

1. Joris. Voor haar huis remt Roos. Ik ben er. De gordijnen beneden zijn weer dicht. 1. Joris Hé Roos, fiets eens niet zo hard. Roos schrikt op en kijkt naast zich. Recht in het vrolijke gezicht van Joris. Joris zit in haar klas. Ben je voor mij op de vlucht?, vraagt hij. Wat een onzin.

Nadere informatie

BIOBOER. Maar vandaag is het aardoliealarm. Kijk op je aardoliekaart of er voor jou een probleem is.

BIOBOER. Maar vandaag is het aardoliealarm. Kijk op je aardoliekaart of er voor jou een probleem is. BIOBOER 1 Hoe het elk jaar gaat... Om goed te kunnen zaaien, moet de aarde los. Daarvoor gebruik je een tractor. Dat gaat vlot. Neem reuzenpassen en ga 5 vakjes vooruit! Maar vandaag is het aardoliealarm.

Nadere informatie

Groene tomaten rijp maken

Groene tomaten rijp maken Groene tomaten rijp maken Is het het einde van het seizoen en heb je nog wat onrijpe, groene tomaten aan je plant zitten? Hier zijn wat simpele suggesties om ze rijp te maken, waarbij je gebruik maakt

Nadere informatie

! LERAREN HANDBOEK!!! 1e Editie, 2014

! LERAREN HANDBOEK!!! 1e Editie, 2014 LERAREN HANDBOEK 1e Editie, 2014 1. Je eerste Workshop Om te beginnen In dit Leraren Handboek vind je een paar tips en tricks die je kunnen helpen bij het voorbereiden van je workshop. Als je nog nooit

Nadere informatie

Beertje Anders. Lief zijn voor elkaar. Afspraak 2

Beertje Anders. Lief zijn voor elkaar. Afspraak 2 Beertje Anders Lief zijn voor elkaar. Afspraak 2 H. Vos Beertje Anders Wat zonlicht is voor bloemen, is een glimlach voor een beer. Beertje Anders en Beertje Bruin gaan bij oma spelen. Het was maar even

Nadere informatie

Samen maken we het groen!

Samen maken we het groen! Samen maken we het groen! 10 tips voor meer natuur in je omgeving Een groene omgeving is leuk om naar te kijken, maar ook gezonder om in te leven en wonen en beter voor het klimaat. Planten en bomen houden

Nadere informatie

Acanthuskusjes- zomer 2015

Acanthuskusjes- zomer 2015 Acanthuskusjes- zomer 2015 Een nieuwe trend zet door! Kies voor een Prairietuin! Schoorvoetend, maar toch, sinds de mooie promotietuin, die Tuinontwerp de Weieven in Zijtaart had bij Geert van Boxmeer

Nadere informatie

Er vaart een boot op het grote meer

Er vaart een boot op het grote meer Er vaart een boot op het grote meer Er vaart een boot op het grote meer, met discipelen en de Heer. Maar bij storm en lelijk weer, roepen de vrienden: Help ons Heer! De Here zegt dan: Zwijg,wees stil.

Nadere informatie

Voorbereiding post 2. Met de mens mee Groep 1-2-3

Voorbereiding post 2. Met de mens mee Groep 1-2-3 Voorbereiding post 2 Met de mens mee Groep 1-2-3 Welkom bij IVN Valkenswaard-Waalre Dit is de digitale voorbereiding op post 2: Met de mens mee, voor groep 1, 2 en 3. Inhoud: Algemeen Verhaal Spel Werkvel

Nadere informatie

De Bloem (van plastic) is een meid van nu! Tikkeltje brutaal!

De Bloem (van plastic) is een meid van nu! Tikkeltje brutaal! De Bloem (van plastic) is een meid van nu! Tikkeltje brutaal! Hé hoi, hallo! Ik zal me even voorstellen. Ik ben Bloem. Bloem van Plastic. Maar je mag gewoon Bloem zeggen. Wow! Wat goed dat jullie even

Nadere informatie

1 In het begin. In het begin leefde alleen God. De Heere God is er altijd geweest. En Hij maakte de hemel en de aarde.

1 In het begin. In het begin leefde alleen God. De Heere God is er altijd geweest. En Hij maakte de hemel en de aarde. 1 In het begin GENESIS 1:1-25 In het begin leefde alleen God. De Heere God is er altijd geweest. En Hij maakte de hemel en de aarde. De aarde is nat en donker. God wil van de aarde iets heel moois maken.

