Regionaal Bedrijventerrein Twente (RBT) Rapport van bevindingen Controle jaarrekening =U ERNST &YOUNG Quality In Everything We Do

Transcriptie

1 II Regionaal Bedrijventerrein Twente (RBT) Rapport van bevindingen Controle jaarrekening 2012 Quality In Everything We Do

2 I l l ' " " =!l ERNST &YOUNG Ernst & Young Accountants LLP SES&'X Postbus AC Arnhem Tel.: +31(0) Fax:+31 (0) Het Algemeen Bestuur van Openbaar Lichaam Regionaal Bedrijventerrein Twente T.a.v. de heer L. Hoogenberg Wierdensestraat 25B 7607 GE ALMELO Arnhem, 6 maart 2012 RREK-95JBP3/RG/mm Betreft: rapport van bevindingen 2012 Geachte leden van het algemeen bestuur, Naar aanleiding van onze controle van de jaarrekening 2012 van het Openbaar Lichaam Regionaal Bedrijventerrein Twente brengen wij u hiermee verslag uit omtrent onze bevindingen met betrekking tot de controle van de jaarrekening De onderwerpen die in dit verslag aan de orde komen, hebben onderdeel uitgemaakt van onze overwegingen bij de bepaling van de aard, het tijdstip van uitvoering en de diepgang van de controlemaatregelen die zijn toegepast. Overigens wijzen wij erop dat, indien tot de vaststelling door het algemeen bestuur van de jaarrekening omstandigheden blijken die aanpassing van de jaarrekening noodzakelijk maken, waaronder wijzigingen als gevolg van het nfet instemmen door een of meerdere deelnemers met de door het Algemeen Bestuur vastgestelde herziene grondexploitatie d.d. 21 januari 2013, een dergelijke aanpassing nog voor de vergadering van het algemeen bestuur moet worden gemaakt. Uiteraard vervalt in die situatie onze toestemming zoals opgenomen in de machtigingsbrief behorende bij de door ons afgegeven controleverklaring d.d. 6 maart Ernst & Young Accountants LLP i$ een limited liability partnership opgericht naar het recht van Engeland en Wales en geregistreerd bij Companies House onder registrarienummer OC In relatie lot Ernst & Young Accountants LLP wordt de term partner gebrurkt voor een (vertegenwoordiger van een) vennoot van Ernst & Young Accountants LLP. Ernst & Young Accountants LLP is statutair gevestigd te Lambeth Palace Road 1, London SEl 7EL, Verenlgd Konlnkrijk, heeft hsar hoofdvestiging aan Boompjes 25B, 3011 XZ Rotterdam, Nederlanden is geregislreard bij dp Kamer van Koophand^ Rotterdam onder nummer Op onze werkzaamheden zijn algemene voorwaarden van toepassfng, waarin een beperking van de aansprakelijkheid is opgenomen.

3 Mill " =!l ERNST &YOUNG Pagina 2 In net kader van de controle van de jaarrekening van net Openbaar Lichaam Regionaal Bedrijventerrein Twente. De in dit verslag opgenomen bevindingen doen geen afbreuk aan ons oordeel over de getrouwheid en rechtmatigheid van de jaarrekening Wij stellen het op prijs deze rapportage persoonlijk aan u toe te mogen lichten of eventuele vragen van u te beantwoorden. Hoogachtend, Gosselink RA

4 Ill Inhoudsopgave 1 Hoe hebben wij de controle ingericht? Wat is de reikwijdte van onze opdracht X 1.2 Onze controleaanpak in het kort De met u afgesproken goedkeurings- en rapporteringstoleranties Verplichtingen inzake Single Information en Single Audit (SiSa) 3 2 Wat zijn de uitkomsten van onze controle? Onze verklaring is goedkeurend Welke fouten en onzekerheden resteren nog? Toelichting op de onverplicht toelichtende paragraaf in de door ons afgegeven verklaring 5 3 Onze analyse van het resultaat Geprognosticeerde resultaat van de grondexploitatie Ristcoanalyse en het weerstandsvermogen 7 4 Onze overwegingen en aanbevelingen naar aanleiding van de controle Uitgangspunten Grondexploitaties Onze bevindingen in het kader van rechtmatigheid Bevindingen controle verantwoording in het kader van SiSa 11 5 Informatie uit hoofde van onze functie als controlerend accountant 12 Bijlage 1 SfSa-bijIage

