Inleiding Biografische schets van bureau DSBV ( ) 1

Transcriptie

1 INHOUDSOPGAVE Inleiding Biografische schets van bureau DSBV ( ) 1 Verantwoording van de inventarisatie 4 Acquisitie 4 Inhoud en bewerking 4 Aanwijzingen voor gebruik 5 Inventaris 6 Personalia 6 Bureaupraktijk 9 Bureau algemeen 9 Projectdossiers met werknummer 13 Projectdossiers gebouwen zonder werknummer 148 Commissiewerkzaamheden en nevenactiviteiten 160 Commissiewerkzaamheden A.J. van der Steur 160 Commissiewerkzaamheden A. van der Steur 160 Lezingen 161 Lezingen A. van der Steur 161 Publicaties 164 Publicaties/teksten geschreven door A. van der Steur 164 Publicaties geschreven door G. Drexhage 167 Publicaties/teksten geschreven door W.A.C. Herman de Groot 167 Publicaties geschreven over A. van der Steur 167 Publicaties geschreven over A. Bodon 167 Verzamelde publicaties 167 Werk van anderen 170 Werk van A. Bodon 170 Werk van G. Drexhage 172 Werk van J.H. Ploeger 184 Werk van anderen 184 Bijlagen Geen bijlagen; de werkenlijst bevindt zich onder aanvraagnummer d1016.

2 BIOGRAFISCHE SCHETS VAN HET BUREAU DSBV ( ) De geschiedenis van het bureau DSBV gaat terug tot In dat jaar begon architect Adrianus van der Steur ( ) 1, voormalig stadsbouwmeester van Rotterdam 2, voor zichzelf. Direct na het Rotterdamse bombardement in mei 1940 waren de opdrachten zo talrijk dat hij ze niet meer alleen kon uitvoeren. In 1941 associeerde Van der Steur zich met K.I. Ruige ( ), die reeds als jong bouwkundig ingenieur bij hem in dienst was, en met een civiel ingenieur, W.A.C. Herman de Groot ( ), werkzaam bij Provinciale Staten Zuid-Holland in Den Haag. Deze samenwerking, waarbij architectuur en civiele techniek in één bureau werden ondergebracht, vormde de basis voor de latere expansie. In tijden van de wederopbouw breidde de opdrachtenportefeuille zich nog verder uit. Belangrijke opdrachten waren in die tijd onder andere het Oogziekenhuis in Rotterdam, de herbouw van het stadhuis in Gouda, de Twentsche Bank aan de Blaak in Rotterdam en het kantoor voor de Eerste Nederlandsche en Nieuwe Eerste Nederlandsche (EN-NEN) aan het Churchillplein in Den Haag (nu Joegoslavië-tribunaal). K.I. Ruige verliet op 1 april 1950 het bureau en vestigde zich als zelfstandig architect. Het jaar daarop, in januari 1951, werd het waterbouwkundige adviesbureau van ir. J.G. Christiaanse, die zich wenste terug te trekken, opgenomen in het bureau van Van der Steur en Herman de Groot. Hierdoor werden de werkzaamheden uitgebreid met rioleringen, rioolwaterzuiveringen en algemene weg- en waterbouwkundige werken. Op 30 oktober 1952, tijdens een lunch aangeboden door de Eerste Nederlandsche en Nieuwe Eerste Nederlandsche N.V., ter gelegenheid van de eerste steenlegging van het nieuwe hoofdkantoor in Den Haag, overleed plotseling ir. Herman de Groot na het geven van een toespraak. Van der Steur bleef met een bureau van vijftig werknemers. Ir. Herman de Groot werd op 1 februari 1953 opgevolgd door ir. J.P. van Bruggen ( ), voormalig hoofddirecteur van de Dienst Gemeentewerken Rotterdam, en op 1 mei 1953 associeerde de architect Geert Drexhage ( ) 3 zich met Van der Steur en Van Bruggen. Drexhage had al een ruime opdrachtenportefeuille in Noordwijk en 1 A. van der Steur was de zoon van J.A.G. van der Steur ( ) en broer van A.J. (Albert) van der Steur ( ) ) en J.A.G. van der Steur jr. ( ). Vader Van der Steur was architect in Haarlem en hoogleraar in Delft. Broer A.J. van der Steur verrichtte vanaf 1928 veel bestuurlijke taken voor de BNA (voorzitter van ), was de eerste voorzitter van de SAM (Stichting Architectuurmuseum) en maakte van deel uit van architectenbureau Kleinhout en Van der Steur en van van architectenbureau Van der Steur en Snieder. Broer J.A.G. van der Steur (civiel-architect) was werkzaam bij het Bureau voorheen J. van Kassel en De Koning te Nijmegen en tekende voornamelijk bedrijfsgebouwn. 2 Van der Steur was vanaf 1924 in dienst bij de gemeente Rotterdam als architect eerste klasse, en vanaf 1929 als stadsarchitect. Daarvoor werkte hij als adjunct-ingenieur bij de Nederlandse Spoorwegen ( ). Als stadsarchitect ontwierp hij o.a. het Zuiderziekenhuis ( ), de Ventilatiegebouwen van de Maastunnel ( ), het Erasmiaans Gymnasium aan de Wytemaweg (1937), het Centraal Gebouw voor de Volksgezondheid aan de Schiedamsedijk ( ) en Museum Boijmans van Beuningen ( ). Meer informatie over A. van der Steur: Albert Gielen, Ad van der Steur ( ): zorgvuldig en met kleine stapjes vooruit architect tussen traditie en vernieuwing, BONAS, Rotterdam Drexhage genoot zijn opleiding aan het Hoger Bouwkunst Onderwijs (leerling van Van der Steur). Drexhage was maatschapslid bij DSBV van 1953 tot 1980, voordien zelfstandig architect te Noordwijk. Lid BNA. 1