Nadere informatie

Liturgie voor de scholendienst 2015

Liturgie voor de scholendienst 2015 Liturgie voor de scholendienst 2015 Kerk van de Nazarener & Christelijke Basisschool De Vliet Klaaswaal Zondag 1 februari Thema: Bestaat God (eigenlijk wel)? Welkomstwoord Uitleg over de kerk Kinderopwekking

Nadere informatie

Kleine Groene Vingertjes workshop 5 april 2014. Gezinsbond Stekene

Kleine Groene Vingertjes workshop 5 april 2014. Gezinsbond Stekene Kleine Groene Vingertjes workshop 5 april 2014 Gezinsbond Stekene Inleiding Kinderen houden van tuinieren Tuinieren bevat 2 elementen waar kinderen zot op zijn: aardegrond en buitenlucht. De zomerzon zal

Nadere informatie

ZAAI- GOED DEZE LESBRIEF IS VAN..

ZAAI- GOED DEZE LESBRIEF IS VAN.. ZAAI- GOED DEZE LESBRIEF IS VAN.. DIT BOEKJE GAAT OVER ZADEN EN WAT ER MEE GEBEURT ALS JE ZE IN DE GROND STOPT Heb jij wel eens wat in de tuin gezaaid? ja / nee Misschien woon je in een huis zonder tuin

Nadere informatie

Een mooie tuin? Bemest! Top 5 vragen en antwoorden over bemesting! + 5 tips van onze specialist

Een mooie tuin? Bemest! Top 5 vragen en antwoorden over bemesting! + 5 tips van onze specialist Een mooie tuin? Bemest! Top 5 vragen en antwoorden over bemesting! + 5 tips van onze specialist Inhoudsopgave 1 Waarom is bemesten zo belangrijk? p5 Hoe vaak moet ik eigenlijk bemesten? p6 4 3 Wat is het

Nadere informatie

Er was eens een heel groot bos. Met bomen en bloemen. En heel veel verschillende dieren. Aan de rand van dat bos woonde, in een grot, een draakje. Dat draakje had de mooiste grot van iedereen. Lekker vochtig

Nadere informatie

Die nacht draait Cees zich naar me toe. In het donker voel ik heel zachtjes zijn lippen op mijn wang.

Die nacht draait Cees zich naar me toe. In het donker voel ik heel zachtjes zijn lippen op mijn wang. Vanavond ga ik mijn man vertellen dat ik bij hem wegga. Na het eten vertel ik het hem. Ik heb veel tijd besteed aan het maken van deze laatste maaltijd. Met vlaflip toe. Ik hoop dat de klap niet te hard

Nadere informatie

Graszoden die niet onmiddellijk gelegd kunnen worden, rolt u uit op een stuk plastic. Geef ze dagelijks water.

Graszoden die niet onmiddellijk gelegd kunnen worden, rolt u uit op een stuk plastic. Geef ze dagelijks water. Graszoden leggen Graszoden leggen Het voordeel van graszoden boven graszaad is dat het effect direct zichtbaar is. Maar ook graszoden moeten eerst aanslaan voor ze kunnen worden betreden en moeten vochtig

Nadere informatie

Verkort Jaarverslag Buurtmoestuin Castellum 2011

Verkort Jaarverslag Buurtmoestuin Castellum 2011 Verkort Jaarverslag Buurtmoestuin Castellum 2011 Maart 2012 1. Voorwoord Op 20 april 2011 was het zover: de officiële oprichting van de Vereniging Buurtmoestuin Castellum! Het was het tastbare resultaat

Nadere informatie

Klein Kontakt. Jarigen. in april zijn:

Klein Kontakt. Jarigen. in april zijn: A Klein Kontakt Het is alweer eind maart wanneer dit Kontakt uitkomt, het voorjaar lijkt begonnen, veel kinderen hebben kweekbakjes met groentes in de vensterbank staan, die straks de tuin in gaan. Over

Nadere informatie

Al heel snel hadden ze ruzie met elkaar. Het spelen was niet leuk meer.

Al heel snel hadden ze ruzie met elkaar. Het spelen was niet leuk meer. Beertje Anders en Beertje Bruin gingen bij oma spelen. Al heel snel hadden ze ruzie met elkaar. Het spelen was niet leuk meer. Oma hoorde: Ik wil de bal, Ik wil de blokken, Ik ga kleuren, Ik wil de kleurpotloden

Nadere informatie

Opstartles 10. EXTRA Oefenen met woorden bij de lessen

Opstartles 10. EXTRA Oefenen met woorden bij de lessen www.edusom.nl Opstartles 10. EXTRA Oefenen met woorden bij de lessen Het is belangrijk om veel woorden te leren. In deze extra les vindt u extra woorden bij de Opstartlessen 1 t/m 5. Kijk ook eens naar

Nadere informatie

Op weg met Jezus. eerste communieproject. Hoofdstuk 5 Bidden. H. Theobaldusparochie, Overloon

Op weg met Jezus. eerste communieproject. Hoofdstuk 5 Bidden. H. Theobaldusparochie, Overloon Op weg met Jezus eerste communieproject H. Theobaldusparochie, Overloon Hoofdstuk 5 Bidden Eerste communieproject "Op weg met Jezus" hoofdstuk 5 blz. 1 Joris is vader aan het helpen in de tuin. Ze zijn

Nadere informatie

Dino en het ei. Duur activiteit: 30 minuten Lesdoelen: De kleuters: kunnen een prent linken aan een tekst; kunnen het verhaal navertellen.

