Talenten centraal in jubileumjaar

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Talenten centraal in jubileumjaar"

Transcriptie

1 Decanenbulletin juni 2012 Talenten centraal in jubileumjaar Studenten helpen studenten met autisme Meer echte praktijkopdrachten voor studenten Intakegesprekken verhogen kans op studiesucces

2 In dit nummer: Inhoud 2 Talenten centraal in jubileumjaar 3 Stage in het buitenlaand 4 Biobased TeCh heeft toekomst 6 Samen leren in de Leerunit 7 Perspectief : Gezondheidszorg Technologie en HBO-Verpleegkunde 8 Pabo ontwikkelt speelse en leerzame game 10 Pabo nu Academische Opleidingsschool 10 sos helpt studenten met autisme 11 Leren van opdrachten uit de echte praktijk 12 Bossche techniekhal biedt meer dan technische faciliteiten 14 Student met beperking positief over Avans Hogeschool 15 Intakegesprekken verhogen kans op studiesucces 16 Snuffelen aan de kunstacademie 17 Student aan het woord : Cetus Palm 18 Avans Compleet 19 Evenementenkalender 20 Biobased TeCh heeft toekomst Producten maken uit biologisch materiaal (biomassa), in plaats van aardolie. Dat is de kern van Biobased TeCh. In de huidige economie zijn er volop mogelijkheden en kansen met de major Biobased TeCh. Een studie de naam zegt het alop het snijvlak van chemie en procestechnologie, maar ook biologie en bedrijfskunde. Inschrijven voor deze major kan via zowel de opleiding Chemie als de opleiding Chemische Technologie bij Avans Hogeschool in Breda. Steeds meer zien we dat mensen en bedrijven duurzamer gaan denken, vertelt coördinator van Biobased TeCh, Han van Osch. Er wordt steeds meer nagedacht over duurzame grondstoffen en het onderzoek daarnaar. Die ontwikkeling zagen we al eerder, vandaar dat we in eerste instantie de verdiepende minor Biopolymeren aan onze studenten aanboden. Maar omdat we merkten dat bedrijven in de regio steeds meer Zowel de chemische als de technische focussen op duurzaamheid, hebben kant van processen bekijken boeit oud we onze ervaringen gecombineerd haviste Sanne de Krom (Newman College met de wensen die er leven en zo Breda). ontstond deze nieuwe studie. Sanne de Krom is 4 e -jaars studente Chemische Technologie en volgde de minor Biopolymeren. Biopolymeren zijn plastics van hernieuwbare stoffen. Dat zijn plastics van bijvoorbeeld zetmeel of planten, licht Sanne toe. Wij onderzochten in ons project of je biopolymeren met natuurlijke grondstoffen kunt kleuren. Tot nu toe kon dat alleen met synthetische kleurstoffen. In het projectteam van Sanne zaten studenten Chemie en Chemische Technologie. De studenten van Chemie onderzochten de reactie van de stoffen en die van Chemische Technologie onderzochten de toepassing en productie. Sanne: Wij zijn meer met de machines bezig en de chemici met de moleculen. Samen schreven we een plan van aanpak, overlegden met de opdrachtgever en met school. En toen ging het mis. Met een toevoeging van 40% kleurstof lukte het kleuren niet. Van ons werd verwacht dat we het hele onderzoek en onze doelstellingen opnieuw en anders zouden aanpakken. En na veel tegenslag is het eindresultaat veel beter dan we hadden durven hopen! Uiteindelijk blijkt 2% kleurtoevoeging een prachtig resultaat te geven. Het is dus gelukt! Volgens Sanne was haar N&G profiel een goede basis voor haar opleiding en heeft zij geen extra cursussen nodig gehad ter voorbereiding. Kijkend naar de toekomst koos ze voor de minor Biopolymeren. Deze richting is pril en volop in ontwikkeling en biedt volgens mij veel mogelijkheden. Elke student die kiest voor een technische studie heeft prima loopbaanmogelijkheden. Dat geldt ook voor deze studie. Voor leerlingen met interesse in zowel chemie, als technische processen is het boeiend om mee te werken aan de ontwikkeling van nieuwe grondstoffen. En natuurlijk ook om na te denken over hoe alle bijproducten die ontstaan tijdens bewerkingsprocessen opnieuw als grondstof gebruikt kunnen worden. Samen leren in de Leerunit Hoe kun je stages aanpassen aan het huidige competentiegerichte onderwijs? Hoe bereik je dat studenten tijdens hun stage meer verantwoordelijkheid hebben voor hun eigen leerproces? Dat kan als studenten samen stage lopen in een zogenaamde Leerunit. Een leerafdeling waarbij ze met een groep integraal onderdeel vormen van een afdeling. Als team voeren ze werkzaamheden uit en zijn daarvoor ook verantwoordelijk. Vanuit de opleiding en de stageverlener worden ze daarbij coachend begeleid. Ze lopen vier dagen stage en gaan één dag per week naar school. Frisse wind Een mooi voorbeeld vormt de Leerunit van HBO-Verpleegkunde die in september start in Oss. Een groep studenten krijgt de zorg over een groep ouderen met een psychische aandoening. Volgens Frank Koppejan, coördinator van de leerafdeling voor de gezondheidszorg opleidingen stimuleert dit concept studenten om vooral zelf te leren. Al werkend in een team wordt leren veel actiever, dan wanneer ze theorie reproduceren. Bovendien, zo zegt hij, is het studententeam ook verantwoordelijk voor alle aspecten van de verzorging en begeleiding, waardoor ze na afronding van de opleiding ook sneller en beter inzetbaar zijn. Voor 6 de afdeling is het ook verfrissend om een heel team stagiaires te hebben en voor de cliënten is er meer tijd en aandacht dan normaal gesproken. De Leerunit wordt gevormd door zowel studenten van de opleiding HBO-Verpleegkunde in s-hertogenbosch, maar ook door mbo-studenten van ROC De Leijgraaf, afdeling Verpleegkunde. Door deze opzet benadert de Leerunit nog beter de beroepspraktijk. Het Amphia ziekenhuis in Breda kent al enkele jaren een vergelijkbare Leerunit. De ervaringen hier zijn zeer positief. Leren staat centraal In het Zorg Innovatie Centrum (ZIC) bij Novadic-Kentron in Vught lopen zowel voltijd- als deeltijdstudenten van de sociale opleidingen van Avans Hogeschool stage. Het ZIC wordt gecompleteerd met mbo- en hbo-studenten Verpleegkunde. De combinatie van voltijd- en deeltijd studenten, hbo ers, mbo ers en verschillende richtingen bij elkaar, Hulpverlening zijn heel positief. Na maakt dit centrum bijzonder, zegt een intensieve inwerkperiode werken praktijkopleider en docent Jorg de ze aan de hand van een Beroeps Vlam. De opzet werkt echt goed. Praktijk Vormings-plan op deze De stagiaires leren van elkaar, maar afdeling voor ouderen/volwassen ondersteunen elkaar ook. De verslaafden. Veel meer nog dan bij 3e-jaars voltijd bijvoorbeeld delen een gewone stage staat het leren hun ervaringen met de deeltijders centraal, volgens De Vlam. Alles (die uit alle leerjaren komen, red.). wordt voorbesproken en na uitvoering ook weer nabesproken. Op het Samen hebben ze als team van 24 stagiaires en negen gediplomeerde ZIC staan niet de werkzaamheden collega s een grote verantwoording, centraal, maar het leren. Tel het op bij waarbij ze zich niet kunnen verschuilen achter gediplomeerden en initiatief, dan is duidelijk dat deze de grotere eigen verantwoording en dus enorm veel leren. opzet zeker navolging zal vinden. De ervaringen van de studenten Maatschappelijk Werk en Dienstverlening en Sociaal Pedagogische 6 Decanenbulletin 7 Samen stage lopen op pagina 7 en op pagina 6 vormen biologische grondstoffen de rode draad bij Biobased TeCh. Pabo ontwikkelt speelse en leerzame game Juf-in-a-box heeft moeite met schrijven. Juf-in-abox kan hen uitkomst bieden én hun Kinderen vanaf vier jaar kunnen met Juf-in-a-box op een speelse en leerzame leerkrachten, voor wie de tijd beperkt is manier schrijven oefenen. De schrijfles en de werkdruk hoog. Omdat kinderen is ontwikkeld door TNO en experts op met deze game individueel kunnen het gebied van kinderfysiotherapie van werken en de leerkracht door in te onder andere Avans Hogeschool. loggen de vorderingen kan volgen, snijdt het mes aan twee kanten. Ad van Tuijl, docent aan Avans Hogeschool en expert op het gebied Van Tuijl: Al deze kinderen worden van schrijfmotoriek, is enthousiast over verwezen naar de kinderfysiotherapeut, vanwege lichte coördinatie- de mogelijkheden. Ze spelen de game Innovatieve ontwikkelingen zijn met een digitale pen op een plat stoornissen. Door de game oefenen er niet alleen bij opleidingen scherm dat in een schooltafeltje is de kinderen zo veel dat ze minder ingebouwd. Omdat ze niet het gevoel hoeven na te denken over de waar je ze verwacht, zoals bij hebben met schrijfoefeningen bezig te bewegingssturing, waardoor ze techniek. Ook vanuit de Pabo zijn, kunnen ze wel drie kwartier spontaner gaan schrijven. zijn mooie ontwikkelingen te geconcentreerd en zelfs fanatiek melden. Speels en leerzaam is werken. Daar leren ze veel van, want Nieuwsgierig? Bekijk de video-trailer: de schrijfles in de vorm van een schrijven beïnvloed ook de taalontwikkeling, tekstbegrip en fijne motoriek. serious-game-als-aanvullende-schrijf- game: juf-in-a-box Maar liefst een op de vier kinderen training/ 10 De overgang naar het hbo is loodsen. Zij helpen met leren plannen voor nieuwe studenten best en organiseren en met alles wat zo n eerste jaar voor hen moeilijk maakt. groot. Dat geldt zeker voor De begeleiders krijgen hiervoor een studenten met een stoornis in training van 4e-jaars studenten van het autistisch spectrum. Vooral onze sociale studies, speciaal gericht bij de technische opleidingen op begeleiding van autisten. Deze komen met autisme verwante studenten hebben vanuit hun beperkingen relatief veel voor. verdiepende minor een basis-draaiboek gemaakt, dat afhankelijk van de Nu nog op kleine schaal, maar hulpvraag kan worden aangepast. Een met veel succes, is daarom het prachtige vorm van samenwerking sos-project gestart: studie- tussen de opleidingen, die zo goed Ondersteunende studenten. werkt dat ook andere technische opleidingen interesse hebben. Het project is bekroond met de Avans Waarmee verwacht je Innovatieprijs. problemen te hebben? Die vraag wordt gesteld aan elke Ik gun een ander ook een leerling die zich aanmeldt voor Chemie, goede start! Chemische Technologie, Milieukunde Een van de 2e-jaars studenten die een en Biologie en Medisch Laboratoriumonderzoek. Het antwoord maakt snel Renner, studente Biologie en Medisch 1e-jaars student begeleid is Suzan duidelijk of er sprake is van een stoornis Laboratoriumonderzoek. Toen ik las in het autistisch spectrum. Vanaf dat over het sos-project, was ik meteen Suzan Renner (oud-leerlinge van het moment begint de begeleiding al, enthousiast. Ik ga met veel gein naar Prinsentuincollege in Breda) begeleidt vertelt studentendecaan Bernard mijn opleiding en ik gun een medestudent ook meteen dat plezier door een en stimuleert haar medestudent. Broeders. Er volgt een gesprek met de studentendecaan en de instroomcoördinator van de opleiding over de Suzan volgde de speciale cursus waarin loopbaan kan gebruiken, maar het goede start. hulpvragen die er zijn. Daarna stellen ze naar eigen zeggen heeft geleerd fijnst is dat het zo goed gaat met de we in overleg een plan op. Het is wat de stoornis inhoudt en hoe je het jongen die ik begeleid. Het planschema belangrijk dat we die gesprekken vóór 1 best kunt reageren, maar ook hoe je werkt prima, hij heeft tot nu toe alle juli voeren, zodat zij de mogelijkheid een ander kunt leren plannen. De vakken gehaald en hij wordt steeds hebben om eventueel een andere opleiding te kiezen. is door de instroomcoördinator van jongen die zij onder haar hoede heeft zelfstandiger. het 1e jaar, Nicole van den Braak, Voor meer informatie: studie-ondersteunende gewezen op dit project. De instroomcoördinator 1e leerjaar vormt zo (npwcj.vandenbraak@aans.nl) Nicole v.d. Braak studenten: sos Broeders vervolgt: Pas hierna start het samen met de studentendecaan en de of Bernard Broeders eigenlijk sos-traject. Dit studiejaar zijn studenten een team rond de student. (baaj.broeders@avans.nl) er twaalf 2e-jaars studenten die de Ikzelf heb er ook veel van geleerd, 1e-jaars die deze begeleiding nodig zegt Suzan. Mooi is dat ik het geleerde hebben, door de propedeuse heen ongetwijfeld straks ook in mijn Colofon Uitgave: Avans Hogeschool Teksten: Medewerkers Avans Hogeschool, Geert Braam en Raquel Mourik Eindredactie: Ankie van der Dussen, Diensteenheid Marketing, Communicatie en Studentenzaken Ontwerp: K&K Associates Fotografie: Paulien de Gaaij, Fred Sonnega Drukwerk: OBT bv, Den Haag Oplage: exemplaren Datum: juni Pabo nu Academische Opleidingsschool De Pabo van Avans Hogeschool in Breda is een van de weinige Pabo s in Nederland met het keurmerk Opleidingsschool. Sinds kort heeft de Pabo als eerste hogeschool in Brabant en Zeeland, ook het predicaat Academische Opleidingsschool. Een belangrijke stap om de kwaliteit van het basisonderwijs te verbeteren via praktijkgericht onderzoek. Op dit moment zijn er slechts vier Academische Opleidingsscholen voor het Primair Onderwijs in Nederland. Wat hen onderscheidt van een Opleidingsschool, is de sterke verwevenheid tussen opleiden, onderzoek en schoolontwikkeling. Door dit predicaat is het nu mogelijk om onderwerpen die in het werkveld leven verder uit te diepen. Te denken valt aan onderzoek naar faalangst bij kinderen, begrijpend lezen of methoden om probleemgedrag bij kinderen aan te pakken. Directeur Nicole van Son vindt dat het predicaat prima aansluit op het doel om het hbo regionaal beter te verankeren. We kunnen nu in overleg met het werkveld praktijkgericht onderzoek doen en zo het beroep van leraar basisonderwijs verder ontwikkelen. En de resultaten van die onderzoeken zijn direct toepasbaar in de praktijk, zowel bij de basisscholen als bij de Pabo. Voor informatie: mevr. C. Janssen Telefoon: (076) cgm.janssen@avans.nl Intakegesprekken om studiesucces te verhogen Steeds meer opleidingen van Bij de Pabo in Breda werken ze al voor uitslag van het gesprek en het advies Avans Hogeschool gaan met het derde jaar met een intake. Alle ook input voor de studieloopbaanbegeleider, voor de begeleiding in het studenten die zich inschrijven voor de aspirant voltijdstudenten in opleiding, maken thuis een assessment. De uitslag daarvan dient als Pabo, Jolanda Koenraadt: Hoe krijgen eerste jaar. Instroomcoördinator gesprek. Achterliggende gedachte is dat een goede intake leidt input voor een gesprek tijdens een we de aspirant student bij de juiste tot een zo goed mogelijke intakedag, met de studieloopbaanbegeleider van Avans Hogeschool. Op traject. Daarom is het ook zo studie, dáár gaat het ons om bij dit match en dus een verhoogde kans op studiesucces. basis van indrukken en resultaten van belangrijk dat studenten zich vroeg de hele intakedag krijgt de leerling inschrijven voor een opleiding, zodat het advies of opleiding en aanmelder ze tijdig ontdekken of hun eerste bij elkaar passen. Tegelijk vormen de keuze bij hen past. Vwo-leerlinge Rosy Gijsen: de studie aankijkt. Wat je er van Misschien doe ik de Pabo zomercursus Taal voordat ik start de opleiding omdat ik de week ervoor verwacht? Ik had al een goed beeld van Elke opleiding van Avans Hogeschool mee had gedaan aan een proefstudeerdag. Tijdens die dag volg je echte geeft zelf invulling aan de intakeprocedure. Vwo-leerlinge Rosy Gijsen (18) deed lessen op Avans Hogeschool en bezoek op 15 maart jl. mee aan de Intakedag je stageadressen van Pabo-studenten. Pabo Breda. Ze kreeg een taal- en rekentoets en volgde workshops. Leuk, omdat Een week na de Intakedag kreeg Rosy een je dan de andere leerlingen leert kennen! brief van de opleiding met een positief Het intakegesprek vond ze spannend. advies. Wel met de tip om mee te doen Er staat toch een druk op je en mijn aan de Pabo zomercursus Taal. Waarschijnlijk ga ik dat wel doen. Ik wil name- digitale taaltoets was niet zo best. Maar het gesprek ging hartstikke goed. Ze lijk niets liever dan deze opleiding halen vroegen bijvoorbeeld naar hoe je tegen en later met kinderen gaan werken! Negatief advies: alternatief aanbieden Van de dertig nieuwe aanmelders, moesten de studieloopbaanbegeleiders van de Pabo twee studenten een negatief advies geven en vier studenten twijfel. Koenraadt: Het gaat dan om een combinatie van motivatie, competenties en capaciteiten, waardoor wij menen dat het risico groot is dat ze de opleiding niet halen. Deze leerlingen nodigen we uit voor een extra gesprek, eventueel zit daar de studentendecaan ook bij. Samen met de student zoeken we naar oplossingen. Dat kan een verwijzing naar bijvoorbeeld een workshop studiekeuze zijn of een extra gesprek met de studentendecaan of de programmaleider van het eerste jaar. Uiteindelijk beslist de student zelf. In de afgelopen jaren is de helft van de studenten met een negatief advies toch de Pabo gaan doen. Helaas blijkt dan dat ze het meestal toch niet redden. sos helpt studenten met autisme Decanenbulletin 11 Schrijven wordt leuk met Pabo-game op pagina 10. Op pagina 11 krijgen 1e-jaars studenten hulp van studenten in uniek project. 16 Young@joost Snuffelen aan de Kunstacademie Op een gewone zaterdagmiddag is er op AKV St. Joost behoorlijk wat bedrijvigheid. Zo n 25 middelbare scholieren tussen de 12 en 17 jaar doen dan mee aan de cursus Young@joost. De cursus is vooral bestemd voor creatieve jongeren die erover denken straks een studie aan de Kunstacademie te gaan volgen. In twaalf weken krijgen ze een duidelijk beeld van hoe het er daar aan toe gaat. Smaakt Coördinator Rob Schouten vertelt: Nieuwe groepen in september het naar meer, dan kunnen ze hun profielkeuze erop afstemmen. Bij Young@joost willen we leren hoe kunst en vormgeving tot stand Afwisselend een ijsplaat met een wak. Een dinosaurus, een vis en een ijsbeer spelen de plezier geven in het maken van komen. We willen onze leerlingen Young@joost geeft scholieren de kans hun talenten te ontdekken en te hoofdrol. Julia maakt foto s, de anderen beeld. Het is heel leuk om te zien hoe ontwikkelen. Ze krijgen er ondermeer verplaatsen de figuurtjes. Als je de serieus ze ermee bezig zijn. Hun teken- en schilderworkshops en een beelden achter elkaar bekijkt, zie je dat enthousiasme werkt aanstekelijk. Ze workshop ruimtelijk ontwerpen. de dino door het beeld waggelt terwijl zijn op een andere manier met kunst Vandaag wordt in twee groepen hij achterna wordt gezeten door de vis. bezig dan volwassenen. gewerkt aan fotografie en animatietechnieken. Bij het laatste hebben ze Het leuke is dat je hier elke keer nieuwe groepen, in Breda én in Het kan zó op televisie. In september beginnen twee vorige week een scenario geschreven met wat anders bezig bent, vertelt s-hertogenbosch. De huidige groep en een decor gebouwd. Bij fotografie Julia. Op een andere cursus was ik stroomt dan waarschijnlijk door naar hebben de cursisten eerst geleerd hoe alleen maar aan het tekenen. Hier een vervolgtraject, zodat ook zij zich ze lichtgraffiti kunnen maken. heb ik al heel veel geleerd. kunnen blijven ontwikkelen. Wil je Vandaag plakken ze de beelden achter Sander: Ik wilde meer weten over meedoen aan Young@joost dan moet elkaar tot een animatie. De resultaten hoe je animaties moet maken. Zo je eerst op gesprek komen. Tijdens dat zijn behoorlijk indrukwekkend. ben ik hier terechtgekomen. Later wil gesprek moet je je eigen werk laten zien Emma (13), Sander (12), Julia (12) en ik graag animatiefilmer worden. Ik en er wordt gevraagd naar je motivatie. Nikita (13) zijn bezig met de opnames sta nu al met een paar filmpjes op van hun animatiefilm. Ze hebben een YouTube. Die heb ik ook laten zien De cursus wordt op zaterdag decor gebouwd met twee bergen en toen ik hier op gesprek kwam. gegeven tussen en uur. Deelname kost 125,- inclusief materialen. Meer info: akvstjoost.nl, klik op zaterdagacademie. Oriëntatiecursus Naast Young@joost bestaat ook de mogelijkheid een oriëntatiecursus te volgen. Deze is toegankelijk voor leerlingen vanaf het voorlaatste jaar van het mbo, havo, vwo en voor personen die al aan de vooropleidingseisen voor het hbo voldoen. Kosten: 200 euro. Decanenbulletin 17 Talenten centraal in jubileumjaar Vijftien leerlingen en twee docenten vormden 200 jaar geleden de net opgerichte Kunstacademie in s-hertogenbosch. Het was het begin van wat nu Avans Hogeschool is, met 57 opleidingen, ruim studenten en 2200 medewerkers. Groei en schaalvergroting zijn jarenlang belangrijke thema s geweest. Nu staan kwaliteitsverbetering en onze talenten centraal. Kwaliteit en uitval voorkomen Het lijkt tegenstrijdig, dat de hogeschool die nu al enkele jaren als beste is beoordeeld in de Keuzegids Hoger Onderwijs, zich vooral richt op kwaliteitsverbetering. Toch is dat niet zo. Juist omdat Avans Hogeschool zo goed werd beoordeeld is het aantal studenten en medewerkers de laatste jaren enorm gegroeid. Dat heeft gevolgen voor de huisvesting, die ondertussen stevig is uitgebreid en verbeterd, maar zet ook het kwaliteitsniveau onder druk. Daarom moet de lat omhoog. Voor het verhogen van de kwaliteit van het onderwijs zijn er enkele belangrijke doelen gesteld. Zo moeten studenten vanaf collegejaar in de propedeuse bij alle opleidingen minimaal 52 van de 60 studiepunten behalen. Voorheen varieerde het minimum aantal studiepunten bij de verschillende opleidingen. Voorkomen van uitval is een ander belangrijk doel. Vanuit het innovatieve project Hippocampus willen we nog voor de start bij de gekozen opleiding achterhalen of een student de goede keuze maakt. Dat is in het voordeel van de student, omdat het uitval kan voorkomen. En voor Avans Hogeschool kan een nog betere begeleiding vanaf de inschrijving het rendement verbeteren. Zo kan door een zorgvuldige intake en vervolgtraject ieder talent tot volle ontplooiing komen. Anders gezegd: door uitval nog meer te voorkomen wordt er minder talent verspild. rent a talent Talenten inzetten Het helpen ontplooien van talenten vormt een prima basis voor een van de belangrijkste activiteiten in dit jubileumjaar 2012: rent-a-talent. Van 15 maart tot 5 oktober, 200 dagen lang, stellen studenten en medewerkers hun talenten ter beschikking aan de Brabantse maatschappij. Het geld dat ze daarvoor van bedrijven en instanties krijgen wordt verzameld en gaat naar een aantal goede doelen, waaronder Villa Pardoes. Onze talenten kunnen zo iets terug doen voor de Brabantse samenleving en tegelijk is het een prachtige vorm van samenwerking met het bedrijfsleven. Tijdens de jubileumweek in oktober wordt de eindopbrengst van de inzet van onze talenten bekend gemaakt. In die week staan vele activiteiten op het programma, waaronder een conferentie, de uitreiking van een erelectoraat, een jubileumtentoonstelling en de presentatie van twee jubileumboeken. Jubileumweek Avans200 Met onder andere: Op 3 en 4 oktober 2012 Conferentie Talenten van de Toekomst, met medewerking van de lectoraten Duurzaam Innoveren, Veiligheid, Ondernemen en Zorg&Welzijn. Noteer de data nu al in uw agenda. 2 Decanenbulletin 3

