RAPPORT TALKSHOW CYBERPESTEN

Transcriptie

1 RAPPORT TALKSHOW CYBERPESTEN RESULTATEN & INZICHTEN VANUIT DE TALKSHOW CYBERPESTEN STANISLAS COLLEGE Klant: ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap Contactpersonen: Hester van Eerten & Wilma van Hunnik Auteurs: Mayssa Joni, Michiel Stadhouders, Nicolien Scheerman, Yvonne van Sark Datum: April 2014

2 INHOUDSOPGAVE ACHTERGROND 3 SFEERVERSLAG 5 ADVIES VAN DE JONGEREN 8 ROL VAN DE OUDERS ROL VAN DE SCHOOL ROL VAN DE PESTER ROL VAN DE OMSTANDER ROL VAN DE GEPESTE BELOFTENWAND 18 KANSEN

3 Achtergrond! 3

4 ACHTERGRONDINFORMATIE In het kader van het Plan van Aanpak tegen pesten is YoungWorks in opdracht van het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap gevraagd om een jongerenevenement te organiseren rond de Dag tegen het pesten. Dit evenement zoomt specifiek in op cyberpesten. Gevraagd is om een positieve, maar ook serieuze insteek. Wij hebben gekozen voor een tweeledige aanpak bestaande uit voorbereidende workshops en een talkshow. De verhalen van jongeren stonden centraal. Waar lopen zij tegenaan, wat maken zij mee en hoe lossen ze dit op? En wat is de rol van hun omgeving? Wij als volwassenen kunnen een hoop leren van jongeren als het gaat om het tegengaan van cyberpesten. Naast de verhalen van jongeren is een digitaal platform tegen cyberpesten gelanceerd ( 4 4

5 ACHTERGRONDINFORMATIE Na een serie voorbereidende workshops met 120 brugklassers van het Stanislas College, vond op 17 april 2014 de talkshow plaats. Tijdens de talkshow hebben leerlingen nagedacht over oplossingsrichtingen voor alle betrokkenen rondom cyberpesten. Naast de leerlingen van het Stanislas College waren er ook 5 jongerenexperts aanwezig die hun ervaring met cyberpesten deelden. Het was een indrukwekkende middag waarbij het leren van elkaar centraal stond. Het hoogtepunt van de middag was de onthulling van het platform door de Nationale Kinderombudsman. In deze rapportage zijn de aanbevelingen van de leerlingen te vinden. Zij hebben nagedacht over wat verschillende betrokkenen moeten doen (ouders, school, pester, omstander, gepeste). 5 5

6 Sfeerverslag! 6

7 SFEERVERSLAG Donderdag 17 april 2014 vond op het Stanislas College in Pijnacker een talkshow plaats over cyberpesten. 120 brugklassers waren aanwezig om mee te denken over oplossingen om digitaal pesten te voorkomen. Twee weken daarvóór hadden de leerlingen een workshop gevolgd over het onderwerp, waardoor ze er al meer over hadden nagedacht. Stellingen Presentator Sanne Vogel trapt af met vijf stellingen, waar jongeren met handen opsteken op reageren. Vrijwel alle leerlingen zeggen ja op de stelling Cyberpesten gebeurt makkelijker dan gewoon pesten. De tweede stelling is: Ik weet het verschil tussen cyberplagen en cyberpesten. Een meisje reageert: Ik heb ook wel eens gecyberpest. Ik dacht zelf dat het plagen was, maar toen werd ik geschorst door school. Ik was me niet bewust dat het zo kwetsend was voor die ander. Bij de stelling Ik ben wel eens betrokken geweest bij een cyberpest situatie gaan enkele handen omhoog. Een meisje vertelt dat ze op Ask.fm is uitgescholden. Het is anoniem, dus ik weet niet wie het doet, maar het zijn wel mensen die me kennen, want ze weten echt persoonlijke dingen van me. Een ander meisje vertelt ook dat ze online is uitgescholden. Het zijn niet echt vrienden van me die dat doen, maar het is ook niet echt hatelijk. Een paar jongeren vertellen dat ze wel eens hebben meegedaan aan cyberpesten, bijvoorbeeld door iets door te sturen. En dan vindt een deel van de jongeren dat iedereen verantwoordelijk is voor het oplossen van cyberpesten. Jongen: Kijk, ik kan niet voor iedereen opkomen, ik ben geen held. Een ander: Je kan je niet overal mee bemoeien. Dan kun je zelf ook gepest worden. Een meisje vertelt dat ze vrienden heeft geholpen die werden gepest. Een ander meisje begeleidde een vriendin die ging praten met een pester: We gingen naar zijn huis en spraken met hem en met zijn ouders. Toen is het wel gestopt. Jongerenexperts en volwassenenpanel De talkshow start met een indringend filmpje met verhalen van vijf jongeren uit het hele land die hun ervaringen met cyberpesten delen. De vijf jongeren Joyce, Brandon Lee, Djirena, Asajah en Jeroen komen ook op het podium om hier op te reageren. Ze krijgen een groot applaus uit de zaal en een leerling zegt: Ik vind het best dapper dat ze hier aan meewerken! Vervolgens reageren de experts Remco Pijpers (Mijn Kind Online/Kennisnet), Niels Baas (Cyberpesten de baas) en Jouke van Buuren (COC Nederland) en twee medewerkers van de school (Lennart van Baale en Miriam Kraats) op de leerlingen. Niels: We moeten ons echt hard maken om cyberpesten tegen te gaan. 7

