Regionaal Bedrijventerrein Twente (RBT) Uitkomsten controle jaarrekening =U ERNST &YouisiG Quality In Everything We Do \2-0D\^3 2 F

Transcriptie

1 2 F \2-0D\^3 Regionaal Bedrijventerrein Twente (RBT) Uitkomsten controle jaarrekening 2011 Verslag van bevindingen voor het Algemeen Bestuur =U ERNST &YouisiG Quality In Everything We Do

2 II Ernst & Young Accountants LLP Meander MH Arnhem Postbus AC Arnhem Tel.:+31 (0) Fax: +31 (0) Het Algemeen Bestuur van Openbaar Lichaam Regionaal Bedrijventerrein Twente d.t.v. de heer L. Hoogenberg Wierdensestraat 25B 7607 GE ALMELO Arnhem, 21 februari RP9ZJ/RG/EV/nb Geachte leden van het Algemeen Bestuur, In aansluiting op onze werkzaamheden in het kader van de controle van de jaarrekening 2011 van het Openbaar Lichaam Regionaal Bedrijventerrein Twente, presenteren wij u hierbij de resultaten van onze controle. Dit verslag sluit aan op de afspraken die wij met de projectdirecteur hebben gemaakt inzake de controle van de jaarrekening Onze bevindingen en aanbevelingen hebben wij in concept met u afgestemd. De onderwerpen die in dit verslag aan de orde komen hebben onderdeel uitgemaakt van onze overwegingen bij de bepaling van de aard, het tijdstip van uitvoering en de diepgang van de controlemaatregelen die zijn toegepast bij de uitvoering van de controle van de jaarrekening. De in dit verslag opgenomen bevindingen doen geen afbreuk aan ons oordeel over de getrouwheid en rechtmatigheid van de jaarrekening Wij stellen het op prijs deze brief persoonlijk aan u toe te lichten of eventuele vragen van u te beantwoorden. Wij danken u en uw organisatie voor de prettige samenwerking. Hoogachtend, Ernst & Young Accountants LLP osselink RA Ernst & Young Accountants LLP is een limited liability partnership opgericht naar het recht van Engelana en Wales en geregistreerd bij Companies House onder registralienummer OC In relatie tot Ernst & Young Accountants LLP vvordt de term partner gebruikt voor een (vertegenwoordiger van een) vennoot van Ernst & Young Accountants LLP. Ernst & Young Accountants LLP is statutair gevestigd te Lambeth Palace Road 1. London SE1 7EU. VerenigO Koninkrijk. hee't haar hooldvestiging aan Boompjes XZ Rotterdam, Nederland en is geregistreerd bij oe Kamer van Koophendel Rotterdam onder nummer Op onze werkzaamheden zijn algemene voorwaarden van toepassing. waarin een beperking van de aansprakelijkheid Is opgenomen.

3 s!l ERNST &YOUNG INHOUDSOPGAVE 1 De controle in net kort 1.1 Uw opdracht aan ons 1.2 Onze controleaanpak 1.3 De goedkeurings- en rapporteringstoleranties 1.4 Verplichte mededelingen van uw accountant 2 De financiele resultaten in perspectief 2.1 De financiele resultaten over Weerstandsvermogen 2.3 Informatiewaarde van de jaarstukken 3 De uitkomsten van onze controle 3.1 Een goedkeurende controleverklaring 3.2 Evaluatie van fouten en onzekerheden 3.3 Belangrijkste bevindingen in het kader van het getrouwheidsonderzoek De gevolgen en onzekerheden van de economische crisis Uitgiftetempo Verkoopprijzen 3.4 Beoordeling van de rechtmatigheid Het voorwaardencriterium De begrotingsrechtmatigheid Het misbruik en oneigenlijk gebruik criterium (M&O) Bijlage: Verplichte mededelingen van uw accountant

