Stichting HORIZON Jeugdzorg en Speciaal Onderwijs JAARREKENING 2013

Transcriptie

1 Stichting HORIZON Jeugdzorg en Speciaal Onderwijs JAARREKENING 2013 Jaarverslag Horizon

2 Verklaring Raad van Bestuur De Raad van Bestuur verklaart kennis te hebben genomen van de Wet op de Jeugdzorg, de Regeling bekostiging jeugdzorg en de Subsidieregeling jeugdzorg en dienovereenkomstig het financiële jaarverslag 2013 te hebben vastgesteld en verklaart tevens dat de Raad van Toezicht de jaarstukken heeft goedgekeurd. Rotterdam, J.J. du Prie Voorzitter Raad van Bestuur Jaarverslag Horizon

3 Stichting Horizon Jeugdzorg en Speciaal Onderwijs INHOUDSOPGAVE Pagina 7.1 Jaarrekening Balans per 31 december Staat van baten en lasten over Kasstroomoverzicht over Grondslagen van waardering en resultaatbepaling Toelichting op de balans per 31 december Overzicht langlopende schulden ultimo Toelichting op de resultatenrekening over Overige gegevens Vaststelling en goedkeuring jaarrekening Statutaire regeling resultaatbestemming Resultaatbestemming Gebeurtenissen na balansdatum Controleverklaring 147 Verbonden partijen 151 OCW bijlage 152 Jaarrekening 2013 Horizon Jeugdzorg en Speciaal Onderwijs

4 Stichting Horizon Jeugdzorg en Speciaal Onderwijs 7.1 JAARREKENING Jaarrekening 2013 Horizon Jeugdzorg en Speciaal Onderwijs 118

5 Stichting Horizon Jeugdzorg en Speciaal Onderwijs Geconsolideerde Balans 2013 (na resultaatbestemming) ACTIVA Ref Vaste activa Materiële vaste activa Totaal vaste activa Vlottende activa Vorderingen en overlopende activa Vorderingen uit hoofde van subsidies Liquide middelen Totaal vlottende activa Totaal activa PASSIVA Ref Eigen vermogen 10 Kapitaal Algemene reserve Herwaarderingsreserve terreinen Bestemmingsreserves Bestemmingsfondsen Totaal eigen vermogen Voorzieningen Langlopende schulden Kortlopende schulden Schulden uit hoofde van subsidies Kortlopende schulden en overlopende passiva Totaal passiva Jaarrekening 2013 Horizon Jeugdzorg en Speciaal Onderwijs 119

6 Stichting Horizon Jeugdzorg en Speciaal Onderwijs Geconsolideerde staat van baten en lasten 2013 Begroting Realisatie Realisatie Ref BATEN: Subsidies jeugdzorg - Rijksbijdragen OCW Subsidie onderbezettingskorting Mutaties onderhanden trajecten jeugdzorg 0 0 Baten - vergoedingen 0 0 Overige bedrijfsbaten Som der bedrijfsbaten LASTEN: Personeelslasten Afschrijvingen op immateriële en materiële vaste activa Bijzondere waardeverminderingen van vaste activa 0 Overige bedrijfslasten Som der bedrijfslasten BEDRIJFSRESULTAAT Financiële baten en lasten RESULTAAT UIT GEWONE BEDRIJFSVOERING Buitengewone baten en lasten 0 RESULTAAT BOEKJAAR RESULTAATBESTEMMING Jaarrekening 2013 Horizon Jeugdzorg en Speciaal Onderwijs 120

7 Toelichting: Subsidies - Rijksbijdragen De rijksbijdragen zijn ten opzichte van 2012 door de gerealiseerde groei van het aantal cluster 4 leerlingen en rugzakleerlingen (op bestaande en nieuwe locaties), alsmede tariefsbijstellingen toegenomen ( 3 miljoen). De jeugdzorgsubsidies zijn, gecorrigeerd voor de sluiting van Kolkemate, in 2013 toegenomen door de toegekende OVA middelen (2,65%; 1,32 miljoen). Daarnaast heeft Horizon additionele subsidie toegekend gekregen voor extra geleverde diensten / productie, uitgevoerde projecten of subsidiebeëindiging (ministerie van Veiligheid en Justitie). De onderbezettingskortingen ( 1,9 miljoen) zijn in mindering gebracht op de subsidies. In 2013 zijn tevens meer subsidies ontvangen voor onder meer huisvesting, Herstart en ESF. Overige bedrijfsbaten Deze opbrengsten zijn ten opzichte van 2012 toegenomen. De posten zijn divers en incidenteel van aard. Personeelslasten De personele lasten zijn ten opzichte van 2012 gedaald en dat komt voornamelijk door het sociaal plan uit De inzet van flexibel personeel in 2013 is bij het onderwijs flink toegenomen. Doordat passend onderwijs per 1 augustus 2014 start, was gekozen om vacatures met tijdelijk (extern) personeel in te vullen teneinde flexibel te blijven. In de tweede helft van 2013 is er meer inzicht gekomen in de financiële ontwikkelingen voor de scholen. De inzet van tijdelijk personeel kan door deze duidelijkheid worden afgebouwd. De (sociale) premielasten zijn in 2013 lager uitgevallen dan begroot als gevolg van afname van het personeelsbestand door het sociaal plan In 2013 is gebruik gemaakt van externen ter ondersteuning van projecten voor Horizon en Avenier waaronder het opzetten van trajecten in JeugdzorgPlus, het begeleiden van de fusie en het ICT project. Afschrijvingen op immateriële en materiële vaste activa De afschrijvingen in 2013 zijn toegenomen ten opzichte van 2012 door onder meer eenmalige versnelde afschrijvingen. Overige bedrijfslasten Huisvestingslasten Per saldo dalen de huisvestingslasten ten opzichte van 2012 als gevolg het afstoten van een aantal panden in het kader van de fusie (m.n. Kolkemate). Er is ook sprake van een aantal lastenstijgingen ten opzichte van Deze stijging is voor een deel het gevolg van het huren van een nieuwe locatie, De Vaart, en de daarbij behorende onderwijsvoorziening, het Vaartcollegevoor heel De huur voor het onderwijsdeel krijgt Horizon deels vergoed van de gemeente Teylingen. De huur voor het zorgdeel van De Vaart wordt betaald uit de subsidie van het ministerie van VWS. Daarnaast zijn voor twee locaties hogere afrekeningen voor een eerder jaar ontvangen. Naar aanleiding van het rapport inzake de onderhoudsstaat van de gebouwen en installaties is het meerjarenonderhoudsplan voor enkele locaties herzien. Uit deze herziening vloeit een hogere voorziening voort om de gebouwen en installaties op een goed niveau in stand te houden. In 2013 heeft dat geleid tot een extra dotatie aan de voorziening groot onderhoud. In 2014 zal het meerjarenonderhoudsplan (MJOP) van onderwijs worden opgenomen in het nieuwe onderhoudssysteem. Het reguliere onderhoud is op de locatie Prisma hoger uitgevallen als gevolg van een aantal onvoorziene reparaties. De instandhouding van de locaties Wapenveld en Alexandra wordt ten laste van de bestemmingsreserve vastgoed gebracht. Automatiseringslasten In 2013 is het in 2012 gestarte ICT project afgerond en hiermee zijn de bestaande licenties en onderhoudslasten gestegen omdat er meer functionaliteit ten behoeve van een betere en snellere informatievoorziening wordt afgenomen. Jaarrekening 2013 Horizon Jeugdzorg en Speciaal Onderwijs 121