3 omgeving 4. Voor de associatie moesten beiden zich van Van der Steur medisch laten onderzoeken. De uitslag van de keuringen was positief. Op 13 december 1953 overleed Van der Steur. Nadat hij tijdens een studiereis naar Parijs met de directie van Museum Boijmans onwel was geworden, keerde hij terug in Rotterdam waar hij kort daarna stierf. De plotselinge dood van de twee oprichters bleek echter van ernstige invloed op de continuïteit van de opdrachten en het voortbestaan van het bureau. Om mogelijke continuïteitsproblemen voor te zijn, was al eerder besloten de structuur van het bureau te wijzigen, en het bureau te laten bestaan uit twee architecten en twee civiel ingenieurs. Dit leidde op 7 december 1953 tot de toetreding van ir. Johannes-Jacobus Sterkenburg ( ) 5, voordien stadsingenieur van Amsterdam. En in de laatste uren voor zijn overlijden suggereerde Van der Steur om contact op te nemen met de architect Alexander (Carl Georg) Bodon ( ) 6, eveneens uit Amsterdam. Zo geschiedde. Bodon was in die tijd belast met het interieur van de directieruimtes van de Eerste Nederlandsche in Den Haag. Het bureau werd vanaf 1 april 1954 voortgezet onder de naam Van Bruggen, Drexhage, Sterkenburg, Bodon, ingenieurs en architecten. Het bureau van Bodon ging geheel over in de combinatie; sinds 1 april 1954 had het bureau daardoor een vestiging in Amsterdam. 7 Het bureau liep vervolgens goed. Op 1 januari 1954 waren er 77 personen werkzaam, op 1 januari 1965 was het bureau uitgegroeid tot 184 personen. Belangrijke werken die het bureau in de jaren vijftig en zestig ontwierp zijn onder andere het kantoor voor EN-NEN aan de Coolsingel in Rotterdam, de RAI in Amsterdam, de Triumfatorkerk aan de Laan van NOI in Den Haag, diverse gebouwen voor de TU Delft, het Apollohotel in Amsterdam en het Chemiecomplex voor de Rijksuniversiteit Leiden. In 1967 trok Van Bruggen zich terug en werd zijn plaats ingenomen door ir. Frits (Ferdinand) Venstra (1915-onbekend) 8, voordien directeur van Gemeentewerken Arnhem. De naam wijzigde zich in Drexhage Sterkenburg Bodon Venstra (DSBV). Op 1 januari 1974 traden de heren Sterkenburg en Bodon uit de maatschap en bleven verder hun diensten verlenen als adviseur. Hun plaatsen werden ingenomen door ir. Johan (Willem Bernard) Enserink (1927-onbekend) 9 en architect Jan Hendrik Ploeger (1923-onbekend) 10. Beide heren waren daarvoor in dienstverband een twintigtal jaren werkzaam op het bureau. Vanaf 1 januari 1974 worden de werkzaamheden uitgevoerd onder de naam DSBV ingenieurs en architecten. Op 1 januari 1982 vond de associatie plaats met Raadgevend Bureau van der Wolf, gespecialiseerd op het gebied van verkeerskunde, verkeerstechniek en wegenaanleg. Op 1 mei 1995 is DSBV opgenomen in de Van den Berg Groep. 4 In deze inventaris bevinden zijn projectdossiers zich onder het kopje werk van anderen. Het NAi heeft op dit moment geen verder archief van Drexhage in bezit. 5 Sterkenburg volgde zijn opleiding tot civiel ingenieur in Delft. Onder andere lid van de KIvI, ONRI, FIDIC, Vereniging van directeuren van Gemeentewerken. Lid van de maatschap bij DSBV sinds 1954, daarvoor in dienst van Publieke Werken Amsterdam, het laatst als stadsingenieur. 6 Bodon was maatschapslid sinds 1954, voordien zelfstandig architect. Lid BNA. 7 De projectdossiers van het werk van Bodon bevinden zich onder het kopje werk van anderen, ook is het archief van Bodon in het NAi aanwezig onder de code BODO. In het BODO-archief zijn stukken aanwezig over de periode Venstra genoot zijn opleiding aan de HTS en als civiel ingenieur te Delft. Maatschapslid sinds 1967 voordien in dienst bij Gemeentewerken Arnhem, laatst als directeur. Uitgetreden op 1 oktober Lidmaatschappen: KIvI, ONRI, FIDIC, Vereniging Directeuren van Gemeentewerken. 9 Enserik volgde zijn opleiding als civiel ingenieur in Delft. Volgt in 1974 Sterkenburg op, werkt sinds 1954 bij DSBV. Lidmaatschappen KIvI, ONRI, FIDIC. 10 Ploeger: opleiding H.B.O. Volgt in 1974 Bodon op en werkte sinds 1955 bij het bureau. Lid BNA. 2

4 Huisvesting Van der Steur begon zijn bureau in zijn eigen woning aan de Graaf Florisstraat 40 te Rotterdam. De zolder werd omgebouwd tot tekenkamer en op de eerste verdieping lag de directiekamer. In 1946 werd een semi-permanente tekenkamer gebouwd op de binnenplaats van een gemeentelijk opslagterrein achter de tuin van Graaf Florisstraat 40. Vanaf 1 januari 1951 werd als dépendance voor de constructieafdeling en de waterbouwkundige afdeling een verdieping gehuurd in het kantoor van de Nationale Verzekering Maatschappij aan de Boompjes. Op 1 maart 1953 werd deze dépendance verlaten en vestigde een deel van het bureau zich aan de Schiekade 166. Het nieuwe kantoor was al snel te klein waardoor een voormalige timmermanswerkplaats en opslagruimte in de achtertuin werden omgebouwd tot kantine en tekenzaal. In 1955 werd het pand Schiekade 172 erbij gehuurd. Op 1 april 1960 volgde de verhuizing naar Glashaven 20 waar het bureau sindsdien is gevestigd. Pas vanaf deze datum werd ook het kantoor aan de Graaf Florisstraat verlaten. Overzicht 1939 A. van der Steur vestigt zich als zelfstandig architect 1941 Associatie A. van der Steur / K.I. Ruige / W.A.C. Herman de Groot 1950 Ruige trekt zich terug uit de maatschap 1951 Bureau J.G. Chirstiaanse maakt onderdeel uit van bureau A. van der Steur / W.A.C. Herman de Groot 1952 Overlijden W.A.C. Herman de Groot, bureau voortgezet door A. van der Steur 1953 J.P. van Bruggen treedt toe tot het bureau van A. van der Steur, datzelfde jaar associatie met G. Drexhage 1953 Overlijden A. van der Steur 1953 Toetreden J. Sterkenburg en A. Bodon: Van Bruggen / Drexhage / Sterkenburg / Bodon 1967 J.P. van Bruggen treedt terug, F. Venstra treedt toe: Drexhage / Sterkenburg / Bodon / Venstra (DSBV) 1974 Sterkenburg en Bodon treden uit, toetreding door J.W.B. Enserink en J.H. Ploeger: DSBV ingenieurs en architecten 1982 Associatie met Raadgevend Bureau van der Wolf 1995 DSBV wordt opgenomen in de Van den Berg Groep Bronnen Stukken archief DSBV, NAi Scriptie Willemineke Hammer,

5 VERANTWOORDING VAN DE INVENTARISATIE Acquisitie In 1995 (aanwinstnummer ) is het archiefdeel van A. van der Steur door DSBV aan het NAi geschonken. In 2005 (aanwinstnummer ) is een selectie uit het archief van DSBV in de collectie opgenomen. Dit archiefdeel werd geschonken door de toenmalige eigenaar Van den Berg Kruisheer Elffers Architecten Rotterdam BV. Later dat jaar heeft de heer H. Ploeger enkele stukken (aanwinstnummer ) aan het archief van DSBV toegevoegd. Ploeger werkte sinds 1955 bij het bureau en werd in 1974 lid van de maatschap. Inhoud en bewerking Na het maken van de plaatsingslijst van het archief, zijn in 2006 de inventarisatiewerkzaamheden gestart. Het materiaal is verdeeld in de volgende categorieën: 1. Personalia 2. Beroepspraktijk 3. Commissiewerkzaamheden en nevenactiviteiten 4. Lezingen 5. Publicaties 6. Verzamelden stukken 7. Bijlage a. Werkenlijsten nb deze zijn niet digitaal maar bevinden zich onder aanvraagnummer d1016. De meeste rubrieken zijn geordend op jaartal. Alleen de projectdossiers die onder beroepspraktijk zijn beschreven, zijn geordend op werknummer. Projectdossiers waarvan het werknummer niet bekend is, zijn geordend op jaartal. De stukken die voor inventarisatie in een zelfde map of doos zaten, zijn zoveel mogelijk bij elkaar in een nieuwe omslag verpakt. Hierdoor kan het zijn dat zowel tekeningen als geschreven stukken van één project hetzelfde aanvraagnummer hebben. Scheiding heeft alleen dan plaatsgevonden, wanneer dit om materiaaltechnische redenen niet anders mogelijk was (bijvoorbeeld foto s en dia s worden altijd apart verpakt). De tekeningen op rol zijn verpakt, zoals aangetroffen in de kokers. Let op: de tekeningen zijn vaak beschadigd en/of plakken aan elkaar door gebruik van plakband. Ook zijn de beschrijvingen zoals vermeld op de mappen en dozen, zoveel mogelijk overgenomen in deze inventaris. 4