4 I 1 De controle in het kort 1.1 Uw opdracht aan ons U heeft ons de opdracht gegeven tot controle van de jaarrekening. Wij hebben de afspraken met u voor de controle van het boekjaar 2011 vastgelegd in onze opdrachtbevestiging. In deze opdrachtbevestiging hebben wij u ge'fnformeerd over: - de reikwijdte van de controle en de toleranties; - de controleaanpak; - de specifieke wensen van en afspraken met het Algemeen Bestuur; - de wederzijdse verantwoordelijkheden; - communicatie en rapportering; - team en onafhankelijkheid; - het honorarium. Hierna gaan wij nog afzonderlijk in op de controleaanpak en uw specifieke wensen en afspraken. 1.2 Onze controleaanpak Onze controle is verricht in overeenstemming met Nederlands recht, waaronder het Besluit accountantscontrole provincies en gemeenten (BAPG). Onze controleaanpak is onder andere gericht op het in kaart brengen van de voor de jaarrekening van belang zijnde risico's. Voorts beoordelen wij of de jaarrekening voldoet aan de eisen gesteld in het Besluit Begroting en Verantwoording provincies en gemeenten (BBV). Het jaarverslag toetsen wij marginaal op tegenstrijdigheden met de jaarrekening. De planning en uitvoering van onze controle en de daaraan gerelateerde advieswerkzaamheden zijn voornamelijk gericht op: - Het geven van feedback aan het Dagelijks Bestuur over onze bevindingen betreffende de interne beheersing van de bedrijfsprocessen. - Beoordeling van het jaarverslag. - Controle van de jaarrekening. - Het afgeven van een controleverklaring bij de jaarrekening. - Ondersteunen van de controlerende rol van het Algemeen Bestuur door het uitbrengen van een verslag van bevindingen. In deze rapportage geven wij invulling aan de bovenstaande onderwerpen.

5 inn 1.3 De goedkeurings- en rapporteringstoleranties Op grond van net BAPG stelt u de goedkeuringstolerantie vast die wij bij de jaarrekeningcontrole hanteren. Het normenkader en de goedkeurings- en rapporteringstoleranties zijn door u vastgesteld. U heeft ons voor het boekjaar 2011 opgedragen om bij onze oordeelsvorming uit te gaan van de hierna vermelde goedkeuringstoleranties: Goedkeuringstoleranties Goedkeurend Beperking Oordeelonthouding Afkeurend Fouten in de jaarrekening (% lasten) < 1% > 1% < 3% 2 3% Onzekerheden in de controle(% lasten) i 3% > 3% < 10% > 10% Op grond van de jaarrekening 2011 bedraagt de goedkeuringstolerantie voor fouten afgerond (1%) en voor onzekerheden (3%). Als de goedkeuringstolerantie niet wordt overschreden, kan een goedkeurende controleverklaring worden afgegeven. Deze goedkeuringstolerantie is een kwantitatief criterium. De uiteindelijke oordeelsvorming is echter altijd een combinatie van kwalitatieve en kwantitatieve afwegingen. Voor het al dan niet opnemen van bevindingen in het verslag van bevindingen zijn wij met u een rapporteringstolerantie overeengekomen van Dit betekent dat, uitgaande bij de controle van de jaarrekening 2011 van een goedkeuringstolerantie van , u ons heeft gevraagd alle hierbij door ons geconstateerde en niet gecorrigeerde fouten of zekerheden groter of gelijk aan in dit verslag op te nemen. 1.4 Verplichte mededelingen van uw accountant In de bijlage bij deze brief hebben wij een aantal (verplichte) mededelingen opgenomen betreffende de inrichting en uitvoering van onze controle. 2 De financiele resultaten in perspectief 2.1 De financiele resultaten over 2011 Het verwachte tekort bedraagt circa 8,8 miljoen op netto contante waarde per 31 december 2011 ten opzichte van een verwacht tekort van 8,5 miljoen ultimo vorig jaar. Het verwachte verlies is niet als verliesvoorziening verwerkt in de jaarrekening 2011 van het Regionaal Bedrijventerrein Twente (hierna: RBT) evenals voorgaande jaren. De reden hiervoor is dat de deelnemende gemeenten Hengelo, Enschede, Borne en Almelo en de provincie Overijssel op basis van de gemeenschappelijke regeling borg staan voor het (destijds) netto contant berekende tekort ( 1,3 miljoen per ) en de (in 2004) berekende risico's, ter hoogte van +/- 9 miljoen. Het verwachte verlies van 8,8 miljoen blijft tot op heden binnen de vastgestelde 'bestuurlijke kaders' van de borgstelling. Bij overschrijding van de bandbreedte (tekort + risico's) wordt het tekort op dezelfde wijze over de deelnemende gemeenten en de provincie verdeeld. Het is dan ook van belang dat de deelnemende gemeenten en de provincie in hun jaarrekening een voorziening opnemen gebaseerd op het verwachte daadwerkelijke verlies.

