In Balans. Een therapeutisch aanbod voor mensen met kortdurende of langdurige en complexe stemmings-, angst- en persoonlijkheidsstoornissen

Transcriptie

1 In Balans Een therapeutisch aanbod voor mensen met kortdurende of langdurige en complexe stemmings-, angst- en persoonlijkheidsstoornissen

2

3 Angst- en stemmingsstoornissen Een ruime en herkenbare doelgroep Heel wat mensen hebben te maken met een depressie, bipolaire stoornissen, angsten, aanpassingsstoornissen, dwang of dissociatieve stoornissen. Iedereen kent in de eigen kennissenkring mensen die hiervoor in behandeling zijn. Binnen onze geestelijke gezondheidszorg vormen dit met voorsprong de meest voorkomende problematieken waarmee mensen zich aanmelden; ruim 10 % van de bevolking krijgt ermee te maken. Het is mede daarom een doelgroep die zowel qua onderzoek als qua therapeutische begeleiding voortdurend in ontwikkeling is. De actualiteit in de media leert ons dat het een bezorgdheid is van velen (patiënten, hulpverleners, overheid, werkgevers, ) om aangepaste behandelingsprogramma s te voorzien voor mensen die zich in hun functioneren belemmerd zien door deze psychische problemen. De geruststellende vaststelling is dat iedereen wel degelijk geholpen kan worden en eventueel met een aangepast levensritme de draad weer kan opnemen. Vele mensen vinden in eerste instantie hulp buiten een residentiële opname. Wanneer ondersteuning door de huisarts of ambulante psychiater of psychotherapeut toch ontoereikend blijkt, bestaan er intensievere behandelingsmogelijkheden. Als psychiatrisch centrum dat zich richt tot een ruime regio in Oost-Vlaanderen, heeft PC Caritas een uitgebreid en gefaseerd aanbod om aan deze intensieve hulp- en behandelingsvragen tegemoet te komen. Een doordachte aanpak met bewezen resultaten Het therapeutisch team van het Psychiatrisch Centrum Caritas volgt de nieuwste ontwikkelingen die zich voordoen bij een verantwoorde behandeling van de stemmings-, angst-, en persoonlijkheidsstoornissen.

4 Uit wetenschappelijk onderzoek blijkt dat er drie pijlers zijn die bepalend zijn voor een goede behandeling met duurzame resultaten. In de eerste plaats moet er ruimte geschapen worden voor een goede en nauwe werkrelatie tussen de patiënt en de behandelaars: begrip voor de vaak ingrijpende gevolgen van psychische problemen en vertrouwen vormen de basis van elke therapeutische groei. De kwaliteit van een zeer persoonlijke werkrelatie krijgt onze voortdurende aandacht. Het behandelingsteam staat erop, weliswaar met de nodige professionaliteit, dicht bij de patiënten te staan. Daarnaast wordt er gezocht naar een gezond evenwicht tussen een farmacologische ondersteuning en therapeutische behandeling. Beide vullen elkaar aan om een standvastig herstel te bekomen. Er wordt gekozen voor een rationeel medicatiebeleid in overleg met de patiënt. En, het aanbod aan therapieën vereist een gedoseerde verscheidenheid. Deze varieert van heel specifieke, intensieve therapeutische modules die de thema s aanpakken die bij stemmings-, angst-, en persoonlijkheidsstoornissen steeds terugkeren tot meer ontspannen activiteiten die de mentale en fysieke gezondheid ten goede komen. Daarnaast stimuleren wij blijvende deelname aan het maatschappelijk leven en sociale contacten met familie, kennissen en medepatiënten. Behandeling Het zorgtraject dat het Psychiatrisch Centrum Caritas voor mensen met stemmings-, angst-, en persoonlijkheidsstoornissen aanbiedt, is aangepast aan de persoonlijke toestand en sociale situatie van de hulpvrager. Na grondig overleg in het multidisciplinair behandelteam en in samenspraak met de hulpvrager maken we de keuze voor de meest geschikte behandelmodule.

5 Polikliniek Op de polikliniek kunt U terecht voor een poliklinische raadpleging gespecialiseerd in diagnose-, indicatiestelling en behandeling. Aanmelden kan via opnameverantwoordelijke op het telefoonnummer: Kortdurende behandeling Module Persoonlijk Bilan Observatie, diagnostiek, oriëntatie en behandeling In deze module, die maximum 3 weken duurt, wordt op basis van gesprekken, therapieën, observaties en mogelijks ook psychodiagnostische testing een persoonlijk bilan opgemaakt dat door het team met de patiënt wordt doorgenomen. Voor wie hier psychisch reeds aan toe is, wordt ook al intensievere behandeling voorzien. Het therapeutisch aanbod gebeurt zowel in groep (psycho-educatie, dynamische relaxatie, waarnemingstraining, creatief werk, muziektherapie, ontspannende activiteiten, sport en psychomotorische therapie) als individueel (door arts, maatschappelijk werker, psycholoog en de persoonlijke begeleider). In deze kortdurende module dient de hulpvrager zicht en mogelijks ook reeds vat te krijgen op de mentale en sociale wisselwerking die aanleiding geeft tot de persoonlijke problematiek. Indien een verdere behandeling aangewezen is, worden de modaliteiten en afspraken hiervoor verduidelijkt en afgestemd via een persoonlijk behandelingsplan.