6 AANWIJZINGEN VOOR GEBRUIK U kunt alle documenten raadplegen met behulp van de aanvraagnummers die u in de inventaris bij de beschrijvingen aantreft. Vermeld deze aanvraagnummers, mét de code DSBV, op de witte briefjes aan de balie van de NAi-studiezaal: DSBV + aanvraagnummer. Deze inventaris is als documenttekst in het programma Word op namen en termen te doorzoeken. Om die reden is hier van een inventarisindex afgezien. De tekstdocumenten zijn op aanvraag op de studiezaal te raadplegen. Inlichtingen: collection@nai.nl 5

7 INVENTARIS PERSONALIA 1907 Eerste steenlegging Vredespaleis Den Haag met prof. J.A.G. van der Steur, 1907 d710 d710 groepsportret geplakt op papier Schetsen A. van der Steur d712, d999 d712 ontwerptekeningen d999 schetsboek Diverse geschreven stukken van en aan Herman de Groot, A. van der Steur, J.B. Sterken d670 d670 d670 correspondentie, aantekeningen, personeelslijst 1953 d670 overlijdensberichten 1951 Feestrit Awac op 3 april 1951 met o.a. Berghoef en Smitskamp f247 6

8 1953 In memoriam ir. A. van der Steur d698 d601, d619 d698 correspondentie d601 overdruk uit Rotterdams Jaarboekje 1954 met in memoriam geschreven door Van Bruggen, Nieuwe Rotterdamse Courant 14 december 1953, Het Vaderland 14 december 1953 d619 tijdschrift Bouwkundig Weekblad Studieontwerp Hotel te Amsterdam voor de Academie van Bouwkunst te Amsterdam door J.H. Ploeger, docent J.W.C. Boks f178, d721 d721 f178 foto s presentatietekeningen, maquettefoto s d721 maquettefoto s geplakt op papier d721 krantenartikel 1968 NEDECO Stichting Nederlands Adviesbureau voor Ingenieurswerken in het Buitenland, herinneringsalbum aangeboden aan ir. J.P. van Bruggen, 1968 d560 z.j. Aquarel d997 d997 aquarellen 7

9 - Vijf mannen die kijken naar een gebouw dia s: n144 dia s: n144 negatief 8

10 BUREAUPRAKTIJK Bureau algemeen - Curriculum Vitae van het bureau d Nieuwjaarswens voor relaties d Kantoor aan de Schiekade 166 en 172 te Rotterdam d593 d593 d983 d593 tekeningen inrichting d593 correspondentie, aantekeningen, financiële stukken d983 afbeelding uit krant 1957 Kantoor aan de Handboogstraat 24 te Amsterdam d592 d592 correspondentie proces 1960 Algemene besteksvoorschriften 1960 DSBV d Telefoonlijsten en correspondentie d727 9

11 1985 Boek 1, overzichtsboek BNA Kring Rijnmond d Tauw Infra Consult d959 DSBV maakt onderdeel uit van de Divisie Civiele Techniek en Bouw van de Tauw Groep. d959 jaarbericht Financiën d594, d d594 correspondentie, financiële stukken d597 overzicht afrekeningen Piet Smit, stadhuis Middelburg, kantoor Organon, Van Oel, kantoor Pegus, stadhuis Bergen op Zoom, uitbreiding Helders, stadstoren Bergen op Zoom, gymnasium Gouda, verbouwing oogziekenhuis, assembly Plant H-Cie, Rubberstichting, Mennens & Co d598 administratie gebouwen flats Goudsbloemlaan Den Haag, oogziekenhuis, verbouwing E.N. Amsterdam, L.O. school Spijkenisse, Diepeveen Spaanse Polder, Extractfabriek Organon, vleugel kantoor Organon, pharmacologie Organon, woningen Noordwijk aan Zee, verbouwing Riva Den Haag, loods Diepeveen Keilehaven, gymnasium Gorinchem, E.N. Den Haag 10

12 - Bureaudocumentatie weg- en waterbouw, ingenieurswerken, civieltechnische werken f69, f123, f202 d671, d821 d671, d821 documentatie van weg-, waterbouwkundige en ingenieurswerken - Bureaudocumentatie bouwkundige werken d672, d675, d680 d645, f105, f244 d596, d , d , d660, d , d , d823, d827, d956 d672 overzicht van bouwkundige werken vanaf 1960 d675 documentatielijsten d680 algemene werken inventarisatie d645, f105 foto s van perspectieftekeningen (o.a. Eerste Nederlandsche Rotterdam, Douwe Egberts Utrecht, kerk, RAI, R.U. Leiden, Boijmans, hotel, TU Delft, Organon) (d645 is geplakt op papier) f244 foto s diverse bouwwerken o.a. gemaakt door Victor Meeussen, Foto Grijpink, Foto Bouwcentrum, Hans Erdtsieck d596, d599, pagina s uit documentatiemap met d660, d728 diverse werken d600 publicatie 50 jaar Civiele Architectuur d642, d , d823, d956 d643 d644 d729 d827 DSBV documentatie van uitgevoerde werken en projecten documentatie diverse werken met vermelding fotograaf documentatie werken in de medische sector voorbladen van documentatiemappen ansichtkaarten van uitgevoerde projecten 11

13 - Bureauactiviteiten dia s: n131 dia s: n131 dia s van gebeurtenis met bureau - Interdisciplinary Planning and Engineering Consultants (IPCON) d666 DSBV maakt onderdeel van deze groep, waarin meerdere architecten, stedenbouwkundige en ingenieursbureaus participeren. d666 folder, publicatie - Rotterdam consortium of engineers and architects d667 Hierin participeren naast DSBV ook Kuiper Compagnons en Raadgevend bureau van der Wolf. d667 publicatie 12

14 Projectdossiers met nummer 1 IJsselcentrale te Zwolle, r524, d646, t44 f148 d527 r524 ontwerptekeningen verbouwing 1948 d646 bestektekeningen 1941 t44 perspectieftekening f148 foto s o.a. gemaakt door Gerrit Burg, Foto Renes d527 tijdschrift Bouwkundig Weekblad Coornhert (Het Stedelijk) Gymnasium aan de Nansestraat 40 te Gouda in opdracht van de gemeente Gouda, d1-2, r1-16 d3 Ontworpen door A. van der Steur en W.A.C. de Groot. Inclusief transformatorruimte en conciërgewoning. d1 bestektekeningen d2 constructietekeningen, palenplan r1-16 detailtekeningen/werktekeningen, bestektekeningen d3 bestek en voorwaarden, notulen bouwvergadering, nota s 6 Maastunnel te Rotterdam, 1941 f149 d617 f149 foto s o.a. gemaakt door Gerrit Burg d617 overdruk uit De Ingenieur 1941, publicatie De Maastunnel

15 9 Verbouwing Poolstar aan de Noord Boulevard 7 te Noordwijk aan Zee in opdracht van de heer J. van Wijk, 1947 r17, d911 Dit project heeft ook werknummer 9 op de werkenlijst van Drexhage. r17 ontwerptekeningen d911 ontwerptekeningen, tekeningen bestaande toestand Gebouw voor de Rubberstichting aan de Oostsingel te Delft, f150 d610, d962 t150 foto s exterieur en interieur d610 tijdschrift Bouw 1952, tijdschrift Rubber 1951 d962 brochure, publicatie Rubber een huis vol 11 Dubbele woning aan de Sint Maartensvlotbrug te Oudesluis in opdracht van Woningbouwvereniging Zijpe, 1947 r18, d913 d913 Dit project heeft ook werknummer 11 op de werkenlijst van Drexhage. r18 bestektekeningen d913 bestektekeningen d913 bestek en voorwaarden 14