6 II'" Ondanks een verdere verslechtering van het verwachte verlies ziet de directie de ontwikkeling binnen de grondexploitatie positief tegemoet. Dit heeft onder andere te maken met de positieve tendens die zij ziet in de gerealiseerde en verwachte verkopen, de gerealiseerde verkoopprijzen alsmede ook nieuwe ontwikkelingen zoals de aanleg van een laad- en loskade. Daarnaast bieden de nog altijd specifiek positief onderscheidende factoren van RBT, zoals veiligheid door het centrale blussysteem, beperktere regelgeving omtrent geluidsoverlast als gevolg van de ligging, de ruimte, goede perspectieven. Wij merken op dat wij eveneens positieve ontwikkelingen zien, maar dat de grondexploitaties omgeven zijn door vele onzekerheden en risico's als gevolg van de economische ontwikkelingen. De economische ontwikkelingen hebben op dit moment een positief (drukkend) effect op de rentestanden en de kosten (met name bestaande uit aanbestedingsvoordelen). Echter gezien het feit dat de economie in 2011 verder verslechterd is, zijn ook de onzekerheden en risico's ten aanzien van de realisatie van het uitgiftetempo en verkoopprijzen toegenomen. De onzekerheden hebben wij tot uitdrukking gebracht in onze controleverklaring. 2.2 Weerstandsvermogen In het jaarverslag wordt in de paragraaf weerstandsvermogen een beknopte weergave gegeven van de stand van zaken. RBT beschikt zelf niet over reserves. Dit is inherent aan het feit dat de deelnemende partijen in RBT naar verhouding van deelname bijdragen in een eventueel verlies van de grondexploitatie. In de paragraaf weerstandsvermogen is een verwijzing opgenomen naar de risicoanalyse omtrent de grondexploitatie. Jaarlijks wordt een risicoanalyse opgesteld. In deze risicoanalyse is per begrotingspost een inschatting gemaakt van het risico. Een van de conclusies die getrokken wordt in de risicoanalyse is dat met 80% zekerheid kan worden gesteld dat het tekort in een bandbreedte ligt van 2,3 miljoen en 17,8 miljoen (netto contante waarde per 1 januari 2012). Voorzover wij hebben kunnen nagaan geeft de hierin opgenomen informatie een reeel beeld van het weerstandsvermogen alsmede van de risico's ultimo Informatiewaarde van de jaarstukken Wij zijn van mening dat de jaarstukken - gegeven de indenting van de jaarrekening - een goed inzicht geven in het gerealiseerde resultaat over het jaar 2011 en de financiele positie per 31 december Daarnaast wordt inzicht gegeven in de over- en onderschrijdingen die ten opzichte van de door u vastgestelde programmabegroting hebben plaatsgevonden. 3 De uitkomsten van onze controle 3.1 Een goedkeurende controleverklaring Wij zullen het Dagelijks Bestuur van RBT machtigen onze controleverklaring bij de jaarrekening 2011 van RBT op te nemen. Wij hebben een controleverklaring verstrekt met de volgende oordelen: Oordeel over de getrouwheid Oordeel over de rechtmatigheid Goedkeurend Goedkeurend I