Dino en het ei. Duur activiteit: 30 minuten Lesdoelen: De kleuters: kunnen een prent linken aan een tekst; kunnen het verhaal navertellen. Dino en het ei Bibliografie: Demyttenaere, B. (2004). Dino en het ei. Antwerpen: Standaard. Thema: niet alles is steeds wat het lijkt, illusies Korte inhoud: Elke nacht staat er een groot wit ei tussen

Nadere informatie

ALFA A ANTWOORDEN STER IN LEZEN

ALFA A ANTWOORDEN STER IN LEZEN STER IN LEZEN ALFA A LES 1: NAAR SCHOOL 1 Ziek 1 b 2 3 b 4 a a B maandag dinsdag woensdag donderdag vrijdag zaterdag zondag C Dit is een vraag Hoe gaat het? Het gaat wel. En met jou? Waarom kom je niet?

Nadere informatie

NAAM. Uil kijkt in een boek. Het is een boek over dieren. Er staan plaatjes in. Van elk dier één. Uil ziet een leeuw. En een pauw. En een bever.

NAAM. Uil kijkt in een boek. Het is een boek over dieren. Er staan plaatjes in. Van elk dier één. Uil ziet een leeuw. En een pauw. En een bever. Vos en Waar is Haas het ijs? NAAM Uil kijkt in een boek. Het is een boek over dieren. Er staan plaatjes in. Van elk dier één. Uil ziet een leeuw. En een pauw. En een bever. Wat een raar beest! lacht Uil.

Nadere informatie

Betaalbaar bio in 6 stappen

Betaalbaar bio in 6 stappen Betaalbaar bio in 6 stappen Biologisch eten duur? Veel mensen denken dat biologisch eten niet in hun budget past. Ik heb dat ook heel lang gedacht. Tot ik ontdekte dat je door anders boodschappen te doen

Nadere informatie

Uw tuin goed onderhouden

Uw tuin goed onderhouden Uw tuin goed onderhouden Een goed onderhouden tuin is een lust voor het oog en een kostbaar bezit. Het vereist de nodige kennis en kunde om het onderhoud goed uit te voeren. Bijvoorbeeld wat, wanneer en

Nadere informatie

Thema Op het werk. Lesbrief 13. Hoe werkt de machine?

Thema Op het werk. Lesbrief 13. Hoe werkt de machine? Thema Op het werk. Lesbrief 13. Hoe werkt de machine? is op het werk. moet aan de machine werken. De chef vertelt eerst hoe de machine werkt. Dan werkt met de machine. De machine doet het niet. roept een

Nadere informatie

Je mag stralen je mag huilen je mag dwalen je mag schuilen je mag vragen je mag dromen je mag klagen je mag komen Hij wacht op jou

Je mag stralen je mag huilen je mag dwalen je mag schuilen je mag vragen je mag dromen je mag klagen je mag komen Hij wacht op jou Je mag stralen je mag huilen je mag dwalen je mag schuilen je mag vragen je mag dromen je mag klagen je mag komen Hij wacht op jou Heb je naar aanleiding van dit dagboek vragen of opmerkingen? Mail me

Nadere informatie

Natuur dagboek. Op ontdekking in je achtertuin

Natuur dagboek. Op ontdekking in je achtertuin Natuur dagboek Op ontdekking in je achtertuin Hey daar! Dit is jouw eigenste, hoogst persoonlijkste Dit natuurdagboek is van natuurdagboek. Trek de tuin, het park of het bos in. Gebruik je ogen, oren en

Nadere informatie

Materiaal Groen. Deel 4: Thuis tuinieren

Materiaal Groen. Deel 4: Thuis tuinieren Materiaal Groen Deel 4: Thuis tuinieren Colofon Deel 4: Thuis tuinieren Onderdeel van het materiaal Groen, met de thema s: Seizoenen (dl. 1), Groen in de stad (dl. 2), Groen groeit (dl. 3), Thuis tuinieren