8 Toelichting (vervolg): Apparaatslasten Voor enkele bestaande en voor nieuwe schoollocaties zijn in 2013 extra leermiddelen (boeken en ander lesmateriaal) aangeschaft. Voor de bestaande locaties betreft het voornamelijk het vervangen van verouderd lesmateriaal alsmede het ontwikkelen van betere lesmethoden voor de leerlingen. Met het oog op de decentralisatie van de jeugdzorg wil Horizon zich profileren en bekendmaken aan de nieuwe financiers. Hiervoor is extra promotiemateriaal gemaakt en geadverteerd. Per 31 december 2013 is de juridische fusie tussen Horizon en Avenier tot stand gekomen. Voor het zorgvuldig doen verlopen van dit proces zijn er meerdere adviezen ingewonnen en dit heeft ten opzichte van de begroting voor een overschrijding gezorgd. Voor het ICT project en te behoeve van het beheer en de verkoop van overtollig vastgoed zijn eveneens adviezen ingewonnen en is externe capaciteit ingehuurd. Verzorgingslasten De verzorgingslasten zijn lager ten opzichte van de begroting omdat een locatie midden 2013 is gesloten en op een andere locatie de bezetting lager uitviel dan begroot. Horizon heeft ingezet op een aanpassing van de inzet van vervoer van cliënten. Dit heeft geresulteerd in een forse daling van de lasten. Jaarrekening 2013 Horizon Jeugdzorg en Speciaal Onderwijs 122

9 Stichting Horizon Jeugdzorg en Speciaal Onderwijs KASSTROOMOVERZICHT Ref Kasstroom uit operationele activiteiten Bedrijfsresultaat Aanpassingen voor: - afschrijvingen mutaties voorzieningen Veranderingen in vlottende middelen: - vorderingen vorderingen/schulden uit hoofde van subsidies kortlopende schulden (excl. schulden aan kredietinstellingen) Kasstroom uit bedrijfsoperaties Ontvangen interest Betaalde interest Rechtstreekse eigen vermogensmutaties Totaal kasstroom uit operationele activiteiten Kasstroom uit investeringsactiviteiten Investeringen materiële vaste activa Desinvesteringen materiële vaste activa Totaal kasstroom uit investeringsactiviteiten Kasstroom uit financieringsactiviteiten Aflossing langlopende schulden Totaal kasstroom uit financieringsactiviteiten Mutatie geldmiddelen Er is gebruik gemaakt van de indirecte methode. Jaarrekening 2013 Horizon Jeugdzorg en Speciaal Onderwijs 123

10 Stichting Horizon Jeugdzorg en Speciaal Onderwijs ALGEMENE TOELICHTING & GRONDSLAGEN VAN WAARDERING EN RESULTAATBEPALING ALGEMEEN Gegevens rechtspersoon Stichting Horizon is statutair gevestigd te Rotterdam en heeft haar feitelijke (hoofd)vestiging op Mozartlaan 150 te Rotterdam. Activiteiten Stichting Horizon houdt zich bezig met het aanbieden van jeugdzorg (plus) en het verzorgen van speciaal onderwijs. Grondslagen voor het opstellen van de jaarrekening De jaarrekening is opgesteld in overeenstemming met de stellige uitspraken van de Richtlijnen voor de Jaarverslaggeving, uitgegeven door de Raad voor de Jaarverslaggeving, in het bijzonder Richtlijn voor de Jaarverslaggeving Hoofdstuk 640, Organisatie-zonder-winststreven (aangepast 2010). Hierbij is tevens rekening gehouden met subsidiebepalingen zoals opgenomen in de subsdieverordening en de wet- en regelgeving van de provincies (12) en stadsregio's / -gewest (3), Ministerie van OCW, Ministerie van V&J en Ministerie van VWS. Continuïteit Deze jaarrekening is opgesteld uitgaande van de continuïteitsveronderstelling. Zie verder paragraaf Vergelijking met voorgaand jaar De grondslagen van waardering en van resultaatbepaling zijn ongewijzigd ten opzichte van voorgaand jaar. Er hebben zich gedurende het verslagjaar geen schattingswijzigingen voorgedaan. Vergelijking met de begroting De in de jaarrekening opgenomen begrotingscijfers zijn gebaseerd op de op 16 november 2012 door de Raad van Bestuur vastgestelde en op 3 december 2012 door de Raad van Toezicht goedgekeurde begroting Verbonden rechtspersonen Als verbonden partij worden aangemerkt: alle rechtspersonen waarover de Stichting overheersende zeggenschap, gezamenlijke zeggenschap of invloed van betekenis kan uitoefenen; alle rechtspersonen die overwegende zeggenschap in de Stichting kunnen uitoefenen; alle statutaire directieleden en andere sleutelfunctionarissen in het management van de Stichting of de moedermaatschappij van de Stichting en hun nauwe verwanten. Een overzicht van de verbonden partijen is opgenomen onder Model E van de jaarrekening Grondslagen van waardering van activa en passiva Activa en passiva Activa en passiva worden in het algemeen gewaardeerd tegen de verkrijgings- of vervaardigingsprijs. Indien geen specifieke waarderingsgrondslag is vermeld, vindt waardering plaats tegen de verkrijgingsprijs. Toelichtingen op posten in de balans, staat van baten en lasten en kasstroomoverzicht zijn in de jaarrekening genummerd. Materiële vaste activa De materiële vaste activa worden gewaardeerd tegen de verkrijgingsprijs, verminderd met de cumulatieve afschrijvingen en indien van toepassing met bijzondere waardeverminderingen. De afschrijvingen worden gebaseerd op de geschatte economische levensduur en worden berekend op basis van een vast percentage van de verkrijgingsprijs, rekening houdend met een eventuele restwaarde. Er wordt afgeschreven vanaf het moment van ingebruikname. De aangewende investeringssubsidies worden in mindering gebracht op de boekwaarde van de materiële vaste activa. Voor de kosten van periodiek groot onderhoud wordt een voorziening gevormd. Deze voorziening is opgenomen onder de voorzieningen aan de passiefzijde van de balans. Jaarrekening 2013 Horizon Jeugdzorg en Speciaal Onderwijs 124