16 12 Nationaal Technisch Instituut voor Scheepvaart en Luchtvaart aan de Rochussenstraat te Rotterdam, d5, r19 d4 f84 d612 Ontworpen door A. van der Steur. Zie werknummer 316. d5 ontwerptekeningen, bestektekeningen, detailtekeningen r19 bestektekeningen d4 bestek en voorwaarden, constructieberekening, overzicht van het werk f84 foto s exterieur en interieur gemaakt door Gerrit Burg d612 publicatie over het instituut, overdruk uit Bulletin van de Koninklijke Nederlandse Oudheidkundige bond 1950, afbeeldingen uit publicatie 13 Bouw van ca. 27 woningen aan de Marinus Poststraat te Valkenburg (Z.H.) in opdracht van de gemeente, r20, d915 d915 Dit project heeft ook werknummer 13 op de werkenlijst van Drexhage. r20 ontwerptekeningen, bestektekeningen d915 bestektekeningen d915 bestek en voorwaarden 15

17 15 Stadhuis Middelburg aan de Lange Noordstraat 1 / Helm te Middelburg in opdracht van de gemeente Middelburg, d6, r21, d616, d654, t26 d7, d616, d965 d616, f107, f144, d707 dia s: n8-10 d606, d615 Ontworpen door A. van der Steur. d6 presentatietekeningen r21 ontwerptekeningen d616 schets detail d654 presentatietekeningen t26 tekening wandkleed, presentatietekeningen (overzicht oud meubilair) 1948 d7, d616, correspondentie d965 d616 foto uit 1948 geplakt op papier f107 foto s gemaakt door Gerrit Burg (o.a. van wandkleden), Foto Henning, ANPfoto f144 foto s o.a. gemaakt door Foto Henning d707 foto s gemaakt door Henning geplakt op papier dia s: n8-10 glasnegatieven van tekeningen en interieur d606 publicatie geschiedenis Stadhuis Middelburg d615 publicatie Voorstel tot herbouw van het stadhuis 1941, tijdschrift Nieuwbouw Nederland 1953, tijschrift Het Bouwblad 1941, tijschrift Bouw Bejaardentehuis Zuiderzon te Schagerburg, gemeente Zijpe, foto s: r22-23, d918 f101 d918 Zie werknummer Dit project heeft ook werknummer 16 op de werkenlijst van Drexhage. r22-23 ontwerptekeningen, bestektekeningen d918 bestektekeningen foto s: f101 foto s gemaakt door Jan Versnel d918 documentatieblad 16

18 18 Architectonische verzorging Elektrische Centrale aan de Galileistraat te Rotterdam f159 Ontworpen door Van der Steur voor Gemeentewerken Rotterdam. f159 foto s o.a. gemaakt door Gerrit Burg, Openbare Werken Rotterdam, Technisch Fotobureau Gouda 19 Bouw en verbouwing van de N.V. Rotterdamse Handelscompagnie aan de Waalhaven O.Z. 1 te Rotterdam, d8-9, r26-35 d10-13 f142 d605, d708 Ontworpen door A. van der Steur en Herman de Groot. Zie werknummer 397. d8 bestektekeningen d9 constructietekeningen r26-35 detailtekeningen/werktekeningen, ontwerptekeningen, bestektekeningen, constructietekeningen d10 bestek en voorwaarden d11-12 berekeningen d13 stukken m.b.t. palenplan f142 foto s gemaakt door Gerrit Burg, C. Kramer, maquettefoto s door Studio Orsa d605 brochure d708 brochure, kaart met veel voorspoed in 1942 met daarin informatie over het gebouw 17

19 20 Boerderij Het Duifje te Malburgen-Huissen voor de wed. G.H.M. Vermeulen- Bus in opdracht van Bureau Wederopbouw Boerderijen, foto s: d921, r25 f102 d921 Dit project heeft ook werknummer 20 op de werkenlijst van Drexhage. r25 ontwerptekening, bestektekeningen d921 bestektekeningen foto s: f102 foto s gemaakt door Geert Drexhage d921 documentatieblad 21 Bouw en uitbreiding Oogziekenhuis aan de Schiedamsesingel 80 te Rotterdam in opdracht van de Stichting voor Ooglijders, r36-80, r572, t40 d14-18 f86-88, f158 d629, d648 r36-80 detailtekeningen/werktekeningen, installatietekeningen, weekrapporten (r49), ontwerptekeningen (r58, r63-64, r74, r76-77), perspectieftekeningen (r58, r74), bestektekeningen (r63, r73), constructietekeningen r572 detailtekeningen t40 ontwerptekeningen, perspectieftekening d14 bestek en voorwaarden d15-17 berekeningen d18 rapport gebouwtrillingen, rapport geluidsisolatiemetingen f86 foto s exterieur o.a. gemaakt door Vrijhof, Gerrit Burg f87-88 foto s interieur f158 foto s interieur en exterieur, foto perspectieftekening gemaakt door Gerrit Burg d629 tijdschrift Bouwkundig Weekblad 1949, afbeelding Met de beste wensen voor 1942 d648 publicatie Oogziekenhuis

20 23 Herbouwplan in opdracht van N.V. Margaretha en A.L. van Beek aan de Admiraliteitskade te Rotterdam, 1959 r81 Zie werknummer 162. r81 ontwerptekeningen 24 Kantoorgebouw voor de Nederlandse Stoomsleepdienst (v/h P. Smit) aan de Willemskade te Rotterdam, / Maritiem Museum Prins Hendrik te Rotterdam r82-84, d706 f145 d607 Op de werkenlijst staat onder werknummer 24 het Maritiem Museum Prins Hendrik te Rotterdam. In de rollen met aanvraagnummer r83 en r84 bevinden zich constructietekeningen m.b.t. het museum. Zie werknummer 42. r82 ontwerptekeningen, detailtekeningen r83-84 constructietekeningen d706 presentatietekening f145 foto s Maritiem Museum o.a. gemaakt door Gerrit Burg d607 tijdschrift Building 1946, overdruk uit Bulletin van de Koninklijke Nederlandse Oudheidkundige Bond Timmerfabriek Mak te Rotterdam, 1941 r85 d993 r85 constructietekening d993 fotoalbum gemaakt door Jan Kamman, foto geplakt op papier gemaakt door Jan Kamman 19

21 30 Restauratie gevels stadhuis aan het Marktplein te Gouda, d19-20, r86-99, t31 d21 f90, f213 dia s: n11- d613, d639, d655 d19-20 ontwerptekeningen, bestektekeningen, werktekeningen, constructietekeningen r86-99 geveltekeningen restauratieplan, ontwerptekeningen, detailtekeningen, revisietekeningen, weekrapporten t31 perspectieftekening raadszaal d21 bestek en voorwaarden, correspondentie, schrijfblok met rekeningenoverzicht, rapport fundering f90, f213 foto s interieur en exterieur dia s: n11- glasnegatieven tekeningen, bouw d613 tijdschrift Bouw 1950, tijdschrift Katholiek Bouwblad 1952 d639 publicatie Het stadhuis van Gouda d655 krantenartikel Mennens & Co Handel Maatschappij aan de Wijnhaven 18 te Rotterdam, 1949 d602 d602 brochure 35 Woningbouwplan Calorama aan de Sint Jeroensweg te Noordwijk Binnen, r102, d932 Dit project heeft ook werknummer 35 op de werkenlijst van Drexhage. r102 ontwerptekeningen, bestektekeningen d932 bestektekeningen, detailtekeningen 20