5 Ill' 2012 Uitkomsten controle

6 IIII" Pagina 1 Hoe hebben wij de controle ingericht? 1.1 Wat is de reikwijdte van onze opdracht Conform de aan ons verleende opdracht hebben wij de jaarrekening 2012 van Openbaar Lichaam Regionaal Bedrijventerrein Twente gecontroleerd. Deze jaarrekening is onder verantwoordelijkheid van het dagelijks bestuur opgesteld. Het is onze verantwoordelijkheid een oordeel te geven over de jaarrekening, als bedoeld in Artikel 213, tweede lid, van de Gemeentewet. Wij hebben onze controle verricht in overeenstemming met Nederlands recht, waaronder het Besluit accountantscontrole decentrale overheden (BADO) en het door het Algemeen Bestuur vastgestelde controleprotocol. Dienovereenkomstig zijn wij verplicht te voldoen aan de voor ons geldende gedragsnormen en zijn wij gehouden onze controle zodanig te plannen en uit te voeren dat een redelijke mate van zekerheid wordt verkregen dat de jaarrekening geen afwijkingen van materieel belang bevat. 1.2 Onze controleaanpak in het kort Onze controle omvat het uitvoeren van werkzaamheden ter verkrijging van controle-informatie over de bedragen en de toelichtingen in de jaarrekening. De keuze van de uit te voeren werkzaamheden is afhankelijk van de professionele oordeelsvorming van de accountant, waaronder begrepen zijn beoordeling van de risico's van afwijkingen van materieel belang als gevolg van fraude of fouten. in die beoordeling neemt de accountant in aanmerking het voor het opmaken van en getrouw weergeven in de jaarrekening van zowel de baten en lasten als de activa en passiva, alsmede het voor de naleving van de weten regelgeving relevante internebeheersingssysteem, teneinde een verantwoorde keuze te kunnen maken van de controlewerkzaamheden die onder de gegeven omstandigheden adequaat zijn, maar die niet ten doel hebben een oordeel te geven over de effectiviteit van het internebeheersingssysteem van de gemeente. Tevens omvat een controle onder meer een evaluatie van de aanvaardbaarheid van de toegepaste grondslagen voor financiele verslaggeving, van de redelijkheid van schattingen die het dagelijks bestuur van het openbaar lichaam heeft gemaakt en een evaluatie van het algehele beeld van de jaarrekening. Wij zijn van mening dat de door ons verkregen controle-informatie voldoende en geschikt is als basis voor ons oordeel.

7 [II'" Pagina De met u afgesproken goedkeurings- en rapporteringstoleranties Op grond van het Besluit accountantscontrole decentrale overheden stelt het algemeen bestuur de goedkeuringstolerantie vast die de accountant bij zijn jaarrekeningcontrole dient te hanteren. Het normenkader en de goedkeuringstolerantie zijn vastgesteld door het dagelijks bestuur en vervolgens ter besluitvorming gebracht van algemeen bestuur. U heeft ons voor het boekjaar 2012 opgedragen om bij onze oordeelsvorming uit te gaan van de hierna vermelde goedkeuringstolerantie: Goedkeuringstolerantie Goedkeurend Beperking Oordeelonthouding Afkeurend Fouten in de jaarrekening (% lasten) < 1% Onzekerheden in de controle (5 lasten) i 1% < 1% i 1% i 1% s 1% < 1% < 1% Op grond van de jaarrekening 2012 bedraagt de goedkeuringstolerantie voor fouten afgerond (1%) en voor onzekerheden (3%). Als de goedkeuringstolerantie niet wordt overschreden, kan een goedkeurende controleverklaring worden afgegeven. Deze goedkeuringstolerantie is een kwantitatief criterium, de uiteindelijke oordeelsvorming is echter altijd een combinatie van kwalitatieve en kwantitatieve afwegingen. De rapporteringstolerantie, de maatstaf die geldt voor het rapporteren van fouten en onzekerheden, is door het I algemeen bestuur bepaald op

