Je welkom voelen. Samen werken aan klantvriendelijkheid
|
|
- Sonja de Jonge
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Je welkom voelen Samen werken aan klantvriendelijkheid Augustus 2012
2 Inhoudsopgave Voorwoord Welkom!... 4 Iedereen is overal welkom... 4 Werk aan de winkel Waar denk je aan bij klantvriendelijkheid?... 5 Hoe mensen met je omgaan... 5 Begrijpelijke informatie... 6 Overal kunnen komen en je veilig voelen... 6 Ook voor en na Activiteit organiseren... 8 Winkels bezoeken... 8 Bijeenkomst organiseren... 8 Training geven... 8 Schouwen... 9 Samen Voorbeelden en tips voor klantvriendelijkheid...11 Niet klantvriendelijk Plopsaland...11 Klantvriendelijk Totaal Onbegrijpelijk...11 Steeds klantvriendelijker Van Blanckendaell Park...11 Hulp bij klantvriendelijkheid AllesToegankelijk
3 Voorwoord In 2012 is de Week van de Toegankelijkheid van 1 tot en met 6 oktober. De activiteiten in deze Week gaan over het onderwerp klantvriendelijkheid. In deze handreiking staat in eenvoudige taal wat klantvriendelijkheid is. De handreiking geeft tips over hoe mensen met een verstandelijke beperking aandacht kunnen vragen voor klantvriendelijkheid. Samen met familie, begeleiding of anderen. In de Week van de Toegankelijkheid organiseren heel veel mensen activiteiten die met toegankelijkheid te maken hebben. Toegankelijk betekent dat iedereen overal kan komen in de samenleving. Dat mensen met een beperking overal aan mee kunnen doen en geen drempels tegen komen. Met de activiteiten in de Week van de Toegankelijkheid willen mensen laten zien waarom toegankelijkheid belangrijk is. En dat je met vaak kleine oplossingen er voor kunt zorgen dat mensen met een beperking overal aan mee kunnen doen. Je welkom voelen Klantvriendelijkheid heeft ook met toegankelijkheid te maken. Als een baas of personeel van een winkel of van de gemeente klantvriendelijk is voor iedereen, dan voelt iedereen zich welkom. Dan zijn er geen drempels om naar die winkel of het gemeentehuis te gaan. Dat betekent dat er meer mensen het leuk of makkelijk vinden om naar de winkel of de gemeente te komen. En dat betekent weer dat de winkel of de gemeente meer klanten heeft. Werken aan klantvriendelijkheid doe je samen. Klantvriendelijkheid komt niet van één kant. Je kunt niet tegen personeel van een winkel of een gemeente zeggen Jij moet klantvriendelijk tegen mij zijn, als je zelf niet vriendelijk bent. Handreiking In deze handreiking leggen we uit wat klantvriendelijkheid is. En hoe je met personeel van een winkel, gemeente of ander bedrijf over klantvriendelijkheid kunt praten. Je kunt de handreiking zelf lezen. Als je dat moeilijk vindt, kun je het samen lezen met iemand in je omgeving. Bijvoorbeeld met familie, een vriend of begeleider. Je kunt dan ook samen ideeën bedenken. En samen werken aan klantvriendelijkheid. Vertel het ons! Heb je zelf al wat gedaan aan klantvriendelijkheid? Vertel het ons. Stuur een mail naar info@weekvandetoegankelijkheid.nl. Of zet je activiteit op de website van de Week van de Toegankelijkheid: 3
4 1. Welkom! Je gaat graag naar een winkel of restaurant omdat ze daar de dingen verkopen die jij wilt hebben. Je gaat graag naar een gemeente omdat ze daar dingen voor je regelen die je nodig hebt. Maar je gaat ook naar deze plaatsen omdat de mensen vriendelijk voor je zijn. Ze luisteren naar wat je zegt of vraagt. Ze helpen je goed. Je kunt alles goed vinden. En als je iets niet prettig vindt, kun je dit gewoon zeggen. Ze maken het dan goed met je. Je komt graag op deze plaatsen omdat je je er welkom voelt. Het personeel is klantvriendelijk. Je voelt je welkom als mensen vriendelijk met je omgaan. Als ze respect voor je hebben. Als je alle informatie goed begrijpt. Als je overal kunt komen. Als je overal goed bij kunt. En als je ook weer goed weg kunt komen. Je voelt je welkom als je gewoon gebruik kunt maken van alle diensten van een winkel of een gemeente. Zo n bedrijf of gemeente is dan klantvriendelijk. Iedereen is overal welkom Iedereen moet zich overal welkom kunnen voelen. Ook mensen met een verstandelijke beperking. In een winkel, restaurant, hotel, pretpark of bij de gemeente, overal. Als het personeel vriendelijk is voor iedereen, komen er ook meer mensen. Dat is fijn voor jou, maar ook voor de baas van de winkel of het restaurant. Zo n baas noem je ook wel ondernemer. De ondernemer kan zo meer geld verdienen. Werk aan de winkel Nog niet overal is het personeel vriendelijk voor iedereen. Soms moet een ondernemer of een gemeente nog wel wat doen voordat iedereen zich welkom bij hem voelt. Mensen met een verstandelijke beperking kunnen hierbij helpen. Door samen met de ondernemer of de gemeente te kijken wat er nodig is om klantvriendelijk te zijn. Bedrijven en gemeenten Bedrijven zijn winkels, restaurants, hotels, pretparken, bibliotheken, bioscopen enzovoorts. Daar werkt personeel. Je kunt er iets kopen, gebruiken of zien. Er zijn ook gemeenten. Ook daar werkt personeel. Ook daar kun je dingen regelen die belangrijk voor je zijn. Alles wat we hier zeggen over klantvriendelijkheid, geldt voor de bedrijven én gemeenten. Ondernemer Een ondernemer is iemand die een winkel, restaurant of ander bedrijf heeft. Het is de baas van een bedrijf. 4
5 2. Waar denk je aan bij klantvriendelijkheid? Klantvriendelijkheid gaat over je welkom voelen in een bedrijf. Maar het gaat ook over je welkom voelen voordat je naar het bedrijf toe gaat. En over je welkom voelen als je vragen hebt als je weer thuis bent. Je wilt dat het personeel vriendelijk met jou omgaat. Dat je alles begrijpt. En dat je overal bij kunt en je veilig voelt. Hoe mensen met je omgaan Klantvriendelijkheid betekent: dat je je welkom voelt dat mensen respect voor je hebben dat mensen goed naar je luisteren dat mensen geduld met je hebben. Iedereen wil graag vriendelijk en geduldig te woord worden gestaan door het personeel. Ook mensen die minder snel iets begrijpen. Personeel moet weten hoe zij dit kan doen. Het personeel kan dit leren. Voorbeelden We waren met een groepje mensen bij de Chinees om te eten. Een paar mensen konden niet goed lezen. Iemand van het personeel wilde de menukaart voorlezen. Om de gerechten uit te leggen. Hij kon ook andere dingen maken als je iets anders wilde. En hij vertelde het eerlijk als iets meer ging kosten. Het is prettig als mensen zo met je meedenken." Als ik in een winkel moet afrekenen, voel ik me vaak ongemakkelijk. Ik heb daar meer tijd voor nodig dan een ander. De mensen achter de kassa kunnen dan wel eens ongeduldig zijn. Of mensen in de rij gaan zuchten of tegen je aan duwen. Dat is niet fijn hoor. Dan raak ik in de war. Ik heb daar in de winkel iets van gezegd. En dat heeft wel geholpen. De meeste medewerkers weten het nu. Zij zorgen er voor dat ik rustig blijf. Als ik samen met mijn vader of iemand anders - boodschappen doe, kijken mensen nooit naar mij. Als ik iets vraag, kijken ze meteen naar mijn vader en geven ze hem antwoord. Dat is toch raar? Ik vraag het toch! 5