7 Ill In de controleverklaring hebben wij een toelichtende paragraaf opgenomen. Wij verwijzen in deze toelichtende paragraaf naar de jaarrekening 2011 waarin de onzekerheden zijn aangegeven met betrekking tot toekomstige marktontwikkelingen. Hierbij zijn wij er overigens van uitgegaan dat het Algemeen Bestuur de nu overlegde jaarrekening ongewijzigd vaststelt. Indien er nog wijzigingen worden aangebracht in de definitieve vorm van de jaarrekening dienen wij deze te beoordelen alvorens onze controleverklaring hierbij mag worden opgenomen. Uit hoofde van onze controletaak hebben wij de financiele gegevens zoals opgenomen in de jaarrekening gecontroleerd. De in het jaarverslag opgenomen beleidsgegevens, prestatiegegevens en de toelichtingen daarop, hebben wij niet gecontroleerd. 3.2 Evaluatie van fouten en onzekerheden Ons voornemen een controleverklaring met een goedkeurende strekking voor zowel het getrouwheids- als het rechtmatigheidsoordeel af te geven betekent dat de jaarrekening met een redelijke mate van zekerheid geen fouten en/of onzekerheden bevat die in totaliteit de voor de jaarrekeningcontrole gehanteerde goedkeuringstoleranties overschrijden. Tijdens de controle hebben wij geen fouten en onzekerheden geconstateerd die groter zijn dan de rapporteringtolerantie van Belangrijkste bevindingen in het kader van het getrouwheidsonderzoek De gevolgen en onzekerheden van de economische crisis De huidige economische situatie leidt tot onzekerheden voor de grondexploitatie wat zich met name uit in het tempo van uitgifte van de gronden en de verkoopprijzen. De gevolgen van de economie waren met name zichtbaar in de aanzienlijke verslechtering van het verwachte resultaat ultimo 2010 van 8,5 miljoen negatief ten opzichte van 2,4 miljoen negatief eind Het verwachte resultaat ultimo 2011 van 8,8 miljoen negatief laat geen verdere verslechtering zien. Hieronder willen wij de uitgangspunten bespreken die naar onze mening met de grootste onzekerheden zijn omgeven, namelijk: tempo van uitgifte van de gronden en de verkoopprijzen. Deze uitgangspunten zijn als volgt gewijzigd in de berekening ultimo 2011 ten opzichte van vorig jaar. Uitgangspunt Uitgiftetempo Verkoopprijzen (gemiddeld) t/m 2016: 5,5 ha per jaar 'droge grond' daarna 6,0 ha per jaar 2013 t/m 2016: 2,5 ha per jaar 'natte grand' t/m /m2; daarna 125 p/m2 (gemiddeld) 6,2 ha per jaar ('droge grond') t/m /m2; daarna 125 p/m2 (gemiddeld.) Uitgiftetempo In 2011 is het voornemen uitgesproken om een laad- en loskade te realiseren. De gronden die langs deze laad- en loskade aan het Twentekanaal liggen, worden aangeduid met 'natte grond'.