8 =!l ERNST &YOUNG Pagina Verplichtingen inzake Single Information en Single Audit (SiSa) Uw Openbaar Lichaam is op grond van wettelijk voorschrift verplicht de verantwoordingsinformatie voor de met name benoemde specifieke uitkeringen hieromtrent op te nemen in een bijiage bij de jaarrekening op basis van een door het ministerie van BZK voorgeschreven model. Bij de controle van deze bijiage betrekken wij de door het ministerie van BZK hiervoor gegeven aanwijzingen (Circulaire Single Information Single Audit 2012, waarin onder andere opgenomen de Nota verwachtingen accountantscontrole 2012). De hierbij geconstateerde fouten en onzekerheden dienen op grond van het BADO in het verslag van bevindingen te worden opgenomen indien de navolgende rapporteringstolerantie per specifieke uitkering wordt overschreden: > indien de omvangbasis kleiner dan of gelijk aan is; > 10% indien de omvangbasis groter dan en kleiner dan of gelijk aan is; > indien de omvangbasis groter dan is. In paragraaf 4.3 van dit verslag rapporteren wij hierover.

9 II Pagina 4 Wat zijn de uitkomsten van onze controle? In dit hoofd5tuk behandelen wij de uitkomsten van onze werkzaamheden naar aanleiding van de controle van de jaarrekening. 2.1 Onze verklaring is goedkeurend De jaarrekening is getrouw Wij hebben bij de jaarrekening van Openbaar Lichaam Regionaal Bedrijventerrein Twente een goedkeurende controleverklaring afgegeven met betrekking tot de getrouwheid. Dit betekent dat het jaarverslag en de jaarrekening 2012 zijn ingericht in overeenstemming met het BBV en de in de programmarekening opgenomen balans en toelichting en rekening van baten en lasten een getrouwe weergave zijn van de I financiele positie en baten en lasten van het Openbaar Lichaam Regionaal Bedrijventerrein Twente. De jaarrekening is rechtmatig Jaarverslag niet strijdig met de jaarrekening Belangrijke voorwaarde: ongewijzigde vaststelling Wij hebben bij de jaarrekening van het Openbaar Lichaam Regionaal Bedrijventerrein Twente een goedkeurende verklaring afgegeven met betrekking tot de rechtmatigheid. Dit betekent dat de baten en lasten en balansmutaties in de jaarrekening 2012 in overeenstemming zijn met de door het algemeen bestuur vastgestelde wet- en regelgeving. De jaarrekening en het jaarverslag dienen te worden opgemaakt in overeenstemming met het BBV. Wij hebben vastgesteld dat de jaarrekening 2012 van uw organisatie geen materiele afwijkingen vertoont ten opzichte van de voorschriften van het BBV. Daarnaast is door ons nagegaan of het jaarverslag de minimale wettelijk voorgeschreven informatie bevat en of de inhoud van dit verslag geen tegenstrijdigheden bevat met de door ons gecontroleerde jaarrekening. Wij hebben vastgesteld dat de inhoud van het jaarverslag niet strijdig is met de jaarrekening. Wij zijn er bij ons oordeel van uitgegaan dat het Openbaar Lichaam Regionaal Bedrijventerrein Twente de nu overlegde (jaarrekening ongewijzigd vaststelt. Indien er nog wijzigingen worden aangebracht in de definitieve vorm van de jaarrekening, dienen wij deze te beoordelen alvorens onze controleverklaring hierbij mag worden opgenomen.

10 I Pagina Welke fouten en onzekerheden resteren nog? Onze rapportering van fouten en onzekerheden In de onderstaande tabel is een overzicht gegeven van de belangrijkste bevindingen naar aanleiding van de uitgevoerde controles: 1 Controleverschillen per Fouten Onzekerheden Verwijzing onderdeel Getrouwheid n.v.t, - - n.v.t. Rechtmatigheid n.v.t. - - n.v.t. J Totaai Tolerantie Wij hebben geen ongecorrigeerde fouten geconstateerd. Op basis daarvan kunnen wij bij de jaarrekening 2012 zowel betreffende de getrouwheid als de rechtmatigheid een goedkeurende verklaring verstrekken. 2.3 Toetichting op de onverplicht toelichtende paragraaf in de door ons afgegeven verklaring Onverplicht toelichtende paragraaf in de controleverklaring De onzekerheid in de inschatting van de verkoopprijzen en het afgiftetempo en de impact hiervan op het verwachte verlies van de grondexploitatie hebben wij evenals vorig jaar tot uitdrukking gebracht in onze controleverklaring in een onverplicht toelichtende paragraaf. In deze paragraaf verwijzen wij naar de door de directie in de toelichting op de jaarrekening opgenomen uitgangspunten en toegelichte onzekerheden bij de waardering van het onderhanden werk. Deze in onze verklaring opgenomen toeiichting doet geen afbreuk aan ons oordeel, maar vestigt de aandacht van de gebruiker op de onzekerheden waarmee de uitgangspunten zijn omgeven.