6 Begrijpelijke informatie Klantvriendelijk betekent ook: dat je informatie kunt begrijpen dat je informatie goed kunt vinden op internet dat je goed kunt zien waar je moet zijn (wegwijzers). Telefonische keuzemenu s die je duidelijk vertellen welk nummer je moet intoetsen om verder te gaan. Overzichtelijke websites. Duidelijke informatieborden. Dit zijn goede voorbeelden van klantvriendelijke informatie. Het is belangrijk dat mensen een website, folder of informatiebord zelf kunnen lezen en begrijpen. Dat er een lees voor -functie op een website zit. Dat de letters in een folder groot genoeg zijn. Teksten moeten te begrijpen zijn. Dat kan door korte zinnen te gebruiken en geen moeilijke woorden. En door duidelijke pictogrammen of plaatjes te gebruiken. Voorbeelden In het buitenland zie je vaak op menukaarten een foto staan van het gerecht. Dat is heel fijn. Want als ik daar de taal niet begrijp, kan ik wel zien wat het is. Dat zou voor mensen die niet of niet goed kunnen lezen ook fijn zijn: een foto van het gerecht op de menukaart. Pictogrammen of afbeeldingen van iets moeten duidelijk zijn. Soms zijn de plaatjes voor dames- en herentoiletten heel onduidelijk. Je ziet niet goed dat het een man of een vrouw is. Ik heb dat gezien in een oud gebouw: de man had daar ook lang haar en een soort van rok aan. Soms gebruiken ze ook sierletters. Die kan je niet goed lezen. In winkels kun je met duidelijke pictogrammen ook goed aangeven waar iets ligt. Bijvoorbeeld kleding of elektronica. Dit is voor iedereen prettig om iets snel te vinden. Bij reclame-informatie moet je goed oppassen. Soms brengen mensen de informatie mooier dan het is. Bijvoorbeeld bij telefoonabonnementen. Je krijgt dan een goedkoop abonnement met een mooie telefoon aangeboden. Maar na een tijdje wordt het abonnement veel duurder. Deze informatie geven de mensen niet van tevoren. Het staat vaak in de kleine lettertjes. Overal kunnen komen en je veilig voelen En klantvriendelijkheid betekent: dat je overal goed kunt komen en dat je overal goed bij kunt dat er goed licht is, dat er geen drempels zijn dat je je overal veilig voelt dat het personeel weet hoe ze met je om moet gaan als er iets gebeurt. 6
7 Ondernemers en gemeenten kunnen er voor zorgen dat mensen met verstandelijke beperkingen zich veilig voelen. Bijvoorbeeld door te zorgen voor een prettige en vriendelijke sfeer. Er moet genoeg ruimte zijn. Er moet goed licht zijn, zodat je alles goed kunt zien. Het is handig dat er een gehandicaptenparkeerplaats in de buurt is, zodat je dicht bij de winkel of het gemeentehuis veilig kunt parkeren. Het personeel moet ook goed met mensen om kunnen gaan als er iets gebeurt in de winkel of het restaurant. Bijvoorbeeld bij brand of bij een overval. Er moet een goede vluchtroute zijn die duidelijk en begrijpelijk is aangegeven. Voorbeeld Op een station moet je wachten op de trein, tram of bus. Het is niet fijn als de plek waar je moet wachten donker is. Als er weinig licht is waardoor je niet goed om je heen kunt kijken. Of als er een lift is die naar plas ruikt. Dan kun je je onveilig voelen. Het is ook klantvriendelijk als de vervoersmaatschappij er voor zorgt dat deze plekken prettiger en schoon zijn. Ook voor en na Personeel moet niet alleen klantvriendelijk zijn als je in de winkel bent. En een medewerker van de gemeente niet alleen als je in het stadhuis bent. Als je wilt gaan winkelen of naar een gemeentehuis wilt gaan, ga je eerst kijken of het wel open is. Of waar het precies is. Of ze wel dat hebben wat jij graag wilt. Je gaat je voorbereiden op wat je wilt gaan doen. Je belt naar de winkel of het gemeentehuis. Of je kijkt op de website. Ook dan is het belangrijk dat mensen je klantvriendelijk behandelen. Als je weer thuis bent, wil je misschien graag nog iets zeggen over wat je hebt gekocht. Je wilt iets ruilen omdat het niet goed is. Of je wilt zeggen dat je niet of juist wel goed behandeld bent. Het is ook dan belangrijk dat iemand vriendelijk is. Voorbeeld Je hebt een ov-chipkaart en bent vergeten uit te checken. Dan moet je bellen om te regelen dat je geld terug krijgt. Door de één word je goed geholpen. Dan is het telefoongesprek kort, duidelijk en vriendelijk. Dan staat het geld binnen een week op je rekening. Bij de ander gaat het anders. Dan lijkt het wel of personeel klantvriendelijk is, maar dat is niet zo. Ze luisteren niet goed naar je. Dat is klantvriendelijkheid van een training. De mensen geven antwoorden die ze hebben geleerd. Het kan bij deze mensen vaak langer duren voordat je je geld weer terug hebt. 7
8 3. Activiteit organiseren Je kunt, samen met anderen, onderzoeken of een bedrijf of gemeente klantvriendelijk is. Dat kun je doen door een activiteit te organiseren. En daarna gaan praten over wat je hebt ervaren. Je kunt bijvoorbeeld gaan schouwen bij de ondernemer of de gemeente. Schouwen betekent goed kijken naar iets. Je kunt samen met andere mensen een activiteit organiseren om aandacht te vragen voor klantvriendelijkheid. Bijvoorbeeld met mensen van de belangenorganisatie. Of samen met familie, begeleiders, mensen van de zorginstelling. Winkels bezoeken Je kunt samen met anderen een dag organiseren waarop je met elkaar winkels gaat bezoeken. Doe dan je boodschappen en probeer met personeel in gesprek te gaan. Neem een fototoestel of filmcamera mee. Dan kun je direct laten zien waar klantvriendelijkheid over gaat. Praat daarna met elkaar over hoe welkom je je in de winkels hebt gevoeld en waarom. Tips Vraag altijd eerst aan de ondernemer of het goed is dat je komt. En of het goed is dat je filmt, foto s maakt en met personeel in gesprek gaat. Leg uit waarom je dit komt doen. Vertel dat je graag later met hem wilt praten. Om te vertellen wat je hebt ervaren. En om te kijken of je samen iets kunt doen aan de klantvriendelijkheid. Zeg daarbij dat het altijd voordeel heeft voor de ondernemer. Omdat hij dan meer klanten krijgt. Blijf altijd vriendelijk. Zeg niet alleen wat verkeerd is. Noem ook wat goed gaat. Bedenk samen met de ondernemer hoe iets anders kan. Bijeenkomst organiseren Je kunt een bijeenkomst over klantvriendelijkheid organiseren, bijvoorbeeld een themacafé. Praat met elkaar over je welkom voelen in winkels, restaurants, bij gemeenten enzovoorts. Nodig ook ondernemers of mensen van de gemeente uit. Training geven Je kunt personeel een training geven over klantvriendelijkheid. Over hoe personeel met jou om kan gaan. 8