22 39 Woning voor de heer J. van Oord aan de Grote Sloot te Schagerbrug, r103, d936 d936 Dit project heeft ook werknummer 39 op de werkenlijst van Drexhage. r103 ontwerptekeningen d936 ontwerptekening, bestektekening d936 bestek en voorwaarden 41 Pakhuis voor de N.V. Helders en Zn aan de Coolhaven te Rotterdam, 1945 d22, r d23 d977 Zie werknummer 592. d22 ontwerptekeningen, bestektekeningen (o.a. blauwdrukken) r detailtekeningen, bestektekeningen d23 berekeningen d977 artikel uit Rotterdamsch Nieuwsblad Kantoorgebouw voor de Nederlandse Stoomsleepdienst v/h P. Smit Jr. aan de Willemskade te Rotterdam, 1952 r d24-25 d603 Zie werknummer 24. r detailtekeningen, constructietekeningen, ontwerptekeningen d24-25 bestek en voorwaarden, berekeningen d603 tijdschrift Rotterdam Bouwt

23 45 Pakhuis met kantoor voor W.G. van Oel aan de Glashaven te Rotterdam in opdracht van de N.V. Nationale Hypotheekbank te Amsterdam d29-31, r , t44 d26-28 f219 d29 ontwerptekeningen, bestektekeningen, revisietekeningen, tekening Adviesbureau Stadsplan Rotterdam, presentatietekeningen d30-31 werktekeningen, constructietekeningen r werktekeningen/detailtekeningen, bestektekeningen t44 perspectieftekening d26 bestek en voorwaarden, staten van wijziging d27 correspondentie, notulen, weekrapporten, nota s d28 berekeningen f219 foto van de Glashaven richting Blaak 47 Woningen en winkels voor de heer H. Voormolen aan de Admiraal de Ruiterweg Kortebrantstraat Lombardkade te Rotterdam, d32, r , r470, r573 d33 d32 situatietekening, bestektekeningen, constructieschema s r , r470 constructietekeningen, ontwerptekeningen, detailtekeningen, bestektekeningen r573 detailtekeningen d33 berekeningen, staat van gegevens 22

24 52 Studieplan Museum Boijmans, d34-38, r , d534 d38 f164, d955, f208 dia s: n1-4 d618 Het Museum Boijmans Van Beuningen werd in gebouwd naar ontwerp van stadsarchitect A. van der Steur. Van der Steur bleef als architect betrokken tot Een latere uitbreiding van zijn hand werd niet uitgevoerd. Zie werknummer 554, 1089, 1425, d34-37 tekeningen gemeente Rotterdam van Het Nieuwe Museum Boymans aan de Mathenesserlaan d38 ontwerptekeningen uitbreiding r ontwerptekeningen, detailtekeningen d534 perspectieftekeningen hal 1944 d38 aantekeningen, berekeningen f164 foto s ontwerptekening, foto perspectieftekening, foto s o.a. gemaakt door Gerrit Burg d955 foto van perspectieftekening geplakt f208 op papier foto Van der Steur tijdens reis naar Zweden en Noorwegen i.v.m. granietlevering, foto s (perspectief)tekeningen o.a. gemaakt door Gerrit Burg, foto s exterieur gemaakt door Gerrit Burg dia s: n1-4 negatieven van tekeningen gemeente Rotterdam d618 overdruk uit Bauwelt woningwetwoningen voor 6 personen aan de Keinsmerweg te t Zandt in opdracht van woningbouwvereniging Zijpe, 1952 r136, d945 Dit project heeft ook werknummer 53 op de werkenlijst van Drexhage. r136 bestektekening d945 detailtekeningen 23

25 55 Woningverbetering bejaardenwoningen Wilhelminahofje in opdracht van de Hervormde Diaconie aan de Pickéstraat te Noordwijk Binnen, 1952 foto s: r137, d947 f104 d624, d947 Dit project heeft ook werknummer 55 op de werkenlijst van Drexhage. r137, d947 ontwerptekeningen foto s: f104 foto s o.a. gemaakt door Foto Jonker d624 tijdschrift Bouwkundig Weekblad 1954 d947 documentatieblad 56 Woningwetwoningen te Nieuwe Tonge, 1953 r138, d948 Dit project heeft ook werknummer 56 op de werkenlijst van Drexhage. r138, d948 detailtekeningen woningen aan de Albert Verweystraat te Noordwijk aan Zee, r139, d949 Dit project heeft ook werknummer 57 op de werkenlijst van Drexhage. r139 detailtekeningen d949 bestektekening 59 Het Dagblad van Rotterdam, f157 f157 foto s van ontwerptekeningen en perspectieftekening 24

26 67 Uitbreiding Zuid te Zevenhoven, 1947 r140 r140 tekeningen m.b.t. de uitbreiding, tekeningen N. van der Laan woningen in de gemeente Callantsoog en gemeente Zijpe, 1954 r141, d950 Dit project heeft ook werknummer 68 op de werkenlijst van Drexhage. r141 ontwerptekeningen d950 bestektekening 70 Twentsche Bank II aan de Blaak 28 Wijnstraat te Rotterdam, d39, r , r374 d40-41 f d614 Ontworpen door A. van der Steur, Hooykaas & Van Veen. d39 presentatietekeningen, bestektekeningen, constructietekeningen r , r374 ontwerptekeningen, detailtekeningen, bestektekeningen d40-41 berekeningen f153 foto s presentatietekeningen, foto s exterieur o.a. gemaakt door Renes, Gerrit Burg f foto s interieur o.a. gemaakt door Gerrit Burg d614 tijdschrift La Technique des Travaux 1951, tijdschrift Rotterdam Bouwt 1950, tijdschrift Bouwkundig Weekblad

27 71 Restauratie St. Catharina Gasthuis (ontwerp tot stedelijk museum) te Gouda, r161 r161 ontwerptekeningen, detailtekeningen 78 Kantoor voor de Eerste Nederlandsche en Nieuwe Eerste Nederlandsche (EN-NEN) aan het Churchillplein Johan de Wittlaan te Den Haag, d42-46, r162, t30, d713, r600 f147, f253 d652, d713 Ontworpen door A. van der Steur en Herman de Groot. Zie werknummer 589, 829 en d42-46 werktekeningen r162, d713 ontwerptekeningen t30, r600 perspectieftekeningen f147 maquettefoto s, foto s o.a. gemaakt door Foto Spies, Fotobureau Meijer, Talens Delft, Fotobureau Friezer, Aerophoto, foto s presentatietekeningen f253 foto s van exterieur en interieur gemaakt door Renes d652 krantenartikelen 1955 d713 afbeeldingen geknipt uit tijdschrift 89 Verbouwing en uitbreiding van de Huishoudschool aan de Graaf Florisstraat 45 te Rotterdam, r , r322 f152 Zie werknummer 345. r , ontwerptekeningen, detailtekeningen r322 f152 foto s interieur, één foto exterieur 26

28 97 Herbouw Sint Laurenskerk (Grote Kerk) aan het Grotekerkplein 27 te Rotterdam, d48-49, r d47 f89, f146 Ontworpen door J.C. Meischke en A. van der Steur, adviserend ingenieur was J.P. van Bruggen. d48-49 constructietekeningen r ontwerptekeningen, detailtekeningen, perspectieftekening (r166) d47 berekeningen, notities f89, f146 foto s van tekeningen gemaakt door Gerrit Burg 104 Restauratie Stadstoren Bergen op Zoom in opdracht van de gemeente Bergen op Zoom, d50-51, r , r525, d640 d52 f91-93, f248 d50 ontwerptekeningen, tekeningen m.b.t. opmeting d51 presentatietekening, constructietekeningen r ontwerptekeningen, detailtekeningen r525 presentatietekening d640 tekening voorzijde rapport d52 bestek en voorwaarden, berekeningen, rapport restauratie f91 maquettefoto s gemaakt door H. Tobias f92-93 foto s exterieur f248 o.a. foto s gemaakt van mei 1950 tot april 1952, foto s gemaakt door L.H. van der Aa in Woningbouw op t Zand te Middelburg, 1948 r170 Zie werknummer 110. r170 Ontwerptekeningen, bestektekeningen, perspectieftekening 27