3 Stage in het buitenland Steeds meer studenten zoeken een stage in het buitenland. Soms omdat het verplicht is, maar steeds vaker omdat het je verrijkt. Als je eenmaal in het buitenland bent geweest, wil je niets anders meer. Meer dan voorheen kiezen studenten voor een (afstudeer)stage in het buitenland. Dat lijkt verrassend. Een periode in het buitenland kost immers veel tijd en geld. Maar kijk eens wat je ervoor terugkrijgt: je ontwikkelt je persoonlijke vaardigheden, internationale professionele competenties, je maakt kennis met een andere cultuur en je ontmoet veel mensen. Een buitenlandse stage is bovendien van toegevoegde waarde op je cv. Studenten moeten zelf een stage op hbo-niveau vinden. En als ze op sollicitatiegesprek gaan, moeten ze zelf onderhandelen over de opdracht en de arbeidsvoorwaarden. De stagebegeleider van Avans Hogeschool helpt de student uiteraard op weg en zal hem of haar ook tijdens de stage ondersteunen. Peter van Bragt, beleidsadviseur internationalisering: Studenten komen maar zelden niet enthousiast terug. Terug in de collegebanken volgt vaak de grootste cultuurschok. Hier is alles hetzelfde gebleven, terwijl je als stagiaire vrijwel elke dag nieuwe dingen hebt meegemaakt. Een buitenlandse stage verandert je leven voorgoed. Veel van deze studenten gaan later dan ook op zoek naar een internationale carrière. Esther Moerman (19) is derdejaars studente International Business and Languages (IBL) in Den Bosch. Ze liep vijf maanden stage in Parijs. Een buitenlandse stage is een unieke ervaring. Ik heb veel geleerd, over marketing, maar ook over mezelf. Ik liep stage in de online marketing. Dat was nieuwe materie voor mij, maar in de praktijk leer je snel. Binnen vier weken draaide ik normaal mee. Ik heb gemerkt dat ik me goed kan aanpassen. Dat wist ik nog niet van mezelf. Soms voelde ik me een beetje eenzaam, maar over de hele linie heb ik me goed vermaakt. Stage lopen in Parijs is niet goedkoop. Ik kreeg een Erasmusbeurs, ik had geld gespaard en mijn ouders hebben me geholpen. Als je goed oplet hoe je je geld uitgeeft, is het te doen. Voor mij is nu al duidelijk dat ik later voor een bedrijf wil werken dat internationaal opereert. Tim van der Linden (22) is vierdejaars Sociaal Pedagogische Hulpverlening. Voor zijn stage verbleef hij zes maanden in Malawi. Ik was op zoek naar een uitdaging en zelfverrijking. Namens Be More mocht ik naar Malawi om de lokale organisatie Yodep te ondersteunen bij Aidspreventie, jeugdactiviteiten en het maken van lange termijnplannen. Malawi is een van de armste landen ter wereld; er zijn nauwelijks verharde wegen en mensen slapen in halfopen hutjes zonder elektriciteit. Anderhalve week had ik het moeilijk, daarna heb ik de knop omgezet. Een keer in de twee weken stuurde ik een update naar mijn stagebegeleider. In Midden-Afrika zit je soms zomaar anderhalve week zonder Alexander Nijdam (20), is derdejaars Technische Bedrijfskunde. Hij belandde in Kopenhagen voor het European Project Semester (EPS), een stagevervangend uitwisselingsproject. Ze hadden me al gewaarschuwd: als je in het buitenland geweest bent voor je studie, wil je niets anders meer. Het klopt. Ik ben nu al aan het kijken waar ik naartoe kan voor mijn vierdejaars afstudeerstage. stroom. Gelukkig kon ik mijn stagebegeleider altijd bereiken als ik problemen had. Ik ben mezelf meerdere malen tegengekomen, maar daar ben ik alleen maar sterker van geworden. Als je in de sociale sector werkt, moet je jezelf goed kennen, vind ik. In Kopenhagen moest ik met een projectgroep een supply chain opzetten voor windturbines. Het samenwerken met de andere studenten vond ik daarbij het moeilijkst. Je hebt namelijk met diverse culturen en mensen te maken. Dat maakt het lastiger om tot overeenstemming te komen. Ik heb daar dan wel weer een hoop van geleerd en mijn Engels is erg vooruit gegaan. 4 Decanenbulletin 5