9 Je kunt hierbij filmpjes laten zien van goede en slechte voorbeelden. Zulke filmpjes staan bijvoorbeeld op de website van AllesToegankelijk: Maar ook YouTube heeft heel goede (en ook grappige) voorbeelden van klantvriendelijkheid. Schouwen Je kunt gaan schouwen bij de ondernemer of de gemeente. Schouwen betekent goed kijken naar iets. Om dit te doen heb je een speciale schouwlijst over klantvriendelijkheid. Met schouwlijsten kunnen mensen goed kijken naar hoe toegankelijk iets is. Bij de schouwlijst over klantvriendelijkheid gaat het er om dat mensen goed kijken naar hoe welkom zij zich ergens voelen. In een bedrijf of bij een gemeente. Het gaat bijvoorbeeld over hoe personeel met jou omgaat. Of de informatie in de winkel of bij de gemeente of op de website goed te lezen is. Of de ruimte overzichtelijk is en veilig voelt. Of je goed een klacht door kunt geven. Het is een lijst met vragen die je met JA of NEE kunt beantwoorden. Voorbeeld (uit de schouwlijst Klantvriendelijkheid) Bejegening (dit is hoe personeel met je omgaat ) Blijft het personeel geduldig en vriendelijk, ook wanneer ze iets Ja/nee moeten herhalen of anders formuleren? Worden mensen met een beperking direct en rechtstreeks Ja/nee aangesproken? (Wordt niet de partner of de begeleider aangesproken?) Kijken de medewerkers u aan als ze u aanspreken? Ja/nee Wordt u in duidelijke en begrijpelijke taal aangesproken? Ja/nee Kunnen medewerkers op een goede manier informatie overdragen Ja/nee aan mensen die niet goed zien, horen, spreken, lezen of een verstandelijke beperking hebben? Informatie Zijn alle prijskaartjes goed zichtbaar en begrijpelijk? (Voor mensen Ja/nee die minder goed zien maar ook voor mensen in een rolstoel.) Zijn alle reclames zo aangegeven dat ook mensen die minder goed Ja/nee zien deze kunnen lezen? Is de informatie in de accommodatie voor iedereen leesbaar? Ja/nee Is de informatie ook op een andere manier beschikbaar? Ja/nee Bijvoorbeeld een menu in pictogrammen, braille of grote letters? 9
10 Is de informatie in de accommodatie voor iedereen te begrijpen? Ja/nee Worden de voorwaarden van de koop voor iedereen duidelijk Ja/nee uitgelegd? (Ruilmogelijkheden, abonnementen, kortingen?) Is het voor bezoekers (met een beperking) duidelijk waar zij terecht Ja/nee kunnen met vragen? De schouwlijst klantvriendelijkheid kun je opvragen via Samen Je kunt het beste samen met anderen een activiteit organiseren. Familie, vrienden of begeleiders van de zorginstelling kunnen daarbij ondersteuning bieden. Je kunt het alleen met mensen met een verstandelijke beperking doen. Of samen met mensen met andere beperkingen. Bijvoorbeeld iemand die gebruik maakt van een rolstoel, iemand die blind is, iemand die slecht hoort. Als je het in zo n groep doet, kun je meteen onderzoeken of het bedrijf of de gemeente voor iedereen toegankelijk is. Je kunt ook samenwerken met de mensen van de belangenorganisatie in de buurt. Bijvoorbeeld de lokale gehandicaptenorganisatie, de LFB of MEE. Als je met meerdere mensen samen werkt, is je verhaal sterker. Voorbeeld Inge zit in de G-Raad (gehandicaptenraad) van een gemeente. In de G-Raad zitten mensen met een verstandelijke beperking. Samen praten zij over dingen die in de gemeente gebeuren. De G-Raad is een officieel onderdeel van de gemeenteraad. Inge heeft toegankelijkheid als aandachtspunt. Zij is samen met een beleidsmedewerker het winkelcentrum in gegaan om te kijken hoe toegankelijk de winkels zijn. Daarbij heeft zij ook naar klantvriendelijkheid gekeken. Hoe personeel met mensen met een beperking om gaat (onder andere taalgebruik) en of de informatie in de winkels duidelijk en overzichtelijk is. Met het verslag kunnen de beleidsmedewerker én de G-Raad in gesprek met ondernemers. Ze kunnen samen kijken of er dingen zijn die ze op kunnen lossen. 10
11 4. Voorbeelden en tips voor klantvriendelijkheid Niet klantvriendelijk Plopsaland Pretpark Plopsaland België kreeg veel klachten. Alle mensen met een verstandelijke beperking mochten niet in de attracties. Dat is discriminatie. En zeker niet klantvriendelijk. Na de vele klachten is Plopsaland gaan kijken of ze er iets aan konden veranderen. Nu mogen mensen met een verstandelijke beperking in de attracties als de begeleider de verantwoordelijkheid neemt. Dat is nog steeds niet echt klantvriendelijk. De pretparken en gehandicaptenorganisaties werken nu samen aan een lijst waarop staat wat je moet kunnen om in iedere attractie te mogen. Dan kun je zelf bekijken (eventueel samen met de begeleider) of je in een attractie mag. Zo sluit het pretpark niet meteen iedereen uit. Klantvriendelijk Totaal Onbegrijpelijk Soms krijg je informatie in je brievenbus of op je mail, die je moeilijk kunt lezen. Bijvoorbeeld brieven van de gemeente, reclame van winkels of beschrijvingen van medicijnen. De informatie is moeilijk omdat er ingewikkelde taal wordt gebruikt: lange zinnen, moeilijke woorden, veel informatie in één zin. Of de letters zijn te klein of moeilijk te lezen. Niet klantvriendelijk! Als je de informatie niet kunt lezen en begrijpen, kunnen er vervelende dingen gebeuren. Je kunt dingen missen. Of je doet iets niet wat je wel zou moeten doen. De actie Totaal Onbegrijpelijk wil organisaties laten zien dat zij moeilijke informatie hebben. Op de website van Totaal Onbegrijpelijk staan tips hoe organisaties dit anders kunnen doen. Op de website kun je ook stickers bestellen. De stickers kun je op brieven of op andere informatie plakken die je te moeilijk vindt. En die kun je terug sturen naar de afzender. Kijk op: Steeds klantvriendelijker Van Blanckendaell Park In Tuitjehorn in Noord-Holland is een klein dierenpark: het Van Blanckendaell Park. Hier vind je vogels, vissen, kamelen, boerderijdieren, pinguïns, papegaaien, bevers enzovoorts. Het is een vrolijk, prettig park waar je heel fijn rustig rond kunt wandelen. En er is van alles te beleven. Het park wordt ook veel bezocht door mensen met een 11