11 Stichting Horizon Jeugdzorg en Speciaal Onderwijs ALGEMENE TOELICHTING & GRONDSLAGEN VAN WAARDERING EN RESULTAATBEPALING De volgende afschrijvingspercentages (in procenten van de aanschafwaarde minus eventuele restwaarde) worden hierbij gehanteerd: Bedrijfsgebouwen : Nieuwbouw 2,50% Renovatie 20,00% 10,00% 5,00% Verbouwing 20,00% 10,00% 5,00% Machines en installaties : 20,00% 10,00% Andere vaste bedrijfsmiddelen : Inventaris 20,00% 10,00% Leermiddelen 11,11% Automatisering: Servers 20,00% Computers 33,33% Vervoermiddelen 20,00% Voor zover subsidies of daaraan gelijk te stellen vergoedingen zijn ontvangen als eenmalige bijdrage in de afschrijvingskosten, worden deze in mindering gebracht op de investeringen of indien de bijdrage de reeds gedane investeringen overtreft worden deze als vooruitontvangen bedrag onder de overlopende passiva opgenomen. Financiële instrumenten Financiële instrumenten omvatten handels- en overige vorderingen, geldmiddelen, leningen en overige financieringsverplichtingen, handelsschulden en overige te betalen posten. De stichting handelt niet in financiële derivaten. De stichting hanteert de Regeling Beleggen en Belenen van het ministerie van OCW. Renterisico Het renterisico is beperkt door een vaste rente voor een deel van de periode van de opgenomen leningen. Bij deze leningen is sprake van een vast rentepercentage voor een gedeelte van de looptijd. Bij de rentevervaldatum wordt de rente opnieuw vastgesteld tegen de dan geldende marktrente voor een vaste periode. Vorderingen en overlopende activa De vorderingen en overlopende activa worden bij eerste verwerking opgenomen tegen de reële waarde en vervolgens gewaardeerd tegen de geamortiseerde kostprijs. De reële waarde en geamortiseerde kostprijs zijn gelijk aan de nominale waarde. Noodzakelijk geachte voorzieningen voor het risico van oninbaarheid worden in mindering gebracht. Deze voorzieningen worden bepaald op basis van individuele beoordeling van de vorderingen. Liquide middelen De liquide middelen zijn gewaardeerd tegen nominale waarde. Liquide middelen die niet ter directe beschikking staan worden verwerkt onder de vorderingen. Liquide middelen die gedurende langer dan 12 maanden niet ter directe beschikking staan van de stichting/bestuurscommissie worden verwerkt onder de financiële vaste activa. Eigen vermogen Binnen het eigen vermogen wordt onderscheid gemaakt tussen Kapitaal, Algemene reserve, Bestemmingsreserves en Bestemmingsfondsen. Kapitaal Onder kapitaal is opgenomen het bij oprichting van de Stichting ingebracht kapitaal. Algemene reserve Onder Algemene reserve is opgenomen dat deel van het eigen vermogen, waarover de bevoegde organen (Raad van Bestuur / Raad van Toezicht) binnen de statutaire doelstellingen van de Stichting vrij kunnen beschikken. Bestemmingsreserves Bestemmingsreserves zijn reserves waaraan door de bevoegde organen van de Stichting (Raad van Bestuur / Raad van Toezicht) een beperktere bestedingsmogelijkheid is aangebracht dan op grond van de statuten zou bestaan. Jaarrekening 2013 Horizon Jeugdzorg en Speciaal Onderwijs 125

12 Stichting Horizon Jeugdzorg en Speciaal Onderwijs ALGEMENE TOELICHTING & GRONDSLAGEN VAN WAARDERING EN RESULTAATBEPALING Bestemmingsfondsen Bestemmingsfondsen zijn reserves waaraan door derden een beperktere bestedingsmogelijkheid is aangebracht dan op grond van de statuten zou bestaan. Aanwending van bestemmingsreserves Uitgaven die worden gedekt uit bestemmingsreserves worden in de staat van baten en lasten verantwoord, en via de resultaatbestemming ten laste van de betreffende reserve gebracht. Wijzigingen in de beperking van de bestemming van reserves welke door de daartoe bevoegde organen of instanties worden aangebracht, worden als overige mutatie binnen het eigen vermogen verwerkt. Voorzieningen Algemeen Voorzieningen worden gevormd voor in rechte afdwingbare of feitelijke verplichtingen die op de balansdatum bestaan waarbij het waarschijnlijk is dat een uitstroom van middelen noodzakelijk is en waarvan de omvang op betrouwbare wijze is te schatten.de voorzieningen worden gewaardeerd tegen de beste schatting van de bedragen die noodzakelijk zijn om de verplichtingen per balansdatum af te wikkelen. De voorzieningen worden gewaardeerd tegen de contante waarde van de uitgaven die naar verwachting noodzakelijk zijn om de verplichtingen af te wikkelen, tenzij het effect van de tijdswaarde van te verwaarlozen betekenins is. Als disconteringsvoet voor de contantmaking is de marktrente van hoogwaardige ondernemingsobligaties gehanteerd. Wanneer verplichtingen naar verwachting door een derde zullen worden vergoed, wordt deze vergoeding als een actief in de balans opgenomen indien het waarschijnlijk is dat deze vergoeding zal worden ontvangen bij de afwikkeling van de verplichting. Voorziening pensioenverplichtingen Voor een toelichting op de voorziening pensioenverplichtingen wordt verwezen naar de toelichting inzake Pensioenen onder paragraaf Voorziening groot onderhoud De voorziening ter gelijkmatige verdeling van lasten voor groot onderhoud van gebouwen wordt bepaald op basis van de te verwachten kosten over een reeks jaren. De voorziening betreft de contante waarde van de in de toekomst uit te voeren groot onderhoud. Het uitgevoerde onderhoud wordt ten laste van deze voorziening gebracht. Voorziening jubileumverplichtingen De jubileumvoorziening betreft een voorziening voor toekomstige jubileumuitkeringen. De voorziening betreft de contante waarde van de in de toekomst uit te keren jubileumuitkeringen. De berekening is gebaseerd op gedane toezeggingen, blijfkans en leeftijd. Voorziening spaarverlof De voorziening Spaarverlof welke is gevormd in het kader van de regeling Spaarverlof primair onderwijs. Deze regeling houdt in dat een medewerker zijn adv-uren die niet zijn opgenomen kan opsparen. Vanaf 1 augustus 2006 is de regeling bevroren, dat wil zeggen dat alleen de medewerkers die voor 1 augustus 2006 aan deze regeling deelnamen, hun opbouw (minimaal 5 jaar en maximaal 12 jaar) kunnen voortzetten. Voorziening reorganisatie De voorziening reorganisatie betreft de kosten samenhangend met in gang gezette reorganisatie(s). De vorming van een reorganisatievoorziening vindt plaats op het moment dat een gedetailleerd plan tot aanpassing van de organisatie is geformaliseerd en de verwachting gewekt is dat de reorganisatie zal worden uitgevoerd. Schulden Langlopende schulden Schulden met een resterende looptijd van meer dan één jaar worden aangeduid als langlopend. De langlopende schulden worden bij eerste verwerking opgenomen tegen de reële waarde en vervolgens gewaardeerd tegen de geamortiseerde kostprijs. De reële waarde en geamortiseerde kostprijs zijn gelijk aan de nominale waarde van de schuld. Jaarrekening 2013 Horizon Jeugdzorg en Speciaal Onderwijs 126