8 II 6 Uit onderzoek naar de vraag naar 'natte kavels' binnen het RBT, uitgevoerd door de STEC en uitgebracht in September 2011, blijkt dat de vraag van circa 15 ha ruimschoots het aanbod van 10 ha overtreft. De aanleg van de laad- en loskade kan dus leiden tot een versnelling van de uitgifte. Echter de aanleg brengt ook risico's met zich mee. Het worst case scenario is dat uitgifte van de natte kavels aan het einde van de looptijd in 2029 plaatsvindt, wat leidt tot een nadeel van circa 2,4 miljoen. Over deze risico is het bestuur getnformeerd. Het realistisch scenario is uitgifte in de periode van 2013 t/m Inmiddels hebben zich een aantal gei'nteresseerde bedrijven gemeld voor een 'natte kavel', In 2011 is in totaal 5,8 ha aan 'droge grond' uitgegeven en ten aanzien van 1,0 ha is een pachtovereenkomst afgesloten. De daadwerkelijke levering vindt begin 2012 plaats. Hiermee is de prognose van 6,2 ha behaald. Voor 2012 zijn de huidige vooruitzichten dat in ieder geval 6,6 ha wordt uitgegeven. Ten aanzien van deze gronden is voor 4,5 ha reeds een ontwikkelovereenkomst gesloten en voor 2,5 ha lopen de laatste onderzoeken. Ook voor de langere termijn lopen reeds gesprekken met bedrijven die ge'interesseerd zijn. De aannemelijkheid van de aanname ten aanzien van het uitgiftetempo wordt onderschreven door bovenstaande ontwikkelingen, door externe deskundigenrapporten en de directeur Verkoopprijzen De tendens van stijgende verkoopprijzen is zichtbaar. De gerealiseerde verkoopprijs in 2011 bedraagt 81/m2 en ligt hiermee onder de verwachte gemiddelde verkoopprijs van H0/m2. De lagere daadwerkelijke verkoopprijzen zijn met name het gevolg van commerciele overwegingen. De in 2012 deels afgesproken en deels te verwachten verkoopprijzen bedragen 115/m2 en liggen hiermee in lijn met de verwachte verkoopprijzen. De verwachte verkoopprijzen vanaf 2013 bedragen 125/m2. Deskundigenrapporten geven een bandbreedte aan van de verkoopprijzen die liggen tussen de 106/m2 en de 130/m2. De directeur geeft aan dat met name de unieke kenmerken van het bedrijventerrein en de ontwikkeling en stimulering door de omliggende gemeenten de gehanteerde verkoopprijzen in de berekening rechtvaardigen. De onzekerheid die de hoogte van de verkoopprijzen kenmerkt komt tot uitdrukking in de ruime bandbreedte zoals aangegeven door de deskundigen. Wij zijn van mening dat de uiterste bandbreedte van 130/m2 een optimistische inschatting is. De onzekerheid in de inschatting van de verkoopprijzen en de impact hiervan op het verwachte verlies van de grondexploitatie hebben wij tot uitdrukking gebracht in onze controleverklaring met de volgende bewoording: 'Wij vestigen de aandacht op de toelichting betreffende de balanspost voorraden onderhanden werk per 31 december 2011, zoals opgenomen op bladzijde 20 van de jaarrekening. Hierin heeft de directie de uitgangspunten en de onzekerheden bij de waardering van het onderhanden werk nader toegelicht. De voor de berekening gehanteerde verwachte verkoopprijs voor de gronden is gezien de economische situatie onzeker maar past binnen de door externe deskundigen aangegeven bandbreedte.

9 De waardering van het onderhanden werk per 31 december 2011 is gebaseerd op de inzichten van begin 2012 zoals verwerkt in de herziene grondexploitatie 2011 en de uitkomsten van de bijbehorende risicoanalyse. Uiteraard betreft dit een inschatting die omgeven is door de nodige risico's die periodiek moeten worden herzien en waarbij de hoogte van het verwachte exploitatietekort zowel positief dan wel negatief kan moeten worden bijgesteld. Deze onzekerheid doet geen afbreuk aan ons oordeel'. 3.4 Beoordeling van de rechtmatigheid Wij hebben bij de controle over 2011 de rechtmatigheid getoetst conform de bepalingen van het BAPG en de controleverordening/controleprotocol 2011 van het RBT. Bij onze controle hebben wij aandacht gegeven aan de volgende onderwerpen: - het voorwaardencriterium; - de begrotingsrechtmatigheid; - het misbruik en oneigenlijk gebruik criterium Het voorwaardencriterium Op basis van het voorwaardencriterium hebben wij voor 2011 gecontroleerd of de inkopen/aanbestedingen verricht door het RBT voldoen aan de voorwaarden volgens de Europese richtlijnen voor aanbestedingen. Verder hebben wij de naleving van overige interne regelgeving - voorzover wij dat in het kader van de rechtmatigheidscontrole noodzakelijk achten - beoordeeld op formele punten. De toets op het voorwaardencriterium heeft niet geleid tot bevindingen die invloed hebben op de rechtmatigheid van baten en lasten en balansmutaties De begrotingsrechtmatigheid Wij zijn nagegaan of de financiele beheershandelingen, die ten grondslag liggen aan de baten en lasten alsmede de balansposten tot stand zijn gekomen binnen de grenzen van de begroting. De lasten op programmaniveau overschrijden de begroting. Deze overschrijdingen zijn toereikend toegelicht en tijdig gecommuniceerd met de deelnemende partijen alsmede het bestuur Het misbruik en oneigenlijk gebruik criterium (M&O) In 2011 heeft RBT een nota inzake de bestrijding van misbruik en oneigenlijk gebruik van eigendommen en regelingen van het RBT opgesteld. Hiermee is invulling gegeven aan een van de spelregels van de Financiele Verordening zoals vastgesteld door het Algemeen Bestuur. Een andere voorwaarde zoals gesteld in de Financiele Verordening is dat het Dagelijks Bestuur zorg draagt voor de interne toetsing op juistheid, volledigheid en tijdigheid van de bestuurlijke informatievoorziening. Voorgaand jaar heeft u besloten dat geen invulling zal worden gegeven aan de interne toetsing gezien de beperkte omvang van de organisatie. U heeft aangegeven dat een interne toetsing op de grondexploitatie wel jaarlijks plaatsvindt door de planeconomen van de deelnemende partijen. Deze interne toetsing is echter niet zichtbaar vastgelegd in bijvoorbeeld de vorm van notulen. U heeft aangegeven deze toetsing volgend jaar zichtbaar te maken. Wij vinden dit een goed voornemen.