11 Illll"", ' =B ERNST &YOUNG Pagina 6 Onze analyse van het resultaat Geprognosticeerde resultaat van de grondexploitatie Het verwachte tekort bedraagt circa 11,3 miljoen op netto contante waarde per 31 december 2012 ten opzichte van een verwacht tekort van 8,8 miljoen ultimo vorig jaar. Het verwachte verlies is niet als verliesvoorziening verwerkt in de jaarrekening 2012 van het Regionaal Bedrijventerrein Twente (hierna: RBT) evenals voorgaande jaren. De reden hiervoor is dat de deelnemende gemeenten Hengelo, Enschede, Borne en Almelo en de provincie Overijssel op basis van de gemeenschappeiijke regeling borg staan voor de tekorten van de grondexploitatie. De borgstelling die bij de oprichting was overeengekomen bedroeg +/- 9 miljoen op basis van het prijspeil 1 januari 2004 ten opzichte van het op prijspeii 1 januari 2004 gecalculeerde tekort van 1,3 miljoen. Het algemeen bestuur heeft op 21 januari 2013 de herziene grondexploitatie sluitend met een op netto contante waarde bepaald tekort van 11,3 miljoen vastgesteld. Wij wijzen u erop dat, indien tot de j vaststelling door het algemeen bestuur van de jaarrekening omstandigheden blijken die aanpassing van de jaarrekening noodzakelijk maken, waaronder wijzigingen als gevolg van het niet instemmen door een of meerdere deelnemers met de door het Algemeen Bestuur vastgestelde herziene grondexploitatie d.d. 21 januari 2013, een dergelijke aanpassing nog voor de j vergadering van het algemeen bestuur moet worden gemaakt. Uiteraard vervalt in die situatie onze toestemming zoals j opgenomen in de machtigingsbrief behorende bij de door ons afgegeven controleverklaring d.d. 6 maart Het tekort zal op basis van de bij oprichting overeengekomen verdeelsleutel (gebaseerd op het aandeel in het Openbaar Lichaam) worden verdeeld over de deelnemende gemeenten en de provincie. Het is dan ook van belang dat de deelnemende gemeenten en de provincie in hun jaarrekening een voorziening opnemen gebaseerd op het verwachte daadwerkelijke verlies. Ondanks een verdere verslechtering van het verwachte verlies ziet de directie en het dagelijks bestuur de ontwikkeling binnen de grondexploitatie positief tegemoet. Dit heeft onder andere te maken met de positieve tendens die zij ziet in de gerealiseerde en verwachte verkopen, de gerealiseerde verkoopprijzen, alsmede ook nieuwe ontwikkelingen zoals de besluitvorming over de ; aanleg van een laad- en loskade en de Container Terminal Twente. Daarnaast bieden de nog altijd specifiek positief I onderscheidende factoren van het RBT, zoals veiligheid door het centrale blussysteem, beperktere regelgeving omtrent geluidsoverlast als gevolg van de ligging, de ruimte, goede perspectieven.