Nadere informatie

Soms is er thuis ruzie Dan is mama boos en roept soms omdat ik mijn speelgoed niet opruim Maar ik heb daar helemaal niet mee gespeeld Dat was Bram,

Soms is er thuis ruzie Dan is mama boos en roept soms omdat ik mijn speelgoed niet opruim Maar ik heb daar helemaal niet mee gespeeld Dat was Bram, Soms is er thuis ruzie Dan is mama boos en roept soms omdat ik mijn speelgoed niet opruim Maar ik heb daar helemaal niet mee gespeeld Dat was Bram, mijn kleine broer Dat is niet van mij mama Dan zegt ze

Nadere informatie

Gemeente van onze Heer Jezus Christus, lieve mensen, jongens en meisjes,

Gemeente van onze Heer Jezus Christus, lieve mensen, jongens en meisjes, Gemeente van onze Heer Jezus Christus, lieve mensen, jongens en meisjes, Hé Joyce, ga je mee? Emma rent achter Joyce aan als ze van het schoolplein lopen. Joyce, wij gaan vanmiddag op bezoek bij mijn oom,

Nadere informatie

Genieten van zelfgekweekte groenten, fruit en kruiden is het einde! Alleen komen die verse tomaten, knapperige sla, pittige rucola, zoete appels,

Genieten van zelfgekweekte groenten, fruit en kruiden is het einde! Alleen komen die verse tomaten, knapperige sla, pittige rucola, zoete appels, Genieten van zelfgekweekte groenten, fruit en kruiden is het einde! Alleen komen die verse tomaten, knapperige sla, pittige rucola, zoete appels, volle kersen of smaakvolle basilicum er natuurlijk niet

Nadere informatie

Dit boek is van: Naam: Klas: Adres: Tel nummer:

Dit boek is van: Naam: Klas: Adres: Tel nummer: Dit boek is van: Naam: Klas: Adres: Tel nummer: Inhoudsopgave: Hoofdstuk pagina Inleiding 4 Welkom 6 Historie van bloembollen 8 Herfst 10 - Uitleg herfst 12 - Opdracht 14 + 15 - Het planten van bloembollen

Nadere informatie

Koningspaard Polle en de magische kamers van paleis Kasagrande

Koningspaard Polle en de magische kamers van paleis Kasagrande Koningspaard Polle en de magische kamers van paleis Kasagrande Eerste druk 2015 R.R. Koning Foto/Afbeelding cover: Antoinette Martens Illustaties door: Antoinette Martens ISBN: 978-94-022-2192-3 Productie

Nadere informatie

Soms ben ik eens boos, en soms wel eens verdrietig, af en toe eens bang, en heel vaak ook wel blij.

Soms ben ik eens boos, en soms wel eens verdrietig, af en toe eens bang, en heel vaak ook wel blij. Lied: Ik ben ik (bij thema 1: ik ben mezelf) (nr. 1 en 2 op de CD) : Weet ik wie ik ben? Ja, ik weet wie ik ben. Weet ik wie ik ben? Ja, ik weet wie ik ben. Ik heb een mooie naam, van achter en vooraan.

Nadere informatie

Ko-Kalf. Blonde d Aquitaine,

Ko-Kalf. Blonde d Aquitaine, Een rondje regio... Ko-Kalf Nou kan ik wel een hele Blonde d Aquitaine, maar daar zit je ook niet middag blijven praten over op te wachten! Een plek waar het zo rustig is, als in de stal van boerenbedrijf

Nadere informatie

Werkblad Natuurlijk water in de Kwebben

Werkblad Natuurlijk water in de Kwebben Werkblad Natuurlijk water in de Kwebben Droppie in de Kwebben Hallo allemaal! Wat fijn dat jullie straks naar de Kwebben in Vught gaan! Mijn naam is Droppie en ik weet alles over water. Wist je dat water

Nadere informatie

De arme man en zijn parkiet

De arme man en zijn parkiet De arme man en zijn parkiet deel 3/3 Iedereen op straat is blij dat de arme straatmuzikant niet arm meer is. s Avonds brengt hij zijn volle buideltjes met geld naar de bank. Dat is heel veel en thuisgekomen

Nadere informatie

Pasen met peuters en kleuters. Jojo is weg

Pasen met peuters en kleuters. Jojo is weg Pasen met peuters en kleuters Beertje Jojo is weg Thema Maria is verdrietig, haar beste Vriend is er niet meer. Wat is Maria blij als ze Jezus weer ziet. Hij is opgestaan uit de dood! Wat heb je nodig?