12 verstandelijke beperking van instellingen in de buurt. Een instelling dicht bij het dierenpark heeft geholpen met tips: hoe zorg je er voor dat iedereen goed van het park kan genieten? Nu is het park goed toegankelijk én klantvriendelijk. Je kunt overal goed bij. Er zijn veel plekken waar je even kunt rusten. Overal staat informatie over de beesten in duidelijke taal. Als je op moet passen staan er waarschuwingsbordjes. De mensen van het park vertellen graag over de beesten. En ze helpen je als je iets nodig hebt. Natuurlijk zijn er ook een dingen die nog beter kunnen. Bijvoorbeeld het gebruik van pictogrammen. Het aanpassen van een drempel. Nog duidelijkere wegwijzers. De mensen van het park willen daar graag meer over horen. Zo help je mee aan een dierenpark dat steeds meer klantvriendelijk is. Hulp bij klantvriendelijkheid AllesToegankelijk Op de website van AllesToegankelijk staat veel informatie over hoe mensen in de horeca gastvrij kunnen zijn. Als restaurants, hotels en winkels klantvriendelijk en gastvrij zijn, komen er veel meer mensen naar hun toe. De website geeft bijvoorbeeld de volgende tips voor het personeel: blijf uzelf richt u op de persoon die u aanspreekt (en dus niet op de begeleider) benader de persoon zoals u zelf benaderd zou willen worden doe niet betuttelend ga er niet zomaar van uit dat iemand wil worden geholpen, maar vraag of u kunt helpen maak geen kleinerende of grappige opmerkingen over de beperking breng het geduld en de aandacht op om met de persoon te praten. Op de website kun je ook een kaart downloaden waar acht tips op staan over klantvriendelijkheid. Bij de acht tips staan ook tekeningen. De kaart kun je gebruiken als je met bijvoorbeeld een eigenaar van een restaurant over klantvriendelijkheid wilt praten. Kijk op: Hier kun je de kaart downloaden met acht tips voor een gastvrije horeca: 12
13 De Week van de Toegankelijkheid wordt in 2012 georganiseerd door VCP, CG-Raad, Platform VG en Viziris. Dit is een uitgave van VCP voor de Week van de Toegankelijkheid. Week van de Toegankelijkheid Postbus BA Utrecht T (helpdesk) info@weekvandetoegankelijkheid.nl VCP & WvdT, Utrecht 13
Voorbeeld. Toegankelijke eetgelegenheden. Schouwlijst. Week van de Toegankelijkheid 3-8 oktober 2016
Schouwlijst Toegankelijke eetgelegenheden Week van de Toegankelijkheid 3-8 oktober 2016 Van café tot restaurant, van kantine tot frietkraam Voorbeeld Inleiding In en rond de Week van de Toegankelijkheid
Nadere informatiemet de wmo doet iedereen gewoon mee
De Wet maatschappelijke ondersteuning eenvoudig verteld Dit boekje met informatie over de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) legt de belangrijkste onderdelen van de Wmo uit. Wilt u meer weten over
Nadere informatie2 Ik en autisme VOORBEELDPAGINA S
2 Ik en autisme In het vorige hoofdstuk is verteld over sterke kanten die mensen met autisme vaak hebben. In dit hoofdstuk vertellen we over autisme in het algemeen. We beginnen met een stelling. In de
Nadere informatieSoms gebeurt er wel eens iets wat jij niet wilt. Dit noemen wij onvrijwillige zorg. Onvrijwillige zorg mag alleen als jij in gevaar bent, of als jouw
Soms gebeurt er wel eens iets wat jij niet wilt. Dit noemen wij onvrijwillige zorg. Onvrijwillige zorg mag alleen als jij in gevaar bent, of als jouw gedrag gevaarlijk is voor andere mensen. Dit mag nooit
Nadere informatieFEEDBACK GEVEN IN ZELFSTURENDE TEAMS. Yvette Paludanus
FEEDBACK GEVEN IN ZELFSTURENDE TEAMS Yvette Paludanus 2 Dit boekje is tot stand gekomen dankzij de vragen en verhalen van medewerkers in de zorg. Wil je een exemplaar van dit boekje bestellen? Wil je begeleiding
Nadere informatieToegankelijke verenigingen
Schouwlijst Toegankelijke verenigingen Week van de Toegankelijkheid 6-11 oktober 2014 blauw: c:100 m:70 y:0 k:10 rood: c:15 m:100 y:65 k:5 Inleiding In en rond de Week van de Toegankelijkheid vragen belangenbehartigers
Nadere informatie1. Als iemand mij in een groep onverwacht een vraag stelt, kan ik rustig een antwoord bedenken/geven. Nooit Soms Regelmatig Vaak Altijd
Assertiviteitstest Kun je duidelijk jouw grenzen aangeven? Vink steeds het antwoord aan dat het best bij je past. 1. Als iemand mij in een groep onverwacht een vraag stelt, kan ik rustig een antwoord bedenken/geven.
Nadere informatieWat is PDD-nos? VOORBEELDPAGINA S. Wat heb je dan? PDD-nos is net als Tourette een neurologische stoornis. Een stoornis in je hersenen.
Wat is PDD-nos? 4 PDD-nos is net als Tourette een neurologische stoornis. Een stoornis in je hersenen. Eigenlijk vind ik stoornis een heel naar woord. Want zo lijkt het net of er iets niet goed aan me
Nadere informatieWat kan de orthopedagoog of psycholoog voor jou doen?
Wat kan de orthopedagoog of psycholoog voor jou doen? Samenwerkingsverband NIP-NVO zorg voor mensen met een verstandelijke beperking 2014 1 Inhoud Voorwoord 3 Wat doet de psycholoog of orthopedagoog? 5
Nadere informatieVragenlijst Budgetcoaching
Vragenlijst Budgetcoaching Welkom bij Stedam Bewind. Wij willen u vragen onderstaande vragenlijst zo goed mogelijk in te vullen. Deze lijst wordt gebruikt bij de intake voor de budgetcoaching. Kunt u de
Nadere informatieKinderfolder ALS JE EEN GELEIDEHOND TEGENKOMT
Kinderfolder ALS JE EEN GELEIDEHOND TEGENKOMT ROOS Roos (27) is zeer slechtziend. Ze heeft een geleidehond, Noah, een leuke, zwarte labrador. Roos legt uit hoe je het beste met geleidehond en zijn baas
Nadere informatieAlles onder de knie? 1 Herhalen. Intro. Met de docent. 1 Werk samen. Lees het begin van de gesprekjes. Maak samen de gesprekjes af.
Intro Met de docent Wat ga je doen in dit hoofdstuk? 1 Herhalen: je gaat herhalen wat je hebt geleerd in hoofdstuk 7, 8 en 9. 2 Toepassen: je gaat wat je hebt geleerd gebruiken in een situatie over werk.
Nadere informatieFeedback Project Ergonomisch Ontwerpen
Feedback Project Ergonomisch Ontwerpen Competenties Sociaal en communicatief functioneren (P9) Initiatief (P10) Reflectie (P11) Afgelopen module heb je met een groepje gewerkt aan je project. In week 7
Nadere informatieFOUT VRIENDJE? PAS OP! Hulp. Internet. Heb je vragen? Bel dan naar Meldpunt Jeugdprostitutie, tel.: 0900 044 33 22.
PAS OP! Hulp Heb je vragen? Bel dan naar Meldpunt Jeugdprostitutie, tel.: 0900 044 33 22. Internet Wil je meer lezen? Kijk op www.jipdenhaag.nl/loverboys En test jezelf op www.loverboytest.nl Dit is een
Nadere informatieAfasie. Neem altijd uw verzekeringsgegevens en identiteitsbewijs mee!