4 Biobased TeCh heeft toekomst Samen leren in de Leerunit Producten maken uit biologisch materiaal (biomassa), in plaats van aardolie. Dat is de kern van Biobased TeCh. In de huidige economie zijn er volop mogelijkheden en kansen met de major Biobased TeCh. Een studie de naam zegt het alop het snijvlak van chemie en procestechnologie, maar ook biologie en bedrijfskunde. Inschrijven voor deze major kan via zowel de opleiding Chemie als de opleiding Chemische Technologie bij Avans Hogeschool in Breda. Zowel de chemische als de technische kant van processen bekijken boeit oud haviste Sanne de Krom (Newman College Breda). Steeds meer zien we dat mensen en bedrijven duurzamer gaan denken, vertelt coördinator van Biobased TeCh, Han van Osch. Er wordt vaker nagedacht over duurzame grondstoffen en het onderzoek daarnaar. Die ontwikkeling zagen we al eerder, vandaar dat we in eerste instantie de verdiepende minor Biopolymeren aan onze studenten aanboden. Maar omdat we merkten dat bedrijven in de regio steeds meer focussen op duurzaamheid, hebben we onze ervaringen gecombineerd met de wensen die er leven en zo ontstond deze nieuwe studie. Sanne de Krom is 4 e -jaars studente Chemische Technologie en volgde de minor Biopolymeren. Biopolymeren zijn plastics van hernieuwbare stoffen. Dat zijn plastics van bijvoorbeeld zetmeel of planten, licht Sanne toe. Wij onderzochten in ons project of je biopolymeren met natuurlijke grondstoffen kunt kleuren. Tot nu toe kon dat alleen met synthetische kleurstoffen. In het projectteam van Sanne zaten studenten Chemie en Chemische Technologie. De studenten van Chemie onderzochten de reactie van de stoffen en die van Chemische Technologie onderzochten de toepassing en productie. Sanne: Wij zijn meer met de machines bezig en de chemici met de moleculen. Samen schreven we een plan van aanpak, overlegden met de opdrachtgever en met school. En toen ging het mis. Met een toevoeging van 40% kleurstof lukte het kleuren niet. Van ons werd verwacht dat we het hele onderzoek en onze doelstellingen opnieuw en anders zouden aanpakken. En na veel tegenslag is het eindresultaat veel beter dan we hadden durven hopen! Uiteindelijk blijkt 2% kleurtoevoeging een prachtig resultaat te geven. Het is dus gelukt! Volgens Sanne was haar N&G profiel een goede basis voor haar opleiding en heeft zij geen extra cursussen nodig gehad ter voorbereiding. Kijkend naar de toekomst koos ze voor de minor Biopolymeren. Deze richting is pril en volop in ontwikkeling en biedt volgens mij veel mogelijkheden. Elke student die kiest voor een technische studie heeft prima loopbaanmogelijkheden. Dat geldt ook voor deze studie. Voor leerlingen met interesse in zowel chemie, als technische processen is het boeiend om mee te werken aan de ontwikkeling van nieuwe grondstoffen. En natuurlijk ook om na te denken over hoe alle bijproducten die ontstaan tijdens bewerkingsprocessen opnieuw als grondstof gebruikt kunnen worden. Hoe kun je stages aanpassen aan het huidige competentiegerichte onderwijs? Hoe bereik je dat studenten tijdens hun stage meer verantwoordelijkheid hebben voor hun eigen leerproces? Dat kan als studenten samen stage lopen in een zogenaamde Leerunit. Een leerafdeling waarbij ze met een groep integraal onderdeel vormen van een afdeling. Als team voeren ze werkzaamheden uit en zijn daarvoor ook verantwoordelijk. Vanuit de opleiding en de stageverlener worden ze daarbij coachend begeleid. Ze lopen vier dagen stage en gaan één dag per week naar school. Frisse wind Een mooi voorbeeld vormt de Leerunit van HBO-Verpleegkunde die in september start in Oss. Een groep studenten krijgt de zorg over een groep ouderen met een psychische aandoening. Volgens Frank Koppejan, coördinator van de leerafdeling voor de gezondheidszorg opleidingen stimuleert dit concept studenten om vooral zelf te leren. Al werkend in een team wordt leren veel actiever, dan wanneer ze theorie reproduceren. Bovendien, zo zegt hij, is het studententeam ook verantwoordelijk voor alle aspecten van de verzorging en begeleiding, waardoor ze na afronding van de opleiding ook sneller en beter inzetbaar zijn. Voor de afdeling is het ook verfrissend om een heel team stagiaires te hebben en voor de cliënten is er meer tijd en aandacht dan normaal gesproken. De Leerunit wordt gevormd door zowel studenten van de opleiding HBO-Verpleegkunde in s-hertogenbosch, maar ook door mbo-studenten van ROC De Leijgraaf, afdeling Verpleegkunde. Door deze opzet benadert de Leerunit nog beter de beroepspraktijk. Het Amphia ziekenhuis in Breda kent al enkele jaren een vergelijkbare Leerunit. De ervaringen hier zijn zeer positief. Leren staat centraal In het Zorg Innovatie Centrum (ZIC) bij Novadic-Kentron in Vught lopen zowel voltijd- als deeltijdstudenten van de sociale opleidingen van Avans Hogeschool stage. Het ZIC wordt gecompleteerd met mbo- en hbo-studenten Verpleegkunde. De combinatie van voltijd- en deeltijd studenten, hbo ers, mbo ers en verschillende richtingen bij elkaar, maakt dit centrum bijzonder, zegt praktijkopleider en docent Jorg de Vlam. De opzet werkt echt goed. De stagiaires leren van elkaar, maar ondersteunen elkaar ook. De 3e-jaars voltijd bijvoorbeeld delen hun ervaringen met de deeltijders (die uit alle leerjaren komen, red.). Samen hebben ze als team van 24 stagiaires en negen gediplomeerde collega s een grote verantwoording, waarbij ze zich niet kunnen verschuilen achter gediplomeerden en dus enorm veel leren. De ervaringen van de studenten Maatschappelijk Werk en Dienstverlening en Sociaal Pedagogische Hulpverlening zijn heel positief. Na een intensieve inwerkperiode werken ze aan de hand van een Beroeps Praktijk Vormings-plan op deze afdeling voor ouderen/volwassen verslaafden. Veel meer nog dan bij een gewone stage staat het leren centraal, volgens De Vlam. Alles wordt voorbesproken en na uitvoering ook weer nabesproken. Op het ZIC staan niet de werkzaamheden centraal, maar het leren. Tel het op bij de grotere eigen verantwoording en initiatief, dan is duidelijk dat deze opzet zeker navolging zal vinden. 6 Decanenbulletin 7

5 Perspectief Gezondheidszorg Welke beroeps- en arbeidsperspectieven heb je als je voor een opleiding kiest? In deze rubriek staan dit keer de opleidingen HBO-Verpleegkunde en Technologie centraal. Opleiding HBO-Verpleegkunde (HBO-V) Voor wie? Studenten HBO-V zijn teamspelers. Ze vinden het fijn om samen te werken en willen graag iets betekenen voor anderen. In hun opleiding ligt de nadruk op drie aspecten: - verrichten van verpleegtechnische zorghandelingen; - communicatie met patiënten; - het uitvoeren van evidence based practices. Leren in de praktijk is een wezenlijk onderdeel van de opleiding. Ondersteunen bij zelfzorg, injecteren, communiceren, verstrekken van medicatie of wondverzorging: dat leer je het beste op de werkvloer. Mogelijke beroepen HBO-V leidt op voor een zeer breed spectrum van beroepen. Studenten gaan werken in ziekenhuizen, psychiatrische instellingen, de Thuiszorg, GGD, de gehandicaptenzorg. Als verpleegkundige, verpleegkundig coördinator of meer specialistisch. De keuzemogelijkheden voor afgestudeerden HBO-V zijn groot en bieden veel ruimte voor een carrièreswitch. Alleen al binnen het ziekenhuis kunnen ze kiezen uit tientallen afdelingen en zich op de werkvloer verder ontwikkelen in de richting die het beste bij hen past. Studieverloop In de eerste twee jaren komen alle facetten van het brede beroepenveld aan bod. Aan het einde van het tweede jaar maken studenten een keuze tussen Algemene Gezondheidszorg, Geestelijke Gezondheidszorg of Maatschappelijke Gezondheidszorg. Het derde studiejaar staat meer in het teken van de praktijk. Drie dagen per week werken studenten bij een zorgorganisatie, een dag volgen ze lessen op school en er is een dag zelfstudie. In het vierde jaar volgen de studenten twee minoren naar keuze, een ter verbreding en een ter verdieping. Bijvoorbeeld: Complexe klinische zorg, Kraam-, kind en jeugdzorg, Mensen met een verstandelijke beperking of Palliatieve zorg. De stage is ook erg belangrijk voor de zogenaamde BIG-registratie voor HBO-V ers. Het BIG-register registreert zorgverleners en hun bevoegdheden in Nederland. Inschrijven kan alleen voor wie voldoet aan de wettelijke opleidingseisen, incl klokuren (260 dagen) praktijkervaring. De stage omvat 200 dagen praktijk. Het vervolg Na enkele jaren werkervaring kiezen sommige studenten voor de master Verpleegkundig Specialist. Anderen willen meer richting beleid en management en schrijven zich in voor Verplegingswetenschappen in Maastricht of Utrecht. Toekomstperspectief Er is altijd vraag naar verpleegkundig personeel. Soms in de ene sector meer dan de andere. Het voordeel van de opleiding HBO-V is dat studenten breed zijn opgeleid, waardoor ze ook in een snel veranderende markt altijd hun plek weten te vinden. Toelatingseisen Diploma havo of vwo (alle profielen) Diploma mbo niveau 4 Locaties Breda en s-hertogenbosch Verschillen HBO-V en Gezondheidszorg Tec hnologie (GT) - HBO-V: nadruk op directe patiëntenzorg - HBO-V: leidt op tot BIG-geregistreerd verpleegkundige. Opleiding Gezondheidszorg Technologie Voor wie? Gezondheidszorg Technologie is een opleiding op het snijvlak van gezondheidszorg, technologie en bedrijfskunde. Anders dan bij HBO-Verpleegkunde of Fysiotherapie gaat het bij deze opleiding niet om een-op-een contacten met de patiënt. Gezondheidszorgtechnologen vertalen een gezondheidsvraag naar technologie. Zij ontwerpen en produceren niet zelf, maar bedenken en implementeren innovatieve en creatieve oplossingen voor grotere groepen mensen, op het gebied van zorg, welzijn en lifestyle. Bijvoorbeeld nieuwe technologische toepassingen als E-health en domotica. Mogelijke beroepen Gezondheidstechnoloog is geen woord dat vaak in vacatures voorkomt. Toch zijn afstudeerders zo goed als verzekerd van een baan. Zij kunnen op verschillende terreinen aan de slag. Bij een bedrijf dat gespecialiseerd is in technische innovaties in de zorg, zoals Siemens of Philips Health Care. Bij de overheid als beleidsmedewerker zorg en welzijn. Als zelfstandig ondernemer. Of bij zorginstellingen, als projectmanager of adviseur. - GT: nadruk op bedrijfskundige benadering en technologische toepassingen in de zorg - GT: leidt op tot projectmanager, beleidsadviseur, zelfstandig ondernemer, productspecialist. Studieverloop Het eerste jaar bestaat uit vier clusters: gezondheidszorg, bedrijfskunde, technologie en communicatie. In verschillende praktijkopdrachten komen al deze domeinen samen. Leerjaar 2 is een open curriculum, met real life opdrachten uit het bedrijfsleven en zorgorganisaties, zoals het toepassen van domotica in de gezondheidszorg. Na een half jaar stage in het derde jaar kunnen studenten een gemotiveerde keuze maken uit twee minors: ergonomisch ontwerpen of innovatieve technologie in de zorg. Het laatste half jaar staat in het teken van afstuderen en het volledig zelfstandig werken aan een opdracht uit het werkveld. Het vervolg Logische vervolgstappen zijn Technische Bedrijfskunde voor de Gezondheidszorg, aan de TU Eindhoven, of Beleid & Management Gezondheidszorg aan de Universiteit van Rotterdam. Studenten kiezen eerder voor deze bredere opleidingen dan een meer specialistische richting als Verpleegkunde Wetenschappen. Toekomstperspectief De opleiding Gezondheidszorg Technologie bestaat vier jaar. Van de eerste groep afgestudeerden heeft bijna iedereen een baan. Afgestudeerden onderscheiden zich door hun bedrijfskundige benadering van de zorg en het vermogen om sectoroverstijgend en creatief te kunnen denken. Zowel bij zorgorganisaties, overheid, als het bedrijfsleven is er veel vraag naar deze generalisten. Toelatingseisen havo met E&M, N&G of N&T vwo met E&M, N&G, N&T of C&M met de vakken wiskunde A, B mbo niveau 4 Locatie Tilburg. Er wordt nauw samengewerkt met HBO-Verpleegkunde en Fysiotherapie in Breda en s-hertogenbosch. 8 Decanenbulletin 9