Nadere informatie

Smoothiegoodness De introductie

Smoothiegoodness De introductie Smoothiegoodness De introductie Hoera!! Hier begint jouw groene smoothieavontuur. Dit betekent een geweldige stap vooruit in je gezondheid en energieniveau, fantastisch dat je eraan gaat beginnen. Misschien

Nadere informatie

En rijke mensen werken niet. Die kunnen de hele dag doen wat ze leuk vinden.

En rijke mensen werken niet. Die kunnen de hele dag doen wat ze leuk vinden. Warm in Verona Romeo loopt een beetje rond. Dat doet hij bijna elke dag. Hij vindt het leuk om door het stadje te lopen. Door de kleine straatjes. Langs de rivier waar de meisjes de was doen. En over de

Nadere informatie

10 tips om je partner zo goed mogelijk te ondersteunen.

10 tips om je partner zo goed mogelijk te ondersteunen. 10 tips om je partner zo goed mogelijk te ondersteunen. Omdat het automatische gedrag is uitgeschakeld kosten onderstaande handelingen je partner al veel energie (hier denk je zo snel niet aan, omdat het

Nadere informatie

1 Vinden de andere flamingo s mij een vreemde vogel? Dat moeten ze dan maar zelf weten. Misschien hebben ze wel gelijk. Het is ook raar, een flamingo die jaloers is op een mens. En ook nog op een paard.

Nadere informatie

Regenwormen Tijdstip: in september, oktober en november, na een regenbui.

Regenwormen Tijdstip: in september, oktober en november, na een regenbui. KB2 Tijdsinvestering: 45 minuten Regenwormen Tijdstip: in september, oktober en november, na een regenbui. 1. Inleiding Een mol eet per jaar wel 50 kg wormen. Dat is veel, maar als je bedenkt dat in je

Nadere informatie

Bijeenkomst over geloofsopvoeding Communiceren met je puber Deze bijeenkomst sluit aan bij Moments, magazine voor ouders van jongeren van 12-18 jaar

Bijeenkomst over geloofsopvoeding Communiceren met je puber Deze bijeenkomst sluit aan bij Moments, magazine voor ouders van jongeren van 12-18 jaar DOELSTELLINGEN Ouders zijn zich ervan bewust dat je altijd en overal communiceert Ouders wisselen ervaringen met elkaar uit over hoe de communicatie met hun pubers verloopt Ouders verwerven meer inzicht

Nadere informatie

Maak van je tuin, een levende tuin!

Maak van je tuin, een levende tuin! Maak van je tuin, een levende tuin! Ontdek hoe je van jouw tuin een duurzame tuin kan maken. 2 Samen bouwen aan meer leven in de tuin. Gewoonweg door een paar stenen in jouw tuin te vervangen door groen.

Nadere informatie

Lente. Lente. Zomer. Herfst. Winter

Lente. Lente. Zomer. Herfst. Winter Lente Winter Lente Zomer Herfst De zon schijnt, de lucht is blauw, de vogeltjes fluiten en het wordt een mooie dag! Beer Juf zingt: La, la, la, ik ben vandaag zo vrolijk, zo vrolijk, zo vrolijk. Zo vrolijk

Nadere informatie

't gummybeertje le journal D' Hoge School redactie: Tom & Senne 24-10-08 jaargang 3 nr. 7 http://zevensprong.org frankieweyns@hotmail.

't gummybeertje le journal D' Hoge School redactie: Tom & Senne 24-10-08 jaargang 3 nr. 7 http://zevensprong.org frankieweyns@hotmail. 't gummybeertje le journal D' Hoge School redactie: Tom & Senne 24-10-08 jaargang 3 nr. 7 http://zevensprong.org frankieweyns@hotmail.com Het aapje en de sleutels Er was eens een man en die had de sleutels

Nadere informatie

Waarom zijn er ongelukkige mensen?

Waarom zijn er ongelukkige mensen? Eerste Communieproject 8 Waarom zijn er ongelukkige mensen? De mensen doen niet wat God wil Je hebt gezien wat geluk is. Als mensen van jou houden, word je gelukkig. Niet iedereen is gelukkig. Als andere

Nadere informatie

Musical De Eendenclub verdwaalt

Musical De Eendenclub verdwaalt Pagina 1 van 9 Musical De Eendenclub verdwaalt Normale versie voor 3 typetjes (Otto/Elle/Izzi) Een eigen productie van Recrateam Zang: Leonie van Gent en Martijn Boer Stemmen op de cd-versie: Martijn Boer

Nadere informatie

Naar Binnen. wsbrief. NieuwsBr. ief nr.4, Beste lezer,

Naar Binnen. wsbrief. NieuwsBr. ief nr.4, Beste lezer, NieuwsBr wsbrief ief nr.4, 2011 Naar Binnen Beste lezer, Dit jaar heeft wel een heel bijzonder start van de herfst gekregen. Het was heerlijk warm weer. Ik heb volop genoten van de laatste warme dagen.