Afasie Afasie is een taalstoornis ontstaan door hersenletsel. Iemand met afasie heeft moeite met het uiten en het begrijpen van de taal. In deze brochure leest u wat afasie inhoudt en vindt u een aantal
Nadere informatieVragenlijst: Wat vind jij van je
Deze vragenlijst is bedacht door leerlingen. Met deze vragenlijst kunnen leerlingen er zelf achter kunnen komen wat andere leerlingen van hun school vinden. De volgende onderwerpen komen langs: Sfeer op
Nadere informatieThema Op zoek naar werk
http://www.edusom.nl Thema Op zoek naar werk Lesbrief 8. Opbellen naar een bedrijf. Wat leert u in deze les? Een telefoongesprek naar een bedrijf begrijpen. Een gesprek over een advertentie begrijpen.
Nadere informatieInleiding. Autisme & Communicatie in de sport
Sanne Gielen Inleiding Starten met een nieuwe sport is voor iedereen spannend; Hoe zal de training eruit zien? Zal de coach aardig zijn? Heb ik een klik met mijn teamgenoten? Kán ik het eigenlijk wel?
Nadere informatieWat kan ik voor u doen?
139 139 HOOFDSTUK 9 Wat kan ik voor u doen? WOORDEN 1 1 Peter is op vakantie. Hij stuurde mij een... uit Parijs. a brievenbus b kaart 2 Ik heb die kaart gisteren.... a ontvangen b herhaald 3 Bij welke...
Nadere informatieHoofdstuk 6 Extra spreekopdrachten 1 tot en met 6
Hoofdstuk 6 Extra spreekopdrachten 1 tot en met 6 Uw antwoorden bij de opdrachten 1 tot en met 6 moeten kort zijn. U hebt 20 seconden spreektijd. Soms staan er plaatjes of een stukje tekst bij de opdracht.
Nadere informatieUw antwoorden bij de opdrachten 1 tot en met 6 moeten kort zijn. U hebt 20 seconden spreektijd.
Hoofdstuk 6 - Extra spreekopdrachten 1 tot en met 6 Uw antwoorden bij de opdrachten 1 tot en met 6 moeten kort zijn. U hebt 20 seconden spreektijd. Soms staan er plaatjes of een stukje tekst bij de opdracht.
Nadere informatieMeten van mediawijsheid. Bijlage 6. Interview. terug naar meten van mediawijsheid
Meten van mediawijsheid Bijlage 6 Interview terug naar meten van mediawijsheid Bijlage 6: Het interview Individueel interview Uitleg interview Ik zal je uitleggen wat de bedoeling is vandaag. Ik ben heel
Nadere informatieThema Op het werk. Lesbrief 16. Herhaling thema.
http://www.edusom.nl Thema Op het werk Lesbrief 16. Herhaling thema. Wat leert u in deze les? De woorden van les 12, 13, 14 en 15. Veel succes! Deze les is ontwikkeld in opdracht van: Gemeente Den Haag
Nadere informatieKinderverhoor Je ouders gaan uit elkaar
Kinderverhoor Je ouders gaan uit elkaar Als je ouders uit elkaar gaan is dat heel ingrijpend. Vaak verandert er nogal wat in je leven. Een rechter wil hierover met je praten tijdens een kinderverhoor.
Nadere informatieSoms ben ik eens boos, en soms wel eens verdrietig, af en toe eens bang, en heel vaak ook wel blij.
Lied: Ik ben ik (bij thema 1: ik ben mezelf) (nr. 1 en 2 op de CD) : Weet ik wie ik ben? Ja, ik weet wie ik ben. Weet ik wie ik ben? Ja, ik weet wie ik ben. Ik heb een mooie naam, van achter en vooraan.
Nadere informatieSpreken. Les 4: Wat zeg je? In een kledingzaak OPDRACHTKAART. www.nt2taalmenu.nl
OPDRACHTKAART www.nt2taalmenu.nl nt2taalmenu is een website voor mensen die Nederlands willen leren én voor docenten NT2. Iedereen die Nederlands wil leren, kan gratis online oefenen. U kunt ook veel oefeningen
Nadere informatieThema Op het werk. Lesbrief 13. Hoe werkt de machine?
Thema Op het werk. Lesbrief 13. Hoe werkt de machine? is op het werk. moet aan de machine werken. De chef vertelt eerst hoe de machine werkt. Dan werkt met de machine. De machine doet het niet. roept een
Nadere informatieLeven in een groep. Hoe gaat dat en wat vinden jongeren?
Leven in een groep bij DHG Hoe gaat dat en wat vinden jongeren? Jij bent belangrijk! Als je thuis woont, is je opvoeding een taak van je ouders. Woon je bij De Hoenderloo Groep, dan zorgen de groepsleiders
Nadere informatieOnline Titel Competentie Groepsfase Lesdoel Kwink van de Week
onderbouw Les 1 Online Dit ben ik! Besef van jezelf Forming Ik kan mezelf voorstellen aan een ander. Ken je iemand nog niet? Vertel hoe je heet. Les 2 Online Hoe spreken we dit af? Keuzes maken Norming
Nadere informatieADHD: je kunt t niet zien
➂ ADHD: je kunt t niet zien Je ziet het niet aan de buitenkant. Je kunt niet gelijk naar iemand kijken en zeggen: die heeft ADHD. Dat kan een voordeel zijn. Als iemand niet weet dat jij het hebt, dan kunnen
Nadere informatieTijdens de video- hometraining worden verschillende begrippen gebruikt. In de bijlage geven we een korte omschrijving van deze begrippen.
Bijlage 11 Voorbeeld informatie VHT: Bouwstenen voor geslaagd contact Informatie Video - hometraining Belangrijke begrippen initiatieven herkennen volgen ontvangstbevestiging beurt verdelen leidinggeven
Nadere informatieOndersteuning bij SEIN: woonzorg en dagbesteding
Samen doen wij dat! info Ondersteuning bij SEIN: woonzorg en dagbesteding informatie voor cliënten Inhoud INHOUD 1. Verhogen van de kwaliteit van leven van mensen met epilepsie 4 2. Het kwaliteitskader
Nadere informatieVoor jezelf? Les 1 Welkom!
Voor jezelf? Les 1 Welkom! Welkom! Dit is de cursus Voor jezelf? Wil je voor jezelf beginnen? Droom je ervan een eigen bedrijfje te starten? Zou je dit ook kunnen? In deze cursus ga je dit onderzoeken.
Nadere informatieLes 3. Familie, vrienden en buurtgenoten
www.edusom.nl Opstartlessen Les 3. Familie, vrienden en buurtgenoten Wat leert u in deze les? Een gesprek voeren over familie, vrienden en buurtgenoten. Antwoord geven op vragen. Veel succes! Deze les
Nadere informatieFormeel en informeel. Formeel: Je gebruikt u om iemand aan te spreken. Je noemt iemand bij zijn achternaam.
Formeel en informeel Tijdens je stage praat je veel met mensen. Soms is het een officieel gesprek, soms een gezellig praatje met een collega. Dit noem je formele en informele gesprekken. Formeel betekent
Nadere informatieIk-Wijzer Ik ben wie ik ben
Ik ben wie ik ben Naam: Lisa Westerman Inhoudsopgave Inleiding... 3 De uitslag van Lisa Westerman... 7 Toelichting aandachtspunten en leerdoelen... 8 Tot slot... 9 Pagina 2 van 9 Inleiding Hallo Lisa,
Nadere informatieVERLENGEN KOPEN RUILEN BETALEN
http://www.edusom.nl Thema In en om het huis VERLENGEN KOPEN RUILEN BETALEN Lesbrief 26. Herhaling thema Wat leert u in deze les? De woorden uit les 22, 23, 24 en 25. Veel succes! Deze les is ontwikkeld
Nadere informatieSociale/pedagogische vragenlijst
Bijlage 1 Sociale/pedagogische vragenlijst voor ouders en begeleiders van mensen met een matige tot (zeer) ernstige verstandelijke beperking, al dan niet in combinatie met een lichamelijke beperking 1
Nadere informatieWaar gaan we het over hebben?