6 Pabo ontwikkelt speelse en leerzame game sos helpt studenten met autisme Innovatieve ontwikkelingen zijn er niet alleen bij opleidingen waar je ze verwacht, zoals bij techniek. Ook vanuit de Pabo zijn mooie ontwikkelingen te melden. Speels en leerzaam is de schrijfles in de vorm van een game: juf-in-a-box. Juf-in-a-box Kinderen vanaf vier jaar kunnen met Juf-in-a-box op een speelse en leerzame manier schrijven oefenen. De schrijfles is ontwikkeld door TNO en experts op het gebied van kinderfysiotherapie van onder andere Avans Hogeschool. Ad van Tuijl, docent aan Avans Hogeschool en expert op het gebied van schrijfmotoriek, is enthousiast over de mogelijkheden. Ze spelen de game met een digitale pen op een plat scherm dat in een schooltafeltje is ingebouwd. Omdat ze niet het gevoel hebben met schrijfoefeningen bezig te zijn, kunnen ze wel drie kwartier geconcentreerd en zelfs fanatiek werken. Daar leren ze veel van, want schrijven beïnvloed ook de taalontwikkeling, tekstbegrip en fijne motoriek. Maar liefst een op de vier kinderen Pabo nu Academische Opleidingsschool De Pabo van Avans Hogeschool in Breda is een van de weinige Pabo s in Nederland met het keurmerk Opleidingsschool. Sinds kort heeft de Pabo als eerste hogeschool in Brabant en Zeeland, ook het predicaat Academische Opleidingsschool. Een belangrijke stap om de kwaliteit van het basisonderwijs te verbeteren via praktijkgericht onderzoek. Op dit moment zijn er slechts vier Academische Opleidingsscholen voor het Primair Onderwijs in Nederland. Wat hen onderscheidt van een Opleidingsschool, is de sterke verwevenheid tussen opleiden, onderzoek en schoolontwikkeling. Door dit predicaat is het nu mogelijk om onderwerpen die in het werkveld leven verder uit te diepen. Te denken valt aan onderzoek naar faalangst bij kinderen, begrijpend lezen of methoden om probleemgedrag bij kinderen aan te pakken. Directeur Nicole van heeft moeite met schrijven. Juf-in-abox kan hen uitkomst bieden én hun leerkrachten, voor wie de tijd beperkt is en de werkdruk hoog. Omdat kinderen met deze game individueel kunnen werken en de leerkracht door in te loggen de vorderingen kan volgen, snijdt het mes aan twee kanten. Van Tuijl: Al deze kinderen worden verwezen naar de kinderfysiotherapeut, vanwege lichte coördinatiestoornissen. Door de game oefenen de kinderen zo veel dat ze minder hoeven na te denken over de bewegingssturing, waardoor ze spontaner gaan schrijven. Nieuwsgierig? Bekijk de video-trailer: serious-game-als-aanvullende-schrijftraining/ Son vindt dat het predicaat prima aansluit op het doel om het hbo regionaal beter te verankeren. We kunnen nu in overleg met het werkveld praktijkgericht onderzoek doen en zo het beroep van leraar basisonderwijs verder ontwikkelen. En de resultaten van die onderzoeken zijn direct toepasbaar in de praktijk, zowel bij de basisscholen als bij de Pabo. Voor informatie: mevr. C. Janssen Telefoon: (076) cgm.janssen@avans.nl De overgang naar het hbo is voor nieuwe studenten best groot. Dat geldt zeker voor studenten met een stoornis in het autistisch spectrum. Vooral bij de technische opleidingen komen met autisme verwante beperkingen relatief veel voor. Nu nog op kleine schaal, maar met veel succes, is daarom het sos-project gestart: studie- Ondersteunende studenten. Waarmee verwacht je problemen te hebben? Die vraag wordt gesteld aan elke leerling die zich aanmeldt voor Chemie, Chemische Technologie, Milieukunde en Biologie en Medisch Laboratoriumonderzoek. Het antwoord maakt snel duidelijk of er sprake is van een stoornis in het autistisch spectrum. Vanaf dat moment begint de begeleiding al, vertelt studentendecaan Bernard Broeders. Er volgt een gesprek met de studentendecaan en de instroomcoördinator van de opleiding over de hulpvragen die er zijn. Daarna stellen we in overleg een plan op. Het is belangrijk dat we die gesprekken vóór 1 juli voeren, zodat zij de mogelijkheid hebben om eventueel een andere opleiding te kiezen. studie-ondersteunende studenten: sos Broeders vervolgt: Pas hierna start het eigenlijk sos-traject. Dit studiejaar zijn er twaalf 2e-jaars studenten die de 1e-jaars die deze begeleiding nodig hebben, door de propedeuse heen loodsen. Zij helpen met leren plannen en organiseren en met alles wat zo n eerste jaar voor hen moeilijk maakt. De begeleiders krijgen hiervoor een training van 4e-jaars studenten van onze sociale studies, speciaal gericht op begeleiding van autisten. Deze studenten hebben vanuit hun verdiepende minor een basis-draaiboek gemaakt, dat afhankelijk van de hulpvraag kan worden aangepast. Een prachtige vorm van samenwerking tussen de opleidingen, die zo goed werkt dat ook andere technische opleidingen interesse hebben. Het project is bekroond met de Avans Innovatieprijs. Ik gun een ander ook een goede start! Een van de 2e-jaars studenten die een 1e-jaars student begeleid is Suzan Renner, studente Biologie en Medisch Laboratoriumonderzoek. Toen ik las over het sos-project, was ik meteen enthousiast. Ik ga met veel plezier naar mijn opleiding en ik gun een medestudent ook meteen dat gevoel door een goede start. Suzan volgde de speciale cursus waarin ze naar eigen zeggen heeft geleerd wat de stoornis inhoudt en hoe je het best kunt reageren, maar ook hoe je een ander kunt leren plannen. De jongen die zij onder haar hoede heeft is door de instroomcoördinator van het 1e jaar, Nicole van den Braak, gewezen op dit project. De instroomcoördinator 1e leerjaar vormt zo samen met de studentendecaan en de studenten een team rond de student. Ikzelf heb er ook veel van geleerd, zegt Suzan. Mooi is dat ik het geleerde ongetwijfeld straks ook in mijn Suzan Renner (oud-leerlinge van het Prinsentuincollege in Breda) begeleidt en stimuleert haar medestudent. loopbaan kan gebruiken, maar het fijnst is dat het zo goed gaat met de jongen die ik begeleid. Het planschema werkt prima, hij heeft tot nu toe alle vakken gehaald en hij wordt steeds zelfstandiger. Voor meer informatie: Nicole v.d. Braak (npwcj.vandenbraak@aans.nl) of Bernard Broeders (baaj.broeders@avans.nl) 10 Decanenbulletin 11

7 Leren van opdrachten uit de echte praktijk Theorie vormt de basis van het hoger beroepsonderwijs. Maar de praktijk, het doen, is voor veel studenten vaak belangrijker. En wat is er dan mooier als je kunt werken aan praktijkopdrachten die aangedragen zijn door echte opdrachtgevers. Steeds vaker worden er opdrachten uit de praktijk ingepast in het onderwijs bij Avans Hogeschool. We geven wat voorbeelden. Universele spalk voor vogels Het was een bijna onmogelijke opdracht die de studenten van Gezondheidszorg Technologie en Technische Bedrijfskunde kregen van Vogelrevalidatiecentrum Zundert. Ontwerp een universele spalk voor vogelvleugels. Materiaalgebruik, herbruikbaarheid en goede bewegingsmogelijkheden stonden op de wensenlijst van de opdrachtgever. In groepjes werkten bijna honderd eerstejaars studenten aan hun ontwerp. Elke groep kreeg een ander type vogel toegewezen: lijster/merel, buizerd/havik en knobbelzwaan/ gans bijvoorbeeld. Want het maakt een groot verschil of een vleugel van een uil, de poot van een zwaan of de klauw van een buizerd gespalkt moet worden. Elke type vogel zorgde voor andere uitdagingen. Natuurlijk was de materiaalkeuze belangrijk voor het ontwerp, maar ook de vorm. En het vogelcentrum vroeg om een spalk die eenvoudig aan te brengen is en bij voorkeur herbruikbaar en goedkoop. Deze voorwaarden maken duidelijk waarom het zo n mooi project is voor studenten van Gezondheidszorg Technologie en Technische Bedrijfskunde, terwijl je zou verwachten dat dit meer iets is voor studenten Biologie. De studenten worden natuurlijk géén vogelvleugelspalkontwerpers, maar in een dergelijk project zitten veel algemene hbo-competenties opgesloten. Volgens docent Hans Bijsterveld leren studenten veel door voor een echte klant te werken. Niet alleen technische vaardigheden en projectmatig werken, maar ook een klantgerichte attitude, rapporteren en presenteren. Eind januari presenteerden alle deelnemende projectgroepen de spalken aan een vakjury. Winnaar was de projectgroep die de spalk in combinatie met een jasje op de vleugel fixeerde. n Kind kan de was doen Het is de droom van veel huisvrouwen, de Automated Laundry Machine (ALM) die studenten Werktuigbouwkunde ontwierpen en waarmee ze zelfs een internationale prijs hebben gewonnen. We zijn best trots dat ons ontwerp met de 1e prijs in de categorie Buildings is bekroond, zegt Maurice Santbergen, medeontwerper en student van de afstudeerrichting Industriële Automatisering. Onze wasmachine is zelfdenkend en sorteert de was die we aanbieden op kleur, stof en gewicht en kiest zelf het goede wasprogramma. We hebben er ook een eenduidige bediening op gemaakt. De opdracht was om voor de Xplore New Automation Award in Duitsland, een innovatieve machine te ontwerpen die in gebouwen gebruikt kan worden. Mede dankzij de sponsoring van Phoenix, VanderLande, Bosch en Zandtech in Oss konden we de basis realiseren. Maar ook Pepperl+Fuchs en Actemium sponsorden ons met onder meer sensoren. We hebben echt super veel geleerd door de samenwerking met studenten Werktuigbouwkunde, maar ook door het regelen van de sponsoring en de voorbereiding voor deze wedstrijd. Dat kun je niet leren uit de boeken. Studenten zetten Avans200 op de kaart Het jubileumjaar Avans200 is de rode draad door 2012 voor Avans Hogeschool. Belangrijk doel daarbij is om via Rent a Talent veel geld voor het goede doel in te zamelen. Studenten van Communication & Multimedia Design (CMD) helpen op vele manieren bij de campagne daarvoor. Ze bruisen van de ideeën, kennen de studenten en Social Media, maar ze mogen als groep pas echt aan het werk als ze de pitch winnen. Hester Klein Tijssink, communicatiemedewerkster voor Avans200, benadert de studenten in het CMD-lab alsof ze een echte studio zijn. Als onze eigen studenten ideeën uitwerken om daarmee medestudenten enthousiast te maken voor Rent a Talent, bedenken zij natuurlijk iets waar ze zelf achter staan. In die zin hebben ze echt een toegevoegde waarde. Maar ze moeten van deze opdrachten ook zo veel mogelijk leren. Daarom zien de begeleidende docenten erop toe dat het CMDwaardige opdrachten zijn. En ik leg hen opdrachten voor zoals ik dat bij externe bureaus doe. Een aantal groepen komt met uitwerkingen en een ervan krijgt vervolgens de opdracht. Hester is erg enthousiast over de samenwerking: De studenten weten me elke keer te verrassen. In totaal werken wel 80 studenten in groepjes voor Avans200 aan vele opdrachten. Dat varieert van een slide-show bij een talkshow tot de promotie van Rent a Talent of een animatiefilm. Die animatie is echt een aanrader. Kijk maar op gallery/ animatie. Geweldig! De studenten zelf merken hoe het binnenhalen en uitwerken van opdrachten in het echt werkt en tegelijk werken ze vanuit hun opleiding aan hun competenties. Alle opdrachten vormen zo onderdeel van hun studieprogramma. Rent a Talent Er is 200 jaar lang geld en moeite gestoken in het hbo in Brabant. Daarom is het 200-jarig jubileum een goede reden om iets terug te doen voor de Brabantse maatschappij door Rent a Talent. Via Rent a Talent kunnen Brabantse instellingen en bedrijven een beroep doen op de kennis en het talent van studenten en medewerkers van Avans. Zo gaan studenten bijvoorbeeld aan de slag voor het Liliane Fonds. Gedurende het hele jaar vervullen studenten en medewerkers opdrachten en de opbrengst gaat naar goede doelen. (zie rent a talent 12 Decanenbulletin 13

8 Bossche techniekhal biedt meer dan Nieuwe studenten zijn soms wel verrast dat programmeren een belangrijk onderdeel van de opleiding vormt én dat we veel op papier uitwerken. Roebers: Er wordt in teams veel geschetst, ontworpen en geëvalueerd. Elke fase van een ontwerp wordt goed doordacht, zodat elke game, commercial of installatie zo gebruiksvriendelijk mogelijk is. Dat uitgebreid doordenken en pas daarna technisch uitwerken is even wennen, maar went snel. Mbo versus havo/vwo Mbo ers en studenten die van havo of vwo komen, krijgen tijdens lessen en projecten dezelfde stof en opdrachten. Alleen in het eerste half jaar krijgen mbo ers vrijstelling voor een aantal basisvaardigheden. technische faciliteiten De techniekhal in s-hertogenbosch is afgelopen zomer ingrijpend verbouwd. Is het werken en studeren daardoor nu anders? En wat kan de startende techniekstudent verwachten? Multidisciplinair samenwerken Door de verbouwing hebben we nu een open leerruimte, waarin we multidisciplinair kunnen samenwerken. Aan het woord is Frans Schapendonk, instructeur werktuigbouwkunde. Dat wilden we ook, want studenten werken veel in projectgroepen én met studenten van andere opleidingen samen. Bovendien werken we nog meer dan voorheen samen met het bedrijfsleven. We werken bijvoorbeeld aan projecten van Wärtsila, Bosch-Rexroth en Stork. Geen kleine spelers in de markt. Het onderwijs is niet veranderd door de verbouwing van de techniekhal, maar de faciliteiten zijn vooral verbeterd. Projecten en bedrijfsopdrachten Studenten Werktuigbouwkunde houden er meestal van om met hun handen te werken. Daarom krijgen ze meteen van af het begin van de opleiding practica, zoals lassen, verspanen of hoe wasmachineonderdelen geproduceerd worden. Dat was vroeger zo en dat gebeurt nog steeds, want elke student moet weten wat de verschillende technieken en bewerkingen inhouden, aldus Schapendonk. Maar voorheen was ons onderwijs vooral gericht op de practica. Nu ligt de nadruk op projecten en het werken aan bedrijfsopdrachten. Zo maken de werktuigbouwers in de tweede helft van het eerste jaar al een pers met een projectgroepje. In het tweede studiejaar is de opdracht breder: dan ontwerpen, tekenen én maken ze met een groep bijvoorbeeld een amfibievoertuig. Technische faciliteiten én papier De opleiding Communication and Multimedia Design (CMD), is er door de verbouwde techniekhal enorm op vooruit gegaan. Nu hebben we technische faciliteiten van super kwaliteit, zegt propedeusecoördinator, Jean François Roebers. Truss-constructies vol met verlichting, beamers, flatscreens, geluidsinstallaties, diverse gereedschappen, het is er allemaal. Prachtig te gebruiken voor bijvoorbeeld het maken van interactieve installaties. Maar juist ook fijn omdat studenten hierdoor nog beter hun kennis kunnen delen. Kennismaking Techniek (en ICT) Week De sfeer proeven op een hogeschool en met studenten praten, zijn goede voorbereidingen op een profielkeuze of opleidingskeuze richting techniek. Daarom organiseert Avans Hogeschool de Kennismaking Techniek (en ICT) Week*. Leerlingen kunnen hier praten met studenten, maar ook ervaren wat techniek inhoudt, aan de hand van kleine technische proefjes. Wel goed om te weten is dat *De volgende is van t/m Scholen kunnen aanmelden via Student met beperking positief over Avans Hogeschool Aan studenten met een functiebeperking is in de Nationale Studenten Enquête 2011 naar hun mening gevraagd over de service van hun opleiding en instelling. Deze enquête onder vijftienduizend studenten beoordeelde Avans Hogeschool bij de grote hogescholen als bovengemiddeld. Studenten met een functiebeperking zijn kritisch als het gaat over intake, beschikbare hulpmiddelen, informatievoorziening en de kwaliteit van de geboden speciale begeleiding. nieuwe studenten- ook bij de technische opleidingen- vooral de discipline en grotere zelfstandigheid moeilijk vinden. Daarnaast blijven vakken als wiskunde en mechanica lastig, maar dat is op te lossen door extra cursussen. Ondanks die kritische houding hebben de gestelde vragen geresulteerd in een tweede plaats voor Avans Hogeschool, die als zeer servicegericht wordt gewaardeerd. Voor leerlingen met een functiebeperking is het belangrijk zo vroeg mogelijk contact op te nemen met een studentendecaan van Avans Hogeschool. Een afspraak maken kan snel via de Studenten Informatie Balie. De telefoonnummers vindt u op de achterzijde van dit bulletin. 14 Decanenbulletin 15