13 Stichting Horizon Jeugdzorg en Speciaal Onderwijs ALGEMENE TOELICHTING & GRONDSLAGEN VAN WAARDERING EN RESULTAATBEPALING Kortlopende schulden Dit betreffen schulden met een op balansdatum resterende looptijd van ten hoogste één jaar. Kortlopende schulden worden bij eerste verwerking opgenomen tegen de reële waarde en vervolgens gewaardeerd tegen de geamortiseerde kostprijs. De reële waarde en geamortiseerde kostprijs zijn gelijk aan de nominale waarde van de schuld. Overlopende passiva De overlopende passiva betreffen vooruit ontvangen bedragen die aan opvolgende perioden worden toegerekend en nog te betalen bedragen, voor zover ze niet onder de andere kortlopende schulden zijn te plaatsen Grondslagen van resultaatbepaling Algemeen Het resultaat wordt bepaald als het verschil tussen de baten en de lasten over het verslagjaar, met inachtneming van de hiervoor reeds vermelde waarderingsgrondslagen. De baten en lasten worden toegerekend aan de periode waarop deze betrekking hebben, uitgaande van historische kosten. Verliezen worden verantwoord als deze voorzienbaar zijn; baten worden verantwoord als deze gerealiseerd zijn. Baten (waaronder nagekomen budgetaanpassingen) en lasten uit voorgaande jaren die in dit boekjaar zijn geconstateerd, worden aan dit boekjaar toegerekend. Overige exploitatiesubsidies (anders dan als vergoeding voor zorgverlening) Exploitatiesubsidies worden als bate verantwoord in de winst-en-verliesrekening in het jaar waarin de gesubsidieerde kosten zijn gemaakt of opbrengsten zijn gederfd, of wanneer een gesubsidieerd exploitatietekort zich heeft voorgedaan. De baten worden verantwoord als het waarschijnlijk is dat deze worden ontvangen. Subsidies met betrekking tot investeringen in materiële vaste activa worden in mindering gebracht op het desbetreffende actief en als onderdeel van de afschrijvingen verwerkt in de winst-en-verliesrekening. Rijksbijdragen OCW De ontvangen (normatieve) rijksbijdrage en de niet-geoormerkte OCW-subsidies (vrij besteedbare doelsubsidies zonder verrekeningsclausule) worden in het jaar waarop de toekenningen betrekking hebben volledig verwerkt als bate in de staat van baten en lasten. Geoormerkte OCW-subsidies met een vrij besteedbaar overschot (doelsubsidies waarbij het overschot geen verrekeningsclausule heeft) worden ten gunste van de staat van baten en lasten verantwoord naar rato van de voortgang van de gesubsidieerde activiteiten. Het deel van de subsidies waar nog geen activiteiten voor zijn verricht per balansdatum worden verantwoord onder de overlopende passiva. Geoormerkte OCW-subsidies (doelsubsidies met verrekeningsclausule) worden ten gunste van de staat van baten en lasten verantwoord in het jaar ten laste waarvan de gesubsidieerde lasten komen. Niet bestede middelen worden verantwoord onder de overlopende passiva zolang de bestedingstermijn nog niet is verlopen. Niet bestede middelen worden verantwoord onder de kortlopende schulden zodra de bestedingstermijn is verlopen op balansdatum. Subsidies jeugdzorg Onder subsidies jeugdzorg worden de baten verantwoord uit hoofde van geleverde prestaties op het gebied van verleende jeugdzorg. Als realisatiemoment geldt het moment waarop de betreffende prestaties op grond van de geldende voorschriften of richtlijnen gedeclareerd kunnen worden bij de subsidiegever. Jaarrekening 2013 Horizon Jeugdzorg en Speciaal Onderwijs 127

14 Stichting Horizon Jeugdzorg en Speciaal Onderwijs ALGEMENE TOELICHTING & GRONDSLAGEN VAN WAARDERING EN RESULTAATBEPALING Pensioenen Stichting Horizon heeft voor haar werknemers een toegezegd-pensioenregeling. Hiervoor in aanmerking komende werknemers hebben op de pensioengerechtigde leeftijd recht op een pensioen dat is gebaseerd op het gemiddeld verdiende loon berekend over de jaren dat de werknemer pensioen heeft opgebouwd bij stichting Horizon. De verplichtingen, welke voortvloeien uit deze rechten van haar personeel, zijn ondergebracht bij het bedrijfstakpensioenfonds ABP en PFZW. Stichting Horizon betaalt hiervoor premies waarvan de helft door de werkgever wordt betaald en de helft door de werknemer. De pensioenrechten worden jaarlijks geïndexeerd, indien en voor zover de dekkingsgraad van het pensioenfonds (het vermogen van het pensioenfonds gedeeld door haar financiële verplichtingen) dit toelaat. Naar de stand van ultimo december 2013 is de dekkingsgraad van het pensioenfonds ABP 106% en pensioenfonds PFZW 109%. Het ouderdomspensioen is een toegezegde pensioenregeling op basis van (voorwaardelijk) geïndexeerd middelloon. Indexatie van de pensioenrechten is afhankelijk van de financiële positie waarin het pensioenfonds zich bevindt. De aan de pensioenuitvoerder te betalen premie wordt als last in de winst- en verliesrekening verantwoord en, voor zover de aan de pensioenuitvoerder te betalen premie nog niet is voldaan, wordt deze als verplichting op de balans opgenomen. De Stichting heeft geen verplichting tot het doen van aanvullende bijdragen in het geval van een tekort bij het bedrijfstakpensioenfonds, anders dan het voldoen van toekomstig hogere premiebijdragen. Om deze reden worden de op een periode betrekking hebbende premiebijdragen in die periode ten laste van het resultaat gebracht. Personeelskosten Periodiek betaalbare beloningen Lonen en salarissen en andere personeelslasten worden verantwoord in de periode waarin personeel op grond van de arbeidsvoorwaarden het recht op beloning verkrijgt. Sociale lasten worden toegerekend aan dezelfde periode als de lonen en salarissen waaraan deze sociale lasten direct kunnen worden toegerekend. Buitengewone baten en lasten Onder buitengewone baten en lasten worden verstaan baten en lasten die voortvloeien uit gebeurtenissen of transacties die duidelijk te onderscheiden zijn van de activiteiten in het kader van de gewone bedrijfsuitoefening en derhalve naar verwachting zelden zullen voorkomen Toelichting op het kasstroomoverzicht Het kasstroomoverzicht is opgesteld volgens de indirecte methode. De geldmiddelen in het kasstroomoverzicht bestaan uit de liquide middelen. Ontvangsten en uitgaven uit hoofde van interest zijn opgenomen onder de kasstroom uit operationele activiteiten. Transacties waarbij geen instroom of uitstroom van kasmiddelen plaatsvindt zijn niet in het kasstroomoverzicht opgenomen. Jaarrekening 2013 Horizon Jeugdzorg en Speciaal Onderwijs 128