6 Module Persoonlijke Groei en Exploratie Intensieve behandeling Deze module wordt zowel residentieel als in dagbehandeling (maandag, dinsdag en donderdag) aangeboden. De behandelmodule kenmerkt zich als volgt: Kortdurend Intensief Gericht op het behandelen van symptomen Individuele begeleiding door arts, psycholoog, maatschappelijk werker, individueel begeleider Groepstherapie gedragen door therapeuten en psychologen Contextgerichte werking Systeemtherapeutisch en cognitief gedragstherapeutisch denk-kader staat centraal, met ruime openheid voor implementatie vanuit andere denkkaders. 4 werkterreinen: emotieregulatie, denkprocessen, psycho-educatie, context Er wordt gefocust op een aantal werkterreinen waarbij telkens één of meerdere therapieblokken verankerd zijn. We richten ons op emotieregulatie waarbij muziektherapie of psychodrama en dans en bewegingstherapie een onderdeel zijn. Cognitieve processen krijgen aandacht via oplossingsgerichte therapie uitgewerkt in een workshop zelfversterkend werken en mindfulness of aan-verwante technieken. Psycho-educatie wordt voorzien waarbij enerzijds bepaalde problematieken ( o.a. angst, piekeren, depressie ) uitgelegd worden en linken gemaakt met ons behandelaanbod en anderzijds ook relevante thema s praktisch uitgewerkt worden (vb. hoe problemen aanpakken, hoe assertiever reageren, ). Tevens komen in het groepsgesprek thema s aan bod.

7 Aandacht voor de persoonlijke context gebeurt in een groepssessie waar familie en context centraal staat, maar ook in creatieve therapie kunnen zaken verder uitgewerkt worden. Er wordt daarnaast ook ruimte gelaten voor sport, beweging en ontspanning. We trachten een evenwicht te bewaren tussen verbale en niet-verbale therapie. Verschillende therapeutische stromingen dragen bij aan de uitwerking van het programma en worden gekozen vanuit hun diagnoseoverstijgende toepasbaarheid, hun gebalanceerde differentiatie, hun mogelijkheid tot groepsgebonden aanpak en hun therapeutische efficiëntie. De vier werkterreinen worden expliciet in groep uitgewerkt. In deze module is het aandeel van verbale groepstherapie groot en wordt vooral via groepsopdrachten inzicht gevend gewerkt om persoonlijke doelstellingen te realiseren. Daarnaast is er ook voldoende oog voor individuele begeleiding. Het betreft een voltijds groepsprogramma dat aangevuld wordt met individuele therapie.

8 Contactpersonen kortdurende behandeling Artsen: Dr. Luk Beelaert Afdelingsverantwoordelijke: Sophie De Bruycker Therapeutische verantwoordelijke: Greet Verhaeren Maatschappelijk werker: Marietje Van Der Veken

9 Vervolgbehandeling Ongeveer 1% van de Belgische bevolking lijdt aan een EPA (een ernstige psychiatrische aandoening). Dit zijn aandoeningen die een langer durend beloop kennen (langer dan 2 jaar) en (soms blijvende) beperkingen met zich brengen voor het sociaal en/of maatschappelijk functioneren van de persoon. Deze mensen hebben aangepaste begeleiding nodig om psychische stabiliteit te verwerven en te behouden. Ongeveer een kwart van de mensen uit de doelgroep stemmings-, angst-, en persoonlijkheidsstoornissen hebben langduriger begeleiding nodig. Het Psychiatrisch Centrum Caritas biedt de mogelijkheid om de gecoördineerde zorg hiervoor op te nemen. Dit gebeurt al dan niet residentieel in samenwerking met professionele hulpverleners in zorgnetwerken. Herstelbedden Inreach en tijdelijke ondersteuning in moeilijke periodes Mensen met een ernstige psychiatrische aandoening kennen, ondanks lange periodes van stabiliteit, soms korte periodes dat het moeilijker gaat. In deze periodes is soms een opname noodzakelijk om tijdelijk meer ondersteuning te bieden. Er wordt hierbij nauw samengewerkt met de externe hulpverleners (inreach) en met het persoonlijk netwerk. Het behandelingsteam maakt daarbij duidelijke afspraken met de patiënt en zijn netwerk rond de opvang in moeilijke periodes.