9 Intakegesprekken om studiesucces te verhogen Steeds meer opleidingen van Avans Hogeschool gaan met aspirant voltijdstudenten in gesprek. Achterliggende gedachte is dat een goede intake leidt tot een zo goed mogelijke match en dus een verhoogde kans op studiesucces. Vwo-leerlinge Rosy Gijsen: Misschien doe ik de Pabo zomercursus Taal voordat ik start Elke opleiding van Avans Hogeschool geeft zelf invulling aan de intakeprocedure. Vwo-leerlinge Rosy Gijsen (18) deed op 15 maart jl. mee aan de Intakedag Pabo Breda. Ze kreeg een taal- en rekentoets en volgde workshops. Leuk, omdat je dan de andere leerlingen leert kennen! Het intakegesprek vond ze spannend. Er staat toch een druk op je en mijn digitale taaltoets was niet zo best. Maar het gesprek ging hartstikke goed. Ze vroegen bijvoorbeeld naar hoe je tegen Bij de Pabo in Breda werken ze al voor het derde jaar met een intake. Alle studenten die zich inschrijven voor de opleiding, maken thuis een assessment. De uitslag daarvan dient als input voor een gesprek tijdens een intakedag, met de studieloopbaanbegeleider van Avans Hogeschool. Op basis van indrukken en resultaten van de hele intakedag krijgt de leerling het advies of opleiding en aanmelder bij elkaar passen. Tegelijk vormen de de studie aankijkt. Wat je er van verwacht? Ik had al een goed beeld van de opleiding omdat ik de week ervoor mee had gedaan aan een proefstudeerdag. Tijdens die dag volg je echte lessen op Avans Hogeschool en bezoek je stageadressen van Pabo-studenten. Een week na de Intakedag kreeg Rosy een brief van de opleiding met een positief advies. Wel met de tip om mee te doen aan de Pabo zomercursus Taal. Waarschijnlijk ga ik dat wel doen. Ik wil namelijk niets liever dan deze opleiding halen en later met kinderen gaan werken! uitslag van het gesprek en het advies ook input voor de studieloopbaanbegeleider, voor de begeleiding in het eerste jaar. Instroomcoördinator Pabo, Jolanda Koenraadt: Hoe krijgen we de aspirant student bij de juiste studie, dáár gaat het ons om bij dit traject. Daarom is het ook zo belangrijk dat studenten zich vroeg inschrijven voor een opleiding, zodat ze tijdig ontdekken of hun eerste keuze bij hen past. Negatief advies: alternatief aanbieden Van de dertig nieuwe aanmelders, moesten de studieloopbaanbegeleiders van de Pabo twee studenten een negatief advies geven en vier studenten twijfel. Koenraadt: Het gaat dan om een combinatie van motivatie, competenties en capaciteiten, waardoor wij menen dat het risico groot is dat ze de opleiding niet halen. Deze leerlingen nodigen we uit voor een extra gesprek, eventueel zit daar de studentendecaan ook bij. Samen met de student zoeken we naar oplossingen. Dat kan een verwijzing naar bijvoorbeeld een workshop studiekeuze zijn of een extra gesprek met de studentendecaan of de programmaleider van het eerste jaar. Uiteindelijk beslist de student zelf. In de afgelopen jaren is de helft van de studenten met een negatief advies toch de Pabo gaan doen. Helaas blijkt dan dat ze het meestal toch niet redden. Snuffelen aan de Kunstacademie Op een gewone zaterdagmiddag is er op AKV St. Joost behoorlijk wat bedrijvigheid. Zo n 25 middelbare scholieren tussen de 12 en 17 jaar doen dan mee aan de cursus Young@joost. De cursus is vooral bestemd voor creatieve jongeren die erover denken straks een studie aan de Kunstacademie te gaan volgen. In twaalf weken krijgen ze een duidelijk beeld van hoe het er daar aan toe gaat. Smaakt het naar meer, dan kunnen ze hun profielkeuze erop afstemmen. Afwisselend Young@joost geeft scholieren de kans hun talenten te ontdekken en te ontwikkelen. Ze krijgen er ondermeer teken- en schilderworkshops en een workshop ruimtelijk ontwerpen. Vandaag wordt in twee groepen gewerkt aan fotografie en animatietechnieken. Bij het laatste hebben ze vorige week een scenario geschreven en een decor gebouwd. Bij fotografie hebben de cursisten eerst geleerd hoe ze lichtgraffiti kunnen maken. Vandaag plakken ze de beelden achter elkaar tot een animatie. De resultaten zijn behoorlijk indrukwekkend. Emma (13), Sander (12), Julia (12) en Nikita (13) zijn bezig met de opnames van hun animatiefilm. Ze hebben een decor gebouwd met twee bergen en een ijsplaat met een wak. Een dinosaurus, een vis en een ijsbeer spelen de hoofdrol. Julia maakt foto s, de anderen verplaatsen de figuurtjes. Als je de beelden achter elkaar bekijkt, zie je dat de dino door het beeld waggelt terwijl hij achterna wordt gezeten door de vis. Het kan zó op televisie. Het leuke is dat je hier elke keer met wat anders bezig bent, vertelt Julia. Op een andere cursus was ik alleen maar aan het tekenen. Hier heb ik al heel veel geleerd. Sander: Ik wilde meer weten over hoe je animaties moet maken. Zo ben ik hier terechtgekomen. Later wil ik graag animatiefilmer worden. Ik sta nu al met een paar filmpjes op YouTube. Die heb ik ook laten zien toen ik hier op gesprek kwam. Nieuwe groepen in september Coördinator Rob Schouten vertelt: Bij Young@joost willen we leren hoe kunst en vormgeving tot stand komen. We willen onze leerlingen plezier geven in het maken van beeld. Het is heel leuk om te zien hoe serieus ze ermee bezig zijn. Hun enthousiasme werkt aanstekelijk. Ze zijn op een andere manier met kunst bezig dan volwassenen. In september beginnen twee nieuwe groepen, in Breda én in s-hertogenbosch. De huidige groep stroomt dan waarschijnlijk door naar een vervolgtraject, zodat ook zij zich kunnen blijven ontwikkelen. Wil je meedoen aan Young@joost dan moet je eerst op gesprek komen. Tijdens dat gesprek moet je je eigen werk laten zien en er wordt gevraagd naar je motivatie. De cursus wordt op zaterdag gegeven tussen en uur. Deelname kost 125,- inclusief materialen. Meer info: akvstjoost.nl, klik op zaterdagacademie. Oriëntatiecursus Naast Young@joost bestaat ook de mogelijkheid een oriëntatiecursus te volgen. Deze is toegankelijk voor leerlingen vanaf het voorlaatste jaar van het mbo, havo, vwo en voor personen die al aan de vooropleidingseisen voor het hbo voldoen. Kosten: 200 euro. 16 Decanenbulletin 17

10 Student aan het woord Cetus Palm leerde veel van zijn stage Avans compleet = voltijd, dt = deeltijd, du = duaal Breda s-hertogenbosch Tilburg Economie en Management Ik ben een jongen van de praktijk Accountancy, du, dt Accountancy Associate degree, dt Bedrijfseconomie, du, dt Bedrijfskunde MER, du, dt Commerciële Economie, dt Communicatie, dt Finance and Control Human Resource Management, dt Integrale Veiligheid International Business and Management Studies Asian Business Studies (major) Cross-cultural Management and Languages (major) International Business Studies (major) Management in de Zorg dt Management in de Zorg Associate degree dt Marketing Management Associate degree dt Small Business en Retail Management, dt Accountancy, dt Advanced Business Creation Bedrijfseconomie, dt Bedrijfskunde MER,dt Bedrijfskunde MER Associate degree dt Bestuurskunde/Overheidsmanagement, dt Commerciële Economie, dt Financiële Dienstverlening Associate degree dt Human Resource Management, dt Human Resource Management Associate degree dt Integrale Veiligheid, dt International Business and Languages Small Business en Retail Management SB&RM Associate degree, /du, /du, dt du Gezondheid Fysiotherapie HBO-Verpleegkunde, dt, du, dt HBO-Verpleegkunde, dt Cetus Palm leest marketingboeken in zijn vrije tijd sinds hij de goede weg heeft gevonden Waarom nu al je eigen bedrijf? Omdat de mogelijkheden zich nu aandienen. De markt laat het ook niet toe om uit te stellen. Tijdens mijn stage bij Zalando in Berlijn kreeg ik de kans door te groeien. Ik hield me daar bezig met affiliate marketing, een nieuwe vorm van adverteren waarbij alleen betaald wordt als er is doorgeklikt. Omdat het zo nieuw is, wordt mijn ervaring veel gevraagd. Met mijn bedrijf CHP Marketing adviseer ik bedrijven hoe ze een channel moeten inrichten. Ik zet het mee op en leg de contacten die nodig zijn via mijn netwerk van publishers. Je kon doorgroeien tijdens je stage? Ja, maar dat komt omdat in eerste instantie mijn stageverslag werd afgekeurd. Dat was eerst erg vervelend, maar pakte heel goed uit. Ik besloot namelijk een jaar langer te Cetus Palm liep voor zijn opleiding Management, Economie en Recht (MER)* stage in Berlijn. Het werk lag hem zo goed dat hij een eigen bedrijfje startte. Zijn stage heeft hem gevormd en zijn drive om de opleiding af te ronden was nog nooit zo groot. blijven werken. Zo kon ik doorgroeien van accountmanager naar channelmanager en kon deze ervaring opdoen. Je klinkt enthousiast! Dit is helemaal mijn richting. Door deze stage weet ik dat Commerciële Economie een betere keuze was geweest dan de opleiding MER. Daarom heb ik nu ook de minor Sales & Accountmanagement gekozen. Hoe gaat school na anderhalf jaar werken? Het combineren is best lastig, eerlijk gezegd. Dat komt ook door mijn karakter. Ik schuif opdrachten vooruit en vind het lastig om te gaan met regels en systemen. Ik heb de neiging meer te focussen op mijn bedrijf. Een goede balans is nu de kunst, want ik weet één ding zeker: ik wil mijn opleiding hoe dan ook afmaken. Ik zie nu hoe belangrijk dat voor mijn toekomst is. Hoezo? Twijfelde je over je opleiding? Ik heb echt van alles gedaan. Gymnasium, atheneum, vervolgens twee mbo-opleidingen: CIOS en Sociaal Cultureel Werk. Bij het Koning Willem I College in s-hertogenbosch haalde ik eindelijk mijn VAVO-diploma. De opleiding MER* is ook al mijn tweede keuze binnen het hbo. Maar je weet nu goed wat je wilt? Ja! Eerst mijn diploma en daarnaast en daarna mijn bedrijf. Door de praktijk weet ik eindelijk wat ik wil. * Met ingang van september 2012 heet deze opleiding Bedrijfskunde MER ICT Business IT & Management, dt Communication & Multimedia Design Informatica, dt Technische Informatica Kunst en Vormgeving Autonome Beeldende Kunst Vormgeving Onderwijs Leraar Basisonderwijs, dt Recht Techniek Biologie en Medisch Laboratoriumonderzoek, dt Forensisch Laboratorium Onderzoek (major) Chemie, dt Forensisch Laboratorium Onderzoek (major) Chemische Technologie, du Elektrotechniek, du, dt Smart Energy (major), du Environmental Science for Sustainable Energy and Technology International Maintenance Management Mechatronica, du Werktuigbouwkunde, du, dt Welzijn Culturele en Maatschappelijke Vorming Maatschappelijk Werk en Dienstverlening, dt Sociaal Pedagogische Hulpverlening, dt Communication & Multimedia Design Informatica Innovatie en Beheer van InformatieSystemen (major) Software Ontwikkeling (major) Informatica Associate degree Technische Informatica Embedded Systems (major) Autonome Beeldende Kunst Vormgeving HBO-Rechten HBO-Rechten, dt Bouwkunde Chemie Food and Pharma (major) Forensisch Laboratorium Onderzoek (major) Civiele Techniek Elektrotechniek Embedded Systems (major) Industriële Automatisering (major) Technische Bedrijfskunde Werktuigbouwkunde Industriële Automatisering (major) Culturele en Maatschappelijke Vorming Maatschappelijk Werk en Dienstverlening Sociaal Pedagogische Hulpverlening, du Bouwkunde, du Bouwmanagement en Vastgoed Stedenbouwkunde (major) Vastgoed (major), du Bouwtechnische Bedrijfskunde, du Civiele Techniek, du Watermanagement (major) Gezondheidszorg Technologie Technische Bedrijfskunde, dt, dt, dt 18 Decanenbulletin 19