10 I l l " MlERNST&YOUNG Bijlage Verplichte mededelingen van uw accountant In onderstaand schema hebben wij een aantal onderwerpen opgenomen die u als gemeenteraad behulpzaam kunnen zijn bij het invullen van uw controlerende rol. Aandachtsgebied Algemeen aanvaarde controlestandaarden Onze controle is verricht in overeenstemming met Nederlands recht waaronder het BAPG. Dit betekent dat een redelijke mate van zekerheid wordt verkregen dat de jaarrekening geen onjuistheden van materieel belang bevat. Onderdeel van onze controle is het uitvoeren van een evaluatie van de interne beheersingsmaatregelen teneinde de mate en diepgang van onze testwerkzaamheden te plannen. Onderzoek jaarverslag Op grond van de wettelijke verplichting ingevolge artikel 213 lid 3 onder d Gemeentewet dienen wij na te gaan of in het jaarverslag het jaarverslag verenigbaar is met de jaarrekening en of overigens het jaarverslag voldoet aan de wettelijke vereisten. Belangrijke verslaggevingsgrondslagen Wij beoordelen de keuze van en de wijzigingen in belangrijke verslaggevingsgrondslagen en controleren de toepassing van het BBV. Onze mening over de gehanteerde waarderingsgrondslagen en naleving van wettelijke bepalingen en richtlijnen voor de financiele verslaggeving Wij bespreken met het bestuur en het management de kwaliteit en niet alleen de aanvaardbaarheid van de gehanteerde waarderingsgrondslagen, de consistente toepassing daarvan alsmede de duidelijkheid en volledigheid van de jaarverslaggeving. Mededeling Bij de jaarrekening 2011 hebben wij goedkeurende oordelen afgegeven, zowel op het gebied van de getrouwheid en voor wat betreft de rechtmatigheid. In onze controleverklaring is tevens een verklaring betreffende andere wettelijke voorschriften en/of voorschriften van regelgevende instanties opgenomen. Van tekortkomingen is ons niets gebleken. Er hebben zich in 2011 geen belangrijke wijzigingen voorgedaan in de gehanteerde verslaggevingsgrondslagen. De in 2011 doorgevoerde wijzigingen in het BBV zijn, voor zover van toepassing, op toereikende wijze verwerkt. De gekozen waarderingsgrondslagen zijn aanvaardbaar en consistent toegepast met betrekking tot de significante jaarrekeningposten en bijzondere transacties.