29 106 Koninklijke Militaire Academie te Breda, r d635, d658 r ontwerptekeningen, perspectieftekeningen (r177) d635 tijdschrift Technischi.G.B d658 publicatie Het Kasteel van Breda 110 Semi-permanente school op t Zand te Middelburg in opdracht van de gemeente Middelburg, r180 d57 f85 Zie werknummer 105 en 139. r180 ontwerptekeningen, detailtekeningen d57 bestek en voorwaarden f85 foto s van Hervormde School L.O. gemaakt door Ies Lamain 112 Verbouwing pand Westlandsche Hypotheekbank aan de Westersingel te Rotterdam, r r ontwerptekeningen, detailtekeningen 114 Verbouwing Nederlandse Pelterijenfabriek aan de Eendrachtsweg 23 te Rotterdam, 1949 r r detailtekeningen, ontwerptekeningen, bestektekeningen 28

30 116 Woningbouw aan de Noordstraat te Krimpen aan den IJssel in opdracht van de gemeente Krimpen aan den IJssel en de Stichting Gemeentebelang, 1952 d53, r188 d54 d53 bestektekeningen, constructietekeningen r188 bestektekeningen, detailtekeningen d54 bestek en voorwaarden, berekeningen, opzichtersdagboek 119 Volkswoningen Oud Mathenesse te Rotterdam, 1949 r189 Ontwerp door Architectenbureau Sutterland, raadgevend adviseur is W.A.C. Herman de Groot. r189 constructietekeningen 121 Veilingcomplex aan de Waalhaven te Rotterdam, r r constructietekeningen, ontwerptekeningen, detailtekeningen 122 Woonhuis met expositieruimte aan de Van Itersonlaan te Oostvoorne, 1953 r r detailtekeningen, ontwerptekeningen, bestektekeningen 29

31 woningen te Bergen op Zoom, r , r535 d681 f139, f160 r ontwerptekeningen, bestektekeningen, detailtekeningen r535 detailtekening d681 informatievel f139 maquettefoto f160 foto s exterieur 133 Haven Bergen op Zoom, 1950 d650 f106, f215 d650 plattegrond haven (nummers corresponderen met foto s) f106 foto s perspectieftekening van gedempte haven, foto s afzonderlijke panden f215 foto s Spuihuis, foto na de demping 136 Stratenplan te Yzendijke, r532 r532 situatietekening, detailtekeningen 138 Koninklijke Emmaschool aan de Herpstraat 1 te Gouda, 1951 foto's: d55, r , d636, d709 d56 f83, f151 d55 bestektekeningen, constructietekeningen r ontwerptekeningen, detailtekeningen d636, d709 perspectieftekeningen d56 berekeningen, heiregister foto's: f83 foto s exterieur f151 foto s interieur en exterieur 30

32 139 2 e Semi-permanente school te Middelburg, 1950 r206 Zie voor tekeningen ook werknummer 110. r206 ontwerptekeningen, bestektekeningen, detailtekeningen 140 Stadhuis te Bergen op Zoom r r tekeningen gemeentewerken, ontwerptekeningen 142 Uitbreiding M.T.S. aan de Remagenlaan in het landgoed Presikhaaf te Arnhem, d58, r209 d59-61 microfilm: mf142/lade 16 d58 constructietekeningen r209 bestektekeningen d59 stukken grondonderzoek, rapport akoestiek, omschrijving inrichting d60-61 bestek en voorwaarden 143 Kantoor G. Ligtermoet & Zn. N.V. aan de Vierhavenstraat te Rotterdam, r r detailtekeningen, ontwerptekeningen, constructietekeningen, bestektekeningen 31

33 144 Nederlandse Opslag Maatschappij te Pernis, 1948 r214 Zie werknummer 145, 150, 171, 208 en 224. r214 constructietekeningen 145 Toegangshek Nederlandse Opslag Maatschappij te Pernis r215 Zie werknummer 144, 150, 171, 208 en 224. r215 ontwerptekening 147 Woning professor ir. R. van Hasselt aan de Prins Bernhardlaan te Delft, 1950 r216 r216 constructietekeningen 150 Weegbrug met weeghuisje voor de Nederlandse Opslag Maatschappij N.V., 1948 r217 Zie werknummer 144, 145, 171, 208 en 224. r217 constructietekeningen 32

34 151 Gymnasium aan het Lindelaantje Oude Hoven te Gorinchem in opdracht van de gemeente Gorinchem, d62, r d63-64 f80 d62 bestektekeningen, tekeningen Gemeentewerken, constructietekeningen r bestektekeningen, detailtekeningen, ontwerptekeningen (m.n. r234) d63 bestek en voorwaarden, correspondentie, algemene voorschriften d64 berekeningen f80 foto s gemaakt door A.C. van Wijk 152 Kantoor met dienstwoning voor de Benzine & Petroleum Handel Maatschappij (B.P.H.M.) Pernis aan de 2 e Petroleumhaven te Rotterdam, d65 d66-67 d65 bestektekeningen, constructietekeningen d66 bestek en voorwaarden, correspondentie d67 berekeningen 153 Scholencomplex aan de Nobelstraat Sonmanstraat Bijlwerffstraat - Vlooswijkstraat in Blijdorp te Rotterdam in opdracht van het College van Regenten der grote en kleine scholen der Nederlands Hervormde Gemeente te Rotterdam en de gemeente Rotterdam, 1953 d68-69, r d70 d68 bestektekeningen d69 constructietekeningen r detailtekeningen, bestektekeningen d70 bestek en voorwaarden, stukken grondboorbedrijf, correspondentie, berekeningen 33

35 154 Kantoorgebouw voor N.V. Organon aan de Kloosterstraat te Oss, d72-73, r253, t14 d71 f31, f111, d565, f212 microfilm: mf154/lade 17 d961 A. van der Steur overleed tijdens de ontwerpfase van dit complex. Zie werknummer 165, 166, 167, 322, 325, 328, 363, 387, 471, 498, 511, 512, 514, 515, 546, 587, 601, 645, 891, 910, 935, 952, 972, 995, 1000, 1181, 1244, 1245, 1257, 1325, 1455, 2362, d72-73 bestektekeningen, werktekeningen, constructietekeningen r253 t14 ontwerptekeningen presentatietekeningen (perspectieftekeningen) d71 bestek en voorwaarden, berekeningen f31 foto s o.a gemaakt door Jan Versnel, Bern. van Gils f111 d565 f212 foto s gemaakt door Publicam foto van perspectieftekening geplakt op papier foto s exterieur o.a. gemaakt door Dieter Jausovec d961 tijdschrift Internationale Gewapendbeton-Bouw Laboratorium Unilever te Vlaardingen, 1951 r Zie werknummer 384, 525, 531, 610, 622, 702, 792, 798, 830. r ontwerptekeningen, constructietekeningen 156 Diverse luchtmachttorens in Nederland voor de Dienst der Genie, r , r493 r , r493 constructietekeningen, situatietekeningen 34