11 Avans Hogeschool Breda, s-hertogenbosch en Tilburg Evenementenkalender 2012/2013 Deeltijdavond woensdag 6 juni uur Open dag zaterdag 17 november uur Open dag zaterdag 2 februari uur Open avond woensdag 17 april uur Deeltijdavond woensdag 5 juni uur Contact Adviseurs Aansluiting Toeleverend Onderwijs Rogier Gmelich telefoon: (076) r.gmelich@avans.nl Dian Hanenbergh telefoon: (073) ejm.hanenbergh@avans.nl Claudia Past - Geelen telefoon: (076) cwam.past-geelen@avans.nl Carolina van Rijsewijk telefoon: (073) cm.vanrijsewijk@avans.nl P atricia van Donzel telefoon: (076) pphm.vandonzelvanderschoot@avans.nl Studentendecanen Avans Hogeschool In Breda Bernard Broeders, baaj.broeders@avans.nl Marian Quaak, mj.quaak@avans.nl Paul van Tilburg, pwg.vantilburg@avans.nl Amber Titulaer ae.titulaer@avans.nl Danielle Keijzers ae.keijzers@avans.nl Sacha Paans s.paans@avans.nl (werkt ook gedeeltelijk in s-hertogenbosch) In s-hertogenbosch José Stikkers, jipm.stikkers@avans.nl Peer Trepels, pfm.trepels@avans.nl Martin de Leau mh.deleau@avans.nl Els van Lith, em.vanlith@avans.nl Mariska Musch-de Pont mp.musch@avans.nl In Tilburg Ineke de Schepper, jmm.deschepper@avans.nl Oriënteren Verkennen Verdiepen Knoop doorhakken Kijk voor meer informatie over onze opleidingen op of bel Studenten Informatie Balie: locatie Breda en Tilburg, telefoon: (076) locatie s-hertogenbosch, telefoon: (073) of mail naar studentinfo@avans.nl

www.leraarwordeninsittard.nl Leraar, je wist dat je het was.

www.leraarwordeninsittard.nl Leraar, je wist dat je het was. www.leraarwordeninsittard.nl Leraar, je wist dat je het was. Benjamin Plant student Aardrijkskunde Ik weet wat ik wil Het leukste moment van mijn stage is wanneer leerlingen mij uit zichzelf aanspreken

Nadere informatie

Verpleegkundige in opleiding

Verpleegkundige in opleiding Volg je hart, gebruik je hoofd Verpleegkundige in opleiding Opleiding verpleegkunde Zoek je zinvol werk en wil je graag voor mensen zorgen? Word dan verpleegkundige! Kom naar VUmc. Wij zijn je ideale partner

Nadere informatie

r ipboek voor ouders over studiekeuze

r ipboek voor ouders over studiekeuze s t r ipboek voor ouders over studiekeuze Uw kind gaat kiezen, hoe kunt u helpen? Studeren Werken Eigen Bedrijf Start Index Uw kind gaat kiezen. Wat kunt u doen als ouder? Hebt u vragen? Mail of bel mij.

Nadere informatie

Studeren aan het hbo. W i n d e s h e i m z e t k e n n i s i n w e r k i n g

Studeren aan het hbo. W i n d e s h e i m z e t k e n n i s i n w e r k i n g Studeren aan het hbo Inhoud van de presentatie Kenmerken van het hbo Verschil tussen havo en hbo Verschil hbo en universiteit Opbouw van een hbo-opleiding Studieresultaten en begeleiding Toelating en aanmelding

Nadere informatie

Juridische medewerker

Juridische medewerker 28-11-2013 Sectorwerkstuk Juridische medewerker Temel, Elif HET ASSINK LYCEUM Inhoudsopgave Inhoud Inhoudsopgave... 1 Inleiding... 2 Hoeveel procent van de opleiding bestaat uit stage?... 6 o Begeleiding...

Nadere informatie

Presentatie Tekst Top plan (talentontwikkelingsplan) Amy Kouwenberg OABCE1A

Presentatie Tekst Top plan (talentontwikkelingsplan) Amy Kouwenberg OABCE1A Presentatie Tekst Top plan (talentontwikkelingsplan) Amy Kouwenberg OABCE1A INLEIDING Ik heb vandaag een cadeautje meegenomen. Niet voor jullie, maar voor mijzelf. Het cadeautje staat voor de verrassingen

Nadere informatie

Post-mbo opleiding autisme

Post-mbo opleiding autisme Post-mbo opleiding autisme mensenkennis De docent zocht aansluiting bij onze wensen en dat is erg prettig. Post-mbo opleiding autisme Wie werkt met mensen met autisme, weet dat zij een heel eigen benadering

Nadere informatie

Academische opleiding leraar basisonderwijs

Academische opleiding leraar basisonderwijs 2015 2016 Academische opleiding leraar basisonderwijs ACADEMISCHE OPLEIDING LERAAR BASISONDERWIJS Vind jij het inspirerend om aan kinderen les te geven? Ben je geïnteresseerd in onderzoek naar verschillen

Nadere informatie

Procestechniek BOL opleidingen. Markiezaat College, het échte werk

Procestechniek BOL opleidingen. Markiezaat College, het échte werk 2016 2017 Procestechniek BOL opleidingen Markiezaat College, het échte werk Van G naar E De weg van grondstof naar eindproduct: Procestechniek in de hoofdrol Met grondstoffen kun je nog alle kanten op.

Nadere informatie

Post-hbo opleiding autismespecialist

Post-hbo opleiding autismespecialist Post-hbo opleiding autismespecialist mensenkennis De docente is duidelijk, enthousiast en motiverend. Ik heb inzicht gekregen in wat ik in mijn rol als hulpverlener kan doen en waar ik rekening mee moet

Nadere informatie

Bij. research. Gemaakt door: Flore Wassenberg A3c Stage gelopen bij Ron en Janne.

Bij. research. Gemaakt door: Flore Wassenberg A3c Stage gelopen bij Ron en Janne. Bij research Gemaakt door: Flore Wassenberg A3c Stage gelopen bij Ron en Janne. Opdracht 1 Stagelogboek De eerste dag heb ik bij Ron Steijvers stage gelopen en die is project leider ontwikkelaar, vooral

Nadere informatie

Dat ze klaarstaat voor haar vrienden. Als ze samen is met haar vriendinnen, is er veel gein

Dat ze klaarstaat voor haar vrienden. Als ze samen is met haar vriendinnen, is er veel gein Oefening 5 Persoon 1: Annet Kok (moeder) Talent: Prestatiegericht Betrouwbaar Humoristisch Optimistisch Vasthoudend Concreet voorbeeld: Tijdens de hockeywedstrijden Dat ze klaarstaat voor haar vrienden

Nadere informatie

Aanspreekpunt voor studenten Informatica van Avans Hogeschool voor stage en afstuderen.

Aanspreekpunt voor studenten Informatica van Avans Hogeschool voor stage en afstuderen. Aanspreekpunt voor studenten Informatica van Avans Hogeschool voor stage en afstuderen. Innovatie & inspiratieprogramma + werkplek @ Jamfabriek (code A02) Heeft u een idee, project of opdracht, neem dan

Nadere informatie

Jan des Bouvrie Academie, interior design & styling - hbo bachelor

Jan des Bouvrie Academie, interior design & styling - hbo bachelor Jan des Bouvrie Academie, interior design & styling - hbo bachelor De opleiding interior design & Styling - hbo bachelor Mensen zien hun omgeving steeds meer als een verlengstuk van hun persoonlijkheid.

Nadere informatie

BE PREPARED. GEZONDHEID ECONOMIE EN MANAGEMENT ICT TECHNIEK s-hertogenbosch Onderwijsboulevard 215 PROGRAMMABOEKJE

BE PREPARED. GEZONDHEID ECONOMIE EN MANAGEMENT ICT TECHNIEK s-hertogenbosch Onderwijsboulevard 215 PROGRAMMABOEKJE BE PREPARED. GEZONDHEID ECONOMIE EN MANAGEMENT ICT TECHNIEK s-hertogenbosch Onderwijsboulevard 215 PROGRAMMABOEKJE 1 WELKOM BIJ AVANS HOGESCHOOL Avans behoort al jarenlang tot de beste hogescholen in Nederland.

Nadere informatie

PORTFOLIOPLAN 1/5. Student: Tim van Dartel Student nr: 0720444. Datum: Maart 2011 Plaats: Eindhoven

PORTFOLIOPLAN 1/5. Student: Tim van Dartel Student nr: 0720444. Datum: Maart 2011 Plaats: Eindhoven 1/5 Student: Tim van Dartel Student nr: 0720444 Datum: Maart 2011 Plaats: Eindhoven Dit portfolioplan is gemaakt in het kader van het vak 7PF03 (Masterportfolio) aan de Technische Universiteit Eindhoven.

Nadere informatie

Growth & Reflection. Opleverdatum: 18 juni 2014

Growth & Reflection. Opleverdatum: 18 juni 2014 Growth & Reflection Growth & Reflection Opleverdatum: 18 juni 2014 Multimediaal Reclamebureau 2013/2014 Inleiding Er zit alweer een half jaar bij MMR op en ik heb weer veel nieuwe dingen geleerd en nieuwe

Nadere informatie

BE PREPARED. ICT TECHNIEK Breda Lovensdijkstraat 61-63 PROGRAMMABOEKJE

BE PREPARED. ICT TECHNIEK Breda Lovensdijkstraat 61-63 PROGRAMMABOEKJE BE PREPARED. ICT TECHNIEK Breda Lovensdijkstraat 61-63 PROGRAMMABOEKJE 1 WELKOM BIJ AVANS HOGESCHOOL Avans behoort al jarenlang tot de beste hogescholen in Nederland. Ontdek welke opleidingen je bij ons

Nadere informatie

WELKOM OP HET GROENE LYCEUM!

WELKOM OP HET GROENE LYCEUM! De andere route naar het hbo! WELKOM OP HET GROENE LYCEUM! Binnenkort ga jij naar het voortgezet onderwijs. Een grote stap! Kun je goed leren, maar ben je ook praktisch ingesteld? Dan past het Groene Lyceum

Nadere informatie

* 1. Wat is uw geslacht? Beste oud-studenten,

* 1. Wat is uw geslacht? Beste oud-studenten, Beste oud-studenten, Hogeschool de Kempel doet onderzoek naar de loopbaan van afgestudeerden. De gegevens zijn van belang om verbeteringen aan te brengen in de huidige opleiding en om de huidige studenten

Nadere informatie

Jouw praktische weg naar het hbo. Onderdeel van AOC Oost

Jouw praktische weg naar het hbo. Onderdeel van AOC Oost Jouw praktische weg naar het hbo Onderdeel van AOC Oost 2014 2015 2Informatie Het Groene Lyceum 2014-2015 Lekker praktisch bezig zijn maar wel op een hoog niveau. Is dat ook voor jou de leukste route naar

Nadere informatie

Hogeschool Utrecht Meeloopdagen OVERZICHT

Hogeschool Utrecht Meeloopdagen OVERZICHT 2015-2016 Hogeschool Utrecht Meeloopdagen OVERZICHT 2015 2016 A T/M Z ACADEMISCHE LERARENOPLEIDING PRIMAIRE ONDERWIJS (LERAAR BASISONDERWIJS PABO) 18 januari, 11 april 2016 ACCOUNTANCY 26 november 2015

Nadere informatie

Jeroen Dusseldorp 17-12-2013

Jeroen Dusseldorp 17-12-2013 Groeidocument trainingen blok 2 Jeroen Dusseldorp 17-12-2013 Inleiding Voor u ligt mijn groeidocument van de trainingen die zijn gegeven in blok 2 van de minor Consultancy. Om een succesvolle consultant

Nadere informatie

HANDEL & VERKOOP. creatief en commercieel HANDEL & VERKOOP. creatief en commercieel. Handel en Verkoop

HANDEL & VERKOOP. creatief en commercieel HANDEL & VERKOOP. creatief en commercieel. Handel en Verkoop HANDEL & VERKOOP creatief en commercieel HANDEL & VERKOOP creatief en commercieel Handel en Verkoop 20e jaargang nummer 2 november 2012 informatiebrochure 2014-2015 Handel en Verkoop Een goed verkoopgesprek

Nadere informatie

Opleidingen aanwezig op de oriëntatiemarkt

Opleidingen aanwezig op de oriëntatiemarkt Saxion Open 24 januari Deventer Opleidingen aanwezig op de oriëntatiemarkt Life Science, Design & Technology ROOD Economie, Management & Organisatie BLAUW - Archeologie - Biologie en Medisch Laboratoriumonderzoek

Nadere informatie

Test: Je ouders als studie oriëntatiecoach

Test: Je ouders als studie oriëntatiecoach Test: Je ouders als studie oriëntatiecoach Je ouders kunnen perfecte last minute studie oriëntatiecoaches zijn, maar weten ze eigenlijk wel wat je dromen en ambities zijn? En omgekeerd: weet jij hoe jouw

Nadere informatie

Ik wilde een opdracht ontwikkelen voor leerlingen die voldoet aan de uitgangspunten van competentiegericht leren.