Waar gaan we het over hebben? Onderwerp: Als je verliefd op iemand bent is dat vaak een fijn gevoel. Als de ander dan ook verliefd op jou is, wordt dit gevoel alleen maar sterker. Het is echter niet altijd
Nadere informatie2002/2003 SPREKEN EXAMEN I. Voorbeeldexamen Tijdsduur ± 30 minuten. Opgavenboekje. Examennummer kandidaat: Aanwijzingen. Staatsexamen Nederlands
SPREKEN EXAMEN I Voorbeeldexamen Tijdsduur ± 30 minuten 2002/2003 Opgavenboekje Examennummer kandidaat: Aanwijzingen Staatsexamen Nederlands NT als tweede taal 2 U gaat een spreektoets maken. De toets
Nadere informatieLESBRIEF BIJ STAGE LOPEN
LESBRIEF BIJ STAGE LOPEN WAAROM DIT BOEKJE? 1. Denk jij, na het lezen van deze bladzijde dat dit boekje nuttig voor jou kan zijn? a. Ja,.. b. Nee, want c. Dat weet ik nog niet, omdat 2. Wat hoop jij na
Nadere informatieThema Informatie vragen bij een instelling
http://www.edusom.nl Thema Informatie vragen bij een instelling Lesbrief 28. De belastingaanslag. Wat leert u in deze les? Informatie over uw inkomsten begrijpen. Informatie over uw uitgaven begrijpen.
Nadere informatieIn 7 stappen naar een opgeruimd huis Hoe je op een makkelijke manier je opruimachterstanden inloopt
In 7 stappen naar een opgeruimd huis Hoe je op een makkelijke manier je opruimachterstanden inloopt Ben jij zo iemand die actief is en veel interesses heeft en daardoor ook veel bezigheden en spullen heeft?
Nadere informatieHet houden van een spreekbeurt
Het houden van een spreekbeurt In deze handleiding staan tips over hoe je een spreekbeurt kunt houden. Waar moet je op letten? Wat moet je wel doen? En wat moet je juist niet doen? We hopen dat je wat
Nadere informatieUitleg boekverslag en boekbespreking
Uitleg boekverslag en boekbespreking groep 7 schooljaar 2014-2015 Inhoudsopgave: Blz. 3 Blz. 3 Blz. 3 Blz. 4 Blz. 6 Blz. 7 Blz. 7 Stap 1: Het lezen van je boek Stap 2: Titelpagina Stap 3: Inhoudsopgave
Nadere informatieIs het ondersteuningsplan wel echt van de cliënt?
Is het ondersteuningsplan wel echt van de cliënt? Regels voor een goed ondersteuningsplan voor cliënten in de gehandicaptenzorg Handleiding voor cliëntenraden (eenvoudige versie) februari 2010 Over deze
Nadere informatieLesbrief. Schuld Anne-Rose Hermer
Lesbrief Schuld Anne-Rose Hermer Doe meer met Thuisfront! Bij de boeken in de serie Thuisfront kunt u een gratis lesbrief downloaden van www.eenvoudigcommuniceren.nl. In deze lesbrief staan vragen, tips
Nadere informatieMANIEREN OM MET OUDERPARTICIPATIE OM TE GAAN
Blijf kalm; Verzeker je ervan dat je de juiste persoon aan de lijn hebt; Zeg duidelijk wie je bent en wat je functie is; Leg uit waarom je belt; Geef duidelijke en nauwkeurige informatie en vertel hoe
Nadere informatieSpreekbeurt Hulp aan dieren in nood
Hoi, ik ben Ikki. Wat leuk dat je je spreekbeurt houdt over hulp aan dieren. Ik kan je daar van alles over vertellen. Over asielen, waar dieren zonder baas terecht komen. En over dierenambulances, die
Nadere informatieVragen bij het prentenboek 'De tovenaar die vergat te toveren'
De tovenaar tovert De verhalenvertelster vertelt Wat zou een tovenaar allemaal kunnen toveren? Hoe zouden de kinderen zich voelen? Waar zie je dat aan? Is de tovenaar blij/ boos/ verdrietig of bang? Hoe
Nadere informatie4 Denken. in het park een keer gebeten door een hond. Als Kim een hond ziet wil ze hem graag aaien. Als
4 Denken In dit hoofdstuk vertellen we hoe jij om kan gaan met je gedachten. Veel gedachten maak je zelf. Ze bepalen hoe jij je voelt. We geven tips hoe jij jouw gedachten en gevoelens zelf kunt sturen.
Nadere informatieUMCG Centrum voor Revalidatie locatie Beatrixoord Pijnrevalidatie voor kinderen en jongeren
UMCG Centrum voor Revalidatie locatie Beatrixoord Pijnrevalidatie voor kinderen en jongeren Informatie voor kinderen, jongeren en ouders Wat staat er in deze folder? Inleiding voor ouders 1 Informatie
Nadere informatieMEE Nederland. Raad en daad voor iedereen met een beperking. Moeilijk lerend. Uitleg over het leven van een moeilijk lerend kind
MEE Nederland Raad en daad voor iedereen met een beperking Moeilijk lerend Uitleg over het leven van een moeilijk lerend kind Moeilijk lerend Uitleg over het leven van een moeilijk lerend kind Inhoudsopgave
Nadere informatieIk-Wijzer Ik ben wie ik ben
Ik ben wie ik ben Naam: Johan Vosbergen Inhoudsopgave Inleiding... 3 De uitslag van Johan Vosbergen... 7 Toelichting aandachtspunten en leerdoelen... 8 Tot slot... 9 Pagina 2 van 9 Inleiding Hallo Johan,
Nadere informatieU leert in deze les "om raad vragen". Als u niet weet wat u moet doen, kunt u iemand om raad vragen. U vraagt of iemand u kan helpen met advies.
OM RAAD VRAGEN les 3 spreken inleiding en doel U leert in deze les "om raad vragen". Als u niet weet wat u moet doen, kunt u iemand om raad vragen. U vraagt of iemand u kan helpen met advies. Het is belangrijk
Nadere informatieTeksten bewerkt uit het gezinsboek Ons Dagelijks Brood veertigdagentijd van pastoor M. Hagen door EBP voor www.kinderenbiddenvoorkinderen.
Bidden Teksten bewerkt uit het gezinsboek Ons Dagelijks Brood veertigdagentijd van pastoor M. Hagen door EBP voor www.kinderenbiddenvoorkinderen.nl en kinderactiviteiten www.lambertuskerk-rotterdam.nl
Nadere informatie- Met zorgboerderij worden ook de tuinderij, winkel, bakkerij of kaasmakerij bedoeld.
Hieronder volgen drie voorbeelden van deelnemer tevredenheid vragenlijsten. Vragenlijst Tevredenheid deelnemers zorgboerderijen Versie voor deelnemers (1) Toelichting bij het invullen van de vragenlijst
Nadere informatieDEEL 1. WERKBOEK 5 Eigen keuze. 2015 Monique van Dam YOU: De keuze is aan jou!