12 =H ERNST &YOUNG Paqina 7 Wij merken op dat wij eveneens positieve ontwikkelingen zien, maar dat de grondexploitaties omgeven zijn door grote onzekerheden en risico's a!s gevolg van de economische ontwikkelingen. De economische ontwikkelingen hebben op dit moment een positief (drukkend) effect op de rentestanden en de kosten (met name bestaande uit aanbestedingsvoordelen). Echter gezien het feit dat de economie in 2012 niet verder aangetrokken is, zijn ook de onzekerheden en risico's ten aanzien van de realisatie van het uitgiftetempo en verkoopprijzen die bestonden niet verbeterd. De onzekerheden hebben wij tot uitdrukking gebracht in onze controleverklaring in een zogenaamde onverplicht toelichtende paragraaf. 3.2 Risicoanalyse en het weerstandsvermoqen In het jaarverslag wordt in de paragraaf weerstandsvermogen een beknopte weergave gegeven van de stand van zaken. RBT beschikt zelf niet over reserves. Dit is inherent aan het feit dat de deelnemende partijen in RBT naar verhouding van deelname bijdragen in een eventueel verlies van de grondexploitatie. In de paragraaf weerstandsvermogen is een verwijzing opgenomen naar de risicoanalyse omtrent de grondexploitatie. Jaarlijks wordt een risicoanalyse opgesteld. In deze risicoanalyse is per begrotingspost een inschatting gemaakt van het risico. Een van de conclusies die getrokken wordt in de risicoanalyse is dat met 80% zekerheid kan worden gesteld dat het verwachte resultaat in een bandbreedte ligt van 6,6 miljoen positief en 28,8 miljoen negatief (netto contante waarde per 1 januari 2013). Voor zover wij hebben kunnen nagaan geeft de hierin opgenomen informatie een reeel beeld van het weerstandsvermogen, alsmede van de risico's ultimo Ten opzichte van 2011 is de meest gunstige uitkomst een verbetering van 8,9 miljoen en de meest negatieve uitkomst een verslechtering van 11 miljoen.

13 I l l " " " Pagina 8 Onze overwegingen en aanbevelingen naar aanleiding van de controle 4.1 Uitgangspunten Grondexploitaties Indexatie jopbrengstenstijging Indexatie kostenstijging Gezien het feit dat RBT momenteel contracten sluit alsmede gesprekken voert met organisaties inzake vestiging op het XL Businesspark Twente waarbij een hoger prijsniveau wordt vastgelegd dan de 125 waarmee in de grex wordt gerekend, achten wij de opbrengstenindexatie van 2,5% op dit moment een aanname welke niet significant afwijkt van de marktbandbreedte. De vraag blijft of dit hogere prijsniveau gehandhaafd kan blijven en of een opbrengstenindexatie van 2,5% voor de geheie looptijd een realistische aanname is. De gerealiseerde verkoopprijs voor de grond op XL Businesspark Twente dient daarom constant gemonitord te worden en de opbrengstenindexatie dient hierop aangepast te worden. Wij achten op basis van bovenstaande overwegingen de vastgestelde kostenstijging van 2,5% vanaf 2013 risicomijdend en vanuit het voorzichtigheidsprincipe wenselijk. Tevens is gebieken dat er momenteel goedkoop kan worden ingekocht aangezien diverse bedrijven in de Grond- Weg- en Waterbouwsector onder of tegen de ingeschatte kostprijs bereid zijn te werken. De vertragende binnenlandse economie zal invloed hebben op de Nederlandse alsook de regionale industriele markt en hiermee de uitgifte op het XL Businesspark Twente. Organisaties zullen een efficiencyslag maken met betrekking tot hun bedrijfsruimte door minder metrages te gaan gebruiken. De vraag naar bedrijfsruimte zal hiermee verder verminderen. De verwachting is dat overtollige bedrijfsruimte wordt afgestoten en hiermee het aanbod aan bedrijfsruimte ook vanuit de bestaande bouw wordt verhoogd. De focus voor uitgifte van "droog" en "nat" bedrijventerrein ligt in 2014 op 8,0 hectare inclusief de containerterminal. Als de containerterminal buiten beschouwing wordt gelaten ligt de focus voor uitgifte in 2013 op 6,3 hectare (voor de resterende jaren 6,0 hectare). De geprognosticeerde uitgifte ligt boven het gerealiseerde gemiddelde van 3,0 hectare op jaarbasis. Vanuit de diverse actuele leads en acquisitie gesprekken blijkt dat het geprognosticeerde uitgiftetempo haalbaar is gezien de (contract)gesprekken die momenteel worden gevoerd. Voor de korte termijn (2013 en 2014) lijkt deze mening, op basis van de documenten, aldus gegrond. Wij hebben op basis van de ontvangen informatie derhalve kunnen instemmen met het gehanteerde tempo. Wei blijft vorenstaande een inschatting waarbij wijzigingen van deze inschatting een grote impact kunnen hebben op het verwachte resultaat van de grondexploitatie.