Nadere informatie

Een meneer heeft veel ballonnen. Hij roept: Kinderen, kom erbij! Mijn ballonnen die zijn gratis. Wie wil een ballon van mij?

Een meneer heeft veel ballonnen. Hij roept: Kinderen, kom erbij! Mijn ballonnen die zijn gratis. Wie wil een ballon van mij? Een meneer heeft veel ballonnen. Hij roept: Kinderen, kom erbij! Mijn ballonnen die zijn gratis. Wie wil een ballon van mij? Wat een mooie luchtballonnen! Geel, oranje, groen en blauw. Kies maar uit Daan,

Nadere informatie

Thema Op het werk. Lesbrief 13. Hoe werkt de machine?

Thema Op het werk. Lesbrief 13. Hoe werkt de machine? Thema Op het werk. Lesbrief 13. Hoe werkt de machine? is op het werk. moet aan de machine werken. De chef vertelt eerst hoe de machine werkt. Dan werkt met de machine. De machine doet het niet. roept een

Nadere informatie

Nieuwsbrief 17 Christus kwam ook voor jou!

Nieuwsbrief 17 Christus kwam ook voor jou! Nieuwsbrief 17 Christus kwam ook voor jou! Intro Het club- en verenigingseizoen is alweer in volle gang. We kijken met dankbaarheid terug naar de opening van het winterwerk. Verderop in deze nieuwsbrief

Nadere informatie

Charles den Tex VERDWIJNING

Charles den Tex VERDWIJNING Charles den Tex VERDWIJNING 3 Klikketik-tik-tik Het is halftwaalf s ochtends. Marja vouwt een hemd. En kijkt om zich heen. Even staat ze op haar tenen. Zo kan ze over de kledingrekken kijken. Die rekken

Nadere informatie

Wat eten we vanavond?

Wat eten we vanavond? 35 35 HOOFDSTUK 3 Wat eten we vanavond? WOORDEN 1 Kies uit: jam school slager boodschappen vegetariër 1 Dorien eet geen vlees. Ze is. 2 Moniek houdt van zoet. Ze eet graag op brood. 3 Johan, ik ga naar

Nadere informatie

inhoud Herfst 1. Het weer 2. Overal blad 3. Zaden 4. Paddenstoelen 5. De eekhoorn 6. De egel 7. Insecten 8. Vogels op reis 9. Filmpje Pluskaarten

inhoud Herfst 1. Het weer 2. Overal blad 3. Zaden 4. Paddenstoelen 5. De eekhoorn 6. De egel 7. Insecten 8. Vogels op reis 9. Filmpje Pluskaarten Herfst inhoud Herfst 3 1. Het weer 4 2. Overal blad 5 3. Zaden 6 4. Paddenstoelen 7 5. De eekhoorn 8 6. De egel 9 7. Insecten 10 8. Vogels op reis 11 9. Filmpje 12 Pluskaarten 13 Bronnen en foto s 15 Colofon

Nadere informatie

HANDIG ALS EEN HOND DREIGT

HANDIG ALS EEN HOND DREIGT l a n d e l i j k i n f o r m a t i e c e n t r u m g e z e l s c h a p s d i e r e n HANDIG ALS EEN HOND DREIGT OVER HOUDEN VAN HUISDIEREN HIER LEES JE HANDIGE INFORMATIE OVER HONDEN DIE DREIGEN. JE KUNT

Nadere informatie

Afval Anne en de Sorteerbrigade

Afval Anne en de Sorteerbrigade Afval Anne en de Sorteerbrigade Verhaal ontwikkeld voor educatieproject Afval groep 3 School en Cultuur Veenendaal 2014 Geschreven door: Sanne Heymann Tekeningen door: Sjoerd Kreijns Dit is Afval Anne.

Nadere informatie

III. Het (mosterd)zaadje. Vrijdag

III. Het (mosterd)zaadje. Vrijdag Het (mosterd)zaadje Vrijdag "... Ik verzeker jullie: als jullie geloof hebben als een mosterdzaadje, dan zullen jullie tegen die berg zeggen: 'Verplaats je van hier naar daar! en dan zal hij zich verplaatsen.