36 157 Radio Therapeutisch Instituut en Reuma Stichting bij het Zuiderziekenhuis te Rotterdam, d74-75 d75 Dit ontwerp is niet uitgevoerd. Het Zuiderziekenhuis is in gerealiseerd naar ontwerp van stadsarchitect A. van der Steur i.s.m. Herman de Groot. Van der Steur leerde De Groot tijdens dit project kennen. In 1941 vroeg hij De Groot als compagnon. d74 ontwerptekeningen, tekeningen Zuiderziekenhuis 1930 d75 ontwerptekeningen d75 omschrijving 158 Tribune op sportpark "Rozenoord" te Bergen op Zoom, 1952 r534 r534 ontwerptekeningen 159 Restauratiewerken aan de gevangenpoort te Bergen op Zoom, 1953 r r bestektekeningen 160 Verbetering ziekenhuis Unicum te Heemstede, 1952 r265 r265 ontwerptekeningen 35

37 161 Politiebureau en Telefoongebouw Bergen op Zoom in opdracht van de gemeente Bergen op Zoom, d76, r , t44 d77-78 Zie werknummer 837. d76 constructietekeningen, installatietekeningen r bestektekeningen, detailtekeningen, ontwerptekeningen t44 perspectieftekening d77 stukken m.b.t. bestek en voorwaarden d78 berekeningen 162 Pakhuizen N.V. Margaretha voor de firma A.L. van de Beek aan de Admiraliteitskade te Rotterdam, 1969 r microfilm: mf162/lade 21 Zie werknummer 23. r ontwerptekeningen 36

38 164 Kantoorgebouw Elektrische Centrale PEGUS op het industrieterrein Lage Weide te Utrecht in opdracht van de N.V. Provinciaal en Gemeentelijk Utrechts Stroomleverbedrijf, d85, r281, d574, t34 d86-95, d f35, d634, f136, f162 microfilm: mf164/lade 21 d573, d579, d963 d85 tekeningen AEG r281 ontwerptekeningen d574 tekeningen m.b.t. tunnel t34 perspectieftekeningen d86-92 stukken m.b.t. bestek en voorwaarden d93 correspondentie d94 stukken AEG d95 bestekken, verslagen, kostenraming, contract d575 aantekeningen m.b.t. tunnel d576 berekeningen d577 rapporten d578 verslagen f35 foto s gemaakt door Windmeijer-film, Renes d634 serie foto s geplakt op papier en gemaakt door Bernard van Gils f136 foto s m.b.t. besluit bouw centrale Lage Weide en de eerste steen legging van de centrale (gemaakt door Van Bommel) f162 maquettefoto s, foto s van perspectieftekeningen d573 gedenkboek PEGUS d579 tijdschriften, artikelen d963 publicatie Pegus

39 165 2 e vleugel kantoor N.V. Organon aan de Kloosterstraat te Oss, d96, d139, r d97 microfilm: mf165/lade 17, mf165/lade 21 Zie werknummer 154, 166, 167, 322, 325, 328, 363, 387, 471, 498, 511, 512, 514, 515, 546, 587, 601, 645, 891, 910, 935, 952, 972, 995, 1000, 1181, 1244, 1245, 1257, 1325, 1455, 2362, d96 bestektekeningen, werktekeningen, constructietekeningen d139 tekeningen Rijksgebouwendienst r ontwerptekening, detailtekeningen d97 bestek en voorwaarden 166 Confectionering voor N.V. Organon aan de Kloosterstraat te Oss, 1952 r284 Zie werknummer 154, 165, 167, 322, 325, 328, 363, 387, 471, 498, 511, 512, 514, 515, 546, 587, 601, 645, 891, 910, 935, 952, 972, 995, 1000, 1181, 1244, 1245, 1257, 1325, 1455, 2362, r284 ontwerptekening 167 Confectionering voor N.V. Organon aan de Kloosterstraat te Oss, 1952 r285 microfilm: mf167/lade 17 Zie werknummer 154, 165, 166, 322, 325, 328, 363, 387, 471, 498, 511, 512, 514, 515, 546, 587, 601, 645, 891, 910, 935, 952, 972, 995, 1000, 1181, 1244, 1245, 1257, 1325, 1455, 2362, r285 ontwerptekeningen 38

40 168 Administratief gedeelte voor het nieuwe gemeentehuis aan de Westersingel te Krimpen aan den IJssel, r286, t12, d580, d700 d834 f24, f98 dia s: n133 microfilm: mf168/lade 11 d580 Zie werknummer 986, 1088, 1557, 1653, r286 constructietekeningen t12, d580, presentatietekeningen d700 d834 bestek en voorwaarden f24 foto s gemaakt door o.a. J. Rienderhoff, Ruud van Leeuwen f98 foto s gemaakt door Publicam d580 Jaarverslag Vereniging Dorp, Stad en Land, ansichtkaarten, 169 Transformatorhuisjes te Noordwijk aan Zee, d98, r287 d98 d98 situatietekeningen, werktekeningen, bestektekeningen r287 constructietekening d98 berekeningen 170 Christelijke MULO aan de Duinweg te Noordwijk aan Zee, 1954 d99, r288 d100 Zie werknummer 445. d99 bestektekeningen, werktekeningen r288 bestektekening d100 nota van wijzigingen, berekeningen 39

41 171 Aanvullende werken pier voor de Nederlandse Opslag Maatschappij aan de 2 e Petroleumhaven, 1950 r289 Zie werknummer 144, 145, 150, 208 en 224. r289 detailtekeningen 175 Woningen in opdracht van de Eerste Nederlandsche aan de Stokroosstraat te Den Haag, d , r , r571, t36 d f131, d663 d633 d situatietekeningen, bestektekeningen, werktekeningen, constructietekeningen r bestektekeningen, detailtekeningen r571 detailtekeningen t36 perspectieftekeningen d103 stukken grondboorbedrijf d104 stukken bouwvergunning d105 berekeningen f131 foto s exterieur d663 foto s exterieur geplakt op papier d633 artikel, afbeeldingen uit Bouw 1958, publicatie Flatbouw Eerste Nederlandsche Den Haag 178 Garage met woningen aan de Propaanweg en Butaanweg in Pernis (gemeente Rotterdam) in opdracht van de N.V. Vlismar, 1953 d107, r297, r d107, r298 d107 werktekeningen r297, r299- ontwerptekeningen, 301 bestektekeningen, detailtekeningen d107 staat van aanvullingen/wijzigingen, tekeningenoverzicht r298 bestek 40

42 179 Kantoor EN-NEN aan de Coolsingel te Rotterdam in opdracht van de Eerste Nederlandsche Verzekering Maatschappij N.V., dia s: d , r302, d536, t30 d111, d536 f129 n137 d536, d651 Het is niet aannemelijk dat Bodon na het overlijden van A. van der Steur delen uit diens ontwerp overnam (uit BONAS-biografie). Zie werknummer 963, d109 bestektekeningen d110 werktekeningen r302 ontwerptekeningen d536 situatietekening t30 perspectieftekeningen d111 bestek en voorwaarden, stukken hinderwet, tekeningenlijsten, stukken college van B&W d536 correspondentie, technisch rapport, tekeningenlijsten f129 foto s o.a. gemaakt door Renes, Jan van Maanen, Lievense & De Munnik, B. Hofmeester, foto s perspectieftekeningen dia s: n137 zwart-wit negatieven d536 tijdschrift conglomeraten d651 tijdschrift Bouwkundig Weekblad 1960, afbeeldingen uit Bouwkundig Weekblad Verbouwen van drie schoollokalen tot gymnastieklokaal aan de Nieuwstraat te Nieuwe Tonge, d112, r d112 d112 bestektekeningen, werktekeningen r detailtekeningen, ontwerptekeningen d112 bestek en voorwaarden 41