14 II "" =U ERNST&YOUNG Pagina 9 Verkoopprijzen De verwachte verkoopprijzen vanaf 2013 bedragen l25/m2. Deskundigenrapporten geven een bandbreedte aan van de verkoopprijzen die liggen tussen de 100/m2 en de 180/m2. De directie geeft aan dat met name de unieke kenmerken van het bedrijventerrein en de ontwikkeling en stimulering door de omliggende gemeenten de gehanteerde verkoopprijzen in de berekening rechtvaardigen. De onzekerheid die de hoogte van de verkoopprijzen kenmerkt komt tot uftdrukking in de mime bandbreedte zoais aangegeven door de deskundigen. Wij zijn van mening dat de recent aangegane samenwerking met Container Terminal Twente, waardoor in kade-infrastructuur wordt ge'fnvesteerd en het gehele XL park als kadegebonden terrein kan worden gezien, de prijs verder wordt gerechtvaardigd. Door de niet direct aan de kade gelegen terreinen zijn op deze wijze voordelen te behalen waarmee een hogere dan in de omgeving gebruikelijke grondwaarde is te realiseren. De onzekerheid in de inschatting van de verkoopprijzen en het afgiftetempo en de impact hiervan op het verwachte verlies van de grondexpfoitatie hebben wij tot uitdrukking gebracht in onze controleverkiaring in een onverplicht toelichtende paragraaf. In deze paragraaf verwijzen wij naar de door de directie in de toelichting op de jaarrekening opgenomen uitgangspunten en toegelichte onzekerheden bij de waardering van het onderhanden werk.

15 I =H ERNST &YOUNG Pagina 10 Onze bevindingen in net kader van rechtmatigheid Wij hebben bij de controle over 2012 de rechtmatigheid getoetst conform de bepaiingen van het BADO en de controleverordening/het controleprotocol 2012 van RBT. Bij onze controle hebben wij aandacht gegeven aan de volgende onderwerpen: de naleving van het voorwaardencriterium; de begrotingsrechtmatigheid; het misbruik-en-oneigenlijk-gebruikcriterium; In het vervolg van deze paragraaf geven wij onze bevindingen bij deze onderwerpen. Wij hebben vastgesteld dat: Voorwaardencriterium Begrotinqsrechtmatigheid Misbruik & oneigenlijk gebruik Op basis van het voorwaardencriterium hebben wij voor 2012 gecontroleerd of de inkopen/aanbestedingen verricht door het RBT voldoen aan de voorwaarden volgens de Europese richtlijnen voor aanbestedingen. Verder hebben wij de naieving van overige interne regelgeving - voor zover wij dat in het kader van de rechtmatigheidscontrole noodzakelijk achten - beoordeeld op formele punten. De toets op het voorwaardencriterium heeft niet geleid tot bevindingen die invloed hebben op de rechtmatigheid van baten en lasten en balansmutaties. Wij zijn nagegaan of de financiele beheershandelingen, die ten grondslag liggen aan de baten en lasten, alsmede de balansposten tot stand zijn gekomen binnen de grenzen van de begroting. De lasten op programmaniveau overschrijden de begroting. Deze overschrijdingen zijn toereikend toegeiicht en tijdig gecommuniceerd met de deelnemende partijen, alsmede het bestuur. In de externe en interne regelgeving zijn diverse bepaiingen opgenomen die er op zijn gericht om misbruik en oneigenlijk gebruik te voorkomen. Wij zijn nagegaan of er voldoende maatregelen zijn getroffen in de organisatie ten behoeve van het voorkomen van misbruik en oneigenlijk gebruik. Wij hebben vastgesteld dat deze rekening houdend met de beperkte omvang van de organisatie in voldoende mate belegd zijn in de organisatie.