Nadere informatie

weer: regen, wind, onweer en zon ander soort kleding aantrekt dat je het niet koud krijgt weer vaker voorkomen in bepaalde seizoenen

weer: regen, wind, onweer en zon ander soort kleding aantrekt dat je het niet koud krijgt weer vaker voorkomen in bepaalde seizoenen Seizoenen GROEP 1-2 11 75 minuten 1, 43, 51, 54 en 55 De leerling: weer: regen, wind, onweer en zon ander soort kleding aantrekt dat je het niet koud krijgt weer vaker voorkomen in bepaalde seizoenen kleding

Nadere informatie

Schaapje Schaap woont op de weide samen met Nina en Osto.

Schaapje Schaap woont op de weide samen met Nina en Osto. Schaapje Schaap en de Wolkjes Schaapje Schaap woont op de weide samen met Nina en Osto. De schaapjes hebben een mooie stal, met zacht stro om in te slapen. Kom, zegt Nina, we gaan slapen, ik ben moe. Maar

Nadere informatie

Meer succes met je website

Meer succes met je website Meer succes met je website Hoeveel geld heb jij geïnvesteerd in je website? Misschien wel honderden of duizenden euro s in de hoop nieuwe klanten te krijgen. Toch levert je website (bijna) niets op Herkenbaar?

Nadere informatie

!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!! Uitgave van Stichting Be Aware Januari 2015 WIL JE MINDER GAMEN?

!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!! Uitgave van Stichting Be Aware Januari 2015 WIL JE MINDER GAMEN? Uitgave van Stichting Be Aware Januari 2015 WIL JE MINDER GAMEN? Je vindt dat je teveel tijd doorbrengt met het spelen van games. Je beseft dat je hierdoor in de problemen kunt raken: je huiswerk lijdt

Nadere informatie

Februari/Maart 2016 Activiteiten commissie A.N.B.O. afdeling Wemeldinge:

Februari/Maart 2016 Activiteiten commissie A.N.B.O. afdeling Wemeldinge: DE KOERIER ANBO - WEMELDINGE Februari/Maart 2016 Activiteiten commissie A.N.B.O. afdeling Wemeldinge: Cathrien Kole Bonzijweg 14 tel. 621386 Corrie Mol Kon. Wilhelminastraat 20 tel. 621400 Adri de Lange

Nadere informatie

Groene Detailhandel. Een- en tweejarigen antwoorden 1. Een- en tweejarige tuinplanten Antwoorden

Groene Detailhandel. Een- en tweejarigen antwoorden 1. Een- en tweejarige tuinplanten Antwoorden Een- en tweejarige tuinplanten Antwoorden 1 Omschrijf met eigen woorden wat eenjarige planten zijn. Aan het einde van het seizoen vormen ze zaad en sterven af. Met andere woorden de meeste eenjarige kun

Nadere informatie

GROE(N)TEN VAN KAROLIEN

GROE(N)TEN VAN KAROLIEN GROE(N)TEN VAN KAROLIEN GROE(N)TEN VAN KAROLIEN Karolien Verbanck GROE(N)TEN VAN KAROLIEN voorwoord WAAROM SCHREEF IK EEN MOESTUINBOEK, zijn er niet al genoeg op de markt? Deze vraag zal ik vermoedelijk

Nadere informatie

Vacaturebank Vrijwilligers April 2016

Vacaturebank Vrijwilligers April 2016 Vacaturebank Vrijwilligers April 2016 Wegens het wegvallen van de vaste vrijwilliger zoeken wij voor Lilia 4 een nieuwe vrijwilliger die met 2 bewoners af en toe iets wil ondernemen. Te denken valt aan

Nadere informatie

Geboortegedichtjes. Wie zegt dat er geen wonderen gebeuren. En ook nog nooit gebeurd zijn bovendien. Die moet beslist met eigen ogen

Geboortegedichtjes. Wie zegt dat er geen wonderen gebeuren. En ook nog nooit gebeurd zijn bovendien. Die moet beslist met eigen ogen Geboortegedichtjes Wie zegt dat er geen wonderen gebeuren En ook nog nooit gebeurd zijn bovendien Die moet beslist met eigen ogen Dit schitterende wonder komen zien We hebben ze geteld Je armpjes en je

Nadere informatie

tuin-kalender januari 2011 groentip sneeuwklokje

tuin-kalender januari 2011 groentip sneeuwklokje De tuin is in algemene toestand van rust. Vergeet in deze tijd van het jaar alvast onze gevleugelde vrienden niet. Vogels hebben nu het meeste nood aan vers drinkwater en extra voedsel. sneeuwklokje januari

Nadere informatie

Hier zien jullie alweer de zesde uitgave van ons jeugdblad. Nieuwsgierig wat de Oele nu weer heeft te vertellen. Lees maar gauw.