8 SFEERVERSLAG Adviseren In acht groepjes gaan leerlingen vervolgens adviseren: wat kunnen en moeten scholen, ouders, pesters en omstanders doen om cyberpesten tegen te gaan? Wat werkt wel en wat vooral niet? Met behulp van werkbladen gaan leerlingen actief met elkaar in gesprek. Hun adviezen zijn uitgebreid te vinden in deze rapportage. Beloftenwand Na het adviseren, presenteren enkele leerlingen de beloftenwand: kaartjes met beloften die leerlingen hebben opgeschreven. Wat wensen ze voor hun school? En vooral: wat gaan ze zelf doen? Dat levert beloftes op als: Ik wil iedereen respecteren om hoe die is. en Ik wil niet meedoen aan pesten en het tegenhouden. De rector, Swen Zuiderwijk, reageert op de beloften van zijn leerlingen: Ik ben heel trots op de leerlingen, dat ze zo goed meedoen en naar elkaar luisteren. Volgens mij gaat het om luisteren. Alleen als je goed luistert naar anderen besef je wat voor invloed het heeft wat je doet. Blijf dus goed luisteren naar elkaar! Platform Digitaalpesten.nl Marc Dullaert, de nationale Kinderombudsman, lanceert vervolgens samen met de jongerenexperts met een druk op de knop de nieuwe site Hiermee wordt de talkshow officieel beëindigd. Hij vertelt dat het belangrijk is dat jongeren hulp kunnen vinden en dat deze site daaraan bijdraagt. Sanne Vogel bedankt iedereen voor het meedoen en meedenken. 8

9 Advies van de jongeren! 9

10 DE ROL VAN OUDERS Vragen of er iets aan de hand is. Ouders zijn soort vertrouwenspersoon. Hebben een belangrijke rol om pesten te stoppen. Ouders mogen het niet negeren. Ouders moeten zich laten informeren; bijvoorbeeld door op internet te kijken wat ze er aan kunnen doen. Contact opnemen met de school en/of de ouders van de pester. Goed luisteren naar hun kinderen. Tips geven aan hun kind wat hij/zij moet ondernemen. Contact met de politie opnemen als dat nodig is. Als ouders het zelf niet weten: adviseren om kindertelefoon te bellen. 10

11 DE ROL VAN OUDERS + Wel doen Afleiding (bv. door leuke dingen te doen). Naar school gaan. Helpen; iets doen, erover praten. Naar ouders van pester gaan. Praten & Luisteren. Uit laten praten. Vertrouwen in kind. Tips geven aan het kind. Steun geven. Verstand hebben van social media. Kind zelfvertrouwen proberen te geven. - Niet doen Kind teveel controleren (telefoon, internet). Boos worden, zeuren, doordrammen. In paniek raken. Negeren, niets doen. Teveel zorgen maken, stressen. Kind niet voor schut zette. (bijvoorbeeld door het kind als zielig te benoemen). Telefoon afpakken. Zeggen dat je voor jezelf had moeten opkomen. Veel ouders weten weinig van social media. Ik zeg vaak tegen ouders: vraag het ook aan je eigen kind. Je moet er wel een beetje interesse in tonen. (Niels Baas volwassenenpanel) 11

12 DE ROL VAN DE SCHOOL Problemen oplossen: door eerst te onderzoeken wat er precies aan de hand is. Vooral tegen pesten en cyberpesten zijn en dit vaak zeggen. In elke klas moet een speech gehouden worden tegen pesten. Praten met zowel de pester als de gepeste. Regels opstellen die alle leerlingen moeten ondertekenen. Het melden van pesten gemakkelijk maken Tips geven wat je zou kunnen doen als je gepest wordt Docenten moeten opletten hoe kinderen zich gedragen School moet met ouders praten van zowel gepeste kind als pestende kind. School moet informatieavond voor ouders organiseren over pesten en cyberpesten. 12