15 Stichting Horizon Jeugdzorg en Speciaal Onderwijs ALGEMENE TOELICHTING & GRONDSLAGEN VAN WAARDERING EN RESULTAATBEPALING Continuïteit Jeugdzorg Bij de waardering van activa en passiva is uitgegaan van de veronderstelling dat de activiteiten worden gecontinueerd in 2014 en de jaren erna. De Eerste Kamer heeft op 18 februari 2014 de Jeugdwet aangenomen. Deze wet regelt dat per 2015 alle taken op het gebied van de Jeugdzorg worden overgeheveld naar de gemeenten. Het Rijk en de provincies/standsregio s hebben om die reden de subsidierelaties per 2015 opgezegd. Op dit moment worden plannen en scenario s voor de te verwachten transitie ontwikkeld, waarbij het uitgangspunt is dat duurzame voortzetting van de activiteiten van de stichting mogelijk is, zij het met aanpassingen van de organisatie en de activiteiten. Eind 2013 zijn Regionale Transitie Arrangementen (RTA s) afgesloten tussen de 41 jeugdzorgregio s die er in Nederland worden onderscheiden en de huidige aanbieders van jeugdzorg. Een van de belangrijke doelstellingen van deze RTA s is het zorgen voor continuïteit van de zorg. Horizon is bij een groot aantal transitiearrangementen betrokken omdat Horizon voor een beperkt deel van haar activiteiten een landelijke functie vervult. De belangrijkste transitiearrangementen voor Horizon zijn de arrangementen in de provincie Zuid-Holland (Zuid Holland Zuid, Rijnmond, Haaglanden, Holland Rijnland en Midden Holland), omdat verreweg het grootste deel van de omzet van Horizon ten behoeve van deze provincie wordt gerealiseerd. Deze transitiearrangementen gaan allemaal uit van een reductie van de jeugdzorgbudgeten van 15% in de periode 2015 tot en met Voor Horizon is specifiek van belang welke keuzes het ministerie van VWS voor de decentralisatie per 1 januari 2015 een feit is nog zal maken ten aanzien van de reductie op landelijk niveau van de jeugdzorgpluscapaciteit. De totale omzet van Horizon op het terrein van jeugdzorg bedraagt ruim 70 miljoen en bestaat voor circa 30 miljoen uit jeugdzorgplus en voor circa 40 miljoen uit overige jeugdzorgactiviteiten (m.n. residentieel). De RTA s hebben de status van een bestuurlijk uitvoeringskader voor de uiteindelijk beoogde overeenkomsten. Deze arrangementen hebben geen juridisch bindende status maar fungeren als inhoudelijke en procesmatige kaders en afspraken, vooruitlopend op de definitieve overeenkomsten. Een belangrijk uitgangspunt betreft de omvang van de bezuinigingen en het principe dat frictiekosten worden opgevangen door passende beheersmaatregelen en niet ten laste van het zorgbudget en de opgebouwde reserves worden gebracht. De invulling van de uiteindelijke overeenkomsten bij de vaststelling en goedkeuring van de jaarrekening 2013 zal plaatsvinden in de tweede helft Een belangrijk vertrekpunt in de voorbereiding van de overeenkomsten is het principe van een zachte landing (zakelijk partnerschap) gericht op een zakelijke (meerjaren)overeenkomsten die tot stand komen in een gezamenlijk proces. De liquiditeitspositie van Horizon ultimo 2013 biedt een goede uitgangspositie voor de transitie van de jeugdzorg. Op grond van de begroting 2014 van Horizon en de subsidiebeschikkingen van de huidige financiers voor 2014 zal Horizon ultimo 2014 aan de vooravond van de transitie over circa 25 miljoen aan Jaarrekening 2013 Horizon Jeugdzorg en Speciaal Onderwijs 129