43 182 Uitbreiding en verbouwing voor W.B. Diepenveen en Co aan de Pelgrimstraat 5 te Rotterdam, d , r d115, d , d854 Zie werknummer 307, 382, 1558, d113 tekeningen bestaande toestand d114 bestektekeningen, werktekeningen d115 tekeningen m.b.t. magazijn d werktekeningen, constructietekeningen uitbreiding kantoor r ontwerptekeningen, detailtekeningen d115 berekeningen m.b.t. magazijn d118 tekeningenlijsten, opzichtersdagboek, stukken college B&W, berekeningen, begroting, bestek en voorwaarden d119 technische omschrijving, bestek en voorwaarden, berekeningen, correspondentie, tekeningenlijsten, begroting ( ) d854 bestek en voorwaarden, technische omschrijving 183 Dubbele woning in het Langeveld te Noordwijk, r309 r309 ontwerptekeningen 188 Brug te Utrecht, 1954 r310 r310 ontwerptekeningen 42

44 189 Kantoor en winkel Zwanenberg N.V. aan de Gasstraat te Oss, 1956 r311 Zie werknummer 350, 393, 454, 542, 543, 730, 750. r311 ontwerptekeningen 199 Hal en congrescentrum RAI (Europahal) aan het Europaplein te Amsterdam in opdracht van RAI Gebouw B.V., d , d , r312, t27, d972 d , d144, d537 f61, f120 microfilm: mf199/lade 4 d127, d216, d537, d604, d638, d746 Datum opdracht: 1953, Europahal , Congrescentrum , Amstelhal Zie werknummer 491, 786, 946, 979, 1094, 1210, 1329, 1529, 1769, 1819, 1866, 2020, 2023, 2262, 2396, 2509, 2515, 2668, d ontwerptekeningen, situatietekeningen, werktekeningen d ontwerptekeningen r312 detailtekeningen t27 perspectieftekeningen d972 tekeningen parkeergarage d123 tekeningenlijsten d124 tijdenschrift, stand van werken, notulen, aantekeningen d , berekeningen d144 d537 correspondentie f61 foto s gemaakt door Jan Versnel, Aerophoto Schiphol en J. Riederhoff, maquettefoto f120 foto s gemaakt door Jan Versnel d127 documentatie werknummers 199, 491, 626, 759, 784 (tijdschriften, artikelen) d216 diverse tijdschriften en artikelen d537 brochure, artikelen, tijdschrift d604 tijdschrift Publieke Werken 1965, tijdschrift Acier Stahl Steel 1982, documentatie Stichting Bouwen met Staal d638 tijdschrift Bouwen met Staal 1983, tijdchrift Der Aufbau 1967 d746 origineel documentatieblad, foto op sheet 43

45 201 Theater Lumière en 5 winkels aan de Kruiskade en Lijnbaan te Rotterdam, 1954 r313 r313 detailtekeningen 208 Vulstation Nederlandse Opslag Maatschappij N.V., r314 Zie werknummer 144, 145, 150, 171 en 224. r314 ontwerptekeningen, detailtekeningen 219 Wegverbetering bij de N.H. Kerk te Hoogmade r315 r315 situatietekeningen 224 Kantine met woningen Nederlandse Opslag Maatschappij N.V.aan de Tweede Petroleumhaven te Pernis, 1955 d108, r d108 Zie werknummer 144, 145, 150, 171 en 208. d108 werktekening r detailtekeningen d108 tekeningenlijsten, staat van wijzigingen 225 Riolering en bestrating te Nieuwpoort, 1954 r323 r323 bestektekeningen, detailtekeningen 44

46 302 Bejaardencentrum aan de Van Zuylen van Nijeveltstraat 313 te Wassenaar (Sophiekehuis) in opdracht van de Stichting Sophieke Huis, d , r325, t25 d130 f62, f95, f132 d586 d werktekeningen r325 detailtekeningen t25 perspectieftekeningen d130 berekeningen f62 foto s gemaakt door Publicam f95 foto s gemaakt door Publicam, N. van der Horst f132 foto s N. van der Horst, Publicam, foto s modelwoning uitbreiding d586 reglement Sophiekehuis 1961, afbeeldingen uit tijdschrift 307 Uitbreiding complex aan de Linschotenstraat Spaanse Polder te Rotterdam voor Diepeveen & Co, d , r324, r d , d855 f1-2 d647 Zie werknummer 182, 382, 1558, d bestektekeningen, werktekeningen d installatietekeningen, constructietekeningen r324, r326- detailtekeningen, bestektekeningen, 330 ontwerptekeningen d131 correspondentie d132 bestek en voorwaarden, stukken college B&W, stukken bouwvergunning, correspondentie d133 berekeningen d134 stukken grondbedrijf d855 bestek en voorwaarden f1 foto s horende bij opmeting september 1966 f2 foto s gemaakt in juli 1965 d647 tijdschrift Bouw

47 315 Openbare lagere school aan de Kerkstraat te Nieuwe Tonge in opdracht van de gemeente Nieuw Tonge, d145, r331 d145 d145 situatietekeningen, bestektekeningen, werktekeningen r331 ontwerptekeningen, detailtekeningen d145 tekeningenlijst, bestek en voorwaarden, berekeningen, stukken grondboringen 316 Uitbreiding Nationaal Technisch Instituut voor Scheepvaart en Luchtvaart, 1955 r Zie werknummer 12. r ontwerptekeningen, detailtekeningen woningen (waarvan een deel uitgevoerd, 57 woningen) aan de Egmonderstraat/Jan Kloosstraat/Weteringkade en aan de Albert Verweystraat/Leon Senfstraat te Noordwijk, 1955 d , r334 d146, 149 microfilm: mf317/lade 1 d147 situatietekeningen, bestektekeningen, detailtekeningen d148 situatietekening, bestektekeningen, detailtekeningen van het uitgevoerde deel r334 bestektekeningen, ontwerptekeningen, detailtekeningen d146 bestek en voorwaarden, berekeningen, tekeningenlijst d149 bestek en voorwaarden van het uitgevoerde deel 46

48 322 Gebouw Technische Dienst voor N.V. Organon aan de Kloosterstraat te Oss, 1960 r335 microfilm: mf322/lade 17 Zie werknummer 154, 165, 166, 167, 325, 328, 363, 387, 471, 498, 511, 512, 514, 515, 546, 587, 601, 645, 891, 910, 935, 952, 972, 995, 1000, 1181, 1244, 1245, 1257, 1325, 1455, 2362, r335 revisietekeningen dokterswoningen voor de Dr. Mr. Willem van den Berghstichting aan de Zwarteweg-Vinkenlaantje te Noordwijk, d150, r375, r471 d150 microfilm: mf342/lade 8 Zie werknummer 409, 452, 457, 489, 566, 895, 1021, 1426, 1468, 1658, 1690, 1763, d150 situatietekeningen, ontwerptekeningen, detailtekeningen r375, r471 detailtekeningen, situatietekeningen d150 berekeningen 325 Extractiefabriek voor de N.V. Organon aan de Kloosterstraat te Oss, r336 microfilm: mf325/lade 17 Zie werknummer 154, 165, 166, 167, 322, 328, 363, 387, 471, 498, 511, 512, 514, 515, 546, 587, 601, 645, 891, 910, 935, 952, 972, 995, 1000, 1181, 1244, 1245, 1257, 1325, 1455, 2362, r336 revisietekeningen 47