Ik wilde een opdracht ontwikkelen voor leerlingen die voldoet aan de uitgangspunten van competentiegericht leren. 1/5 Fase 1: Wat wilde ik bereiken? Handelen/ ervaring opdoen Ik wilde een opdracht ontwikkelen voor leerlingen die voldoet aan de uitgangspunten van competentiegericht leren. De opdracht wilde ik zo ontwikkelen,

Nadere informatie

Inhoud. Inleiding 9. 5 Planning 83 5.1 Leerdoelen en persoonlijke doelen 84 5.2 Het ontwerpen van het leerproces 87 5.3 Planning in de tijd 89

Inhoud. Inleiding 9. 5 Planning 83 5.1 Leerdoelen en persoonlijke doelen 84 5.2 Het ontwerpen van het leerproces 87 5.3 Planning in de tijd 89 Inhoud Inleiding 9 1 Zelfsturend leren 13 1.1 Zelfsturing 13 1.2 Leren 16 1.3 Leeractiviteiten 19 1.4 Sturingsactiviteiten 22 1.5 Aspecten van zelfsturing 25 1.6 Leerproces vastleggen 30 2 Oriëntatie op

Nadere informatie

POP. Persoonlijk ontwikkelingsplan. Robin van Heijningen

POP. Persoonlijk ontwikkelingsplan. Robin van Heijningen 1 POP Persoonlijk ontwikkelingsplan Robin van Heijningen 2 POP Persoonlijk ontwikkelingsplan Robin van Heijningen Hillegom 17 oktober 2013 Schoonderbeek Installatietechniek 3 Persoonlijk ontwikkelingsplan

Nadere informatie

Blok 1 - Introductie

Blok 1 - Introductie Reflectie jaar 1 Algemeen Aan het begin van het eerste jaar kwamen een hoop nieuwe dingen op mij af. Na een jaar reizen had ik veel zin om aan de studie Voeding en Diëtetiek te beginnen en was erg benieuwd

Nadere informatie

Post-hbo opleiding seksuologie

Post-hbo opleiding seksuologie Post-hbo opleiding seksuologie mensenkennis Plezierige overdracht, de docent spreekt uit ervaring en brengt veiligheid en openheid in de groep door haar respectvolle wijze van benaderen. Top! Post-hbo

Nadere informatie

ANUSCHKA T

ANUSCHKA T JUSTINE KIEST DANS Heb jij talent voor dans en zie jij een toekomst voor jezelf als professioneel danser? Wil je met dans je brood verdienen? Dan is het Albeda Dans College op zoek naar jou! JOEY ANUSCHKA

Nadere informatie

Praktijkopleider agrotechniek

Praktijkopleider agrotechniek Associate degree Deeltijd 2018-2019 Praktijkopleider agrotechniek Ontwikkel uw vaardigheden als praktijkopleider in de agrotechnische sector met deze tweejarige opleiding 2 De agrarische sector is continu

Nadere informatie

Duaal opleidings traject tot verpleegkundige

Duaal opleidings traject tot verpleegkundige Duaal opleidings traject tot verpleegkundige Niveau 5 Tatiana Goijaerts 4e jaars leerling-verpleegkundige niveau 5 In de verpleging kun je echt alle kanten op Het stond voor Tatiana Goijaerts (23) nog

Nadere informatie

Toelatingseisen en aanbevolen vakken NHL, Stenden hogeschool en hogeschool Van Hall Larenstein

Toelatingseisen en aanbevolen vakken NHL, Stenden hogeschool en hogeschool Van Hall Larenstein Toelatingseisen en aanbevolen vakken NHL, Stenden hogeschool en hogeschool Van Hall Larenstein (versie januari 2009) In dit document is de landelijke lijst met toelatingseisen van alle opleidingen van

Nadere informatie

Welzijn. > gereformeerd mbo Zwolle 2016-2017. Ben jij: sociaal, zorgzaam en vol initiatief? Kom dan bij ons studeren!

Welzijn. > gereformeerd mbo Zwolle 2016-2017. Ben jij: sociaal, zorgzaam en vol initiatief? Kom dan bij ons studeren! > gereformeerd mbo Zwolle 2016-2017 Ben jij: sociaal, zorgzaam en vol initiatief? Kom dan bij ons studeren! Welzijn PEDAGOGISCH MEDEWERKER KINDEROPVANG > GESPECIALISEERD PEDAGOGISCH MEDEWERKER > ONDERWIJSASSISTENT

Nadere informatie

Reflectieverslag. Stages of concern. Jan-Hessel Boermans

Reflectieverslag. Stages of concern. Jan-Hessel Boermans Reflectieverslag Stages of concern Jan-Hessel Boermans Motivatie Sinds augustus 2010 ben ik werkzaam in het onderwijs als groepsleerkracht op een cluster 4 school. Een baan met veel afwisseling en een

Nadere informatie

Vragenlijst leerlingen nameting

Vragenlijst leerlingen nameting Bijlage C Vragenlijsten Vragenlijst voor leerlingen Vragenlijst leerlingen nameting Dit schooljaar doe jij mee aan de pilot havo Carrousel. Je bent bij een aantal organisaties op Carrouselbezoek geweest

Nadere informatie

A. Persoonlijke gegevens

A. Persoonlijke gegevens Windesheim, Gesprek op afstand Zelfevalutie/feedbackformulier Beste (aankomende) student, Hartelijk dank voor het invullen en versturen van het Intakeformulier Afstandsleren School of Education. Per e-mail

Nadere informatie

de techniek van cofely

de techniek van cofely de techniek van cofely wel eens van cofely gehoord? Bij Cofely gaat er een wereld voor je open. Monteurs, lassers, calculatoren, werkvoorbereiders, servicetechnici en andere specialisten werken samen aan

Nadere informatie

Opleidingen in het HBO met (mogelijk) een tweede loting, studiejaar 2015 2016

Opleidingen in het HBO met (mogelijk) een tweede loting, studiejaar 2015 2016 Centrale Aanmelding en Plaatsing Opleidingen in het HBO met (mogelijk) een tweede loting, studiejaar 2015 2016 Bij een aantal opleidingen/instellingen zijn na de uitvoering van de loting nog plaatsen over.

Nadere informatie

Trainingen Coaching Intervisie Supervisie. Voor de zorg

Trainingen Coaching Intervisie Supervisie. Voor de zorg Trainingen Coaching Intervisie Supervisie Voor de zorg Professioneel communiceren met 2013 Training Professioneel communiceren met Voor wie? De training is bedoeld voor mensen in de zorg die hun communicatie

Nadere informatie

Overzicht met lotingstudies in het HBO, studiejaar 2015-2016

Overzicht met lotingstudies in het HBO, studiejaar 2015-2016 Overzicht met lotingstudies in het HBO, studiejaar 2015-2016 Is één van onderstaande opleidingen de opleiding waarvoor je je hebt aangemeld? Dan moet je meedoen aan de selectieprocedure (loting). Om deel

Nadere informatie

Voorwoord. Nienke Meijer College van Bestuur Fontys Hogescholen

Voorwoord. Nienke Meijer College van Bestuur Fontys Hogescholen 3 Voorwoord Goed onderwijs is een belangrijke voorwaarde voor jonge mensen om uiteindelijk een betekenisvolle en passende plek in de maatschappij te krijgen. Voor studenten met een autismespectrumstoornis

Nadere informatie

Wij zijn Kai & Charis van de Super Student en wij geven studenten zin in de toekomst.

Wij zijn Kai & Charis van de Super Student en wij geven studenten zin in de toekomst. Hallo, Wij zijn Kai & Charis van de Super Student en wij geven studenten zin in de toekomst. Dat is namelijk helemaal niet zo makkelijk. Veel studenten weten nog niet precies wat ze willen en hoe ze dat

Nadere informatie

> HELPENDE ZORG & WELZIJN > VERZORGENDE > MBO-VERPLEEGKUNDIGE

> HELPENDE ZORG & WELZIJN > VERZORGENDE > MBO-VERPLEEGKUNDIGE > gereformeerd mbo Zwolle 2015-2016 Heb jij: talent voor organiseren, een flexibele instelling en hart voor mensen? Kom dan bij ons studeren! Gezondheidszorg > HELPENDE ZORG & WELZIJN > VERZORGENDE > MBO-VERPLEEGKUNDIGE

Nadere informatie

Met een rugzakje vol info ga ik naar huis, veel gesprekken, leuke manier van middagvulling.

Met een rugzakje vol info ga ik naar huis, veel gesprekken, leuke manier van middagvulling. Leerzaam, leuk, nieuwe contacten opgedaan, nieuwe ideeën. Het open Space concept is geweldig. Met een rugzakje vol info ga ik naar huis, veel gesprekken, leuke manier van middagvulling. Ontspannen maar

Nadere informatie

PROGRAMMA OPEN AVOND VISIT E PLORE CHOOSE

PROGRAMMA OPEN AVOND VISIT E PLORE CHOOSE PROGRAMMA OPEN AVOND VISIT E PLORE CHOOSE Welkom op de Open Avond Maak kennis met de opleidingen van onze hogeschool en kies de studie die bij jou past. Op de informatiemarkt, tijdens een voorlichting

Nadere informatie

Sectorgids Educatie OnderwijsBoulevard 2015-2016

Sectorgids Educatie OnderwijsBoulevard 2015-2016 : specialisten in maatwerk Sectorgids Educatie 2015-2016 Sector Educatie - 2 Inhoudsopgave pagina Inleiding 1 BasisEducatie in de 2 Nederlands als tweede Taal (NT2) en inburgering in de 3 4 6 3 MBO opleidingen

Nadere informatie

Dit jaar moet je een keuze gaan maken voor de vakken, waarin je volgend jaar examen in gaat doen.

Dit jaar moet je een keuze gaan maken voor de vakken, waarin je volgend jaar examen in gaat doen. 2 Inleiding Aan de leerlingen van de 3 e klas HTL, Dit jaar moet je een keuze gaan maken voor de vakken, waarin je volgend jaar examen in gaat doen. Om tot een weloverwogen keuze te komen, is het goed

Nadere informatie

Installatie- & Elektrotechniek. Markiezaat College, het échte werk

Installatie- & Elektrotechniek. Markiezaat College, het échte werk 2015 2016 Installatie- & Elektrotechniek Markiezaat College, het échte werk Installatietechniek: techniek die zorgt voor mensen "Je laat die mensen toch niet in de kou zitten?" Overal waar we wonen en

Nadere informatie

Ondernemen is een vak... bij Hogeschool INHOLLAND Den Haag!

Ondernemen is een vak... bij Hogeschool INHOLLAND Den Haag! Ondernemen is een vak... bij Hogeschool INHOLLAND Den Haag! Ondernemen zie jij het al helemaal voor je? Droom jij van je eigen bedrijf? Of heeft je moeder een bedrijf en wil je dat graag overnemen? Misschien

Nadere informatie

Overzicht met lotingstudies in het HBO, studiejaar 2016-2017

Overzicht met lotingstudies in het HBO, studiejaar 2016-2017 Overzicht met lotingstudies in het HBO, studiejaar 2016-2017 Is één van onderstaande opleidingen de opleiding waarvoor je je hebt aangemeld? Dan moet je meedoen aan de selectieprocedure (loting). Om deel

Nadere informatie

Van mavo-4 naar havo R. Schouten sectordirecteur havo

Van mavo-4 naar havo R. Schouten sectordirecteur havo Van mavo-4 naar havo-4 2018-2019 R. Schouten sectordirecteur havo Programma Wat we vandaag bespreken: - Waarom naar havo-4? - Toelatingseisen en aanmelding - Profielen en vakken - Aansluiting sectoren

Nadere informatie

Installatie- & Elektrotechniek. Markiezaat College, het échte werk

Installatie- & Elektrotechniek. Markiezaat College, het échte werk 2016 2017 Installatie- & Elektrotechniek Markiezaat College, het échte werk Installatietechniek: techniek die zorgt voor mensen "Je laat die mensen toch niet in de kou zitten?" Overal waar we wonen en

Nadere informatie

Informatieavond profielkeuze Porta Mosana College

Informatieavond profielkeuze Porta Mosana College Havo-3, wat dan.? Informatieavond profielkeuze Porta Mosana College WO WO HBO HBO VWO 6 MBO Havo 5 VWO 5 *niet zonder meer mogelijk! TL 4 Havo 4 TL 3 Havo 3 Toekomstplan opstellen Wie ben ik? Wat kan ik?

Nadere informatie

Werken in een andere sector of branche: iets voor u?

Werken in een andere sector of branche: iets voor u? Werken in een andere sector of branche: iets voor u? Uw hele loopbaan blijven werken in dezelfde sector of branche? Voor veel werknemers is het bijna vanzelfsprekend om te blijven werken in de sector of

Nadere informatie

Sociaal agogisch werk

Sociaal agogisch werk #5 Sociaal agogisch werk Groningen, Hoogeveen, Hardenberg lzijnswerk! e Jij? In het w! nt groeien * Laat je tale www.alfa-college.nl Bel voor informatie: 0800-235 825 368 Jouw mbo-opleiding volg je bij

Nadere informatie

Overzicht met lotingstudies in het HBO, studiejaar 2016-2017

Overzicht met lotingstudies in het HBO, studiejaar 2016-2017 Overzicht met lotingstudies in het HBO, studiejaar 2016-2017 Is één van onderstaande opleidingen de opleiding waarvoor je je hebt aangemeld? Dan moet je meedoen aan de selectieprocedure (loting). Om deel

Nadere informatie

Inleiding. En uw parochie kan daaraan meedoen!

Inleiding. En uw parochie kan daaraan meedoen! MaS In de Parochie Inleiding De maatschappelijke stage (MaS) is definitief begonnen en in volle gang. In Nederland zijn middelbare scholieren verplicht gedurende hun middelbare school carrière een maatschappelijke

Nadere informatie

Je voelt je snel thuis op het Sondervick

Je voelt je snel thuis op het Sondervick Je voelt je snel thuis op het Sondervick ik op het Sondervick jij op het Sondervick wij op het Sondervick Voor de toekomstige brugklasser Het Sondervick College Welkom bij het Sondervick College! Misschien

Nadere informatie

creating tomorrow Bouwkunde hva techniek

creating tomorrow Bouwkunde hva techniek creating tomorrow 2013 2014 Bouwkunde hva techniek HVA TECHNIEK bouwkunde 2013-2014 Bouwkunde: studeren in dé bouwplaats van Nederland Bouwkunde studeren in Amsterdam biedt veel uitdagingen. Want als er

Nadere informatie

LOB Loopbaan Oriëntatie & Begeleiding

LOB Loopbaan Oriëntatie & Begeleiding LOB Loopbaan Oriëntatie & Begeleiding Namens de mentoren mijn naam: Bas Kuiper Onderwerp vanavond: LOB programma waar zijn we? keuzekaart met oa: Gemengde Leerweg; mevr. Noordergraaf Havo algemeen Havo

Nadere informatie

Culturele en Maatschappelijke Vorming. CMV voltijd de opleiding en het werkveld.... van mensen zonder werk ondernemers maakt

Culturele en Maatschappelijke Vorming. CMV voltijd de opleiding en het werkveld.... van mensen zonder werk ondernemers maakt Culturele en Maatschappelijke Vorming CMV voltijd de opleiding en het werkveld... van mensen zonder werk ondernemers maakt Culturele en Maatschappelijke Vorming (CMV) voltijd Samenleven in buurt en stad,

Nadere informatie

IK GA VOOR DE SCHOOL VOOR WELZIJN MBOAMERSFOORT.NL

IK GA VOOR DE SCHOOL VOOR WELZIJN MBOAMERSFOORT.NL IK GA VOOR DE SCHOOL VOOR WELZIJN MBOAMERSFOORT.NL JIJ ZIET WAT IEMAND NODIG HEEFT In de sector welzijn is veel werk! En het is ook mooi werk. Want je werk is heel belangrijk voor de mensen die jij helpt.