16 Stichting Horizon Jeugdzorg en Speciaal Onderwijs ALGEMENE TOELICHTING & GRONDSLAGEN VAN WAARDERING EN RESULTAATBEPALING Om te anticiperen op deze ontwikkelingen neemt Horizon ten aanzien van de jeugdzorgactiviteiten de volgende maatregelen: - In 2014 hebben alle locaties een begroting met een sluitende exploitatie. Hierop zijn twee uitzonderingen, waarbij overgangsmaatregelen gelden omdat hier reeds in 2014 sprake was van het wegvallen van tijdelijke subsidies van het ministerie van VWS en de Stadsregio Rotterdam. - Met ingang van 1 juli 2014 wordt de dagbehandeling in Rotterdam afgebouwd en zal het personeel afvloeien dan wel worden herplaatst. Daarnaast wordt met ingang van 2015 de dagbehandeling in Alphen aan den Rijn en het MKD in Hellevoetsluis gesloten; het personeel zal afvloeien of herplaatst worden. Deze maatregelen leverem een besparing op van circa 2 miljoen. - Met ingang van 1 januari 2015 worden 2 behandelgroepen in Alphen aan den Rijn en 1 behandelgroep in Oostvoorne gesloten. Ook dit levert een besparing op van circa 2 miljoen. Getracht wordt dit personeel te herplaatsen door deze medewerkers een plek te geven in De Vaart waar relatief veel tijdelijke contracten zijn. Met ingang van 1 mei 2014 start Horizon een pilot met een nieuwe locatie in Kralingen in Rotterdam waar in een samenwerking met Fier Fryslan meiden die slachtoffer zijn van loverboys worden opgenomen. Hiervoor worden twee behandelgroepen van Alphen aan den Rijn overgeplaatst naar Rotterdam. Hiermee wordt bewerkstelligd dat er voor deze doelgroep een locatie dicht bij de toekomstige financier is. Horizon beweegt hiermee mee in de richting van de decentralisatie. - De HRM-functie wordt heringericht zodat deze optimaal bijdraagt aan een grotere flexibiliteit van de organisatie en het makkelijker kunnen krimpen en groeien. - Horizon zet krachtig in op bewustwording bij het personeel van de wenselijke en noodzakelijke veranderingen en op een resultaatgerichtere managementstijl. Er wordt sterk gestuurd op het behalen van in het jaarplan en de begroting afgesproken doelstellingen op het terrein van financiën en personeel (arbeidsverzuim). Voor zover uit het effectueren van deze maatregelen een reductie van het aantal medewerkers voortvloeit zal Horizon zo veel mogelijk gebruik maken van het laten afvloeien van personeel dat geen vast dienstverband heeft. Dit betreft ruim 20% van de medewerkers. Afhankelijk van de ontwikkelingen die zich de komende maanden voordoen en de contracten die gemeenten als nieuwe financiers van Horizon met ons sluiten zullen verdere aanvullende maatregelen worden genomen om de continuïteit van de onderneming te waarborgen. Op basis van de hiervoor toegelichte discontinuïteit in de bekostiging vanuit de Wet op de Jeugdzorg, de overeenstemming over de inhoudelijke en procesmatige kaders van de meerjarige afspraken met gemeenten op basis van de Jeugdwet en de mogelijkheid passende beheersmaatregelen te treffen wordt in de jaarrekening 2013 uitgegaan van waardering op basis van continuïteit. Speciaal onderwijs Bij de waardering van activa en passiva is uitgegaan van de veronderstelling dat de activiteiten worden gecontinueerd in 2014 en de jaren erna. Op 1 augustus 2014 treedt passend onderwijs in werking. In combinatie met de bezuinigingen in de jeugdzorg heeft dit in potentie gevolgen voor het speciaal onderwijs van Horizon. De middelen voor het speciaal onderwijs worden vanaf dat moment, via een ingroeimodel, via de samenwerkingsverbanden verdeeld. Op grond van onze gesprekken met de samenwerkingsverbanden verwacht Horizon voor het schooljaar dat voor de meeste scholen de leerlingen aantallen ongeveer gelijk zullen blijven, maar dat er op enkele specifieke plekken rekening moet worden gehouden met een krimp van het aantal leerlingen. Een deel van de krimp hangt samen met de maatregelen die Horizon zelf neemt in verband met de decentralisatie en bezuinigingen in de jeugdzorg, te weten het sluiten van een aantal behandelgroepen in Alphen aan den Rijn en Oostvoorne, en een deel van de krimp hangt samen met de verwachte sluiting van een andere jeugdzorginstelling waar Horizon het onderwijs verzorgt. De krimp van de personele bezetting hangt voor het grootste deel (onderwijzend personeel en overige medewerkers) direct samen met de voorziene krimp van de leerlingenaantallen die hierboven werd toegelicht. Voor een klein deel (management) vloeit de krimp van de personele bezetting voort uit een reorganisatie die los staat van de ontwikkeling van de leerlingenaantallen, maar die samenhangt met een reorganisatie die de slagvaardigheid van de organisatie vergroot en waarbij het aantal managers in het onderwijs wordt gereduceerd. Uit de ontwikkeling van de belangrijkste balansposten voor de komende drie jaar blijkt dat in de jaarrekening 2013 kan worden uitgegaan van waardering op basis van continuïteit. Jaarrekening 2013 Horizon Jeugdzorg en Speciaal Onderwijs 130

17 Stichting Horizon Jeugdzorg en Speciaal Onderwijs TOELICHTING OP DE BALANS ACTIVA 2. Materiële vaste activa De specificatie is als volgt: 31-dec dec-2012 Bedrijfsgebouwen en terreinen Machines en installaties Andere vaste bedrijfsmiddelen, technische en administratieve uitrusting Materiële vaste bedrijfsactiva in uitvoering en vooruitbetalingen op materiële vaste activa Niet aan het bedrijfsproces dienstbare materiële vaste activa Totaal materiële vaste activa Het verloop van de materiële activa in het verslagjaar is als volgt weer te geven: Bedrijfsgebouwen en terreinen Andere vaste bedrijfs-middelen, technische en administratie-ve uitrusting Materiële vaste bedrijfsactiva in uitvoering en vooruit-betalingen op MVA Niet aan het bedrijfsproces dienstbare materiële activa Machines en installaties Totaal Boekwaarde per 1 januari Bij: investeringen Bij: reclassificaties Af: afschrijvingen Af: bijzondere waardeverminderingen Af: desinvesteringen Boekwaarde per 31 december Aanschafwaarde Cumulatieve waardeverminderingen Cumulatieve afschrijvingen Toelichting: De volgende afschrijvingspercentages (in procenten van de aanschafwaarde minus eventuele restwaarde) worden hierbij gehanteerd: Bedrijfsgebouwen : Nieuwbouw 2,50% Renovatie 20,00% 10,00% 5,00% Verbouwing 20,00% 10,00% 5,00% Machines en installaties : 20,00% 10,00% Andere vaste bedrijfsmiddelen : Inventaris 20,00% Leermiddelen 11,11% Automatisering: Servers 20,00% Computers 33,33% Vervoermiddelen 20,00% In augustus 2013 is de locatie Kolkemate verkocht. Dit betreft het gebouw en een deel van de inventaris. Verder zijn in de loop van 2013 meerdere projecten afgerond, te weten Verbeterplan Kolkemate, Brandveiligheid Kolkemate, Opwaarderen/masterplan Anker en Interim huisvesting kantoren t Anker. Het project Glasbekabeling zal in 2014 worden voltooid. Materiële vaste activa in uitvoering betreft naast het project Glasbekabeling een verbouwing voor het herhuisvesten van een Het ICT project bestaat uit integratie van de diverse softwaresystemen van Stichting Horizon met Stichting Avenier alsmede een aanpak ter verbetering van de informatievoorziening van beide stichtingen. Deze is toegevoegd aan andere bedrijfsmiddelen. In 2013 heeft er een uitruil plaatsgevonden tussen Kompas College en De Vaart College. De boekwaarde van de materiële vaste activa is derhalve gewaardeerd tot nihil. Bij de uitruil heeft Horizon de inventaris van De Vaart College overgenomen. De boekwaarde van het gebouw waarin Parkschool SO gehuisvest was, is geheel afgeboekt ten laste van de resultatenrekening. In Rijnhove zijn in 2013 enkele panden verbouwd. Daarnaast zijn bouwkundige en installatie aanpassingen gedaan in Rotterdam door de samenvoeging van de hoofdkantoren van Horizon en Avenier. Verder is een bedrijfswagen aangeschaft en zijn alle bedrijfswagens voorzien van een registratiesysteem. Jaarrekening 2013 Horizon Jeugdzorg en Speciaal Onderwijs 131