13 DE ROL VAN DE SCHOOL + Wel doen Leerlingen schorsen als dat nodig is. Aanspreken op gedragen. Ouders bellen van pester en gepeste. Een vertrouwenspersoon hebben. Anonieme bellijn openen waar leerlingen naar toe kunnen bellen. Controle op computergebruik. Klassengesprek organiseren. Ouderavond organiseren over cyberpesten. Met de gepeste gaan praten. - Niet doen Niet niks doen. Niet gelijk de hele klas op school erbij betrekken. Niet vertellen wie wat gezegd heeft, daar wordt het pesten erger van. Niet gelijk boos worden en eerst goed onderzoeken wat er aan de hand is. Dingen doen zonder toestemming van de gepeste. Als docent grappen maken over de situatie of de gepeste. Leuk idee om in elke les een speech te houden. Het blijft belangrijk om op school er steeds weer aandacht aan te besteden. (Lennart van Baale volwassenenpanel) 13

14 DE ROL VAN DE OMSTANDERS Heeft een belangrijke rol. Kan naar de mentor of de docent gaan. Omstander staat erbij en ziet alles! Zo kun je dus altijd ingrijpen. Bij onbekenden moet je daarmee oppassen, bij vrienden is dat gemakkelijker. Inspringen bij ruzie. Naar een volwassene gaan. Kan iemand zelf aanspreken. Hij of zij kan naar iemand toe gaan die je vertrouwt. Als omstander kun je steun geven aan de gepeste. Je kunt met de meelopers gaan praten. De politie bellen als het gewelddadig wordt. In de groep kun je ergens tegen in gaan door er iets van te zeggen. 14

15 DE ROL VAN OMSTANDERS + Wel doen Hulp zoeken voor de gepeste (via mentor, teamleider, ouders, vrienden). Pesters uit een whatsapp groep verwijderen. Screenshots maken van een situatie. Zeggen dat een pester moet stoppen. Account verwijderen. Iets kenbaar maken bij de eigenaar van de social media site. Bij ruzie mensen uit elkaar halen met anderen. - Niet doen Meepesten. Meelopen. Doorlopen. Jezelf niet in de problemen brengen. De pester niet pesten. Personen bedreigen. Gekregen foto s doorsturen. Moedig de pester niet aan. Iedereen heeft een rol, maar omstanders kunnen inderdaad veel meer doen. Ze denken vaak van niet. We moeten omstanders gaan helpen om te helpen. (Remco Pijpers volwassenenpanel) Als omstander ben je soms onbewust aan het meepesten, zonder dat je het zelf in de gaten hebt. Het lijkt soms plagen, maar het is pesten. Pas als de sfeer echt open is, komt er boven tafel wat het effect is. (Miriam Kraats volwassenenpanel) 15

16 DE ROL VAN DE PESTER Hij of zij speelt vooral de baas. Is vaak een meeloper. Is bang om zelf gepest te worden. Is onzeker. Is in het verleden misschien zelf wel gepest. Pester kan stoppen en excuses aanbieden. De omstanders kunnen hem of haar daarbij helpen. Je kunt voorkomen om een pester te worden door als omstander je niet overal mee te bemoeien. Vaak wordt het dan alleen maar erger. 16

17 DE ROL VAN DE PESTER + Wel doen Sorry zeggen. Inzien dat je een ander pijn doet. Leerlingen mogen eerlijk tegen elkaar zeggen wat ze wel en niet leuk vinden. Persoonlijk je excuses aanbieden. Beloven dat je er mee ophoudt. Berichten verwijderen/sporen wissen. Tegen andere pesters zeggen dat ze er mee moeten stoppen. - Niet doen Degene die gepest wordt moet niet zelf gaan pesten. Hij of zij moet niet andere mensen aanzetten om mee te gaan pesten. Als je excuses aanbiedt, doe dat niet (alleen) via social media. Doe geen beloftes als je ze niet nakomt. 17

18 DE ROL VAN DE GEPESTE De rol van de gepeste is vooral de rol van slachtoffer. Er kan een vicieuze cirkel ontstaan. Als je gepest wordt, ga je zelf misschien ook pesten, vervolgens word je daarmee een pester. Je moet proberen dit zien te voorkomen. + Wel doen Op tijd iemand erbij halen. Het liefst iemand in je directe omgeving (ouders, docent, vrienden, kindertelefoon). Naar iemand toe gaan. Positief blijven denken over jezelf. - Niet doen Reageren op allerlei dingen. Jezelf veranderen omdat de pester dat wil. Alleen naar de docent stappen. Teveel op social media zitten. Teveel aandacht besteden aan al die negatieve berichten. Als je gepest wordt, is het heel gemakkelijk om zelf ook te gaan pesten. Toch moet je proberen dit niet te doen. Dan heeft de pester namelijk al gewonnen (leerling) Je moet je zeker niet anders gaan gedragen. Je bent wie je bent en dat moet je vooral zo houden. (leerling) 18

19 Beloftenwand!

20 BELOFTENWAND 20 15

21 21 BELOFTENWAND

22 22 Lancering website!

23 Contact en volg ons T +31 (0) blog.youngworks.nl 23