11 Ill Aandachtsgebied In deze bespreking komen tevens zaken aan de orde die een significante invloed hebben op de kwaliteit van de jaarverslaggeving, zoals: - nieuwe of gewijzigde waarderingsgrondslagen; - schattingen, beoordelingen en onzekerheden; - bijzondere transacties; - waarderingsgrondslagen met betrekking tot significante jaarrekeningposten, inclusief het tijdstip waarop transacties plaatsvinden en de periode waarin die worden verantwoord. Verschillen van inzicht met het management over administratieve en verstaggevingskwesties Beoordelingen en schattingen van het management Voor het opstellen van de jaarrekening moeten vaak schattingen worden gemaakt. Bepaalde schattingen zijn van bijzonder belang door hun invloed op de jaarrekening en de waarschijnlijkheid dat toekomstige gebeurtenissen significant afwijken van de verwachtingen van het bestuur en het management. Wij informeren het Algemeen Bestuur en het Dagelijks Bestuur omtrent de controleverschillen die wij tijdens onze controle hebben vastgesteld en die naar ons oordeel individueel danwel gezamenlijk een belangrijke invloed hebben op de financiele verslaggeving. Volledigheid verplichtingen, claims, risico's en garanties De gemeente gaat gedurende een boekjaar tal van transacties aan. Het overgrote deel van deze transacties hebben hun weerslag in de financiele administratie. Mededeling Dit geldt tevens voor het tijdstip waarop die transacties hebben plaatsgevonden, de periode waarin zij zijn verantwoord en de desbetreffende toelichtingen in de jaarrekening. Er zijn geen verschillen van inzicht met het bestuur en het management over de waarderingsgrondslagen, de financiele administratie, de verslaggeving of onze controlewerkzaamheden. Wij onderschrijven de schattingen en de wijze waarop deze worden gemaakt door het management en het bestuur. Er zijn geen controleverschillen geconstateerd tijdens onze controle die de rapporteringstolerantie overschrijden.

12 I l l " Aandachtsgebied Een deel van de door uw gemeente in 2011 aangegane transacties heeft geen weerslag in de financiele administratie over 2011, terwijl hieruit wel financiele consequenties kunnen volgen. Als voorbeeld in dit kader noemen wij afgesloten contracten en aansprakelijkheidsstellingen. Werking van de interne beheersingsmaatregelen (waaronder de continu'i'teit en betrouwbaarheid) van de geautomatiseerde gegevensverwerking In het kader van de controle van de jaarrekening brengt de accountant verslag uit omtrent zijn bevindingen met betrekking tot de continu'i'teit en betrouwbaarheid van de geautomatiseerde gegevensverwerking. Onze controle was niet primair gericht op het doen van een uitspraak omtrent de continu'i'teit en betrouwbaarheid van (delen van) de geautomatiseerde gegevensverwerking en wij hebben daartce ook geen opdracht van het management ontvangen. Materiele fouten, fraudes en illegale handelingen Onze onafhankelijkheid Onafhankelijkheid is naast deskundigheid een van de pijlers van onze beroepsuitoefening. Wij hechten aan onze reputatie op het gebied van deskundigheid en onafhankelijkheid. Mededeling Aangezien wij als accountant niet in staat zijn vast te stellen dat alle niet uit de administratie blijkende relevante verplichtingen, risico's en garanties volledig en juist in de jaarrekening zijn verwerkt, hebben wij het bestuur gevraagd schriftelijk te bevestigen dat bij het opmaken van de jaarrekening alle relevante (en bekende) feiten en omstandigheden zijn betrokken. De jaarrekeningcontrole heeft geen tekortkomingen in de continu'i'teit en betrouwbaarheid van de geautomatiseerde gegevensverwerking aan het licht gebracht. Hoewel hier niet specifiek op gericht, hebben onze controlewerkzaamheden het afgelopen jaar geen materiele fouten, fraudes of andere illegale handelingen, uitgevoerd door het bestuur, het management of andere werknemers, aan het licht gebracht. Wij voldoen op alle punten aan de onafhankelijkheidsregelgeving die op ons van toepassing is. Wij kennen een groot aantal maatregelen, vastgelegd in een continu geactualiseerde database, die de onafhankelijkheid dienen te waarborgen.

13 II '"" Aandachtsgebied Periodiek wordt de naleving van interne en externe onafhankelijkheidsvoorschriften beoordeeld, bijvoorbeeld ten aanzien van potentieel conflicterende diensten en de financiete onafhankelijkheid. Onze professionals moeten jaarlijks hun onafhankelijkheid bevestigen. Mededeling