10 Module Persoonlijk Spectrum Behandeling van ernstige, complexe problemen Mensen met problemen die zich voordoen op verschillende functioneringsgebieden, hebben vaak een langer durende behandeling nodig. De problemen zijn meestal een uitvloeisel van de psychische problemen, maar spelen zich af op andere terreinen, zoals: wonen, werk, school, vrije tijd, financiën, seksualiteit, familie en vriendennetwerk, zingeving, relaties, In dit programma gaat de patiënt samen met haar/zijn begeleider en het behandelingsteam een persoonlijk therapieschema uitwerken dat voldoende uitgebalanceerd is om aan de verschillende werkpunten aandacht te besteden zodat de resocialisatie op een geleidelijke wijze aangepakt wordt. Uit onze ervaring met deze doelgroep blijkt dat hier ook een evenwicht moet gevonden worden tussen het werken aan de psychische problematiek en het werken op andere terreinen van het dagelijkse leven. Behandeling blijft een belangrijke klemtoon, maar wordt gedoseerd aangeboden. In vele gevallen verschuift de behandeling ook richting symptoomstabilisatie. Dit aanbod bestaat residentieel en in daghospitaal. Aangezien het om mensen gaat die meestal reeds verschillende opnames kenden in (acute en kortdurende) behandelingsettings, zijn vele therapieën reeds in het verleden aangeboden en bieden ze niet altijd de nodige prikkeling en uitdaging voor de patiënt. Daarom wordt naast het vast therapieprogramma ook onder de vorm van workshops, tijdelijke projecten en vrije ateliers gewerkt.

11 Module Persoonlijk Herstel Focus op rehabilitatie Wanneer blijkt dat de resocialisatie meer tijd vergt en de persoon in opname de veiligheid van een residentiële setting wenst te gebruiken om met de nodige professionele ondersteuning weloverwogen stappen te zetten richting persoonlijk herstel, dan kan dit in het Psychiatrische Centrum Caritas. Binnen deze module bouwen we verder op de aanwezige sterktes en gaan we van hieruit initiatieven nemen die de mogelijkheden van de patiënt verder uitbouwen. Samen met de persoonlijke begeleider gaat de patiënt een eigen herstelgericht plan opmaken. Er is dus een zeer sterke inspraak in hoe en waar de begeleiding ondersteuning kan bieden. Persoonlijke vrijheid in keuzes naar tijdsinvestering en activering staan voorop. Zelfstandigheidstraining naar wonen, werken en vrijetijdsinvulling maakt een essentieel deel uit van deze module. Opnieuw rollen opnemen en hieruit zelfvertrouwen en voldoening putten, zijn van primair belang. De methodiek die daarbij gehanteerd wordt is het SRH-model, het systematisch rehabilitatiegericht handelen. Alle medewerkers hebben hierin een gecertificeerde opleiding gevolgd. Naar therapeutische invulling en activering staan er verschillende ateliers (zie verder: De Getijden), een arbeidszorgcentrum en een ontmoetingscentrum ter beschikking.

12 Contactpersonen vervolgbehandeling Artsen: Dr. Luk Beelaert Afdelingsverantwoordelijke: Pascal Janssens Therapeutische verantwoordelijke: Ferdy Marysse Maatschappelijk werker: Katrien Leyman

13 Herstelbevorderende werking in module daghospitaal: De Getijden De Getijden richt zich naar diegenen die zijn aangewezen op een -in mindere of meerdere mate- -blijvende ondersteuning en zorg. Het accent ligt op het blijven uitnodigen en uitdagen van de cliënten tot het (her)opnemen van (nieuwe) rollen. We focussen op hun soms verborgen, maar zeker aanwezige verlangens, vaardigheden en talenten. Het zoeken naar alternatieven binnen de maatschappij vormt echter het uitgangspunt. Om dit te realiseren biedt de afdeling naast een ruim basisaanbod aan ateliers (crea, handwerk, hout, fitness, sport, multimedia, industriële, ), ook een meer herstelbevorderende ondersteuning op maat. Deze bestaat uit o.a. groepsgesprek, Getijdenraad, individuele begeleiding, organisatie van maatschappelijk relevante activiteiten, workshops, projecten, integratie in lokale initiatieven De samenwerking tussen begeleider en cliënt staan centraal. De cliënt heeft zoveel als mogelijk de regie in eigen handen. We werken samen met vrijwilligers en ervaringsdeskundigen. De Getijden biedt plaats voor een komen en gaan én biedt kansen tot ontmoeting. De teamleden hebben, zoals in de module Persoonlijk Herstel, een gecertificeerde opleiding in het systematisch rehabilitatiegericht handelen gevolgd.

14 Contactpersonen De Getijden Arts: Afdelingsverantwoordelijke: Dr. Yolente Roelens Marleen Walckiers Therapeutische verantwoordelijke: Ruth Jooris Maatschappelijk werker: Tine Bode

15 Partnerschap in zorg Continuïteit in zorg Duurzaam herstel is slechts mogelijk door samenwerking met meerdere partners op maat van elk individu. Daarom besteedt het Psychiatrisch Centrum Caritas veel zorg aan het uitbouwen van ondersteunende zorgnetwerken. Belangrijke partners zijn de huisartsen, ambulante hulpverleners, het MOBiL-team voor thuisbegeleiding en de activiteiten- en arbeidszorg-centra uit onze regio. Door middel van zorgoverleg worden begeleidings- afspraken regelmatig afgestemd. De patiënt/cliënt wordt hierin uitdrukkelijk betrokken. Zij/hij zien we als de eigenaar van haar/zijn begeleidingsplan. Voor aanmelding of opnameaanvragen Opnameverantwoordelijke:

16 In Balans Caritasstraat 76, 9090 Melle tel fax