18 Stichting Horizon Jeugdzorg en Speciaal Onderwijs TOELICHTING OP DE BALANS 6. Vorderingen en overlopende activa De specificatie is als volgt: 31-dec dec-2012 Vorderingen op debiteuren Overige vorderingen: Stichting GBW Overig Vooruitbetaalde bedragen: Nog te ontvangen bedragen: Overige overlopende activa: Totaal vorderingen en overlopende activa Toelichting: De voorziening die in aftrek op de vorderingen is gebracht, bedraagt 99994,-. De reële waarde van de vordering wijkt niet significant af van de boekwaarde. Debiteuren zijn ten opzichte van 2012 afgenomen. De grootste debiteuren zijn Spirit ( ; buitenregionale plaatsing), gemeente Leidschendam Voorburg ( ; verbouwing Schakenbosch), Tactus ( ; huur en energie) en Provincie Utrecht ( ; buitenregionale plaatsing). De overige vorderingen betreffen nog te ontvangen vergoedingen over 2013 inzake Rebound, te verrekenen BTW, ambulante begeleiding voor derden, terug te ontvangen premie, ESF gelden, ziekengeld UWV, verkoop onroerend goed en rente. De overlopende activa bestaat voornamelijk uit een projectsubsidie, waarvan de afrekening pas in 2014 zal worden ontvangen. Het gaat om subsidie voor het project Op de Rails en de verbouwing Parkschool Dordrecht. 7. Vorderingen uit hoofde van subsidies 31-dec dec-2012 Ministerie van Justitie Ministerie van OCW Ministerie van VWS Provincie Zuid Holland Stadsregio Rotterdam Overige provincies Totaal te verrekenen subsidies Toelichting: Op het Ministerie van OCW heeft Horizon een vordering inzake de lumpsum ( ). Voor de provincie Zuid-Holland gaat het om een (herziene) afrekening van meerjarige projectsubsidies ( ), Tegemoetkoming arbeidsvoorwaarden / OVA ( ), resterend deel van de boekjaarsubsidie 2013 ( ), bij de Stadsregio Rotterdam over extra geleverde productie 2012 ( ) en bij de overige provincies over extra financiering en buitenregionale plaatsingen ( ). 9. Liquide middelen De specificatie is als volgt: 31-dec dec-2012 Bankrekeningen Kassen Totaal liquide middelen Toelichting: De banktegoeden voor onderwijs zijn bij een bank ondergebracht die de volgende ratings heeft: Rating agency Long Term Rating Outlook Short Term Rating Moody's Aa2 negative P-1 Standard & Poor's AA- negative A-1+ Fitch AA- negative F1+ DBRS AAA negative R-1 (high) Het ministerie van OCW hanteert strikte regels (Beleggen en Belenen) voor het uitzetten van lange en korte overtollige middelen. Sinds de herziening (2011) is deze richtlijn aangescherpt, maar door de financiële crisis zijn alle banken door de rating bureau's opnieuw bekeken aan de hand van herziene richtlijnen van de rating bureau's. Dat betekent veelal een neerwaartse bijstelling van de ratings. Horizon zet haar overtollige middelen uitsluitend op deposito's of op spaarrekeningen en bij Nederlandse banken. Door de strikte regelgeving en bijgestelde ratings is het wegzetten van overtollige middelen bij meerdere banken (spreiding) drastisch beperkt en beïnvloedt hiermee direct de geldstroom bij de banken. Jaarrekening 2013 Horizon Jeugdzorg en Speciaal Onderwijs 132

19 Stichting Horizon Jeugdzorg en Speciaal Onderwijs TOELICHTING OP DE BALANS 9. Liquide middelen (vervolg) Toelichting: De banktegoeden voor jeugdzorg zijn bij een bank ondergebracht die de volgende ratings heeft: Lange termijn creditrating Outlook lange termijn creditrating Korte termijn creditrating Meest recente rating report Standard & Poor's BBB+ Negative outlook A Fitch A- Negative outlook F Moody's volgt niet alle banken en heeft derhalve geen rating voor deze bank. Dit geldt ook voor DBRS. en bij een bank die de volgende ratings heeft: Long term rating Outlook Stand-alone rating Short term rating Moody's Investors Service A2 negative baa2 P-1 Standard & Poor's A stable bbb+ A-1 Fitch Ratings A+ negative a F1+ en bij een bank die de volgende ratings heeft: Corporate rating S&P Moody s Fitch DBRS Long term credit rating A A2 A+ A(high) Outlook long term credit rating Stable Negative Negative Stable Short term credit rating A-1 P-1 F1+ R-1(middle) Latest press release Latest credit research De liquide middelen zijn voor een deel beperkt opneembaar (schatkistbankieren - leningen). Jaarrekening 2013 Horizon Jeugdzorg en Speciaal Onderwijs 133