16 Mil ' Pagina Bevindingen controle verantwoording in net kader van SiSa Wij hebben de in de SiSa-bijIage van de jaarrekening genoemde specifieke uitkeringen gecontroleerd met inachtneming van de Nota verwachtingen accountantscontroie Op grond van ons onderzoek hebben wij bij de navolgende specifieke uitkeringen fouten en/of onzekerheden geconstateerd die de voor SiSa geldende rapporteringstolerantie overschrijden. Nummer specifieke uitkering conform SiSabijlage 2012 E30A Specifieke uitkering Fout of Financiele Toelichting onzekerheid omvang in euro's fout/onzekerheid Quick wins binnenhavens_eenmalig n.v.t. 0 n.v.t Op grond van de nota verwachtingen accountantscontroie kan de controle voor de in de bijlage bij de jaarrekening opgenomen indicatoren "zonder financiele vaststelling" beperkt blijven tot het beoordelen van de deugdelijke totstandkoming ervan. Dit onderzoek heeft niet geleid tot bevindingen waarvan vermelding in dit verslag noodzakelijk wordt geacht. Het is overigens verplicht de bovenstaande tabel op te nemen, ook als er geen bevindingen zijn geconstateerd. De SiSa-bijIage dient door uw Openbaar Lichaam samen met een aantal andere verplicht voorgeschreven verantwoordingsstukken voor 15 juli aanstaande elektronisch bij het CBS te worden aangeleverd. In de bijlage bij dit rapport zijn de bevindingen nogmaals opgenomen ten behoeve van verzending naar het CBS.

17 mil"" Pagina 12 5 Informatie uit hoofde van onze functie als controlerend accountant In onderstaand schema hebben wij een aantal onderwerpen opgenomen die u als raad behulpzaam kunnen zijn bij het invullen van uw controlerende rol. Aandachtgebied Algemeen aanvaarde controlestandaarden Onze controle is verricht in overeenstemming met Nederlands recht waaronder het Besluit accountantscontrole decentrale overheden. Dit betekent dat een redelijke mate van zekerheid wordt verkregen dat de jaarrekening geen onjuistheden van materieel belang bevat. Onderdeel van onze controle is het uitvoeren van een evaluatie van de interne beheersingsmaatregelen teneinde de mate en diepgang van onze testwerkzaamheden te plannen. Mededelinq Bij de jaarrekening 2012 hebben wij een goedkeurende controleverklaring afgegeven op het gebied van de getrouwheid en een goedkeurend oordeel voor wat betreft de rechtmatigheid. Belangrijke verslaggevinggrondslagen Wij beoordelen de keuze van en de wijzigingen in belangrijke verslaggevinggrondslagen en controleren de toepassing van het Besluit begroting en verantwoording provincies en gemeenten (BBV). Er hebben zich in 2012 geen belangrijke wijzigingen voorgedaan in de gehanteerde verslaggevinggrondslagen. De in 2012 doorgevoerde wijzigingen in het BBV zijn, voor zover van toepassing, op toereikende wijze getmplementeerd. Onze mening over de gehanteerde waarderingsgrondslagen en naleving van wettelijke bepalingen en richtlijnen voor de financiele verslaggeving Wij bespreken met het dagelijks bestuur en het management de kwaliteit en niet alleen de aanvaardbaarheid van de gehanteerde waarderingsgrondslagen, de consistente toepassing daarvan, alsmede de duidelijkheid en volledigheid van de jaarverslaggeving. De gekozen waarderingsgrondslagen zijn aanvaardbaar en consistent toegepast met betrekking tot de significante jaarrekeningposten en bijzondere transacties. Dit geldt tevens voor het tijdstip waarop die transacties hebben plaatsgevonden, de periode waarin zij zijn verantwoord en de desbetreffende toelichtingen in de jaarrekening.

18 II Pagina 13 Aandachtgebied Mededehng In deze bespreking komen tevens zaken aan de orde die een significante invloed hebben op de kwaliteit van de jaarverslaggeving, zoals: nieuwe of gewijzigde waarderingsgrondslagen; schattingen, beoordelingen en onzekerheden; bijzondere transacties; waarderingsgrondslagen met betrekking tot significante jaarrekeningposten, inclusief het tijdstip waarop transacties plaatsvinden en de periode waarin die worden verantwoord. Verschillen van inzicht met het management over administratieve en verstaggevingkwesties Beoordelingen en schattingen van het management Voor het opstellen van de jaarrekening moeten vaak schattingen worden gemaakt. Bepaalde schattingen zijn van bijzonder belang door hun invloed op de jaarrekening en de waarschijnlijkheid dat toekomstige gebeurtenissen significant afwijken van de verwachtingen van het dagelijks bestuur en het management. Volledigheid verplichtingen, claims, risico's en garanties Het RBT gaat gedurende een boekjaar tal van transacties aan. Het overgrote deel van deze transacties heeft zijn weerslag in de financiele administratie. Een deel van de door uw openbaar lichaam in 2012 aangegane transacties heeft geen weerslag in de financiele administratie over 2012, terwijl hieruit wel financiele consequenties kunnen volgen. Er waren geen verschillen van inzicht met het dagelijks bestuur en het management over de waarderingsgrondslagen, de financiele administratie, de verslaggeving of onze controlewerkzaamheden. Wij onderschrijven de schattingen en de wijze waarop deze worden gemaakt door het management en het dagelijks bestuur. Aangezien wij als accountant niet in staat zijn vast te stellen dat alle niet uit de administratie blijkende relevante verplichtingen, risico's en garanties volledig en juist in de jaarrekening zijn verwerkt, hebben wij het dagelijks bestuur gevraagd schriftelijk te bevestigen dat bij het opmaken van de jaarrekening alle relevante (en bekende) feiten en omstandigheden zijn betrokken.