DEEL 1 1 WERKBOEK 5 Eigen keuze Inhoud 2 1. Hoe zit het met je keuzes? 3 2. Hoe stap je uit je automatische piloot? 7 3. Juiste keuzes maken doe je met 3 vragen 9 4. Vervolg & afronding 11 1. Hoe zit het
Nadere informatieInfo. Aanraken, knuffelen en meer... Informatie voor cliënten. Expertisecentrum voor epilepsie en slaapgeneeskunde
Info Aanraken, knuffelen en meer... Informatie voor cliënten Expertisecentrum voor epilepsie en slaapgeneeskunde Inhoud INHOUD 1. Waar gaat het over 3 2. Aanraken 4 3. Hoe noem jij dat? 5 4. Baas over
Nadere informatieAls je ouders uit elkaar gaan, zit je met heel wat vragen.
Als je ouders uit elkaar gaan, zit je met heel wat vragen. Kan ik kiezen bij wie ik ga wonen? Is het mijn schuld? Ben ik verplicht om op bezoek te gaan bij papa of mama? Waarom hebben mijn ouders elk een
Nadere informatieThema Informatie vragen bij een instelling
http://www.edusom.nl Thema Informatie vragen bij een instelling Lesbrief 30. Herhaling thema. Wat leert u in deze les? De woorden uit les 27, 28 en 29. Veel succes! Deze les is ontwikkeld in opdracht van:
Nadere informatiecentrum voor verstandelijke beperking en psychiatrie SAMEN ZORGEN DAT HET BETER GAAT!
centrum voor verstandelijke beperking en psychiatrie SAMEN ZORGEN DAT HET BETER GAAT! De Swaai is een samenwerking tussen GGZ Friesland en Talant en biedt jongeren met zowel een verstandelijke beperking
Nadere informatieWerkboek Het is mijn leven
Werkboek Het is mijn leven Het is mijn leven Een werkboek voor jongeren die zelf willen kiezen in hun leven. Vul dit werkboek in met mensen die je vertrouwt, bespreek het met mensen die om je geven. Er
Nadere informatieThema Op zoek naar werk. Lesbrief 8. Praten en bellen over een baantje
Thema Op zoek naar werk Lesbrief 8. Praten en bellen over een baantje Inleiding Deze les gaat verder over het zoeken naar werk. De vrouw,, gaat weer naar de winkel om over werk te praten. Ze wil de manager
Nadere informatieAls je ouders uit elkaar gaan, zit je met heel wat vragen.
Als je ouders uit elkaar gaan, zit je met heel wat vragen. Kan ik kiezen bij wie ik ga wonen? Is het mijn schuld? Ben ik verplicht om op bezoek te gaan bij papa of mama? Waarom hebben mijn ouders elk een
Nadere informatiePeerEducatie Handboek voor Peers
PeerEducatie Handboek voor Peers Handboek voor Peers 1 Colofon PeerEducatie Handboek voor Peers december 2007 Work-Wise Dit is een uitgave van: Work-Wise info@work-wise.nl www.work-wise.nl Contactpersoon:
Nadere informatieInterview Rob van Brakel
Interview Rob van Brakel Atributes Consequences Values Hallo Rob van Brakel, mag ik jou een aantal vragen mogen stellen? Prima. Hoe oud ben je? 21 jaar Wat is je woonsituatie op het moment? Op het moment
Nadere informatieThema Op zoek naar werk. Lesbrief 6. Het sollicitatiegesprek Antwoord geven op vragen
Thema Op zoek naar werk. Lesbrief 6. Het sollicitatiegesprek Antwoord geven op vragen Inleiding heeft een afspraak met de manager voor een sollicitatiegesprek. Deze les gaat over het eerste deel van het
Nadere informatieHet verkoop-adviesgesprek. Waar gaat deze kaart over? Wat wordt er van je verwacht? Verkopen
Waar gaat deze kaart over? Deze kaart gaat over verkopen aan en adviseren van gasten in horecabedrijven. Oftewel: het verkoopadviesgeprek. Wat wordt er van je verwacht? Na het bestuderen van deze kaart
Nadere informatieSpreken. Les 6: Wat zeg je? Telefoon OPDRACHTKAART. www.nt2taalmenu.nl
OPDRACHTKAART www.nt2taalmenu.nl nt2taalmenu is een website voor mensen die Nederlands willen leren én voor docenten NT2. Iedereen die Nederlands wil leren, kan gratis online oefenen. U kunt ook veel oefeningen
Nadere informatieNoach bouwt een ark Genesis 6-8
2 Noach bouwt een ark Genesis 6-8 Het is niet fijn meer op de aarde. De mensen maken ruzie, ze vechten en ze zijn God vergeten. Maar er is één man die anders is. Dat is Noach. Op een dag praat God met
Nadere informatie3 Hoogbegaafdheid op school
3 Hoogbegaafdheid op school Ik laat op school zien wat ik kan ja soms nee Ik vind de lessen op school interessant meestal soms nooit Veel hoogbegaafde kinderen laten niet altijd zien wat ze kunnen. Dit
Nadere informatieHANDIG ALS EEN HOND DREIGT
l a n d e l i j k i n f o r m a t i e c e n t r u m g e z e l s c h a p s d i e r e n HANDIG ALS EEN HOND DREIGT OVER HOUDEN VAN HUISDIEREN HIER LEES JE HANDIGE INFORMATIE OVER HONDEN DIE DREIGEN. JE KUNT
Nadere informatieRAPPORTAGE WACHTKAMERINTERVIEWS
RAPPORTAGE WACHTKAMERINTERVIEWS Huisartsenpraktijk Dalfsen ARGO BV 2014 Rapportage wachtkamerinterview Inleiding Onder de cliënten van huisartsenpraktijk Dalfsen zijn de afgelopen 2 jaren tevredenheidsonderzoeken
Nadere informatieGebruikersgids jeugdigen met een licht verstandelijke beperking. Algemene informatie Informatie per zorgzwaartepakket (ZZP)
Gebruikersgids jeugdigen met een licht verstandelijke beperking Algemene informatie Informatie per zorgzwaartepakket (ZZP) Inhoud Samenvatting 3 Over welke problemen gaat het? 3 Voorbeelden 3 Welke hulp
Nadere informatieAssertiviteit. BOL 1 e jaars AG studenten
BOL 1 e jaars AG studenten In de beroepspraktijk verwacht men van je dat je kunt opkomen voor jezelf en voor je opvattingen over je stage, de hulpverlening etc. Men verwacht tegelijkertijd dat je dit op
Nadere informatieThema In en om het huis.
http://www.edusom.nl Thema In en om het huis. Les 22. Een huis zoeken Wat leert u in deze les? Praten over uw huis Informatie over het vinden van een nieuwe woning Praten over wat afgelopen is Veel succes!
Nadere informatieJezus vertelt, dat God onze Vader is
Eerste Communieproject 26 Jezus vertelt, dat God onze Vader is Jezus als leraar In les 4 hebben we gezien dat Jezus wordt geboren. De engelen zeggen: Hij is de Redder van de wereld. Maar nu is Jezus groot.
Nadere informatieDe gelijkenis van de barmhartige Samaritaan.