20 Stichting Horizon Jeugdzorg en Speciaal Onderwijs TOELICHTING OP DE BALANS PASSIVA 10. Eigen vermogen Het eigen vermogen bestaat uit de volgende componenten: 31-dec dec-2012 Kapitaal Algemene reserve Herwaarderingsreserve Bestemmingsreserves Bestemmingsfondsen Totaal eigen vermogen Saldo per Resultaat- Overige Saldo per Het verloop is als volgt weer te geven: 1-jan-2013 bestemming mutaties 31-dec-2013 Kapitaal Algemene reserve Herwaarderingsreserve Bestemmingsreserves Bestemmingsfondsen Bestemmingsreserves Saldo per Resultaat- Overige Saldo per De specificatie en het verloop zijn als volgt weer te geven: 1-jan-2013 bestemming mutaties 31-dec-2013 Onderwijsleerpakket Automatisering Bapo Passend Onderwijs Bijzondere bekostiging KTC plus Buitengebruik gesteld vastgoed Totaal bestemmingsreserves Toelichting: Algemene reserve Zie voor de toelichting van de overige mutaties bij de algemene reserve de toelichting bij de bestemmingsfondsen inzake de foutieve verwerking van de voorziening 55+ in de jaarrekening Begin 2014 is er overeenstemming bereikt met het ministerie van VWS over Het gevolg is dat de vrije reserves door rechtstreekse vermogensmutaties dalen met 207k (zie kolom overige mutaties). De mutaties betreffen correcties op de egalisatiereserve als ook op de kortlopende schulden (te verrekenen subsidies). Deze mutaties zijn als volgt opgebouwd: Voor afwikkeling van locatie Hand in Hand 35k toegevoegd, Alexandra 14k toegevoegd en voor locatie Anker 256k onttrokken aan de vrije reserves. Bestemmingsreserves De bestemmingsreserve Onderwijsleerpakket dient ter egalisatie van de kosten voor aanschaf leermiddelen ( ). De bestemmingsreserve Automatisering is gereserveerd voor het upgraden van de hard- en software omgeving van de scholen ( ). De bestemmingsreserve Bapo is gecreëerd voor het opvangen van de opname van Bapo-verlof door het personeel ( ). De bestemmingsreserve Passend Onderwijs is gevormd om de organisatorische en personele gevolgen van de invoering van het passend onderwijs op te vangen ( ). De bestemmingsreserve Bijzondere Bekostiging is gevormd uit extra middelen van het ministerie van OCW eind 2013 ter bekostiging van de verbetering en ondersteuning van de organisatie van de scholen ( ). De bestemmingsreserve KTC plus betreft de reservering van het niet bestede deel vanuit de boekjaarsubsidie voor het zorgprogamma KTC plus. Het programma loopt over 2 kalenderjaren De bestemmingsreserve van 3,5 mln is opgenomen voor de instandhouding en eventuele sloop van de buitengebruik gestelde locaties. Het resultaat van 2013 op buitengebruik gestelde locaties is onttrokken aan de bestemmingsreserve (totaal 396k). Bij het niet besteden van een projectsubsidie jeugdzorg in een exploitatiejaar kunnen de middelen worden ingezet in het volgende subsidiejaar. Vooraf dient wel toestemming te worden gevraagd aan en verleend door de subsidiegever. De overgebleven subsidiebedragen worden verantwoord onder bestemmingsreserve. Het betreft doorlopende projectactiviteiten. Jaarrekening 2013 Horizon Jeugdzorg en Speciaal Onderwijs 134

21 Stichting Horizon Jeugdzorg en Speciaal Onderwijs TOELICHTING OP DE BALANS Bestemmingsfondsen Saldo per Resultaat- Overige Saldo per De specificatie en het verloop zijn als volgt weer te geven: 1-jan-2013 bestemming mutaties 31-dec-2013 Egalisatiereserves: Ministerie van VWS Ministerie van VenJ Provincies en stadsregio's / gewest Totaal bestemmingsfondsen Toelichting: De egalisatiereserve wordt opgebouwd uit de gecumuleerde exploitatieresultaten over het huidige en voorgaande verslagjaren. De regelgeving stelt dat jaarlijks tot 10 procent van de subsidie over dat jaar aan de egalisatiereserve mag worden gedoteerd. De opgebouwde egalisatiereserve van alle door VWS gesubsidieerde accommodaties zijn ultimo 2012 meegenomen, overeenkomstig gemaakte afspraken, naar een nieuwe gemeenschappelijke egalisatiereserve VWS. Begin 2013 is de gemeenschappelijke egalisatiereserve VWS op basis van plaatsen verdeeld over het Anker, Zikos en de Vaart. In 2013 zal het 10%-plafond na verdeling van de egalisatiereserve naar locatie weer van toepassing zijn. Dit betekent dat eind 2013 het egalisatiereserve plafond, gebaseerd op de instellingsubsidie (excl onderbezettingskorting), voor het eerst sinds de Transistie 2011 weer kan worden toegepast. In verband met het beëindigen van de subsidierelatie met het Ministerie van V&J dient de egalisatiereserve met het Ministerie van V&J te worden afgerekend. Het saldo van de egalisatiereserve per is door het Ministerie van V&J verrekend met de door Avenier te ontvangen subsidie voor de afbouw en beëindiging reguliere exploitatie ad 12,9 mln. Bij de vrijval van de voorziening 55+ in 2012 is onvoldoende rekening gehouden met de onderliggende afspraken die sinds 2006 waren gemaakt. Door het vervallen van het bovenregionale loket is de systematiek van dotatie en onttrekking niet aangepast. Deze verschillen zijn na de vaststelling van de jaarrekening 2012 ontdekt. Derhalve is onder overige mutaties de correctie van de vrijval van de voorziening 55+ vermeld: Provincie Zuid-Holland Stadsregio Rotterdam Stadsgewest Haaglanden Ministerie van VWS (onder algemene reserve) Voorzieningen Saldo per Dotatie Onttrekking Vrijval Saldo per Het verloop is als volgt weer te geven: 1-jan dec-2013 Voorziening voor: - groot onderhoud spaarverlof jubileumverplichtingen reorganisatie Totaal voorzieningen Toelichting per categorie voorziening: De gehanteerde rentevoet bedraagt 2% voor de berekening van de contante waarde. Reorganisatie Eind 2012 is als gevolg van de sluiting van locatie Kolkemate, het centraliseren van de ondersteunende diensten in Rotterdam en de beweging dat provincies zelf de Open Jeugdzorg mogen gaan contracteren, een voorziening getroffen van in totaal 2.3 mln. Halverwege 2013 zijn de ondersteunende diensten gecentraliseerd in Rotterdam en is locatie Kolkemate daadwerkelijk gesloten. Eind 2013 is het Sociaal Plan grotendeels afgewikkeld. Het saldo van de voorziening ultimo 2013 bestaat voornamelijk uit nog te betalen wachtgelden en studiekosten. De voorzieningen zijn ten opzichte van 2012 afgenomen ( ) door mutaties in de voorziening jubileumuitkeringen (-/ ), spaarverlof ( 4.530), reorganisatie (-/ ) en groot onderhoud (-/ ). De reorganisatievoorziening is door de centralisatie van de ondersteunende diensten en het daadwerkelijk sluiten van Kolkemate afgenomen. Het saldo ultimo 2013 bestaat voornamelijk uit nog te betalen wachtgelders en studiekosten. Voor de voorziening groot onderhoud heeft Horizon een meerjarenonderhoudsysteem (Topdesk). Deze is voor een deel van de jeugdzorglocaties (o.a. Rotterdam, Alphen a/d/ Rijn en Oostvoorne) geactualiseerd. Voor de Rotterdamse onderwijslocaties heeft de gemeente, na instemming, het groot onderhoud doorgezet naar de schoolbesturen. Hiermee zijn de schoolbesturen zelf verantwoordelijk voor het onderhoud van de scholen. Deze stap wordt momenteel door meerdere gemeenten ingezet met het oog op de decentralisatie van het onderhoud van onderwijsgebouwen per Meerdere gemeenten zijn in onderhandeling met Horizon voor een overdracht van schoolgebouwen die juridisch in eigendom zijn bij de gemeenten. Aangezien passend onderwijs mogelijk andere vraagontwikkeling met zich brengt, wordt voorzichtig gehandeld. Jaarrekening 2013 Horizon Jeugdzorg en Speciaal Onderwijs 135