Nadere informatie

Op welke school zitten onze oud-werkers vmbo nu?

Op welke school zitten onze oud-werkers vmbo nu? In deze bijdrage geven de decanen van de drie afdelingen een indruk van de vervolgkeuzes van onze werkers. Die keuzes vertonen jaar in jaar uit natuurlijk fluctuaties, anderzijds geeft het beeld van één

Nadere informatie

E-BOEK: DE STUDIEKEUZE KOMT ERAAN!

E-BOEK: DE STUDIEKEUZE KOMT ERAAN! E-BOEK: DE STUDIEKEUZE KOMT ERAAN! E-BOEK: DE STUDIEKEUZE KOMT ERAAN! Carine Vos Richting-Wijzer Advies Zwolle augustus 2011 Carine Vos Pagina 2 Voorwoord In mijn bedrijf Richting-Wijzer Advies kom ik

Nadere informatie

INTERACTIEVE VORMGEVING RICK DE VOS 4IV1

INTERACTIEVE VORMGEVING RICK DE VOS 4IV1 INTERACTIEVE VORMGEVING RICK DE VOS 4IV1 Bedrijf: Itarget Media Plaats: Ede Werkzaamheden: Vormgever Periode: Stageperiode #4 Duur: 6 Maanden In dit verslag ga ik uitgebreid in op mijn leerdoelen voor

Nadere informatie

Informatieavond over de profielkeuze in de 3 e klas

Informatieavond over de profielkeuze in de 3 e klas Informatieavond over de profielkeuze in de 3 e klas 24 november 2015 26-06-14 1 Na vanavond begrijpt en weet U: Wat profielen zijn. Welke profielen er op het Cosmicus College zijn. Hoe een profiel gekozen

Nadere informatie

Van 2 BB/KB naar 3 BB/KB Intersectoraal

Van 2 BB/KB naar 3 BB/KB Intersectoraal Van 2 BB/KB naar 3 BB/KB Intersectoraal Op Echnaton volgen de leerlingen in leerjaar 3 en 4 een intersectoraal programma op BBL of KBL niveau. Door het volgen van een intersectoraal programma hoeft uw

Nadere informatie

Profiel- en vakkenkeuze Tweede Fase Havo

Profiel- en vakkenkeuze Tweede Fase Havo Profiel- en vakkenkeuze Tweede Fase Havo 17 januari 2017 Eefje Denissen edenissen@odulphus.nl Profielkeuze Talenten ontwikkelen Capaciteiten benutten Havodiploma halen Eruit halen wat erin zit, jezelf

Nadere informatie

Veel gestelde vragen bij je keuze voor Toegepaste Psychologie aan de HAN Nijmegen

Veel gestelde vragen bij je keuze voor Toegepaste Psychologie aan de HAN Nijmegen Veel gestelde vragen bij je keuze voor Toegepaste Psychologie aan de HAN Nijmegen Wat houdt de opleiding Toegepaste Psychologie (TP) in? Toegepaste Psychologie is het in de praktijk gebruik maken van de

Nadere informatie

Samenwerken met bedrijven en hogescholen: we kunnen elkaar versterken. Guido Smets Fontys Hogeschool Toegepaste Natuurwetenschappen Applied Science

Samenwerken met bedrijven en hogescholen: we kunnen elkaar versterken. Guido Smets Fontys Hogeschool Toegepaste Natuurwetenschappen Applied Science Samenwerken met bedrijven en hogescholen: we kunnen elkaar versterken Guido Smets Fontys Hogeschool Toegepaste Natuurwetenschappen Applied Science Inhoud presentatie Rode draad: samenwerking met studenten

Nadere informatie

Voorbereiding assessment

Voorbereiding assessment Voorbereiding assessment 1. Zelfportret gemaakt door malou... 1 2. Samenvatting... 3 3. Zelfportret door een docent... 5 4. Zelfportret door Slc er... Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd. 5. Aanvullende

Nadere informatie

Toelatingseisen en aanbevolen vakken NHL Hogeschool, Stenden Hogeschool en Hogeschool Van Hall Larenstein

Toelatingseisen en aanbevolen vakken NHL Hogeschool, Stenden Hogeschool en Hogeschool Van Hall Larenstein Toelatingseisen en aanbevolen vakken NHL Hogeschool, Stenden Hogeschool en Hogeschool Van Hall Larenstein In dit document is de landelijke lijst met toelatingseisen van alle opleidingen van de NHL Hogeschool,

Nadere informatie

Persoonlijk & ondernemend. Waar kies jij voor? Ontdek waar jouw talenten liggen op het Oostwende

Persoonlijk & ondernemend. Waar kies jij voor? Ontdek waar jouw talenten liggen op het Oostwende Oostwende College Persoonlijk & ondernemend Waar kies jij voor? Ontdek waar jouw talenten liggen op het Oostwende Ondernemende houding - Ontdek jezelf! Weet jij al wat je wilt worden? Of nog helemaal niet?

Nadere informatie

Bedrijfskunde MER MAAK HET VERSCHIL.

Bedrijfskunde MER MAAK HET VERSCHIL. Bedrijfskunde MER MAAK HET VERSCHIL. Kenmerk: 31 januari 2015 Inhoud presentatie Even voorstellen Hoe ziet de opleiding eruit? Waarvoor leidt de opleiding Bedrijfskunde MER op? Wat maakt de opleiding Bedrijfskunde

Nadere informatie

WORKSHOP FACTA CONGRES. - donderdag 26 januari Wa ht iet tot ze struikele

WORKSHOP FACTA CONGRES. - donderdag 26 januari Wa ht iet tot ze struikele WORKSHOP FACTA CONGRES - donderdag 26 januari 2017 - Wa ht iet tot ze struikele Hé MBO er! Klaar voor een volgende stap? Jaap Kloos Teamleider opleiding Facility Management, Haagse Hogeschool. Even voorstellen..

Nadere informatie

Dit jaar moet je een keuze gaan maken voor de vakken, waarin je volgend jaar examen in gaat doen.

Dit jaar moet je een keuze gaan maken voor de vakken, waarin je volgend jaar examen in gaat doen. 2 Inleiding Aan de leerlingen van de VMBO derde klas TL, Dit jaar moet je een keuze gaan maken voor de vakken, waarin je volgend jaar examen in gaat doen. Om tot een weloverwogen keuze te komen, is het

Nadere informatie

MENSEN MET EEN LICHT VERSTANDELIJKE BEPERKING

MENSEN MET EEN LICHT VERSTANDELIJKE BEPERKING 2016 OPLEIDING TOT ERVARINGSDESKUNDIGE MENSEN MET EEN LICHT VERSTANDELIJKE BEPERKING UIT EIGEN ERVARING Inge Mol Ik wil mijn stem laten horen. In het werkveld wordt er steeds meer gebruik gemaakt van kennis

Nadere informatie

Associate degree Deeltijd

Associate degree Deeltijd Associate degree Deeltijd 2018-2019 Bloemsierkunst Vakmanschap, effectief communiceren en managen op hbo-niveau in de bloemsierkunst U bent werkzaam in de bloemenbranche, als zelfstandig ondernemer of

Nadere informatie

Sociaal Pedagogische Hulpverlening. SPH voltijd de opleiding en het werkveld.... voor haar een nieuwe liefde vindt

Sociaal Pedagogische Hulpverlening. SPH voltijd de opleiding en het werkveld.... voor haar een nieuwe liefde vindt Sociaal Pedagogische Hulpverlening SPH voltijd de opleiding en het werkveld... voor haar een nieuwe liefde vindt Sociaal Pedagogische Hulpverlening (SPH) voltijd Een pension voor dak- en thuisloze jongeren.

Nadere informatie

Centrum voor Onderwijsinnovatie en Onderzoek. Fontys Hogescholen. Ivonne Jürgens Click Coaching&Consult

Centrum voor Onderwijsinnovatie en Onderzoek. Fontys Hogescholen. Ivonne Jürgens Click Coaching&Consult Fontys Hogescholen Ivonne Jürgens Click Coaching&Consult Praktijkbeschrijving studiekeuzegesprekken DEEL 1 Context beschrijving DEEL 2 Redeneerketen op basis van het algemene onderzoeksmodel DEEL 3 Operationali

Nadere informatie

MBO OPLEIDINGEN VOOR TOPSPORTERS EN TALENTEN

MBO OPLEIDINGEN VOOR TOPSPORTERS EN TALENTEN MBO OPLEIDINGEN VOOR TOPSPORTERS EN TALENTEN Sport & Business Sport & Coaching Roosendaal 2016-17 JOHAN CRUYFF COLLEGE UNIVERSITY INSTITUTE Johan Cruijff Oprichter In mijn ervaring bezitten sporters een

Nadere informatie

BACHELOROPLEIDING DEELTIJD

BACHELOROPLEIDING DEELTIJD HBO-ICT INFORMATICA BACHELOROPLEIDING DEELTIJD 2015-2016 2014-2015 LEERROUTES: BUSINESS IT & MANAGEMENT, SOFTWARE ENGINEERING, SYSTEM AND NETWORK ENGINEERING CREATING TOMORROW HBO-ICT DE VIERJARIGE DEELTIJDOPLEIDING

Nadere informatie

GEMENGDE LEERWEG (GL) MAVO (TL) MAVO/HAVO

GEMENGDE LEERWEG (GL) MAVO (TL) MAVO/HAVO GEMENGDE LEERWEG (GL) MAVO (TL) MAVO/HAVO Wat is jouw kracht? Waar wil jij goed in zijn? Wat wil jij leren, ervaren en doen? Dat gaan we samen ontdekken op het Amsfort. Positief en uitdagend Vakken op

Nadere informatie

GEMENGDE LEERWEG (GL) MAVO (TL) MAVO/HAVO

GEMENGDE LEERWEG (GL) MAVO (TL) MAVO/HAVO GEMENGDE LEERWEG (GL) MAVO (TL) MAVO/HAVO Wat is jouw kracht? Waar wil jij goed in zijn? Wat wil jij leren, ervaren en doen? Dat gaan we samen ontdekken op het Amsfort. Positief en uitdagend Vakken op

Nadere informatie

December 2013. Vriendelijke groet, betasteunpunt@org.hanze.nl d.j.schorren@pl.hanze.nl 050-595 7821 06-13 222 700/ 050-595 5552.

December 2013. Vriendelijke groet, betasteunpunt@org.hanze.nl d.j.schorren@pl.hanze.nl 050-595 7821 06-13 222 700/ 050-595 5552. December 2013 Het Betasteunpunt van de Hanzehogeschool is het eerste aanspreekpunt voor scholieren en docenten uit het voortgezet onderwijs (VO) met interesse voor techniek en ict. In het schooljaar 2013-2014

Nadere informatie

Helpt u mee technisch talent voor de toekomst te ontdekken?

Helpt u mee technisch talent voor de toekomst te ontdekken? Helpt u mee technisch talent voor de toekomst te ontdekken? Bèta in bedrijf De terugloop van het aantal bètaleerlingen en -studenten is landelijk een bron van zorg. Ook u ervaart wellicht hoe moeilijk

Nadere informatie

creating tomorrow BEDRIJFSWISKUNDE Hva techniek

creating tomorrow BEDRIJFSWISKUNDE Hva techniek creating tomorrow 2013 2014 BEDRIJFSWISKUNDE Hva techniek HVA TECHNIEK BEDRIJFSWISKUNDE 2013-2014 Bedrijfswiskunde: jij wordt degene die de feiten kent. Bij Bedrijfswiskunde draait het om het oplossen

Nadere informatie

Toelatingsvoorwaarden nieuwe profielen

Toelatingsvoorwaarden nieuwe profielen ECONOMIE (ECONOMICS) Accountancy ec of (ec of ) + Accountancy (Associate degree) ec of (ec of ) + Bedrijfs ec of (ec of ) + Bedrijfskunde MER ec of ec of ec of maw of Commerciële Economie (CE) ec of ec

Nadere informatie

Succesvolle carrière als (wijk)verpleegkundige? Verstand van Zorg

Succesvolle carrière als (wijk)verpleegkundige? Verstand van Zorg Succesvolle carrière als (wijk)verpleegkundige? Verstand van Zorg Opleiding én prachtbaan Verpleegkundige als regisseur van de zorg De komende jaren verandert de zorg ingrijpend. Steeds minder mensen verblijven

Nadere informatie

Postmaster opleiding spelpsychotherapie. De docenten hebben veel ervaring, staan dichtbij het werkveld en halen het beste in je naar boven.

Postmaster opleiding spelpsychotherapie. De docenten hebben veel ervaring, staan dichtbij het werkveld en halen het beste in je naar boven. mensenkennis De docenten hebben veel ervaring, staan dichtbij het werkveld en halen het beste in je naar boven. Postmaster opleiding spelpsychotherapie Postmaster opleiding spelpsychotherapie Kinderen

Nadere informatie

Ouder(s)/verzorger(s) van leerlingen uit havo-3 en vwo-3. Goirle, 26 mei 2016. Uw kenmerk : : LOB-HV-1516-363/DIN/PUF/spe

Ouder(s)/verzorger(s) van leerlingen uit havo-3 en vwo-3. Goirle, 26 mei 2016. Uw kenmerk : : LOB-HV-1516-363/DIN/PUF/spe Ouder(s)/verzorger(s) van leerlingen uit havo-3 en vwo-3 Goirle, 26 mei 2016 Uw kenmerk : Ons kenmerk Onderwerp : LOB-HV-1516-363/DIN/PUF/spe : studievoorlichtingsavond 2 juni2016 Geachte heer/mevrouw,

Nadere informatie