De gelijkenis van de barmhartige Samaritaan. Eerst lezen. Daarna volgen er vragen en opdrachten. Gelijkenissen Toen de Heere Jezus op aarde was, heeft Hij gelijkenissen verteld om de mensen veel dingen
Nadere informatieTheorieboek. leeftijd, dezelfde hobby, of ze houden van hetzelfde. Een vriend heeft iets voor je over,
3F Wat is vriendschap? 1 Iedereen heeft vrienden, iedereen vindt het hebben van vrienden van groot belang. Maar als we proberen uit te leggen wat vriendschap precies is staan we al snel met de mond vol
Nadere informatieAlgemene informatie Wmo
Algemene informatie Wmo Informatie over de Wmo Gemeenten zijn verantwoordelijk voor de Wmo. Wmo betekent Wet maatschappelijke ondersteuning. Veel mensen met een beperking krijgen daar mee te maken. Het
Nadere informatie13 Acquisitietips. AngelCoaching. Coaching en training voor de creatieve sector www.angelcoaching.nl
13 Acquisitietips AngelCoaching Coaching en training voor de creatieve sector Tip 1 Wat voor product/dienst ga je aanbieden? Maak een keuze, niemand kan alles! Tip 1 Veel ondernemers zijn gezegend met
Nadere informatieSamen werken = samenwerken bij De Belvertshoeve
Themabundel Samen werken = samenwerken bij De Belvertshoeve Assistent medewerker Dit project is mede mogelijk gemaakt met een bijdrage uit het Europees Sociaal Fonds Voorwoord Deze themabundel is bedoeld
Nadere informatieEnkele gegevens evens over jezelf en de school:
VEILIGHEID VRAGENLIJST LEERLINGEN Een belangrijke taak voor de school is te zorgen dat leerlingen zich prettig en veilig voelen. Dat lukt niet altijd. Bijvoorbeeld, omdat er soms wordt gediscrimineerd
Nadere informatieMEE. Ondersteuning bij leven met een beperking. Vrienden & Relaties
MEE Ondersteuning bij leven met een beperking Vrienden & Relaties s Avonds en in het weekend zit ik vaak alleen thuis. Ik bel dan wel eens met mijn vrienden, maar ze bellen me nooit terug. Ik heb verkering,
Nadere informatieInknippen van je tongriempje
Wilhelmina Kinderziekenhuis Inknippen van je tongriempje Wat staat er in deze folder Inleiding voor ouders 2 Informatie voor jongeren vanaf 12 jaar 4 Inknippen van het tongriempje 6 Tips 9 Wil je meer
Nadere informatieVoor jou! Dit boek is voor jou. Het gaat over God. En over God en jou samen. Over Gods liefde voor jou.
Voor jou! 9 Voor jou! Dit boek is voor jou. Het gaat over God. En over God en jou samen. Over Gods liefde voor jou. Het boek gaat over geloven. Het gaat over jouw geloof! Lees en bekijk alles goed. Je
Nadere informatiede aanbieding reclame, korting De appels zijn in de a Ze zijn vandaag extra goedkoop.
Woordenlijst bij hoofdstuk 4 de aanbieding reclame, korting De appels zijn in de a Ze zijn vandaag extra goedkoop. alleen zonder andere mensen Hij is niet getrouwd. Hij woont helemaal a, zonder familie.
Nadere informatieSlachtoffers van mensenhandel en geestelijke gezondheidszorg
Slachtoffers van mensenhandel en geestelijke gezondheidszorg Informatie voor cliënten Cliënten en geestelijke gezondheidszorg Slachtoffers van mensenhandel hebben vaak nare dingen meegemaakt. Ze zijn geschokt
Nadere informatieOpstartlessen. Les 1. Kennismaken
www.edusom.nl Opstartlessen Les 1. Kennismaken Wat leert u in deze les? Uzelf voorstellen Kennismaken Veel succes! Deze les is ontwikkeld in opdracht van: Gemeente Den Haag en DWI Amsterdam HET GESPREK
Nadere informatieOmgaan met klachten volgens de BOOS-formule
Omgaan met klachten volgens de BOOS-formule Een klacht is een kans. Wanneer een klant de moeite neemt om zijn onvrede te laten blijken, biedt dat je de mogelijkheid de klant alsnog tevreden te stellen
Nadere informatieWAAROM DIT BOEKJE? RESPECT
WAAROM DIT BOEKJE? Dit boekje gaat over pesten op het werk. Iemand kan bijvoorbeeld gepest worden door een collega. Of door de baas. PESTEN OF PLAGEN? Pesten is wat anders dan plagen. Iedereen maakt wel
Nadere informatieVerkiezingsprogramma. in eenvoudige taal
Verkiezingsprogramma in eenvoudige taal Inhoudsopgave Voorwoord bladzijde 2 De Noordoostpolder bladzijde 4 Belangrijke punten bladzijde 6 Een eerlijke gemeente bladzijde 7 Goede zorg bladzijde 9 Rust op
Nadere informatie2001/2002 SPREKEN. Voorbeeldexamen Tijdsduur ± 30 minuten. Opgavenboekje. Examennummer kandidaat: Aanwijzingen. Staatsexamen Nederlands
SPREKEN EXAMEN II 2001/2002 Voorbeeldexamen Tijdsduur ± 30 minuten Opgavenboekje Examennummer kandidaat: Aanwijzingen Staatsexamen Nederlands NT als tweede taal 2 U gaat een spreektoets maken. De toets
Nadere informatieOmgaan met mensen met een beperking
Omgaan met mensen met een beperking makkelijker dan u denkt! Gebruik de juiste woorden! Het is belangrijk dat we iedereen respectvol benaderen en mensen niet reduceren tot hun beperking. Vandaar de termen
Nadere informatie2002/2003 SPREKEN. Voorbeeldexamen Tijdsduur ± 30 minuten. Opgavenboekje. Examennummer kandidaat: Aanwijzingen. Staatsexamen Nederlands
SPREKEN EXAMEN II 2002/2003 Voorbeeldexamen Tijdsduur ± 30 minuten Opgavenboekje Examennummer kandidaat: Aanwijzingen Staatsexamen Nederlands NT als tweede taal 2 U gaat een spreektoets maken. De toets
Nadere informatieSpreekbeurt, en werkstuk
Spreekbeurt, krantenkring en werkstuk Dit boekje is van: Datum spreekbeurt Datum krantenkring Inleverdatum werkstukken Werkstuk 1: 11 november 2015 Werkstuk 2: 6 april 2016 Bewaar dit goed! Hoe bereid
Nadere informatieKinderverhoor Je ouders gaan uit elkaar
Kinderverhoor Je ouders gaan uit elkaar Als je ouders uit elkaar gaan is dat heel ingrijpend. Vaak verandert er nogal wat in je leven. Een rechter wil hierover met je praten tijdens een kinderverhoor.
Nadere informatieKinderdagverblijf, familie, vrienden, gezelligheid, sporten, creatief bezig zijn, oppassen, kinderen, technologie.
Onderzoek Interview 1 Geslacht: Vrouw Leeftijd: 20 jaar Beroep: begeleider op kinderdagverblijf Smartphone: HTC XL Interview vragen algemeen Zo ja, van welk merk en wat voor abonnement heb je (zegt iets
Nadere informatieTijdschrift Kindermishandeling April 2013 Onderwijsspecial deel 2. 8 tips voor een goed gesprek met je leerling
8 tips voor een goed gesprek met je leerling Edith Geurts voor Tijdschrift Kindermishandeling Het kan zijn dat je als leerkracht vermoedt dat een kind thuis in de knel zit. Bijvoorbeeld doordat je signalen
Nadere informatie