19 I Pagina 14 Aandachtgebied Als voorbeeld in dit kader noemen wi] afgesloten contracten en aansprakelijkheidstellingen. Werking van de internebeheersingsmaatregelen (waaronder de continu'i'teit en betrouwbaarheid) van de geautomatiseerde gegevensverwerking In het kader van de controle van de jaarrekening brengt de accountant verslag uit omtrent zijn bevindingen met betrekking tot de continu'i'teit en betrouwbaarheid van de geautomatiseerde gegevensverwerking. Onze controle was niet primair gericht op het doen van een uitspraak omtrent de continu'i'teit en betrouwbaarheid van (delen van) de geautomatiseerde gegevensverwerking en wij hebben daartoe ook geen opdracht van het management ontvangen. Mededelim Wij hebben deze bevestiging d.d. 6 maart 2013 ontvangen. De jaarrekeningcontrole heeft geen tekortkomingen in de continu'i'teit en betrouwbaarheid van de geautomatiseerde gegevensverwerking aan het licht gebracht. Overige informatie in documenten die de gecontroieerde jaarrekening bevatten Uit hoofde van onze wettelijke controletaak hebben wij alleen de jaarrekening gecontroleerd. Het jaarverslag is door ons beoordeeld op mogelijke Matenele router), fraudes en iliegaie handelingen Onze onafhankelijkheid Onafhankelijkheid is naast deskundigheid een van de pijlers van onze beroepsuitoefening. Wij hechten aan onze reputatie op het gebied van deskundigheid en onafhankelijkheid. Hoewel hierop niet specifiek gericht, hebben onze controlewerkzaamheden het afgelopen jaar geen materiele fouten, fraudes of andere iliegaie handelingen, uitgevoerd door het dagelijks bestuur, het management of andere werknemers, aan het licht gebracht. Wij voldoen op alle punten aan de onafhankelijkheidsregelgeving die op ons van toepassing is.

20 Ill Pagina 15 Aandachtgebied Wij kennen een groot aantal maatregelen, vastgelegd in een continu geactualiseerde database, die de onafhankelijkheid dienen te waarborgen. Mededeling Periodiek wordt de naleving van interne en externe onafhankelijkheidsvoorschriften beoordeeld, bijvoorbeeld ten aanzien van potentieel conflicterende diensten en de financiele onafhankelijkheid. Onze professionals moeten jaarlijks hun onafhankelijkheid bevestigen. WOPT Op grond van de Wet openbaarmaking uit pubiieke middelen gefinancierde topinkomens ("Wopt") moeten beloningen, waaronder voorzieningen ten behoeve van toekomstige beloningen (zoals ontslaguitkeringen en pensioen), in de jaarrekening worden vermeld als deze de gemiddelde ministersbeloning (voor 2012 vastgesteld op ) te boven gaan. In onze controle is geen overschrijding van deze norm geconstateerd, derhalve heeft het RBT voldaan aan de WOPT.

21 Ill"" =H ERNST &YOUNG B i j I a g e

22 I l l " 1 " Bijlage SiSa-bijIage Nummer specifieke uitkering conform SiSabijlage 2012 E30A Specifieke uitkering Quick wins binnenhavens_eenmalig Fout of onzekerheid n.v.t. Financiele omvang in euro's 0 Toelichting fout/onzekerheid n.v.t.