Hier zien jullie alweer de zesde uitgave van ons jeugdblad. Nieuwsgierig wat de Oele nu weer heeft te vertellen. Lees maar gauw. Hier zien jullie alweer de zesde uitgave van ons jeugdblad. Nieuwsgierig wat de Oele nu weer heeft te vertellen. Lees maar gauw. Vlinders in de tuin Vooral op warme dagen kun je veel vlinders zien in allerlei

Nadere informatie

Wat kan ik voor u doen?

Wat kan ik voor u doen? 139 139 HOOFDSTUK 9 Wat kan ik voor u doen? WOORDEN 1 1 Peter is op vakantie. Hij stuurde mij een... uit Parijs. a brievenbus b kaart 2 Ik heb die kaart gisteren.... a ontvangen b herhaald 3 Bij welke...

Nadere informatie

3 Planten en verplanten

3 Planten en verplanten 3 Planten en verplanten 3 Planten en verplanten 34 3.1 Plantensoorten 35 3.2 Plantafstand 38 3.3 Planten in verband 41 3.4 Bomen planten 43 3.5 Afsluiting 48 34 PLANTEN EN VERPLANTEN Bijna het hele jaar

Nadere informatie

De Bloem (van plastic) is een meid van nu! Tikkeltje brutaal!

De Bloem (van plastic) is een meid van nu! Tikkeltje brutaal! De Bloem (van plastic) is een meid van nu! Tikkeltje brutaal! Hé hoi, hallo! Ik zal me even voorstellen. Ik ben Bloem. Bloem van Plastic. Maar je mag gewoon Bloem zeggen. Wow! Wat goed dat jullie even

Nadere informatie

Auditieve oefeningen - lente. Hakken en plakken

Auditieve oefeningen - lente. Hakken en plakken Auditieve oefeningen - lente Hakken en plakken (hak de woorden in stukken, laat de kinderen het hele woord zeggen) len-te kro-kus tul-pen lam-me-tje bloe-men zaai-en tuin-tje ro-zen vo-gel tuin-man bij-en

Nadere informatie

De milieu-impact van al deze overbodige kilometers verschilt van voertuig tot voertuig. Dit komt omdat niet elk voertuig evenveel CO 2

De milieu-impact van al deze overbodige kilometers verschilt van voertuig tot voertuig. Dit komt omdat niet elk voertuig evenveel CO 2 Groenten en fruit van het seizoen Wie door de groenten- en fruitafdeling van de lokale supermarkt loopt, krijgt vaak het gevoel dat de wereld aan zijn voeten ligt. Je vindt er boontjes uit Kenia, tomaten

Nadere informatie

Het is herfst in de poppenkast. door Nellie de Kok

Het is herfst in de poppenkast. door Nellie de Kok Het is herfst in de poppenkast door Nellie de Kok 1 Het is herfst in de poppenkast door Nellie de Kok Samenvatting Jan en Katrijn gaan naar het bos om spullen te zoeken voor de herfsttafel. Als Jan in

Nadere informatie

Het was mijn idee om een straatje om mijn bloementuin te maken en ik heb er aardig lang over gedaan. Maar nu is hij eindelijk klaar.

Het was mijn idee om een straatje om mijn bloementuin te maken en ik heb er aardig lang over gedaan. Maar nu is hij eindelijk klaar. Het was mijn idee om een straatje om mijn bloementuin te maken en ik heb er aardig lang over gedaan. Maar nu is hij eindelijk klaar. Er staat nu ook een nieuw tuinplan 2013 bij. Ik ben ook met houtsnippers

Nadere informatie

Het handige stappenplan van ECOstyle

Het handige stappenplan van ECOstyle Het handige stappenplan van ECOstyle 1 dag in de lente Spelende kinderen. Lekker languit zonnen. Ravotten met de hond. Een mooi, mosvrij gazon is heel wat waard. Het is immers de basis van uw tuin. ECOstyle

Nadere informatie

Kinderfolder ALS JE EEN GELEIDEHOND TEGENKOMT

Kinderfolder ALS JE EEN GELEIDEHOND TEGENKOMT Kinderfolder ALS JE EEN GELEIDEHOND TEGENKOMT ROOS Roos (27) is zeer slechtziend. Ze heeft een geleidehond, Noah, een leuke, zwarte labrador. Roos legt uit hoe je het beste met geleidehond en zijn baas

Nadere informatie

Tuin- en keukenresten composteren? Dàt is kinderspel!

Tuin- en keukenresten composteren? Dàt is kinderspel! Tuin- en keukenresten composteren? Dàt is kinderspel! Hallo. Ik ben Jerom de compostworm. Ik eet alles wat in de natuur groeit. Ik ben verlekkerd op overschotjes uit de tuin en de keuken. Ik sabbel en

Nadere informatie